Speelavond: Maandagavond 19:45 uur. Opgericht 8 februari 1926

Transcriptie

1 Opgericht 8 februari 1926 Redactie Ton Bodaan Bert Gerritsma Carel Gijsen Jacques de Wit Voorzitter : Dick de Jong Merellaan JV Den Haag tel merel6@casema.nl Secretaris : Bert Gerritsma Eerbeeklaan HT Den Haag tel bertgerritsma@ziggo.nl Penningmeester & Comm. Materiaal Peter Huybens Ellekomstraat XD Den Haag tel phuybens@versatel.nl Wedstrijdsecretaris & Wedstrijdleider : Fred van der Holst Elsstraat KL Den Haag tel fredvdholst@casema.nl Ereleden : Ruud Drankier Website : Clublokaal: Wijkgebouw DE BRINK Escamplaan GA Den Haag tel Speelavond: Maandagavond 19:45 uur Contributie: De contributie bedraagt voor gewone leden 22,50 en voor dubbelleden en junioren jonger dan 18 jaar 19,50 per kwartaal. Voor donateurs is de minimum bijdrage 25,-- per seizoen. Betalingen: Betalingen gelieve u te voldoen op giro ten name van: Penningmeester Haagse Schaakvereniging te Den Haag. Deze Bladzijde 1 Redactie 2 Secretaris 2 Agenda 2 HSV 1 Scheve Toren 1 3 Botwinnik 1 HSV 1 4 Dsc 6 HSV 2 5 HSB-Beker 5 De Externe 6 De Interne 7 Simultaan Böhm 10 Rapidtoernooi Haeghe Ooievaar 11 Clubkampioenschap Snelschaken 12 HSV Rapidtoernooi 14 Prometheustoernooi 15 Partijen: Böhm-De Haan 16 Böhm-Mittertreiner 16 Böhm - Thijssen 17 Böhm-Coenders 18 Böhm-Hählen 19 Böhm-Hessels 20 Nepveu-Vromans 20 Van der Lubbe-Vromans 22 1

2 In dit nummer treft u een verslag aan van de viering van ons 85-jarig jubileum met een simultaan door Hans Böhm. Verder verslagen over de prestaties van onze teams in de externe competitie. Ook een verslag van het clubkampioenschap snelschaken en het HSV rapidtoernooi. De interne competitie nadert de ontknoping. De deelnemers aan de Champions League hebben er al drie ronden op zitten. Kan Olav Wolvekamp nog gestopt worden in zijn jacht op prolongatie van zijn titel? In de rubriek Partijen treft u enkele partijen aan die HSVleden speelden tegen Hans Böhm. Nico Vromans leverde een tweetal partijen in die hij zelf analyseerde. Mike Bergman heeft het lidmaatschap van HSV opgezegd. Hieronder treft u de agenda voor de komende weken aan. Op 18 april houden we onze onderlinge paaswedstrijden. Introducés zijn van harte welkom. De interne competitie eindigt op 9 mei. Op 16 mei beginnen we met de zomercompetitie (rapidpartijen). Ma 11 april Interne Competitie ronde 29 Champions League 4 e ronde Ma 18 april Onderlinge Paaswedstrijden Wo 20 april HSV 1 Promotie 3 Ma 25 april Pasen. Geen Schaken Wo 27 april Wassenaar 1 HSV 2 Ma 2 mei Ma 9 mei Ma 16 mei Ma 23 mei Ma 30 mei Champions League Inhaalronde Interne Competitie ronde 30 Champions League 5 e ronde Interne Competitie laatste ronde Zomercompetitie Zomercompetitie Zomercompetitie 2

3 Degradatiekandidaat Scheve Toren kwam op bezoek. Een overwinning zou wenselijk zijn. Bert Gerritsma vertelt of dit is gelukt. Op maandag 14 februari speelde het eerste team thuis tegen het nog puntloze team van Scheve Toren. Bij HSV waren Jan Eberle en Bert Corneth verhinderd. Zij werden vervangen door Rob van der Holst en Frans Hoogeveen. Na ongeveer een uur spelen constateerde ik dat Nico Vromans na de zet d5 van zijn tegenstander in de problemen was gekomen. Van de overige borden viel nog niet veel te zeggen. Olav Wolvekamp en Rob van der Holst kwamen vragen of zij eventueel remise mochten aanbieden. Dat mocht dus niet. De eerste beslissing viel aan het bord van Hans de Haan. Hans had met een paardvork de kwaliteit gewonnen. De tegenstander had als compensatie nog wel een ver opgerukte vrijpion. Toen Hans die onschadelijk had gemaakt was de zege een feit. Tussenstand 1-0. Frans Hoogeveen had volgens eigen zeggen in de opening een foutje gemaakt. Zijn tegenstander had een gunstig eindspel kunnen bereiken. De speler van Scheve Toren zag deze mogelijkheid niet, waarna het eindspel potremise was. Tussenstand 1½-½. Mark Jager kwam na een paardvork in de problemen. Toen ik even later weer keek had de tegenstander zelfs twee dames op het bord. Ondanks tijdnood wist hij de partij te winnen. Tussenstand 1½-1½. Roman Navrat maakte remise. Hoe dat precies ging is me ontgaan. Zijn tegenstander heeft een rating van 1900+, dus dat was geen slecht resultaat. Tussenstand 2-2. De Caro Kann van Olav had de toets der kritiek niet kunnen doorstaan. Tegenstander Kees Dekker beschikte over enkele prachtige lijnen en er dreigde al materiaalwinst. Nico kwam zeggen dat hij meende inmiddels beter te staan. Nico kon het toch niet redden. Het punt ging naar Scheve Toren waardoor de tussenstand 2-3 werd. Olav speelde met de moed der wanhoop verder in een inmiddels verloren stelling. Rob van der Holst had gehoopt aan bord zeven een gemakkelijke avond te hebben. Hij kwam bedrogen uit. Hij kreeg een remiseaanbod dat hij gelet op de tussenstand en de verloren stelling van Olav moest afslaan. Lex van der Lubbe was erin geslaagd zijn partij in tactisch vaarwater te loodsen. Lex had ook veel meer bedenktijd dan zijn tegenstander, dus ik telde het punt al bijna. Toch moest Lex oppassen voor eeuwig schaak. In hevige tijdnood maakte de tegenstander een blunder die hem zijn dame kostte, waarna hij onmiddellijk opgaf. Tussenstand 3-3. Olav had nog een pat-truc in gedachten, maar de tegenstander wenste daar niet in te tuinen. Olav werd zelfs pardoes mat gezet. Tussenstand 3-4. Rob had nu de zware taak om door een overwinning een gelijkspel uit het vuur te slepen. In 3

