Plezier in de kroeg door Paul Bomers

Transcriptie

1 Plezier in de kroeg door Paul Bomers 1 Waarom heb ik dit gemodelleerd? Er is niets dat simpeler lijkt dan hangen aan de bar. Gewoon pretentieloos in een kroeg zitten, daar zijn, en daar plezier aan beleven. En toch ben ik eigenlijk nooit op deze manier uit geweest. Geen idee wat ik in zo n kroeg zou moeten zoeken en wat ik daar zou moeten doen. Die keren dat ik wel eens in een hotel was, of dat ik ter viering van het een of ander toch aan een bar moest hangen had ik altijd spanning in mijn lijf. Ik vond blijkbaar dat ik iets moest, gezellig moest zijn, onderhoudend. Communiceren met een bepaald doel is nooit een probleem geweest. Maar ja, dat werkte hier blijkbaar niet. In ieder geval niet voor mij. Wat doe je dan in een kroeg? Het was, kortom, tijd om ervaren kroegtijgers eens uit te horen omtrent hun expertise. De techniek die hier uit voort kwam werkt goed om plezierig een avond uit te gaan maar zal het ook op recepties en andere gelegenheden goed doen. Daarmee is deze techniek vrijwel zeker niet uniek in NLP maar is in ieder geval voor mij zeer nuttig gebleken. Deze modelleeropdracht is uitgevoerd in het kader van de NLP-MasterPractitioner opleiding bij het IEP in Nijmegen in december Hoe Ik heb twee experts gemodelleerd (Birgitta Bomers en Hanneke van der Lee) en kwam er al snel achter dat het geheim zat in het ont-moeten. De kunst van het onbevooroordeeld observeren van en communiceren met mensen, en in het vooral niet trekken van grote conclusies. Het was mijn overtuiging dat communicatie altijd inhoudelijk en doelgericht moest zijn. Het moest ergens over gaan en ergens toe leiden. Ook in de kroeg. Uiteraard moest ík die communicatie op gang houden want als ik daarin faalde was ik dus niet interessant. Mijn experts hadden hier duidelijk geheel andere overtuigingen over. Het plezier zit voor hen vooral in het zijn in een prettige en veilige omgeving met voldoende prikkels om af te leiden en vooral niets te moeten. Niet gericht op resultaten. En daar simpelweg van genieten. Ontmoeten dus. Voor mij was dit een schok want het lijkt nergens over te gaan. Inderdaad, en dat is dus moeilijk genoeg. Het werd nog erger toen ik er achter kwam dat dat ont-moeten nog behoorlijk wat voorbereiding kostte... 3 Wat is het doel van deze techniek? Met plezier en ontspannen verkeren in een omgeving met onbekenden. 4 Doelgroep De doelgroep bestaat uit die mensen voor wie communicatie altijd doelgericht en inhoudelijk moét zijn. Die graag willen leren om meer ontspannen in een groep onbekenden te zijn. 5 Hoe weet je dat de gebruiker het doel bereikt heeft? Als de gebruiker een uur of langer midden in een groep onbekenden is geweest - bijvoorbeeld in een kroeg. Zich daar prima heeft vermaakt, ontspannen is gebleven en met een aantal willekeurige aanwezigen een gesprek zonder diepgang heeft gehouden. 6 Vooronderstellingen Ondersteunende vooronderstellingen zijn: als iemand iets kan, kan ik het leren er zijn geen verwachtingen. Ik verwacht niets van de ander, de ander verwacht niets van mij zonder verwachtingen ook geen teleurstellingen. Mensen zijn interessant. Ik ben benieuwd. Als je open staat voor contact dan krijg je ook contact. Een gesprek dat eindigt is simpelweg een gesprek dat eindigt. (En geen impliciete uitspraak over jouw onvermogen tot het onderhouden van gesprekken.) Ik heb geen verwachtingen van de ander, de ander heeft geen verwachtingen van mij. Plezier in de kroeg /6

