Studiegids 2009/2010 Sociale Wetenschappen

Transcriptie

1 Studiegids 2009/2010 Sociale Wetenschappen Opleiding Sociologie

2 Inhoudsopgave Voorwoord vii Hoofdstuk 1 Sociologie als discipline 1 De opleiding Sociologie 3 Doelstelling van de opleiding 3 Kenmerken van de opleiding 4 Praktische informatie over Sociologie in Rotterdam 6 Programmaverantwoordelijken 6 Examencommissie Sociologie 6 Opleidingscommissie Sociologie 7 Faculteitsraad 7 Bureau Onderwijs Bestuurskunde / Sociologie 8 Studie-advisering 9 Bindend Studieadvies (BSA) 9 PC-landschap 10 Studenten Helpdesk 11 Internationalisering 12 Studievereniging Cedo Nulli 12 Hoofdstuk 2 Bachelorprogramma 15 Naar betere studieresultaten 15 Zevenblokken systeem en werkgroepen 15 Bindend studieadvies (BSA) in Bachelor 1 16 Overzicht onderwijsprogramma 17 Bachelor 1 - vakbeschrijvingen 19 Bachelor 2 - vakbeschrijvingen 29 Bachelor 3 - vakbeschrijvingen 39 Hoofdstuk 3 Minors 47 Minor Europe and the Middle East 47 Minor Sociology of Culture 51 Minor Urban Studies 53 Colofon Deze studiegids is met de grootste zorg samengesteld. Aan de inhoud van deze gids kunnen echter niet zonder meer rechten worden ontleend. Uitgave van: Erasmus Universiteit Rotterdam Redactie: Irèn Galama Opmaak en druk B&T Ontwerp en advies, Rotterdam Hoofdstuk 4 Avond- en dagschakelprogramma voor HBO- en WO-Bachelors 57 Toelatingstoets 57 Wiskunde deficiëntie 57 Vrijstellingen 58 Programma avond-schakel 58 Programma dag-schakel 59 Avond-schakelprogramma vakbeschrijvingen 61 Dag-schakelprogramma vakbeschrijvingen 75 iii

3 Hoofdstuk 5 Internationaal Programma 89 Inleiding 89 Hoofdstuk 6 Masterprogramma Arbeid, Organisatie en Management 105 Doelstellingen 105 Eindtermen 106 Leerdoelen 106 Het onderwijsprogramma 107 Tentamens 107 Herkansingsmogelijkheden 108 Mededelingen en/of wijzigingen in het programma 108 Plagiaat en fraude 108 Planning van de studie 109 Vereisten voor de start van het scriptietraject 110 Aanmelden voor de start van het scriptietraject: 110 Begeleider en 2e beoordelaar 110 Het beoordelingsproces 111 Het afstuderen 111 Het scriptietraject in vogelvlucht: 112 Hoofdstuk 7 Masterprogramma Grootstedelijke Vraagstukken en Beleid 123 Afbakening studieobject 123 Doelstellingen van het masterprogramma 123 Kennis van en inzicht in stedelijke transformatieprocessen 123 Kennis van relevante terreinen van stedelijke sociaal beleid 124 Arbeidsmarktperspectieven 124 Opbouw van de opleiding 125 Jaarrooster 125 Organisatie van de opleiding, onderwijsvormen 126 Afstuderen 126 Hoofdstuk 8 Onderwijs- en Examenregelingen Sociologie 135 Onderwijs- en Examenreglement Bacheloropleiding Sociologie Inleiding 135 Onderwijs- en examenregeling Bacheloropleiding Sociologie 137 Paragraaf I Algemeen 137 Paragraaf 2 Bacheloropleiding 139 Paragraaf 3 Afleggen van tentamens 140 Paragraaf 4 Tentamenuitslag 141 Paragraaf 5 Vrijstelling 142 Paragraaf 6 Examens 143 Paragraaf 7 Vooropleiding 144 Paragraaf 8 Studiebegeleiding 145 Paragraaf 9 Bindend studieadvies 145 Paragraaf 10 Rekenregels studievoortgang en studiefinanciering 147 Paragraaf 11 Keuzevakken 148 Paragraaf 12 Uitzonderingsgevallen en hardheidsclausule 148 Paragraaf 13 Slot- en invoeringsbepalingen 148 Bijlage I - Overzicht vakken Bachelorprogramma 150 Onderwijs- en Examenreglement Schakelprogramma Sociologie Inleiding 151 Onderwijs- en Examenreglement Masteropleiding Sociologie Paragraaf 1 Algemeen 153 Paragraaf 2 Schakelprogrammma 156 Paragraaf 3 Vooropleiding en toelating 156 Paragraaf 4 Tentamens 157 Paragraaf 5 Tentamenuitslag 158 Paragraaf 6 Vrijstelling 159 Paragraaf 7 Bindend studieadvies 159 Paragraaf 8 Bewijs van Toegang tot de masteropleiding Sociologie 161 Paragraaf 9 Rekenregels studievoortgang 161 Paragraaf 10 Keuzevakken 162 Paragraaf 11 Uitzonderingsgevallen en hardheidsclausule 162 Paragraaf 12 Slot- en invoeringsbepalingen 162 Bijlage 164 Onderwijs- en Examenregeling Masteropleiding Sociologie Inleiding 166 Onderwijs- en Examenregeling Masteropleiding Sociologie 168 Paragraaf 1 Algemeen 168 Paragraaf 2 Masteropleiding 170 Paragraaf 3 Vooropleiding en toelating 171 Paragraaf 4 Afleggen van tentamens 171 Paragraaf 5 Tentamenuitslag 172 Paragraaf 6 Vrijstelling 173 Paragraaf 7 Examens 174 Paragraaf 8 Studiebegeleiding 175 Paragraaf 9 Rekenregels studievoortgang en studiefinanciering 175 Paragraaf 10 Keuzevakken 176 Paragraaf 11 Uitzonderingsgevallen en hardheidsclausule 176 Paragraaf 12 Slot- en invoeringsbepalingen 176 Bijlage I: Onderwijsprogramma's Masteropleiding Sociologie 178 Bijlage II: Instroomregeling Masterprogramma s 181 Regels en Richtlijnen Examencommissie Sociologie 182 Hoofdstuk 9 Adreslijst 193 Hoofdstuk 10 Registers 211 Alfabetische vakkenoverzicht 211 iv v

4 Voorwoord Beste studenten, Aan het begin van dit nieuwe studiejaar ligt er weer een nieuwe studiegids met daarin een beschrijving van alle vakken die in de sociologieopleiding worden gegeven. Daarnaast vormt het Onderwijs- en Examenreglement (OER) onderdeel van deze gids. Hierin staan de formele regelingen omtrent de inrichting van de sociologieopleiding. Voor de dagelijkse gang van zaken bij examens en tentamens gelden de Regels en Richtlijnen van de Examencommissie Sociologie. Ook deze Regels en Richtlijnen zijn in de gids opgenomen. De studiegids is, zoals altijd, online te raadplegen, maar zij wordt in gedrukte vorm ook uitgereikt aan onze eerstejaars. Daarom aan hen een extra hartelijk welkom. Sociologie is een prachtig vak met goede toekomstmogelijkheden en jullie hebben een verstandige keuze gemaakt. Drie jaar geleden is de Rotterdamse sociologieopleiding ingrijpend gewijzigd door de invoering van een blokkensysteem. In principe wordt nu in elk van de drie bachelorjaren nog maar één vak tegelijk gedoceerd, waarop de student zich vijf weken lang volledig kan concentreren. Alleen in de masteropleidingen kunnen de studenten gelijktijdig meerdere vakken volgen. Hierbij wordt van de studenten wel de nodige inzet verlangd: het bijwonen van hoor- en werkcolleges, het maken van opdrachten en het afleggen van toetsen zijn geen vrijblijvende zaken. Maar het resultaat loont; al na een paar maanden zul je ervaren hoe boeiend de sociologie kan zijn en hoeveel nieuwe inzichten in de samenleving dit vak te bieden heeft. Al mijn collega s en ikzelf zijn graag bereid onze studenten ook in het komend studiejaar weer met raad en daad terzijde te staan. Veel succes! Prof.dr. Han Entzinger, Voorzitter capaciteitsgroep Sociologie vi vii

