BeursBulletin.nl. AEX kan verder herstellen. Inhoud week 35. Tip: verkoop tegelijkertijd de calloptie oktober 340 en de putoptie oktober 300

Transcriptie

1 BeursBulletin.nl Inhoud week 35 AEX kan verder herstellen Tip: verkoop tegelijkertijd de calloptie oktober 340 en de putoptie oktober 300 Donderdag 26 augustus 2004 AEX kan verder herstellen 1 Correctie olieprijs steunt de beurs 2 Grafieken Indices 3 Grafieken AEX 4 Grafieken AMX 6 Grafieken Overige 7 Wel en wee van de Short Strangle 8 Olieprijs daalt na nieuw record 10 Marktontwikkelingen 11 AEX Alert 22% in twee maanden 13 Back to the Future(s) 4 14 ABN AMRO wint aan kracht 15 Beleggen in een dalende AEX (2) 16 Abonnementen en Advertenties 18 BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Maandag kende de AEX een zeer sterke dag. De index opende direct met een gap, waarna gedurende de dag een verdere stijging volgde. De slotkoers was het hoogste niveau van de dag, wat een teken van sterkte is. Bovendien brak de index uit het anderhalve maand geleden ingezette dalende trendkanaal. En of dat niet genoeg was: de index wist die dag bovendien de neklijn van een oude kopen schouderformatie te doorschrijden. Er was zodoende voldoende reden om aan te nemen dat de index verder zou stijgen. Dit is de afgelopen dagen ook gebeurd. Door deze stijging kwam de dagindicator woensdag op kopen te staan. Gesteund door de oplopende steunlijn mag op een wat verdere stijging gerekend worden. Zo rond de 330 ligt enige weerstand, maar we kijken vooral naar de bovenkant van het begin dit jaar ingezette dalende trendkanaal. Deze bevindt zich thans rond de 336 punten. De diverse koopsignalen op maandag hebben alleen consequenties voor de twee weken geleden geadviseerde verkoop van de putoptie 280 en de calloptie 330 met als uitoefenmaand september. We kregen hiervoor 325 en maandag ontvingen de abonnees van AEX-Verwachting.nl een SMS om deze te sluiten op 250. Een winst van 3 maal 75,- is 225,- Wie dit niet gedaan heeft, doet er verstandig aan dit alsnog te doen. Dit kost nu zo n 260,- dus nog steeds een winst van 65,- De positie van vorige week sluiten we nu op 0,75. De winst hierop is dus 80,- maal 5 is 400,- Opnieuw adviseren we de gelijktijdige verkoop van een putoptie en een calloptie. Ditmaal kiezen we echter oktober als uitoefenmaand. De verkoop van de put 300 en de call 340 levert namelijk een mooie 370 op. Ten opzichte van de marginverplichting van 2100 komt dit op maar liefst 16,8% neer. Wel tekenen we hierbij aan dat de kans reëel is dat de positie op een gegeven moment doorgerold moet worden. Dit moet zowel bij het doorbreken van de 330 punten als bij het doorschrijden van de 310 punten. Koersverlies is meestal het resultaat van falend ondernemerschap en of een flauwe beurs. Martien van Winden

2 Hoofdartikel Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Correctie olieprijs steunt de beurs Technisch herstel aandelenkoersen zet door, maar trendomkeer laat op zich wachten Door Bert van Arkel Het vorige week ingezette herstel op de aandelenbeurzen heeft zich deze week voortgezet. De daling van de eerder tot recordhoogte gestegen olieprijzen vormde een stuwende kracht. Verder kregen beleggers weer moed doordat diverse indices door belangrijke weerstanden heen braken. Stijgende trend olieprijs intact Sinds het vorige week bereikte recordniveau heeft de olieprijs ruim twee dollar prijsgegeven. Dat is goed nieuws voor aandelenbeleggers, maar het is nog veel te vroeg om te juichen. De terugval is namelijk een oliedruppel gerelateerd aan de eerdere prijsexplosie. Dit rechtvaardigt een positievere visie op de beurzen op korte termijn. Veel indices bevinden zich echter nog altijd in een dalende trend op middellange termijn. Voorlopig zie ik hier geen verandering in komen. De grafieken tonen namelijk dat de beurzen eerst nog een flinke spurt omhoog moeten maken alvorens we weer in een opwaartse trend zitten. Voor indexbeleggers is het dus moeilijk om geld te verdienen. Maar wees gerust, ook in deze markt doen zich voldoende interessante mogelijkheden voor. Technisch beeld S&P 500 verbetert Vanuit de onderkant van het neerwaartse trendkanaal wist de S&P 500 zich vorige week te herstellen. De Amerikaanse index is deze week verder geklommen. Hierdoor springt de weekindicator op groen. Voor ons als technisch analisten is het belangrijker dat de twee maanden geleden ingezette opgaande trend nog intact is. Maar de onderkant wordt wel zwaar getest. Het is daarom goed mogelijk dat het binnenkort tot een neerwaartse doorbraak komt. Mocht deze daadwerkelijk plaatsvinden, dan ligt het koersdoel op de steun bij $ 40. Trendlijn rente nog altijd intact Toch zouden we nog geen S&P 500 Turbo Long kopen. Of op een andere wijze een haussepositie innemen. Veel weerstand ligt er namelijk bij de bovenkant van het trendkanaal, zo rond 1130 punten. Een doorbraak van deze barrière kan de index snel tientallen punten hoger zetten. Maar wees alert. De trend is nog altijd negatief. Ik zou dan ook niet raar opkijken als de S&P 500 na deze opleving weer zou terugvallen tot aan de onderkant van het trendkanaal. De Nederlandse 9-10 jaars rente zit reeds een paar weken tegen de een jaar geleden ingezette trendlijn aan te hikken. Deze heeft hiermee aan kracht gewonnen. Het meest waarschijnlijke scenario is dat de rente de komende tijd iets zal stijgen. Ik denk daarbij in eerste instantie aan een niveau van 4,3%. Dat betekent dat obligaties voorlopig een weinig aantrekkelijke belegging zijn. Aankoop adviseer ik pas na een doorbraak van de opgaande trendlijn. De rente zou dan tot 3,9% kunnen terugvallen. Ook het bereiken van een renteniveau van 4,5% zou een mooie koopgelegenheid bieden. Hier ligt namelijk stevige weerstand. Steun/weerstandniveaus zijn in de technische analyse belangrijke koersniveaus, waarvan verwacht wordt dat de koers er met moeite doorheen zal breken. Indien dit toch gebeurt, wordt dit gezien als een trendwijziging. We onderscheiden twee trends: een dalende en een stijgende.

3 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Grafieken Indices Dow Jones veert op Nikkei slecht weerstand Steun 9750 Weerstand De Dow Jones is de laatste weken weer flink opgeveerd. De weekindicator bevestigt dat ook. De koers bevindt zich echter nog wel in het neergaande trendkanaal. De weg omhoog is dus niet onbelemmerd. Een nieuwe top is dan veelal lager dan de vorige. Nasdaq herstelt Steun Weerstand Het recente herstel heeft de Japanse Nikkei uit het dalende trendkanaal gebracht. Vervolgens zijn nog twee weerstandslijnen uitgenomen. Alleen met de weekindicator wil het nog niet zo vlotten. Verder is er goed perspectief op een stijging naar of hoger. Bel20 door 2500 Steun 1775 Weerstand 1950 Al sinds begin dit jaar wordt het koerspatroon van de Nasdaq gekenmerkt door lagere toppen en bodems. De trend is dus neerwaarts. Vanuit de onderkant van het trendkanaal treedt nu herstel op. Maar ondanks het koopsignaal van de weekindicator zouden we hier niet op anticiperen. Eurotop-100 terug naar zijwaarts Steun 2500 Weerstand 2560 De Belgische beurs heeft de recente opleving op de meeste andere beurzen als springplank gebruikt om de weerstand op 2500 te nemen. De weg verder omhoog ligt nu open. En met ook de weekindicator nog steeds op groen, lijkt dit een goed moment om posities in te nemen. Een pull-back naar 2500 is echter niet uit te sluiten. Euro zakt terug op steun Steun 2100 Weerstand 2175 De Eurotop-100 is uit het dalende trendkanaal gebroken. En heeft een flinke stap omhoog gezet. Daarmee is de koers terug in de zone, waar we al enige maanden voornamelijk zijwaartse beweging gezien hebben. Pas bij een passage van de lijn op 2175, is er reden voor optimisme. Steun 1,21 Weerstand 1,24 De eurokoers heeft de weerstand op $ 1,240 niet kunnen slechten. En is vervolgens snel teruggevallen naar de steunlijn op $ 1,210. Die wordt nu getest. Een doorbraak zou een hernieuwd verkoopsignaal opleveren. Maar als deze steun het houdt, dan kunnen oude posities weer ingenomen worden. Want de trend is nog altijd opwaarts.

