Bedrijvenparkmanagement Deventer, Mark van Mast, Parkmanager 17 november Notitie Cameratoezicht Deventer

Transcriptie

1 Bedrijvenparkmanagement Deventer, Mark van Mast, Parkmanager 17 november 2010 Notitie Cameratoezicht Deventer

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Oriëntatie Huidige situatie Gewenste situatie Doel Beoogd resultaat Samenwerkingspartners Termijn Legitimatie cameratoezicht Draagvlak Wettelijk kader Argumenten voor en tegen Techniek Systeem Camera s Software Locatie camera s Randvoorwaarden Financiële invulling Oriëntatie bij marktpartijen Globale inschatting kosten cameratoezicht Financieringsbehoefte financieringsmogelijkheden in kaart Schatting eigen bijdrage deelnemende ondernemers Mogelijke meevallers/tegenvallers Vervolgstappen Bijlage 1: Stappenplan Bijlage 2: gedetailleerd kostenoverzicht Notitie Cameratoezicht 2 17 november 2010

3 1. Inleiding De bedrijventerreinen in Deventer kennen sinds vier jaar een continue cyclus van optimaliseren van veiligheidsmaatregelen. Ondernemers, politie, gemeente en brandweer meten en evalueren structureel de uitgezette acties en scherpen hun plannen aan in het zogeheten proces van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Omdat er ondanks de genomen maatregelen nog steeds te veel incidenten plaatsvinden, is het KVO in 2009n uitgebreid met een onderzoek naar mogelijkheden tot het verkrijgen van cameratoezicht. Mede in het licht van een proef met een camera aan de toegangsweg van één van de bedrijventerreinen die tot een sterke daling van het aantal incidenten heeft geleid. Het onderzoek wordt met deze notitie omgezet in een haalbaarheidsstudie, resulterend in een plan op basis waarvan beslissingen genomen kunnen worden over de daadwerkelijke implementatie van een systeem. De notitie dient daarmee als basis voor draagvlak bij de partijen van wie een concrete bijdrage wordt verwacht in de vervolgfase. Deze bijdrage kan financieel van aard zijn. Vandaar dat een belangrijk deel van de notitie wordt ingenomen door een financiële paragraaf. De notitie is geschreven door de trekker van het cameratoezicht in Deventer, de stichting Bedrijvenparkmanagement Deventer (BPM), de grootste vertegenwoordiger van ondernemers op bedrijventerreinen in Deventer. In BPM werken de drie ondernemersverenigingen en de gemeente samen aan kwaliteitsbevorderende projecten op de bedrijventerreinen. De Deventer Kring van Werkgevers (DKW) en MKB Deventer zijn adviseurs van het bestuur van de stichting BPM en als zodanig ook betrokken bij het tot stand komen van de notitie en het eventuele vervolg daarvan. Aanleiding De bedrijven op de Deventer bedrijventerreinen zijn in beginsel een makkelijke prooi voor criminelen. De directe ligging aan de A1 maakt het (internationale) criminelen makkelijk snel te komen en te gaan. Verder kennen de bedrijventerreinen Bergweide en Kloosterlanden vele toegangs- en dus vluchtwegen. De Weteringen heeft een beperkt aantal toegangswegen maar is vooral kwetsbaar vanuit de aangrenzende woonwijk. Autobedrijven aan de wal tussen de woonwijk en De Weteringen kunnen daar over meepraten. In 2009 zijn daar in de nachtelijke uren meer dan 100 airbags uit auto s verwijderd en via de woonwijk afgevoerd. Ondanks de intensieve surveillance door 2 tot 3 beveiligers die elke avond, nacht en vroege ochtend de bedrijven in de gaten houden. In paragraaf 3.3 wordt de totale omvang van de veiligheidsuitdagingen geschetst aan de hand van de uitkomsten van de veiligheidsanalyses die gemaakt zijn voor het behalen van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Organisatie Het project wordt uitgevoerd door de parkmanager onder toezicht van een stuurgroep. De stuurgroep bestaat uit de voorzitter van BPM, heer C. Koppert en de clustermanager van de gemeente, heer F. Stein. De parkmanager wordt bijgestaan door twee werkgroepen. De werkgroep cameratoezicht. en de werkgroep breedband in verband met het grote belang van breedband bij het tot stand komen van cameratoezicht. Hierin wordt de parkmanager bijgestaan door een vertegenwoordiger van MKB Deventer. en door drie bestuursleden van de ondernemersverenigingen voor het verkrijgen van zoveel mogelijk deelnemers. Leeswijzer In hoofdstuk 2 leest u over de huidige situatie, in hoofdstuk 3 de overwegingen om over te gaan tot cameratoezicht. Hoofdstuk 4 gaat kort in op de keuze voor de techniek achter het toezicht. Hoofdstuk 5 behelst de financiële basis voor verdere besluitvorming. Tenslotte worden in hoofdstuk 6 de vervolgstappen besproken. Notitie Cameratoezicht 3 17 november 2010

