PEDAGOGISCH PLAN KINDERDAGVERBLIJF DE PLATANEN

Transcriptie

1 PEDAGOGISCH PLAN KINDERDAGVERBLIJF DE PLATANEN

2 INHOUDSOPGAVE Pagina INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 4 Doel Pedagogisch Beleidsplan 4 De totstandkoming 4 Hoofdstuk 1 DE PEDAGOGISCHE VISIE 5 Leven in een groep 5 Pedagogische uitgangspunten 5 Het algemene doel van SPOREN 5 Pedagogische benadering 6 Pedagogische documentatie 6 Kinderen leren van elkaar 6 De rol van de Pedagogische medewerker 6 De ruimte en het gebruik van materialen 6 Onderwerpen en voortschrijdend curriculum 7 Parallelle processen en 3 participanten 7 Maatschappelijke en theoretische achtergronden 7 Wetenschap en Theorie 7 Hoofdstuk 2 HET BIEDEN VAN EMOTIONELE VEILIGHEID AAN HET KIND 8 Vertrouwde gezichten 8 Fysieke omgeving 8 Structuur van de dag: dagindeling 9 Wenprocedure 10 Hoe benaderen wij de kinderen 12 Voeding 13 Tafelgewoontes en rituelen rondom het eten 13 Slapen en rustmomenten 13 Hoofdstuk 3 HET ONTWIKKELEN VAN PERSOONLIJKE COMPETENTIES 14 Het gebruik van de ruimtes 16 Atelier 16 Begeleiden van spel 16 Buitenactiviteiten 16 Rust 16 Hoofdstuk 4 HET ONTWIKKELEN VAN SOCIALE COMPETENTIES 17 Omgaan met elkaar 17 Hoofdstuk 5 DE OVERDRACHT VAN WAARDEN EN NORMEN 18 Corrigeren en belonen 19 Feesten en rituelen 19 Hoofdstuk 6 KWALITEIT EN VOORWAARDEN 20 Max. groepsgrootte en leeftijdsopbouw van de stamgroep 20 Groepssamenstelling 20 Situaties waarbij de kinderen de stamgroep verlaten 20 Extra dag(deel) opvang 21 Samenvoegen van groepen 21 Juni

3 Vierogenprincipe 21 Kwaliteitshandboek 22 Extra richtlijnen 22 Fysieke veiligheid en gezondheid 22 Hygiëne 23 Welbevinden van kinderen 23 Samenwerking met derden 24 Hoofdstuk 7 DE PEDAGOGISCH MEDEWERKER 24 Competenties 24 Ondersteuning, achterwacht en andere regelingen 24 Beroepskrachten in opleiding 25 Besprekingen/Werkoverleggen 25 Hoofdstuk 8 SAMENWERKING MET OUDERS 26 Warm welkom 26 De kennismaking 26 Evaluatiegesprek 27 Overgangsgesprek 27 Dagelijkse breng- en haalcontacten 27 Oudergesprekken 27 Ouderavonden 27 Nieuwsbrieven 27 Exitinterview, klachtenprocedure en tevredenheidsonderzoek 28 Medezeggenschap/oudercommissie 28 Hoofdstuk 9 TOT SLOT 28 Evaluatie pedagogisch beleidsplan 28 Juni

4 INLEIDING Kijken, luisteren, ontdekken & doen geïnspireerd door Reggio Emilia Een kind is bij De Platanen in goede handen. Ouders en kinderen staan bij ons centraal en wij bieden veilige, zorgzame maar ook uitdagende kinderopvang in een historisch, bijzonder en indrukwekkend pand. Met een professionele uitstraling en aanpak wordt voor kinderen en ouders een vertrouwd, vrolijk en kindgericht klimaat geschapen en een programma geboden met aandacht voor de ontwikkeling van het kind. Er wordt geluisterd naar de wensen van ouders en zij worden op de hoogte gebracht van belevenissen en de ontwikkelingen van hun kinderen. Voor u ligt het Pedagogisch Beleidsplan van kinderdagverblijf De Platanen. Doel Pedagogisch Beleidsplan Het geven van inzicht hoe onze pedagogische visie vorm wordt gegeven binnen onze kinderopvang Het pedagogisch beleid van de Platanen vormt samen met het pedagogisch kaderbeleid van IJsterk de leidraad voor de pedagogisch medewerkers in de dagelijkse omgang met de kinderen Het geven van richtlijnen aan onze medewerkers. Het verschaffen van inzicht in onze pedagogische opvattingen aan de ouders die hun kinderen aan onze zorg toevertrouwen. De totstandkoming Het pedagogisch beleidsplan van het kinderdagverblijf wordt geschreven door het team van De Platanen onder leiding van de manager en wordt in overleg met de oudercommissie vastgesteld. Dit plan is dus gebaseerd op de pedagogische opvattingen en visies die leven in de praktijk van onze kinderopvang. De oudercommissies hebben op de totale plannen geadviseerd. Onder invloed van maatschappelijke ontwikkelingen en zich wijzigende pedagogische inzichten kan het pedagogische beleid op termijn op onderdelen veranderen. 