4 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Grafieken AEX Steun bij Ahold dreigt te breken Fortis na doorbraak weerstand koopwaardig Steun 5,30 Weerstand 5,80 Tegenvallende halfjaarcijfers zetten de koers van Ahold donderdag even onder de steun bij 5,30. Later trad enig herstel in. Een daadwerkelijke doorbraak baant de weg voor een verdere koersval: pas rond 3,50 ligt weer stevige steun. Herstel bij Akzo Nobel stuit op weerstand Steun 17 Weerstand 18,30 In de (week)grafiek is het niet te zien, maar donderdag opende Fortis met een stevige gap. Dit is een teken van kracht. Met aankoop zouden we echter wachten tot een doorbraak van de weerstand bij 18,30. Het eerste koersdoel komt dan op 19 te liggen Tegengestelde signalen bij Hagemeyer Steun 25,50 Weerstand 28 De koers van Akzo Nobel heeft zich de afgelopen paar weken aardig kunnen herstellen. Nu wordt evenwel stevige weerstand ondervonden bij 28. Het schrijven van callopties is interessant als dit niveau de komende week niet doorschreden wordt. ASML kan korte rit omhoog maken Steun 1,60 Weerstand 1,85 Vorige week doorbrak de koers van Hagemeyer de weerstand bij 1,60. Dit gaf een koopsignaal. Overtuigend was het koersverloop sindsdien echter niet. Negatief is dat het TDS systeem op verkopen staat. Daar tegenover staat echter een stijgend trendlijntje. IHC Caland na verdere stijging koopwaardig Steun 10,50 Weerstand 13 Vanuit de onderkant van het dalende trendkanaal heeft de koers van ASML een herstel ingezet. In anticipatie op een verder technisch herstel zouden de aandelen gekocht kunnen worden. Neem dan wel iets onder de weerstand afscheid van de stukken. Voor de langere termijn blijft het beeld namelijk slecht. Steun 33,50 Weerstand 39 In zijn weg omhoog ziet de koers van IHC Caland zich geconfronteerd met weerstand bij achtereenvolgens 39 en de dalende trendlijn. Na een overtuigende doorbraak kan gekocht worden, temeer daar de weekindicator dan ook op groen zal springen.

5 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Grafieken AEX Koopsignalen voor ING Weinig spektakel bij TPG Steun 19,60 Weerstand 21 Vandaag brak de koers van ING met veel overtuiging door de weerstand bij 19,60. Dit niveau is daarmee tot steun verworden. Ook al omdat de dual indicator op kopen staat, vinden we de aandelen aantrekkelijk. Het eerste koersdoel is 21. Bellen rinkelen bij KPN Steun 17,30 Weerstand 19,50 Reeds bijna een jaar beweegt de koers van TPG zich zijwaarts tussen 17,30 en 19,50. Alleen in maart werd deze trading range kortstondig doorbroken. Nu we in het midden van deze bandbreedte zitten, moeten we TPG voorlopig links laten liggen. Unilever blijft zwak Steun 6 Weerstand 6,40 Met een weekindicator die deze week op groen springt, moet er weer met kopersogen naar KPN worden gekeken. Met de daadwerkelijke aankoop zouden we echter wachten tot een doorbraak van de weerstand. Ruimte voor Philips Steun 47,50 Weerstand 49 Unilever heeft nauwelijks geprofiteerd van het recente beursherstel. Dit duidt op aanhoudende koerszwakte. Het schrijven van callopties blijft zodoende interessant omdat de koers tegen weerstanden aanhikt. Versatel speculatief kopen na uitbraak Steun 18 Weerstand 21 Vanuit de onderkant van het neerwaartse trendkanaal heeft de koers van Philips een herstel ingezet. Op korte termijn is er nog enige ruimte naar boven toe. Het beslispunt ligt bij 21. Een doorbraak geeft een koopsignaal, maar de kans is groter dan de stijging hier afketst. Steun 1,50 Weerstand 1,70 Het lijkt erop dat Versatel nu daadwerkelijk uitgebroken is. Donderdag doorschreed de koers zowel de weerstand bij 1,50 als de dalende weerstandslijn. Voorts staat de weekindicator op kopen. Dit rechtvaardigt een speculatieve koop richting 1,70. De stop-loss leggen we op 1,45.

6 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Grafieken AMX Corus op de ventweg Vedior leunt op steun Steun 0,65 Weerstand 0,70 Nadat de koers van Corus het opgaande trendkanaal had verlaten, is de weg omhoog weer snel teruggevonden. Daardoor is een nieuw, parallel trendkanaal ontstaan. Dat is echter vrij smal. Het aandeel blijft dus koopwaardig. Maar opletten is het devies, want op 0,70 zien we dubbele weerstand. Hunter Douglas duidelijk lager Steun 11 Weerstand 12 Het aandeel Vedior vertoont tekenen van zwakte. Al maanden wordt met enige regelmaat de steunlijn op 11 bezocht. De tussentijdse herstelbewegingen worden daarbij echter steeds kleiner. Een uitbraak naar beneden lijkt dus ophanden. Het TDS systeem staat nog wel op koop, maar dat kan natuurlijk snel veranderen. Vopak ingepakt Steun 33,80 Weerstand 36,80 Hunter Douglas heeft een gelijkzijdige driehoek gevormd. Dan moet er dus iets gebeuren, omhoog of omlaag. Het werd omlaag, waarbij ook de steun op 38 doorschreden is. Nu is zelfs de steun op 36,80 doorbroken. Een baisse positie is te overwegen. Nedlloyd blijft op koers Steun 13,25 Weerstand 15,60 De koers van Vopak raakt steeds meer bekneld tussen de opgaande steunlijn en de dalende weerstandslijn. Er moet dus richting gekozen worden. Het TDS systeem heeft al een verkoopsignaal gegeven. Dit wijst erop dat de trend naar beneden gedraaid is. Dat hebben we echter eerder gezien. Maar het aandeel veerde dan steeds weer op vanaf de stijgende of de horizontale steunlijn. Afwachten dus. Nog steeds groen licht voor Wessanen Steun 30 Weerstand 32,50 De koers van Nedlloyd blijft goed op weg in het opgaande trendkanaal. Ook het TDS systeem heeft zojuist een nieuw koopsignaal gegeven. Daardoor is dit aandeel nu opnieuw koopwaardig. Wel kunnen we weerstand verwachten op het niveau van oude toppen op 32. Steun 11 Weerstand 12,50 Ruim een jaar geleden gaf de Dual-van Arkel indicator het startsignaal voor een opgaande trend bij Wessanen. Pas vorige maand is daarbij enige aarzeling ontstaan. Inmiddels is het trendkanaal verlaten. Sindsdien beweegt de koers tussen 11 en 12. Totdat daar verandering in komt, zijn we nu neutraal over dit aandeel.

