Versieoktober2017 HANDBOEK KABELS EN LEIDINGEN ASSEN

Transcriptie

1 Versieoktober2017 HANDBOEK KABELS EN LEIDINGEN ASSEN

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Spoedeisende werkzaamheden...2 DEEL A: Algemene en procedurele informatie Begripsbepalingen, Rolverdeling en verwijzingen Begripsbepalingen Rolverdeling Verwijzingen Bereikbaarheid, Verkeersmaatregelen, overlastbeperking Bereikbaarheid aangrenzende gebouwen Maatregelen in het belang van het verkeer Maatregelen ten behoeve van de overlastbeperking Communicatie, meldingen en breekverbod Communicatie op de graaflocatie, (bouw)overleg Melding aanvang en einde werkzaamheden Breekverbod Zorgvuldigheid, schade, verzekeringen en veiligheid Zorgvuldigheid Schade en kosten Algemeen Herstel van schade en vergoeding van kosten Onderhoud kabels en/of leidingen en bovengrondse voorzieningen Risicodekking en Verzekeringen Veiligheid en Calamiteiten Bodemverontreiniging Peilen en hoofdafmetingen Grondwaterstanden en bronbemaling Handhaving...24

3 DEEL B: (Technische) eisen / voorschriften Richtlijnen ten behoeve van de (tracé)engineering en ondergrondse ordening Tracé-inspectie t.b.v. de aanleg van kabels en/of leidingen Ondergrondse ordening bij de aanleg van kabels en/of leidingen Horizontale ligging Aanvullende eisen horizontale ligging Verticale ligging Aanvullende eisen voor verticale ligging Opruimen uit gebruik genomen kabels en/of leidingen Voorwaarden en technische eisen ten aanzien van de uitvoering Werkafspraken en voorwaarden met betrekking tot de uitvoering Opbreken en (indien van toepassing) herstellen open verharding Opbreken en (indien van toepassing) herstellen gesloten verharding Opbreken en herstellen bermen, gazons en sleuven zonder bedekking Weg-, water- of boomkruising door sleufloze technieken of baggeren Graaf- en grondwerkzaamheden Kabel- en/of leidingwerkzaamheden Werken in of met (voormalig) verontreinigde grond Werken aan of nabij groenvoorzieningen Groenvoorzieningen algemeen Werken nabij bomen (tevens rooi en herplant) Bijlagen Standaarddwarsprofiel Boombescherming werken rond bomen...46

4 1. INLEIDING BinnendegemeenteAssenverlenenburgemeesterenwethoudersinstemmingvoor werkzaamhedeninverbandmetdeaanleg,instandhoudingenopruimingvanondergrondse infrastructuren(kabelsen/ofleidingen),conformdevigerendealgemeneverordening ondergrondseinfrastructuren(avoi).demandateringvanmedewerkersvandegemeentevoor deafhandelingvandeinstemmingsaanvragenenhandhavingvanhetbeleidisvastgelegdinde mandaatregelingvandegemeente. Alsbeheerdervandeopenbareruimtevoertdegemeentederegieencoördinatiebijdeaanleg vankabelsen/ofleidingenvannetbeheerders.decoördinatieheeftalsdoelzorgtedragenvoor deveiligheid,debeperkingvanoverlast,hetbevorderenvanhetvoorkomenvanschadeenhet borgenvandekwaliteitvandeopenbareruimte.vooreengoedeuitoefeningvandezetaken hebbenburgemeesterenwethoudersnadereregelsvastgelegdindithandboekkabelsen leidingenassen(verderhethandboek).hethandboekisvastgestelddoorburgemeesteren wethoudersalsnadereregel,teruitwerkingvandeavoi.hethandboekisvantoepassingopalle werkzaamhedentenbehoevevandeaanleg,instandhoudingenopruimingvankabelsen/of leidingenindeopenbareruimtevandegemeenteassen.overderegelgevinguithethandboekis altijdnaderoverlegmogelijkmetdegemeenteassenomtotovereenstemmingtekomeninzake tijd,plaatsenwijzevanuitvoeringvandewerkzaamhedenvaneengrondroerder,waarbijvoor beidepartijenderegelsvanredelijkheidenbillijkheidgelden. InditHandboekzijnonderandereuniformerichtlijnen,voorwaardeneneisengesteldtenaanzien vandevoorbereidingenuitvoeringvanwerkzaamheden. DoelvanhetHandboekis: - hetborgenenbevorderenvandekwaliteitvande(ondergrondse)openbareruimte; - hetbevorderenvaneenjuisteordeningeneenveiligeliggingvankabelsen/ofleidingen; - hetbeperkenvanoverlastenhetbevorderenvaneenveiligeomgevingvoordeburgers tijdensdewerkzaamheden. HetHandboekbestaatuittweehoofdthema s: A. ALGEMENEENPROCEDURELEINFORMATIE; B. TECHNISCHEEISEN/VOORSCHRIFTEN metbetrekkingtottracébepaling,ontwerp-, uitvoerings-enbeheersvoorschriften. Rangordevanwetten,verordeningenenhetHandboek: 1. wettelijke bepalingen, waaronder de Telecommunicatiewet(Tw), de Wet informatieuitwisselingondergrondsenetten(wion),dewetnatuurbescherming,dewet bodembescherming(wbb)endewegenverkeerswet1994(wvw); 2. lokaleregelgevingvandegemeenteassen,waaronderdealgemeneplaatselijkeverordening (APV)endeAVOI; 3. hethandboekvandegemeenteassen,metverwijzingennaarverdererelevanteregelgeving enrichtlijnen(zieartikel2.3). Parallelaanbovenstaanderegelgevinggeldeneventueleprivaatrechtelijkeovereenkomsten. 1van44

5 1.1. Spoedeisende werkzaamheden Let op: Ookingevalvanspoedeisendewerkzaamhedenofcalamiteitendienenalleaspectenuitdit Handboekzoveelalsmogelijkinachtgenomenen/ofopgevolgdteworden. Alsditvanwegehetspoedeisendekaraktervandewerkzaamhedennietmogelijkisen/ofde gebruikelijkevoorafgaandekennisgevingvandewerkzaamhedennietgedaankanwordengeldt: - datdegrondroerderiniedergevalvooraanvangvandewerkzaamhedendegemeentetelefonisch opdehoogtedienttebrengen.ditisbuitenkantoorurenaltijdmogelijkviahet adres meldpunt@assen.nl; - datalservoorspoedeisendewerkzaamhedeneenwegafsluitingnoodzakelijkisdegrondroerder daaroverzelfdirectdehulpdienstendientintelichten; - denadereomschrijvingconformartikel4.2,derdelid. 2van44

6 DEELA: ALGEMENEENPROCEDURELE INFORMATIE 2. BEGRIPSBEPALINGEN, ROLVERDELING EN VERWIJZINGEN DebegripsbepalingenvandeAVOIzijnvantoepassingtenzijdaarvannadrukkelijkwordtafgeweken doorhetbepaaldeindithoofdstuk.dedefinitiesuitdeavoizijnhierookvermeldtenbehoevevande leesbaarheidvanhethandboekindepraktijk Begripsbepalingen a. aansluiting hetgedeeltevandekabelen/ofleidingdateennetwerkverbindt meteenfysiekpuntwaaropeenklantdetoegangtoteen openbaarnetwerkwordtgeboden; b. belanghebbenden deomwonendenenbedrijfsmatigegebruikersvanallepercelen, grenzendaanhettracévankabelsen/ofleidingen; c. bovengrondse voorzieningen transformator-,schakel-,verdeel-enonderstationsdie onderdeeluitmakenvaneennetwerk,alsbedoeldinonderdeel x.vanditartikel,diebovengrondswordengeplaatst; d. boring(gestuurd) hetmakenvaneenholleruimteindegrond,metbehulp vaneensleuflozetechniek,zonderdaarbijdeomringende grondslagteverwijderen.meestalwordtindeontstane holleruimteeen(flexibele)mantelbuisaangebrachtwaar dekabelofleidingdoorheenwordtgevoerd; e. breekverbod tijdelijkverbodvoorhetuitvoerenvanwerkzaamheden,zoals genoemdinonderdeelkk.vanditartikel; f. calamiteit eenincidentwaarbijdeomgevingmogelijkgrotegevolgenkan ondervinden,dienietzelfstandigkunnenwordenafgewikkelden waarbijgecoördineerdeinzetvanhulpverleningsorganisatiesen dienstenvanverschillendedisciplinesisvereistomdegevolgen tebeperken; g. combiwerk hetgecombineerdcoördinerenenuitvoerenvan werkzaamheden,zoalsgenoemdinonderdeelkk.vanditartikel, vanmeerderenetbeheerderstegelijkopeengraaflocatiewaarbij allekabelsen/ofleidingengelijktijdigofdirectnaelkaarworden aangelegd; h. coördinator dedoordegemeente,zoalsgenoemdinonderdeelj.vandit artikel,aangewezenpersoondieisbelastmethetcoördineren 3van44

7 vanallewerkzaamheden,zoalsgenoemdinonderdeelkk.vandit artikel,namensdegemeente; i. distributie-en mutatiepunten afsluitbareondergrondsehollebehuizingvoorhetonderbrengen vantelecommunicatie-apparatuur(handholes),afsluiters, brandkranen,lassenenzovoortonderhetmaaiveldofmet toegangsluikopmaaiveldniveau; j. gemeente burgemeesterenwethoudersvandegemeenteassen; k. geslotenverharding verhardingsconstructiebestaandeuiteenbitumen,cementof kunststofgebondenmateriaal; l. graaflocatie delocatiewaarwerkzaamheden,zoalsgenoemdinonderdeelkk. vanditartikel,wordenverricht; m. groenvoorzieningen hetgeheelvandeaanplant(bomen,beplanting,bosplantsoen, bloemberm,grasengazon)ineengebied; n. grondroerder degeneonderwiensverantwoordelijkheiddewerkzaamheden, zoalsgenoemdinonderdeelkk.vanditartikel,feitelijkworden verricht; o. instemmingsbesluit besluitvandegemeente,zoalsgenoemdinonderdeelj.vandit artikel,opeenaanvraagtotinstemmingvanvoorgenomen werkzaamheden,zoalsgenoemdinonderdeelkk.vanditartikel; p. kabel-enleidingtracé eenstrookgrondwaarinkabelsen/ofleidingenliggenofworden gelegd; q. kabelsen/ofleidingen eenofmeerkabelsen/ofleidingendieonderdeelzijnvaneen openbaar(elektronischcommunicatie)netwerk,daarondermede begrependedaarmeeverbondentransformator-,schakel-, verdeel-enonderstations,distributie-en/ofmutatiepunten,en tevensomvattendelegebuizen,ondergrondse ondersteuningswerkenenbeschermingswerken,bestemdvoor hettransportvanvaste,vloeibareofgasvormigestoffen,van energieofvaninformatie; r. Kadaster-sectieKlic afdelingvanhetkadasterdiemedeuitvoeringgeeftaandewet informatie-uitwisselingondergrondsenetten(wion)enook zorgdraagtvoordeuitwisselingvankabel-en/ofleidinggegevens (Klic-meldingen); 4van44

8 s. ligging dewerkelijkeplaatsvaneenkabelofleiding.dezewordt aangegevenopeenrevisietekening; t. mantelbuis beschermbuis(staalofkunststof)omeenkabelen/ofleiding; u. marktconformekosten kostenzoalsdezeondernormaleomstandighedenineen markteconomieopdedesbetreffendemarktwordengemaakt; v. montagegatc.q.lasgat eenopbrekingmetbeperkteafmeting,maximaal2m²,diewordt gemaakttenbehoevevandetoegangtoteendistributie-of mutatiepunt,plaatsenvanafsluiters,hetopgravenvaneen kabelroltenbehoevevanaansluitingen,voorhetherstellenvan kabel-c.q.leidingstoringenofvoorinspectiedoeleinden; w. netbeheerder degenediealsnatuurlijkpersoonhandelendindeuitoefening vaneenberoepofbedrijfdanwelalsrechtspersoonacteertals beheerdervaneenaldannietopenbaarnetwerk; x. netwerk samenstelvankabelsofleidingen; y. openbareruimte openbaregronden,alsgenoemdinartikel1.1vande Telecommunicatiewet; z. openverharding verhardingbestaandeuitelementen,waaronderbijzondere (sier)bestrating,ofandereongebondenmaterialenalofnietop eenpuinfundering,waaraangeenbindmiddelistoegevoegd; aa. opslag bb. opslagterrein cc. persing dd. registratiesysteem vrijgekomensleufmaterialendietijdelijkwordenopgeslagen, meestalnaastdesleuf; detijdelijkestallingsplaatsvanhaspels,vracht-,directie-of materiaalwagens,materialenenzovoortindeopenbareruimte; metbehulpvaneenhydraulischevijzeleenstalen mantelbuisdoordegronddrukken.betrefteensleufloze techniekwaarbijdeomringendegrondslagnietverwijderd wordt; digitaalsysteemdatdegemeentehanteertommeldingenen instemmingenvanwerkzaamheden,zoalsgenoemdinonderdeel kk.vanditartikel,enalleswatdaarmeesamenhangtte verwerken; 5van44

9 ee. revisietekening eengewaarmerktetekeningdievankabelsen/ofleidingendie aangelegdzijn,dewerkelijkeliggingaangeeftinx-,y-enwaar vantoepassingz-coördinatenvolgenshetrijksdriehoek (RD-)stelselalsmedehoeveelkabelsen/ofleidingenaanwezig zijnineensleuf(deel); ff. sleuf deopeningindeondergronddieontstaatdoorhetverwijderen vanverhardingen/ofgrondtenbehoevevanwerkzaamheden, zoalsgenoemdinonderdeelkk.vanditartikel; gg. sleuflozetechnieken hh. spoedeisende werkzaamheden ii. standaarddwarsprofiel hetmakenvaneenholleruimteindegrond,metbehulpvaneen (gestuurde)boringofpersing,zonderdaarbijdeomringende grondslagteverwijderen; werkzaamheden,zoalsgenoemdinonderdeelkk.vanditartikel, voorreparatieofonderhoudwaarvanuitstelnietmogelijkisals eenernstigebelemmeringofstoringvandedienstverleningin hetbetreffendenetwerkisopgetreden; hetdoordegemeentevastgesteldeenvoordenetbeheerder verplichteschemavoordeliggingvanondergrondsekabelsen/of leidingenindeopenbareruimte; jj. toezichthouder dedoordegemeente,zoalsgenoemdinonderdeelj.vandit artikel,aangewezenpersoondieisbelastmethethoudenvan toezichttijdensdeuitvoeringvanallewerkzaamheden,zoals genoemdinonderdeelkk.vanditartikel; kk. werkzaamheden ll. werkzaamhedenvanniet ingrijpendeaard handmatigeen/ofmechanische(graaf)werkzaamheden, waaronderookbegrepenhetopbrekenenherstellenvande sleufbedekkingensleuflozetechnieken,indeopenbareruimtein verbandmetdeaanleg,instandhoudingenopruimingvankabels en/ofleidingen; werkzaamheden,zoalsgenoemdinonderdeelkk.vanditartikel, meteengezamenlijketracélengtetot25meterenwaarbijgeen wegen,watergangenofgroenvoorzieningenvolledigworden gekruisten/ofbovengrondsevoorzieningenwordengeplaatst; hetaanbrengenofverwijderenvankabelsen/ofleidingenin reedsaangebrachtevoorzieningen; hetmakenvanmaximaal2montagegat(en)c.q.lasgat(en). 6van44