2 Vrijheid. Ik hoef aan niemand verantwoording af te leggen. Vooronderstellingen die bijzondere aandacht vragen. De NLP-vooronderstellingen tav communicatie zoals: betekenis van de communicatie is de reactie die je oproept en in communicatie bestaat geen mislukking, alleen feedback vragen bij mij bijzondere aandacht. Samen met mijn (default) metaprogramma s pro-actief en eigen controle roepen ze bij mij in eerste instantie fout gedrag op. Namelijk doelgerichte verbetering en dat impliceert iets van moeten. Bij nadere beschouwing zijn ze ook bij ontmoeten wel degelijk bruikbaar. Immers als ik zie dat de ander niet reageert op mijn initiatief kan ik er voor kiezen om een ander initiatief te nemen. Maar ik kan er ook voor kiezen om niets te doen. En dat laatste is in het kader van ont-moeten nu juist voor mij de uitbreiding. Note: Deze techniek speelt zich uit de aard der zaak primair af in uitgaansgelegenheden waar alcohol een rol speelt. Alcohol werkt natuurlijk drempelverlagend en dat maakt de stappen om contact met anderen te maken makkelijker. Maar het is echter niet noodzakelijk. De techniek werkt ook uitstekend zonder alcohol. Ieder zal voor zichzelf willen bepalen wat het beste voor hem werkt. 7 Overzicht van de techniek 1: Tot rust komen 2: Veiligheid borgen 3: Waarheen? 4: Zijn in de kroeg 5a: Observeren 5b: Contact 6: Afronden 1. Tot rust komen. 2. Veiligheid borgen. Met wie ga je, bepaal het gezelschap. 3. Waarheen?. Naar welke gelegenheid (kroeg, receptie) 4. Zijn. In de juiste state stappen, ankeren. 5. Observeren en Contact. Observeren en contact maken in de kroeg. 6. Afronden. Plezier in de kroeg /6

3 8 Invulling van de stappen 8.1 Tot rust komen. Naar een kroeg gaan om pretentieloos de dagelijkse druk en verplichtingen even achter je laten is een ideale reden om deze techniek toe te passen. Een goed uitgangspunt is dat al een zeker gevoel van rust is. Teveel stress moet eerst op een andere manier weggewerkt worden. Een gezonde spanning/opgewondenheid ( ik ben benieuwd ) is ok. Er zijn natuurlijk ook andere redenen om naar de kroeg te gaan zijn maar die vormen niet persé het juiste uitgangspunt voor deze techniek. Stressrelease. Als het op alle fronten tegenzit en je frustratie is ver voorbij je maximale grens doorgeschoten dan kan het lekker zijn om even lekker uit je dak te gaan. Er is dan duidelijk sprake van een overmaat van spanning die bij deze techniek in de weg kan zitten. Het is dan zinvol om eerst op een andere manier een stuk spanning af te bouwen. Denk aan sporten, bewegen, ontspanningsoefeningen, meditatie. Verdrinken van verdriet. Als je je verdriet kwijt wilt dan kun je dat natuurlijk proberen weg te drinken, in een kroeg of elders. Als uitgangspunt voor deze techniek is dat minder geschikt. Flirten, versieren. Als je wilt flirten of versieren kun je uiteraard ook prima in een kroeg terecht. Deze techniek is daar echter niet voor bedoeld en in ieder geval (door mij) niet op uitgetest. Centreren (zie syllabus) Ga rustig zitten. Rechte rug, ogen dicht. Ontspan je spieren ledemaat voor ledemaat. Voel je lichamelijke centrum, richt je aandacht op je centrum. Voel hoe je tot rust komt en laat dit gevoel tot in al je ledematen doordringen. Anker dit gevoel. Als deze eenvoudige ontspanningsoefening niet het gewenste effect heeft is het zaak dit te onderzoeken en te zien wat er extra nodig is. 8.2 Veiligheid borgen. De experts gaan meestal samen met één of meerdere vrienden/vriendinnen. Hét criterium daarbij is veiligheid. Het is een prettig idee dat er iemand is die een wakend oogje op je houdt, zonder dat je je gecontroleerd voelt. Daarbij wordt er op gelet dat de groep zoveel mogelijk ruimte moet laten om in een kroeg contacten toe te staan met mensen buiten het gezelschap. Echter omdat het gevoel van veiligheid in hoge mate subjectief is zullen er ook andere manieren zijn