7 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Grafieken Overige Aalberts pakt uptrend weer op Fox Kids tegen het plafond Steun 26,50 Weerstand 28,50 Na een pauze van enkele maanden heeft de koers van Aalberts de weg omhoog weer teruggevonden. De Dual-van Arkel indicator staat intussen nog gewoon op kopen. Er is nu een nieuw opgaand trendkanaal ontstaan. Daardoor is dit aandeel opnieuw koopwaardig geworden. Wanneer we de zijwaartse beweging als een vlag patroon beschouwen, is het koersdoel zelfs 38. Afwachten bij Crucell Steun 11,50 Weerstand 13 Als een vlieg tegen het plafond kruipt de koers van Fox Kids steeds dichter tegen de 13 aan. Daarbij is zelfs zojuist het opgaande trendkanaal verlaten. Een stapje opzij, om daarna verder te springen, denken wij. Maar dat willen we dan wel eerst zien. Daarom even afwachten. Het TDS systeem heeft immers ook nog geen tegensignaal gegeven. Trendomkeer Ordina Steun 5,50 Weerstand 7 De koers van Crucell is afgeketst op de dubbele steun op 5,50. Er lijkt nu een technisch herstel op te treden. Daarmee blijft de trend echter nog steeds zijwaarts gericht tussen de grenzen 5,50 en 7. Het opwaartse potentieel is dus beperkt. Daarom blijven we neutraal over dit aandeel, totdat er richting gekozen is. Draka test de weerstand Steun 7,40 Weerstand 8,80 Ordina is uit het neergaande trendkanaal getreden. De dagkoersen bevestigen dat. De weekindicator voor technologie aandelen heeft ook al een koopsignaal gegeven. Wel is er op 9 nog weerstand te verwachten. Maar speculatief kunnen we de aandelen nu alvast wel opnemen. Het koersdoel is 11-11,50. Stijging bij Sligro versnelt Steun 8 Weerstand 10,25 Het aandeel Draka test op dit moment de bovenkant van het neergaande trendkanaal op 10. Daar vindt het ook een tweede weerstandsniveau op zijn weg. Pas wanneer deze weerstanden zijn uitgenomen, kunnen we overwegen om de stukken weer op te nemen. Maar het TDS systeem zal dit wel aangeven. Steun 32 Weerstand 34 Na de koerssplitsing van vorig jaar, heeft het aandeel Sligro nogal wat tijd nodig gehad om weer goed op gang te komen. Maar nu is de weg omhoog dan toch gevonden. De trend is opwaarts. Een nieuwe test van de steunlijn lijkt ons een goed moment om de aandelen te kopen.

8 Column Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Wel en wee van de Short Strangle V Call AEX sep. 0,45 V Put AEX sep. 0,40 Bruto ontvangst: 0,85 Door Bert van Arkel Hoofddorp, 25 aug 04. De AEX beweegt nu al bijna een jaar op het niveau van In de tussentijd is er uiteraard wel van alles gebeurd. Er zijn allerlei stijgingen en dalingen geweest, en pieken en dalen. Daar hebben we als beleggers dus ons voordeel mee kunnen doen. Als we het goed gedaan hebben tenminste. Op grond van het bovenstaande is duidelijk dat we de looptijd van de beide opties daarom zo kort mogelijk moeten nemen. In de praktijk betekent dit dus maandseries. Des te groter is immers de kans op een zijwaartse beweging binnen de gestelde grenzen. Bovendien kunnen we met de maandseries per tijdseenheid de meeste verwachtingswaarde oogsten en kunnen we dit ook iedere maand weer herhalen. Rest de vraag welke uitoefenprijzen we nu het beste kunnen kiezen, en welke bandbreedte daartussen? Hierbij geldt: hoe breder hoe veiliger. Des te groter is immers de kans op een zijwaartse beweging. Maar ook geldt: hoe breder, hoe lager de premies. De aloude afweging van rendement versus risico. Daarom kijken we hierbij vooral naar de korte termijn koersgrafiek. Er zijn echter ook veel perioden geweest, waarin de koers voornamelijk zijwaarts heeft bewogen. En er dus eigenlijk niet zoveel gebeurde. Soms een heel jaar lang. We noemen dat een trading range. Daarbij hangt het er natuurlijk vanaf welke bandbreedte je als een koersbeweging beschouwt. Is dat bijvoorbeeld een verschil van 10 punten? Of moeten we pas bij een uitslag van 50 punten van een koersbeweging spreken? Het eerste komt uiteraard veel vaker voor dan het tweede. En de vraag is ook of je dat dan per dag moet bekijken, per week, per maand of per jaar? Ik heb dat nog niet precies uitgerekend en geoptimaliseerd. Het uitgangspunt is echter duidelijk: de kans dat de markt in een zijwaartse beweging zit, neemt toe, naarmate je de bandbreedte wijder neemt en de periode korter. Waarom is dit nu eigenlijk interessant? Omdat dit principe aan de basis ligt van de Short Strangle. Dit is een combinatie van een geschreven call optie en een geschreven put optie met dezelfde looptijd, maar met een verschil in uitoefenprijs. Voor beide opties ontvangen we dus de optiepremie. En de bedoeling is dat beide opties bij de expiratie waardeloos aflopen. Want dan mogen we de ontvangen optiepremies immers 100% bijboeken als winst. Deze strategie is bij uitstek geschikt om in te spelen op een zijwaartse markt. Want hij rendeert maximaal, zolang de koers zijwaarts blijft bewegen binnen de gestelde grenzen. Die grenzen worden bepaald door de uitoefenprijs van de calloptie aan de bovenkant en de uitoefenprijs van de putoptie aan de onderkant. Het verschil in uitoefenprijs van de beide geschreven opties bepaalt dus de bandbreedte, waar de koers binnen moet blijven. En de looptijd van de opties bepaalt de periode, waarin aan die voorwaarde voldaan moet worden. Daar zien we dat de AEX zojuist is opgeveerd uit een dalend trendkanaaltje binnen de neergaande trend van het afgelopen halfjaar. De negatieve trend is dus nog steeds van kracht met steun op 310 en weerstand op 340. Op de weg omhoog binnen het neergaande trendkanaal zijn verder nog een aantal steunniveaus te onderscheiden, waar de opgaande beweging op af zou kunnen ketsen. De verwachting voor de korte termijn is daarom een mogelijk herstel tot 340. Maar voor het zover is, zien we waarschijnlijk al weer een draaipunt terug naar beneden binnen de dalende trend. Op grond hiervan is verwachting dat de AEX op de korte termijn binnen de zone zal blijven koersen, zij het met neiging naar beneden. Voor de short strangle zouden we daarom de volgende uitoefenprijzen kunnen hanteren: V Call AEX sep. 0,45 V Put AEX sep. 0,40 Samen: 0,85 De opbrengst van 85 per contract lijkt weliswaar niet zo veel. Maar ten opzichte van de margin verplichting van 2250 betekent dit toch een potentieel rendement van 4%. En de september expiratie is al over ruim drie weken. Dus dat betekent zo n 1,5% rendement per week, oftewel 75% op jaarbasis. Kijk, dat oogt al wat beter. Dat de optiepremies en ook de margin verplichting op dit moment zo laag zijn, heeft vooral te maken met het feit dat ook de volatiliteit met 17% aan de lage kant is. De volatiliteit is immers een maat voor Grafieken vertellen niet alleen wat was, ze vertellen wat is;en een trend (lineair doorgetrokken) geeft een betere score dan dom gokken. R.A. Levy

