Complexnummer:

Transcriptie

1 Complexnummer: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort T F E info@cultureelerfgoed.nl Woningcomplex Aantal complexonderdelen , Monumentnummers van complexonderdelen Woonplaats Gemeente Provincie Zandeweer Het Hogeland Groningen Hoofdadres van hoofdobject Molenhorn 6, 9997 PN Zandeweer Complexomschrijving Inleiding Complex bestaande uit een PASTORIE met aangebouwd VERENIGINGSGEBOUW en een STOOKHOK. Het complex vormt een aanvulling op de reeds van rijkswege beschermde NH-kerk (rijksmonumentnummer 23471). De pastorie in Ambachtelijk-traditionele stijl werd in 1897 gebouwd op de plaats van een oude weem. Deze weem was west-oost georiënteerd en had aan de achterzijde grasland voor vee. Het verenigingsgebouw genaamd `Irene' werd in 1922 aangebouwd aan het achterhuis van de pastorie. Waarschijnlijk werd tegelijkertijd het stookhok gebouwd. Na de oorlog werd aan de noordzijde van het achterhuis een fietsenhok en aan de oost- en zuidzijde van het verenigingsgebouw een schuurtje aangebouwd; deze vallen buiten de bescherming van rijkswege. In 1992 werd de pastorie verkocht; zij fungeert nu als woonhuis. Het verenigingsgebouw is nog in bezit van de kerk; het interieur is vernieuwd. Het complex is gelegen achter de NH-kerk op een wierde op een ruim rechthoekig terrein, dat deels is omhaagd. Aan de voorzijde, de oostzijde, wordt het terrein afgesloten door een rij bomen en van de openbare weg gescheiden door een eenvoudig uit omstreeks 1900 stammend ijzeren HEK. Aan het begin van het toegangspad (oostzijde) naar de pastorie bevindt zich een enkelvoudig beweegbaar deel. De pastorie met aangebouwd verenigingsgebouw is gelegen aan de oostzijde van het terrein, de stookhut aan de noordzijde. Voor de pastorie staat een kastanjeboom die reeds natuurmonument is. Pagina: 1 / 5

2 Pastorie met aangebouwd verenigingsgebouw, stookhok en hek van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde: - als voorbeeld van een pastoriecomplex uit het einde van de negentiende en eerste kwart van de twintigste eeuw in de provincie Groningen - vanwege de sobere vormgeving maar bijzondere detaillering van zowel pastorie als verenigingsgebouw - vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van het complex en de afzonderlijke onderdelen - vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de naastgelegen NH-kerk, waarmee het een geheel vormt - vanwege de bijzondere een beeldbepalende ligging van het complex op een wierde in het dorp Zandeweer. Pagina: 2 / 5

3 Monumentnummer*: Status: rijksmonument Inschrijving register*: 19 maart 2001 Kadaster deel/nr: 7647/17 Complexnummer Woningcomplex Woonplaats* Zandeweer Gemeente* Het Hogeland Provincie* Groningen Straat* Nr* Toev.* Postcode* Woonplaats* Situering Locatie Molenhorn PN Zandeweer Molenhorn PN Zandeweer Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel KANTENS C 1460 KANTENS C 1459 Rijksmonumentomschrijving** Omschrijving PASTORIE (1897, Ambachtelijk-traditionele stijl) met aangebouwd VERENIGINGSGEBOUW, bestaande uit een dwarshuis en achterhuis. Het één bouwlaag hoge, deels onderkelderde symmetrische DWARSHUIS op rechthoekige plattegrond is opgetrokken in rode baksteen op een gepleisterd trasraam. Het pand wordt gedekt door een schilddak waarop niet-originele pannen (oorspronkelijk zwarte Friese golfpannen); twee schoorstenen op de nokken; houten kroonlijst. De gevels worden geleed door T-vensters, onder een segmentboog met boogtrommel waarin gekleurde stenen, met bovenlichten waarin geschilderd glas-in-lood. De entree in portiek onder een segmentgewelf bevindt zich in de middenrisaliet van de voorgevel (oostzijde); houten paneeldeuren met decoratieve gietijzeren rasters en bovenlicht; in de zijkanten van de portiek een halfronde nis onder rollaag waarin baksteen decoraties; hardstenen stoep van drie treden. Aan de linkerzijde van de entree in baksteen gegraveerd: 18 FE p.k. 97. Aan weerszijden van de entree twee T-vensters. Boven de entree is de gevel doorgetrokken en wordt beëindigd door een geprofileerde gebroken gootlijst, waaronder een houten balkon met twee openslaande deuren en aan weerszijden een decoratief vlak; balustrade van hout en gietijzer; decoratieve houten consoles. In de zuidgevel vier T-vensters. In de westgevel een klein venster onder rollaag. In de noordgevel vier T-vensters, Pagina: 3 / 5