1 x per drie jaar wordt het Pedagogisch Beleidsplan geëvalueerd en indien nodig bijgesteld. Het beleid staat bij elke werkoverleg op de agenda en wordt aan de hand van concrete voorbeelden erbij gehaald en besproken met elkaar. De Platanen werkt met een Kwaliteitshandboek en een daarvan afgeleid Werkinstructieboek. Zo zijn er bijvoorbeeld protocollen en richtlijnen voor hygiëne, ziekte en ongevallen, kindermishandeling, ontwikkelingsproblemen, risicovolle activiteiten en calamiteiten. In dit pedagogisch beleid wordt hier regelmatig naar verwezen. Deze protocollen en richtlijnen liggen ter inzage op de groepen en het kantoor van de leidinggevende. Wat betreft de hygiëne en besmettelijke ziekten volgt De Platanen voor de kinderdagverblijven de richtlijnen die staan beschreven in het handboek Gezondheidsrisico s in een kindercentrum, GGD d.d. juni Dit handboek ligt ter inzage op kantoor. De voertaal in ons kinderdagverblijf is Nederlands. Juni

5 Hoofdstuk 1 DE PEDAGOGISCHE VISIE Kinderen zijn competent. Zij zijn nieuwsgierig en leergierig. Vanaf hun geboorte zijn zij uit op communicatie. Kennisopbouw begint bij motivatie. Verdieping van het leren begint bij de intrinsieke motivatie van de kinderen; aanknopingspunt voor leerprocessen is steeds datgene wat de kinderen bezighoudt en interesseert. Leven in een groep De meerwaarde van de kinderopvang is het samenleven met kinderen in groepsverband. Kinderen leren van elkaar. Door met leeftijdgenoten te spelen kunnen zij sociale en communicatieve vaardigheden oefenen én zich op emotioneel gebied ontwikkelen. Doordat kinderen zichzelf kunnen zijn, wordt een groepsgebonden zelfstandigheid gestimuleerd. Die zelfstandigheid bereidt hen voor op een maatschappelijk bestaan, dat ze eigenlijk al in het klein aantreffen binnen de kinderopvang. Een kind is rijk aan capaciteiten en creatieve vermogens en met een sterke wil tot ontdekken, zoeken naar betekenissen, verbanden en de zin der dingen. Hiervoor zijn zij, naast professionele begeleiding van de pedagogisch medewerkers, aangewezen op hun groepsgenoten. Voor de ontwikkeling van hun sociale vaardigheden dienen kinderen over een zekere experimentele ruimte te beschikken. Pedagogisch medewerkers brengen balans aan tussen het stimuleren en ondersteunen van het experimenteren en het begrenzen daarvan. De Platanen vindt het belangrijk dat kinderen elkaar accepteren en respecteren. Door kinderen in hun waarde te laten wordt hen een gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen bijgebracht. Pedagogische uitgangspunten De Platanen heeft vier jaar samengewerkt, met de Stichting Pedagogiekontwikkeling 0-7, aan het ontwikkelen van een pedagogische identiteit, geïnspireerd door de manier van werken in de kinderdagverblijven van Reggio Emilia (Italië). Wij handelen, denken en doen vanuit de onderstaande theorie en begrippen. SPOREN is de afkorting van Stichting Pedagogiek Ontwikkeling Reggio Emilia Nederland en kan ook gezien worden als metafoor van de werkwijze. Deze benadering van voor- en vroegschoolse educate is geïnspireerd en gebaseerd op de pedagogische filosofie uit Reggio Emilia, maar ontwikkeld in samenwerking met en voor de Nederlandse kinderopvang, peuterspeelzalen en de eerste twee groepen van het basisonderwijs. SPOREN is gericht op een brede en samenhangende ontwikkeling van de verschillende competenties waarover kinderen beschikken en gaat uit van de kracht, creativiteit en intelligentie en de hónderd talen van álle kinderen en hun begeleiders/leerkrachten en ouders. Het dagelijks kijken en luisteren, het onderzoeken en documenteren vormen de basis van het pedagogisch werk. SPOREN is geen methode maar een integrale pedagogiek met een systematische werkwijze. Ruimtelijke, personele en organisatorische aspecten zijn in samenhang ontwikkeld. De inhoud van het werk is open en wordt afgestemd op concrete situaties. Alle kinderen, leerkrachten, ouders, buurten en culturen zijn immers verschillend. Het leren kennen, zichtbaar en bespreekbaar maken van deze diversiteit staat bij SPOREN centraal. Door dagelijks te kijken en te luisteren naar de kinderen en door middel van pedagogische documentatie vast te leggen wat zij doen, maken en zeggen, worden de leerprocessen van de kinderen zichtbaar en bespreekbaar. Op basis van deze documentatie wordt een aanbod ontwikkeld dat nauw aansluit bij de vragen en ideeën van de kinderen, de ouders en de leerkrachten in de groep. Het algemene doel van Sporen: Het leggen van een basis voor een volwaardige maatschappelijke participatie van kinderen en volwassenen door het stimuleren van een integrale, brede ontwikkeling van jonge kinderen in een leergemeenschap waarbinnen naast kinderen en leerkrachten ook ouders actief participeren. Juni