9 Column Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1steP jaargang, 26 augustus Vervolg: Wel en wee Short Strangle de grootte van de koersuitslagen gedurende de afgelopen tijd. En dat daar niet zoveel beweging is zat, was al duidelijk. Want dat is nu precies de reden om van de short strangle gebruik te maken. De margin verplichting is overigens een bedrag, dat beschikbaar moet zijn voor het geval dat de koers plotseling toch sterk omhoog of omlaag zou gaan bewegen. Eén van beide geschreven opties zou daardoor namelijk sterk in waarde kunnen gaan stijgen. Dus dat betekent dat we die optie dan voor een hogere prijs moeten terugkopen. En om er zeker van te zijn, dat dat in dat geval ook kan, stelt de bank of de commissionair de eis dat daarvoor een bepaald bedrag beschikbaar is. De margin verplichting is dus te vergelijken met een bankgarantie. Het geld blijft gewoon op onze rekening staan en het blijft ook gewoon van ons, maar we kunnen er tijdelijk niet vrij over beschikken. Daarom is het ook reëel om de opbrengst van 85 als rendement van de 2250 margin verplichting te beschouwen. Uit de margin verplichting blijkt ook dat het met de short strangle ook degelijk mis kan gaan. Namelijk als de AEX plotseling sterk omhoog of omlaag zou gaan bewegen. In dat geval gaat één van beide opties immers sterk in waarde stijgen. Weliswaar gaat op dat moment de andere optie in waarde dalen. Maar de stijging van de één is altijd groter dan de daling van de ander. Dus dat betekent dat we met deze strategie op dat moment op verlies komen te staan. Bij sterke volatiliteit gaat het dus de verkeerde kant op. Want onze doelstelling is immers dat beide opties waardeloos aflopen. Nu zal het in de praktijk vrijwel nooit zo zijn, dat beide opties gelijkmatig in waarde dalen. Dus daar moeten we van te voren al rekening mee houden. En niet te snel zenuwachtig worden. Want zolang de koers binnen de gestelde grenzen blijft, is er eigenlijk nog niets aan de hand. Hoewel het er soms wel eens een beetje verontrustend uit kan zien. Toch is het zaak om het in dat geval ook weer niet al te ver uit het spoor te laten lopen. Want dan kan het verlies al snel flink toenemen. Daarom is het bij de short strangle van groot belang om van te voren een duidelijke stop-loss vast te stellen. Een niveau dus, waarop we direct ingrijpen, als de koers daarop terecht komt. En omdat we bij deze strategie te maken hebben met een geschreven calloptie en een geschreven putoptie, is er voor beide een stop-loss nodig. In dit voorbeeld zou dit bijvoorbeeld 305 om 330 kunnen zijn. Dus zodra AEX de 305 aantikt, moeten we minimaal de geschreven putoptie terugkopen. Komt de AEX daarentegen boven de 330, dan sluiten we juist de geschreven calloptie. De andere optie kunnen we dan wel door laten lopen. Want die gaat wel de goed kant op. Maar in de praktijk zal het meestal toch zo zijn, dat we in dat geval ook de andere optie maar beter kunnen sluiten. Want die heeft op dat moment weinig waarde meer. Dus de winst is binnen. En sluiten betekent minder risico. Bovendien valt dan de marging verplichting weer vrij. Conclusie De short strangle is dus een beleggingsstrategie, die goed past bij de zijwaartse of licht dalende koersontwikkeling van de AEX van de laatste zes maanden. We maken er dan ook regelmatig gebruik van. Maar deze strategie is zeker niet zonder risico. Ook al hanteren we daarbij een korte looptijd en een flinke bandbreedte. Want bij een forse koersbeweging naar boven of naar beneden, komt deze optie combinatie al snel op verlies te staan. Dat hoort er nu eenmaal bij. En is dus niet iets om ongerust over te worden. Althans, zolang de koers maar binnen de gestelde grenzen blijft. Aan de andere kant moeten we ook weer niet te lang wachten met in te grijpen om het verlies niet buitensporig te laten oplopen. Vandaar dat we een dubbele stoploss hanteren, die ruim binnen de gestelde grenzen ligt. Zodra de koers dan één van beide stoploss niveaus activeert, moeten we de kwetsbare optie zonder pardon terugkopen. Dat levert meestal verlies op. Maar ook dat hoort er nu eenmaal bij. Soms is doorrollen dan een goede oplossing. Maar ook weer niet altijd. Dat hangt er namelijk vanaf welke verdere koersbewegingen er te verwachten zijn. En daarvoor geeft de koersgrafiek doorgaans de beste aanwijzingen. Dus daar kom ik graag de volgende week op terug. Neem de grenzen van de short strangle niet te nauw, want anders blijft beleggen niet leuk. Resultaten uit het verleden.. In onderstaande tabel zijn de afgegeven adviezen van Bert van Arkel tegen het licht gehouden Ingenomen posities worden gesloten bij het bereiken van de stop-loss of een koersdoel. In de rendementsberekeningen zijn de transactiekosten meegenomen: voor aandelen 0,5% en voor opties 3,75 per contract. De rendementen op geschreven optieposities zijn steeds gerelateerd aan de marginverplichtingen. Klik hier om de columns op te vragen op Adviezen Van Arkel Investment Coaching 1 juli 2004 tot heden Datum Openingstransactie Opening Datum Sluiting Resultaat Margin Rendement 1-jul Verkoop put AEX jul ,25 6-jul - 503,75-287, /- 8,1% 14-jul Koop put Uni sep 54 en verkoop Uni sep 54-52,50 6-aug 496,25 443, ,4% 28-7 Koop put Akz okt 28 en verkoop call Akzo okt 28-37,50 5-aug 52,50 15, ,8% 11-8 Verkoop call AEX sep 330 en verkoop put AEX sep ,50 23-aug -/- 272,50 50, ,1% 18-8 Koop put Phi dec 19 en verkoop put Phi sep ,50 (open) 95 32,50 geen

10 Nieuws Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Olieprijs daalt na nieuw record DOOR DE REDACTIE De olieprijs staat flink lager na vrijdag een all time high te hebben bereikt van boven de $ 49 voor Amerikaanse olie. Thans staat de prijs van olie iets boven de $ 43. De dalende olieprijzen geven de aandelenkoersen een flinke impuls. Verder zijn de berichten gemengd. Detailhandelsketen Wall- Mart komt met een omzetwaarschuwing, maar handelshuis Hagemeyer en diverse andere bedrijven zien een lichte verbetering van de vraag. De macrocijfers zijn gemengd. Dat lijkt niemand iets uit te maken deze week, want de koersen stijgen. Olieprijs net geen $50 Afgelopen vrijdag bereikte de olieprijs een record van $ 49,40. Daarna is de prijs met meer dan 12% gezakt. Op dit moment staat de olie op $ 43,80. Dit heeft een aantal oorzaken. Het transport van olie vanuit Irak is weer op gang gekomen. Technisch analisten vonden de olie al een week overbought op grond van technische indicatoren. Waarschijnlijk hebben wat speculanten hun winst genomen. Gemengde cijfers uit de VS Het aantal verkochte nieuwe huizen in de Verenigde Staten daalde in juli met 6,4% naar 1,134 miljoen. Economen rekenden op een daling van 5,6% naar 1,295 miljoen. Verder werd de huizenverkoop over juni neerwaarts bijgesteld. De verkoop van duurzame goederen steeg wel. De stijging bedroeg 1,7%. Economen hadden een stijging van 1,0% verwacht. De stijging kwam voornamelijk door een sterke toename van kapitaaluitgaven en een sterk orderverloop bij de vliegtuigindustrie. Het aantal nieuwe werkloosheidsaanvragen is de afgelopen week met gestegen. Dat was een tegenvaller, want er was op een toename van gerekend. Consumenten- en producentenvertrouwen onveranderd Amerikaanse consumenten en producenten hadden in augustus ongeveer evenveel vertrouwen in de economie als in juli. Het consumentenvertrouwenscijfer staat op 18. Op jaarbasis is er een verbetering te zien. Consumenten verwachten wel een verbetering van de arbeidsmarkt. In juli verwachtte nog 72% dat de werkloosheid op zou lopen. In augustus is dat teruggelopen tot 51%. Het producentenvertrouwen is licht positief (+0,5) net als de vorige maand. Wal-Mart geeft omzetwaarschuwing Wal-Mart verwacht in augustus geen omzetgroei van 2% tot 4% zoals eerder gemeld, maar een vlakke omzetontwikkeling tot een groei van 2%. Na bekendmaking van dit nieuws zakte de koers 1,5%. Deze bijstelling komt door het tijdelijk sluiten van 75 winkels. Tevens moest Wal-Mart 125 winkels op halve kracht laten draaien. Dit alles was het gevolg van de orkaan Charley. Een andere oorzaak was de lager dan verwachte omzet aan schoolartikelen. Hagemeyer pas winstgevend in 2006 Hagemeyer s omzet steeg het afgelopen halfjaar met 3,2%. Dit kwam vooral door de sterke stijging van de omzet in het tweede kwartaal met 5,2%. Deze cijfers zijn gecorrigeerd voor drie bedrijven die Hagemeyer afgelopen jaar verkocht. Als de omzet van deze bedrijven wordt meegeteld, resteert er een omzetdaling van 23%. Daarbij werd een verlies geleden van 166 miljoen. Hagemeyer verwacht pas in 2006 weer winstgevend te zijn. Per saldo deed gebeurde er gisteren niets met de koers. Vandaag stond de koers echter stevig onder druk. Tegenvallende resultaten Ahold De halfjaaromzet van de kruidenier was 12,3 miljard tegen 12,9 miljard een jaar eerder. Dit was eerder al bekend gemaakt. Bij deze omzet werd een winst geboekt van 32 miljoen. Analisten hadden een winst verwacht van 80 miljoen. Ahold spreekt geen verwachtingen over de rest van het jaar uit, maar verwacht geen dramatische verbetering in de VS. Het aandeel crashte met ruim 9% naar de laagste koers van dit jaar op 5,16. Hoewel later enig herstel optrad, was Ahold met stip de grootste verliezer van donderdag. Verdrievoudiging nettowinst Fortis De halfjaarwinst van bankverzekeraar Fortis steeg naar 2,078 miljard euro tegen over een winst van 671 miljoen een het eerste halfjaar van Dit komt mede dankzij 249 miljoen aan niet operationele activiteiten. Het operationele resultaat steeg van 683 miljoen naar 1829 miljoen. Waardeverschillen in de aandelen portefeuille droegen hier voor 271 miljoen aan bij. De koers reageerde positief op de cijfers. Telegraaf overtreft verwachting De omzet van De Telegraaf steeg in het eerste halfjaar met een kleine procent naar 365,9 miljoen. De winst bedroeg 12,6 miljoen. Dit is bijna een verdubbeling van de winst ten opzichte van de eerste 6 maanden van Analisten hadden een winst van 8,8 miljoen verwacht. Telegraaf ziet de markt voor advertenties licht aantrekken. Over het hele jaar wordt een winst verwacht van 20 miljoen.