4 een tweesnijdende stelling blunderde Rob echter een toren weg, waardoor aan een nederlaag niet viel te ontkomen. Eindstand 3-5. Met nog twee wedstrijden te gaan zal handhaving in de Promotieklasse moeilijk worden. We krijgen nog het sterke team van Botwinnik 1 en in de slotronde treffen we Promotie 3. Een uitwedstrijd in Zoetermeer tegen Botwinnik. Altijd lastig. Bert Gerritsma doet verslag. HSV 1 verliest opnieuw Op 10 maart mocht het eerste team in Zoetermeer de degens kruisen met Botwinnik 1. HSV was niet op oorlogssterkte. Hans de Haan en Bert Corneth waren verhinderd. Zij werden vervangen door Jacques de Wit en Bert Gerritsma De eerste rake klappen werden uitgedeeld door Botwinnik. Roman Navrat moest aan bord vier als eerste capituleren. Enige tijd later moesten ook de invallers Jacques de Wit en Bert Gerritsma aan de borden zeven en acht hun tegenstanders feliciteren. Bert maakte een openingsfout in de doorschuifvariant van de Caro-Kann. Na 1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 Lf5 4.h4 h6 5.g4 speelde Bert 5.Lh7? Juist was 5.Ld7. Na het sterke antwoord 6.e6! slaagde Bert er niet in de stukken op zijn koningsvleugel te ontwikkelen met uiteindelijk een nederlaag als gevolg. Tussenstand 3-0. Gelukkig deed Jan Eberle aan bord drie iets terug. In een bijzonder scherpe stelling waarin aan beide zijden stukken instonden vlocht Jan een matdreiging in de stelling die zijn tegenstander was ontgaan. Toen deze merkte dat mat niet te voorkomen was gaf hij op. Tussenstand 3-1. Aan bord een zag het er niet best uit voor Olav Wolvekamp. Hij had de kwaliteit verloren en moest ten slotte opgeven. Tussenstand 4-1. Mark Jager had aan bord zes twee pionnen minder, maar we koesterden nog hoop want de stelling was scherp. Helaas moest Mark zich uiteindelijk gewonnen geven. Tussenstand 5-1. Nico Vromans had in een toreneindspel een pion gewonnen. Beide spelers hadden een toren, maar Nico had zes pionnen en zijn tegenstander vijf. Was dit voldoende voor de winst? Ja dus! Nico moest even nadenken, maar toen hij de winnende voortzetting gevonden had kwamen de ijzersterke zetten razendsnel op het bord. In een stelling die inmiddels hopeloos voor hem was staakte de speler van Botwinnik de strijd. Tussenstand 5-2. Lex van der Lubbe was aan bord twee het langst bezig. Lex dreigde met een randpion te promoveren, maar de tegenstander kon dit nog net verhinderen door een paard op het promotieveld te zetten. Daarna werd de partij remise. Lex denkt dat hij gewonnen heeft gestaan, maar daarvoor zijn nadere analyses noodzakelijk. Eindstand 5½-2½. Het is geen schande dat we verloren hebben, want Botwinnik heeft een sterk team. De laatste wedstrijd is op woensdag 20 april in Zoetermeer tegen Promotie 3. Deze wedstrijd moet in ieder geval gewonnen worden. Zelfs bij winst is het niet zeker of we onze plaats in de 4

5 Promotieklasse behouden. We zijn afhankelijk van de resultaten van de Haagse teams in de KNSB-competitie. Als Rijswijk en/of SHTV degraderen uit de KNSB-competitie heeft dit tot gevolg dat er meer teams degraderen uit de Promotieklasse. Het tweede team had nog een kleine kans op het kampioenschap. Dan zou er wel in Delft van DSC 6 gewonnen moeten worden. Frans Hoogeveen vertelt u of dit is gelukt. In de spannende wedstrijd tussen DSC6 en HSV 2 viel geen enkele remise. Na een olijk welkom door de wedstrijdleider van DSC ( spelers van Haa Es Vou ) namen we achter de borden plaats, en de eerste beslissingen vielen al snel. Harry Boot moest na korte strijd zijn tegenstander feliciteren (1-0). Dat gold ook voor Willem Hessels na een scherp opgezette partij (2-0). Aan bord 1 wist de DSC-er zich geen raad in een lijfvariant van Rob van der Holst (2-1). Kort daarna versloeg Frans Hoogeveen, aan bord 2, zijn tegenstander in een verwoestende koningsaanval (2-2). Ruud Hählen moest vervolgens zijn meerdere erkennen in de geroutineerde Ton Vissers (3-2), een tegenstander met 300 ratingpunten meer. Jim Loke bracht de stand weer in evenwicht (3-3). Toen nog twee borden te gaan. Fred van der Holst stond minder, maar Aad Mittertreiner had een paardeneindspel met een gunstiger pionnenformatie. Fred verloor (4-3), en Aad haalde met nog maar weinig tijd op de klok het punt binnen (4-4). HSV heeft zich van zijn strijdlustige kant laten zien. Zo hoort het! Een verslag van Bert Gerritsma HSV uit Bekertoernooi Op maandag 7 februari speelde HSV thuis voor de beker tegen Promotie. Voor de competitie hadden we twee weken geleden ook al tegen Promotie gespeeld en met 5½-2½ verloren. We wisten dus dat we op sterke tegenstand konden rekenen. Na zo n anderhalf uur spelen constateerde ik dat Olav Wolvekamp een pion had gewonnen. Ook zijn stelling beviel me uitstekend, dus ik telde het punt al bijna voor HSV. Op de andere borden zag het er minder rooskleurig uit. Lex van der Lubbe leek een vrij kansloze nederlaag tegemoet te gaan. Bert Corneth had met wit het Morragambiet gespeeld. De geofferde pion had hij niet teruggekregen en bovendien had hij een dubbelpion. Ook had Bert een achterstand in tijd. Hij had wel het initiatief omdat de zwarte loper nog steeds op c8 stond. Nico Vromans had een pion verloren en was in een mindere stelling op keepen aangewezen. Ook Nico had een achterstand in tijd. Lex verloor als eerste. Bert was erin geslaagd de kwaliteit te winnen, maar winst zat er niet in mede omdat Bert in lichte tijdnood was geraakt. De partij eindigde in remise. De tussenstand 5