5 Hoofdstuk 1 Sociologie als discipline De sociologie onderzoekt de grondpatronen van menselijk samenleven. Sociologen zijn geïnteresseerd in hoe samenlevingen ontstaan, voortbestaan en veranderen. Ze zien samenlevingen primair als netwerken van relaties en daarmee samenhangende stelsels van gemeenschappelijke ideeën. De aandacht gaat uit naar hoe deze relaties en ideeën gestalte krijgen in een bepaalde economische, politieke en culturele context. Het blijkt erg moeilijk om de grondpatronen van het menselijk samenleven in algemene 'wetten' te vangen. Wat dit betreft zijn er vooralsnog meer tegenstrijdige inzichten dan zekerheden. Sociologen hebben echter niet alleen belangstelling voor abstracte processen, ze richten zich ook op meer specifieke vraagstukken. Zo is er veel aandacht voor arbeidsorganisaties, het onderwijs, het staatsbestel en thema s rond migratie. Op dit meer concrete vlak liggen tal van boeiende vragen, die zonder een overkoepelende grote theorie kunnen worden bestudeerd. Ter illustratie een aantal vragen waar sociologen zich mee bezig houden. Om te beginnen twee vragen op het meest abstracte niveau. Ten eerste het zogenaamde orde-vraagstuk. Hoe komt het dat mensen zich gedragen volgens bepaalde regels? Waarom is chaos geen regel maar uitzondering? Hoe komt het dat het sociale leven tendeert naar ordening en voorspelbaarheid? Een andere vraag op dit niveau is die naar maatschappelijke ongelijkheid. Hoe komt het dat bijna overal verschillen in macht, inkomen en aanzien voorkomen? Waarom zijn die verschillen niet overal even groot? Is een samenleving mogelijk zonder verschillen in macht, inkomen en aanzien? Op een iets concreter niveau worden vragen gesteld die betrekking hebben op een specifiek type samenleving. Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld hoe een economisch stelsel als het kapitalisme heeft kunnen ontstaan en wat deze economische orde betekent voor de verhoudingen op andere maatschappelijke terreinen, zoals het politieke. Andere concrete vraagstukken betreffen bijvoorbeeld het onderwijsbestel en de arbeidsmarkt. Wat is het effect van onderwijs op ongelijkheid in de samenleving? Welke onderwijskwalificaties zijn nodig om de snelle technologische ontwikkeling te kunnen bijbenen? Gaan er nieuwe scheidslijnen ontstaan, zoals werkenden versus werklozen, of vaste banen versus flexibele arbeidsvormen? Ook op het gebied van migratie houden sociologen zich bezig met tal van vragen. Hoe gaan samenlevingen om met de komst van migranten? Hoe is het te verklaren dat sommige groepen een betere sociaal-economische positie hebben dan andere? Welke gevolgen heeft migratie voor de gevestigde orde? Al deze vragen zijn hoogst relevant. Ze zijn echter ook sterk beladen met belangen en ideologische stellingnamen. Daarom is het noodzakelijk om gebruik te maken van wetenschappelijk verantwoorde methoden bij het onderzoeken van deze vragen. viii Overzicht Onderwijsprogramma studiejaar 2009/2010 1

6 Methode Sociologie is een empirische wetenschap. Sociologen volstaan niet met common sense, maar proberen hun beweringen ook met feiten te onderbouwen. Dat is niet altijd even gemakkelijk; het gedrag van mensen leent zich immers minder gemakkelijk voor waarnemingen en experimenten dan het gedrag van ratten of moleculen. Desondanks hebben sociologen inmiddels een uitgebreide verzameling van methoden en technieken van sociaalwetenschappelijk onderzoek tot hun beschikking. Bij de verwerking van gegevens wordt gebruik gemaakt van allerlei computerprogramma s. De opleiding Sociologie De Rotterdamse opleiding Sociologie staat voor theoretisch pluralisme, methodologische veelzijdigheid en een gerichtheid op het onderzoeken en analyseren van hedendaagse maatschappelijke vraagstukken en beleidsproblemen. De breedte en veelzijdigheid van de opleiding worden beschouwd als noodzakelijke voorwaarden voor het ontwikkelen van een kritisch wetenschappelijke houding. Dit leidt ertoe dat Rotterdamse sociologen een goede uitgangspositie hebben voor het vervullen van uiteenlopende functies in het bedrijfsleven en bij de overheid. Relevantie Problemen in de samenleving hebben altijd gevolgen voor individuen. Ze uiten zich onder meer in gevoelens van frustratie, in ziekte en soms zelfs in zelfmoord. Daarom is het van belang om te weten hoe een samenleving leefbaar gemaakt kan worden. Die vraag heeft vroeger geleid tot het ontstaan van de sociologie. Hoewel die vraag moeilijk, breed en complex is gebleken, heeft hij nog niets van zijn relevantie verloren. Doelstelling van de opleiding De opleiding streeft diverse doelstellingen na. De voornaamste doelstellingen hebben betrekking op het verkrijgen van sociologisch inzicht; het ontwikkelen van een praktische en kritische houding ten aanzien van uiteenlopende theoretische benaderingen; het kunnen kiezen van de geschikte theoretische invalshoek;het beheersen en toepassen van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethoden, en; het ontwikkelen van een kritische houding ten opzichte van beleidsvragen. In het Bachelorprogramma nemen de theoretisch-sociologische vakken een centrale plaats in. Doel hiervan is studenten vertrouwd te maken met de voornaamste sociologische thema s in de (Nederlandse) samenleving. De modules richten zich op sociale problemen en beleidsvraagstukken; er wordt een brug geslagen tussen theoretische sociologie en beleidssociologie. De Leeronderzoeken in Bachelor-2 zijn het eerste moment waarop studenten van begin tot eind een sociaal-wetenschappelijk onderzoek uitvoeren volgens een kwantitatieve respectievelijk kwalitatieve aanpak. Aan bod komen dan zowel kenniselementen (het gebruik van wetenschappelijke theorieën in onderzoek) als vaardigheden (onderzoek) en houdingen (samenwerking en het correct omgaan met gegevens en bronvermeldingen). Tijdens de Bachelorfase wordt voorbereid op de specialisatie in de Masterfase. De opleiding Sociologie kent één Masteropleiding waarin tussen twee varianten gekozen kan worden: Arbeid, Organisatie en Management (AOM) Grootstedelijke Vraagstukken en Beleid (GVB) De Mastervariant AOM bereidt vooral voor op een functie binnen het personeels-, organisatie- en advieswerk. De Mastervariant GVB behandelt de sociaal-economische en sociaal-culturele gedaanteveranderingen van steden en de wijzen waarop het lokale bestuur deze veranderingen tracht te beïnvloeden. 2 Overzicht Onderwijsprogramma studiejaar 2009/2010 3

7 Kenmerken van de opleiding De Rotterdamse opleiding Sociologie wordt getypeerd door een zevental kenmerken: 1. Wetenschappelijke houding 2. Sociologische kennis 3. Academische vaardigheden 4. Beheersing en toepassing van methoden en technieken 5. Voorbereiding op beleidsonderzoek 6. Beroepsprofiel 7. Zeven-blokken systeem en werkgroepen 1. Wetenschappelijke houding De Rotterdamse opleiding biedt inzicht in hedendaagse maatschappelijke vraagstukken, waarbij alledaagse formuleringen van maatschappelijke problemen omgezet worden in sociologische probleemdefinities. Studenten wordt een open intellectuele instelling bijgebracht, waarbij ze geleerd wordt vanuit een constructief kritische houding naar maatschappelijke ontwikkelingen te kijken. De overtuiging in Rotterdam is dat niet één bepaalde theorie of theoretische stroming richtinggevend is voor de beantwoording van wetenschappelijke vragen. In de sociologie bestaan veel theorieën en stromingen naast elkaar, die ieder een zekere mate van inzicht bieden. Theoretisch pluralisme is kenmerkend voor de Rotterdamse opleiding waarbij een praktische en kritische houding tegenover de uiteenlopende theoretische benaderingen centraal staat. 2. Sociologische kennis Om een geschikte theoretische invalshoek te kunnen kiezen maakt de opleiding studenten vertrouwd met theoretische hoofdstromingen die worden toegepast op sociale vraagstukken binnen uiteenlopende maatschappelijke sectoren. Via het werk van de grondleggers van de sociologie leren de studenten toepassingsmogelijkheden en beperkingen van verschillende stromingen kennen. Later in de opleiding maken studenten kennis met het werk van moderne sociologen en met nieuwe theoretische ontwikkelingen die voortbouwen op of zich afzetten tegen de klassieke hoofdstromingen en theorieën. Het is de bedoeling dat studenten de vaardigheid ontwikkelen om te kunnen kiezen voor de meest geschikte theorie of benadering bij een specifiek onderwerp en de daarbij passende onderzoeksvragen. 3. Academische vaardigheden Gedurende het programma leren studenten een aantal academische vaardigheden: Beheersing van algemene vaardigheden, zoals logisch redeneren, analytisch denken, het vermogen tot argumenteren. Het vermogen om maatschappelijke probleemdefinities te vertalen in sociologische onderzoeksvragen; dit impliceert ook het vermogen om ongestructureerde problemen op een vruchtbare wijze te herleiden tot hanteerbare onderzoeksvragen. Zelfstandig kunnen verrichten van sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Dit is het vermogen een passende theorie en onderzoeksopzet te kiezen bij een onderzoeksvraag en deze stapsgewijs uit te voeren. Schriftelijk en mondeling kunnen rapporteren op academisch niveau. Het kunnen opsporen van en omgaan met een veelheid van traditionele en moderne informatiebronnen, zoals vakliteratuur, onderzoeksrapporten, beleidsdocumenten, informanten, databestanden en Internet. Het vermogen om onderzoek en andere empirische bronnen kritisch te gebruiken. Het vermogen om de resultaten van wetenschappelijk onderzoek te vertalen in praktische beleidsaanbevelingen. Het vermogen om het krachtenveld waarbinnen men beroepsmatig opereert (sociologisch) te interpreteren en op basis daarvan de eigen functievervulling te ontwikkelen. Het vermogen om met anderen te kunnen samenwerken. 4. Beheersing en toepassing van methoden en technieken De Rotterdamse opleiding biedt ruime aandacht voor kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden. Dit is onder andere terug te vinden in basiscursussen en voortgezette cursussen Methoden en Technieken en Statistiek (inclusief SPSS). Door een volledige empirische cyclus binnen het kader van het Leeronderzoek te doorlopen, leren de studenten niet alleen deze methoden en technieken te beheersen en toe te passen, maar nemen zij ook kennis van de mogelijkheden en beperkingen ervan. 5. Voorbereiding op beleidsonderzoek Of sociologen nu als onderzoeker werkzaam zijn, als organisatieadviseur of beleidsmedewerker, hun opdrachtgever is direct of indirect meestal een beleidsvoerder of manager. Rotterdamse sociologen worden daarom zodanig opgeleid dat zij een kritische houding kunnen aannemen met betrekking tot beleidsvragen. Zij hebben kennis genomen van diverse modellen voor beleidsanalyse en beleidsevaluatie en zijn getraind in het vertalen van onderzoeksuitkomsten in beleidsaanbevelingen. Zij hebben niet alleen geleerd hoe beleidsprocessen in elkaar zitten en kunnen worden beïnvloed, maar hebben ook een open oog voor de sociale randvoorwaarden van concreet beleid en de belangen van de betrokken actoren. 6. Beroepsprofiel Van oudsher leidt de Rotterdamse opleiding Sociologie op voor: (1) beleidsmedewerker/ -adviseur, (2) organisatiedeskundige/-adviseur, (3) wetenschappelijk onderzoeker/ beleidsonderzoeker. 7. Zeven-blokken systeem en werkgroepen Vanaf het studiejaar 2006/2007 is het onderwijsprogramma verder geïntensiveerd. Dit is gebeurd door de invoering in het Bachelorprogramma van een systeem van zeven blokken per studiejaar. Daarbij volgen de studenten per blok maar één module/vak. Een dergelijke module omvat naast een beperkt aantal hoor- of instructiecolleges de deelname aan werkgroepen. Hoewel alle modules uitgaan van dezelfde onderwijsfilosofie intensief en activerend onderwijs variëren de verschillende vakken afhankelijk van hun specifieke aard in opzet en invulling. 4 Overzicht Onderwijsprogramma studiejaar 2009/2010 5

