DEEL I. DE HERVORMING VAN HET AFSTAMMINGSRECHT DOOR HET GRONDWETTELIJK HOF

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "DEEL I. DE HERVORMING VAN HET AFSTAMMINGSRECHT DOOR HET GRONDWETTELIJK HOF"

Hilde Desmet
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 INHOUD VOORWOORD xv DEEL I. DE HERVORMING VAN HET AFSTAMMINGSRECHT DOOR HET GRONDWETTELIJK HOF Gerd Verschelden HOOFDSTUK I. INLEIDING Probleemstelling en opzet Begrenzing en methodiek van het onderzoek Prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof A. Toetsingsbevoegdheid en toetsingsmaatstaven B. Mogelijkheid of verplichting tot het stellen van een prejudiciële vraag C. Gevolgen van een arrest waarin een schending van de Grondwet werd vastgesteld D. Prejudiciële vragen in afstammingszaken anno HOOFDSTUK II. VADERLIJKE ERKENNING Situering van de ongrondwettig bevonden wetsbepaling (art. 329bis, 2, derde lid BW) Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 16 december Gevolgen voor de rechtspraktijk Bedenkingen v

Prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof............. 8 A. Toetsingsbevoegdheid en toetsingsmaatstaven........... 8 B. Mogelijkheid of verplichting tot het stellen van een prejudiciële vraag.

2 HOOFDSTUK III. ONDERZOEK NAAR HET VADERSCHAP Overgangsrecht inzake overspelige kinderen a matre A. Kind geboren na feitelijke scheiding van de echtgenoten gevolgd door EOT Situering van de ongrondwettig bevonden wetsbepaling (oud art. 323 BW) Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 29 oktober Gevolgen voor de rechtspraktijk B. Bezit van staat t.a.v. de echtgenoot als absolute grond van niet-ontvankelijkheid Situering van de ongrondwettig bevonden wetsbepaling (oud art. 323 BW) Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 7 juli Gevolgen voor de rechtspraktijk Bedenkingen Verbod tot vaststelling van het vaderschap m.b.t. een incestueus kind A. Situering van de ongrondwettig bevonden wetsbepaling (art. 325 BW) B. Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 9 augustus C. Gevolgen voor de rechtspraktijk D. Bedenkingen Rechterlijke controle op de belangen van het kind A. Toepassingsgebied Situering van de ongrondwettig bevonden wetsbepaling (art. 332quinquies, 2, eerste lid BW) Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 3 mei Gevolgen voor de rechtspraktijk B. Marginaal karakter Situering van de ongrondwettig bevonden wetsbepaling (art. 332quinquies, 2, eerste lid BW) Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 7 maart vi

Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 29 oktober 2009............................ 21 3. Gevolgen voor de rechtspraktijk................... 22 B. Bezit van staat t.a.v. de echtgenoot als absolute grond van niet-ontvankelijkheid.

3 3. Gevolgen voor de rechtspraktijk Bedenkingen HOOFDSTUK IV. BETWISTING VAN HET VADERSCHAP VAN DE ECHTGE- NOOT Bezit van staat als absolute grond van niet-ontvankelijkheid (art. 318, 1 BW) A. Vordering van de (bedrogen) echtgenoot Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 3 februari Gevolgen voor de rechtspraktijk Bedenkingen B. Vordering van het meerderjarige kind C. Vordering van de beweerde biologische vader Vervaltermijn voor de echtgenoot (art. 318, 2 BW) Vervaltermijn voor het kind (art. 318, 2 BW) A. Het arrest van het Grondwettelijk Hof van 31 mei Oordeel Gevolgen voor de rechtspraktijk B. Gebrek aan overgangsbepaling Vervaltermijn voor de beweerde biologische vader (art. 318, 2 BW) HOOFDSTUK V. BETWISTING VAN EEN VADERLIJKE ERKENNING Bezit van staat als absolute grond van niet-ontvankelijkheid.. 55 A. Situering van de ongrondwettig bevonden bepaling (art. 330, 1, eerste lid, tweede zin BW) B. Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 7 maart C. Gevolgen voor de rechtspraktijk D. Bedenkingen E. Extra prejudiciële vragen vii

Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 3 februari 2011............................. 38 2. Gevolgen voor de rechtspraktijk................... 39 3. Bedenkingen.................................. 41 B.