10 2.2. Rolverdeling Indepraktijkkaneenrolverdelingbestaantussendenetbeheerderendegrondroerder.Somsworden dietweerollendooreenendezelfdepartijvervuld. Degemeentezalinhetalgemeenveelzakenrechtstreeksafhandelenmetdegrondroerder,maarde netbeheerderisookaansprakelijkenverantwoordelijkvoorhet(doen)opvolgenvandebepalingenin dithandboek.ditgeldtmetnamealsergebruikwordtgemaaktvan(een)grondroerder(s)diemiddels eenmachtigingwerkzaamhedenverricht(en)voordenetbeheerder. Degemeentebehoudtzichdesondankswelhetrechtvooromindringendegevallenook handhavingsmaatregelenrechtstreeksmetdegrondroerderaftehandelenendenetbeheerderdaarvan zosnelmogelijkinkennistestellen. 7van44

11 2.3. Verwijzingen InditHandboekwordtopdiverseonderdelenverwezennaarnormenenrichtlijnendievantoepassing zijnopdeuittevoerenwerkzaamheden.hierondervolgteenbeknopteomschrijving: NEN(NederlandsNormalisatieinstituut) HetNederlandsecentrumvannormalisatiehelptbedrijvenenanderepartijenomonderlingheldereen toepasbareafsprakentemaken.nendraagtbijaanveiligheid,gezondheid,milieueninnovatie. Bedrijfslevenenanderepartijenmakeninnormcommissieszelfafsprakenoverproductenen werkwijzen.nenbemiddeltinhetafwegenvandeverschillendebelangenenzorgtvoorneutrale procesbegeleiding.nenbiedtdirecttoegangtoteuropese(nen-en)enmondialenormalisatieplatforms. DeNPR(NederlandsePraktijkRichtlijnen)geefttoelichtingopenaanwijzingenvoorhetverantwoord gebruikvandenen-(nationaal)ennen-en(europees)normen. CROW (oorspronkelijk: Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, WaterenWegenbouwendeVerkeerstechniek) CROWishetnationalekennisplatformvoorinfrastructuur,verkeer,vervoerenopenbareruimte.Deze stichtingzonderwinstoogmerkontwikkelt,verspreidtenbeheertpraktischtoepasbarekennisvoor beleidsvoorbereiding,planning,ontwerp,aanleg,beheerenonderhoud.datgebeurtindevormvan handleidingen,richtlijnenenaanbevelingeneninsamenwerkingmetallebelanghebbendepartijen, waaronder Rijk, provincies, gemeenten, adviesbureaus, uitvoerende bouwbedrijven in de grond-, waterenwegenbouw,toeleveranciersenvervoerorganisaties. RAW(RationalisatieenAutomatiseringindeGrond-,Water-enWegenbouw) DeRAW-systematiek,beheerdenonderhoudendoorCROW,issindsjaarendagdestandaardvoor bestekkenindegrond-,water-enwegenbouw(gww).bijdemeestewerkenindegwwwordtde systematiekgevolgd. Allerelevante(technische)eisenuitdemeestrecenteStandaardRAWbepalingenvooronderandere grondwerken,groenvoorzieningen,sleuf-ensleuflozetechniekenenleiding-enkabelwerkzijnleidend enbindendbetreffendedeuitvoeringsmethodiek. VCA(Veiligheid,gezondheidenmilieuChecklistAannemers) VCAisbedoeldomaannemersveiligertelatenwerkenenhetaantalongevallenteverminderen.VCA biedteenconcreteenpraktischeinvullingvanwettelijkeregelingenofvultdezeaan.elkevca gecertificeerdeaannemervoldoetaantoonbaaraaneenaantalverplichtingenuitdearbowet. NorminstituutBomen HetNorminstituutBomenheeftalsdoeldekwaliteitszorgrondbomenteverbeteren.Hetinstituut ontwikkeltenstandaardiseertkwaliteitseisen,richtlijnenennormenvoorwerkzaamhedenin,ronden metbomen.debomenposter'werkenrondbomen'toontdekwetsbareboomzonedirectrondeen boomenlaatzienwelkebelangrijkerandvoorwaardenergeldenbinnendezekwetsbareboomzonevoor deuitvoeringvanwerkzaamheden. 8van44

12 3. BEREIKBAARHEID, VERKEERSMAATREGELEN, OVERLASTBEPERKING 3.1. Bereikbaarheid aangrenzende gebouwen 1. Dewerkzaamhedendienenquatijdenuitvoeringswijzezodanigtewordengeplanddatde bereikbaarheidvanwoningen,bedrijven,winkelsenoverigegebouwen(verder:objecten)voor (mindervalide)voetgangers,(brom)fietsers,gemotoriseerd(bestemmings)verkeerenhulp-en afvalophaaldiensten-inoverlegmetdebetrokkenen-altijdzoveelmogelijkinstandgehouden wordt.ditgeldtookindoodlopendestratenofopenbarewoonerven. Verdergeldt: - eenwegmaginprincipemaaraaneenkantwordenafgesloten; - ermoetaltijdminimaaleenrijstrookbeschikbaarzijn; - indienhetonvermijdelijkisdateenwegtochvolledigafgeslotenmoetwordendientditten minstevierwekenvooraanvangvandewerkzaamhedenafgestemdtewordenmetde coördinator.hiertoedientdegrondroerdereenverkeers-,werk-,entijdsplanintedienen,zie ookartikel3.2,vijfdelid. NagoedkeuringvandecoördinatorzullendehulpdienstenendeOV-enbuurtbusdienstenten minstedriewekenvooraanvangvandewerkzaamhedengeïnformeerdwordendoorde gemeenteoverdewegafsluiting. Devooraankondigingsbordendienenéénweekvantevorenaanbeidezijdenvandeaftesluiten wegdoordegrondroerdergeplaatstteworden; - brandkranen,afsluitersvanwater,gasendergelijkeenbovengrondsevoorzieningenvanandere netbeheerdersmoetenaltijdzichtbaarentoegankelijkblijven; - deminimaledoorrijbreedtevoorhulpvoertuigenis3,50mendeminimaledoorrijhoogtevoor hulpvoertuigenis4,50mendientaltijdgewaarborgdtezijn; - objectenmoetenminimaaltotop40,00mbenaderdkunnenworden. 2. Terplaatsevandetoegangen(nood)uitgangnaarobjectendienteengoedetoegankelijkheid gebodentewordenvoorvoetgangers,inclusief(brom)fietsendieaandehandmeegevoerdworden enmindervalidevoetgangersdievaakwordenbegeleiddoorhulpmiddelenzoalsrollators, rolstoelenenscootmobielen.hierbijishettoepassenvanstevigeengoedzichtbareloopplanken eenminimalevereiste.deloopplankendienenvlakenaansluitendaanelkaargeplaatsteninstand gehoudenteworden. 3. Indiendehulp-enafvalophaaldienstenobjectennietvoldoendekunnenbenaderenofde bereikbaarheidvanwinkels,bedrijvenofpercelenvananderebelanghebbendennietgegarandeerd kanwordendandientdegrondroerderminimaaldriewekenvoorafteoverleggenmetde toezichthouderzodattijdigafsprakengemaaktkunnenwordenomafdoendemaatregelente kunnennemen. 9van44

13 3.2. Maatregelen in het belang van het verkeer 1. TenbehoevevandeverkeersmaatregelenzijndemeestrecenteStandaardRAWbepalingenvan toepassingendedaaraanverbondencrow-uitgaven96b(en/of96a). 2. Alsdegemeentehetnoodzakelijkacht,bijvoorbeeldwanneervanwegewerkzaamhedeneen belangrijkeverkeerswegmoetwordenafgesloten,kandegemeentedegrondroerderverplichten omdewerkzaamhedenzoveelmogelijkindeweekeinden,avondurenof snachtsuittevoeren. Indieneenwegvolledigafgeslotenmoetwordengeldthetbepaaldeinartikel3.1,eerstelid. 3. Tijdensdeverkeersspits(7.00uurtot9.00uuren16.00uurtot18.30uur)mogengeen werkzaamhedenopoflangshoofdwegenofgebiedsontsluitingswegenplaatsvinden.indiende grondroerderaantoonbaarzorgtvooreengoedeverkeersdoorstromingenverkeersafwikkelingkan metdetoezichthouderanderswordenovereengekomen. 4. Tenbehoevevandebereikbaarheidvoorgemotoriseerd(bestemmings-)verkeerkantoepassingvan tijdelijkeverkeersmaatregelenen/ofaanbrengenvantijdelijkeverkeersvoorzieningen(zoals rijplaten,tijdelijkewaterkruisingenofdoorstekendoorgroenstrokenendergelijke)noodzakelijk zijn.bermen,gazonsenboomspiegelsdienenaltijdbeschermdtewordentegenspoorvorming. 5. Devereisteverkeersmaatregelen-waarondertijdelijkeverkeersregelinstallaties(VRI)ofdeinzet vanverkeersregelaars tenbehoevevanomleidingenoftenbehoevevanwerkzaamhedenbij hoofdwegen,kruispunten,voet-enfietspaden,endergelijkedientdegrondroerderingevalvan gehelewegafsluitingaltijdeninoverigegevallenopverzoekvandecoördinatorvastteleggenin eengedetailleerdverkeers-,werk-,entijdsplanendittergoedkeuringvoorteleggenaande gemeente.ditdienttenminstevierwekenvooraanvangvandewerkzaamhedentegebeuren. Indieneenstraatvolledigafgeslotenmoetwordengeldthetbepaaldeinartikel3.1,eerstelid. 6. Deverkeersvoorzieningenmogennieteerderdan72uurvooraanvangvandewerkzaamheden,met devoor-ofbeeldzijdeafgedraaidvanhetverkeer,wordenaangebracht.deverkeersvoorzieningen mogennietaanbijvoorbeeldlichtmastenwordenbevestigdenmogenhetzichtopdeoverige bebordingenhetzichtvaneventuelecamera snietontnemen.deverkeersvoorzieningendienenop dedagvanenvooraanvangvandewerkzaamhedenmetdevoor-ofbeeldzijdenaarhetverkeerte wordengeplaatst. 7. Verkeersvoorzieningendietijdelijkgeendienstdoendienendirectafgedraaidofafgedektteworden tothettijdstipdatdezeweernodigzijn.verkeersvoorzieningendiegeendienstmeerdoendienen binnen24uurverwijderdenafgevoerdteworden. 8. De(onder)aannemerdiedeverkeersvoorzieningenopzeten/ofverwijdertdientinhetbezittezijn vaneenkomo-procescertificaatopbasisvandebrl-9101conformhetkiwareglementvoor Procescertificatie. 10van44

14 9. Indientijdelijkeverkeersvoorzieningenineenverhardingaangebrachtmoetenworden,moethette verwijderenverhardingsmateriaalwordenafgevoerdennaverwijderingvandeverkeersvoorziening weeraangebrachtworden. 10. Degrondroerderis24uurperdagenzevendagenperweekverantwoordelijkvoorde instandhoudingvandedoorhemgeplaatsteverkeersvoorzieningen.indienvantoepassingzorgtde grondroerdervooreenzospoedigmogelijkherstel.eventueleaanwijzingenvaneentoezichthouder metbetrekkingtotdeinstandhoudingvandeverkeersmaatregelendienenmeteenteworden opgevolgd. 11. Degemeentekanvanwegeverkeerstechnischeredenen(enveiligheidsredenen,zieartikel5.4, vierdelid)degrondroerderverplichtenombuitenwerktijdenbouwhekkenteplaatsenrondom ontgravingen. 12. PlaatsingvanonverlichteobstakelsdienttevoldoenaanCROW-publicatie130, richtlijnvoorhet markerenvanonverlichteobstakels (ISBN ) Maatregelen ten behoeve van de overlastbeperking 1. Behoudenshetbepaaldeinartikel3.2,tweedelid,ishetniettoegestaanomopzaterdagen, zondagenennationalefeest-engedenkdagenofwanneerereenevenementplaatsvindt(zieook artikel4.3,breekverbod)werkzaamhedenuittevoerenindeopenbareruimte.ditgeldtnietvoor spoedeisendewerkzaamheden.desleuf,inclusiefverharding,moetvolledigafgewerktzijnener maggeenpuinen/ofafvalmeerbinnendewerkomgevingaanwezigzijn. 2. Hetisniettoegestaanomopwerkdagenvoor07.00uurenna18.30uurgeplandewerkzaamheden uittevoerenindeopenbareruimte. 3. Opvrijdagofdedagvoorafgaandeaaneennationalefeest-ofgedenkdagofeenvakantieperiode vandegrondroerdermoetdesleufwordenaangevuldenverdichtendeverhardingmoetweer wordenaangebracht.uiterlijkom17.00uurmoetenallewerkzaamhedengereedzijnende werkomgevingmoetopgeruimdzijn. 4. Hetderdelidvanditartikelisovereenkomstigvantoepassingopdedagvoorafgaandeaanalle namens de gemeente vergunde evenementen(kermis,(jaar)markt enzovoort, inclusief de opbouwenafbreekperiode)opdeevenementenlocatieendedirecteomgevingdaarvanenin winkelgebiedenopdedag(en)waaropdekoopavond(en)wordengehouden. 5. Heteerstetotenmetvierdelidvanditartikelgelden,tenzijmetdecoördinatoren/of toezichthouderafwijkendeafsprakenwordengemaakt. 11van44

15 6. Degrondroerderdientallestedoenwatverwachtmagwordenenwatredelijkerwijsmogelijkisom hinderalsgevolgvanbijvoorbeeldlawaai,stank,modder,endergelijkeveroorzaaktdoor voertuigen,machines,apparatenenzovoorttoteenaanvaardbaarniveautebeperken.de grondroerderdienttevoldoenaanallewettelijkekadersenregelgevingopdatgebied. Tevensisindatkaderinverbandmetdeverspreidingvanfijnstofhetdroogslijpenvan verhardingsmaterialenniettoegestaan. 7. Indiendegrondroerder(bijuitzondering)doordegemeentewordttoegestaanofverplichtomop zaterdagen,zondagen,nationalefeestdagenof savondsc.q. snachtstewerkenisdegrondroerder verplichtallenadereaanwijzingenvandegemeenteoptevolgenenzelfzorgtedragenvoor eventuelebenodigdeaanvullendevergunningenofontheffingen. 12van44