8 Praktische informatie over Sociologie in Rotterdam Voorzitter van de capaciteitsgroep Opleidingsdirecteur van de opleiding Directeur onderzoek van de opleiding Prof. dr. H. Entzinger Prof. dr. H. Entzinger Prof.dr. D. Houtman Teneinde een samenhangend beleid te bewerkstelligen, vormen de voorzitter van de capaciteitsgroep, de opleidingsdirecteur en directeur onderzoek binnen een wetenschapsgebied een Bestuursraad. In elke Bestuursraad heeft tevens een studentvertegenwoordiger zitting. Studenten kunnen bij de Examencommissie een verzoek indienen wanneer zij een beroep willen doen op regels uit het Onderwijs- en Examenreglement (OER). Het kan dan bijvoorbeeld gaan om verzoeken voor vrijstelling(en) of individuele aanpassingen op het normale programma. Verzoeken voor vrijstellingen moeten worden ondersteund met schriftelijke informatie (kopieën, geen originelen) over de opleiding/vakken op basis waarvan de vrijstelling wordt gevraagd. Verzoeken moeten altijd schriftelijk worden ingediend in verband met administratieve verwerking. De Examencommissie kan het snelst handelen wanneer per brief één zaak wordt voorgelegd en wanneer naast de zaak zelf zijn vermeld: datum, personalia, studentnummer, post- of huisadres, adres en telefoonnummer. Programmaverantwoordelijken Opleidingscommissie Sociologie Bachelorprogramma algemeen Bachelor-1 Bachelor-2 Bachelor-3 Masterprogramma Arbeid, Organisatie en Management Grootstedelijke Vraagstukken en beleid Examencommissie Sociologie Voorzitter: Bestuurlijk secretaris: Ambtelijk secretaris: dr. Th.W.M. Veld dr. S.D. Aupers dr. P. Mascini dr. Th.W.M. Veld dr. A. Peper prof.dr. E. Snel prof. dr. R.J. van der Veen dr. W. Schinkel mw. I. Ariëns (kamer M7-34; tel: ; op donderdag en vrijdag afwezig) Voorzitter: Secretaris: prof. dr. J.F.A. Braster mw. N. Kroon De Opleidingscommissie is een wettenlijk verplicht orgaan waarin zowel docenten als studenten zitting hebben. Bij de benoeming door en uit de studenten wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de jaarvertegenwoordiging. De zittingstermijn van de leden is één jaar. De commissie dient desgevraagd of uit eigen beweging de decaan en het bestuur van de opleiding van advies over het te voeren beleid inzake onderwijs en onderwijsplanning of inzake externe ontwikkelingen die van belang kunnen zijn voor het onderwijs en onderwijsbeleid van de opleiding. Ook beoordeelt zij de wijze van uitvoeren van het Onderwijs- en Examenreglement (OER). Ten behoeve van de uitvoering van haar taak onderhoudt de commissie contact met daarvoor in aanmerking komende instanties en personen. Zij kan de opleiding en de daartoe behorende secties rechtstreeks om inlichtingen vragen en van advies dienen. Bij haar adviezen kan de Opleidingscommissie onder andere gebruikmaken van de resultaten van onderwijsevaluaties. Faculteitsraad Iedere opleiding in het hoger onderwijs kent een Examencommissie. Alle docenten die onderwijs geven binnen de opleiding maken gelet op hun onderwijstaak deel uit van die Examencommissie. Haar taak is het bewaken van het wetenschappelijk niveau van het onderwijs. Dat doet zij onder meer door het stellen van criteria waaraan studenten dienen te voldoen alvorens te mogen doorstromen naar een volgende fase in de opleiding. Maar ook met het geven van bindende studieadviezen (BSA), het beoordelen van vrijstellingsverzoeken en het afnemen van examens bewaakt de Examencommissie de kwaliteit van het onderwijs. Ook het jaarlijks intern bespreken en vaststellen van Onderwijs- en Examenreglementen (OER) betreft die bewaking. De Faculteitsraad vervult binnen de faculteit de functie van een medezeggenschapsorgaan in relatie tot de decaan. Evenals de Universiteitsraad is de Faculteitsraad in principe paritair samengesteld: de ene helft van de leden is afkomstig uit en gekozen door de studenten en de andere helft van de leden is afkomstig uit en gekozen door het personeel. De Faculteitsraad is eveneens gerechtigd de decaan voorstellen te doen over alle facultaire aangelegenheden en standpunten kenbaar te maken. De Faculteitsraad bespreekt met de decaan regelmatig de algemene gang van zaken binnen de faculteit. Op een aantal punten heeft de Faculteitsraad het recht vooraf instemming te geven of te onthouden. Voorbeelden hiervan zijn het faculteitsreglement en de onderwijs- en examenreglementen. 6 Overzicht Onderwijsprogramma studiejaar 2009/2010 7