om dit gevoel te borgen. Een sterk gevoel van autonomie, kracht en zelfredzaamheid is daarbij behulpzaam. Een juist gevoel van veiligheid levert de rust en ruimte op die noodzakelijk is voor de volgende stappen. Ga voor je zelf eens na hoe jij voor jezelf een gevoel van veiligheid kunt creëren in een kroeg. Voorbeeld: denk terug aan een moment waarin je volstrekt veilig voelde. Het maakt niet uit of dat thuis was, of juist bij een goede vriend(in). Of dat je dat op een andere plek voelde. Wordt je bewust van het gevoel, maak het sterker. Hoor weer de geluiden, zie weer wat je toen ook zag. Merk wat jij nodig hebt om je veilig te voelen. Anker dit gevoel. Terwijl je het gevoel van veiligheid vasthoudt (blijf anker gebruiken) stel je je voor dat je in een prettige, veilige kroeg zit. Je ziet de mensen, je hoort de geluiden, je voelt de temperatuur. Je bent je bewust van jouw plek in de kroeg. En je gaat bij je zelf na wát er voor nodig is om ook in de kroeg het gevoel van veiligheid vast te houden en te versterken. Als het nodig is verander je jouw verbeelding zó dat het gevoel van veiligheid groter wordt. Ga nu voor je zelf na wat echt belangrijk is om jou een sterk gevoel van veiligheid te geven in een kroeg. Plezier in de kroeg /6

4 8.3 Waar ga je heen? Naast de reden en het directe gezelschap is de bestemming van belang. De experts zoeken in een geschikte omgeving de volgende criteria: Afleiding. Er moeten voldoende prikkels zijn om af te leiden. De afleiding voorkomt dat zorgen van alledag zich op de voorgrond dringen. Daarvoor ga je niet naar de kroeg. De prikkels moeten sterk genoeg zijn om af te leiden, maar mogen niet op de voorgrond treden. Voorbeeld: muziek mag best met zodanig volume gedraaid worden dat een gesprek wat moeite kost, maar de muziek moet vooral niet irriteren. De experts noemen jaren-70 muziek, middle of the road. Maar in principe zijn alle vormen van afleiding geschikt. Een belangrijk deel van de afleiding wordt gevormd door het observeren van de aanwezige mensen, de ruimte waar je bent, de bar, het personeel. Prettige sfeer. Dat kan simpelweg doordat het (bar-) personeel vriendelijk groet bij binnenkomst, gevoel van welkom zijn, jezelf kunnen zijn. Een prettige (gezellige) sfeer komt ontspanning ten goede. Zonder een gezellige sfeer is er de druk om een sfeer te moeten maken. Uiteindelijk zijn geschikte afleiding en prettige sfeer subjectief. Ga voor jezelf na hoe (en vooral wáár) voor jou aan beide criteria is voldaan. Het kan zijn dat je daarvoor in eerste instantie een soort vergelijkend kroegen onderzoek moet verrichten om de verschillende uitgaansgelegenheden met hun eigen kwaliteiten bij jou in de buurt te leren kennen. Natuurlijk houd je daarbij ook rekening met de criteria voor veiligheid die je in de vorige stap hebt gevonden. Oefening op het droge Doe alsof je die gelegenheid waar afleiding, een prettige sfeer én het gevoel van veiligheid aanwezig zijn, nu hebt gevonden... Het kan zijn dat je nu een herinnering hebt aan een gelegenheid waar je je ooit prima voelde en misschien maakt jouw verbeelding wel je eigen perfecte gelegenheid met de juiste afleiding, sfeer en veiligheid. Terwijl je hiervan geniet ga je voor jezelf na waar je zo n zelfde gelegenheid nu zou kunnen vinden. Als vanzelf komt een gelegenheid bij je naar boven waar je nu heen wilt gaan en je merkt dat je er als het ware al een beetje bent. Je hoort de muziek, de geluiden, je ziet de inrichting, ruikt, proeft en je besluit dat je ook echt gaat. En je gaat ook echt Zijn in de kroeg. Als de omstandigheden geschikt zijn (eerste stappen) dan is het zover. Je bent in de kroeg. Maar wat nu? Ondersteunende