4 2. Oriëntatie 2.1. Huidige situatie Er vindt op onze bedrijventerreinen al meer dan 6 jaar toezicht plaats door surveillance en alarmopvolging van het particuliere beveiligingsbedrijf Veneberg Security. Dit was oorspronkelijk geregeld in de Stichting Veiligheidszorg waarin de Kamer van Koophandel, gemeente, politie, Deventer Kring van Werkgevers (DKW), MKB Deventer en BPM zitting hadden. Sinds een kleine twee jaar is het collectief onder verantwoordelijkheid van BPM gekomen. Dat wil zeggen dat het bestuur van BPM waakt over de kwaliteit van de door Veneberg Security geboden diensten en periodiek afspraken maakt over de condities waartegen dat gebeurt. Tevens heeft BPM inspraak in hoe eventuele financiële overschotten die Veneberg Security realiseert worden aangewend. In hoofdstuk 5, de financiële invulling, zult u zien dat dat van belang is voor de financiering van het gewenste cameratoezicht. In het kort vindt de huidige surveillance thans tussen de volgende tijden plaats: van maandag tot en met donderdag van tot uur; van vrijdag uur tot en met maandag uur (behalve op zaterdag van uur tot uur); op erkende christelijke en nationale feestdagen tussen en uur. Gedurende deze tijden surveilleren twee tot drie medewerkers met een auto op de drie terreinen. Vanzelfsprekend spelen de meeste bedrijfsactiviteiten zich overdag af. Ook in de avond en nachtelijke uren zijn op het industrieterrein echter bedrijfsactiviteiten waar te nemen. Een enkel bedrijf werkt continu, terwijl andere bedrijven zeer vroeg in de ochtend aanvangen met hun werkzaamheden. Er vinden dus permanent bedrijfsactiviteiten op het industrieterrein plaats. Mobiele surveillance is op zich een praktische en werkbare manier om toezicht uit te oefenen. Er gaat ook een preventieve werking van uit. Aan de andere kant hebben we ervaren dat het met de beschikbare middelen onmogelijk is om middels surveillance alle ongewenste bewegingen op een bedrijventerrein te signaleren. Het is vooral een reactieve vorm van toezicht. Incidenten vinden zelden plaats op de plek waar de surveillanten zich op dat moment bevinden. Mocht er een incident gemeld worden via bijvoorbeeld een alarminstallatie, heeft dat aanrijdtijd tot gevolg. Deze is in Deventer gelukkig beperkt tot gemiddeld 5 minuten maar de gemiddelde kraak is in 3 minuten gepleegd Gewenste situatie De wensen van de ondernemers komen op de volgende drie punten neer: Meer proactieve benadering zodat incidenten voorkomen kunnen worden Meer gebruikmaken van techniek Efficiënter omgaan met de middelen van ondernemers BPM denkt al geruime tijd met Veneberg Security, politie en gemeente na over een meer proactieve vorm van beveiliging. In het kader van zaakbescherming verdient het de voorkeur om incidenten aan te zien komen en ze daarmee te kunnen voorkomen. De Stichting CrimiNee! heeft ons daarbij op het juiste spoor gezet met de bouw van een regionale Toezichtruimte (RTR ) waar camerabeelden door politie en beveiligingsdiensten uitgelezen kunnen worden. Intelligente camerasystemen maken een proactieve benadering mogelijk. Door gebruikmaking van techniek kan derhalve meer beveiliging worden geboden tegen ongeveer gelijkblijvende middelen Doel Primair doel is het voorkomen en verminderen van activiteiten waarbij de veiligheid van personen en goederen in geding komt en het verbeteren van het veiligheidsgevoel voor klanten en personeel: De stichting CrimiNee! giet deze doelstelling treffend in de volgende categoriën: Notitie Cameratoezicht 4 17 november 2010

5 Preventief Camera s kunnen preventief werken omdat ze van invloed zijn op het gedrag van plegers van criminaliteit. Repressief Opgenomen beelden kunnen achteraf door de politie en justitie worden gebruikt als bewijsmateriaal in het kader van opsporingsonderzoeken. Subjectief Mensen kunnen zich veiliger voelen door cameratoezicht. Slim beveiligen Met behulp van vroegtijdige signalering van onraad met behulp van (intelligente)camerabeelden beelden, kan de beveiliger zijn werk pro-actief, effectiever en efficiënter doen. Toezicht bijvoorbeeld op het parkeren op het terrein (parkeerbeheer) en toegangscontrole Secundair doel is de ondersteuning van het primaire bedrijfsproces van bewaking / beveiliging, handhaving en opsporing: Vroegtijdig signaleren van onraad en incidenten, zoals inbraak, diefstal, vernielingen, brand etc; Detectie van ongewenste content zoals kentekens van gestolen voertuigen Detectie van ongewone en mogelijk verdachte patronen en bewegingen (Schil 2) door middel van content- en patroonherkenning Beoogd resultaat Bedrijventerreinen die veilig(er) worden en blijven door vermindering van het aantal bedrijfsinbraken en andere criminele activiteiten Samenwerkingspartners De hieronder genoemde samenwerkingspartners vormen met uitzondering van het CrimiNee!, een vast onderdeel van de werkgroep KVO. Vanuit die werkgroep is het advies gegeven om samen naar mogelijkheden voor cameratoezicht te zoeken. De partners zijn derhalve ook allen betrokken bij dit project. Ondernemers De ondernemers op de bedrijventerreinen zijn grotendeels georganiseerd in de drie ondernemersverenigingen. Er is enige overlap met lidmaatschap van de DKW en MKB Deventer. Samen zijn zo n 70% van de bedrijven lid van één of meer van voornoemde organisaties. BPM is de initiator van het project cameratoezicht en houder van het mantelcontract voor collectieve beveiliging. De rol van de ondernemers bestaat uit het dragen van cameratoezicht. Individuele ondernemers zullen door deelnemer te worden in de collectieve beveiliging, de financiële peiler zijn onder het toezicht. BPM is namens de ondernemers verantwoordelijk voor de uitvoering van de collectieve beveiliging en ziet toe op de kwaliteit van de dienstverlening. Afspraken hierover zijn vastgelegd in een mantelovereenkomst tussen BPM en Veneberg Security. Gemeente Het is primair een verantwoordelijkheid van ondernemers om hun eigendommen te beveiligen. De gemeente kan faciliteren daar waar het haar kerntaken betreft zoals vergunningverlening voor plaatsing van masten en dergelijke. Tegelijk heeft de gemeente behoefte om invloed te hebben op hoe het cameratoezicht uitgevoerd wordt. Het gaat hier om het vragen van waarborgen met betrekking tot juridische aspecten van cameratoezicht. Hierbij moet gedacht worden aan hoe er met beeldmateriaal omgegaan wordt, waar dit opgeslagen wordt en voor welke duur. De gemeente verstrekt verder een eenmalige bijdrage in de initiële kosten van De verdere aanschaf- en exploitatiekosten dienen door de ondernemers zelf gedekt te worden. De rol van de gemeente bestaat samengevat uit de volgende drie onderdelen: 1. Jurisch kaderstellend; 2. Ondersteuning op kernactiviteiten; 3. Startsubsidie. Politie De politie is betrokken als huidige samenwerkingspartner in de collectieve beveiliging en zit ook in de werkgroep voor het KVO. Er is dagelijks contact tussen Veneberg Security en de politie. Notitie Cameratoezicht 5 17 november 2010