9 De volgende personen zijn voor de periode 1 september 2009 tot 1 september 2010 in de raad van de FSW gekozen: Personeel Trude de Groot Peter Achterberg Daantje Derks Birgit Mayer Arie van Sluis Peter Marks Studenten Kevin van Schie Nick Marchal Aartje Kok Lisanne van Zwol Ewald de Bruijn Martin van Tienhoven Bureau Onderwijs Bestuurskunde / Sociologie Het Bureau Onderwijs is verantwoordelijk voor het opstellen van de onderwijsroosters, het verstrekken van informatie over en aangaande het onderwijs van de beide opleidingen, het ontsluiten en inrichten van het Studenten Informatie Netwerk (SIN), het verlenen van uiteenlopende diensten ten behoeve van de opzet, uitvoering en voortgang van het onderwijs en het evalueren van het onderwijs. Daarnaast is het Bureau belast met het verstrekken van studieadviezen aan studenten van de opleidingen Bestuurskunde en Sociologie. De balie (M7-29) is elke werkdag geopend van uur. Telefonisch is de balie bereikbaar via of U kunt uw vraag ook mailen naar bo@fsw.eur.nl. De website van Bureau Onderwijs is te vinden via: drs. Manon de Jong Hoofd Bureau Onderwijs M Ingvild Ariëns drs. Ilja Fase Medewerker Bureau Onderwijs, Ambtelijk secretaris Examencommissie Sociologie M Studieadviseur Sociologie (bachelor- en schakelstudenten) M Irèn Galama Medewerker Bureau Onderwijs M Tjitra Ganesh Medewerker Bureau Onderwijs M Conny Gunning Medewerker Bureau Onderwijs & DigiDesk M Marjo Hessels Medewerker Bureau Onderwijs, Ambtelijk secretaris Examencommissie Bestuurskunde M Suzanne Overbeeke Medewerker Bureau Onderwijs M drs. Nicolet Sahetapy Studieadviseur Bestuurskunde en Sociologie (masterstudenten) M drs. Judith van der Berg Studieadviseur Bestuurskunde (bachelor- en schakelstudenten) M Studie-advisering Alle studenten kunnen een beroep doen op de studieadviseur voor informatie, hulp of advies. Hierbij kan het gaan om zaken als studiebegeleiding en studieplanning, keuzemogelijkheden in de studie, studieproblemen, allerlei regelingen, inschrijvingsduur of -status en studieonderbreking. Ook voor meer persoonlijke vragen kunt u bij hen terecht. Bindend Studieadvies (BSA) Studieadviseurs hebben een taak in het bewaken en begeleiden van de studievoortgang van de studenten. Ook hebben zij een voorbereidende en bemiddelende rol bij het wettelijk verplichte advies aan het eind van het eerste studiejaar (WHW artikel 7.9, lid 1). Dit Bindend Studieadvies (BSA) is ingesteld om een vlot studieverloop te bevorderen, frustratie te voorkomen en tijdverlies te beperken. Regeling BSA Het Bindend Studieadvies (BSA) is ingesteld voor alle Bacheloropleidingen. Dit betekent dat in het eerste studiejaar uw studieprestaties nauwlettend gevolgd worden en dat u waar nodig intensieve en gerichte feedback op uw resultaten krijgt. Wanneer u met een VWOdiploma of HBO-propedeuse aan de Bachelor begint, dient u in het eerste jaar minimaal 40 van de 60 ECTS te halen. Heeft u minder dan 40 ECTS gehaald, dan krijgt u een negatief Bindend Studieadvies: de volgende drie jaar kunt u zich dan niet aan de EUR voor de betreffende opleiding inschrijven. Dit studieadvies wordt in augustus uitgebracht. Daarnaast geldt dat u aan het eind van het tweede studiejaar alle vakken van de Bachelor-1 moet hebben afgerond. Drie maal gedurende Bachelor-1 ontvangt de student van de Examencommissie een brief waarin hij op grond van de studieresultaten een preadvies over geschiktheid voor de studie krijgt. In diezelfde periode reserveren de studieadviseurs extra tijd voor eerstejaarsstudenten. Gesprek met de studieadviseur op basis van het preadvies De preadviezen van de Examencommissie kunnen er toe leiden dat u door de studieadviseur voor een gesprek wordt uitgenodigd. In een dergelijk gesprek worden uw resultaten besproken, uw manier van studeren en de omstandigheden die uw studie beïnvloeden. Aan de orde kan ook zijn of u wel de juiste studie hebt gekozen. De Examencommissie houdt rekening met bijzondere omstandigheden die uw studie negatief hebben beïnvloed. Persoonlijke omstandigheden die in acht worden genomen bij het uitbrengen van het studieadvies zijn: ziekte; lichamelijke, zintuiglijke of andere functiebeperking (handicap); zwangerschap van betrokkene; bijzondere familieomstandigheden; het lidmaatschap van bepaalde universitaire organen; het lidmaatschap van het bestuur van bepaalde studentenorganisaties. 8 Overzicht Onderwijsprogramma studiejaar 2009/2010 9

10 U krijgt ten minste twee keer een voorlopig advies. Eind augustus aan het einde van uw eerste studiejaar krijgt u vervolgens een definitief studieadvies van de Examencommissie. Op grond van uw studieresultaten doet de Examencommissie een uitspraak over uw kansen om de studie met succes af te ronden. Vertrouwelijkheid & handige tips De studieadviseurs adviseren onafhankelijk van de docenten en het management. Zij gaan uit van de belangen van de individuele studenten en de factoren in het onderwijs of in hun persoonlijke situatie die hun functioneren bepalen. Studenten kunnen er van uitgaan dat wat zij vertrouwelijk met de studieadviseur bespreken niet ter kennis komt van anderen. Het is verstandig tijdig contact op te nemen met de studieadviseur wanneer u studievertraging dreigt op te lopen. Studievertraging kan bijvoorbeeld ontstaan als u na een half jaar in de Bachelor-1 te weinig voldoendes hebt gehaald. Problemen met de studievoortgang kunnen zich ook voordoen in het derde Bachelorjaar en de vervolgstudie in de Masteropleiding. Een goede studieplanning, waarbij rekening gehouden wordt met de examenregelingen, met de studiebelasting en met de roosters, kan de studievertraging voorkomen of beperken. Besluit u te stoppen met uw studie en beëindigt u uw inschrijving in het eerste jaar voor 1 februari, dan krijgt u geen Bindend Studieadvies. Door uw studiefinanciering voor 1 februari te stoppen, wordt uw prestatiebeurs omgezet in een gift. Voorwaarde is wel dat dit uw eerste jaar studiefinanciering is in het hoger onderwijs en dat u in datzelfde studiejaar niet opnieuw studiefinanciering aanvraagt PC-landschap Voor FSW-studenten zijn er computerzalen ingericht in het T-gebouw (T4-95 en T4-95a). Er zijn 120 PC's beschikbaar in het PC-landschap. Deze worden in eerste instantie gebruikt voor onderwijs en zijn daarnaast vrij beschikbaar voor alle studenten Bestuurskunde, Sociologie en Psychologie. De zalen zijn in het algemeen geopend van maandag tot en met vrijdag van 8.00 uur tot uur. Van 8.30 uur tot uur is in principe een student-assistent aanwezig voor ondersteuning. Er kan dan ook tegen betaling (alleen chippen) geprint, gescand en een CD gebrand worden. In alle PC-zalen wordt met camera s gewaakt over onze en jullie eigendommen. Alle PC's zijn aangesloten op een computernetwerk van de faculteit. Dit heeft als voordeel dat een groot aantal programma's beschikbaar is voor gebruik door studenten. Elke student beschikt over 50 MB opslagruimte op het netwerk. De PC s hebben Windows XP als besturingssysteem. Verder zijn standaard geïnstalleerd: MS-Office 2003 (Word, Excel, PowerPoint en Access), Outlook Express, SPSS 12, voor Sociologiestudenten LISREL, en voor Psychologiestudenten AMOS. Internet en de Universiteitsbibliotheek zijn vanaf elke werkplek toegankelijk. Bijna alle programma's zijn Engelstalig. Naast de werkplekken beschikt de zaal over een POSTMUUR (Mailwall). Dit zijn 10 PC s op stahoogte waarop het alleen mogelijk is om mail te checken of even snel iets op het Internet op te zoeken. Deze PC s blijven tijdens instructies beschikbaar voor de overige studenten van de FSW, met de beperking dat men niet langer dan 15 minuten een dergelijke PC bezet houdt. We kennen in de PC-zalen een aantal regels die er voor zorgen dat de sfeer er werkbaar blijft voor iedereen: alleen FSW-studenten hebben toegang tot het systeem; het is niet toegestaan in de PC-zalen te roken, te eten en/of te drinken; dit ter bescherming van de apparatuur; het is in de PC-zalen niet toegestaan te telefoneren. Om gebruik te maken van de PC's moet u een geldige username/password combinatie intikken. Deze gegevens zijn te vinden op uw 'bewijs van inschrijving', dat u bij uw collegekaart heeft ontvangen. In verband met het gevaar voor RSI wordt geadviseerd niet langer dan 2 uur aan een stuk van een computer gebruik te maken. Om het gevaar van RSI-klachten te minimaliseren heeft de FSW de beschikking over ARBO-gekwalificeerde stoelen, die u zelf moet instellen. Instructie hiervoor is op de desktop van de PC aanwezig. Verder kan bij de student-assistent een voetenbankje geleend worden. Studenten Helpdesk Om FSW-studenten met ICT-problemen vlot kunnen helpen, is er bij de ICT-voorzieningen in het T-gebouw een Studenten Helpdesk ingericht. Deze is te vinden in het T-gebouw op verdieping 4 bij de PC-zalen van de FSW (T4-95 en 95a). De Studenten Helpdesk richt zich vooral op ERNA-problemen en problemen m.b.t. de Digitale Leeromgeving van FSW (o.a. SIN-online en Osiris). Daarnaast biedt de Helpdesk ook printer- en computersupport in het PC-landschap in T4-095, en het Atelier T4-82. Als u vragen voor de Studenten Helpdesk heeft, zorg dan dat u óf uw bewijs van inschrijving aan de EUR bij u heeft, óf uw studentenkaart. Zonder deze bescheiden kunnen we u helaas niet helpen. Als u niet aan de FSW studeert moeten we u doorverwijzen naar de helpdesk van de faculteit waar u wel studeert. Openingstijden Studenten Helpdesk (PClandschap@fsw.eur.nl): Maandag t/m vrijdag van uur en van uur. De computers zijn van het merk Fujitsu Siemens en voorzien van DVD-speler en hoofdtelefoon (te lenen bij de studentassistent). Voor datatransport kan alleen een USB-stick gebruikt worden. De PC s hebben geen floppydrives meer. 10 Overzicht Onderwijsprogramma studiejaar 2009/