6 werd hierdoor ½-1½. Intussen had Olav Wolvekamp het volgens eigen zeggen het niet goed gedaan. Zijn overwegende stelling veranderde in een verloren stelling. Olav capituleerde. De tussenstand werd hierdoor ½-2½, waarmee de wedstrijd beslist was in het voordeel van Promotie. Nico was in tijdnood geraakt en hij had nog steeds een pion minder. De tegenstander had nog een kwartier bedenktijd. Toch was het de speler van Promotie die een enorme bok schoot. Hij overzag De6+ met torenwinst. Hoewel Nico nog maar ruim anderhalve minuut bedenktijd over had was dit voldoende om zijn tegenstander mat te zetten. De eindstand werd 1½-2½ en dat ziet er toch iets beter uit dan ½-3½. Bert Gerritsma verzamelde de standen en de cijfertjes uit de externe competitie. Promotieklasse DD 2 Scheve Toren 1 4½-3½ DD 3 Botwinnik 2 5½-2½ DSC 4 WSC 2 4½-3½ DD 2 Promotie DD 3 Botwinnik HSV 1 Scheve Toren Promotie 2 Botwinnik Botwinnik 2 DSC Scheve Toren 1 Promotie Botwinnik 1 HSV 1 5½-2½ Promotie 3 DD WSC 2 DD 2 2½-5½ De Stand DSC DD DD Promotie ½ Botwinnik ½ Promotie ½ WSC ½ HSV ½ Scheve Toren Botwinnik ½ Na twee achtereenvolgende nederlagen lijkt de achtste plaats het hoogst bereikbare resultaat voor het eerste team. Dan zal er op 20 april in de gezamenlijke slotronde van Promotie 3 gewonnen moeten. Zelfs als dat lukt is er geen garantie dat we onze plaats in de promotieklasse kunnen behouden. In de KNSB-competitie staat SHTV er slecht voor. Als dit team degradeert naar de promotieklasse degraderen er uit de promotieklasse drie teams naar de eerste klasse en is HSV alsnog het kind van de rekening. In de slotronde mogen DSC 4 en DD 2 in een 6

7 rechtstreeks duel uitmaken wie er kampioen wordt. Individueel blijft Lex van der Lubbe het geweldig doen. Hij heeft aan het tweede bord een score van 6 uit 8 en een TPR van 2127! Tweede Klasse B DSC 6 HSV RSC/BP 2 Voorburg 1 5½-2½ Schaakhuis 3 Haeghe Ooievaar 3 4½-3½ Lierse 2 Bobby Fischer 1 ½-7½ De Stand Bobby Fischer RSC/BP ½ DSC HSV Voorburg Schaakhuis Lierse H. Ooievaar ½ Door het gelijke spel tegen DSC 6 verspeelde het tweede team de (kleine) kans op het kampioenschap. Zelfs een 8-0 overwinning in de slotronde op koploper Bobby Fischer kan niet meer baten. Door een overwinning kan HSV wel het kampioensfeestje van Bobby Fischer bederven. In dat geval kunnen de naaste achtervolgers RSC/BP en DSC 6 profiteren. Individueel zijn Rob van der Holst (5 uit 6), Frans Hoogeveen (4 uit 4) en Jim Loke (4 uit 4) uitstekend op dreef. Nog twee ronden te gaan in de Champions League en dan weten we wie de nieuwe clubkampioen wordt. Of gaat Olav Wolvekamp op herhaling? Het verslag is van Bert Gerritsma. De strijd om een plaats in de Champions League werd toch nog spannend. Voor het begin van ronde 25 waren Olav Wolvekamp en Ton Thijssen al zeker van plaatsing. De overige kandidaten moesten nog even aan de bak. De partij tussen Aad Mittertreiner en Olav Wolvekamp eindigde al snel in remise. Dit resultaat was voor Aad voldoende om zich te plaatsen. Bert Corneth kwam remise overeen met Roman Navrat en plaatste zich eveneens voor de Champions League. Nico Vromans moest hard werken tegen Bert Gerritsma, maar met een plusremise verzekerde hij zich ook van een plaats bij de top zes. Ten slotte bleek ook Lex van der Lubbe die in ronde 25 niet in actie kwam, voldoende punten gescoord te hebben om zich te kwalificeren. Hans de Haan had twee ronden gemist wegens vakantie en verspeelde daardoor nipt een plaats bij de beste zes. Hetzelfde gold voor Ton Bodaan die voor zijn werk op maandagavond een cursus moest volgen en daardoor de laatste ronden niet mee kon spelen. 7

8 Stand 25 ronden interne competitie 1. Olav Wolvekamp 2. Ton Thijssen 3. Bert Corneth 4. Lex van der Lubbe 5. Nico Vromans 6. Aad Mittertreiner Speelschema Ronde maart Ronde maart Ronde april Ronde april Indien nodig is 2 mei een inhaalronde Ronde mei - Olav Ton Bert Lex Nico Aad Totaal Eindstand Olav XXX Ton. XXX 0 0. ½ ½. Bert. 1 XXX. ½ 0 1½. Lex 0 1. XXX Nico 0. ½ 1 XXX. 1½. Aad 0 ½ 1.. XXX 1½. 1e Ronde 21 maart 2e Ronde 28 maart Lex - Nico 0-1 Nico - Bert ½ - ½ Olav - Aad 1-0 Ton - Aad ½ - ½ Ton - Bert 0-1 Olav - Lex 1-0 3e Ronde 04 april Bert - Aad 0-1 Lex - Ton 1-0 Nico - Olav 0-1 4e Ronde 11 april Aad - Lex Bert - Olav Ton - Nico Inhaalronde 02 mei (Indien nodig) 5e Ronde 09 mei Olav - Ton Bert - Lex Aad - Nico Inmiddels zijn er drie ronden gespeeld. Regerend clubkampioen Olav Wolvekamp gaat met een 100% score aan de leiding. Zijn naaste achtervolgers Bert Corneth, Nico Vromans en Aad Mittertreiner hebben al 1½ punt achterstand. Olav had het toch niet altijd gemakkelijk. In ronde drie had hij moeten verliezen van Nico, maar in de tijdnoodfase wist hij de partij nog te winnen. Lex van der Lubbe verloor in de eerste ronde in slechts een luttel aantal zetten van Angstgegner Nico en was in de tweede ronde ook niet opgewassen tegen Olav. In de derde ronde speelde hij tegen Ton Thijssen. Ton ging nadrukkelijk voor de winst, nadat hij in de eerste twee ronden slechts een halfje had gescoord (verloren van Bert, remise tegen Aad). Ton 8