16 4. COMMUNICATIE, MELDINGEN EN BREEKVERBOD 4.1. Communicatie op de graaflocatie, (bouw)overleg 1. Namensdegrondroerderdientertijdensdeuitvoeringvanwerkzaamhedenaltijdeen contactpersoonophetwerkaanwezigtezijn.denaamenhetmobieletelefoonnummervande contactpersoonmoetenbijallebetrokkenpartijenbekendzijn.decontactpersoonmoet controlerenenverifiërenofdewerkzaamhedenwordenuitgevoerdvolgensdetracétekeningenen degemaakteafspraken,alsmededatdeuitvoeringconformhetinstemmingsbesluitverloopt. 2. Degrondroerderdient24uurperdagenzevendagenperweekbereikbaartezijnende contactpersonenvandegrondroerderdienendirectinformatietegevenenmedewerkingte verlenenindiendetoezichthouderdaaromvraagt. 3. Degrondroerderdientervoorzorgtedragendatdecontactpersonenindeprojectorganisatiede Nederlandsetaalvoldoendebeheerseninwoordengeschrift. 4. Degrondroerderdientbijallevoordegemeenterelevantebouwvergaderingendieworden gehoudendecoördinatoren/oftoezichthouderuittenodigen.vandezevergaderingendientde grondroerdernotulentemakenendezebinnentienwerkdagennaardedeelnemerstoetesturen. Dezenotulenzullenopdegebruikelijkewijzewordenbeoordeeldenvastgestelddoorde vergadering. 5. Bij(grootschalige)projectendieeenbovengemiddeldeimpacthebbenopdeopenbareruimteende veiligheidvandeleefomgevingkanopinitiatiefvandegemeenteopregelmatigetijdeneen voortgangsoverlegmetallebetrokkenpartijenwordenvereist.vandezevergaderingenzalde gemeentenotulenmakenendezebinnentienwerkdagennaardedeelnemerstoesturen.deze notulenzullenopdegebruikelijkewijzewordenbeoordeeldenvastgestelddoordevergadering. 6. Voorafgaandaandewerkzaamhedendientdegrondroerderdebelanghebbendenschriftelijkopde hoogtetestellenmeteenbewonersbrief.dezebriefdientminimaaleenweekvoordestartvande werkzaamhedenbezorgdtezijn.degemeentekanvragenom(eenkopievan)dezebewonersbrief voorafgaandaandebezorgingaanhaarteoverhandigentertoetsing. Indebewonersbriefwordtiniedergevalinformatiegegevenover: - dedatumvanaanvangvandewerkzaamheden; - deverwachtedatumwaaropdewerkzaamhedengereedzijn; - debereikbaarheidvandewoonomgeving; - deplaatsvandevoorgenomenwerkzaamheden(straatnamen); - decontactpersoonvandegrondroerderinclusiefpersoonlijkecontactgegevens,mobiel telefoonnummer,telefoonnummeren adres. Bijomvangrijkewerkzaamhedenkandecoördinatorvereisendatdegrondroerderde werkzaamhedenindelokaleperspubliceert. 13van44

17 7. Vóóraanvangvanspoedeisendewerkzaamhedenofwerkzaamhedenvannietingrijpendeaard dientdegrondroerderallebelanghebbendenvoorzovermogelijk(bijvoorkeur)schriftelijkof mondelingopdehoogtetestellenvandewerkzaamheden Melding aanvang en einde werkzaamheden 1. Deaanvangvandewerkzaamhedendientminimaalvijfwerkdagenvantevorenbijdegemeentete wordengemeldmiddelshetdoordegemeentegehanteerde(digitale)formulierof registratiesysteemmetopgavevan: - denaam-,adres-enwoonplaatsgegevensvandeuitvoerendepartijdiebelastismetde werkzaamheden; - denaam,hetmobieltelefoonnummerenhet adresvaneennederlandssprekende contactpersoonvandeuitvoerendepartij; - deaanvangsdatumendeverwachtedatumwaaropdewerkzaamhedengereedzijn,tussentijdse wijzigingenindeplanningmoetenwordendoorgegevenaandetoezichthouder; - hetkenmerkvanhetinstemmingsbesluit. 2. Indienopdeaangegevendatumzonderkennisgevingaandegemeentenietaangevangenismetde werkzaamheden,vervaltdetoestemmingopdemeldingendienendewerkzaamhedenopnieuwte wordengemeldconformhetbepaaldeinheteerstelid. 3. Ingevalvaneenbreekverbodenbijaantreffenvanonbekendebodemverontreinigingwordtde geldigheidsduurvanhetinstemmingsbesluiten/ofeengoedgekeurdemeldingautomatischdoorde gemeenteverlengdvoordeperiodevandevertragingsduur. 4. Zodradewerkzaamhedenzijnuitgevoerddienendeze,na(gezamenlijke)oplevering,gereedgemeld tewordenbijdegemeentemiddelshetdoordegemeentegehanteerde(digitale)formulierof registratiesysteem.degemeentebeschouwtdewerkzaamhedenalsgereedwanneer: - hettracéopeencorrectewijzeishersteldeninopgeruimdestaatisachtergelaten; - de(gegevensvande)straatwerkbonnenallemaal(digitaal)opgeleverdkunnenworden 1 ; - deklachtenvanbelanghebbendenzijnopgelost. Zolangde(klad)revisiegegevensviahetKadaster-sectieKlicnognietbeschikbaarzijndientde netbeheerderdesgevraagddezegegevensteverstrekken. 1 delengteenbreedtevandesleufen/ofmontagegat(en),alsmededeaard(tegels,klinkers,berm,asfalt,halfverhardingof anders)vandesleufbedekkingdietenbehoevevandewerkzaamhedenisopengebroken. 14van44

18 5. Ingevalvanspoedeisendewerkzaamhedenofcalamiteitenmaghetwerk,alshetnietanderskan, zonderdevereistevoorafgaandemeldingwordenuitgevoerd.weldienendeactiviteitenaltijd telefonischdoorgegeventewordenaandegemeente.buitenkantoorurenisditmogelijkviahet binneneenwerkdagnaaanvang,dienendespoedeisendewerkzaamhedenviaderegulierewegbij degemeentegemeldtewordenmiddelshetdoordegemeentegehanteerde(digitale)formulierof registratiesysteem Breekverbod 1. Behoudensspoedeisendewerkzaamhedenishettijdenseenbreekverbodtijdelijkniettoegestaanin deopenbareruimtewerkzaamhedenuittevoeren. 2. Degemeentekaneenbreekverbodinstellenbijweersomstandighedenwaarbijdeuitvoeringvande werkzaamhedentotoverlastofgevaarvoordebewonersen/ofschadevoordegemeentekan leiden.bijvoorbeeldbijvorst,maarookbijwateroverlast,zwaresneeuwvalofijzel(ditbetreftgeen limitatieveopsomming).onderanderebreukvanvastgevrorenbestratingsmateriaalen/ofnietgoed kunnenverdichtenvandeondergrondwordtvoorkomendoorhetinstellenvanhetbreekverbod. Ermogengeengrondwerkzaamhedenplaatsvindenwanneerervorstindegrondzitende temperatuur snachtsonder0 Ckomtenoverdagnietbovende4 C. 3. Tijdensalledoordegemeentevergundeevenementen(kermis,(jaar)markt,TT-Assen(week) enzovoort,inclusiefdeopbouw-enafbreekperiode)ishetbreekverbodopdeevenementenlocatie endedirecteomgevingdaarvanaltijdvankracht.degrondroerderdienthiermeerekeningte houdeninzijnplanning.naafloopvanhetevenementkandegrondroerderzijnwerkzaamhedenop degebruikelijkewijzehervatten. 4. Degemeentekan,inoverlegmetdegrondroerder,eenbreekverbodinstellenvoorbeperkingvan overlastvoorbijvoorbeeldopenbaarvervoeren/ofwinkeliers.tenzijerdoorallebelanghebbenden inonderlingoverlegafsprakengemaaktwordenvooreenpraktischeenacceptabeleoplossing. 5. Behoudenshetbepaaldeinhetderdelidvanditartikelgeeftdegemeenteinallegevallen(op digitalewijze)aanwanneerhetbreekverbodvankrachtisendegemeentegeeftminimaaleendag vantevorenaanwanneerhetbreekverbodweerisopgeheven.degrondroerderdientzichaanhet breekverbodtehoudenendewerkzaamhedenmogennabeëindigingvanhetbreekverbodpas weerwordenhervat. 15van44

19 5. ZORGVULDIGHEID, SCHADE, VERZEKERINGEN EN VEILIGHEID 5.1. Zorgvuldigheid 1. Ongeachtdeinstemmingverleningdoordegemeenteen/ofgoedkeuringdooranderebevoegde instanties,isdenetbeheerdertegenoverdegemeenteen/ofderdenverantwoordelijkvooreen zorgvuldigeuitvoeringvandewerkzaamheden.degrondroerderistegenoverdegemeenteen/of derdenaansprakelijkvoorschadealsgevolgvandeuitvoeringvanhetwerk.ditgeldtookvoor werkzaamhedendieopverzoekvanofnaaanwijzingvandegemeenteuitgevoerdmoetenworden. Bijgecombineerdekabel-en/ofleidingaanlegdraagtelkvandebelanghebbendenetbeheerders verantwoordelijkheidtegenoverdegemeente.decoördinerendenetbeheerder(s)is(zijn)daarvoor danhetaanspreekpuntvoordegemeente.deeventueleaansprakelijkheidsstellingvoorschade vindtplaatsconformhetcivieleaansprakelijkheidsrecht. 2. Degemeentekangeenenkeleaansprakelijkheidaanvaardenvoorvorderingenvanderdenwegens schade,diehetgevolgisvanhetuitvoerenvanwerkzaamhedenvandegrondroerder. 3. Denetbeheerderzal,aldannietnaeenaanwijzing,degemeentetijdigopdehoogtestellenvan eventuelewerkzaamhedeninverbandmeteenprojectvandegemeente.degemeenteende netbeheerderzullenafsprakenmakenoverdeplanningvandebedoeldewerkzaamheden.ongeacht devoordeinstemmings-enmeldingsproceduregehanteerdetermijnendientdenetbeheerderde werkzaamhedenbinnendeafgesprokenplanningzodaniguittevoerendathetprojectvande gemeentenietwordtvertraagd.degemeentewildateventuelevertragingsschadezoveelmogelijk wordtvoorkomen Schade en kosten Algemeen 1. Degrondroerderzalalleredelijkerwijsmogelijkemaatregelennemenomtevoorkomendatschade wordttoegebrachtaaneigendommenvandegemeenteofderden. 2. Wordtdesondanksschadeaaneigendommenvandegemeenteofderden(bijvoorbeeld:kabelsen leidingenvananderenetbeheerders,verkeersborden,eigendommenvanparticulieren, bodemverontreinigingtijdenshetwerkenzovoort)toegebrachtdandientdegrondroerderditzo spoedigmogelijk,inelkgevalbinnen24uur,schriftelijkdoortegevenaandetoezichthouderen/of aanbetrokkenderden. 3. Voordeschadedietengevolgevanwerkzaamhedenontstaaten/ofdeschadedieaanandere eigendommenvandegemeentewordttoegebracht,dientdegemeentedoorofnamensde netbeheerdergecompenseerdteworden. Degemeentebeslistzelfofzijdeschadedoorofnamensdenetbeheerderlaatherstellenofdatde marktconformeherstelkostenvandeschade(inclusiefeventuelekostendiedegemeentedaarbij moetmaken)doorofnamensdenetbeheerdervergoedmoetenworden. 16van44

20 Herstel van schade en vergoeding van kosten 1. Hetuitgangspuntisdatdesituatievandeondergrond,deverharding(inclusiefbijzondere (sier)bestrating)engroenvoorzieningenteruggebrachtdienttewordenindeoudestaat.de gemeenteaccepteertgeenverminderingvankwaliteit. 2. VoorheelAssengeldtdatereerstprovisorischherstelwordtuitgevoerddoordenetbeheerderen datdegemeentezelfachterafhetdefinitiefherstelverzorgt.inallegevallengeldtervoorde netbeheerdergeenonderhoudstermijn. 3. Denetbeheerderdraagtdemarktconformekostenvoorherstelendegeneratie-enbeheerskosten. Voordetarievenenonderhoudstermijngeldenseparateafspraken. 4. Degemeentezalbijingebrekeblijvenvandegrondroerder(alsdevoorgeschrevenhersteltermijnen verstrekenzijnen/ofalsherstelonvoldoendeis)zelfnoodzakelijke(herstel)werkzaamhedenuit latenvoerendooreendoordegemeentegeselecteerdeaannemer.ditzaltegenmarktconforme tarievengeschieden.degemeentezaldenetbeheerderervooraf(schriftelijk)vaninkennisstellen datzijhetherstelzallatenverrichten. 5. Alle(extra)kosten 2 diedoordegrondroerder(ofdegemeente)gemaaktmoetenwordenvanwege doordenetbeheerdergeïnitieerdewerkzaamhedenmetbetrekkingtotkabelsen/ofleidingenen/of eengevolgzijnvandevoorwaardeneneisendiezijnopgenomenindeavoi,het instemmingsbesluitendithandboekkomeninprincipevoorrekeningvandegrondroerderc.q.de netbeheerder.overdeeventueleverrekeningvankostenzullennadereafsprakenwordengemaakt. 2 Onderanderekostenvan:specifiekherstelvanbijzondere(sier)bestrating;eventueleextrawerkzaamhedentenbehoevevan hetherstelvanstraatwerkinoudestaat;deuitvoeringvanhetbouwprocesbesluitarbeidsomstandigheden;verwijderenvanuit gebruikgenomenkabelsen/ofleidingenopverzoekvandegemeente;verwijderenvanaanstootgevendegraffiti,posters enzovoort,vanbovengrondsevoorzieningen;hetaanbrengenvanantigraffitivoorzieningenopbovengrondsevoorzieningen; extraaanteplantengroennabijbovengrondsevoorzieningentenbehoevevaninpassingindeomgeving;noodzakelijke werkzaamhedenaangroenvoorzieningenenbomen;vervangingenherplantenvangroenvoorzieningenenbomen;het afvoeren,tijdelijkeopslagenterugplaatsenvanbouwstoffen;inboetenhetleverenvanextrabouwstoffen;afvoereninclusief destortingskostenvan(vervuilde)grond,puin,vrijgekomenasfaltmaterialen;definitiefherstelgeslotenverhardingen;leveren, aanbrengenenopruimenvantijdelijke(verkeers-)voorzieningenenverkeersmaatregelenenbronbemaling;herstelvan verborgengebreken;hetopnieuwaanbrengenc.q.aanwijzenvanpeilenenhoofdafmetingen;hetnemenvanmaatregelenten aanzienvandebereikbaarheidvananderekabelsen/ofleidingenofpercelen;hettijdelijkverwijderenenterugplaatsenvan bovengrondseobstakels(lichtmasten,verkeersborden);gevolgenvoortvloeienduithetbreekverbod. 17van44