6 Een belangrijk onderdeel van het cameratoezicht via de RTR is kentekenregistratie van alle in- en uitgaande voertuigen. De politie beschikt over een database met verdachte kentekens. Het RTR is zodanig georganiseerd dat de politie de beelden van kentekens registreert en waar nodig deelt met de partners in het RTR. Daarmee is de politie niet alleen bij de opvolging van verdachte bewegingen maar ook bij het uitlezen van beelden een partner. Private partijen Het beveiligingsbedrijf Veneberg Security geeft al jaren naar volle tevredenheid uitvoering aan de collectieve surveillance op de bedrijventerreinen. Mede door de inspanningen van Veneberg Security is het collectief uitgegroeid tot 225 deelnemers met een omzet van ,-. Veneberg Security heeft aangegeven te willen participeren in het cameratoezicht. Zowel in de bemensing bij het uitlezen van de beelden als het beschikbaar krijgen van een deel van de opbrengsten van de collectieve beveiliging voor camera s. Hiertoe zal Veneberg Security actief de deelnemers benaderen en nieuwe deelnemers werven. Stichting CrimiNee! De Stichting CrimiNee! is een publiek private samenwerking tussen ondernemers, gemeenten en politie. Ze organiseert onder anderen de activiteiten rondom de Regionale Toezichtruimte IJsselland (RTR ). Hier kijken politie en particuliere beveiligers samen camerabeelden uit en zorgen voor signalering van incidenten naar de buitenwacht. In dit project is het de bedoeling om alle camera s aan te sluiten op de RTR omdat deze onder toezicht van de politie valt. In onze provincie zijn verschillende camerasystemen in de openbare ruimte actief die aangesloten zijn op de RTR. Het gaat hierbij onder andere om bedrijventerreinen in de gemeente Zwartewaterland en in de binnenstad van Zwolle. Aansluiting op de RTR is wat de overige partijen in dit project betreft zeer wenselijk. Wel moet worden gekeken naar de condities waaronder aansluiting gerealiseerd kan worden. Hiertoe is door CrimiNee! een Programma van Eisen opgesteld waaraan voldoen moet worden Termijn 1 januari 2012 dient er een werkend camerasysteem te zijn waarvan de beelden uitgelezen kunnen worden uitgelezen in de RTR. Om dit te realiseren wordt het volgende tijdsschema aangehouden o.b.v. het stappenplan uit bijlage 1: Activiteit Oriëntatie Go - no go Opzetten stuur- en werkgroepen Businessplan Instemming gemeenteraad en OV's Go - no go Communicatieplan opzetten Deelnemerwerving Go - no go Opstellen programma van Eisen Leveranciersselectie Realisatie Operationeel Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Notitie Cameratoezicht 6 17 november 2010

7 3. Legitimatie cameratoezicht 3.1. Draagvlak Binnen het samenwerkingsverband van het KVO zijn alle samenwerkende partners (ondernemers, politie, brandweer en gemeente) het erover eens dat collectief cameratoezicht op de bedrijventerreinen nodig is om de panden, terreinen en goederen effectiever te kunnen beveiligen. Ondernemers: Uit een steekproef van Veneberg Security bij een aantal van de deelnemers aan de collectieve beveiliging blijkt dat er draagvlak is voor het aanwenden van een deel van de opbrengsten voor aanschaf van camera s. De deelnemers zijn veelal leden van de ondernemersverenigingen maar ook enkele leden van MKB Deventer en DKW. MKB en DKW hebben overigens hun steun toegezegd. Zij zullen hun leden motiveren mee te doen. De ondernemersverenigingen willen ook financieel participeren wanneer dat nodig is. Dit geeft aan dat er reeds draagvlak is bij de besturen van de verenigingen waar het merendeel van de ondernemers vertegenwoordigd is. Bijgaande notitie is vastgesteld door het bestuur van de stichting Parkmanagement Deventer. Gemeente: De gemeenteraad zal in december geconsulteerd worden over het voorstel. Hoewel dit voorstel beperkt zich nadrukkelijk beperkt tot invoering van intelligente camerabewaking op de bedrijventerreinen in Deventer, is hier sprake van een eerste stap in de toepassing van camerabewaking in de openbare ruimte. Later in dit jaar zal de mogelijkheid van toepassingen van camerabewaking aan de raad worden voorgelegd voor andere locaties zoals centrum of winkelcentra. Vooralsnog wordt de raad gevraagd in te stemmen met camerabewaking op de bedrijventerreinen Kloosterlanden, Bergweide en De Weteringen Wettelijk kader Privaat cameratoezicht De bepalingen uit de Gemeentewet gelden niet voor particulier of bedrijfsmatig gebruik van camera s, dat gericht is op de bescherming van veiligheid van de private eigendommen. In deze gevallen is het cameratoezicht volledig gebonden aan de voorschriften van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Deze vorm van cameratoezicht wordt aangetroffen in winkels, bedrijventerreinen en in parkeergarages. Net als bij publiek cameratoezicht geldt ook bij privaat cameratoezicht het uitgangspunt dat het cameratoezicht in verhouding moet staan tot de ernst van de situatie en niet door andere, minder ingrijpende, maatregelen vervangen kan worden. Cameratoezicht op Deventer bedrijventerreinen Stichting Parkmanagement heeft als doelstelling voor inzet van cameratoezicht op de Deventer bedrijventerreinen de beveiliging van personen, gebouwen, terreinen, zaken en productieprocessen. Het regime van de Wbp voor het cameratoezicht kan toebedeeld worden aan de Stichting Parkmanagement. Dit is in 2009 al getoetst door het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) in het geval van eenzelfde vraag van de Stichting Beveiliging Bedrijventerrein Vianen. Omdat ook delen van de openbare ruimte in beeld worden gebracht heeft de gemeente ook onder het Wbp-regime een verantwoordelijkheid. Gemeentelijke invloed kan worden gewaarborgd door de gemeente vaste deelnemer te laten zijn van overleggen van Parkmanagement en door het vastleggen van gemeentelijke invloed in statuten. (Publiek-Private samenwerking PPS) De juridische grondslag van publiek-privaat cameratoezicht, dat tot doel heeft het beveiligen van personen en eigendommen, is privaat cameratoezicht onder de Wbp en het VB. De wet stelt een aantal eisen waaraan het cameratoezicht moet voldoen: Proportionaliteit en subsidiariteit: Uitgangspunt is dat het vastleggen van beelden geen onevenredige inbreuk op de privacy van individuele burgers mag betekenen. De inbreuk in de persoonlijke levenssfeer moet te rechtvaardigen zijn. Hierbij moet aangegeven worden waarom het cameratoezicht noodzakelijk is en waarom het bedrijfsbelang prevaleert boven het Notitie Cameratoezicht 7 17 november 2010