9 sloeg het remiseaanbod van Lex af, maar zoals wel vaker voorkomt verloor hij vervolgens de partij. Bert had bij winst op Aad de achterstand op Olav tot een halfje kunnen beperken, maar hij verloor, waardoor Olav de titel voor het grijpen lijkt te hebben. Maar misschien kan Bert de spanning nog terugbrengen als hij Olav in de vierde ronde weet te verslaan. De spelers die zich niet hebben geplaatst voor de Champions League spelen vrolijk verder voor de plaatsen 7 en lager. Fred van der Holst voert de ranglijst aan, nadat Hans de Haan een nederlaag moest incasseren tegen Jaimy Luk. Jacques de Wit blijft het uitstekend doen. Dick de Jong is aan een opmars bezig na overwinningen op Rob Kuijvenhoven, Jim Loke, Wouter Remmerswaal en Harry Boot. In ronde 28 bood hij tegen Fred van der Holst na 1.e4 remise aan. Fred realiseerde zich dat hij geen openingsrepertoire heeft tegen 1.e4 en nam het aanbod aan. Ranglijst bijgewerkt t/m ronde 28 Nr Naam Punten Wa Gsp Gw Rm Vl Perc 7 Holst van der, Fred 1539, ,5 8 Haan de, Hans 1517, ,9 9 Bodaan, Ton 1459, ,20 10 Wit de, Jacques 1443, ,0 11 Luk, Jaimy 1399, ,40 12 Navrat, Roman 1299, ,8 13 Gerritsma, Bert 1272, ,1 14 Jong de, Dick 1240, ,0 15 Jager, Mark 1209, ,6 16 As van, Jacques 1192, ,0 17 Remmerswaal, Wouter 1176, ,7 18 Loke, Jim 1093, ,3 19 Huijbens, Peter 1080, ,5 20 Hählen, Ruud 1049, ,5 21 Hessels, Willem 997, ,5 22 Roeleveld, Koos 994, ,7 23 Haverkamp, Allart 929, ,0 24 Kuijvenhoven, Rob 908, ,1 25 Boot, Harry 887, ,6 26 Ciftci, Selahattin 794, , 27 Jager de, Hans 773, ,0 28 Verwaart, Dick 764, ,2 29 Coenders, Hans 763, ,7 30 Marcus, Rob 716, ,3 31 Jin 712, , 32 Somer, Arif 691, ,8 33 Vliet van, Loek 644, ,9 34 Bergman, Mike 513, ,5 35 Jong de, Bram 485, ,0 36 Kuiper, Niels 441, ,0 37 Riel van, Jacco 314, ,0 9

10 Een verslag van Bert Gerritsma Zware tegenstand Hans Böhm Op zaterdag 19 februari vierde HSV het 85-jarig jubileum met een simultaan door Hans Böhm. Voorzitter Dick de Jong had Hans om uur afgehaald van het centraal station, zodat hij nog enige tijd had om zich mentaal voor te bereiden op de zware taak die op zijn schouders rustte. Om uur zaten 26 spelers achter de borden om de internationale meester aan de tand te voelen. Al snel bleek dat Hans er geen hoog tempo op nahield. Na een uur was er nog aan geen enkel bord een beslissing gevallen. Daarna druppelden de uitslagen langzaam binnen. Allart Haverkamp had de twijfelachtige eer als eerste te moeten capituleren. Ruud Hählen slaagde erin een gewonnen stelling te bereiken (Rybka gaf in de slotstelling -2 in het voordeel van zwart). Misschien had Ruud iets te veel respect voor Hans, want hij bood remise aan. Hans nam het aanbod onmiddellijk aan. Ook Willem Hessels boekte een plusremise. Een zet voordat hij de remise aanbood had hij met Pxe4 in plaats van het gespeelde Pxe2 een gewonnen stelling kunnen bereiken. Om uur waren nog veel partijen bezig. Peter Huybens belde met het Chinees restaurant Ruby om te vragen of het Chinees buffet een half uur uitgesteld kon worden. Dat kon: het werd nu uur in plaats van uur. Desondanks moest even na uur besloten worden de nog resterende partijen te laten arbitreren. Er waren op dat moment slechts 9 partijen afgelopen. De stand was 7-2 in het voordeel van Hans (vijf overwinningen, vier remises). Na arbitrage had Hans 13 partijen gewonnen en 13 partijen remise gespeeld. Een score van 19½ 10

11 uit 26 = 75%. Hans had van tevoren gezegd dat hij in een simultaan altijd wel 80% scoort. Dit resultaat mag dus als een groot succes voor HSV beschouwd worden. Hans had drie exemplaren van zijn boek De Pion meegenomen voor de spelers die tegen hem het beste resultaat hadden behaald. Er was niemand in geslaagd Hans een nederlaag toe te brengen. Hans moest dus een keuze maken uit de 13 spelers die remise gemaakt hadden. De gelukkigen die naar voren mochten komen om een boek in ontvangst te nemen waren Koos Roeleveld, Willem Hessels en Ruud Hählen. Volledigheidshalve volgen hieronder de namen van de spelers die een remise wisten af te dwingen: Jacques van As, Selahattin Ciftci, Hans de Haan, Ruud Hählen, Willem Hessels, Rob van der Holst, Mark Jager, Lex van der Lubbe, Aad Mittertreiner, Koos Roeleveld, Ton Thijssen, Olav Wolvekamp en Jan Eberle. Voordat de leden en hun partners zich tegoed konden aan het Chinees buffet hield Dick de Jong een korte toespraak. Hans Böhm kreeg een fles drank aangeboden en voor de mensen achter de bar waren er cadeaubonnen. Aan het buffet namen 55 personen deel. Het eten viel uitstekend in de smaak. Sommige leden hadden nog niet genoeg geschaakt en gingen nog even snelschaken. Omstreeks uur kwam er een einde aan deze geslaagde dag. Een verslag van Bert Gerritsma. Het eerste toernooi in de Haagse Rapidcyclus werd op 26 februari georganiseerd door Haeghe Ooievaar. In het gebouw De Wiekslag kwamen maar liefst 40 deelnemers opdagen, onder wie veel jeugdschakers. 11