6 Pedagogische benadering De basis van de pedagogische benadering van SPOREN is een krachtig kindbeeld. Kinderen zijn competent. Zij zijn nieuwsgierig en leergierig. Vanaf hun geboorte zijn zij uit op communicatie. Kennisopbouw begint bij motivatie. Verdieping van het leren begint bij de intrinsieke motivatie van de kinderen; aanknopingspunt voor leerprocessen is steeds datgene wat de kinderen bezighoudt en interesseert. Pedagogische documentatie De kern van de werkwijze is de pedagogische documentatie. Deze maakt de leerprocessen van de kinderen zichtbaar en daardoor bespreekbaar voor de leidsters, maar ook voor de kinderen èn voor hun ouders. De leidsters zijn de onderzoekers en documentalisten van het educatieproces. Zij leggen de verschillende stappen in de leerprocessen vast in beeld en op schrift, hiervoor maken zij gebruik van speciaal ontwikkelde instrumenten. Door de kinderen dit materiaal terug te geven, wordt reflectie op de eigen leerprocessen mogelijk. De pedagogische documentatie is het startpunt, het werkmateriaal en het middel om de leerprocessen van de kinderen te verdiepen en op een complexer niveau te brengen. Kinderen leren van elkaar Kinderen leren het meest van elkaar; zij zijn elkaars eerste pedagoog. De grote ontwikkelingstaak van jonge kinderen is het bouwen aan een eigen identiteit. Dat doen zij in wisselwerking met andere kinderen, met volwassenen en met de wereld om hen heen. Daarom is er veel aandacht voor het werken, spelen, leren in kleine groepjes. Kinderen ontwikkelen zich in en door communicatie, zij leren door het uiten en het uitwisselen van ideeën, gedachten en gevoelens en het gezamenlijke proces van betekenis geven. Kinderen kunnen zich in potentie uitdrukken op honderd manieren, in honderd talen: dans, muziek, drama, klei, op papier, et cetera. Elke taal heeft zijn eigen zeggingskracht en mogelijkheden. De stimulering van deze talen naast de gesproken en geschreven taal verrijkt de mogelijkheden tot communicatie en uitwisseling, tot leren. Het ontwikkelen van deze talen wordt daarom gezien als middel om te leren en heeft niet als doel kunstdisciplines te beoefenen. De rol van de pedagogische medewerker De volwassenen zijn de tweede pedagoog. In de peuter- en kleutergroepen wordt (ten minste een deel van de tijd) een tweede leidster of leerkracht ingezet. In de ideale situatie is dit iemand met een andere achtergrond, bijvoorbeeld een specialist op het gebied van beeldend, muziek, drama of dans. De leidsters zetten hun kennis en ervaring in ten dienste van de ontwikkeling van de kinderen. De pedagogische documentatie vormt hierbij een onmisbaar hulpmiddel. Op basis van de pedagogische documentatie reflecteren zij gezamenlijk op de leerprocessen van de kinderen en bedenken nieuwe plannen en impulsen. Deze plannen sluiten altijd aan bij de vragen en ideeën van de kinderen zelf. De leidsters formuleren hypothesen over de achtergronden van de vragen en ideeën om deze in een meer algemeen kader te kunnen plaatsen, om op een abstracter niveau daaruit principes te distilleren die in andere contexten kunnen worden vorm gegeven. Zo worden openingen gecreëerd voor diepgaander, complexer leren. Dat kan de vorm krijgen van een project rond een onderwerp. De ruimte en het gebruik van materialen De ruimte en de aangeboden materialen hebben een eigen pedagogische waarde. Zij zijn de derde pedagoog. Zo correspondeert de indeling van de ruimte met verschillende ontwikkelingsdomeinen en zijn er verschillende hoeken ingericht. De inrichting van de ruimte en het aanbod van materialen worden afgestemd op de onderwerpen die de kinderen bezighouden en zijn zodoende steeds in ontwikkeling. De materialen nodigen uit tot spelen, maken en leren. Er is sprake van een leerrijke omgeving die er altijd goed verzorgd uitziet. Kinderen leren het materiaal waarmee zij werken en elkaars producten te waarderen en te respecteren. De pedagogische documentatie heeft een eigen, vaste plek in de ruimte. Zo vertelt de inrichting van de groepsruimte wie er werken, spelen en leren. Juni