8 privacybelang. Wanneer het beveiligingsprobleem ook met andere maatregelen dan cameratoezicht kan worden opgelost, is er een verplichting om voorrang te geven aan de maatregel die het minste inbreuk maakt op de privacy van burgers. Bijvoorbeeld als door extra surveillance of aanpassing straatverlichting een vergelijkbaar effect behaald kan worden. Voor Deventer geldt dat ondanks diverse maatregelen zoals extra surveillance door Veneberg Security geen significante daling van criminaliteit heeft plaatsgevonden. Pakket van maatregelen: Het College Bescherming Persoonsgegevens (CPB) geeft er de voorkeur aan dat cameratoezicht deel uit maakt van een pakket van maatregelen. Cameratoezicht alleen biedt doorgaans geen effectieve oplossing van beveiligingsproblemen. Belangrijk dat cameratoezicht live wordt uitgekeken of dat door middel van intelligente camera s bewakings- en andere hulpdiensten gewaarschuwd kunnen worden. Met het Keurmerk Veilig Ondernemen waar in Deventer bedrijventerreinen mee gewerkt wordt, zijn of worden verschillende maatregelen om criminaliteit te beperken getroffen Bewaartermijn: Voor opgenomen beelden die langer dan 24 uur bewaard worden geldt een meldingsplicht en/of een onderzoeksplicht. Wanneer de camerabeelden maximaal een week bewaard worden, is het mogelijk om met een meldingsplicht te volstaan. Indien de beelden langer dan zeven dagen bewaard worden dient, voordat met het cameratoezicht gestart wordt, een onderzoek uitgevoerd te worden door het CPB. Kenbaarheid: Cameratoezicht op grond van de Wbp moet kenbaar gemaakt worden. Het effectiefste middel hiervoor is het ophangen van borden waarop bezoekers gewezen worden op het aanwezige cameratoezicht. Hiervoor is een generiek model beschikbaar. Meldingsplicht: Wanneer persoonsgegevens worden verzameld, is het in een aantal gevallen zo dat dit moet worden gemeld bij het CBP. In sommige gevallen is het zelfs verplicht om, voordat wordt begonnen met gegevens verzamelen, het CBP te laten onderzoeken of deze gegevensverwerking niet teveel inbreuk maakt op de privacy van anderen. Welke uitzonderingen hiervoor gelden op het gebied van cameratoezicht staan vermeld in artikel 38 van het VB. Als vuistregel kan worden aangehouden dat wanneer de beelden langer dan 24 uur worden bewaard, er een verplichting is om melding te doen van het cameratoezicht. Het camerasysteem op de bedrijventerreinen voldoet aan de gestelde eisen Argumenten voor en tegen Ambitie Het aspect veiligheid heeft op de bedrijventerreinen steeds een hoge prioriteit. Doel is het scheppen en behouden van een veilig klimaat op de bedrijventerreinen voor ondernemers en bezoekers. Het veiligheidsbeleid voor stelt maximale veiligheid tot doel waarbij de waardering in 2014 door ondernemers wordt uitgedrukt in een rapportcijfer 7,5. Politiecijfers Recente politiecijfers over de 2009 ontbreken i.v.m. problemen met de implementatie van een nieuw systeem. In de jaarlijkse voortgangsrapportage 2005 was nog sprake van 375 bedrijfsinbraken. In 2008 waren dat er zo n 345 op jaarbasis. Over 2009 ontbreken vergelijkbare cijfers. Het actuele beeld is dat het aantal incidenten stabiliseert op de cijfers uit Uit een recente handmatige analyse van politiecijfers m.b.t. ondernemers op Bergweide en Kloosterlanden blijkt dat er daar 406 geregistreerde incidenten zijn over een periode van 12 maanden in % van die incidenten betreffen verkeersongevallen waarbij vaak sprake is van materiële schade in combinatie met doorrijden. Op de tweede plaats komen inbraken. De impact van inbraken voor een ondernemer is groot; verzekeringspremies worden flink hoger en aanvullende voorzieningen (door de verzekeringsmaatschappij als voorwaarde gesteld) zijn vaak erg kostbaar. Voorbeelden van zulke inbraken zijn a. een diefstal van een groot aantal airbags bij een autodealer die - hoewel voorzien van camerabewaking op het eigen terrein - in enkele minuten wordt beroofd waarbij enorme schade wordt aangericht aan de auto's of bedrijven. Maximale inspanning KVO In het kader van het KVO bestaat al geruime tijd een succesvolle, structurele samenwerking tussen parkmanagement, ondernemers, politie, gemeente, brandweer en ondernemers gericht op veiligheid. Deze samenwerking is er op gericht om continue verbeteringen aan te brengen om zo overlast en criminaliteit terug te dringen. In de loop van de tijd is veel bereikt door middel van deze samenwerking. Een uitgebreid pakket aan maatregelen is reeds getroffen, variërend van inrichting terrein en onderhoud daarvan, via plaatsing van hekwerk op de dijk tot inhuur collectieve beveiligers Notitie Cameratoezicht 8 17 november 2010