metaprogramma s zijn: pro-actief, eigen verantwoordelijkheid, opties, interne referentie, mensen, voldoet wel. Het creëren van de volgende state is in een onrustige omgeving als de kroeg lastig. Je kunt deze state ook op een eerder moment (thuis) in alle rust al voorbereiden en stevig ankeren. Hierdoor kan in de kroeg vooral de state weer opgeroepen te worden. (Bereid dit dus thuis voor.) Roep weer het gevoel van veiligheid op dat je in stap 2 hebt gevonden en geankerd. Ga vanuit het gevoel van veiligheid voor je zelf na wanneer je eerder een sterk gevoel van vrijheid had, en roep dat gevoel weer op. Merk dat je je bewust wordt dat je niets hoeft, dat je niet beschikbaar hoeft te zijn. Niemand kan aanspraak op je maken, niemand kan een beroep op je doen. Heerlijk, rustig, alsof niets er toe doet. Het kan zijn dat een licht gevoel van rebellie naar boven komt, je hoeft je even niet te verantwoorden. Plezier in de kroeg /6

5 Terwijl je je niet hoeft te verantwoorden krijg je een sterk gevoel van volkomen rust, ondanks de vele prikkels om je heen. Misschien voel je alsof je meedrijft op de stroom, alsof je meedrijft op het water. Gedachten komen en gaan, het is allemaal niet belangrijk. Alleen dat jij hier en nu bent is relevant. Terwijl je de vrijheid en de rust ervaart ben je je bewust dat je er zelf voor kunt kiezen om contact te zoeken met wie je maar wilt. Maar dat je dat niet hoeft. Iedereen om je heen is interessant. Je bent benieuwd en nieuwsgierig. En je voelt je fysiek ontspannen. Dit prettige gevoel versterk je, misschien maak je er een symbool bij of een woord, en je ankert het gevoel. De state van rust, vrijheid en nieuwsgierigheid moet stevig worden geankerd want er wordt telkens weer op teruggegrepen. 8.5 Contact in de kroeg. Je bent in de kroeg, je voelt je vrij en rustig. Je bent nieuwsgierig naar wat er gaat gebeuren en wie er zijn. Tijdens deze stap blijft de state van rust, vrijheid en nieuwsgierigheid op de achtergrond aanwezig. Als er behoefte aan bestaat wordt deze bekrachtigende state middels het anker weer opgeroepen. Er zijn nu twee mogelijkheden: je kunt (A) observeren en (B) contact maken. A: Observatie. Via observeren van de omgeving, bezoekers, interieur, dessin van de bierviltjes etc, kan de tijd boeiend verstrijken. Waardevrij observeren, conclusies achter je laten. Wat je ziet is wat je ziet, niet meer en niet minder. Dit doe je tot je het gevoel krijgt dat het weer tijd wordt voor een gesprek (door experts omschreven als het wordt te tam.) Je neemt dan (pro-actief!) de stappen die bij B: Contacten beschreven zijn. Hoe: je neemt je omgeving waar. Je ziet de mensen, de inrichting van de bar, het meubilair. Je hoort de geluiden. De muziek hoor je wel, maar vraagt op een of andere manier geen aandacht. Je neemt waar wat er in je omgeving is (zien, horen, voelen, proeven, ruiken) en je hebt daar geen oordeel over. Het kan zijn dat er soms toch een oordeel of een mening in gedachten komt. Geef dan die mening even de aandacht die nodig is, misschien verwonder je even, en je laat die mening weer oplossen. Je neemt weer waar. En na verloop van tijd merk je dat je meer en meer waarneemt zonder te oordelen. Na verloop van tijd merk je dat je weer behoefte krijgt aan contact. Het kan zijn dat je een gevoel van verveling krijgt, of dat je een behoefte voelt om met iemand te praten. Het kan zijn dat je op een andere manier merkt dat je behoefte krijgt aan contact... B: Via contacten. Contact maken met andere bezoekers bijv. via oogcontact. Daarna volgt een luchtige conversatie met een prettig tijdverdrijf als enig doel. Mocht het gesprek onbedoeld een serieuze inhoud krijgen dan wimpel je het gesprek