7 Onderwerpen en voortschrijdend curriculum Door het zorgvuldig kijken en luisteren naar de kinderen wordt duidelijk welke onderwerpen de kinderen bezighouden. Het betreft bijna altijd de interesses van groepjes kinderen, zelden van de hele groep. Er spelen dus voortdurend verschillende kleine of grote onderwerpen naast elkaar in de peuter- en kleutergroepen. Soms duren deze een week, soms maanden. Het betreft zowel heel concrete onderwerpen, zoals de vogels in de tuin, als meer abstracte onderwerpen als drijven en zinken. De leidsters / leerkrachten volgen de onderwerpen waar de kinderen mee bezig zijn en verdiepen deze door het maken van pedagogische documentatie en het geven van materialen en nieuwe impulsen. Per dag maken de leerkrachten / leidsters een nieuw plan om met (een groepje, of groepjes) kinderen rond een onderwerp te werken, spelen, leren. Op basis van de dagelijkse pedagogische documentatie worden vervolgens nieuwe plannen voor de volgende dag gemaakt. Intussen blijft men open staan voor de concrete situaties in de groepen. Plannen worden bijgesteld. Zo kan een onderwerp gaandeweg verbreed en verdiept worden, zonder dat van te voren vast staat hoe rond het onderwerp gewerkt wordt. Op deze wijze schrijdt het curriculum voort. Parallelle processen en 3 participanten Een school of een kinderdagverblijf is een leergemeenschap voor kinderen, leidsters en ouders. Deze drie participanten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en hebben ieder eigen rechten en verantwoordelijkheden in het educatieproces van de kinderen. Ouders worden beschouwd als onmisbaar bij de ontwikkeling en educate van de kinderen. Dagelijks wordt geïnvesteerd in het betrekken van de ouders bij de gang van zaken in de school of het kinderdagverblijf. De pedagogische documentatie speelt ook hierbij een centrale rol. Net als de kinderen, worden ook de leerkrachten en ouders gestimuleerd een exploratieve attitude te ontwikkelen. Er is sprake van parallelle processen: een zelfde benadering, volgens de zelfde uitgangspunten, ten aan zien van ouders en leerkrachten. Maatschappelijke en theoretische achtergronden Ontwikkelingen in de samenleving stellen nieuwe vragen aan opvoeding en educatie. De pluralistische samenleving wordt gekenmerkt door een sterk toegenomen diversiteit van levensstijlen en biografieën. Deze liggen niet langer vast op grond van tradities. Ieder individu moet de eigen levensloop zelf zien vorm te geven. Om dit te kunnen volbrengen worden er meer dan ooit hoge eisen gesteld aan capaciteiten zoals zelfstandig en creatief denken, flexibiliteit, zelfreflectie, het dragen van verantwoordelijkheid, communicatie en samenwerken, het verwerken van informatie, tolerantie en respect ten aanzien van verscheidenheid, onderhandelen en tot overeenstemming kunnen komen. SPOREN is een antwoord op de nieuwe ontwikkelingstaken voor kinderen die uit deze maatschappelijke ontwikkelingen voortvloeien. Wetenschap en theorie Behalve maatschappelijk ontwikkelingen, dwingen ook moderne pedagogische en ontwikkelingspsychologische inzichten tot vernieuwing van opvoeding en educatie. De Reggio-benadering, en zo ook SPOREN, is gebaseerd op theorieën van diverse ontwikkelingspsychologen en pedagogen: Bruner, narratieve psychologie, Gardner (multiple intelligencies), Piaget, Freinet, Vygotsky (zone van naaste ontwikkeling). Ook postmoderne cultuur- en kennistheorieën, inzichten uit de moderne neuropsychologie en van bijvoorbeeld kunsthistorici, dichters, auteurs en architecten vormen een inspiratiebron. In deze theorieën worden opvoeding en ontwikkeling opgevat als transactionele processen, waarin kinderen actief participeren. Kinderen geven zelf mede vorm aan hun eigen ontwikkeling en opvoeding, ook (zeer) jonge kinderen. Het concept van overdracht van vaststaande kennis is daarmee achterhaald. Dat geldt ook voor het traditionele denken over ontwikkeling als een lineair proces. Ontwikkeling wordt veeleer opgevat als een proces van sprongsgewijze veranderingen, van hollen, stilstaan en teruggrijpen, dat bovendien wordt beïnvloedt door een veelheid van factoren. Ten slotte wordt ontwikkeling beschouwd als motor en resultaat van intrapsychische dynamiek. Zo is cognitieve ontwikkeling bijvoorbeeld gebaat bij een evenwichtige sociale en emotionele Juni