21 6. Nietalleschadesdiedegemeentealsgevolgvankabel-en/ofleidingwerkzaamhedenlijdtkunnen doordevastgesteldehersteltarievenwordengedekt.ditishetgevalbij: Schadebijgroenwerkzaamheden: - werkzaamhedenwaarbijdeoverlevingskansvandeaanwezigebeplantinggeringisendezedus moetwordenvervangen; - werkzaamhedenwaarbijdichtindebuurtvanbomenmoetwordengewerkt; - achteruitgangvande(beeldbepalende)groenkwaliteit; - aantastingvande(ecologische)kwaliteitvandegroeiplaats. Indezegevallenkunnenalvóóraanvraagvanhetinstemmingsbesluitspecifiekeafsprakentussende gemeenteendenetbeheerderwordengemaakt.afhankelijkvandeomvangvanhetwerkkaninde voorwaarden"het1 e jaargarantieopgroen"en/of"inboetbeplantingnahet1 e groeiseizoen(week 13totenmet45)"tegeneenmarktconformtariefwordenvoorgeschreven.Degemaakteafspraken wordenvastgelegdinhetinstemmingsbesluit. Alsbomenwordenbeschadigdofzondertoestemmingvandegemeentewordengerooid,kande netbeheerderaansprakelijkwordengesteldvoordeschade.deschadeaanbomenwordtachteraf vastgestelddoordegemeente.hettotaleschadebedragwordtopgebouwduitdegetaxeerde schadeinclusieftaxatiekosten,beredderingskostenenoverigebijkomendekostenzoalsvoor verhalenvanschade. Schadedieontstaatbuitendedirectewerkomgeving: Vanschadedieontstaatbuitendedirectewerkomgevingvandegrondroerderissprakealsten gevolgevanwerkzaamhedenschadeontstaataanmaterialen,lichtmasten,verkeersregelinstallaties (VRI s),geparkeerdeauto's,endergelijke.voorzoverhetgemeentelijkeeigendommenbetreft,kan degemeentedezeschadeverhalenopdeveroorzaker.afhankelijkvandespecifiekesituatiekanhet wenselijkzijndatvoorafgaandaandewerkzaamhedeneengezamenlijke(toezichthouderen grondroerder)schouwvandewerkomgevingplaatsvindt.debevindingendienenvastgelegdte worden. Verborgengebreken: Verborgengebrekenzijnbuitenproportioneleoneffenhedenvanopgeleverdengoedgekeurd hersteldstraatwerk,aantoonbaarhetgevolgvanwerkzaamhedenvandiegrondroerderdieals laatstewerkzaamhedenopdeonderhavigelocatieheeftuitgevoerd.indergelijkegevallenheeftde grondroerder,metinachtnamevanartikel5.2.2,vierdelid,eenweeknaeersteaanzeggingvande gemeentedetijdomdeverhardingopnieuwteherstellen.alsnormvoor"buitenproportioneel" wordteenoneffenheidaangehoudenvanmeerdan0,03m,diezichbinneneenjaarnaheteerste herstelvoordoet(=crow-normvoor"ernstigeschade"). 18van44

22 Onderhoud kabels en/of leidingen en bovengrondse voorzieningen 1. Bovengrondsevoorzieningendieeigendomzijnvannetbeheerdersenzichbevindenindeopenbare ruimtedienendoordenetbeheerderonderhoudenteworden.aanstootgevendegraffiti,leuzen, postersendergelijkedieaangebrachtzijnopvoornoemdebovengrondsevoorzieningendienenin overlegmetdegemeenteinprincipebinnendriewerkdagendoorofinopdrachtvande netbeheerdertewordenverwijderd. 2. Verhardingdiedoorofvanwegedenetbeheerderisaangebrachttenbehoevevande bereikbaarheidvanbovengrondsevoorzieningendientdoordenetbeheerderonderhoudente worden.indiendeverhardingindeloopdertijdnietmeervoldoetaandebijaanleggesteldeeisen moetdezeopeersteaanzeggingvandegemeentewordenhersteld. 3. Markeringendietenbehoevevandemaatvoeringvankabelsen/ofleidingenofteraanduidingvan kruisingenvanwatergangen(zinkers)wordenaangebrachtdienenopeendeugdelijkewijze geplaatsten/ofbevestigdtewordenenaltijdgoedzichtbaartezijn.indiendemarkeringeninde loopdertijdnietmeervoldoenaandebijplaatsinggesteldeeisenmoetendezeopeerste aanzeggingvandegemeentewordenhersteldofopinitiatiefvandenetbeheerderworden verwijderd. 4. Geletopdeartikelen6:174en6:175vanhetBurgerlijkWetboek,dientdenetbeheerderervoorte zorgendatdeindeopenbareruimteaanwezigekabelsen/ofleidingendieinzijneigendomen/of beheerzijnteallentijdeineengoedestaatverkeren Risicodekking en Verzekeringen 1. Degrondroerderdient,doorbijvoorbeeldhetafsluitenvaneen(ConstructionAllRiskofCAR) verzekering,deonderstaanderisico svoldoendeaftedekken: - beschadiging,verliesofvernietigingvanhetwerk,waaronderdevoorhetwerkbestemde materialen; - hetrisicovanaansprakelijkheidvoorschadeaangoederenvanderden,endedaaruit voortvloeiendegevolgschade,alsmedevooroverlijdenoflichamelijkletselvanpersonen, veroorzaaktdoordeuitvoeringvanhetwerk. 2. Dedekking(vandeverzekering)looptminstensvanafdedagdathetwerkstarttotenmetdedag vanopleveringvandewerkzaamheden. 3. Onverminderdhetbepaaldeinheteersteentweedelidvanditartikelmoetendegrondroerderen haar(onder)aannemersen/ofzzp erszorgdragenvoordeverzekeringentegenschadealsgevolg vanwettelijkeaansprakelijkheiddievoortvloeituithetgebruikvanaannemersmateriaalbijde uitvoeringvanhetwerk. 19van44

23 4. Rij-ofvoertuigendiewordeningezettenbehoevevandewerkzaamhedenenwaarvooreen verzekeringsplichtkrachtensdewetaansprakelijkheidsverzekeringmotorvoertuigen(wam)geldt, dienenovereenkomstigdevoorschriftenvandewam,alsmedetegenhetwerkrisicoverzekerdte zijn Veiligheid en Calamiteiten 1. Allewerkzaamhedenmoetenwordenuitgevoerdmetinachtnemingvandegeldendewet-en regelgevingtenaanzienvanveiligheidenarbeidsomstandigheden(bijvoorbeeldbijextreemlageof hogegevoelstemperaturenmogenwerknemersnietdoorwerken).devoorschriftendieopdit gebiedvankrachtzijn(zie: debetrokkenwerknemersdienenvollediggeïnstrueerdteworden.ookdienenalle (onder)aannemersvcagecertificeerdtezijn.degrondroerderisverantwoordelijkvoordenaleving hiervan. 2. IndienvereistconformdeVCAendeArbowetmoetvoordeaanvangvandewerkzaamhedeneen Veiligheids-,Gezondheids-enMilieuplan(VG&M-plan)zijnopgestelddoordegrondroerder. WanneerergeenVG&M-planwordtopgestelddoordegrondroerderdientdegrondroerderaande gemeente voorafgaand aan de werkzaamheden onderbouwd aan te geven waarom er geen VG&Mplanwordtopgesteld.InhetVG&M-planmoet,indienvantoepassing,minimaalhetvolgendezijn opgenomen: - devankrachtzijndeveiligheidsvoorschriften; - milieuvoorschriften; - dewijzewaaropdeinstructieenvoorlichtingvanhetpersoneelwordengeregeld; - dewijzewaarophettoezichtisgeregeld; - dewijzewaaropverontreinigingvanhetmilieuwordtvoorkomenrespectievelijkbeheerst; - eenrisico-inventarisatieen-evaluatiemetbetrekkingtotdeuittevoerenwerkzaamheden; - delocatieswaarbodemverontreinigingaanwezigisendewijzewaaropgewerktmoetworden opdieafzonderlijkelocaties(zieookartikel5.4.1enartikel8.8); - specifiekeveiligheids-envoorzorgsmaatregelenbijwerkzaamhedenopofindenabijheidvan eigendommeneninstallatiesvanderden; - dewijzewaaropdeafhandelingvancalamiteitenenongevallenwordtgeregeld; - contactpersonenvanlokalehulpdienstenenstoringsdienstenvannetbeheerders. 3. Hetbijdeuitvoeringvandewerkzaamhedenbetrokkenpersoneelmoetopdehoogtezijnvande inhoudvanhetvg&m-planenmoetditnaleven. 4. Degemeentekandegrondroerderinhetkadervandeveiligheid(envanwegeverkeerstechnische redenen,zieartikel3.2,elfdelid)verplichtenombuitenwerktijdenbouwhekkenteplaatsen rondomontgravingen.rondomhetopslagterreinvandegrondroerderishetplaatsenvan bouwhekkenaltijdverplicht. 20van44

24 5. Detoezichthouderkanvanuitdepublieketaakstellingvandegemeentecontrolerenofhetwerk veiligwordtuitgevoerd.detoezichthouderisbevoegdombijonveiligesituatiescorrectieve maatregelenaftedwingenen/ofdewerkzaamhedenstilteleggen.ditgeldtookalseronveilige situatiesaaneenbestaandnetwerkvaneennetbeheerderwordengeconstateerd. 6. Wanneeralsgevolgvaneenstoringinoftoegebrachteschadeaaneennetwerkvaneen netbeheerderde(verkeers-)veiligheiden/ofdevolksgezondheidingevaarkomtisersprakevaneen calamiteit. 7. Calamiteitendienendirectnasignaleringbijdecoördinatoren/ofbijdetoezichthouderteworden gemeld. 8. Storingenofschadesaangas-enstroomvoorzieningendientdegrondroerdertemeldenbijhet nationalenummer storingenofschadesaankabelsen/ofleidingenvanoverige disciplinesdienengemeldtewordenbijdebetreffendenetbeheerders. 9. Wanneerdecalamiteitvandusdanigeaarden/ofomvangisdaterhulpdienstenmoetenworden ingeschakelddientdegrondroerderditdirecttemeldenbijalarmnummer Indienhetnoodzakelijkisdat,voorde(verkeers-)veiligheiden/ofbeschermingvande volksgezondheid,directafzettingenwordengeplaatsten/of(eendeelvan)deweg(-en)wordt afgeslotendandientditookgemeldtewordenbijalarmnummer112enbijdecoördinatoren/ofbij detoezichthouder Bodemverontreiniging 1. VoorwerkzaamhedeninofmetverontreinigdegrondisdeWetbodembescherming(Wbb) onverkortvantoepassing.dedoorhetcrowuitgebrachterichtlijn Werkeninenmet verontreinigdebodem (publicatie400)geldtook.degrondroerderdientaltijdtewerkenvolgens demeestrecenteversievandezerichtlijn. 2. Deinitiatiefnemervaneenprojectdientvoorafteinventariseren(CROWpublicatie307)oferzich verdachtelocatiesbinnenhetwerkgebiedbevinden.onderandereviadewebsites (Rijkswaterstaat)isteachterhalenwaarzichverontreinigdeofverdachtelocatiesbevinden.Indien degrondroerderinitiatiefnemeriskanhijvoordemeestrecenteinformatieen/ofdetailinformatie contactopnemenmetderegionaleuitvoeringsdienstvanenvoordrenthe(ruddrenthe). 3. Indieneengrondroerdereenkabel-c.q.leidingtracéwilaanleggenineengebiedwaarvanvoorafis vastgestelddatdebodemverontreinigdisligteeneventuelesaneringsplichtbijdegrondroerder. 4. Behalvehetonderzoekalsbedoeldinhettweedelidvanditartikel,zorgtdegrondroerderer conformhetbepaaldeinartikel5.4voordatdejuistenoodzakelijke (beschermings-)maatregelenin achtwordengenomenenlegtdaarvoorvoorwaardenvastineenvg&m-plan. 21van44

25 5. Indiendegemeenteinitiatiefnemeriszalzijdiemaatregelennemendienoodzakelijkzijnvanwege wetgevingeneventueelaanvullendeeisendiedegemeentezelfofhetbevoegdgezagsteltinhet kadervanhetbetreffendeproject.degemeenteisnietgehoudentevoldoenengeeftgeeninvulling aankwaliteitseisendienetbeheerderszelfstellentenaanzienvanhunnetstructuurin(voormalig) verontreinigdegrond Peilen en hoofdafmetingen 1. Indienvantoepassing(opuitbreidingslocatiesofbijreconstructies)beperkthetopdegraaflocatie aangevenvanpeilenenhoofdafmetingendoordetoezichthouderzichtotheteenmaligaangeven vanhoofdmeetpunteneneventueelextrapunteninbochtenendergelijke.degrondroerderkan daarnazelfdoormiddelvaneenvoudigmeetwerk,zowelquahorizontalealsverticalemaatvoering, hettracéindetailuitzetten.degemeentetreedtslechtstoetsendc.q.controlerendop.het gewenstetijdstipvanaanwijzingdientdoordegrondroerdertenminsteeenweekvantevorenaan detoezichthouderkenbaargemaaktteworden. 2. Bijdeaanlegvankabelsen/ofleidingenineennieuwbouwplan,waarbij(nog)geenwoningen enzovoortaanwezigzijnomalsvastpuntvoormaatvoeringtedienen,zaldegemeenteeenaantal matenmiddelspiketpaaltjesen/ofkrijtmarkeringenaangeven.ditgeldtalleenvoorgrondendie eigendomzijnvandegemeente.bijwerkzaamhedeninparticuliereigendomdientdegrondroerder metbetreffendegrondeigenaaren/ofprojectontwikkelaarrechtstreeksafsprakentemaken,de gemeenteishieringeenpartij. 3. Hetinstandhouden(borgen/verklikken)vandeeenmaligdoordetoezichthouderaangegeven peilenenhoofdafmetingenvaltonderdeverantwoordelijkheidvandegrondroerder Grondwaterstanden en bronbemaling 1. Afwijkingenofveranderingeninde(doordegemeente)opgegevengrondwaterstandengevende grondroerdergeenrechtopschadevergoedingofanderefinanciëletegemoetkomingen. 2. Indiennaarinzichtvandegrondroerderbronbemalingnoodzakelijkisomdewerkzaamhedenuitte kunnenvoerendientdegrondroerderzelftezorgenvoordenoodzakelijkevergunning.voorhet onttrekkenvangrondwaterenvoorlozingophetoppervlaktewaterisinveelgevalleneen watervergunningvaneenwaterschap,hoogheemraadschapofpolderdistrictnodig. 3. Indienbronneringswaterophetgemeentelijkerioolstelselmoetwordengeloosd,dientde grondroerdervooraanvangvandewerkzaamhedendaarvoorschriftelijktoestemmingtevragenbij degemeente. 4. Bijhetverlagenvandegrondwaterstandbinnendewortelzonevantehandhavenbomenof beplanting,dieneninhetgroeiseizoen(week13t/m45)eventueelbeschermendemaatregelente wordengenomenvoordebeplanting.degrondroerderdientinoverlegmetdetoezichthouderde 22van44