11 Overzicht Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1steP jaargang, 26 augustus Marktontwikkelingen AEX 324: stieren aan zet Door de redactie Met de dalende olieprijzen en het breken van de weerstand van de AEX op 320 lijkt het zonnetje voor de stieren te schijnen. Maar voor hoe lang? Want de cijferstroom van ondernemingen is opgedroogd. En de prijs per vat Brent Olie mag dan gedaald zijn, het is nog steeds hartstikke duur. No Stijgers Koers 26/8 + % 1 Unit 4 Agresso 11,36 11,6 2 Crucell 6,10 9,2 3 Van der Moolen 5,01 6,6 4 Be Semiconductor 4,17 6,6 5 Versatel 1,52 6,3 6 AKZO Nobel 27,10 5,6 7 Fortis 18,19 4,8 8 ASMI 11,76 4,8 9 Philips 19,52 4,7 10 Aegon 9,04 4,5 Ook deze week verraste de AEX de aandeelhouders aangenaam. De index trok aan van 317 punten naar 324. Daarmee was de afgelopen week een bullish vervolg op het technisch herstel dat zich al twee weken geleden had ingezet. De aandeelhouders van Ahold hebben echter minder reden tot lachen. De kruidenier verloor, donderdag 26 augustus, 6 % van haar beurswaarde. Dat is fors. Het fonds zweeft rond haar steun op 5,30. Volgende week zal blijken of de grootgrutter het hoofd boven de neklijn houdt. Hunter Douglas kon ook niet echt meekomen. Zonder aanwijsbare reden daalde de koers van de ramen- en kozijnenproducent naar 36,40. Daarmee werd de steunlijn op 36,80 doorschreden. No Dalers Koers 26/8 - % 1 Ahold 5,26 6,8 2 Hunter Douglas 36,40 5,3 3 Fornix Bio 11,55 3,2 4 Wessanen 11,09 2,2 5 Simac 1,70 1,7 6 VNU 20,88 1,3 7 Hagemeyer 1,59 1,2 8 Boskalis 19, CMG 2,48 0,8 10 Ballast Nedam 8,52 0,7 Hunter Douglas zakt door steun Wie lachten er wél deze week? Dat waren de Unit 4 Agresso aandeelhouders. Het aandeel maakte een formidabele sprong van 10,20 vorige week naar 11,34, zonder aanwijsbare reden. Zonder nieuws zal de weerstand op 11,85 moeilijk te nemen zijn. Nog een winnaar was Crucell. Het aandeel veerde op van 5,50 naar pakweg 6 nu. Het koersbeeld van het biotechbedrijf wordt beter. Verrassing van de week is Versatel. Het lijkt alsof de telecomaanbieder haar weerstand op 1,70 wil gaan opzoeken. Van der Moolen won ook. Maar dit is meer een technisch herstel. Het beurshandelsbedrijf wordt al een jaar lang binnenstebuiten gekeerd door het beursbestuur van New York en de beurswaakhond SEC. Verder laten de kwartaalresultaten te wensen over en dreigen er ongunstige veranderingen op de beurs van New York. Van der Moolen daalde in één jaar van 13 naar 5. Krachtig herstel Unit 4 Agresso Koerswinst is meestal het resultaat van eigen haarscherpe analyse. Martien van Wind

12 Overzicht Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus FONDS KRS STN WST TR VAI Toelichting EXD AEX ABN AMRO 17 16,50 17, Afwachten zolang weerstand intact is Aegon 8, Mijden Ahold 5,30 5,30 6,20 = - Doorbraak steun geeft sterk verkoopsignaal Akzo Nobel 27,10 25, Koers stuit op weerstand ASML Holding 11 10, Verder herstel mogelijk Buhrmann 6, Afwachten DSM 39, = + Zijwaarts koersverloop Fortis 18, ,30 = + Kopen na doorbraak weerstand Getronics 1,46 1,25 1, Verkopen na bereiken weerstand Hagemeyer 1,60 1,60 1,85 = - Afwachten vanwege tegengestelde signalen Heineken 24,60 23,50 26, Koers toont relatieve zwakte IHC Caland 38 33, Weerstanden intact ING Groep 19,85 19, Kopen voor verdere rit naar 21 Koninklijke Olie 41, = + Schrijf put- en callopties KPN 6,40 6 6,40 = + Koopwaardig na doorbraak weerstand Moolen Holding 5 4,80 5, Technisch herstel in dalende trend Numico 25,20 23,50 26,50 = + Koopwaardig na doorbraak weerstand Philips 19, Verkopen na bereiken weerstand Reed Elsevier 10, = - Koers toont relatieve zwakte TPG 18,60 17,30 19,50 = + Zijwaarts Unilever 48,90 47, Aanhoudende zwakte Versatel 1,53 1,50 1, Speculatief kopen voor rit naar 1,70 VNU 21,10 20,50 21, Koers toont relatieve zwakte Wolters Kluwer 13,40 13,20 15, Zwak koersbeeld AMX Air France 13, , Speculatief kopen ASMI 11, Verkopen BAM Groep 24,75 23,40 25,75 = + Koers test stijgende steunlijn Boskalis 19, , Verkopen na technisch herstel Corio 37 36, Koopwaardig Corus Group 0,67 0,65 0, Koers hervat stijgende lijn CSM 18, ,60 = - Verkopen na bereiken weerstand Fugro 57,30 55,50 57, Koopwaardig na doorbraak weerstand Heijmans 18,90 18,40 19,50 = - Zijwaarts koersverloop Hunter Douglas 36,25 33,80 36, Verkopen vanwege doorbraak steun Imtech 21,80 20,50 23,60 = - Koers heeft stijgende trend verlaten Laurus 0,86 0,79 0, Benut technisch herstel om te verkopen LogicaCMG 2,47 2,25 2, Kopen na doorbraak weerstand Nedlloyd 30, Kopen na doorbraak Nutreco Holding 25, = + Uitbraak driehoek en VAI: kopen Océ 12,85 11,60 13 = + Kopen na doorbraak weerstand Randstad , Doorbraak weerstand geeft nieuw koopsignaal Rodamco Europe 52, , Kopen na doorbraak weerstand Stork 18,50 16,75 19, Koersbeeld verbetert VastNed Retail 45,85 44,50 46,50 = + Kopen na doorbraak weerstand Vedior 11,10 11,10 13, Verkopen na doorbraak steun Vopak 13,80 13,25 15, Fonds toont relatieve zwakte Wereldhave 70, Koopwaardig Wessanen 11, = + Afwachten Overige fondsen Aalberts 27,20 26, Koers last adempauze in voor verdere stijging Amstelland 6,30 6, Verkopen na herstel tot 7 Ballast Nedam 8,60 8, Koers test steun BE Semicon 4,15 3,90 4, Koersherstel niet overtuigend Crucell 6,05 5,50 7,00 = - Koersbeeld verbetert Draka 10,10 8,90 13, Technisch herstel in dalende trend Fox Kids Europe 12, Koopwaardig ICT Automat 8,80 8,50 10, Verkopen na technisch herstel Ordina 8,30 7,40 8,80 = + Weekindicator draait naar kopen Pink Roccade 9,40 9,20 10 = - Kopen voor rit naar 10 Sligro 32, Koopwaardig Unit 4 Agresso 11,40 9,20 11,85 = + Weekindicator draait naar kopen United Serv Gr 13, ,80 = + Koersbeeld verbetert Legenda Overzicht WSTD Weerstand VAI Van Arkel Indicator - Verkoop TRND Trend - Dalend + Koop + Stijgend EXDIV Ex-dividend datum ( komende 6 maanden) = Zijwaarts Het overzicht op deze pagina geeft een totaalbeeld van de adviezen van deze week. Gebruik dit overzicht altijd in combinatie met de analyses voorzien van grafieken. De fondsen die daar worden uitgelicht, genereren sterkere signalen.