8 ontwikkeling en bij de ontwikkeling van ondermeer fantasie en motoriek. Overeenkomstig deze concepten veranderen het kindbeeld en het leerconcept. Kinderen worden gezien als actief, sociaal en competent. Jonge kinderen bouwen eigen theorieën op, zij abstraheren, reflecteren, stellen hypothesen op en onderzoeken en verifiëren die en zij zoeken actief naar betekenissen en verlenen betekenis. Jonge kinderen zijn in potentie in staat om zich uit te drukken op velerlei wijzen en te communiceren over hun ideeën, gedachten en gevoelens. Dit krachtige kindbeeld is het fundament waarop de Reggio-benadering en in het verlengde daarvan ook SPOREN, worden opgebouwd. Leren wordt opgevat als het produceren van kennis door het gemeenschappelijk uitwisselen van betekenissen. Leren is daarmee een proces van co-constructie (negotiated learning). Juist in de eerste levensjaren wordt veel geleerd en zo wordt als het ware een basis gelegd voor complexer leren. SPOREN is erop gericht de voorwaarden te scheppen om tot een dergelijke verdieping van het leren te kunnen komen. Ook het kennisbegrip wordt anders en ruimer opgevat dan het traditionele beeld van de vaststaande, schoolse kennis. De theorieën en verhalen die de kinderen in samenwerking vormen en de processen waarin zij dit doen, zijn belangrijker dan het aanleren van reeds geverifieerde volwassen kennis. SPOREN stimuleert de kinderen om samen vragen te onderzoeken om weer tot nieuwe vragen te komen. Deze pedagogische uitgangspunten worden in de hoofdstukken 2 t/m 5 in vier competenties uitgewerkt: emotionele veiligheid, het ontwikkelen van de persoonlijke competentie, het ontwikkelen van de sociale competentie en de overdracht van waarden en normen. HOOFDSTUK 2 HET BIEDEN VAN EMOTIONELE VEILIGHEID AAN HET KIND Een kind dat zich veilig voelt, voelt zich goed en heeft energie om te leren en zich te ontwikkelen Veiligheid en geborgenheid worden bewerkstelligd door de aanwezigheid van zoveel mogelijk vaste pm-ers op de (stam)groepen. Onze pm-ers creëren een gezellige sfeer in de groep waardoor de kinderen zich geborgen kunnen voelen. De groepsruimtes zijn gezellig ingericht. Wij bieden kinderen veiligheid en geborgenheid door te zorgen voor structuur, duidelijkheid en regelmaat. We werken volgens een vaste dagindeling. Er zijn individuele wenprogramma s voor nieuwe kinderen. Deze worden in overleg met de ouders vastgesteld. De pm-er stimuleert bij elk kind het gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. In overleg met ouders wordt vastgesteld wat ieder kind nodig heeft binnen de kinderopvang. Dit kan onder andere betrekking hebben op specifieke slaap- en/of voedingspatronen, maar ook op een afwijkende ontwikkelingsloop. Fysieke veiligheid en gezondheid. Vertrouwde gezichten Wij vinden het belangrijk dat een kind op het kinderdagverblijf vertrouwde gezichten om zich heen heeft. Daarom worden kinderen opgevangen door pedagogisch medewerkers die een vertrouwensrelatie hebben met het kind. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen het gevoel hebben onderdeel uit te maken van een groep, ergens bij te horen. Daarom werken wij met basisgroepen met vaste groepsgenoten en vaste pedagogisch medewerkers. Naast de vaste medewerkers werken wij ook met invale medewerkers, zij werken zoveel mogelijk bij een of twee kindercentra, waardoor de kinderen hen goed kennen. Juni