26 beplantingwatertegeven.hiervoordientschoonwatertewordengebruikt.ermaggeen bronneringswaterofoppervlaktewatervoorwordengebruikt. 23van44

27 6. HANDHAVING 1. DeinditHandboekgesteldeprocedures,richtlijnen,voorwaarden,eisenenwerkafsprakendienen altijdtewordenopgevolgd.handhavinggeschiedtopgrondvanhoofdstuk4vandeavoi. 2. Mondelingeofschriftelijke(ookper )aanwijzingenengebodendiedoorde vertegenwoordigersvandegemeentemetbetrekkingtotdeinhoudvandithandboekofdeavoi wordengegevendienenonverwijldopgevolgdteworden. 3. Indiendegemaakteafsprakenwordengenegeerdkandegemeentedeuitvoerendepartijeen (schriftelijke)waarschuwinggeven.zonodigwordthetwerktijdelijkstilgelegdzonderdataanspraak opschadevergoedingmogelijkis. 4. Werkzaamhedendietijdelijkzijnstilgelegdmogen,opaanwijzingvandetoezichthouder,pasweer wordenhervatalsderedenvanstilleggingisopgeheven. 5. Indienblijktdatwerknemersvandegrondroerderen/ofhaar(onder)aannemerszichniethouden aandegemaakteafsprakenofzijzichopdewerkvloeronbehoorlijken/ofoverlastgevendgedragen, daterzichtijdensdeuitvoeringonregelmatighedenvoordoenofdatdewerkzaamhedennietnaar behorenwordenuitgevoerd,kandegemeentehandhavendoptredeninhetkadervanopenbare ordeveiligheidofhetvoorkomenvanoverlast. 6. Degrondroerderhoudtzelftoezichtopallewerkzaamhedenvande(onder)aannemer(s)envoertde nodigecontrolesensteekproevenuit. 7. Namensdegemeentezietdetoezichthoudereroptoedatdevoorschriftenuithet instemmingsbesluit,deavoienhethandboekwordennageleefd. Detoezichthoudercontroleertonderandereop: - deaanwezigheidvaneenafschriften/ofeendigitaleversievanhetinstemmingsbesluit(inclusief dedoordegemeentegoedgekeurdetekeningen)c.q.demeldingsgegevensophetwerk; - denalevingvandeinstemmingvoorwaarden; - dejuisteondergrondseordening,waarvoordegeldigeklicgegevensinzichtelijkmoetenzijnop hetwerk; - ofdewerkzaamheden(metbetrekkingtotspoedeisendwerk)zijngemeldbijdegemeente; - denalevingvaneenopgelegdbreekverbod; - hetvoldoendeschouwenvanhettevolgentracé; - hetnakomenvanafsprakenmetbelanghebbenden,hulpdiensteneendergelijke; - debereikbaarheidvandewoon/werkomgeving; - dekwaliteitvandeverdichtingvandesleuf; - dekwaliteitvanhetherstelvandesleufbedekking; - zorgvuldigheidbijwerkennabijendekwaliteitvanhetherstelvangroenvoorzieningen; - deveiligheidsmaatregelen; - correctewegafzettingconformcrow-uitgaven96b(en/of96a). 24van44

28 DEELB: (TECHNISCHE)EISEN/VOORSCHRIFTEN 7. RICHTLIJNEN TEN BEHOEVE VAN DE (TRACÉ)ENGINEERING EN ONDERGRONDSE ORDENING 7.1. Tracé-inspectie t.b.v. de aanleg van kabels en/of leidingen 1. Degrondroerderdienthetbeoogdetracéwaaropdevoorgenomenwerkzaamhedenuitgevoerd moetengaanwordenvoorafteinspecterenendientteonderzoekenofdewerkzaamheden (verkeers-)technischuitvoerbaarzijntenaanzienvandeaanwezigewegen,waterlopen,voetpaden, kademuren,viaducten,tunnels, spoorwegen,metro-entrambanen,(waterkerende)dijken,overige kabelsen/ofleidingen,bomen,wegmeubilair,taludsengebouwen.degrondroerderdientbijde aanvraagvanhetinstemmingsbesluitdegemeenteervanteovertuigen(bijvoorbeeldmeteen dwarsprofielmetdaarinaangegevendebestaandekabelsen/ofleidingenenhetgewenste ruimtebeslagvoordeaanlegvandenieuwekabelsen/ofleidingen)datervoldoenderuimteisvoor dejuisteondergrondseordening. 2. Omerzekervantezijndatervoldoenderuimteisindeondergrondvoordeaanlegvankabelsen/of leidingenishetraadzaamdatdegrondroerderalindeengineeringsfaseinventariseertwelke overigenetbeheerdersbelangenhebbeninhetbeoogdetracé.indiennodigenzinvolkunnendie overigenetbeheerdersdanineenvroegtijdigstadiumgeïnformeerdwordenoverdevoorgenomen werkzaamhedenenerkanonderzoekgedaanwordennaardeaardenliggingvanbetreffende kabelsen/ofleidingenvandeoverigenetbeheerders.daartoekandegrondroerderbijvoorbeeld eenoriëntatieverzoekdoenbijhetkadaster-sectieklicen/ofproefsleuvenmaken.degrondroerder endeoverigenetbeheerderskunnenzonodiginoverlegtredenomnadereafsprakentemakenover bijvoorbeelddeongestoordeliggingvaniederskabelsen/ofleidingen. 3. Degrondroerderdientzelfteinventariserenofer,behalvehetinstemmingsbesluit,voorbepaalde uittevoerenactiviteiteneenomgevingsvergunningnoodzakelijkisbijvoorbeeldvoorhet werkzaamhedenineengebiedmetlandschappelijkeofcultuurhistorischewaarde(aldannietmet naderevoorschrifteninhetkadervandebeschermingvanmonumentaleofarcheologische waarden),hetkappenvanbomen,hetoprichten/plaatsenvanbovengrondsevoorzieningen, bouwketenofportakabins,materiaalcontainers,parkerenvanvoertuigenenzovoort.ookdientde grondroerderallevoorhetwerkbenodigdevergunningen,ontheffingenenzovoortdienoodzakelijk zijnvanuitdealgemeneplaatselijkeverordening(apv)en/ofdewetalgemenebepalingen omgevingsrecht(wabo)aantevragen Ondergrondse ordening bij de aanleg van kabels en/of leidingen Bijdetracékeuzeenondergrondseordeningvankabelsen/ofleidingenzijndehorizontaleende verticaleliggingvanbelang. Hetdoelvanondergrondseordeningis: - eenoptimaalgebruikvandeopenbareruimte; - eenongestoordeexploitatievankabelsen/ofleidingen; 25van44

29 - optimaliserenvandeveiligheid Horizontale ligging 1. Hetkabel-enleidingtracéwordtinhetalgemeenenbijvoorkeurinhettrottoirgesitueerd.Inhet kabel-enleidingtracéstaanbijvoorkeurgeenbomenofandereobstakels(zoalsbijvoorbeeld trottoirkolken). 2. Inhetoverigdeelvandeopenbarewegwordenderioleringendetransportleidingengesitueerd. 3. Deminimaleafstandtussendegrensvanhetkabel-enleidingtracéen - deperceelgrens(istevensdegrensvanhetkabel-enleidingtracé)is0,00m,deeerstediscipline ligtop0,25muitdeperceelgrens; - hetrioleringsstelselisbijvoorkeur1,00m. 4. Bijdeplaatsbepalingvankabelsen/ofleidingenindenabijheidvanbomenwordtdeafstandtussen hetkabel-enleidingtracéendestamvandeboombepaalddoordeleidraadminimale graafafstanden 3 indeonderstaandetabel: Stamdiameter(1) Minimalegraafafstand(2) Minimalegraafafstandaantrekzijde(3) 0,20m 1,25m 2,00m 0,40m 1,50m 2,50m 0,60m 1,75m 3,00m 0,80m 2,25m 3,50m 1,00m 2,50m 4,00m 1,50m 3,50m 5,00m (1)op1.30mbovenmaaiveld (2)Normaalontwikkeldeboom (3)Scheefstaandeoftrekzijdebelasteboom 5. Binnenhetkabel-enleidingtracéwordendekabelsen/ofleidingenquahorizontalemaatvoering volgenseenvastevolgordetenopzichtevanelkaaringedeeld.daarbijwordterrekeningmee gehoudendatdeafstandtussenleidingenenkabelstenminste0,15mbedraagt.dehorizontale indelingisweergegeveninhetstandaarddwarsprofiel,ziehoofdstuk10,bijlage Inbermenlangswegendientdeafstandvanliggingvandekabelsen/ofleidingentot aandeverhardingtenminsteéénmetertezijn,tenzijanderswordtovereengekomenmetde toezichthouder. 7. Hetbovengenoemdebasisprincipemoetzoveelmogelijkwordennagestreefd.Inbijzonderegevallen kandegemeenteeenandereindelingtoestaanc.q.voorschrijven. 3 Indiendeindetabelopgenomenafstandenniethaalbaarzijndienteenanderewerkwijzetoegepasttewordenziedaarvoorbijvoorbeeld artikel9.2,tweedeenderdelid. 26van44

30 8. Distributie-en/ofmutatiepuntenmogennietaangebrachtwordeninrijbanen,parkeerplaatsen, uitwegen,opkruisingen,terplaatsevandein-enuitrittenvanpercelen,binneneenafstandvan 3,00 m vanaf bomen en(tenzij het vanwege netwerk technische redenen niet anders kan) in kabelenleidingtracés.dedistributie-en/ofmutatiepuntendienenbijvoorkeurgeplaatsttewordenin voetpaden,bermenofgroenvoorzieningen.inoverlegmetdetoezichthouderkunnenandere afsprakenwordengemaaktoverdezevoorschriften. 9. Degrondroerderdientvoorafaandegemeenteschriftelijktoestemmingtevragenom (mede)gebruiktemakenvanvoorzieningendieeigendomzijnvandegemeente.bijvoorbeeldvoor hetgebruikvanmantelbuizen,kabelgotenofholleruimtendieondereenwegofineenkunstwerk (bijvoorbeeldbruggen,tunnels,viaductenendergelijke)vandegemeenteaanwezigzijn Aanvullende eisen horizontale ligging 1. Werkzaamhedenaanofbijbomenofanderegroenvoorzieningendienenzoveelmogelijkvermeden teworden.hiermeemoetbijdeengineeringterdegerekeninggehoudenwordenenwaarmogelijk dienenbijvoorkeuralternatieveroutesgekozenteworden.ishetwerkenaanofbijbomenof anderegroenvoorzieningentochonvermijdelijkdandientereerstoverlegmetdecoördinator gevoerdteworden. 2. Voorafgaandaandeengineeringdientdoordegrondroerderbijdegemeentede(digitale) bomenkaartopgevraagdteworden.dezebomenkaartistevindeninhetgeo-portaalopde gemeentelijkewebsite( bevindendienendie(inclusiefdekroonprojectie)opdeinstemmingstekeningweergegevente worden. 3. Wegkruisingendiedoormiddelvaneenpersing(ofgestuurdeboring)wordengerealiseerddienen opminimaal3,00mvanafdestamvaneenboomgesitueerdteworden,tenzijanderswordt overeengekomenmetdetoezichthouder. 4. Bijwegenmetgescheidenrijbanenen/offietspadenmettussenliggendegroenstrokenmoetbijde realisatievaneenwegkruisingdemantelbuis(zomogelijk)uiteenlengtebestaan.demantelbuis magalleenwordenaangebrachtbuitendetangentpuntenvandeaansluitendebochtenvanwegen, nietindekruisingsvlakkenvanwegen. 5. Alshetonvermijdelijkisdaterindenabijheidvanbomenen/ofanderegroenvoorzieningenmoet wordengewerkt,moetdegrondroerdererrekeningmeehoudendatereenaantal voorzorgsmaatregelengetroffendientteworden(hoofdstuk9)dieschadeaandebetreffende boom,groenvoorzieningenaandeteleggenkabelen/ofleidingvoorkomt.indiendeafstandtotde bomenminderisdanbepaaldinartikel7.2.1,vierdelid,dieneneriniedergevalbeschermende maatregelentoegepasttewordenofermoeten(gestuurde)boringenwordengemaakt. 27van44

31 Verticale ligging 1. Binnenhetkabel-enleidingtracéwordendekabelsen/ofleidingentenopzichtevanhetmaaiveld quaverticalemaatvoeringvolgenseenvastevolgordeingedeeld.deverticaleindelingis weergegeveninhetstandaarddwarsprofiel,ziehoofdstuk10,bijlage Uitgangspuntenbijverticaleligging: - distributiekabelsen/of-leidingenliggenondieperdantransportleidingen; - vrijverval-leidingenhebbenvoorrangbovendrukleidingen; - kabelsen/ofleidingenmogennietbinnenhetontgravingsprofielvanderioleringaangelegd worden.hetontgravingsprofielisbekendbijderioolbeheerdervandegemeente; - bijkruisingenvankabelsen/ofleidingenbedraagtdeonderlingetussenruimte(verticale afstand)bijvoorkeurtenminste0,20m; - ermoeteenstrooktussen0,80m-mven1,10m-mvvrijgehoudenwordeninverbandmet kruisendevrijvervalrioolaansluitingen. 3. Hetbovengenoemdebasisprincipemoetzoveelmogelijkwordennagestreefd,medeinverbandmet kruisenderioolaansluitingen.inbijzonderegevallenkandegemeenteeenandereverticaleligging toestaanc.q.voorschrijven Aanvullende eisen voor verticale ligging 1. Bijboringen/persingen,inwelkevormook,isdediepteliggingafhankelijkvandesituatieterplaatse. Deverticaleafstandtenopzichtevandetekruisenkabelsen/ofleidingenbedraagtbijvoorkeurten minste0,50m,waarbijdeteboren/persenleidingonderdebestaandeleidingdientteworden gevoerd.omknelpuntentijdensdeuitvoeringtevoorkomendienthiervoorvoorafonderzoekplaats tevinden. 2. Bijhetkruisenvanwatergangendieineigendomenbeheerzijnvandegemeentedienteen minimalegronddekkingvan1,00mtenopzichtevandeontwerpdieptevandevastebodemvande watergangtewordenaangehouden. 3. Indiendeaanwezigevastebodemvandewaterganglagerligtdandeontwerpdieptedienteen gronddekkingvan1,00mtenopzichtevandeaanwezigevastebodemtewordenaangehouden. 4. Indienhetonvermijdelijkisdateenkabelofleidingdooreengroenvoorziening(behoudens wegbermen)wordtgelegdoferonderdoorwordtgeperstdientdegronddekkingvandiekabelof leiding(ofmantelbuis)minimaal1,00mtebedragen. 28van44