13 Portefeuille Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1steP jaargang, 26 augustus AEX Alert 22% in twee maanden Actief beleggen en risicobeheersing Door Johan Wiering De samenwerking met AEX-Verwachting.nl lijkt een gouden greep. We zijn nog maar twee maanden geleden gestart en hebben ruim 22% rendement behaald op onze portefeuille van ,- Ruim 4400,- dus. Het geheim? Actief reageren op de beurs en gebruik maken van bewezen strategieën. Nieuw is de SMS dienst AEX Alert die in het leven is geroepen om nog beter op de ontwikkelingen in te kunnen spelen. Game, set and match Beleggen is net als tennis. Degene die de minste fouten maakt, wint de wedstrijd. Immers als iedere keer de bal weer over het net terug geslagen wordt, is het alleen wachten op een fout van de tegenstander. Met beleggen is (veel) winst te behalen door verliezen te vermijden of een verlies zo veel mogelijk te beperken. Het slaan van een ace is dus niet eens nodig. Zo ook met AEX Alert. Door voortdurend de markt te volgen en direct in te grijpen wanneer de markt de andere kant op dreigt te gaan, worden alle posities actief bewaakt. Voortaan sturen we in samenwerking met TIG en Koersalarm direct een SMS wanneer de bal over de lijn dreigt te gaan. Werkwijze BeursBulletin maakt wekelijks een analyse van de AEX. Op basis van deze verwachting wordt een strategie met opties opgezet. Deze strategie wordt donderdag voor 17:00 uur per SMS aan de abonnees gestuurd die hierop direct kunnen reageren. Het komt echter ook voor dat een aankoop of verkooptip wordt verstuurd op een ander moment. Namelijk wanneer de markt daartoe aanleiding geeft. Gemiddeld komt dit neer op 12 SMS-jes per maand. Tot 1 september geldt een proefabonnement van 199,- voor 3 maanden inclusief SMS-kosten. Portefeuille De ingenomen posities worden bijgehouden voor een portefeuille van ,- Op basis van de margin verplichting en money management wordt gekeken hoeveel optiecontracten kunnen worden gebruikt. De resultaten worden vervolgens na aftrek van kosten verwerkt in de portefeuille. In de onderstaande tabel zijn op weeknummer de tips vanaf de start op 2 juli opgenomen. De serie geeft aan welke strategieën zijn opgezet. Resultaten AEX Alert vanaf de start op 2 juli: 22% winst Johan Wiering Johan was voorheen eindredacteur bij het zeer gerespecteerde FIA Beleggersweekblad en hoofdredacteur bij Beleggings Expres. Daarnaast was hij actief als analist bij Binck Bank. TIG en Koersalarm TIG Investments is uitgever van diverse financiële diensten zoals AEX-Verwachting.nl, AandelenAlert en OptieAlert. Koersalarm biedt de technische infrastructuur om de SMS en te verzenden. Naast de tip van donderdagmiddag wordt een sluitingsbericht verzonden. Wanneer de markt daartoe aanleiding geeft, worden meerdere tips per week verzonden. Wilt u ook direct reageren en uw posities laten bewaken? Klik dan hier om u aan te melden. ADVIES Open Opening Margin Sluit Sluit- Sluiten BEHAALD Wk DATUM ST Serie Premie + kosten Datum Premie - kosten RESULT Syn -345c +340p 0, , SS aug 320/345 6, , SS aug 300/345 2, C sep 340 2, , P aug 310 1, icm SS sep 300/350 2, , SS sep 280/330 3, , SS sep 290/340 1, ,

14 Column Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1steP jaargang, 26 augustus Back to the Future(s) 4 Back to the Future(s) is een serie in vier delen. Deze week het laatste deel Door Michael Arends en Eelco Ubbels Triple Assets Vermogensbeheer In een aandelenmarkt blijven de koersen op- en neer gaan, maar dit jaar is er nog geen terrein gewonnen. Er is weer sprake van economische groei, alleen profiteert de aandelenmarkt er (nog) niet van. Als u geld wil verdienen ongeacht welke kant de beurs opgaat, hebben futures de toekomst. De vraag is: Durft u? In dit laatste deel over futures laten we onze analyse van de pro s en contra s van futures de revue passeren. 1. De hefboom die u gebruikt moet onderbouwd en acceptabel zijn 2. Het systeem dat u gebruikt moet voldoen aan statistische cijfers 3. De parameters van het systeem moeten robuust zijn Het lijken drie simpele vuistregels maar onze ervaring heeft geleerd dat het ontwerpen van nieuwe futuresystemen minstens een halfjaar doorlooptijd nodig heeft om aan alle wensen te voldoen. En hebben we dan De Heilige Graal uitgevonden? Helaas zal het antwoord negatief zijn. Spreiding Een topbelegger zoals Warren Buffet zit ook wel eens verkeerd en verliest geld. Dit gebeurt ook met futuresystemen. Bij beleggers is het Goede Tijden, Slechte Tijden, maar ook bij futuresystemen. Hoe kan nu wel het perfecte futuresysteem ontworpen worden? Het toverwoord in beleggingsland is dan natuurlijk spreiding. Het spreiden over de beste systemen is de oplossing. Als een bepaald futuresysteem een wat mindere periode heeft, kan dat door een ander futuresysteem opgevangen worden. Criteria Triple Assets doet research voor het Global Future Fund naar goede futuresystemen. Als een futuresysteem de toets der criteria heeft doorstaan begint het volgende proces, namelijk het monitoren van systemen in de portefeuille. Hierbij zijn de verwachtingen hooggespannen, want de resultaten in het verleden en de randvoorwaarden om tot deze resultaten te komen waren goed. Na het operationeel worden van het futuresysteem wordt op een vaak korte termijn gekeken naar de ontwikkeling van de resultaten. Wel is het belangrijk, voordat een systeem operationeel wordt, de grenzen vast te stellen om een systeem uit roulatie te nemen. Monitoren De volgende stap is de allocatie van de verschillende systemen. Als een systeem niet meer voldoet, zal deze uit de portefeuille moeten verdwijnen. Belangrijk is dat de lege plaats opgevuld wordt met een nieuw systeem. Dit kan op twee manieren. Er wordt een nieuw systeem toegevoegd dat voldoet aan de gestelde criteria. Ook kan er een systeem dat in het verleden niet meer voldeed, toegevoegd worden. Dit oude systeem zou nu weer aan alle criteria kunnen voldoen. Dit klinkt tegenstrijdig, maar de vraag luidt: blijven futuresystemen onder alle marktomstandigheden voor altijd werken? Het rouleren van futuresystemen houdt niets anders in dan dat de beste systemen gehandhaafd blijven terwijl de zwakkere systemen (tijdelijk) zullen verdwijnen. Na verloop van tijd kan het zwakke systeem, dat wel gemonitoord blijft, weer aan alle randvoorwaarden voldoen. Op dat moment kan deze opnieuw actief worden in de beleggingsportefeuille. Weging De allocatie van de verschillende systemen heeft een belangrijke invloed op het rendement. Er is een aantal mogelijkheden om systemen te alloceren. In eerste instantie is er de gelijkwaardige methode, waarbij alle winsten gelijk worden verdeeld over alle systemen. Een andere mogelijkheid, die veelal de voorkeur verdient, is om winsten van goede systemen volledig te herbeleggen in het zelfde systeem. Gedurende een tijdsperiode worden goede systemen beloond en krijgen zo een zwaardere weging in de portefeuille, terwijl minder renderende systemen een kleinere weging krijgen en zo de resultaten steeds minder beïnvloeden. Wel is het te adviseren om een periode te kiezen om de allocatie opnieuw te herzien. Bij een te lange periode kan één futuresysteem een te dominante positie innemen om zowel risico als rendement te veel te beïnvloeden, waardoor het effect van spreiding verdwijnt. Conclusie U ziet dat het begint bij simpel een FTI contract kopen en het eindigt bij één grote mathematische exercitie. Om geld te verdienen met futures moet u een degelijk plan hebben en we hopen dat u ziet dat dit niet zomaar een plannetje is. Tevens is het uitermate belangrijk om in meerdere future strategieën te handelen. Geeft u de futures toch liever uit handen, dan is het Global Future Fund vast iets voor u. Klik hier voor meer informatie Wij wensen u in ieder geval veel succes met handelen in futures! Michael Ahrens is directeur Vermogensbeheer en Eelco Ubbels is Senior Vermogensbeheerder. Triple Assets heeft zich als vermogensbeheerder gespecialiseerd in beleggingsstrategieën die onafhankelijk van de markt kunnen renderen. Tevens is Triple Assets de beheerder van het Global Future Fund, het enige Nederlandse beleggingsfonds dat alleen in futures belegt. Om meer te weten over dit fonds, kijk op