9 Fysieke omgeving Naast de bekende, vertrouwde pm-ers en vaste groepsgenoten is ook de fysieke omgeving van belang voor het kind om zich veilig te voelen. Wij vinden het belangrijk dat een kind op het kinderdagverblijf in een voor hem herkenbare en vertrouwde ruimte verblijft. Het kind kan daardoor zijn eigen weg vinden. Elk kind bieden we een warm welkom. Wij creëren een kindgerichte sfeer door middel van aandacht voor de ruimtes. Op de groep hangt een vertrouwde, uitnodigende en huiselijke sfeer. Elke groep heeft zijn eigen sfeer en inrichting, ze zijn voorzien van uitdagende speelobjecten. Tevens zijn de wanden voorzien van materiaal, documentatie van de kinderen. Op de babygroepen hebben we aandacht voor de rust die een baby vraagt: We hebben hangmatten, wippers, maar ook uitdagende objecten om het ook voor de kleinsten leuk te maken. Op de peutergroepen proberen we alles zo overzichtelijk mogelijk te maken voor de kinderen. Er zijn verschillende hoeken in de ruimte met veel echte materialen waardoor het kind zelf de mogelijkheid heeft om keuzes te maken in activiteiten en speelgoed. Ieder kind heeft een eigen laatje met zijn of haar foto en/of naam daarop. Wij hebben een gevarieerd speelgoedaanbod welke aansluit op de behoeftes en ontwikkeling van de kinderen: poppenhoek, bouwhoek, garage, etc. Muziek ondersteunt de activiteiten die we met de kinderen doen. Structuur van de dag Elke groep hanteert een vast dagprogramma, want ook structuur van de dag (de dagelijks terugkerende cyclus van de dagindeling) en rituelen dragen bij aan het gevoel van veiligheid. Het biedt kinderen houvast in de tijd en het geeft hun zekerheid en greep op de gebeurtenissen. Dagindeling van de babygroep Om de kinderen een gevoel van veiligheid en geborgenheid te geven bieden wij een vaste structuur. De kinderen worden tussen 8.00 en 9.30 uur gebracht. Ouders kunnen tot 9.30 uur blijven om rustig afscheid te nemen of informatie uit te wisselen uur: Tijdens het brengen van de kinderen gaan de ouders met hun kinderen ergens mee aan de slag of leggen hun kindje op een fijn plekje neer. De ouders die zin hebben drinken een kopje koffie op de groep. Ouders vullen de kindlijst in en zetten de flessen of bakjes melk klaar in de koelkast. De PM-er die vroege dienst heeft, heeft de ruimte al leuk en uitdagend ingericht. Die heeft ook al nagedacht over de plannen van de dag nav de dag(en) ervoor. De ouder geeft hier de overdracht naar de PM-er. Zodra de late dienst PM-er op de groep is, wordt er overlegd over de dag uur: Fruithapje eten. De kinderen worden daarna verschoond. De grote kinderen kunnen vrij spelen of doen iets samen met de pedagogisch medewerker. Nu is ook tijd om de kleine baby s een fles te geven of rustig naar bed te brengen of even lekker op schoot te nemen en te knuffelen uur: Begeleiden van en groepje kinderen volgens plan uur: Lunchen op de groep of in de eetzaal of in de keuken. Dit is afhankelijk van het plannetje. Stel het plan is koken, dan eten de kinderen daarna ook in de eetzaal of keuken. Na het eten gaan zijn we op de groep en verzorgen we de kinderen. Juni

10 12.30 uur De kinderen worden verschoond en de grote kinderen die naar bed gaan worden uitgekleed. Nu hebben de kleinere baby s de ruimte even lekker voor zichzelf. Ook kunnen zij in de speciale lage babybox veilig spelen. De pedagogisch medewerkers blijven indien nodig bij de kinderen tot ze gaan slapen, en gaan elke 10 minuten op de slaapkamer kijken. Hier is vaak wel even tijd om samen te reflecteren op de ochtend uur De grote baby s zijn uit bed. Als ze wakker worden, krijgen ze een beker diksap en gaan weer aan tafel. Ze krijgen een cracker met bijvoorbeeld smeerkaas, pindakaas of appelstroop óf yoghurt. Als iedereen klaar is en gewassen, gaan de kinderen weer lekker spelen en als het mogelijk is gaan de kinderen buiten spelen uur De eerste kinderen worden opgehaald. Dagindeling van de peutergroep uur De kinderen worden gebracht door hun ouders. Ouders kunnen een bakje koffie drinken op de groep en alvast een activiteit beginnen met de kinderen. Of er staat al iets klaar of gewoon even een boekje lezen. De kinderen gaan aan tafel en eten fruit óf cracker en drinken een beker sap uur: De kinderen krijgen een schone luier of bezoeken zelf het toilet uur: Begeleiden van de kinderen volgens het gemaakte plan uur: De kinderen ruimen op, wassen hun handen en we gaan verzamelen op de groep om naar de