12 Na zeven ronden eindigden Peter Ypma (Messemaker) en Melchior Vesters (SHTV) met 6 uit 7 bovenaan. Op weerstandspunten werd Peter Ypma tot toernooiwinnaar uitgeroepen. Er namen slechts drie HSV-leden deel aan dit toernooi. Bert Gerritsma presteerde het best met 4 uit 7. Bert had niet over gebrek aan geluk te klagen, want achtereenvolgens gaven Jaco Arkesteijn (in een gecompliceerde stelling) en Wouter Remmerswaal (in een gewonnen stelling) een vol stuk weg. Met zijn resultaat behaalde Bert een ratingprijs. Koos Roeleveld was fysiek niet helemaal in orde en behaalde slechts drie punten. Wouter Remmerswaal had last van een blundervirus en kwam daardoor niet verder dan 2 uit 7. Dit resultaat bleek toch nog voldoende voor een ratingprijs. door Bert Gerritsma Olav Wolvekamp prolongeert snelschaaktitel. Op maandag 14 maart vond het clubkampioenschap snelschaken plaats. Met 24 deelnemers was er sprake van een behoorlijke opkomst. Wedstrijdleider Fred van der Holst had de spelers ingedeeld in twee qua sterkte gelijkwaardige groepen van 12 schakers. Uit iedere groep plaatsten de nummers een en twee zich voor de kruisfinales. De bedenktijd bedroeg 5 minuten pppp. In groep één waren regerend kampioen Olav Wolvekamp en Lex van der Lubbe de favorieten. Zij ondervonden echter geduchte concurrentie van Jin Teng Chi. Laatstgenoemde versloeg Lex en speelde remise tegen Olav. Lex won wel de onderlinge partij tegen Olav, maar hij moest nederlagen incasseren tegen Roman Navrat en Aad Mittertreiner. Door deze resultaten kon Lex zich niet plaatsen voor de kruisfinales. Jin plaatste zich zeer overtuigend met 10½ uit 11, gevolgd door Olav met 9½ uit 11. Verder viel in deze groep het goede resultaat van Roman op. Hij scoorde 8 uit 11. De geduchte snelschaker Jim Loke viel wat tegen met 5 uit

13 In groep twee waren er zeker vijf kandidaten voor een plaats in de kruisfinales, namelijk Ton Thijssen, Nico Vromans, Hans de Haan, Mark Jager en Jan Eberle. Het was Mark Jager die overtuigend de groep won met 10 uit 11. Mark verloor alleen verrassend van de sterk spelende Dick de Jong. Jan Eberle eiste de tweede plaats voor zich op met 9 uit 11. Op de gedeelde derde plaats eindigden met 8 uit 11 Ton Thijssen, Nico Vromans, Hans de Haan en Dick de Jong. In de kruisfinales speelde Mark Jager tegen Olav Wolvekamp en Jin Teng Chi tegen Jan Eberle. Na een spannende strijd won Olav met 2-1 van Mark en versloeg Jan met dezelfde cijfers Jin. In de finale won Olav de eerste partij omdat Jan in een gewonnen stelling door zijn vlag ging. Daarna trok Jan de stand gelijk, maar in de derde partij stelde Olav orde op zaken. Olav dus evenals vorig jaar opnieuw clubkampioen snelschaken. Hieronder volgen de eindstanden in de groepen een en twee Groep 1 Groep 2 Jin Teng Chi 10½ Mark Jager 10 Olav Wolvekamp 9½ Jan Eberle 9 Roman Navrat 8 Ton Thijssen 8 Lex van der Lubbe 8 Nico Vromans 8 Bert Gerritsma 6½ Hans de Haan 8 Aad Mittertreiner 6½ Dick de Jong 8 Jim Loke 5 Ruud Hählen 5 Wouter Remmerswaal 4 Willem Hessels 3 Allart Haverkamp 4 Hans Coenders 3 13

14 Arif Somer 2 Loek van Vliet 2 Selahattin Ciftci 1 Dick Verwaart 2 Bram de Jong 1 Jacco van Riel 0 Halve Finales Olav Mark 2-1 Jan Jin 2-1 Finale Olav Jan 2-1 (1-0, 0-1, 1-0) Omdat De Brink al gereserveerd was voor een damtoernooi moesten we voor ons rapidtoernooi uitwijken naar het SBS Denksportcentrum aan de Kerketuinenweg. Ook een mooie accommodatie, maar het was wel een hoop gesjouw met ons schaakmateriaal. De penningmeester en de secretaris hebben heel wat spierballen gekweekt. De volgende keer toch maar weer in De Brink. Het toernooi was overigens bijzonder geslaagd. Het verslag is van Bert Gerritsma. Op zaterdag 2 april vond het HSV rapidtoernooi plaats. Omdat onze eigen zaal niet beschikbaar was die was al gereserveerd door de damclub- moest uitgeweken worden naar het SBS Denksportcentrum aan de Kerketuinenweg. Een prima accommodatie, al zijn de prijzen voor consumpties wel een stuk hoger dan in De Brink. Ondanks het mooie weer waren er toch 34 schakers op ons toernooi afgekomen. Dat waren er zeven meer dan vorig jaar. Onder de deelnemers waren acht HSV-leden. Jim Loke had zijn broer André meegenomen. Die was overgekomen uit Australië en had wel zin om aan een schaaktoernooi deel te nemen. Al in de eerste ronde zorgde hij voor een daverende verrassing door Ton Bodaan te verslaan. Een andere favoriet Melchior Vesters- ontsnapte in de tweede ronde met een benauwde remise tegen Jin Feng Chi. Melchior moest in de loop van het toernooi nog één remise toestaan, maar won zijn overige partijen, waardoor hij met 6 uit 7 toernooiwinnaar werd. De speler met de hoogste rating Willem Broekman verloor van Stijn Gieben en moest in de slotronde Wim Reimer remise toestaan. In de eindstand eindigde hij met Wim Reimer op de gedeelde 2 e plaats. Beide spelers behaalden 5½ punten. Op weerstandspunten werd Wim Reimer tweede en Willem Broekman derde. Van de HSV-leden presteerden Ton Bodaan en Jim Loke het best. Ton moest na zijn nederlaag in de eerste ronde alleen nog zijn meerdere erkennen in toernooiwinnaar Melchior Vesters. Evenals Jim scoorde hij 5 uit 7. Met dit resultaat werd Jim eerste in zijn ratingcategorie. Zijn broer André werd in dezelfde ratingcategorie tweede met 4½ punten. 14