15 Column Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1steP jaargang, 26 augustus ABN AMRO wint aan kracht Verkoop de put AAB P OKT 16,00 voor 0,25 Door Henk Huising ABN Amro heeft het afgelopen jaar een ondermaatse prestatie laten zien ten opzichte van de AEX. De koers schommelt rond de 17, terwijl het afgelopen kwartaal een redelijk resultaat is behaald en het dividendrendement prima is. De laatste weken ligt het fonds er echter goed bij. Gekoppeld aan het verbeterde beurssentiment biedt dit kansen voor de korte termijn. was de aandelen te verkopen. Nu verwacht is daar de eerste weerstand. De diagonale weerstandslijn loopt van 1 juli tot vandaag. Op korte termijn ligt er steun bij 16,20. De lange termijnsteun van rond de 16 is echter betrouwbaarder. Negatief beeld op de lange termijn We kunnen er niet omheen. Op de lange termijn is ABN AMRO verwikkeld in een dalend trendkanaal. Wie de weerstandslijn legt over de toppen van in april en juli kan zien dat de koers de weerstandslijn twee keer raakt. Ik kijk voorts naar de steunlijn. Die stamt uit oktober 2003 en ligt rond de 16. Ik kijk ook naar de onderliggende indicatoren Stochastics (5, 3, 3) en de RSI (14) Er is hoop op de korte termijn De stochastics (5,3,3) bevindt zich boven de 80-grens en dat wil zeggen dat het aandeel ABN Amro overbought is. Maar de RSI (14) geeft geen verkoopsignaal. Ik adviseer de aandelen dus niet te verkopen. Ik denk zelf dat de weg omhoog is ingeslagen, mede gelet op het algehele beursherstel. Nu kunt u aandelen kopen, maar er zijn ook andere mogelijkheden om van een korte stijging te profiteren. Schoolvoorbeeld Nog even dit: let u ook op de horizontale weerstand die zich voordeed eind juni? Dit is een schoolvoorbeeld voor analisten die grafieken en lijnen trekken zonder gebruik te maken van extra indicatoren. Op 28 juni en op 1 juli zijn dezelfde bars te zien. Eenzelfde laagste koers, eenzelfde hoogste koers en eenzelfde slotkoers. Dit is een sterk omkeerpatroon, zodat het toen verstandig Verhouding rendement-risico is prima Wat kunnen we met die informatie? Zoals ik eerder vertelde, kunt u een aandeel kopen. ABN keert op jaarbasis 1 euro dividend uit per aandeel. Tel daarbij op dat op de lange termijn het neerwaartse risico beperkt blijft tot de 16. Dan is een aandeel kopen geen slechte keus. Maar ABN AMRO is geen lange termijn investering. Weet u nog? ABN AMRO zit in een dalend trendkanaal. Als er naar de bovenkant gekeken wordt, is er de dubbele top op 18,20. Dit betekent een stijging van 7,2% of een daling van 5,7%. Daarom kijk ik niet naar aandelen, maar naar een andere manier van beleggen om te profiteren van een korte stijging. Met opties een prima resultaat Daarom zie ik volop mogelijkheden met opties. Ik verkoop de putoptie die loopt tot oktober met als uitoefenprijs 16. Ik ontvang daarvoor 0,25 en moet daarvoor een margin van rond de 1,15 per optie aanhouden. Uiteraard kunt u ook callopties met een uitoefenprijs van 17,50 verkopen, gezien de weerstand rond dit niveau. De septemberserie levert 0,15 op. Conclusie en advies Ik geloof in een herstel van ABN Amro op de korte termijn. Er is bovendien heel veel steun rond de 16. Daarom vind ik het verstandig om de put optie AAB OKT 16 te verkopen. Maximale winst wordt bereikt indien de koers van ABN AMRO op de derde vrijdag van oktober minimaal 16 noteert. En de putoptie niet eerder is uitgeoefend uiteraard. Op basis van de margin bedraagt het rendement in deze twee maanden dan toch zo n 22%. Voor mij is ABN AMRO daarom dan ook dé bank..

16 Educatief Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Beleggen in een dalende AEX (2) In een dalende of zijwaartse markt kunnen we met opties extra verdienen aan groeiaandelen Door Herre Hogendoorn Groeiaandelen en niet-cyclische aandelen met een hoog dividend horen in iedere beleggingsportefeuille thuis. Die genereren immers een vast en betrouwbaar rendement en zorgen zodoende voor rust en stabiliteit. In een dalende of zijwaartse markt levert dat echter doorgaans geen koerswinst op. Met opties kunnen we er dan toch aan verdienen. Maar hoe? Buy & hold van groeiaandelen Het resultaat van beleggen hangt af van een groot aantal succesfactoren. Maar spreiding is het sleutelwoord. De ervaring leert immers dat zelfs de beste en meest ervaren beleggers er in 40% van de gevallen naast zitten. Daarom is het verstandig obligaties, groeiaandelen of niet-cyclische aandelen in bezit te hebben. Want die genereren een vast en betrouwbaar rendement en zorgen zo voor de nodige stabiliteit in de onrustige beleggerswereld. de bovenkant uit deze trading range gebroken was. Maar al snel zakte de koers weer terug via een dalend trendkanaal. De weerstandslijn daarvan wordt nu getest. En daarboven ligt dan nog de weerstand op 42 waar de koers intussen al acht keer op afgeketst is. De verwachting is daarom dat Koninklijke Olie nog verder zal dalen binnen het neergaande trendkanaal. Of anders voorlopig weer zijwaarts zal gaan bewegen binnen de trading range. Koninklijke Olie is zo n groeiaandeel. De koers is immers sinds 1989 gestaag gestegen van 13,= tot 41,50 op dit moment. Dat komt overeen met een gemiddelde stijging van 8% per jaar. De Koninklijke keert bovendien een hoog dividend uit. In de lange bestaansgeschiedenis van de Olies is dit dividend zelfs nog nooit verlaagd. Het wordt daarom ook wel het Fonds voor Weduwen en Wezen genoemd en is dus bij uitstek geschikt als buy & hold belegging. weduwen en wezen In volgende grafiek is echter te zien dat de koers van de Olies op dit moment al ruim een jaar hoofdzakelijk zijwaarts beweegt in een trading range tussen 37,5 en 42. De weduwen en wezen hebben het dus al die tijd zonder koerswinst moeten doen. In de afgelopen maand leek het er even op dat de koers van de Olies aan Ook bij een dergelijk scenario is met zo n groeiaandeel nog wel extra rendement te behalen. Dat kan door kortlopende callopties te schrijven met de betreffende groeiaandelen als dekking. Gedekt callopties schrijven Vorige week hebben we gezien wat een calloptie is. Samengevat is een calloptie het recht om een pakket van 100 aandelen van een bepaald fonds tot een bepaalde datum tegen een bepaalde prijs te mogen kopen. Dit noemen we respectievelijk de expiratiedatum en de uitoefenprijs van de calloptie. Dat recht heeft uiteraard een prijs. Dit wordt de optiepremie genoemd. Deze optiepremie is hoger, naarmate de uitoefenprijs van de calloptie lager is en de expiratiedatum verder weg ligt. Spread Spread is een tegenvaller waar u niet aan ontkomt; het is het verschil tussen biedkoers en laatkoers. De grootte van de spread is zeer afhankelijk van de liquiditeit van het fonds. Hoe meer er gehandeld wordt in een fonds, des te kleiner de spread.