4 twee twee-delige getoogde keldervensters met diefijzer en in het dakvlak een niet-origineel dakraam. Het ACHTERHUIS op rechthoekige plattegrond is opgetrokken in rode baksteen en wordt gedekt door een zadeldak met wolfeind waarop geglazuurde zwarte Friese golfpannen. De gevels worden door pilasters in vier vlakken verdeeld; muurankers. Aan zowel de noord- als zuidzijde een houten paneeldeur met getoogd twee-delig bovenlicht onder rollaag waarvoor een gemetselde stoep van één tree. Aan de noordzijde een deur en twee getoogde vensters met roedenverdeling onder rollaag en een niet-origineel aangebouwd fietsenhok. Aan de zuidzijde een deur en twee niet-originele vensters. In de achtergevel (westgevel) strakke veren en een houten makelaar. Aan deze zijde is het verenigingsgebouw aangebouwd. In het INTERIEUR zijn ondermeer van belang: in de kamers de luiken en de schuifdeuren met glas-in-lood, in de hal de tussendeuren waarin schilderingen op glas en de houten paneeldeuren. Aangebouwd VERENIGINGSGEBOUW op rechthoekige plattegrond opgetrokken in rode baksteen en gedekt door een zadeldak met zwart geglazuurde Friese golfpannen. De gevels worden geleed door getoogde vensters met decoratieve gietijzeren roedenverdeling onder rollaag; muurankers. In de voorgevel (noordzijde) een uitgebouwd portaal onder zadeldak, waarin twee houten paneeldeuren met bovenen zijlichten onder een houten latei; gemetselde stoep; aan de linkerzijde in baksteen gegraveerd `Ds HWMH, W.W., K.M.'; aan de rechterzijde `M.R. G.B. 1922'; in de top een houten paneel waarin de naam `Irene'. Aan weerszijden van het portaal een getoogd venster en op de top een bakstenen tuit. Aan zowel de oost- als zuidzijde een niet-origineel aangebouwd schuurtje. Aan de achtergevel (zuidzijde) een driedelig venster en in de westgevel vier getoogde vensters. Pastorie met aangebouwd verenigingsgebouw van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde: - als voorbeeld van een pastorie en verenigingsgebouw uit het einde van de negentiende en begin van de twintigste eeuw in de provincie Groningen - vanwege de sobere vormgeving maar bijzondere detaillering van zowel pastorie als verenigingsgebouw - vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van pastorie en verenigingsgebouw - vanwege de bijzondere en beeldbepalende ligging van de pastorie en verenigingsgebouw op een wierde in het dorp Zandeweer. Hoofdcategorie Subcategorie Functie Religieuze gebouwen Kerkelijke dienstwoning Pastorie(F) Pagina: 4 / 5

5 Monumentnummer*: Status: rijksmonument Inschrijving register*: 19 maart 2001 Kadaster deel/nr: 7647/17 Complexnummer Woningcomplex Woonplaats* Zandeweer Gemeente* Het Hogeland Provincie* Groningen Locatienaam by Molenhorn 2, Zandeweer Locatieomschrijving Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel KANTENS C 1575 Rijksmonumentomschrijving** Omschrijving STOOKHOK (omstreeks 1900) op rechthoekige plattegrond opgetrokken in rode baksteen onder een overkragend zadeldak waarop zwarte geglazuurde Friese golfpannen. De topgevels hebben decoratieve houten windveren. In de voorgevel (oostzijde) twee opgeklampte houten deuren met ijzeren gehengen. In de zuid- en noordgevel muurankers. Stookhok van algemeen belang: - vanwege de hoge mate van gaafheid - vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de pastorie. Hoofdcategorie Subcategorie Functie Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Stookhok Pagina: 5 / 5