11 Internationalisering Binnen de Faculteit wordt veel belang aan internationalisering gehecht; uitwisseling van FSW-studenten wordt zoveel mogelijk gestimuleerd. Met name tijdens de studietijd doet zich uitstekend de gelegenheid voor om het nuttige en noodzakelijke leren te paren met een aangename culturele verrijking. Er is een activerend beleid ontwikkeld om studieonderdelen aan een buitenlandse universiteit te volgen; mogelijke barrières worden in samenwerking met het International Office weggenomen. Het international office (IO) fungeert als loket, als vraagbaak voor zowel Bachelors, als ook Masters studenten uit binnen- en buitenland. De medewerkers van het IO vormen als zodanig een trait d union tussen twee werelden, waarbij het streven er op is gericht om een tailormade programma samen te stellen dat niet alleen voldoet aan de eisen van de opleiding, maar ook aansluit aan de specifieke belangstelling van de student. Zij verschaffen daartoe advies over allerlei praktische zaken. Een student kan bij het IO terecht voor informatie over de aanmelding- en selectieprocedure, de mogelijkheden in het buitenland en de compensatieregeling. De medewerkers van het IO zijn daarnaast verantwoordelijk voor de voorlichting aan studenten, het oriëntatieprogramma voor buitenlandse studenten, de coördinatie van de English stream ten behoeve van buitenlandse studenten, alsmede de deelname van Nederlandse studenten aan intensive programs en international summer schools. Voor meer informatie: mw. Marianne de Jong kamer M7-33 internationaloffice@fsw.eur.nl Behalve de reguliere uitwisseling is er ook een kortlopend intensief programma (8 dagen). Hieraan wordt meegewerkt door een tiental docenten van de participerende universiteiten. De vorige cursussen zijn in Frankrijk, Portugal en Spanje gehouden. Per universiteit kunnen, afhankelijk van het budget, 3 à 4 studenten deelnemen. Dit programma is alleen toegankelijk voor vierdejaars studenten met goede studieprestaties. Belangstellenden kunnen zich melden bij dr. A. Peper (kamer M6-09, tel: ) of mw. M.J. de Jong (kamer M7-33, tel: ). Studievereniging Cedo Nulli Ik wijk voor niets of niemand. Dat was de lijfspreuk van de grootste humanist uit zijn tijd: Desiderius Erasmus. Cedo Nulli is sinds 1979 de naam van de faculteitsvereniging voor FSW-studenten aan de EUR. S.F.V. Cedo Nulli handelt in het belang van bestuurskundigen, sociologen en psychologen in spe, en biedt aanvullende activiteiten en faciliteiten, variërend van verplichte literatuur tegen een gereduceerde kostprijs 10% korting tot intrigerende symposia en grensverleggende studiereizen. Ook is de vereniging sterk actief in de medezeggenschap aan de FSW. Tevens kent de vereniging diverse samenwerkingsverbanden met andere verenigingen zoals het nationale LOB (het Landelijk Overlegorgaan Bestuurskundeverenigingen). Zo levert Cedo Nulli onder meer een bijdrage aan de totstandkoming van het Landelijk Congres der Bestuurskunde. Daarnaast werkt Cedo Nulli samen met andere psychologieverenigingen via het LOPsy en andere sociologenverenigingen via het LOS. Ook wordt er aandacht besteed aan oriëntering op de arbeidsmarkt middels bedrijvenborrels, workshops en andere arbeidsmarktgerelateerde activiteiten door leden. SFV Cedo Nulli is een vereniging voor en door leden; de vereniging bevordert de onderlinge integratie. Naast het bestuur zijn er de diverse commissies, waarin leden actief een bijdrage leveren en in staat zijn opgedane kennis in de praktijk toe te passen. Zo richt de Eerstejaarscommissie zich op alle eerstejaars studenten en zorgt de Feestcommissie ieder jaar voor onvergetelijke feesten. De Reiscommissie organiseert elk jaar een grandioze studiereis. En de Bestuurskunde-, Sociologie- en Psychologiecommissies organiseren speciaal activiteiten voor de desbetreffende studies. Deze commissies zijn even interessant als onmisbaar; zij verrijken niet enkel de vereniging maar ook de vaardigheden van de commissieleden zelf. Bovendien: deelname is leuk! Aanschaf Literatuur Literatuur kan uit twee onderdelen bestaan. Naast de aanschaf van studieboeken worden ook readers (verschillende artikelen van verschillende auteurs) gebruikt. Deze readers worden beschikbaar gesteld via de Digitale Leeromgeving van FSW. Readers hebben het voordeel dat er een nuttige selectie van belangrijke hoofdstukken uit meerdere kostbare boeken en tijdschriften bijeen is gebracht. Dit bespaart weer de aanschaf van veelal dure boeken. De boeken kunnen worden aangeschaft bij boekhandel Donner, in de winkelstraat van campus Woudestein, of via de Sociale Faculteitsvereniging Cedo Nulli (dan krijg u tot 10% korting!). Kijk voor meer informatie op Kijk voor lidmaatschap, deelname aan (de organisatie van) activiteiten, een gezellig bakje koffie of voor meer informatie op of kom eens langs of kamer M7-20. Sociale Faculteitsvereniging Cedo Nulli S.F.V. Cedo Nulli Kamer M PA Rotterdam Tel: , Fax: , info@cedonulli.nl Website: 12 Overzicht Onderwijsprogramma studiejaar 2009/

12 Hoofdstuk 2 Bachelorprogramma Naar betere studieresultaten In de universitaire wereld wordt de laatste jaren geprobeerd het studierendement te verhogen. Het percentage studenten dat de eindstreep van het diploma in de voorgeschreven studieduur bereikt, is laag. Dit komt omdat studenten vaak minder tijd aan hun studie besteden dan nodig is. Door studenten gerichter en intensiever te laten werken kan een groter aantal van hen het diploma binnen de nominale studieduur behalen. De opleiding sociologie heeft het aantal vakken dat per tijdseenheid wordt gegeven zoveel mogelijk beperkt, in principe tot één vak per blok. De vakken worden op een intensieve wijze gegeven door het hanteren van werkvormen die stimuleren tot een actieve verwerking van de stof en die feedback opleveren op de opdrachten die studenten verrichten. Voorts wordt er aandacht besteed aan uiteenlopende academische vaardigheden en wordt er in het eerste jaar een Bindend Studieadvies afgegeven. Voorop staat dat het studieprogramma aantrekkelijk is voor studenten en er een uitdagend en prikkelend onderwijsprogramma geboden wordt waardoor studenten zich de stof sneller, leuker en op een meer duurzame wijze eigen maken. Dit betekent onder meer dat studenten niet louter via schriftelijke tentamens beoordeeld worden, maar op een grote variëteit van opdrachten waarin zij vaardigheden en competenties ontwikkelen en demonstreren. Zevenblokken systeem en werkgroepen Het Bachelor bestaat uit zeven blokken per studiejaar. In een dergelijk blok volgen de studenten één vak op een intensieve wijze. Daarnaast is er in elk Bachelorjaar één zgn. lintmoduul dat over alle zeven blokken heen doorloopt. Dit lintmoduul biedt de mogelijkheid andere onderwijsinhouden en -vormen gestalte te geven die niet gemakkelijk binnen een strak georganiseerd curriculum kunnen worden gerealiseerd, zoals bijvoorbeeld activiteiten die voor alle Bachelor studenten, ongeacht hun studiejaar, interessant zijn. In het eerste Bachelorjaar heeft het lintmoduul betrekking op uiteenlopende academische vaardigheden, in het tweede Bachelorjaar gaat het om een zogenoemd wisselvak dat komend studiejaar gewijd is aan maatschappelijke ongelijkheid en in het derde Bachelorjaar om een lezingencyclus over recent onderzoek. Naast hoor- of instructiecolleges omvatten de zeven jaarlijkse blokvakken een aantal intensieve werkgroepen. In die werkgroepen worden onder leiding van een werkgroepbegeleider allerlei opdrachten voorbereid, besproken en van feedback voorzien. De opdrachten nemen heel uiteenlopende vormen aan: het geven van mondelinge presentaties, het schrijven van boekbesprekingen, essays en rapportages, het verzamelen en analyseren van data, het ontvangen van instructies, het deelnemen aan discussies. De werkgroepen bestaan uit 12 à 15 deelnemers. Er wordt naar gestreefd de personele samenstelling van de werkgroepen zoveel mogelijk te variëren door de studie heen. 14 Bachelorprogramma 15