32 5. Kabelsen/ofleidingenmogenalleenondereenoverbouwing(balkonenzovoort)vandeopenbare ruimtewordengesitueerdindieneengoedebereikbaarheidvandekabelsen/ofleidingenblijvend gewaarborgdis.bijcalamiteitenishetnoodzakelijkdatersnelgehandeldkanworden.hetverdient devoorkeuromalsminimaleverticaleafstandtussendeonderzijdevandeoverbouwingenhetter plaatsevastgesteldeuitgiftepeilminimaal2,50mtehanteren,zodateraltijdvoldoendewerkruimte isvoormechanisch-enandermaterieel. 6. Kabelsen/ofleidingenmogenalleenboveneenonderbouwing(kelder,duiker,koppelbalkenvan funderingenenzovoort)vandeopenbareruimtewordengesitueerdindienervoldoende gronddekkingbovendekabelsen/ofleidingenenvoldoendetussenruimtetussendebovenkantvan deonderbouwingendekabelsen/ofleidingenblijvendgewaarborgdis.hetverdientdevoorkeur omalsminimaleverticaleafstandtussendebovenzijdevandeonderbouwingenhetterplaatse vastgesteldeuitgiftepeiltenminste2,00mtehanteren Opruimen uit gebruik genomen kabels en/of leidingen 1. Denetbeheerderdientervoortezorgendatzijnuitgebruikgenomenkabelsen/ofleidingenzosnel enzoveelalsmogelijkwordenopgeruimd,tenzijhetopruimen(gedeeltelijk)technischwordt belemmerden/ofalsertussendegemeenteendenetbeheerderandereafsprakengemaakt worden,bijvoorbeeldoverhetmomentwaaropopgeruimdwordten/ofalserbomennabijofophet tracéaanwezigzijn. 2. Vanuitgebruikgenomenkabelsen/ofleidingenissprakewanneer a. dezegedurendeeenaaneengeslotenperiodevantienjaargeendeeluitmakenvaneen openbaarnetwerk; b. binnendeperiodevantienjaar,zoalsbedoeldondera.vanditlid,vastgesteldwordtdatde kabelsen/ofleidingendefinitiefgeendeelmeeruitmakenofzullengaanmakenvaneen openbaarnetwerk.ditkanhetgevalzijnbijbijvoorbeeldvervangingsprojecten. 3. Uitgebruikgenomenkabelsen/ofleidingendieneniniedergevalopgeruimdtewordenwanneer: a. erdoordegemeentegeïnitieerde(reconstructie)werkzaamhedenwordenuitgevoerd; b. erwerkzaamhedenaankabelsen/ofleidingenvandenetbeheerderzelfen/ofvaneen anderenetbeheerderwordenuitgevoerd; c. degemeenteditverzoektinhetkadervanondergrondseordening,milieuoverwegingenof anderszins. 4. Tijdelijkekabelsen/ofleidingen(bijvoorbeeldbouwaansluitingen)dienennaafloopvande bouwactiviteitenverwijderdteworden.indiennaafloopvandebouwactiviteitenblijktdatdeze kabelsen/ofleidingennietverwijderdzijnzaldegemeentedeze,conformartikel5.2.2,vierdelid, latenverwijderen. 5. Alseenuitgebruikgenomenleiding,conformhetbepaaldeinheteerstelidvanditartikel,in beginselnietopgeruimdwordtmoetdeinhoudvandieleidingwordenverwijderd.vervolgensmoet deleidingwordenopgevuld(bijvoorbeeldmetdämmerofeenandervulmiddel)endekopeinden moetenwordenafgedicht.bijhdpe-buizentenbehoevevanglasvezelkabelskanwordenvolstaan methetafdichtenvandekopeinden.denetbeheerderblijftverantwoordelijkvoorderegistratievan deuitgebruikgenomenleiding. 29van44

33 30van44

34 8. VOORWAARDEN EN TECHNISCHE EISEN TEN AANZIEN VAN DE UITVOERING 8.1. Werkafspraken en voorwaarden met betrekking tot de uitvoering 1. Degrondroerderdientervoortezorgendateenafschriften/ofeendigitaleversievanhet instemmingsbesluitofhetmeldingsformulierinclusiefdetekening(en),hethandboek,alsmedede afschriften van de toestemmingen van derden inclusief de voorwaarden en de gegevens van de Klicmeldingopdegraaflocatieaanwezigzijn;dezedienendesgevraagdaandecoördinatoren/of toezichthoudergetoondteworden. 2. DegrondroerderdientzichtehoudenaandeCROW-richtlijnen(onderandere) Combinerenvan onder-enbovengrondseinfrastructuurmetbomen en Schadevoorkomenaankabelsen leidingen (respectievelijkdepublicaties280en500),demeestrecentestandaardraw-bepalingen (voorgrondwerken,groenvoorzieningen,sleuf-ensleuflozetechniekenenleiding-enkabelwerk) alsmededeavoi-,handboekenwion-bepalingeninclusiefeventuelerecenteaanvullingen. 3. Indienhetvooraanvangbekendisdaterkabelsen/ofleidingenvanmeerderenetbeheerdersin,in dedirectenabijheidofaansluitendaaneenteroerentracégelegdofopgeruimdmoetenworden dienendezewerkzaamhedenzoveelmogelijkgecombineerdofaansluitendaanelkaarineen werkgangeniniedergevalconformdegezamenlijkafgesprokenplanninguitgevoerdteworden.de grondroerder(s)moet(en)ditalszodanigonderlingofmetdebetreffendenetbeheerder(s)enmet decoördinatorafstemmen(combiwerk). 4. Verderkunnenookprojectenaandeordezijnwaarbijwerkzaamhedenvandegemeenteen netbeheerder(s)binneneengezamenlijkafgesprokentijdvakuitgevoerdmoetenworden.deze werkzaamhedenkomentotstandvanuitproactieveregieenzijnvoorafgaandaande instemmingsaanvraagbekend. 5. Delocatievanhetopslagterreinvandegrondroerderdientinoverlegmetdegemeentebepaaldte worden.degemeentesteltdevolgendevoorwaardenaaninrichtingenopleveringvanhet opslagterrein: - eenopslagterreinmagnietbinnendekroonprojectievandetehandhavenbomen liggen; - ongestoordeliggingvanaanwezigekabelsen/ofleidingenmoetwordengewaarborgd; - degrondroerderdientgedurendedewerkzaamhedenhetladenenlossenenhet opslaanvanbouwmaterialenophetopslagterreintelatenplaatsvinden,niet daarbuiten; - naafloopvandewerkzaamhedendienthetopslagterreinschooneninoudestaat opgeleverdteworden; - deinrichtingenopleveringvanhetopslagterreinwordttussendetoezichthouderende grondroerderafgestemd. 6. HetisalleentoegestaanomKlic-gegevensinhetveldaantegevenmetwegenkrijt.Spuitbussenof anderemethodenwaarbijerverfrestenachterblijvenopdebestratingzijnniettoegestaan. 31van44

35 7. Hetrisicovoorhetafvoerenenaanvoerenvanbouwstoffenligtaltijdbijdegrondroerder.De grondroerderdientdaarbijaanallewettelijkeeisenen(milieu-)voorschriftentevoldoen. 8. Behoudensbijspoedeisendewerkzaamhedendienter,conformdeArbowet,voorwerknemerseen toiletvoorzieningopofnabijdegraaflocatieaanwezigtezijn.indieneentoiletcabinewordtingezet dientdezevastgezettewordentegenomwerpen. 9. Tenzijmetdetoezichthouderandersisovereengekomen,magerperdaggeengroteresleuflengte wordenopengemaakt,danopdiedagweervolledigkanwordendichtgemaakt.ookdienenalle montage-c.q.lasgatendichtgemaaktteworden. 10. Deuitvoeringvanhetprovisorischherstel(zieartikel8.2,zevendelid)vandeelementenverharding wordtuitgevoerddoordegrondroerder,hetdefinitiefherstelenhetonderhoudwordtuitgevoerd doordegemeente.hetherstelenonderhoudvangroenvoorzieningen(inclusiefbermenengazons) engeslotenverhardingwordtuitgevoerddoordegemeente. 11. Indienbinnenvijfjaarnagrootonderhoudofherinrichtingvandeopenbareruimteeen grondroerderwerkzaamhedenmoetuitvoerenendegrondroerderzelfzorgdraagtvoorherstelvan deelementenverharding,dientvoorafgaandaandewerkzaamhedenmetdecoördinatoroverlegd tewordenoverdewijzewaaropdegrondroerderdekwaliteitvandehuidigeverhardingwil bereikenenkangaranderen.indiendehuidigekwaliteitnietkanwordengegarandeerdkunnende gemeenteendegrondroerdergezamenlijkbesluitendatdekabelsen/ofleidingenviaeenander tracéwordengelegdofdatdeverhardingovereengrotereofvollebreedteopnieuwwordtgelegd, zodatdehuidigekwaliteitwelkanwordengegarandeerd. 12. Bijwerkzaamhedendientprovisorischherstel(zieartikel8.2,zevendelid)herstelbinnentwee werkdagengereedtezijnenbijwerkzaamhedenvannietingrijpendeaardofspoedeisende werkzaamhedenbinnenvierentwintiguur.uitzonderingenhieropzijnartikel3.3,derdeenvierde lid,endelocatieswaargeslotenverhardingaanwezigis,daarvoorgeldtartikel Degemeentelaatdeopenverhardingin(gedeeltenvan)deopenbareruimteineigenbeheer herstellen(provisorischen/ofdirectdefinitief).degrondroerderdientervoortezorgendatde opgebrokenverhardingsmaterialenonderhandbereiklangshettracéwordenopgetast.de grondroerderhersteltdesleuf,inclusiefverdichtingenbrengthetzandbedvoordebestratingaan. 14. Tijdenshetwerkdienenalle(bestratings-)materialen(zomogelijk)indenabijheidvandesleuf opgetastteworden,iniedergevalbinnendewegafzettingmaarniettegengevels,hekwerkenof bomen.zand,grondeneventueelfunderingsmateriaaldientgescheidentewordenontgraven, gescheidentewordenopgeslagenengescheidentewordenteruggebrachtindesleuf. 15. Alserdirectnaastdesleufgeenruimteisdientdeplaatsvantijdelijkeopslagvan(bestratings-) materialenvoorafinoverlegmetdetoezichthoudertewordenbepaald.nabeëindigingvanhet werk(ofopeersteaanzeggingvandegemeente)dienendeze(bestratings-)materialenteworden verwijderd.indienvantoepassingdientdeondergrondtewordenhersteldindestaatzoalsvooraf aanwezigwas. 32van44

36 16. Alleaanwezigeonbeschadigde(bestratings-)materialendienenonbeschadigdherplaatstteworden. Degrondroerderdientbijbeschadigingzelftezorgenvoorherstelen/ofvervangend(bestratings-) materiaal.uitzonderinghieropzijnsituatieswaarbijtijdensgezamenlijkevooropnamevanhettracé metdetoezichthoudernadereafsprakenzijngemaaktoverhetleverenvan(bestratings-)materiaal doordegemeente.deze(bestratings-)materialenkunneninoverlegafgehaaldwordenopde gemeentewerf. 17. Alhettegebruiken(bestratings-)materiaaldientvandezelfdesoortenminimaaldezelfdekwaliteit tezijnalshetaanwezige(bestratings-)materiaalendedoordegemeentegebruikelijktoetepassen (bestratings-)materialen. 18. Rondomafsluiters,brandkranen,handholesendergelijke,dievanafmaaiveldniveautoegankelijk zijn,dienenin(gesloten)verhardingbetonnenpastegels(zogenaamdestraatkappen)aangebrachtte worden. 19. Nadatdewerkzaamhedengereedzijndienthettracévolledighersteldtezijnendewerkomgeving dientopgeruimdachtergelatenteworden.bermenenonverhardegronddienenvrijvanstenenen dergelijkeenindienvantoepassingingezaaidtezijn.alhetovertolligepuin,grond,zand, beplantingsrestenen/ofafvalvandewerkzaamhedendientafgevoerdtewordennaareenerkende, gecertificeerdeverwerker.ermagookgeenzandofvuilachterblijvenin(mol)goten,lijnafwatering enstraat-entrottoirkolken(indiennodigdientdegrondroerderdezetereinigen).eventueel gemaaktebronneringsgatendienenweeropgevuldteworden.dewerkomgevingmoetworden opgeleverdintenminstedeoudestaat.degrondroerderentoezichthouderleverenhettracé gezamenlijkop.hetopleverdocumentwordtdoorbeidepartijenondertekend. 20. Debepalingeninartikel7.2.1totenmet7.2.4zijnookvantoepassingvoordeuitvoering.Indien tijdensdeuitvoeringafgewekenwordtvanhetingestemdetracé(inhorizontaleofverticalezin) dientditaltijdvoorafgoedgekeurdtewordendoordetoezichthouder.degrondroerderstuurt daarnabinnenvijfwerkdageneengewijzigdetracétekeningmetafwijkingsrapportnaarde gemeentetenbehoevevanhetinstemmingsdossier Opbreken en (indien van toepassing) herstellen open verharding 1. Wegkruisingeneninritten(behoudensinrittenvanwoningen)inwegenmeteenopenverharding meteen(gebonden)puinfunderingofmeteenwaterdoorlatendeverhardingen-funderingopbouw dienenaltijdgerealiseerdtewordendoormiddelvaneenpersingof(gestuurde)boringconform artikel8.5,tenzijmetdetoezichthouderanderswordtovereengekomen. 2. Wegkruisingeninwegenmeteenopenverhardingmeteenzandfunderingmogeninopen ontgraving(in2gedeelten)gerealiseerdworden.terplaatsevandewegkruisingdientbijvoorkeur eenmantelbuisgelegdtewordenwaardoorheendekabelen/ofleidingmoetwordengevoerd.de mantelbuisdientminimaal0,50m(bijkabels)of1,00m(bijleidingen)aanweerszijdenvanhette kruisenvlakdoortelopen,tenzijmetdetoezichthouderanderswordtovereengekomen. 33van44