9 en camera s op eigen terrein. De collectieve beveiliging (surveillance door een bewakingsdienst) is inmiddels al verdubbeld naar twee auto s. Deze vorm van beveiliging werkt zeer nauw samen met de politie. Binnen de huidige mogelijkheden lijkt de grens van de inspanningen en daarmee het effect op de veiligheid bereikt. Ondanks deze maximale gezamenlijke inspanning blijkt uit de cijfers m.b.t. bedrijfsinbraken dat het aantal bedrijfsinbraken elk jaar verminderde maar dat dit sinds 2008 stabiliseert, m.a.w. niet verder teruggedrongen wordt. Ook zijn er op het gebied van criminaliteit ontwikkelingen gaande waar deze samenwerking en de huidige middelen geen passend antwoord vormen. Om vandalisme en criminaliteit nog verder terug te kunnen dringen en een antwoord te bieden tegen nieuwe criminele ontwikkelingen wordt voorgesteld om de reeds bestaande pakket maatregelen uit te breiden met cameratoezicht op de bedrijventerreinen. Dit systeem van cameratoezicht is dan aangesloten op de RTR in Zwolle waardoor hulpdiensten direct geïnformeerd en gealarmeerd kunnen worden. Bij incidenten kan ook informatie hier gecombineerd worden waardoor een inzet effectiever wordt. Ontwikkelingen algemeen Bedrijventerreinen zijn vooral buiten werktijden een aantrekkelijk doelwit voor criminelen. Op die tijden zijn er weinig mensen aanwezig terwijl er vaak kostbare goederen aanwezig zijn. Zo is er de gespecialiseerde, professionele criminaliteit die het gemunt heeft op specifieke bedrijven. Zij maken daarbij dankbaar gebruik van het feit dat de ontsluiting van onze bedrijventerreinen naar de snelwegen goed is. In minuten tijd wordt het feit gepleegd en is men weer vertrokken. Om sneller en gerichter hierop te kunnen reageren, moet informatie sneller bij de politie komen dan nu het geval is. Door toepassing van het concept van intelligent cameratoezicht wordt het mogelijk om 7 x 24 uur de menselijke schakel in de beveiliging te ondersteunen en versterken. Naast vroegtijdige signalering geeft dit concept meer mogelijkheden voor repressief optreden achteraf opsporing en bewijsvoering). Nog een andere ontwikkeling is die van de diefstallen en overvallen op trucks. Voor Deventer is al eerder bedacht dat een beveiligde truckparking een oplossing moet bieden voor vrachtwagenchauffeurs die te laat zijn om nog gelost te worden en daarom met hun vaak kostbare lading langs de weg moeten blijven staan. Ongeacht of er sprake is van een centrale truckparking of een aantal kleinere locaties, cameratoezicht zal ook hier een bijdrage leveren aan de veiligheid daarvan. Ontwikkelingen in de regio Een andere ontwikkeling wordt aangeduid als het waterbedeffect; meer en meer worden bedrijventerreinen in het land en met name in deze regio beveiligd door een pakket aan maatregelen, vaak in het kader van KVO, maar nu met inbegrip van het instrument cameratoezicht. Met name IJsselland loopt in deze ontwikkeling voorop. Zwartewaterland had met de beveiliging van haar bedrijventerrein de landelijke primeur en ondervindt als pilot inmiddels veel navolging, onder andere in Zutphen. Indien Deventer daarin achterblijft is het voorspelbaar dat er een verplaatsing van criminele activiteiten zal zijn en dat hier het aantal inbraken merkbaar zal toenemen. Aantrekkelijke openbare ruimte Een bedrijventerrein moet toegankelijk blijven en een open en transparante uitstraling houden. Dit heeft te maken met zowel de aantrekkelijkheid van een bedrijventerrein als met de sociale veiligheid van dat terrein voor medegebruikers, bezoekers, passanten, personeel etc. Cameratoezicht moet voorkomen dat bedrijven c.q. terreinen gefortificeerd raken omdat de ondernemers geen andere uitweg meer zien om panden en goederen te beschermen. 4. Techniek 4.1. Systeem In voorgaand hoofdstuk is gesproken over intelligent cameratoezicht. De veiligheidsketen van CrimiNee! is gebaseerd op dergelijk intelligent toezicht. Alle beelden worde live streaming doorgegeven en opgeslagen (25 frames en 4 CIF) dat 24 x 7 en opgeslagen conform wetgeving 7 dagen bewaard. De software die de door camera s geregistreerde beelden verwerkt speelt hierin een cruciale rol. Er kunnen zones en tijdsvensters worden ingesteld worden waarbinnen geen bewegingen Notitie Cameratoezicht 9 17 november 2010

10 behoren plaats te vinden. Op deze manier wordt niet bij alle bewegingen een melding gegeven maar alleen bij verdachte bewegingen. Op de Deventer bedrijventerreinen gaat dit bijvoorbeeld over nachtelijke verplaatsingen van voertuigen en/of personen in zones waar deze op dat tijdstip niet verwacht worden. In het Brondocument van CrimiNee! valt in detail na te lezen hoe het concept technisch in elkaar steekt. Het Brondocument is bij CrimiNee! op te vragen. In geval van de Deventer bedrijventerreinen zullen de beelden worden uitgelezen in de RTR in Zwolle. Hier is voornoemde intelligente software geïmplementeerd. Daarnaast worden de beelden van de publieke ruimte er onder toezicht van de politie uitgelezen. Een belangrijke voorwaarde voor gemeente en ondernemers Camera s De uitgangspunten voor het cameratoezicht op bedrijventerreinen worden technisch vertaald naar een RTR basisconfiguratie. De stichting CrimiNee! Spreekt hierbij over schillen 1 t/m 4. Schil 1 is hierbij de buitenste schil om het gehele bedrijventerrein. Schil twee bevindt zich in de publieke ruimte binnen een bedrijventerrein. Schillen 3 en 4 bevinden zich in de private ruimte en gebouwen op het terrein. Deze twee zijn zaak voor de individuele ondernemers. De onderhavige notitie gaat over schil 1 en 2. Als deze goed ingevuld worden, wordt de investering in camera s in schillen 3 en 4 geminimaliseerd. Verder wordt daarmee een wildgroei van camera s voorkomen met bijbehorende desinvesteringen en gebrek aan regie op het uitlezen van beelden. Domecamera Schil 1 zijn de zogenaamde kentekencamera s waarmee het inkomend en uitgaand verkeer wordt gecontroleerd door kentekens te matchen met de database van de politie. Hierin bevinden zich ca verdachte kentekens. Als er een match is, worden bewegingen van het betreffende voertuig gevolgd met de camera s uit de tweede schil. Dit zijn de zogenaamde dômecamera s. Deze camera s dienen voorzien te zijn van patroon herkenning. Dit wil zeggen dat intelligente software deze camera s ondersteunt bij het herkennen van ongewenste bewegingen van voertuigen en personen en ongewenst gedrag van personen. De camera s worden door middel van een gecertificeerde glasvezel breedbandig aangesloten op de CrimiNee! veiligheidsketen van de RTR waar gedurende het overeengekomen tijdsvenster de camerabeelden live worden geobserveerd en de verdere afwikkeling en opschaling plaats vindt. De aanbieder van de glasvezel verbinding dient voldoende en stabiele bandbreedte te garanderen. In Deventer wordt gekeken naar zogeheten VPN verbindingen waarbij in wezen elke camera een eigen beveiligde glasvezel krijgt. De stichting CrimiNee! stelt eisen aan de stabiliteit en bandbreedte van de verbinding. Hieraan zullen wij voldoen Software Door toepassing van intelligente software kunnen de camera s gebruikt worden waarvoor ze primair bedoeld zijn: het signaleren van verdachte bewegingen en gedragingen teneinde incidenten te voorkomen. In de software kan ingesteld worden dat privacy gevoelige gebieden en bedrijven die geen prijs stellen op cameratoezicht niet in beeld komen. Notitie Cameratoezicht november 2010