4 2. Vervaltermijn voor de beweerde biologische vader A. Vertrekpunt Situering van de ongrondwettig bevonden wetsbepaling (art. 330, 1, vierde lid BW) Oordeel van het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 6 april Gevolgen voor de rechtspraktijk B. Duur HOOFDSTUK VI. BESLUIT DEEL II. DE RECHTSPOSITIE VAN MEEMOEDERS EN HUN KINDEREN Tim Wuyts INLEIDING HOOFDSTUK I. DE VESTIGING VAN AFSTAMMINGSBANDEN De toegang tot medisch begeleide voortplanting De vestiging van gewone afstammingsbanden A. Rechtspositie van de meemoeder B. Rechtspositie van de donor C. Rechtspositie van de transseksueel De adoptie A. De wet van 18 mei B. Rechtspraak van het EHRM Ratio legis van adoptie Adoptie en seksuele geaardheid Stiefouderadoptie door de gelijkslachtige partner C. Rechtspraak van het Grondwettelijk Hof Inleiding Het vetorecht van de moeder De vereiste van samenwoning op het tijdstip van de neerlegging van het verzoekschrift Besluit viii

Duur............................................ 64 HOOFDSTUK VI. BESLUIT................................................ 67 DEEL II. DE RECHTSPOSITIE VAN MEEMOEDERS EN HUN KINDEREN Tim Wuyts.

5 4. De gevolgen van een afstammingsband op het vlak van de naamgeving A. Inleiding B. Naamgeving na gewone stiefouder- of partneradoptie C. Naamgeving na volle adoptie Door een paar van gelijk geslacht Door een paar van ongelijk geslacht HOOFDSTUK II. DE GEVOLGEN ZONDER EEN AFSTAMMINGS BAND Inleiding De uitoefening van het ouderlijk gezag A. Tijdens het leven van de moeder Regelingen inzake de uitoefening van het ouderlijk gezag Rechtspraak van het EHRM Rechtspraak van het Grondwettelijk Hof B. Na het overlijden van de moeder Het recht op persoonlijk contact A. Het afsluiten van een overeenkomst B. Het bewijs van een bijzondere affectieve band Ingeval een affectieve zorgrelatie bestaat Bij afwezigheid van een affectieve zorgrelatie a. Het actuele en wederkerige karakter van de bijzondere affectieve band b. Artikel 8 EVRM als inspiratiebron bij de beoordeling van een bijzondere affectieve band Het blokkaderecht Bestaat er een onderhoudsverplichting? A. Inleiding B. De conventionele onderhoudsplicht C. De wettelijke onderhoudsplicht D. De natuurlijke onderhoudsplicht De kwalitatieve aansprakelijkheid (art. 1384, tweede lid BW) Successie- en schenkingsrechten Besluit ix

Door een paar van ongelijk geslacht.............. 115 HOOFDSTUK II. DE GEVOLGEN ZONDER EEN AFSTAMMINGS BAND........ 119 1. Inleiding........................................... 119 2.

6 HOOFDSTUK III. HET OUDERSCHAPSVERLOF Ratio legis Toepassingsgebied Beperkingen De regeling inzake de toekenning Besluit HOOFDSTUK IV. DE TOEKOMST? Verplichting tot een wetgevend optreden vanuit grondwettelijk perspectief Internationale tendensen Hangende wetgevende initiatieven DEEL III. KINDERALIMENTATIE BIJ DE JEUGDRECHTER: BUIKGEVOEL OF OBJECTIVITEIT? Lut Daniëls, Elisa Callebaut en Rozemie Defrancq INLEIDING HOOFDSTUK I. ONDERZOEKSVRAGEN HOOFDSTUK II. ONDERZOEKSMETHODE Procedure Steekproef HOOFDSTUK III. ONDERZOEKSRESULTATEN Algemeen A. Vonnissen bij verstek B. Vonnissen volgens de aard van de vordering x

DE TOEKOMST?......................................... 171 1. Verplichting tot een wetgevend optreden vanuit grondwettelijk perspectief.................................. 171 2.

7 2. Motiveringsgraad A. Methode B. Motiveringsgraad voor de zes criteria samen C. Motiveringsgraad per criterium D. Motivering per wettelijk criterium (art. 1321, 1 Ger.W.) Aard en bedrag van de middelen van elk van de ouders a. Middelen van de ouders b. Lasten van de ouders De gewone kosten waaruit het budget voor het kind is samengesteld alsook de manier waarop deze begroot zijn De aard van de buitengewone kosten die in acht genomen kunnen worden, het deel van deze kosten dat elk van de ouders voor zijn rekening dient te nemen, alsook de modaliteiten voor de aanwending van deze kosten a. Algemeen b. Medische kosten c. Schoolkosten d. Culturele kosten e. Verdeelsleutel De verblijfsregeling van het kind en de bijdrage in natura van elk van de ouders in het levensonderhoud van het kind ten gevolge van deze verblijfsregeling Het bedrag van de kinderbijslag en van de sociale en fiscale voordelen van alle aard die elk van de ouders voor het kind ontvangt a. Kinderbijslag b. Fiscale impact De inkomsten die elk van de ouders in voorkomend geval ontvangt uit het genot van de goederen van het kind Het aandeel van elk van de ouders in de tenlasteneming van de kosten voortvloeiende uit artikel 203, 1 BW en de daarop eventueel vastgestelde onderhoudsbijdrage, evenals de xi