37 3. Indientijdenshetopbrekenvanopenverhardingelementenbrekenofbeschadigendientde grondroerderdezezelftevervangendoorelementenvangelijkesamenstellingenhoedanigheid. Indienvoorradigkunnendezeeventueelwordengeleverddoordegemeente.Indientijdenseen vooropnamegezamenlijk(toezichthouderengrondroerder)geïnventariseerdisdateenverharding vaneennogoptebrekentracéeenbovengemiddeldaantal(>5%)gebrokenofbeschadigde elementenbevatkanhetvervangendemateriaalmogelijkdoordegemeentebeschikbaarworden gesteld.hieroverdienenafsprakengemaakttewordenmetdetoezichthouder. 4. Lijnafwateringheeftvaakeenfunderingvan(stamp)betonofgestabiliseerdzand,beidenmogen nooitwordenverwijderd.delijnafwateringinclusieffunderingsconstructiemoetintactblijven.ook trottoirbandendiegefundeerdzijnmogennooitverwijderdworden.wanneereenlijnafwateringof eengefundeerdetrottoirbandgekruistmoetwordendientoverdetoetepassenwerkwijze overlegdtewordenmetdetoezichthouder. 5. Bijwaterdoorlatendeverhardingendientdewerkwijzemetbetrekkingtothetopbrekenenherstel endeeventueeltoetepassenvoegvullingaltijdvoorafafgestemdtewordenmetde toezichthouder. 6. Hetopbrekenenherstellenvanbijzondere(sier)bestrating(onderanderenatuursteenengepolijste tegels)kaneenspecifiekewerkwijzevereisen.omervoortezorgendathetzichtoppervlakvanhet bestratingsmateriaalnietbeschadigt,dientdegrondroerderdenodigebeschermendemaatregelen tenemenwaarbijaanwijzingenvandetoezichthouderaltijdopgevolgddienenteworden. 7. Bijhetprovisorischherstelvandebestratingdienendeelementenonderlingentenopzichtevande ongeroerdeelementenevenhoogtezijngestraat.binnenhetteruggebrachtestraatwerkmogen geenoneffenhedenvoorkomen.hetstraatwerkdientopeennietnoodzakelijkevaktechnischewijze maarwelonderhetzelfdeprofielenverbandtewordengestraatalsvoordewerkzaamheden aanwezigwas,zodanigdatgeengevaarbestaatvoordeweggebruiker.elementenkleinerdaneen halvetegelofklinkermogennietwordengebruikt.hetstraatwerkdientschoongeveegdafgetrildte wordenenmoetdaarnaingeveegdwordenmetschoonstraatzand,zodanigdatallevoegeninhet straatwerkzijngevuld. 8. Dewerkomgevingmoetwordenopgeleverdzoalsomschreveninartikel8.1,negentiendelid. 34van44

38 8.3. Opbreken en (indien van toepassing) herstellen gesloten verharding 1. Wegkruisingeneninritten(behoudensinrittenvanwoningen)inwegenmeteengesloten verhardingdienenaltijdgerealiseerdtewordendoormiddelvaneenpersingof(gestuurde)boring conformartikel8.5.alsditvanwegeeentechnischeredennietmogelijkis,dankanmetde toezichthouderanderswordenovereengekomen. 2. Hetisinbeginselverbodenontgravingenteverrichteninwegenmeteengeslotenverharding, behalvewanneerindezewegenalkabelsen/ofleidingenaanwezigzijndiemoetenworden gerepareerdofdateraansluitingenopmoetenwordengemaakt.indiegevallenwordtergewerkt metvoorafgaande(schriftelijke)toestemmingvandegemeente. 3. Voordateengeslotenverhardingmagwordenverwijderddienendegrenzenvanhetbetreffendeuit tebrekengedeelteopsteenmaat,meteenminimalebreedteenlengtevan0,50m,totdegewenste dieptetewordeningezaagd. 4. Bijmechanischteverrichtengrondwerkdientdesleufindegeslotenverhardingminimaal0,50m bredertezijndandebakbreedtevandegraafmachine.hetondergravenvandegeslotenverharding isniettoegestaan. 5. Vervolgensdientdegeslotenverharding,bijvoorbeeldmetbehulpvaneencompressor,teworden verwijderd. Vrijgekomenasfaltmaterialenmoeten(voorzoverditmogelijkis)wordengescheidennaar: - teerhoudend; - nietteerhoudend. BeidemoetenwordenafgevoerdconformdeCROW-publicatie210: 'Richtlijnomgaanmetvrijkomendasfalt'. Indienvantoepassingdientdegrondroerderzelfvoordebenodigdeafvalstroomnummerste zorgen.eenkopievandeacceptatie-ofstortbonnenvaneenerkendengecertificeerd verwerkingsbedrijfdientdirectoverhandigdtewordenaandecoördinatoroftoezichthouder. 6. Sleuvenofmontage-c.q.lasgatenindegeslotenverhardingmoetennadatdekabelsen/ofleidingen zijngelegd,overdevollebreedtewordenopgevuldenverdichtendefunderingsconstructiemoet wordenhersteldmetmenggranulaat0/31,5mm. 7. Deteherstellensleufofmontage-c.q.lasgatindegeslotenverhardingmoettonronddichtgestraat wordenineenzandbedvantenminste0,05mbrekerzandmetbetonstenen(bsskf80mmdik,zo mogelijkindekleurvandeaanwezigeverharding)inelleboogverbandopeenwijzediegeengevaar oplevert.debovenzijdevandestenendienengelijkteliggenmetdeaansluitendeverharding.de stenendienenvlaktenopzichtevanelkaartewordengestraat.voorhetonderhoudvandemet klinkershersteldesleufgeldtdeafspraakzoalsisvermeldtinartikel5.2.2,derdelid. 8. Indienhetdichtstratenvaneensleufofmontage-c.q.lasgatnietopdeugdelijkewijzewordt uitgevoerdkandattotgevolghebbendatdeaansluitendeverhardingenalsgevolgvanhetgebruik 35van44

39 doorhetverkeerverzakkenen/ofbeschadigen.binnendeafgesprokenonderhoudstermijndiegeldt voorstraatwerkdientdergelijkeschadedoordegrondroerdertewordenhersteld. 9. Dewerkomgevingmoetwordenopgeleverdzoalsomschreveninartikel8.1,negentiendelid. 10. Hetdefinitieveherstelvangeslotenverhardinglaatdegemeenteachterafuitvoeren Opbreken en herstellen bermen, gazons en sleuven zonder bedekking 1. Bijhetwerkenineensleufbedekkingvan(berm)grasdient,indiennodig,hetaanwezigegewas voorafgaandaandewerkzaamhedendoordegrondroerdergemaaidtewordenenhetmaaiselmoet wordenafgevoerd. 2. Bijopnamevaneensleufbedekkingvan(berm)grasmoetenterbreedtevandesleufzodenworden gestoken.degraszodendienentewordenafgevoerddoordegrondroerder. 3. Nadatdekabelsen/ofleidingenzijngelegdendesleuftotopdejuistehoogteisaangevulden verdichtdienthetoppervlakvandeberm,vrijvanstenenendergelijke,gefreesdenvlakopgeleverd teworden.degemeentedraagtzorgvoorhetinzaaienvandebermenofdegazons. 4. Sleuvenzonderbedekkingdienen,nadatdekabelsen/ofleidingenzijngelegd,totopdejuiste hoogteaangevuld,verdichtenmethetoppervlakvrijvanstenenendergelijkevlakafgewerktte worden. 5. Dewerkomgevingmoetwordenopgeleverdzoalsomschreveninartikel8.1,negentiendelid. 36van44

40 8.5. Weg-, water- of boomkruising door sleufloze technieken of baggeren 1. Indienbijeenwegkruisingdeaanlegvankabelsen/ofleidingendoormiddelvaneenpersingof (gestuurde)boringonderhetwegdekwordtgerealiseerd,dientdithaaksopdewegas minimaal1,00muitdetangentpuntenenzodaniguitgevoerdtewordenzodatergeenverzakkingof bollingindeverhardingkanoptreden.depersingof(gestuurde)boringdientbijvoorkeur voorafgaandaanhetgravenvandesleufvoorhethoofdtracégerealiseerdteworden.het aanbrengenvaneen(stalen)mantelbuisisdaarbijverplicht,tenzijmetdetoezichthouderanders wordtovereengekomen. 2. Indieneenpersingof(gestuurde)boringmisluktmagdeaangebrachtebuisnietwordenverwijderd. Ermoetdaneennieuwepersingof(gestuurde)boringwordengemaaktendenietgebruiktebuis moetwordenvolgeschuimd.dekopeindenvandemantelbuismoetenafgedichtwordenmet kunststofdeksels. 3. Deminimaleverticaleafstandtussendebovenkantvandetepersenbuisofterealiseren (gestuurde)boringendeonderkantvandewegfunderingdientminimaal0,50mtebedragen.indien hettechnischmogelijkismoetdemantelbuiseenminimaledekkinghebbenvan0,75mtenopzichte vandeweghoogte. 4. Deminimaleverticaleafstandtussendebovenkantvandetepersenbuisofterealiseren (gestuurde)boringendeonderkantvaneentekruisenkabelen/ofleidingdientbijvoorkeur minimaal0,50mtebedragen.deteboren/persenbuisdientonderdebestaandekabelen/ofleiding doorgevoerdteworden. 5. Bijeenwegkruisingdientdeaangebrachtemantelbuisminimaal1,00maanweerszijdenvanhette kruisenvlakdoortelopen,tenzijmetdetoezichthouderanderswordtovereengekomen.de verhardingmagnooitondergravenworden(bijvoorbeeldvoorhetopzoekenvandebuiseinden). 6. Bijeenkruisingvaneenwatergangdieineigendomenbeheerisvandegemeentemoetdeaanleg vankabelsen/ofleidingendoormiddelvaneen(gestuurde)boringofdoorinbaggerenonderde vastebodemvandewatergangwordengerealiseerd.eenminimalegronddekkingvan1,00mten opzichte(vandeontwerpdiepte)vandevastebodemvandewatergangisdaarbijvereist.(zieartikel 7.2.4,tweedeenderdelid).Derealisatievandekruisingvandewatergangdientbijvoorkeur voorafgaandaanhetgravenvandesleufvoorhethoofdtracégerealiseerdteworden. 7. Narealisatievandekruisingvandewatergangmoeten,indienvantoepassing,detaludsenbodem weerindeoudestaatteruggebrachtworden.opdeoeverskandeliggingvandekruisingvande watergang gemarkeerd worden. Indien de toezichthouder het noodzakelijk acht moet er op het inenuittredepuntvaneeningebaggerdekruisingvaneenwatergangeenbeschoeiingaangebracht worden. 8. Indiendelocatievaneenpersingof(gestuurde)boringbinnendekroonprojectievandeboomligt dientdegrondroerderdewijzevanuitvoeringaftestemmenmetdetoezichthouder. 37van44

41 9. Indieneenboomkruisingmiddelseenzogenaamdeboomboringmeteenmantelbuiswordt uitgevoerddientdemantelbuisiniedergevalonderdewortelzonevandeboomdooraangebracht teworden.aandeuitvoeringseisen(onderandereverticalemaatvoering)vandeboringende materiaalkeuzevandemantelbuiskunnendoordegemeentenadereeisengesteldworden.de boringdientbijvoorkeurvoorafgaandaanhetgravenvandesleufvoorhethoofdtracégerealiseerd teworden. 10. Detoetepassenmethodevanhetrealiserenvaneenweg-water-ofboomkruisingbehoeftvooraf degoedkeuringvandegemeente.hiertoekandegemeenteingevalvaneenboringeenboorplan vereisen.hetaanbrengenmetbehulpvanwaterdrukisnooittoegestaan.ongestuurde raketboringenindeopenbareruimtezijnniettoegestaan(tenzijmetdetoezichthouderanders wordtovereengekomen)enbijhetkruisenvaneenwatergangkantoepassingvaneen(gestuurde) boringwordenvereist,bijvoorbeeldomhindervoorhetscheepvaartverkeertevoorkomen. 11. Vaneengerealiseerdepersingof(gestuurde)boringdienietdirectingebruikgenomenwordt dienendekopeindenvandemantelbuisafgedichttewordenmetkunststofdeksels. 12. Vaneengerealiseerdepersingof(gestuurde)boringdieingebruikgenomenisdientderuimte tussendekabelsen/ofleidingenaandekopeindenvandemantelbuisdeugdelijkafgedichtte wordenmetdaartoebestemdmiddel(bijvoorbeeldstopaq) Graaf- en grondwerkzaamheden 1. Teontgravengrond,zand,halfverharding(grindendergelijke),teelaarde,funderingsmateriaal enzovoortmoetgescheidenontgraven,vervoerden/ofindepotgezetofaangevuldworden.het opbrekenvaneenwaterdoorlatendeverhardingen-funderingopbouw,bufferings-en infiltratievoorziening(bv.wadiconstructie)offunderingdieisopgebouwduitibc-bouwstoffen vereistvaakeenspecialewerkwijzedieafgestemdmoetwordenmetdetoezichthouder.de aanwijzingenvandetoezichthouderdienenaltijdopgevolgdteworden. 2. Bijhetgravenvansleuvenmoethettaludaangepastzijnaandesleufdiepte,deeventuelebemaling endegrondsoort,zodatdesleufwandennietkunneninstortenen/ofuitzakken.zonodigmoetde sleufwandmetschottenwordengestut. 3. Ermaggeenzandofvuilachterblijvenin(mol)goten,lijnafwateringenstraat-entrottoirkolken. Daartoemoetenstraat-entrottoirkolkenenlijnafwateringgedurendedewerkzaamhedentijdelijk wordenafgedekt. 38van44