eetzaal te gaan voor een broodmaaltijd of warme maaltijd uur: Lunchen met de kinderen in de eetzaal uur: Na het eten gaan de kinderen plassen of worden verschoond. Daarna tandenpoetsen met alle kinderen. Kinderen gaan zichzelf uitkleden of met hulp van andere kinderen. Soms springen we even bij, wanneer het nodig is uur: De kinderen gaan naar bed, alle kinderen rusten in ieder geval. Na een half uurtje kunnen de kinderen die wakker blijven vrij spelen op de groep uur: Alle kinderen komen uit bed. Er wordt weer verschoond en aangekleed uur: De kinderen gaan weer aan tafel en eten fruit, cracker of yoghurt en drinken een beker sap uur: Begin van het middagplan of de kinderen kunnen vrij spelen, buiten of binnen. Rond uur worden de eerste kinderen opgehaald. Bij het ophalen is er tijd voor overdracht tussen pedagogisch medewerkers en ouder(s). Tot uur is er tijd voor een uitgebreide overdracht, daarna is de overdracht kort in verband met het opruimen. De kinderen kunnen tot uur opgehaald worden. Juni

11 Wenbeleid Er is sprake van een extern en intern wenbeleid. Het extern wenbeleid beschrijft hoe we omgaan met het wennen van kinderen die nieuw instromen in ons kinderdagverblijf. Het intern wenbeleid beschrijft hoe omgegaan wordt met kinderen die doorstromen van de babygroep naar de peutergroep in ons kinderdagverblijf. Externe Wenprocedure Tijdens het wennen bij De Platanen leren wij het kind kennen door het te observeren en zoveel mogelijk contact te leggen. We laten het kind de groep zien en het kind krijgt de eerste wendagen zoveel mogelijk extra aandacht. Hiermee kunnen wij de essentiële vertrouwensband tussen de pedagogische medewerker en kind goed opbouwen zodat het kind zich snel veilig en vertrouwd bij ons zal voelen. In deze wenperiode kunnen ook de ouders wennen aan (de gewoontes van) het kinderdagverblijf en vertrouwen krijgen in de pedagogisch medewerkers. Het wennen gebeurt in principe in vijf dagen, verspreid over maximaal twee weken (op de contractdagen). Het wenschema wordt door de pedagogisch medewerkers met de ouders besproken tijdens het intakegesprek, dit gesprek vindt plaats voordat het kind start bij ons. Gedurende de wenperiode wordt de tijd dat het kind op de groep doorbrengt uitgebreid. De ouder is beschikbaar tijdens de wenperiode. In overleg met de ouder kan deze periode worden verlengd of verkort. Uitgangspunt is hierbij dat het wennen op de groep goed verloopt. Het is onze ervaring dat een goede wenperiode een belangrijke basis is voor een succesvol verblijf op het kinderdagverblijf. De wenperiode wordt na 2 maanden afgesloten met een evaluatiegesprek. Interne wenprocedure De overgang van een baby- naar een peutergroep is zowel voor de kinderen als de ouders een grote verandering. In de peutergroep zijn meer kinderen, het is drukker en er gelden andere regels. Daarom vinden wij het op onze locatie belangrijk dat de overgang zorgvuldig plaatsvindt. Dit bereiden wij daarom met team zorgvuldig voor. Bij De Platanen gaan kinderen van 2 jaar over naar de een van de twee peutergroepen. Kinderen van B1 gaan naar P1 en kinderen uit B2 gaan naar P2. Voor de definitieve overgang hebben de kinderen uit de babygroep al veel samengewerkt met de kinderen van de peutergroep. Dit doen we tijdens ons dagprogramma door middel van vele verschillende activiteiten. Hierdoor zijn de kinderen al redelijk gewend aan de ruimte, de pedagogische medewerkers en de kinderen van de peutergroep. Een maand voordat het kind twee jaar wordt plannen de pm-ers van beide groepen het wenschema in. De pm-ers van de babygroep plannen een afspraak voor een overgangsgesprek in overleg met de ouders en PM-ers van de peutergroep. Zij stellen ouders en pm-ers van de peutergroep aan elkaar voor. De twee weken voordat het kind volledig bij de peutergroep zal zijn, gebruiken wij om samen met het kind intern te gaan wennen. Dit wennen bouwen we langzaam op. - De eerste keer gaat de baby PM-er mee met het kind naar de peutergroep en samen blijven ze een half uurtje. - De tweede keer brengt de baby PM-er het kind naar de peutergroep en zal het kind ook even alleen bij de peutergroep blijven. - De derde keer luncht het kind mee op peutergroep en neemt daana ook een kijkje in de slaapkamer, maar slaapt vervolgens nog op de babygroep. - De vierde keer blijft het kind ook slapen bij de peuters. - De vijfde keer wordt het kind s ochtends ook al direct gebracht door de ouders bij de peutergroep en tevens opgehaald. Juni