13 Een dergelijk intensief onderwijsprogramma is alleen maar mogelijk als de deelnemers ook volledig beschikbaar zijn en daadwerkelijk deelnemen aan colleges, werkgroepen en andere onderwijsvormen. Participatie aan de werkgroepen binnen elk afzonderlijk blok is dan ook verplicht. Alleen verzuim door overmacht kan worden ingehaald. Overzicht onderwijsprogramma Vakken Bachelor 1 ECTS De beoordeling van de deelnemers gebeurt op grond van de resultaten behaald bij de verschillende toetsen en opdrachten binnen het blok/vak. Hoewel alle blokken/vakken uitgaan van dezelfde onderwijsfilosofie intensief en activerend onderwijs variëren de verschillende vakken afhankelijk van hun specifieke aard toch in opzet en invulling. Per vak/blok worden in een zogenaamd blokboek de volgende onderwerpen omschreven: de hoorcollegedocenten en werkgroepbegeleiders; de onderwerpen van hoorcolleges en werkgroepen en het zalenrooster; de te bestuderen literatuur; de inhoud van de opdrachten en inleverdata; de elementen van het tentamen en hun onderlinge weging op basis waarvan het tentamencijfer wordt berekend; de inhoud en de datum van de (enige) herkansingsgelegenheid die wordt geboden na de eerste afsluiting van het blok. Een blokboek is ruim voor de start van het blok te verkrijgen via Black Board. De student die zich via SIN-Online (beschikbaar via de Digitale Leeromgeving) heeft geabonneerd op het Channel van de vakken die hij moet volgen, kan vervolgens zelfstandig het collegerooster (en eventuele wijzigingen) raadplegen. Daarnaast is er in de vakomschrijvingen informatie te vinden over de aan te schaffen literatuur, contactgegevens docenten, toetsvorm, aantal ECTS enz. Bindend studieadvies (BSA) in Bachelor 1 In het Bachelor-1 wordt een BSA uitgebracht. Dit betekent dat de (voltijdse) student in het eerste jaar van inschrijving tenminste 45 van de 60 ECTS dient te hebben behaald en dat na twee jaar het gehele Bachelor-1 is afgerond. Indien er sprake is van bijzondere persoonlijke omstandigheden die nadelig op de studieprestaties inwerken, kan van deze norm worden afgeweken bij de vaststelling van het BSA. Voorwaarde is dat de student een en ander zo vroeg mogelijk heeft gemeld bij de studie-adviseur mw. Fase. Tenminste drie keer per jaar krijgt de student in het Bachelor 1 een tussenadvies op basis van de tot dan toe behaalde resultaten. Blok 1 Inleiding in de sociologie (FSWS151) 7,5 Blok 2 Methodologie (FSWS154) 7,5 Blok 3 Sociale Verandering (FSWS159) 7,5 Blok 4 Klassieke Sociologische Theorie (FSWS155) 7,5 Blok 5 Statistiek (FSWS157) 7,5 Blok 6 Cultuursociologie (FSWS160) 7,5 Blok 7 Sociologie van beleid (FSWS158) 7,5 Lintmodule: Academische vaardigheden (FSWS161) 7,5 TOTAAL 60 Vakken Bachelor 2 ECTS Blok 1 Moderne Sociologische Theorie (FSWS253) 7,5 Blok 2 Kwantitatieve methode (FSWS254) 7,5 Blok 3 Organisatiesociologie (FSWS256) 7,5 Blok 4 Leeronderzoek 1 (FSWS255) 7,5 Blok 5 Wetenschapsleer (FSWS251) 7,5 Blok 6 Kwalitatieve methoden (FSWS257) 7,5 Blok 7 Leeronderzoek 2 (FSWS258) 7,5 Lintmodule: Sociologische verkenningen (FSWS252) 7,5 TOTAAL Bachelorprogramma 17

14 Vakken Bachelor 3 ECTS Bachelor 1 - vakbeschrijvingen Blok 1 en 2 Minor 15 Blok 3 Theorie in onderzoek (FSWS361) 7.5 Blok 4 en 5 Sociologisch werkstuk (FSWS362) 15 Lintmodule: Capita Selecta (FSWS366) 7.5 Inleiding sociologie ECTS 7.5 Studiefase Bachelor 1 Sociologie, Schakelprogramma dag Sociologie Periode 1.1 FSWS151 Blok 6 Sociology of labour (FSWS364) 7.5 Blok 7 Urban Sociology (FSWS363) 7.5 TOTAAL 60 Docenten Coördinator Onderwijsvorm Toetsvorm Contactpersoon Prof.dr. G.B.M. Engbersen, M.E. van Bochove Msc M.E. van Bochove Msc Hoorcollege en werkgroepen Schriftelijk tentamen bo@fsw.eur.nl De toelating tot de Masterprogramma s AOM en GVB 1. Er zijn 4 instroommomenten in de Masterprogramma s, n.l. bij de start van blok 1, 2, 3 en 4. De instroomvoorwaarden zijn: Vanuit de bachelor: Bachelor-1 en -2 geheel afgerond; uit Bachelor-3 tenminste 45 ECTS afgerond waaronder het Sociologisch Werkstuk. Vanuit het avondschakelprogramma: tenminste 48 ECTS behaald waaronder het leeronderzoek. Vanuit het dagschakelprogramma tenminste 52,5 ECTS waaronder het leeronderzoek. Wie niet aan deze voorwaarden voldoet heeft wel toegang tot de colleges, maar kan zich niet inschrijven voor de werkgroepen en de tentamens. 2. Studenten die op het moment van instroom de voorafgaande fase nog niet geheel hebben afgerond, krijgen een dubbele inschrijving (Bachelor\Schakeljaar resp. Master). Dit is nodig want zij moeten de nog resterende verplichtingen uit het Schakeljaar of Bachelorprogramma nog afronden. 3. Studenten kunnen in de Master pas met het scriptieseminar beginnen als de Bachelor of het Schakeljaar volledig zijn afgesloten. Leerdoelen Het programma kent een tweeledige doelstelling. Ten eerste het bieden van een grondige kennismaking met het gedachtegoed en het begrippenapparaat van de sociologie. Een tweede doelstelling is het stimuleren van de sociaal-wetenschappelijke verbeelding. Deze cursus vertrekt daarom vanuit twee metaforen. De eerste is de socioloog als detective en de tweede is de socioloog als ontdekkingsreiziger. Sociologen kunnen worden beschouwd als detectives die met behulp van theorie en onderzoek maatschappelijke raadsels weten te ontcijferen, en als sociale ontdekkingsreizigers die via vergelijking met andere culturen en samenlevingen het bijzondere van specifieke, sociale verschijnselen leren zien. Beschrijving Zowel tijdens de hoorcolleges als de werkgroepen wordt aandacht besteed aan de vraag hoe raadsels van de samenleving beter worden waargenomen, beschreven, geanalyseerd en verklaard kunnen worden door de toepassing van sociologische theorieën en empirische inzichten. Verplichte literatuur - Blokboek Inleiding Sociologie (2009). Rotterdam. Erasmus Universiteit. (Verkrijgbaar bij de Erasmus Shop) - Macionis, J.J. en Plummer, K. (2008), Sociology: A global introduction (vierde editie). New Jersey. Prentice Hall. (Verkrijgbaar bij Selexyz Donner) - Engbersen, G. (2009), De trias van ongelijkheid (manuscript). Rotterdam. Erasmus Universiteit. (Verkrijgbaar bij de Erasmus Shop) 18 Bachelorprogramma 19

15 Methodologie FSWS154 Sociale verandering FSWS159 ECTS 7.5 ECTS 7.5 Studiefase Bachelor 1 Sociologie, Schakelprogramma dag Sociologie Studiefase Bachelor 1 Sociologie Periode 1.2 Periode 1.3 Docenten Nog niet bekend Docenten Prof.dr. H.B. Entzinger Onderwijsvorm Hoorcolleges en practica Coördinator Prof.dr. H.B. Entzinger Toetsvorm Tentamen (60%) en opdrachten (40%) Onderwijsvorm Hoorcolleges en werkgroepen Contactpersoon bo@fsw.eur.nl Toetsvorm Schriftelijk examen (50%), Individuele papers (50%) Contactpersoon bo@fsw.eur.nl Beschrijving In de cursus methodologie wordt een inleiding gegeven in de methoden en technieken van sociaal-wetenschappelijk onderzoek. De nadruk ligt daarbij op het opzetten van sociologisch onderzoek. Voorbeelden van onderwerpen die behandeld worden, zijn: het formuleren van de probleemstelling, toepassen van theorie, steekproeftrekking, en de keuze van dataverzamelingsmethode. De cursus is verspreid over vijf weken. In de eerste vier weken worden colleges gegeven, practica bijgewoond en opdrachten gemaakt. Aanwezigheid bij de bijeenkomsten is verplicht. De vijfde week wordt afgesloten met een tentamen. Verplichte literatuur - Levitt, S. D., & Dubner, S J. (2006). Freakonomics: A Rogue Economist Explores the Hidden Side of Everything. New York: HarperTorch. - Neuman, W.L. (2007). Basics of Social Research: Qualitative and Quantitative Approaches. Second Edition. Boston: Pearson. - Blokboek Methodologie Beschrijving Een goede kennis en een goed begrip van de eigen samenleving zijn onontbeerlijk voor iedere socioloog. Daarom wordt al relatief vroeg in de sociologiestudie een cursus gewijd aan maatschappelijke ontwikkelingen die voor Nederland van belang zijn en die het aanzien van de samenleving blijvend hebben veranderd, dan wel zullen veranderen. Hierbij gaat de aandacht met name uit naar processen als vergrijzing, individualisering, emancipatie, secularisatie, mondialisering en immigratie. Deze en andere processen worden allereerst in kaart gebracht met behulp van statistieken en onderzoeksgegevens. Vervolgens worden hun oorzaken en gevolgen bestudeerd, evenals hun onderlinge samenhang. Daarbij komen diverse sociologische theorieën aan bod, die ons kunnen helpen de genoemde verschijnselen te verklaren en maatschappelijke ontwikkelingen beter te begrijpen. Sociale verandering leidt vaak tot spanningen en problemen. Nagegaan zal worden tot welke problemen de bestudeerde trends (kunnen) leiden en welke oplossingen hiervoor zijn of worden gevonden. In dit verband komt ook de interveniërende rol van de overheid en van overheidsbeleid aan de orde, alsook de veranderende positie van de overheid in de samenleving. In de cursus Beleidssociologie, later in het eerste Bachelorjaar, wordt hierop dieper ingegaan. Het spreekt vanzelf dat de Nederlandse samenleving niet in een isolement kan worden bezien. Daarom wordt in deze cursus ook ruim aandacht gegeven aan de Europese en internationale context en aan vergelijking met andere landen. Verplichte literatuur - Wolters, W., Graaf, N.D. de, (2005), Maatschappelijke problemen. Beschrijvingen en verklaringen, Amsterdam, Boom (diverse hoofdstukken) - Diverse nader op te geven artikelen t.b.v. de werkgroepen 20 Bachelorprogramma 21