42 4. Allewerkzaamhedendienenbijvoorkeurineendrogesleufplaatstevinden.Nadatdekabelsen/of leidingengelegdzijnmoetdesleufwordenaangevuldenverdicht.omdeprofielopbouwvande ondergrondzooptimaalmogelijkteherstellenmoethetuitgegravenmateriaal,vrijvanstenenen dergelijke,overdevollebreedtevandesleuflaagsgewijsenmetzorgindejuistevolgordeterugin desleufwordengebracht.dediktenvangrond-,fundering-enzandlaagen/ofdelaagteelaarde dienengelijktezijnaandeaanwezigelaagdikten. Bermenengroenstrokendienenmetvoldoendeoverhoogteaangevuldteworden.Bevrorengrond en/ofzand,sneeuw,(groen)afvalenpuinmagnietwordenverwerktindeaanvulling.de grondroerderleverteentekortaanzandofgrondofzorgtvoorafvoervanzandofgrondindiener materiaaloverblijft. 5. Daarwaaropenverhardingaanwezigisdienthetaanwezigezandbeddirectonderdeverharding,de straatlaag,hersteldteworden.alsherstelvandeverhardinginoudestaattechnischgeziennietof nauwelijksmogelijkisdoordatteweinig(minderdan0,05m)straatzandbeschikbaaris,zalde grondroerderhettekortkomendezandleverenenaanbrengen. 6. Omdejuisteverdichtingsgraadteverkrijgendientdeaanvullingtewordenuitgevoerdinlagenvan maximaal0,25mwaarbijelkelaag,bijvoorkeurmeteenmechanischverdichtingsapparaat,moet wordenverdicht. 7. Desondeerwaardevandeaanvullingenonderverhardingeneninwegbermendientnaverdichting minstens90%tebedragenvandesondeerwaarde,zoalsdezevoorafgaandaandewerkzaamheden op-ofopkorteafstandnaast-desleufwordtaangetroffen,dereferentiewaarde. 8. Onderverhardingenmoetinhetalgemeengestreefdwordennaareenminimalesondeerwaarde van4mpaechter,dereferentiewaardeisbepalendvoorde(conformhetzevendelid)tebehalen sondeerwaardeindesleuf. 9. Aanvullingeninbeplantingsvakkenofondergazonopeendieptevanminderdan0,80mmagna verdichtingeensondeerwaardehebbenvanmaximaal1,5mpa.delaagmetteelaardedientniet mechanischtewordenverdicht. 10. Decontroleophetaanvullenenverdichtenvandesleuvendientplaatstevindendoorofnamensde grondroerder.degrondroerderdientdereferentiewaardenendegemetensondeerwaardenvastte leggen.demetingendienenverrichttewordenmeteen(hand)sondeerapparaatofmeteen nucleaireverdichtingsmeter(ofeventueeldoormiddelvandeproctorproef).indiende toezichthouderhieromvraagtdientdegrondroerderdemeetgegevensteoverleggen.op aanwijzingvandetoezichthouderdientdegrondroerdersteekproevenuittevoeren.de toezichthouderkanookzelfsteekproevenuitvoeren. 11. Indiendetoezichthouderconstateertdatdeaanvullingc.q.verdichtingnietaandedoorde gemeentegesteldeeisenvoldoet,zalhijdegrondroerderdaarvaninkennisstellen.daarnaheeftde grondroerderdegelegenheidomditbinnenvijfwerkdagenteherstellen. 12. Indiendeoorzaakvanslechteverdichtingsresultatenis,datdeuitgekomengrondnietvoor aanvulling/verdichtinggeschiktisdientdezeafgevoerdteworden.degrondroerderdientdan nieuwevooraanvullingbenodigdegronden/ofzandophetwerkteleverenenopnieuwte verwerken.daarnavindtwederomeencontroledoordetoezichthouderplaats. 39van44

43 8.7. Kabel- en/of leidingwerkzaamheden 1. Degrondroerderdientzichteovertuigenvandeplaatsvanallereedsinhetwerkgelegenkabels en/ofleidingen.hiertoedieneninhetbeoogdetracé(handmatig)proefsleuvengegraventeworden. 2. Degrondroerderdientervoortezorgendatdegegevensvandegemaakteproefsleuvenende maatvoeringenvandedaarinaangetroffenkabelsen/ofleidingengetoondkunnenwordenaande coördinatoroftoezichthouderindiendaaromwordtverzocht.indienafwijkingenvanhetvigerende standaarddwarsprofieldanwelhetdoorgemeenteaangewezenstandaardtracéworden geconstateerdzaldegrondroerderinoverlegmetdecoördinatoroftoezichthoudervoordete leggenkabelofleidingeennieuwtracébepalen. 3. Alle kabels en/of leidingen(dus inclusief de in- en uitgaande kabels en/of leidingen bij distributieen/ofmutatiepuntenenbovengrondsevoorzieningen)moetenzodaniggeplaatstwordendathet beheervanandere,reedsaanwezige,kabelsen/ofleidingennietingevaarwordtgebrachtofzonder noodzaakwordtbemoeilijkt.denetbeheerderdiehierinstrijdighandelt,neemtopeigenkosten maatregelentenaanzienvanhetbetreffendeonderdeelvanzijnnetwerk,waaronderzonodighet verplaatsendaarvan,omaandestrijdigheidonverwijldeeneindetemaken. 4. Denetbeheerderdientervoortezorgendatzijnuitgebruikgenomenkabelsen/ofleidingenzoveel alsmogelijkwordenopgeruimd(zieookartikel7.3). 5. Tijdelijkaantebrengenvoorzieningen(zoalsbijvoorbeelddamwanden,sleufbekistingenzovoort) tenbehoevevanwerkzaamhedenindeopenbareruimtedienendegoedkeuringtehebbenvande coördinator.dezetijdelijkevoorzieningendienennahetvoltooienvandewerkzaamhedente wordenverwijderd,tenzijinoverlegmetdecoördinatoranderswordtbesloten. 6. Bij de aanleg van kabels en/of leidingen en voorzieningen nabij bomen of andere groenvoorzieningenmoetendebepalingenuithoofdstuk9vandithandboekstriktinachtworden genomen. 7. Alleteleggenkabelsen/ofleidingendienenduidelijktezijnvoorzienvaneencoderingoflabel(of eenbepaaldekleurtehebben)waaruitblijktwatdefunctieofwiedeeigenaarvandezekabelen/of leidingis. 8. (Voorbereide)aansluitingendienenzoveelmogelijktegelijkmetofvoorafgaandaandeaanlegvan hethoofdtracéaangelegdtewordenenhaaksophetdistributienetwerkomgeenextrabeslagte leggenopdeondergrondseruimte. 40van44

44 9. Voorbereideaansluitingen,waarbijdevoordeaansluitingbedoeldebuisofkabelopdebenodigde lengteindeopenbaregrondwordtopgeborgen(vooralbijcaienfttx)moetenzostrakmogelijk wordenopgerold,gebundeldenverticaalopdejuistediepteondereenbeschermendevoorziening evenwijdigaanentegendeperceelgrenswordenweggezet. 10. Deexactelocatiesvandistributie-en/ofmutatiepuntenenbovengrondsevoorzieningendienenin overlegmetdetoezichthouderbepaaldteworden.conformhetbepaaldeinhettweedeenderde lidvanditartikeldientvoorafvastgesteldtewordenofdegekozenlocatievrijisvanoverigekabels en/ofleidingen.indiendetoezichthouderconstateertófdatopeenlatermomentblijktdateen distributie-ofmutatiepuntofbovengrondsevoorzieningnietconformdegemaakteafspraakis geplaatstdientdegrondroerderdezebinnenvijfwerkdagenteverplaatsen. 11. Bovengrondsevoorzieningenmoeteninoverlegmetdegemeentezoveelmogelijkuithetzicht (liefstinpandigofindienmogelijkzelfsondergronds)geplaatstwordenofdirectnaastandere,reeds aanwezige,bovengrondsevoorzieningen. 12. Bijplaatsingvanbovengrondsevoorzieningenineenstraatprofieldienendezezoveelmogelijklangs gevelsen/ofinlijnmethetbestaandestraatmeubilairgeplaatstteworden. 13. Bijplaatsingvanbovengrondsevoorzieningenvangrotereafmetinginofnabijeengroenvoorziening kandegemeentenadereeisenstellen.erkanbijvoorbeeldaanplantvanextragroenvoorziening gewenstzijnomdebovengrondsevoorzieningzoveelalsmogelijkaanhetzichtteonttrekken.deze extravoorwaardenwordendoordegemeentezoveelmogelijkopgenomeninhet instemmingsbesluit,echterdeaanwijzingenvandecoördinatoroftoezichthouderdieneneveneens altijdtewordenopgevolgd. 14. Bovengrondsevoorzieningenmoetenbijvoorkeurvoorzienwordenvaneenantigraffitivoorziening (coatingofstrips). 15. Bijondergrondseplaatsingdienendistributie-en/ofmutatiepuntenzodaniggeplaatsttewordendat hetdekseleenminimaledekkingheeftvan0,50monderhetmaaiveld. 16. Hetdekselvandistributie-en/ofmutatiepuntendieopmaaiveldniveauwordengeplaatstdient minimaaltevoldoenaanverkeersklassed400(nen-en124)enaltijdgelijkteliggenmetde aanwezige bestrating of(berm)verharding. Aanwezige elementenverharding rond het distributieen/ofmutatiepuntdientgeknipttewordeninhetbestaandeverband.indieneendistributie-en/of mutatiepuntdoorverzakkingopenigmomentnietmeergelijkligtmetdebestratingof (berm)verharding,terwijldebestratingof(berm)verhardingwelopdejuistehoogteligt,dientde netbeheerderditopeersteaanzeggingvandegemeenteteherstellen. 17. Nadatallewerkzaamhedengereedzijndientdegrondroerderdeligginggegevensvandekabels en/ofleidingen,inclusief(voorbereide)aansluitingen,distributie-en/ofmutatiepuntenen bovengrondsevoorzieningen(digitaal)intemetenendezeopeenrevisietekeningdigitaal beschikbaartehebbenvoorraadplegingdoorderden(conformwion). 41van44

45 8.8. Werken in of met (voormalig) verontreinigde grond 1. DegrondroerderdientdewerknemersvolledigteinstruerenoverdeinhetVG&M-plan(zieook artikel5.4en5.4.1)voorgeschreven(beschermings-)maatregelenbijhetwerkeninofnabijeen verontreinigdegrondlocatie.degrondroerderzalervoorzorgendatdevoorgeschreven (beschermings-)maatregelenwordennageleefd. 2. Indienertijdenswerkzaamhedenhetvermoedenbestaatdatmogelijkverontreinigdegrond aanwezigis,moetendewerkzaamhedendirecttotnaderorderwordengestaakt.hiervandientper omgaandemeldinggemaakttewordenbijdecoördinatoroftoezichthoudervandegemeente. 3. Degrondroerderdientdevereiste(wettelijke)proceduresvoorontgraventevolgen.Indiende ontgravengrondniethergebruiktmagworden,dientdezenaareenerkendengecertificeerd verwerkingsbedrijftewordengebracht.eenafschriften/ofeendigitaleversievande correspondentiemetbetrokkeninstantiesen/ofdeacceptatie-ofstortbonnenvanhet verwerkingsbedrijfmoetophetwerkaanwezigzijn. Eenkopiedaarvandientopverzoek overhandigdofgetoondtewordenaandecoördinatoroftoezichthouder. 4. Degrondroerderzorgtdatdevervangendegrondschoonenvoorverwerkinggeschiktisconform allegestelde(wettelijke)eisen.eenafschriften/ofeendigitaleversievandeleveringsbonmoetop hetwerkaanwezigzijn.eenkopiedaarvandientopverzoekoverhandigdofgetoondtewordenaan decoördinatoroftoezichthouder. 42van44

46 9. WERKEN AAN OF NABIJ GROENVOORZIENINGEN Hetbepaaldeindithoofdstukgeldtvoorgroenvoorzieningen,behoudensbermenengazons. Daarvoorgeldthetbepaaldeinartikel Groenvoorzieningen algemeen 1. Inrelatietotwerkzaamhedentenbehoevevankabelsen/ofleidingenkanhetnoodzakelijkzijndat ertevenssnoeiwerkzaamhedenaangroenvoorzieningenmoetenwordenuitgevoerd.ditkan voorafgaandaanoftijdensdewerkzaamhedenvandegrondroerdernodigzijn.degrondroerder dientdittijdigaftestemmenmetdecoördinator.desnoeiwerkzaamhedenaangroenvoorzieningen wordenaltijddoorofinopdrachtvandegemeenteuitgevoerd. 2. Alsnaaroordeelvandegemeentegroenvoorzieningentediepteruggesnoeidmoetenworden, wordendezealsverlorenbeschouwd. 3. Groenvoorzieningendietenbehoevevandewerkzaamhedenvandegrondroerdermoetenworden gerooid,wordenalsverlorenbeschouwdenmoetendoordegrondroerderwordenafgevoerd. 4. Verlorengeganegroenvoorzieningenzullendoorofinopdrachtvandegemeenteineenhiertoe gunstigjaargetijdedoornieuwmateriaalwordenvervangen. 5. Hetrooienvanbomendoordegrondroerderisalleentoegestaannadatdaarvoorschriftelijk toestemmingisverleenddoordegemeente.indemeestegevallendienthiervooreen omgevingsvergunningkapvooraangevraagdteworden Werken nabij bomen (tevens rooi en herplant) 1. Bijhetpasserenvanbomenmoetendoordegrondroerdervoorzorgsmaatregelenwordengetroffen dieschadeaandebetreffendeboomvoorkomt.demaatregelenenaanwijzingenzijn(onder andere)aangegevenopdebomenposter(hoofdstuk10,bijlage10.2).wanneerertocheenboom wordtbeschadigddientditdirectgemeldtewordenbijdetoezichthouder. 2. Indiendeafstandvanteleggenkabelsen/ofleidingentotdebomenminderisdanbepaaldinartikel 7.2.1,vierdelid,dieneneriniedergevalbeschermendemaatregelentoegepasttewordenofer moeten(gestuurde)boringenwordengemaakt. 43van44

47 3. Inhetwortelgestelvanbomenmagslechtsbijhogeuitzonderingwordengegravenenindatgeval alleenhandmatig,ditisechteralleentoegestaanmetgoedkeuringvandetoezichthouder.wortels meteendiameterkleinerdan0,025mmogenwordenverwijderd,wortelsmeteendiametervan 0,025totenmet0,05mmogenbijhogeuitzonderingenmetexplicietetoestemmingvangemeente wordenverwijderd,wortelsmeteendiametergroterdan0,05mmogennooitwordenverwijderd. Ontgravenwortelsdienentewordenbeschermdtegenuitdrogen,vorstenanderebeschadigingen. Teverwijderenwortelsmoetenhaaksopdegroeirichtingwordenafgezaagdofgeknipt. 4. Alstengevolgevandewerkzaamhedeneenboomzoveelschadeoplooptdatdezegerooidmoet wordendientdegrondroerderditdirecttemeldenbijdetoezichthouder.erdientdan(indien vereist)alsnogeenomgevingsvergunningkapaangevraagdteworden.hetplantenvannieuwe bomenwordtverzorgddoordegemeente. 5. Indiendegrondroerdertoestemmingkrijgtvandegemeenteomeenboomterooiendientde grondroerdertevensdestobbenteverwijderenenaftevoerenenhetontstanegatlaagsgewijsmet grondaantevullenenteverdichten.tenslottedientereenlaagteelaardetewordenaangebracht. Degronddientopeenzodanigewijzetewordenafgewerktdaternainklinkingsprakeisvaneen vlakkeovergangnaardeongeroerdegrond.reserveringvoorinklinkingmagmax.0,10mbedragen. Inoverlegmetdetoezichthouderdientheteventueleinzaaientegeschiedenconformartikel8.4, vijfdelid. 44van44

48 10. BIJLAGEN Standaarddwarsprofiel Deuitgangspuntenenfunctioneleeisenvoordeordeningvanondergrondsenetwerkendiezijn opgenomenindenen7171-1criteriaennpr7171-2procesbeschrijvingdienentewordennagestreefd. 45van44

49 10.2. Boombescherming werken rond bomen 46van44