Middelen van de ouders..................... 199 b. Lasten van de ouders....................... 201 2.

8 modaliteiten voor de aanpassing ervan op grond van artikel 203quater BW De bijzondere omstandigheden van de zaak die in acht genomen zijn De kindrekening Bepaling van het bedrag van de onderhouds bijdrage A. Methode B. Bedrag van de onderhoudsbijdrage C. Gebruik van berekeningsmethodes HOOFDSTUK IV. EENVORMIGE FORMULE VOOR DE BEREKENING VAN DE ONDERHOUDSBIJDRAGE Methode Formule voor de berekening van de onderhoudsbijdrage BESLUIT DEEL IV. GEZAGS- EN VERBLIJFSCO-OUDERSCHAP VANUIT ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGISCH PERSPECTIEF Daniëlle van de Merwe HOOFDSTUK I. INLEIDING Cijfers (Echt)scheiding en kinderen en jongeren A. Gevolgen B. Risicofactoren C. Protectieve factoren HOOFDSTUK II. ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF Ontwikkeling A. Situering B. Ontwikkelingsfase en (echt)scheiding: baby en peuter xii

Bedrag van de onderhoudsbijdrage................. 214 C. Gebruik van berekeningsmethodes.................. 217 HOOFDSTUK IV. EENVORMIGE FORMULE VOOR DE BEREKENING VAN DE ONDERHOUDSBIJDRAGE................................ 221 1.

9 1. Ontwikkelingsfases (Echt)scheiding C. Ontwikkelingsfase en (echt)scheiding: kleuter Ontwikkelingsfase (Echt)scheiding D. Ontwikkelingsfase en (echt)scheiding: latentieleeftijd Ontwikkeling (Echt)scheiding E. Ontwikkelingsfase en scheiding: adolescent Ontwikkeling (Echt)scheiding Adviezen verblijfsco-ouderschap Adviezen rond stiefgezinnen HOOFDSTUK III. PREVENTIE EN INTERVENTIE HOOFDSTUK IV. BEDENKINGEN DEEL V. RECHTEN VAN NIET-OUDERS MET BETREKKING TOT MINDERJARIGEN Frederik Swennen INLEIDING HOOFDSTUK I. BESLISSINGSKADER Schema Algemeen belang Rechten van ouders Rechten van niet-ouders Belang van het kind xiii

Ontwikkelingsfase en scheiding: adolescent........... 247 1. Ontwikkeling................................. 247 2. (Echt)scheiding............................... 247 2. Adviezen verblijfsco-ouderschap.

10 HOOFDSTUK II. NIET-OUDERS Inleiding Bijzondere affectieve band A. Continuering B. Totstandkoming? Ouders A. Juridische ouders B. Sociale ouders C. Biologische ouders D. Wensouders Grootouders A. Juridische grootouders B. Sociale grootouders C. Biologische grootouders D. Wensgrootouders Broers en zusters Overgrootouders (Peet-)ooms en tantes HOOFDSTUK III. RECHTEN VAN NIET-OUDERS Uitgangspunt Staat van de persoon sensu lato Opvoeding Persoonlijk contact sensu lato A. Algemeen B. Materiële bewaring C. Persoonlijk contact sensu stricto D. Schema Informatie Jeugdbijstand en jeugdbescherming HOOFDSTUK IV. BESLUIT xiv

Sociale ouders................................... 280 C. Biologische ouders............................... 281 D. Wensouders..................................... 285 4. Grootouders........................................ 286 A.

Vergelijkbare documenten

INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT EN JEUGDRECHT ONDERZOEKSGROEP PERSOON & VERMOGEN INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT

OUDERS EN KINDEREN INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT EN JEUGDRECHT KU Leuven Nr. 79 ONDERZOEKSGROEP PERSOON & VERMOGEN Universiteit Antwerpen INSTITUUT VOOR FAMILIERECHT Universiteit Gent OUDERS EN KINDEREN