16 Klassieke sociologische theorie FSWS155 Statistiek FSWS157 ECTS 7.5 ECTS 7.5 Studiefase Bachelor 1 Sociologie Studiefase Bachelor 1 Sociologie, Schakelprogramma dag Sociologie Periode 1.4 Periode 1.5 Docenten Onderwijsvorm Toetsvorm Contactpersoon Dr. S. Suvarierol Hoorcolleges en werkgroepen Schriftelijk tentamen en opdrachten bo@fsw.eur.nl Docenten Nog niet bekend Coördinator Prof.dr. J.F.A. Braster Onderwijsvorm Hoorcolleges en practica Toetsvorm Tentamen (60%) en opdrachten (40%) Contactpersoon bo@fsw.eur.nl Leerdoelen Het einddoel van deze module is het geven van aanknopingspunten bij het formuleren van een antwoord op de vraag wat sociologie is. Dit gebeurt door de studenten in te leiden in enkele belangrijke sociologische wijzen van denken aan de hand van een bespreking van een selectie van invloedrijke sociologen, en het bestuderen van tenminste het werk van die sociologen. Om didactische redenen wordt stilgestaan bij de theoretische richtingen waarmee deze denkers de meeste affiniteit hadden, zodat de student een aantal oriëntatiepunten krijgt aangereikt, die onontbeerlijk zijn voor een eerste inzicht in het veld van de (theoretische) sociologie. Een ander doel is het bevorderen van een kritische houding en het ontwikkelen van een eigen visie op de bruikbaarheid van de ideeën van deze sociologen, alsmede het ontwikkelen van een kritisch-reflexieve houding ten aanzien van de hedendaagse sociologie en ten aanzien van andere sociale processen. Beschrijving Binnen deze module wordt kennis gemaakt met een selectie van invloedrijke sociologen. Bij Klassieke Sociologische Theorie ligt het accent op de sociologen van de negentiende en eerste helft van de twintigste eeuw. Bij Moderne Sociologische Theorie (Bachelor 2) komen de modernen aan bod. De nadruk in deze module ligt op de visies die betreffende denkers hebben geformuleerd omtrent 1) het object van de sociologie; 2) de methoden en theorieën die de sociologie in de bestudering van dat object dient te hanteren. Hierbij wordt tevens aandacht gegeven aan de filosofische achtergronden van betreffende denkers. Beschrijving In deze cursus wordt een inleiding gegeven in de methoden en technieken van sociaalwetenschappelijk onderzoek met de nadruk op data-analyse. In hoorcolleges en aansluitende practica wordt ingegaan en geoefend met elementaire vormen van univariate analyse (centrale tendentiematen, spreidings- en verdelingsmaten), bivariate analyse (kruistabellen, correlaties, eenwegs variantieanalyse) en eenvoudige vormen van multivariate analyse (tweewegs variantieanalyse, regressieanalyse). Verplichte literatuur - Andy Field, Discovering statistics using SPSS. Third edition. London: Sage, Hoofdstukken: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10 en 18 (1e deel) Verplichte literatuur - Reader en teksten op Digitale Leeromgeving - De Jong, M.J., (1997/2003), Grootmeesters van de sociologie, Boom, Amsterdam/Meppel - Schinkel, W., (2007), Denken in een Tijd van Sociale Hypochondrie. Aanzet tot een Theorie Voorbij de Maatschappij, Kampen, Klement - Durkheim, E., (1984), The Division of Labor in Society, New York, The Free Press 22 Bachelorprogramma 23

17 Cultuursociologie FSWS160 Sociologie van beleid FSWS158 ECTS 7.5 ECTS 7.5 Studiefase Bachelor 1 Sociologie Studiefase Bachelor 1 Sociologie, Schakelprogramma dag Sociologie Periode 1.6 Periode 1.7 Docenten Prof.dr. D. Houtman, Diverse docenten, Drs. J.H. Roeland Docenten Dr. T.W.M. Veld, Dr. P. Mascini, Prof.dr. R.J. van der Veen Onderwijsvorm Hoor-, werk- en gastcolleges Onderwijsvorm Hoor- en werkcolleges Toetsvorm Schriftelijk tentamen Toetsvorm Tentamen en/of werkstuk(ken) Contactpersoon Drs. J.H. Roeland Contactpersoon bo@fsw.eur.nl Beschrijving Deze cursus beoogt studenten kennis te laten maken met de cultuursociologie een sociologische benadering die zich richt op de analyse van de betekenissen die mensen aan zichzelf en hun samenlevingen toekennen. Centraal in de cursus staan enkele actuele, in het oog springende culturele ontwikkelingen in hedendaagse westerse samenlevingen. Enerzijds geven deze ontwikkelingen aanleiding tot discussie over de houdbaarheid van meer of minder gevestigde theorieën over onder andere secularisering en individualisering. Anderzijds nodigen ze uit tot nieuwe theorievorming over maatschappelijke verschijnselen die in hedendaagse westerse samenlevingen lijken te bloeien op de ruines van religie en traditie. Na een inleiding tot de cultuursociologische benaderingswijze worden een aantal thema s behandeld, waaronder secularisering en religieuze verandering; maakbaarheid en onbehagen; civilisering en emotionalisering; en virtualisering en verlangen naar authenticiteit. Toetsing vindt plaats via een schriftelijk tentamen. Verplichte literatuur - Hoofdstukken uit boeken en artikelen (te downloaden via Digitale Leeromgeving). Leerdoelen In dit vak wordt vanuit een sociologisch perspectief aandacht besteed aan beleidsvraagstukken. Het doel is om inzicht te verwerven in de totstandkoming, de uitvoering en de werking van beleid. Het beleid wordt benaderd vanuit het maatschappelijke probleem waarop het een antwoord biedt en met het oog op de maatschappelijke effecten die het sorteert. Beschrijving De totstandkoming, uitvoering en werking van beleid staan centraal in dit vak. Het beleid wordt benaderd vanuit het maatschappelijke probleem (bijvoorbeeld armoede, maatschappelijke integratie of kansenongelijkheid in het onderwijs) en met het oog op de maatschappelijke effecten van het betreffende beleid. Aandacht zal worden besteed aan de vraag wat een beleidsprobleem is (armoede? obesitas? de publieke omroep?), aan de vraag waar beleidsinterventies zich op richten (inkomensbescherming of arbeidsparticipatie?; culturele integratie of sociale participatie?), aan de vraag wanneer een maatschappelijk probleem een beleidsprobleem wordt (agendavorming), aan de vraag hoe beleid wordt vormgegeven en uitgevoerd (straffen of belonen; centraal of decentraal; publieke of private uitvoering) en ten slotte aan de vraag naar de werking, dat wil zeggen de maatschappelijke effecten van beleid (herverdeling; eventuele perverse effecten en dergelijke). In dit vak gaat de aandacht ook uit naar de (Nederlandse) verzorgingsstaat dat is ten slotte het institutionele kader van waaruit in de moderne samenleving maatschappelijke interventies worden gepleegd. Verplichte literatuur - Reader met artikelen, ten dele ter beschikking gesteld via Digitale Leeromgeving - Te zijner tijd nader bekend te maken 24 Bachelorprogramma 25