zsm af. Onderwerpen zijn legio en altijd voorhanden. Kleding, voetbal, kleur van het tapijt, dessin van de bierviltjes etc. Het gesprek houdt zichzelf in stand tot het vanzelf ophoudt. reageren op reflexen, niet nadenken communiceren vanuit het onbewuste. Actie-reactie houdt het gesprek in gang. Het gesprek eindigt door gebrek aan interesse of door een expliciete rapportverbrekende actie (naar het toilet gaan). Als het gesprek eindigt is er slechts een conclusie: nl dat er geen gesprek meer is. Alle andere conclusies zijn zinloos. Na een contact ga je in het algemeen over naar de observatie (A).... Terwijl je je omgeving waardevrij waarneemt, zie je de mensen in je omgeving. Je kijkt de mensen stuk voor stuk aan. Je doet dat op een manier die prettig voor jou is. Zonder mensen aan te staren geef je ze wel de ruimte om jouw blik te beantwoorden. Sommige mensen hebben hun eigen bezigheid. Misschien zijn ze wel, net als jij dat net ook deed, waardevrij aan het observeren. Anderen kijken actief rond. Je blijft de mensen in je omgeving stuk voor stuk aankijken op een manier die bij jou past tot je merkt dat jouw blik beantwoord wordt. Plezier in de kroeg /6

6 Terwijl je het gevoel van rust, vrijheid en nieuwsgierigheid blijft vasthouden merk je dat er een opmerking, vraag of iets anders in je opkomt. Je zegt wat je wilt zeggen. De ander antwoord weer en het gesprek ontvouwt zich. Alle inhoud is ok, zolang het gesprek voor jou maar als een prettig tijdverdrijf aanvoelt. Een gevoel van moeten of een gevoel van onrust of irritatie kan een signaal zijn om het gesprek respectvol af te ronden. Het kan ook zijn dat het onderwerp is uitgeput of dat jij en je gesprekspartner om een andere reden niets meer weten te zeggen. Dat is een teken dat het gesprek ten einde is. Ook dan rond je respectvol af. Als je het gesprek respectvol hebt afgerond ga je weer waardevrij observeren tot je weer de behoefte voelt om met iemand te praten Afronden Als je merkt dat je voldoende plezier hebt gehad vertrek je. Je neemt eventueel afscheid van degene waarmee je in gesprek bent. Vertrekken kan met het gezelschap waar je mee bent gekomen, maar het kan ook alleen. Hoe weet je dat je voldoende plezier hebt gehad? Je voelt je moe maar voldaan. Je bent aan het observeren en je merkt dat je niets interessants meer ziet. Je gezelschap komt je ophalen. Het is tijd Je geld is op Je bent de laatste in de kroeg... 9 Commentaar Belangrijk is vooral de voorbereiding (juiste omgeving bepalen en de juiste state bereiken). 10 Wat is de belangrijkste stap? Belangrijkste stap is stap 4. Zijn in de kroeg. Hier wordt de juiste state bereikt en vastgehouden om er vooral te zijn, waar te nemen en geen verplichting te voelen. Hier komt alles samen. Dit is de noodzakelijke voorbereiding voor de volgende stap ( contact in de kroeg ) 11 Wat is de relatie tussen de stappen? Stap 1 t/m 3 bereiden voor (juiste omgeving bepalen). In stap 4 wordt de juiste state geankerd en in stap 5 wordt vervolgens de avond doorgebracht. Stap 6 rond af. 12 Welke hindernissen verwacht ik bij de doelgroep en hoe wil ik daarmee omgaan? Het is vooral lastig om stap 4 ( zijn in de kroeg ) goed te doen terwijl je al in de kroeg zit. Het creëren van de beschreven state van rust en vrijheid is in een onrustige omgeving als de kroeg misschien te lastig. Dit is op te lossen door een goede voorbereiding. Door bijvoorbeeld op een eerder moment (thuis) deze state in alle rust al voor te bereiden en stevig te ankeren. Hierdoor hoeft in de kroeg vooral de state weer opgeroepen te worden. Aangezien deze state in veel situaties bruikbaar is, is dit sowieso een goede gedachte. Plezier in de kroeg /6