11 Beelden van domecamera s Kentekenherkenning 4.4. Locatie camera s Op de terreinen worden op strategische locaties initieel ca. 35 camera s geplaatst Deze camera s worden vast bevestigd op nog te plaatsen palen. Dit aantal kan op basis van ervaring en beschikbare middelen in een later stadium worden uitgebreid tot max. ca 80 camera s In verband met beschikbare middelen en proportionaliteit hebben wij besloten om vooraleerst in ieder geval eerste schil van CrimiNee! volledig in te vullen. Dat wil zeggen dat we alle toeganswegen willen voorzien van ca. 20 zogeheten kentekenherkenningscamera s om alle in- en uitgaande kentekens in beeld te hebben. Vervolgens worden op basis van hotspots, plekken met een verhoogd risico op incidenten, dome-camera s geplaatst. de locaties van camera s in deze hotspots dienen verder ionderzocht te worden. Alle camera s worden middels een beveiligde glasvezelverbinding verbonden met de RTR in Zwolle via een switch die momenteel is ondergebracht in de brandweerkazerne aan de Schonenvaardersstraat in Deventer Randvoorwaarden De randvoorwaarden voor het implementeren van een succesvol camerasysteem zijn: Infrastructuur Eisen van Criminee! om aan te kunnen sluiten op hun toezichtsruimte (zie bijlage 3) voor het pakket van eisen Van Criminee!). Verlichtingsplan Stroomvoorziening Vergunningen Begeleiding en coördinatie van de uitvoering Notitie Cameratoezicht november 2010

12 5. Financiële invulling De exacte kosten voor cameratoezicht zijn nog niet bekend. Ook staan er twee opties open voor het realiseren van breedband aansluitingen. In dit stadium is het echter van belang om draagvlak te peilen bij partijen die uiteindelijk cameratoezicht zullen financieren. Hiervoor is volgens BPM en de gemeente geen exacte kostenraming noodzakelijk. Op basis van een indicatie kan dermate inzicht verkregen worden in de hoogte van de bijdragen dat de betreffende partijen kunnen beslissen over een vervolg. Een uitgebreide oriëntatie bij marktpartijen heeft het benodigde Inzicht gegeven Oriëntatie bij marktpartijen In paragraaf 5.2 vindt u een inschatting van de kosten op basis waarvan de financiële raming tot stand gekomen is. De volgende partijen zijn benaderd om te helpen bij het inschatten van deze kosten van cameratoezicht Deventer: Adviespartijen CrimiNee! heeft een eerste onderzoek gedaan op een deel van de betrokken terreinen. Op basis van proportionaliteit, noodzaak & beschikbare middelen heeft de parkmanager daarna een inschatting gemaakt van de hoeveelheid camera s en de gewenste locaties daarvan. Het gaat hierbij initieel om ca. 35 camera s, waarvan ca 20 kentekenherkenningscamera s en ca 15 domecamera s. De laatste zullen op zgn hot spots worden geplaatst. Er is op basis van ervaringen op overige bedrijventerreinen in het land een berekening gemaakt van de kosten per camera. Hierin zijn installatie, licentiekosten, hard- en software meegenomen. Leveranciers van breedband (glasvezel) Voor cameratoezicht met hoogwaardig beeld zijn breedbandige verbindingen noodzakelijk. Voor aansluiting op de RTR zelfs verplicht. Breedband verbindingen vormen een groot deel van de kosten voor het totale toezicht. 25% van de eenmalige investering en ca. 60% van de jaarlijkse kosten als de breedband infrastructuur gehuurd wordt. Aan enkele netwerkproviders is gevraagd een raming te maken voor breedband verbindingen. Hieruit kwam een schatting van de totale kosten van rond ,- eenmalig en 8.000,- maandelijks. Gemiddeld hebben we het dan over jaarlijkse lasten van ca ,- waarmee het cameraproject financieel onhaalbaar wordt geacht. Vandaar dat een slimme combinatie met bedrijfsaansluitingen, die één van de providers aandroeg, omarmd werd. Hierdoor worden de kosten voor glasvezelaanslutingen ten behoeve van camera s geminimaliseerd. Verder is ook een eerste onderzoek uitgevoerd naar het in eigen beheer leggen van een glasvezelnetwerk. Dit heeft geresulteerd in de volgende twee opties. Optie 1: combinatie met bedrijfsaansluitingen door provider Eén van de providers kwam met een zeer interessante optie: als op onze bedrijventerreinen 25 bedrijven een bedrijfsaansluiting afnemen, zal de provider de aansluitingen voor de camera s daarin automatisch meenemen. De werkgroep Breedband heeft besloten voorlopig met deze partij verder te praten. De werkgroep zal indien gevraagd, proberen de 25 bedrijfsaansluitingen te acquireren. Naast BPM maken de ondernemersverenigingen en MKB Deventer deel uit van de werkgroep en zullen hun leden benaderen voor deelname. Optie 2: combinatie met aansluiting door netwerk in eigen beheer Een andere optie die momenteel bestudeerd wordt is het in eigen beheer aanleggen van glasvezelinfrastructuur voor zowel camera s als bedrijfsaansluitingen. Marktpartijen willen hun investering in het netwerk doorgaans binnen vijf jaar terugverdienen met winst. Glasvezelnetwerken gaan echter meer dan 20 jaar mee. In eigen beheer leggen betekent ook dat de afschrijving over 20 jaar gedaan kan worden (afhankelijk van de loopduur van een eventuele financiering). Daarmee ontstaat een enorm kostenvoordeel voor berdrijven die een aansluiting op het breedbandnetwerk wensen. Notitie Cameratoezicht november 2010