15 Jin Feng Chi werd eerste in de ratinggroep tot 1800 met 4½ uit 7. Koos Roeleveld werd hier tweede met 4 uit 7. In de ratinggroep tot 1400 werd Wouter Remmerswaal eerste met 3 uit 7. Harry Boot scoorde eveneens 3 uit 7 en werd tweede. Een goed resultaat voor Harry, want dat snelle tempo (20 minuten pppp) ligt hem niet zo. Ruud Hählen won de vierde prijs met 2½ uit 7. Selahattin Ciftci en Loek van Vliet hadden het zwaar en scoorden 1 uit 7. Selahattin Ciftci en Bert Gerritsma namen in de maanden januari/april deel aan dit toernooi. Er werd eens in de twee weken op donderdagavond gespeeld in het Denksportcentrum Sebastiaansbrug te Delft. De bedenktijd bedroeg 2 uur pppp. Selahattin en Bert kwamen uit in de B-groep voor spelers met een rating tot Na zes ronden had Bert 4½ uit 6. In de zevende en laatste ronde moest hij het opnemen tegen Rens ter Veen die de ranglijst aanvoerde met 5 uit 6. Bij een overwinning zou Bert minstens gedeeld toernooiwinnaar zijn. Bert stond met wit aanvankelijk prachtig, maar na zijn zwakke zet 19.Ld1 veranderde de beoordeling van Rybka van +0,50 naar -0,50. Een fout op de 28 e zet kostte hem vervolgens een vol paard, waarna er na nog enkele zetten niets anders restte dan op te geven. Met 4½ uit 7 eindigde Bert in het grote peloton en viel buiten de prijzen. Selahattin maakte een uitstekend debuut. Met 3½ uit 7 behaalde hij een keurige score van 50%. Hij verloor slechts twee keer van spelers met ratings van 1650 en 1609, hij maakte remise tegen spelers met ratings van 1554, 1592 en 1451, en hij won van tegenstanders met ratings van 1275 en Ik ben benieuwd wat zijn rating wordt op de ratinglijst die in mei uitkomt. 15

16 In deze rubriek treft u acht partijen aan. Zes partijen werden gespeeld in de simultaan tegen Hans Böhm. De overige twee partijen stammen uit het oeuvre van Nico Vromans. We beginnen met de partij van Hans Böhm tegen Hans de Haan. Het commentaar is van Ton Bodaan. Met goed spel heeft onze Hans een totaal gewonnen stelling bereikt maar er wordt toch tot remise besloten. Hans Böhm Hans de Haan simultaan, [TonBo] 1.e2-e4 c7-c5 2.c2-c4 e7-e6 3. Pb1-c3 Pb8-c6 4.g2-g3 Pg8-f6 5.Lf1-g2 Dd8-c7 6.Pg1-e2 Lf8-e d7-d6 8.d2-d a2-a3 b7-b6 10.Ta1-b1 Lc8-b7 11.b2-b4 a7-a6 12.Lc1-f4 e6-e5 13.Lf4-g5 Pc6-d4 14.Pe2xd4 c5xd4 15.Lg5xf6 Le7xf6 16.Pc3-d5 Lb7xd5 17.c4xd5 Dc7-d7 18.Tb1-c1 Tf8-c8 19.Dd1-h5 Wit gaat aanvallen maar waarmee? 19...Tc8-c3! (Zie diagram hiernaast) Haalt het grapje Lh3 eruit en neemt de stelling in handen 20.Lg2-h3 Dd7-a4 21.Tc1xc3 d4xc3 22.Tf1-a1 a6-a5 23.b4xa5 Ta8xa5 Stelling na 19...Tc3! De volgende partij is Hans Böhm tegen Aad Mittertreiner. Het commentaar is opnieuw van Ton Bodaan. Hans Böhm - Aad Mittertreiner simultaan, [TonBo] 1.d2-d4 d7-d5 2.Pg1-f3 Pg8-f6 3.Lc1-g5 Pb8-c6 4.c2-c3 h7-h6 5.Lg5-h4 e7-e6 6.e2-e3 Lf8-e7 7.Pb1-d2 Pf6-h7 8.Lh4xe7 Dd8xe7 9.Lf1-d3 Ph7-g5 10.h2-h4 Pg5xf3+ 11.Dd1xf3 Lc8-d7 Aad heeft zich degelijk opgesteld, maar hij heeft nog een probleem met zijn loper.. 12.Df3-g f2-f4 f7-f5 14.Pd2-f3 a7-a Ld7-e8 16.h4-h5 Le8-f7 17.Kc1-b1 Td8-g8 18.c3-c4 Pc6-b4 16

17 19.Ld3-e2 d5xc4 20.Le2xc4 Pb4-d5 21.Lc4xd5 e6xd5 22.Pf3-e Tg6-g3 Ook hier arbitreren, tja de h-pion van zwart en e-pion van wit zijn even zwak... remise... ½-½ Stelling na 22.Pe5 Een prachtig paard op e5! geeft wit voordeel maar hoeveel De7-e8 23.Dg3-h3 [23.Dg3-e1 Lf7xh5 24.Td1-c1 g7-g5 25.De1-a5 Tg8-g7 26.Da5xd5 was een leuk idee, Wit maakt gebruik van zijn mobiliteit om een koningsaanval op te zetten.] 23...De8-e6 24.g2-g4 f5xg4 25.Dh3xg4 De6xg4 26.Pe5xg4 g7-g6! Diagram Zie hiernaast. Goede zet van Aad, maakt zijn loper een beetje beter Pg4-e5 Lf7-e8 28.h5xg6 Le8xg6+ 29.Pe5xg6 Wit geeft toe dat zijn strategie is mislukt Tg8xg6 30.Th1-h5 [30.Kb1-c2 h6-h5 31.Kc2-d3 h5-h4 32.Th1- h3 Kc8-d7 33.Td1-h1 Tg6-g4] Stelling na 26.g6! De volgende partij speelde Hans Böhm tegen Ton Thijssen. Het commentaar is opnieuw van Ton Bodaan. Hans Böhm Ton Thijssen simultaan, [TonBo] 1.e2-e4 c7-c6 2.d2-d4 d7-d5 3.Pb1-c3 d5xe4 4.Pc3xe4 Lc8-f5 5.Pe4-g3 Lf5-g6 6.Pg1-f3 Pb8-d7 7.Lf1-d3 e7-e6 8.Lc1-e3 Een zijvariant. Bekender is gewoon Pg8-f6 9.Dd1-d2 Lf8-e Pf6-d5 11.Ld3xg6 h7xg6 12.c2-c4 Pd5xe3 13.f2xe3 Dd8-c7 14.Kc1-b Dd2-c2 Pd7-b6 17