18 Academische vaardigheden ECTS 7.5 Studiefase Bachelor 1 Sociologie Periode 1.4, 1.5, 1.6, 1.7 Docenten Onderwijsvorm Toetsvorm Contactpersoon Drs. M.J. van Meeteren Hoor- en werkcolleges Opdrachten bo@fsw.eur.nl FSWS161 Leerdoelen Deze cursus beoogt de student te bekwamen in essentiële vaardigheden die benodigd zijn voor het voltooien van een universitaire studie in de sociale wetenschappen. Hierbij gaat het om: - Leren lezen en samenvatten van wetenschappelijke publicaties voor verschillende doeleinden - Leren herkennen van structuur in verschillende soorten academische teksten - Leren hoe wetenschappelijk onderzoek en onderwijs in elkaar zit - Leren hoe wetenschappelijk onderzoek in de praktijk werkt en welke dilemma s hierbij komen kijken - Leren correct te citeren, refereren en parafraseren - Leren herkennen van argumentatie in wetenschappelijke publicaties - Leren argumenteren en debatteren - Leren gericht wetenschappelijke informatie te zoeken - Leren om verschillende bronnen van (wetenschappelijke) informatie op kwaliteit te beoordelen - Leren hoe structuur aan te brengen in teksten - Leren zelf argumentatiebomen op te zetten bij het schrijven van teksten - Leren schrijven in een academisch verantwoorde stijl - Leren om duidelijk en bondig te schrijven - Leren schrijven van wetenschappelijke teksten zoals essays, papers en besprekingen - Leren mondeling presenteren van onderzoeksresultaten en papers - Leren kritisch en analytisch te denken en werken Beschrijving Het vak academische vaardigheden is anders dan de andere vakken die studenten in bachelor 1 zullen volgen. Academische vaardigheden is geen inhoudelijk vak, maar een vak dat is bedoeld om studenten vertrouwd te maken met een aantal vaardigheden die voor sociologen essentieel zijn. Omdat deze vaardigheden tijdens het gehele jaar zinvol en noodzakelijk zijn, krijgen studenten dit vak niet in een afzonderlijk blok aangeboden maar gedurende het gehele jaar: als een zogeheten lintvak. In ieder blok volgen studenten daarom colleges en leveren zij opdrachten in voor zowel het reguliere vak dat zij volgen als voor het lintvak Academische Vaardigheden. In ieder blok begint het vak Academische vaardigheden met een hoorcollege in de eerste week. Daarna volgen in ieder blok 1, 2 of 3 werkcolleges. In het begin van het vak leren studenten de universitaire bibliotheek (UB) te gebruiken. Daarnaast leren zij dat teksten op verschillende wijze worden gelezen voor verschillende doeleinden, zoals voor het studeren voor een tentamen of voor het schrijven van een paper, en hoe zij dat het beste kunnen doen. Vervolgens maken zij kennis met wetenschappelijk onderzoek en onderwijs, en de verschillende vormen van wetenschappelijke publicaties die hierin worden gebruikt. Studenten leren bovendien hoe zij deze verschillende vormen van wetenschappelijke publicaties op kwaliteit kunnen beoordelen. Ook wordt er stilgestaan bij de verschillen tussen wetenschappelijke kennis enerzijds en andere bronnen van informatie anderzijds. Aansluitend wordt uitgelegd hoe studenten met wetenschappelijke informatie om dienen te gaan gedurende hun studie, onder andere in de zin van juist refereren, citeren en parafraseren. Naast het leren lezen, waarderen en kritisch te reflecteren op academische literatuur wordt in dit vak veel aandacht besteed aan het leren schrijven van academische essays, papers en besprekingen. Net als bij het leren lezen van wetenschappelijke publicaties wordt er bij het leren schrijven van academische teksten uitvoerig ingegaan op onderwerpen als structuur, argumentatie en stijl. Tot slot komen mondelinge presentatievaardigheden aan bod. Verplichte literatuur - Ackerman e.a., (2007), Zelf Leren Schrijven (2e druk), Amsterdam, Boom - Blokboek Academische vaardigheden (via Digitale Leeromgeving) - Reader Academische vaardigheden (via Erasmusshop) - Artikelen (via Digitale Leeromgeving of zelf te zoeken) - The Sociology Writing Group,(2001/2006) A Guide to Writing Sociology Papers (laatste editie), Worth Publishers Aanbevolen literatuur - Renkema, Jan (2004) Schrijfwijzer. Den Haag: Sdu Uitgevers 26 Bachelorprogramma 27

19 Bachelor 2 - vakbeschrijvingen Moderne sociologische theorie FSWS253 ECTS 7.5 Studiefase Bachelor 2 Sociologie Periode 2.1 Docenten Onderwijsvorm Toetsvorm Contactpersoon Dr. W. Schinkel Hoorcolleges en werkgroepen Schriftelijk tentamen en opdrachten bo@fsw.eur.nl Leerdoelen Het einddoel van deze module is het geven van aanknopingspunten bij het formuleren van een antwoord op de vraag wat sociologie is. Dit gebeurt door de studenten in te leiden in enkele belangrijke sociologische wijzen van denken aan de hand van een bespreking van een selectie van invloedrijke sociologen, en het bestuderen van tenminste het werk van die sociologen. Om didactische redenen wordt stilgestaan bij de theoretische richtingen waarmee deze denkers de meeste affiniteit hebben, zodat de student een aantal oriëntatiepunten krijgt aangereikt, die onontbeerlijk zijn voor een eerste inzicht in het veld van de (theoretische) sociologie. Een ander doel is het bevorderen van een kritische houding en het ontwikkelen van een eigen visie op de bruikbaarheid van de ideeën van deze sociologen, alsmede het ontwikkelen van een kritisch-reflexieve houding ten aanzien van de kanon van de sociologie en ten aanzien van andere sociale processen. Beschrijving Binnen deze module wordt kennis gemaakt met een selectie van invloedrijke moderne sociologen. De cursus sluit aan op de cursus Klassieke Sociologische Theorie, waar het accent op de sociologen van de negentiende en eerste helft van de twintigste eeuw ligt. Bij Moderne Sociologische Theorie komen de modernen aan bod. De nadruk in deze module ligt op de visies die betreffende denkers hebben geformuleerd omtrent 1) het object van de sociologie; 2) de methoden en theorieën die de sociologie in de bestudering van dat object dient te hanteren. Hierbij wordt tevens aandacht gegeven aan de filosofische achtergronden van betreffende denkers. We behandelen met name Elias, Habermas, Foucault, Bourdieu en Luhmann. Verplichte literatuur - Luhmann, N., The Reality of the Mass Media - De Jong, M.J., (2003), Grootmeesters van de sociologie, Amsterdam/Meppel, Boom - Teksten op Digitale Leeromgeving - Schinkel, W., (2007), Denken in een Tijd van Sociale Hypochondrie. Aanzet tot een Theorie Voorbij de Maatschappij, Kampen, Klement 28 Bachelorprogramma 29

20 Kwantitatieve methoden FSWS254 Organisatiesociologie FSWS256 ECTS 7.5 ECTS 7.5 Studiefase Bachelor 2 Sociologie, Schakelprogramma dag Sociologie Studiefase Bachelor 2 Sociologie, Schakelprogramma dag Sociologie Periode 2.2 Periode 2.3 Docenten Prof.dr. J.F.A. Braster Coördinator Prof.dr. J.F.A. Braster Onderwijsvorm Hoorcolleges en practica Toetsvorm Schriftelijk tentamen (60%) en opdrachten (40%) Contactpersoon Prof.dr. J.F.A. Braster Docenten Onderwijsvorm Toetsvorm Contactpersoon Dr. H.D. Pruijt, Diverse docenten, I. Bacharias Hoorcolleges, werkgroepen Schriftelijk tentamen, opdrachten bo@fsw.eur.nl Beschrijving Het vak kwantitatieve methoden bestaat uit een hoorcollege waarin de beginselen van de meer geavanceerde (multivariate) statistiek worden behandeld, en een begeleidend werkcollege/praktikum waarin geleerd wordt deze technieken toe te passen m.b.v. het statistisch pakket SPSS. In de cursus zal onder meer aandacht worden geschonken aan:bi- en multinomiale logistische regressie analyse, multi-level analyse, padanalyse, multipele regressie analyse, en factor- en betrouwbaarheidsanalyse. De SPSS-praktikumbijeenkomsten zijn bedoeld om ondersteuning te bieden bij het maken van de SPSS-opgaven. Voor de praktikumbijeenkomsten geldt aanwezigheidsplicht. Het vak kwantitatieve methoden sluit aan op eerder gegeven methoden en technieken cursussen. De kennis die opgedaan kan worden in voorgaande M&T cursussen wordt als aanwezig verondersteld. Indien deze voorkennis niet aanwezig is, wordt u afgeraden deel te nemen aan deze cursus. N.B. Het behoort tot de vereisten van het vak dat men een voldoende testimonium (of vrijstelling) heeft voor de Wiskundecursus (zie aldaar) Verplichte literatuur - Andy Field, Discovering statistics using SPSS. Third edition. London: Sage, De te behandelen hoofdstukken zijn: 7, 8, 11, 12, 18, 17. Beschrijving De module Organisatiesociologie biedt een eerste kennismaking met sociologisch onderzoek naar en theorievorming rond organiseren en organisaties. De organisatiesociologie heeft een rijk analytisch instrumentarium opgeleverd waar iedere socioloog zijn voordeel mee kan doen. Verplichte literatuur - Handel, M.J., (ed), (2002), The Sociology of Organizations. Classic, Contemporary, and Critical Readings, Sage - Mintzberg, H., (2006), Organisatiestructuren, Pearson Education - Reader Organisatiesociologie, verkrijgbaar bij de Erasmus Shop. Aanvullend materiaal op Digitale Leeromgeving. Aanbevolen literatuur - Hofstede, G., (1991), Cultures and organizations. Intercultural Cooperation and its Importance for survival, McGraw-Hill Int.Ltd. - Morgan, G., (2006, updated edition), Images of organization, Sage - Scott, W.R., Davis, G.F., (2007), Organizations and Organizing: Rational, Natural and Open Systems Perspectives, Prentice Hall - Gouldner, A.W., (1954), Patterns of industrial bureaucracy, Free Press - Tarrow, S., (1998,2nd edition), Power in Movement: Social Movements and Contentious Politics, Cambridge University Press - Lammers, C.J., Mijs, A.A., Noort, W.J., van, (2000, 8e bijgewerkte druk), Organisaties vergelijkenderwijs. Ontwikkeling en relevantie van het sociologisch denken over organisaties, Het Spectrum Extra informatie Voorkennisadvies: Inleiding in de Sociologie 30 Bachelorprogramma 31