13 Nu bijna alle straten aangedaan moeten worden voor het leggen van een glasvezelinfrastructuur voor het aansluiten van camera s is een ideaal moment gekomen om ineens een compleet netwerk te leggen voor zowel camera s als bedrijfsaansluitingen. Eerste berekeningen wijzen uit dat het aanleggen van een netwerk dat alle camerapunten aandoet tussen de ,- en ,- kost. De verwachting is dat zo n 75% van de bedrijven aan één van de routes liggen die aangedaan wordt. Als zich 50 bedrijven zouden willen aansluiten kan dat tegen tarieven van tussen 150,- en 200,- per maand tegenover markttarieven van ca. 300,- per maand. Vanuit deze opbrengsten kunnen de aansluitpunten voor camera s worden betaald. Uitdaging hierbij is dat een gemiddelde bank niet makkelijk investeert in iets dat in de grond ligt. Er zullen dus alternatieve financieringsmogelijkheden gezocht moten worden zoals Bank Nederlandse Gemeenten, provincie, etc. Voor de verdere besluitvorming lijkt het niet nodig om het breedbandvraagstuk definitief opgelost te hebben. In de volgende paragrafen gaan we er van uit dat we de kosten voor de aansluitingen hoe dan ook kunnen minimaliseren Globale inschatting kosten cameratoezicht De exacte kosten voor het uiteindelijke cameratoezicht zijn pas op te maken wanneer leveranciers van camerasystemen en infrastructuur daadwerkelijke offertes hebben uitgebracht die toe gesneden zijn op onze situatie. In dit stadium is er een grove kostenindicatie gemaakt op basis van ervaringscijfers van en gesprekken met de hiervoor genoemde partners. Bedragen zijn hierbij ruim aangehouden. De totale investering hangt sterk samen met het slagen van de vraagbundeling voor breedband. We gaan er echter van uit dat we die middels twee opties uiteindelijk kostenneutraal beschikbaar krijgen voor cameratoezicht. De investeringskosten zijn in verband met de economische levensduur van de camera s over 7 jaren uitgesmeerd. Hierdoor worden de totale jaarlijkse kosten inzichtelijk. Gemiddelde jaarlijkse lasten Afschrijfing/aflossing o.b.v. 7 jaar ,00 Gemiddelde rente (5%) ,00 Exploitatie ,00 totaal ,00 Een gedetailleerder overzicht van de investerings- en exploitatiekostenposten is te vinden in bijlage 2. Notitie Cameratoezicht november 2010

14 5.3. Financieringsbehoefte De jaarlijkse financieringsbehoefte is deels afhankelijk van de rente. Deze zal in de eerste jaren zwaarder drukken in verband met de beperkte aflossing. In het schema hieronder is te zien dat de financieringsbehoefte jaarlijks varieert tussen ,- en ,-. Financieringsbehoefte restbedrag exploitatie Afschrijving/ aflossing Rente 5% totale lasten jaar , , , , ,50 jaar , , , , ,00 jaar , , , , ,50 jaar , , , , ,00 jaar , , , , ,50 jaar , , , , ,00 jaar , , , , ,50 totaal , , , , financieringsmogelijkheden in kaart De volgende partijen zijn benaderd om mee te denken over de financiering van het camerasysteem. Gemeente Deventer Er worden kosten gemaakt in het voortraject. Kosten kunnen niet ten laste van de deelnemers komen zolang er geen werkend systeem aanwezig is. Derhalve is er een eenmalige bijdrage van de gemeente nodig om de volgende kosten te dekken: - opstellen businessplan - opstellen programma van eisen - coördinatie uitvoering - rentelasten eerste jaar Lening Om de eenmalige investering van tussen en ,- te kunnen spreiden is een lening noodzakelijk. De Rabobank is benaderd voor een lening tegen voordelige rente in het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Verzekeringskortingen Er is door Criminee! een verzekeringsarrangement gesloten met een groep verzekeraars. In ruil voor schadelastbeperking, bieden zijn korting op de brandpremie van deelnemers aan cameratoezicht van 15%. Deze zogenoemde verzekeringsmantel is momenteel in revisie. Er wordt met het verbond van verzekraars gesproken over landelijke afspraken die niet lokaal zijn in te vullen of aan te passen. Voorwaarden voor de genoemde korting zijn: aansluiting op de RTR, een geldig KVO certificaat en deelname aan de collectieve beveiliging. Het idee is om de korting volledig ten goede te laten komen aan de deelnemers aan de collectieve beveiliging. Veneberg Security zal deze korting meenemen in het acquisitieverhaal bij de deelnemerwerving. Hiertoe is reeds een rekenmodel ontwikkeld waarmee de uiteindelijke besparing voor bedrijven berekend kan worden. Veneberg Security Veneberg Security beheert de kas van het huidige surveillance collectief. Hierin wordt jaarlijks ruim ,- gestort door de deelnemers. Door cameratoezicht kunnen de kosten voor surveillance en alarmopvolging fors verminderd worden. Hoeveel minder inzet van Veneberg Security dit exact inhoudt is voor discussie vatbaar. Voor het rekenmodel houden wij voorlopig rekening met een vermindering van ruim 40%. Het bedrag van ca ,- dat Notitie Cameratoezicht november 2010

15 hiermee vervolgens vrijkomt kan met goedkeuring van de deelnemers aangewend worden voor de jaarlijkse aflossing/afschrijving. Veneberg Security kan met de volgende gereedschappen extra leden werven: - Efficiëntere beveiliging door toepassing cameratechniek; - Korting op verzekeringspremies vanuit verzekeraars arrangement; - Sta voor je Zaak: vanuit het project Veiligheid Kleine Bedrijven van het ministerie van EZ kunnen bedrijven met minder dan 10fte een vergoeding van maximaal 700,- voor beveiligingsmaatregelen krijgen. Op aandringen van BPM blijkt dit ook mogelijk voor aansluiting bij een beveiligingscollectief gedurende twee jaar. De verwachting is dat Veneberg Security hiermee tientallen extra deelnemers kan werven. Ondernemersverenigingen Mochten zich financiële tegenvallers voordoen, dan kan eventueel aanspraak gemaakt worden op de reserves van de ondernemersverenigingen en BPM Schatting eigen bijdrage deelnemende ondernemers Samen met Veneberg Security is gekeken naar de gevolgen van cameratoezicht op de werkzaamheden van Veneberg Security. Er is duidelijk een verschuiving waar te nemen van surveillance naar opvolging van beelden. Wel moeten er te allen tijde auto s met bemanning paraat zijn voor snelle opvolging. Al met al zal dit leiden tot fors minder inzet van de mensen en middelen van Veneberg Security. In het rekenvoorbeeld hieronder is rekening gehouden met ,- kostenvermindering. FINANCIERING Jaarlijkse lasten Afschrijfing/aflossing o.b.v. 7 jaar ,00 Gemiddelde rente (5%) ,00 Exploitatie ,00 totaal ,00 Jaarlijkse inkomsten Minder kosten surveillance ,00 OV's/derden ,00 totaal ,00 JaarlijksTekort 6.850,00 30,44 per lid per jaar Hierbij zullen de deelnemers dus bij licht hogere kosten kunnen genieten van de extra s die cameratoezicht biedt. Aan de andere kant bespaart het merendeel juist op verzekeringspremies waardoor het saldo zelfs positief uitvalt. De vraag is of ondernemersverenigingen en anderen nog structureel ,- per jaar bij kunnen/moeten dragen. Bij een toename van het aantal deelnemers aan de collectieve beveiliging zou er zelfs een surplus kunnen ontstaan waardoor meer camera s geplaatst kunnen worden Mogelijke meevallers/tegenvallers Meevallers: Veneberg Security acquireert meer deelnemers dan verwacht; Camera s gaan langer mee dan verwacht; Notitie Cameratoezicht november 2010