18 16.Pg3-e4 Beide spelers hebben zich keurig opgesteld en het staat dus ongeveer gelijk. 27.Pd2-c4 Pf6-d5 28.Kb1-a Th8-h5!? Stelling na 16...Th5!? Uitdagend zetje. 17.Td1-c1 [17.Pf3-e5 na deze goede zet is zwart vrijwel gedwongen om de kwaliteit te offeren Td8-f8 18.Th1-f1 Th5xe5 19.d4xe5 Dc7xe5] 17...f7-f6 18.h2-h3 Th5-a5 19.Pf3-e1 e6-e5 20.Pe4-f2 f6-f5 21.Pe1-f3 Pb6-d7 22.Dc2-c3 e5-e4 23.Pf3-d2 Dc7-b6 24.c4-c5 Db6-b5 25.Dc3-c4 Pd7-f6? Dit geeft wit een grote kans, zou de simultaangever het zien? 26.Dc4xb5 Nee dus... [26.Dc4-e6+ Td8-d7 27.Pd2-c4 Ta5-a6 28.Pc4-e5] 26...Ta5xb5 Stelling na 28.Ka1 en in deze stelling moest er gearbitreerd worden...het zwarte voordeel is niet groot genoeg, maar het is duidelijk dat Ton in een gewone partij geen remise had aangenomen. In al deze partijen blijkt dat je eigenlijk met de simultaangever moet afspreken dat er toch wel 40 zetten gedaan moeten worden voor de arbitrage. Maar ja dan wordt de chinees koud ½-½ De volgende partij speelde Hans Böhm tegen Hans Coenders. Bert Gerritsma liet de partij analyseren door Rybka. Hans Böhm - Hans Coenders Simultaan, e4 e5 2.Lc4 Pf6 3.d3 Pc6 4.Pc3 Lc5 5.Le3 d6 6. h Df3 [7.Lxc5!? dxc5 8.Pf3=] 7...Pd4 8.Lxd4 Lxd4 [8...exd4 9.Pd5] 9.Pge2= Le6 10.g4 g6 11.Pxd4 exd4 12.Pe2 c5 13.Pg3 a6 18

19 14.Df4 Pd7 [14...Lxc4 15.dxc4 b5 16.cxb5 axb5 17.c3] 15.Dxd6 [15.Lxe6!? Is interessant fxe6 16.Dxd6] 15...Lxc4 16.dxc4 Da5+ 17.Kf1 Tad8 18.Df4 Tde8 19.Kg2 Dd8 20.Tad1 Te6 21.c3 Pe5 22.cxd4 cxd4 23.b3 f6 24.Td2 [24.Dd2 Td6] 24...Pc6 25.Thd1 Remi op d4 wordt een doel Tfe8 26.f3?? 27.Pe2± Td7 28.Pc1 [28.Dh6 b5±] 28...Te5 En na arbitrage werd de uitslag 1-0. Jammer voor onze Hans, want op de 26 e zet had hij nog een sensationele winst in handen. Ook de volgende partij van Hans Böhm tegen Ruud Hählen werd door Rybka geanalyseerd. Hans Böhm - Ruud Hählen Simultaan Hans Böhm, e4 c5 2.c4 d6 3.Pc3 Pf6 4.g3 Pc6 5.Lg2 e5 6.d3 Le7 7.Pge Ld7 9.h3 Dc8 10.Kh2 Pd4 11.Pxd4 cxd4 12.Pe2 h6 13.Ld2 Ph7 14.b4 b5 15.Dc2 [15.cxb5 Lxb5 16.Db3 De6] 15...a6 [15...bxc4 16.dxc4 a5 17.a3] Stelling na 26.f3?? Hierna keren de kansen. [26.h4 Da5] 26...T8e7?? De winst is opeens weer ver weg. [26...g5 En wit kan direct opgeven. 27.Txd4 gxf4 ( 27...Dxd4 28.Dc1 Dc5 29.Td5 +) 28.Txd8 Txd8 (28...Pxd8?! 29.Ph5 +; 28...fxg3?! Is een minder aantrekkelijk alternatief. 29.Txe8+ Txe8 30.Td7=) 29.Txd8+ Pxd8 +] 16.Tfc1 bxc4 17.dxc4 Tb8 18.a4 Pg5 19.Pg1 Diagram zie volgende bladzijde [19.h4!? Ph7 20.Kg1] 19...f5 20.Lxg5 Lxg5 21.b5 [21.Tcb1!? +] 21...Lxc1 19

20 En in deze stelling die totaal gewonnen is voor zwart, bood Ruud remise aan. Het aanbod werd door Hans zonder aarzelen aangenomen. 14.g5 hxg5 15.hxg5 Ph5 16.f4 Pxd3+ 17.Dxd3 Pg3 18.Tg1 Th3 19.Pce2? [19.Kb1 En wit doet nog mee.] 19...Pxe2+? Dodelijk is 19...Pxe4 20.Dxe4 Te8 21.Dg2 Thxe3 met stukwinst ½ ½ Stelling na 19.Pg1 Ook Willem Hessels leverde zijn partij tegen Hans Böhm in. Willem zei onmiddellijk dat hij met 19 Pxe4 had kunnen winnen. Daar had hij Rybka niet voor nodig. Hans Böhm - Willem Hessels Simultaan, e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 g6 4.f3 Lg7 5.Ld3 c6 6.Pge2 Dc7 7.Le3 Pbd7 8.Dd2 h6 [8...b =] 9.g4 e5 10.h4 exd4 11.Pxd4 Pe5 12.Tf1 [ Ld7] Stelling na 19...Pxe4 (analyse) Willem: Wat nu? Maar nu, da s waar en er had meer ingezeten met je paarden, was zo tijdens het korte partijtje zijn commentaar! Hij heeft het tegen ons clubje niet cadeau gekregen De volgende partij speelde Nico Vromans voor de HSB-beker tegen Manuel Nepveu. Nico geeft zelf commentaar. Ik moest invallen aan het 4 e bord. Thuis had ik wat geoefend met het geweigerd damegambiet voor zwart en de van Geet met wit. Ik had zwart geloot en speelde tegen Manuel Nepveu Ld