17 Educatief Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Vervolg: Beleggen in dalende AEX? We kunnen echter als belegger niet alleen een calloptie kopen, maar ook verkopen. We noemen dit een calloptie schrijven. Door het schrijven van een calloptie nemen we de verplichting op ons om 100 aandelen van een bepaald fonds tot aan de expiratiedatum desgewenst te leveren voor de uitoefenprijs. En daarvoor ontvangen we dan de betreffende optiepremie. Dit kan een extra rendement op onze groeiaandelen opleveren. Voorbeeld Stel we hebben het groeiaandeel Koninklijk Olie in onze "Buy & Hold" portefeuille. En we verwachten dat de koers op de korte termijn zal gaan dalen of hoogstens zijwaarts zal bewegen in de trading range tussen 37,50 en 42. Dan kunnen we een calloptie schrijven. Bijvoorbeeld: I II III IV Optieserie Premie Premie als RD 40,= Premie als RD 44,= C RD okt. 38 á 3,85 2,-- 6,-- C RD okt. 40 á 2,00 0,-- 4,-- C RD okt. 42 á 0,75 0,-- 2,-- Kolom I: Kolom II: Kolom III: Kolom IV: De verkochte optie van het aandeel RD De ontvangen premie van de optie op dit moment De premie van de optie als het aandeel RD op expiratiedatum 40 waard is De premie van de optie als het aandeel RD op expiratiedatum 44 waard is Zakt de koers van Koninklijke Olie nu in de komende zeven weken naar 40, dan lopen de callopties met uitoefenprijs 40 en 42 op de derde vrijdag in oktober waardeloos af. Er verandert verder niets. We houden de aandelen Koninklijke Olie gewoon in portefeuille, maar we hebben wel 2 of 0,75 ontvangen. De optie met 38 als uitoefenprijs heeft bij een koers van 40,= op de expiratiedatum nog wel 2 waarde. Die moeten we dus terugkopen, maar we verdienen wel 1,85 (is 3,85-2,=). Altijd een positief resultaat Mocht Koninklijke Olie echter aan de bovenkant uit de trading range breken van het afgelopen jaar, bijvoorbeeld tot 44, dan hebben we het dus mis gehad. We moeten in dat geval de opties terugkopen voor de prijs die in kolom IV is weergegeven. Onze aandelen zijn intussen echter ook 2,50 in waarde gestegen. Per saldo is het resultaat van deze strategie in de tabel hieronder te vinden. Optieserie Ontvangen premie Te betalen Premie Waarde aandelen Saldo C RD okt ,85-6,-- + 2,50 0,35 C RD okt ,00-4,-- + 2,50 0,50 C RD okt ,75-2,-- + 2,50 1,25 Er blijkt in alle gevallen een positief saldo over te blijven. Wel moeten we ons realiseren dat de bereikte winst op de aandelen afgekapt is door de geschreven calloptie. Het kan natuurlijk ook gebeuren dat de geschreven calloptie uitgeoefend wordt. Dan moeten we de aandelen Koninklijke Olie dus leveren. Maar geen nood, want we hebben de aandelen in ons bezit. Dus we kunnen te allen tijde leveren. Ongedekt schrijven Anders zou het zijn, als we de aandelen niet in portefeuille hebben. Dan moeten we ze eerst gaan kopen op de beurs. En wel voor de intussen hogere prijs. Dat zou in dit geval het saldo met 2,50 verminderen. Maar dit verlies kan natuurlijk veel hoger oplopen. Wie ongedekt callopties schrijft, dient zich dan ook bewust te zijn van de risico s. Bovendien is het noodzakelijk om direct in te grijpen als de koers boven een van te voren bepaald stoploss niveau uitstijgt. Wie hier meer over wil weten, raad ik aan de in dit nummer opgenomen column van Bert van Arkel te lezen. Ga voor Goud De Olympische Spelen van Athene zijn weer voorbij. In datzelfde Athene werden in 1896 voor het eerst de moderne Spelen gehouden. En wel onder het motto: Meedoen is belangrijker dan winnen. Onzin natuurlijk, dat motto. Als meedoen belangrijker is, waarom is er dan een medailleklassement? Vanzelfsprekend is het een fantastische ervaring om het grootste sportevenement ter wereld mee te maken, daar twijfel ik niet aan. Maar er is meer. Uren van keihard werken, afzien en van vallen en opstaan zijn aan de Spelen voorafgegaan. Diepe dalen om daarna de top te bereiken. De tijd dat zonder al te veel inspanning grote triomfen gevierd konden worden, is voorbij. Sporters moeten zichzelf trainen, tot in den treure. Want oefening baart kunst. Had u een van de Nederlandse sporters in Athene gevraagd naar zijn of haar doel, dan kreeg u waarschijnlijk steevast hetzelfde antwoord: Ik ga voor goud! Beleggen is ook een sport, een spel. Deelnemen aan dit spel is een aardige bezigheid. Voor de een slechts een hobby, voor de ander pure broodwinning. Ook als belegger moet u oefenen. Oefening baart immers kunst. Met vallen en opstaan verbetert u uw strategie. Verlies nemen om uiteindelijk op winst te staan. U zorgt voor zoveel mogelijk informatie en professionele middelen. U wilt realtime koersen en een rechtstreekse verbinding met de beurs. Misschien heeft u wel beleggingstrainingen gevolgd. Allemaal met dat ene doel voor ogen: winnen. Want meedoen is leuk, maar u wilt meer. U gaat voor goud. Liefst veel goud. Koen Schunselaar Alex Beleggersbank

18 Colofon Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.4, 1ste jaargang, 26 augustus Abonnementen en Advertenties Niet goed geld terug Geen geld verdiend met de adviezen in BeursBulletin? Uw geld volledig terug! Hoofdredacteur Dr. Ir. Bert van Arkel Eindredactie Johan Wiering Redactie Drs. Joop Folkertsma Henk Huising Dr. Ir. Herre Hogendoorn Frank Masselink Robert Schutte Uitgever Drs. Harm van Wijk Klantenservice Barry Hermans Telefoon (023) Fax (023) Postbus AH Hoofddorp Abonnementen Abonnementen kunnen op ieder gewenst moment ingaan en lopen automatisch door, tenzij dertig dagen voor de vervaldatum schriftelijk wordt opgezegd. Adreswijziging s.v.p. één week van te voren per doorgeven. Maandabonnement 14,95 Jaarabonnement 149,- Oude nummers zijn te bestellen à 6,50 Advertenties BeursBulletin.nl Telefoon (023) Fax (023) Medewerkers Rick Hoebée Monique van Sweeden Eva Tyc Koersgegevens en Grafieken Activeplus Wall Street Professional Vormgeving Dolf van Vliet Website BeursBulletin Media 2004 Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten zijn de algemene voorwaarden van toepassing welke zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam. BeursBulletin bevat tips en adviezen die met de grootste zorgvuldigheid zijn opgesteld. BeursBulletin Media en de bij deze uitgave betrokken redactie aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van deze informatie. De gegevens die wij van u hebben ontvangen kunnen worden gebruikt voor toezending van informatie en aanbiedingen van BeursBulletin Media en speciaal geselecteerde bedrijven. Indien u dit niet wenst, gelieve een briefje te sturen aan de klantenservice.