12 Middels deze manier wennen zij geleidelijk aan de nieuwe situatie. Mocht het wennen niet zo makkelijk verlopen dan kan het kind extra komen wennen (met de ouder) op dagen dat het niet geplaatst is. Dit is alleen mogelijk als de beroepskracht-kindratio dit toelaat en de maximale groepsgrootte niet overschreden wordt. Onze ervaring is dat het wennen over het algemeen soepel verloopt. Tijdens het interne wennen kan de beroepskracht-kindratio op groepsniveau tijdelijk worden losgelaten. De bkr moet in dit geval terug te voeren zijn naar de geldende bkr op de betreffende groepen. Het overgangsgesprek Ongeveer twee weken voor dat het wennen plaatsvindt, is er een gesprek met de ouders, een pm-er van de oude groep en een pm-er van de nieuwe groep. Hierin worden afspraken gemaakt over het wennen. De pm-er van de oude groep vertelt haar ervaringen met het kind. De pm-er van de nieuwe groep geeft informatie over deze groep: wie werkt op welke dagen, de samenstelling van de groep (leeftijdsindeling en verhouding jongens meisjes), de dagindeling, regels van de peutergroep, gebruik atelier, uitstapjes en het eigen mandje met reservekleding en eventueel knuffel.. Ook wordt informatie gegeven over de (samenwerking met de) buurgroep: wie werken er, eventuele gezamenlijke opvang in de ochtend en eind van de dag, opvang tijdens slaapdienst e.d. De bijzonderheden van het kind worden besproken, zoals slapen, eten, ontwikkeling en gedrag, gebruik speen, knuffel en tandenborstel. Het formulier Plaatsingsgegevens wordt doorgenomen, gecontroleerd wordt of de gegevens van de ouders nog kloppen. Ook worden de formulieren die bij plaatsing zijn ingevuld, zoals toestemming foto- en video-opnamen en uitstapjes, doorgenomen en indien nodig gecorrigeerd Hoe benaderen wij de kinderen Kinderen zijn actief, sociaal en competent. Wij nemen de kinderen serieus en vinden het belangrijk dat iedereen respect heeft voor elkaar. Respect hebben voor elkaar geldt voor de omgang met en tussen iedereen: kinderen onderling, tussen pedagogisch medewerker en kind, tussen pedagogische medewerkers, ouders en pedagogisch medewerkers, leidinggevende en pedagogisch medewerkers. Hierdoor stimuleren wij het gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Concreet doen wij dit op de volgende manier: Door het geven van liefdevolle aandacht voelt het kind zich uniek. Wij begroeten de kinderen elke morgen enthousiast en wij knuffelen veel met de kinderen. In de interactie met de kinderen hebben de pedagogisch medewerkers oogcontact met het kind en proberen ze te verwoorden wat een kind doet en voelt. Ze doet dit op een rustige manier. Een grapje moet kunnen, maar niet ten koste van de kinderen. Op iedere groep zijn regels waar de kinderen zich aan moeten houden. De pedagogisch medewerkers stellen duidelijke grenzen waarbij ze de kinderen in hun waarde laten. Binnen deze grenzen kunnen de kinderen zichzelf zijn. Niet het kind afwijzen maar het gedrag. Nooit zeggen wat ben je toch altijd vervelend maar wat je nu doet vind ik niet leuk. Accepteren en gelijk behandelen van kinderen en hun ouders ongeacht religie, huidskleur of cultuur. Stimuleren van zelfstandigheid door zelf aan- en uitkleden, tanden poetsen, opruimen, eten en drinken. Maar ook door het zelf laten proberen kleine onderlinge conflictjes op te lossen. Inspelen op individuele behoeftes. Wanneer het kind bijvoorbeeld na stimuleren niet mee wil knutselen hoeft het dit ook niet. Bij het doen van activiteiten moedigen wij het kind aan en vinden wij het proces belangrijker dan het resultaat. Het ontwikkelen van sociale vaardigheden: rekening houden met elkaar, elkaar helpen, naar elkaar leren luisteren, speelgoed delen, elkaar geen pijn doen, conflicten tussen kinderen begeleiden, bij conflictjes tussen pedagogisch medewerker en kind Juni