16 Vervangingscamera s zijn voordeliger dan de huidige (voordeel pas over 7 jaar zichtbaar); Veneberg Security neemt financieel risico (deels) van BPM over. Tegenvallers: Acquisitie deelnemers valt tegen; Bestaande deelnemers zeggen hun contract op; Aansprakelijkheid (bijv. voor schade door gebruikte hardware); Het meest extreme risico is dat alle deelnemers hun deelname aan de collectieve beveiliging opzeggen. Niets wijst hier momenteel echter op. Het risico is dan zo groot als de jaarlijkse aflossing en rentelasten. Veneberg Security is bereid om risicodragende partner te zijn. Zij kunnen daar wel voorwaarden aan stellen in de vorm van een gegarandeerd aantal deelnemers vanuit de deelnemende partijen (MKB, DKW en BPM). 6. Vervolgstappen Vastleggen afspraken De juridische grondslag, de duur van het cameratoezicht en de evaluatie hiervan worden samen met operationele afspraken in een overeenkomst, convenant of protocol worden neergelegd. Communicatieplan: Communicatie van plannen naar alle belanghebbenden Pers Mailing naar ondernemers Dit wordt in nauwe samenspraak met de OV s, DKW en MKB Deventer vormgegeven. Acquisitie deelnemers Breedband vraagbundeling ftto door PM Cameratoezicht door PM i.s.m. Veneberg Security Offertestadium: Techniekkeuze o.b.v. PvE versie 10 mei 2010 van Criminee Opstellen programma van eisen (Breedband) Verbindingen Camera s inclusief cameraplan, civiel werk, verlichtingsplan en onderhoud Leveranciersselectie Realisatie (start juli 2011): Uitvoering Plaatsen camera s Aansluiten op RTR Afspraken over opvolging politie en Veneberg Security Ingebruikneming 1 januari 2012 dient het systeem operationeel te zijn. Evaluatie Jaarlijkse evaluatie kan geschieden in het KVO overleg. Notitie Cameratoezicht november 2010

17 Bijlage 1: Stappenplan Oriëntatie: 1. Keurmerk Veilig Ondernemen uitgevoerd Draagvlak: 2. Draagvlakmeting gemeente(raad) uitgevoerd 3. Draagvlakmeting Ondernemersverenigingen uitgevoerd Go no go Organisatie: 4. Opzetten stuurgroep uitgevoerd 5. Opzetten werkgroep uitgevoerd Businessplan: 6. Oriëntatie bij marktpartijen 7. Globale inschatting kosten cameratoezicht uitgevoerd 8. Financieringsmogelijkheden in kaart a. Veneberg Security b. Verzekeringskortingen c. Bank d. Structurele bijdrage gemeente e. Ondernemersverenigingen f. DKW (renteloze lening) g. Gratis aanleg glasvezel door vraagbundeling Fiber to the Office (ftto) h. Eigen bijdrage deelnemende ondernemers 9. Instemming gemeenteraad en bestuur BPM Go no go (vóór 1 September) Communicatieplan: 10. Communicatie van plannen naar alle belanghebbenden a. Pers b. Mailing naar ondernemers Deelnemerwerving: 11. Acquisitie deelnemers a. Breedband vraagbundeling ftto door PM b. Cameratoezicht door PM i.s.m. Veneberg Security Go no go (vóór 30 September) Offertestadium: 12. Techniekkeuze o.b.v. PvE versie 10 mei 2010 van Criminee 13. Opstellen programma van eisen a. (Breedband) Verbindingen b. Camera s inclusief cameraplan, civiel werk, verlichtingsplan en onderhoud 14. Leveranciersselectie Realisatie (start november 2010?): 15. Evt. Convenant met gemeente en justitie (via Criminee reeds geregeld?) 16. Uitvoering a. Plaatsen camera s b. Aansluiten op RTR 17. Afspraken over opvolging politie en Veneberg Security Evaluatie Notitie Cameratoezicht november 2010

18 Bijlage 2: gedetailleerd kosten en batenoverzicht Notitie Cameratoezicht november 2010

19 BEGROTING DIGITAAL TOEZICHT OP DEVENTER BEDRIJVENTERREINEN BASIS SITUATIE o.b.v. Beschikbaar Budget INVESTERINGSKOSTEN EXPLOITATIEKOSTEN stuks prijs p.st. totaal stuks prijs p.st. totaal Hardware, licenties, engineering en installatie: Netwerk en onderhoud: Domecamera'S ,00 Netwerkkosten DeventerBreed 7.000,00 Kentekencamera's ,00 Onderhoudscontract , ,00 Aanleg electra ,00 Electra 35 50, ,00 Projectbegeleiding RTR kosten (incl bemanning ruimte): Projectbegeleiding Civiel ,00 Domecamera's , ,00 Projectbegeleiding BPM ,00 Kentekencamera's , ,00 Onvoorzien (5%) ,00 Beheerskosten BPM 5.000,00 TOTALE EENMALIGE INVESTERING ,00 EXPLOITATIEKOSTEN ,00 FINANCIERING Jaarlijkse lasten Afschrijfing o.b.v. 7 jaar ,00 Gemiddelde rente(5%) ,00 Exploitatie ,00 totaal ,00 Jaarlijkse inkomsten Minder kosten surveillance ,00 OV's/derden ,00 totaal ,00 JaarlijksTekort 6.850,00 30,44 per lid per jaar Notitie Cameratoezicht november 2010

20 Financieringsbehoefte restbedrag exploitatie Afschrijvingaflossing Rente 5% totale lasten jaar , , , , ,50 jaar , , , , ,00 jaar , , , , ,50 jaar , , , , ,00 jaar , , , , ,50 jaar , , , , ,00 jaar , , , , ,50 totaal , , , ,00 Notitie Cameratoezicht november 2010