21 M. Nepveu (1855) - Nico Vromans (1812) ] HSB-beker HSV-Promotie, d4 Pc6 2.Pf3 d5 3.c4 e6 4.Pc3 Pf6 5.Lg5 Le7 6.e3 Pe4 0-0 is gebruikelijk. 7.Lxe7 Dxe7 8.Pxe4 8.Ld3 is beter. 8 dxe4 9.Pd2 f5 10.a3 0 0 Ruffian geeft 10 Dg5 11.b4 a6 Slap, 11 f4! 12.Tc1? Kh8? Met deze zet verspeelde ik veel tijd, zag spoken op de a2-g8 diagonaal. Ik durfde 12 f4 niet aan, maar Olav liet mij in een korte analyse de mogelijkheden zien. 13.Dc2 Ld7 14.c5? Tad8 15.Dc3 Df6 Het ziet er goed uit. 16.Lc4 Pe7 (e5) Pd5 18.Lxd5 exd5 19.f3 Dg6 PC geeft toch 19 Lb5! 20.f4 Tf6 21.Tf2 Dh5 22.Db3 (Pb3!) Th6 23.g3 De8?? Even een vlugge zet, catastrofaal pionverlies, het rammelt. We staan ook met 2½-½ achter. Opgeven? Nee, ik vond Nepveu niet doortastend genoeg. 24.Dxd5 Tc6 25.Db3 b5 15 minuten is niet veel meer. 26.d5 Tf6 27.Pf1? (Pb1) Lc8 28.Td2 Lb7 29.Dd1 Dg8 30.d6 c6 31.Dc2 Lc8 De teamleider (Bert) pakt mijn notitieblok, het is weer zover. 32.Dc3? Le6 Ik kijk naar de klok, er komen geen seconden bij? Het was mij ontgaan dat voor de beker andere regels golden. 33.De5 h6 34.Tg2 Steeds een ander plan. 34 Kh7 (Df7!) 35.g4 De koningsaanval barst los. 35 Df7 36.Pg3 fxg4 37.Dxe4+ Kh8 38.Dxc6 Nog een pion. 38 Ld5 Eindelijk, hij komt eruit. Nog een dikke minuut. 39.Dc7 (Db6!) Td7 40.Dc8+ Kh7 41.Td2 Lb7 42.Db8 Db3 21

22 43.c6?? De PC verschiet van kleur, van +4.0 naar Maar ook hij had moeite om een voordeel te verzilveren! Ook een niet voor de hand liggend dameoffer op zet 29 werd niet gezien. Ik kwam weer helemaal terug. Vanaf zet 32 begon het te lopen. Ik kreeg behoorlijk voordeel, maar moest op mijn tellen blijven passen! Lex van der Lubbe - Nico Vromans [B06] Interne Comp HSV, Robatsch, modern Defense. Vanaf zet 2 werd het al improviseren. 43 Dxe3+ 44.Kf1 Dxd2 Stelling na 43.c6?? 44 Tf4+ is mat in cxd7 45.Pe2 is beter, maar helpt niet meer. 45 Dxc1+ Niet de beste, 45 Tf4+ en mat in Kf2 Txf4+ 47.Ke2 Dc4+ 48.Kd2 Dd4+ 49.Kc2 Tf2+ 50.Kb3 Db2# 0 1 De laatste partij speelde Nico voor de interne competitie tegen Lex van der Lubbe. Nico geeft opnieuw zelf commentaar. In de onderhavige partij tussen Lex en Nico werden kansrijke posities niet altijd benut! Zo tot zet 22 ging alles voor mij naar wens en had ik meestal een +positie. Toen kwam er wat slijtage en na een door mij niet aangenomen paardoffer op de 30 e zet leek Lex op een overwinning af te stevenen. 1.e4 g6 2.f4 d5 3.e5 e6 4.d4 c5 5.c3 Pc6 6.Pf3 cxd4 7.cxd4 Lb4+ 8.Pc3 Ph6 Mijn programma Ruffian gaf deze zet ook 9.Lb5 Ld La5 11.Pe2 Lb6 12.Pg3 De7 13.f5 Met dit pionoffer breekt Lex de koningszijde open. Het centrum wordt een blok beton. 13 Pxf5 14.Lg5 Db4 Mis ik 14 Ld4+ 15.Pxf5 gxf5 16.Lxc6 Lxc6 17.Tc1 Tg8 18.Lf6 Tg4!! 19.Kh1 Dxb2 Vooruit dan maar 20.Tc2 Db4 21.Dc1 Kd7? 21 Da4 is wel wat veiliger. 22

23 22.Dh6 Df8 23.Dxh7 Dg8 24.Dh5 Dg6 25.Dh3 Dg8 26.Ph4 Ld8?? Veel beter is 26 Td4 27.Da3 Lc7 28.Tfc1 Df8 29.Dd3 Met het dameoffer 29.Da4 beslist wit de partij. Bijvoorbeeld 29.Da4 Lxa4 30.Txc7+ Ke8 31.Tc8+ Txc8 32.Txc8+ Kd7 33.Txf8. 39.h3 39.Pc8 is beter, maar zal ook niet baten. 39 Lxe7 40.Kh2 Df5 41.Dxf5! exf5 42.Tc7 Lxf6 43.exf6 Tb8 44.Kg3 Te4 45.h4 Te6 46.Kf4 Txf6 47.Ke5 Kg7 48.Kxd5 Te6 49.Kc5 Te2 0 1 Stelling na 29.Da4 (analyse) 29 Lb6 30.Pxf5!! Te4 31.Pe7 La4? De nul was door mij al ingecalculeerd, maar 31 Td4 is beter. 32.Da3 (Pd5!!) Lxc2 33.Dd6+ Ke8 34.Db4 Dh6 35.Txc2 Txd4 36.Db5+ Kf8 37.Df1 Dh5 Het is niet moeilijk meer, maar Lex blijft altijd gevaarlijk. 38.Tc1 Ld8 23