Programma van eisen en wensen Inzake de Europese aanbesteding Agile Ontwikkelteams met kenmerk INK

Transcriptie

1 Bijlage I Programma van eisen en wensen Inzake de Europese aanbesteding Agile Ontwikkelteams met kenmerk INK Versie 1 Datum: Opgesteld door: Het CAK (KvK-nummer: ) Kenmerk van dit document: INK

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Ontwikkelproces Inleiding Werkproces extern Ontwikkelteam Continue verbetering Nadere uitwerking Agile ontwikkelproces Inleiding Rollen en verantwoordelijkheden Refinement Sprintplanning Realisatie Demo Regressietest Retrospective Scrum of scrums Kritische performance indicatoren Sturende processen Contractmanagement Inleiding Klanttevredenheid Operationeel contractmanagement Tactisch contractmanagement Planning en control Inleiding Procesbeschrijving Kwartaalplan Kwaliteitsmanagement Financieel management Inleiding Prijs per sprint nacalculatie Prijs per story point nacalculatie Eisen ten aanzien van tarifering Overlegstructuur Risico management Escalatieprocedure Eisen en wensen t.a.v. Ontwikkelteams Inleiding Samenstelling Ontwikkelteams Contractering Ontwikkelteam Logistieke eisen Opleiding Resultaatverantwoordelijkheid Ontwikkelteams Administratieve eisen inzet medewerkers Bijlagen bij het programma van eisen en wensen INK pagina 2 van

3 1 Inleiding Dit document bevat de eisen en wensen die het CAK stelt aan de Europese aanbesteding Agile ontwikkelteams en is een integraal onderdeel van het Beschrijvend Document met kenmerk INK Het kenmerk van onderhavige aanbesteding Agile ontwikkelteams is INK De op te geven prijzen dienen inclusief alle eisen en wensen te zijn, tenzij anders wordt vermeld. In het programma van eisen en wensen wordt nader ingegaan op de gevraagde dienstverlening t.a.v. Agile Ontwikkelteams. De opbouw is weergegeven in onderstaande tabel: Hoofdstuk 2 Ontwikkelproces Hoofdstuk 3 Sturende processen Hoofdstuk 4 Ontwikkelteams In het ontwikkelproces worden de raakvlakken tussen Inschrijver en het CAK beschreven. Omdat de Ontwikkelteams complementair zijn aan de interne Ontwikkelteams van het CAK is er voor gekozen om de raakvlakken te baseren op de Agile ontwikkelmethodiek Scrum. Per deelproces is de omschrijving, de aanleiding, het doel, de deelnemers en de input en output beschreven. De procesbeschrijvingen zijn aangevuld met een tabel met activiteiten en rollen en verantwoordelijkheden. De procesbeschrijvingen zijn aangevuld met specifieke eisen t.a.v. bijvoorbeeld KPI s en rapportage. De sturende processen sturen op de input en output van het ontwikkelproces. Specifiek wordt aandacht besteed aan contractmanagement, planning & control, kwaliteitsmanagement, financieel management en risicomanagement. Tevens is de overlegstructuur opgenomen waarin de sturende processen samenkomen. Het hoofdstuk Ontwikkelteams richt zich op de samenstelling van een Ontwikkelteams en overige randvoorwaarden omtrent de werkzaamheden van Ontwikkelteams. Tevens wordt ingegaan op het toekomstige scenario waarbij afgerekend wordt op basis van resultaat i.p.v op gemaakte uren. De wijze waarop eisen en wensen zijn beschreven is nader uitgewerkt in hoofdstuk 4.4, minimumeisen en subgunningscriteria van het Beschrijvend Document. Tevens is daar opgenomen op welke wijze de wensen beoordeeld worden als onderdeel van de subgunningscriteria prijs en kwaliteit. Voor het indienen van de inschrijving zal onderhavige bijlage van het Beschrijvend Document inregraal als word document ter beschikking worden gesteld zodat inschrijvers op eenvoudige wijze de tabellen kunnen invullen waarin de eisen en wensen zijn opgenomen. 2 Ontwikkelproces 2.1 Inleiding Het ontwikkelproces binnen het CAK is gebaseerd op Agile. Binnen de Agile methodiek worden op dit moment elementen van de ontwikkelmethodiek Scrum gehanteerd. Op het raakvlak van CAK en de toekomstige leverancier is er vooralsnog voor gekozen om hiervoor de in de markt bekende elementen uit Scrum voor te gebruiken. Van deze elementen zijn de processen inclusief activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden uitgeschreven. In Figuur 1 is de relatie tussen de processen weergegeven. INK pagina 3 van

4 Figuur 1 Ontwikkelproces 2.2 Werkproces extern Ontwikkelteam Binnen het CAK wordt de Agile methodiek Scrum gebruikt in de Ontwikkelteams. Deze methodiek is verder uitgewerkt in het Scrum handboek uit bijlage 1. De gehanteerde werkbeschrijving zoals deze binnen de huidige Ontwikkelteams gehanteerd wordt is bijgevoegd in Bijlage 2. Hierin is een concept van het uniforme werkproces voor softwareontwikkeling nader uitgewerkt. De uitwerking van het uniforme werkproces is nog in ontwikkeling. Aangezien het de bedoeling is dat de Ontwikkelteams van inschrijver complementair zijn aan de interne Ontwikkelteams, is het beschreven interne werkproces ook van toepassing op de inschrijver. De wijze waarop Inschrijver haar Ontwikkelteam(s) aanstuurt is een verantwoordelijkheid van de Inschrijver. Scrum procesbeschrijving E1. Inschrijver conformeert zich aan de binnen het CAK gebruikte procesbeschrijvingen als zijnde opgenomen in Bijlage 1 en Bijlage 2 (zie Hoofdstuk 5 Bijlagen bij het programma van eisen en wensen). E2. De gehanteerde processen binnen het CAK worden op dit moment verder doorontwikkeld met als gevolg dat de processen met raakvlakken met de inschrijver mogelijkerwijs zouden kunnen veranderen. Voor zo ver van invloed op de Inschrijver, zullen deze wijzigingen via de Nota van Inlichtingen gecommuniceerd worden. Indien wijzigingen in de processen gedurende de raamovereenkomst plaats vinden dan werkt de winnende inschrijver mee aan deze procesverandering waarbij Inschrijver en het CAK in onderling overleg de procesverandering doorvoeren. 2.3 Continue verbetering Onderdeel van Agile ontwikkeling is het continue verbeteren van het ontwikkelproces. Omdat Agile zich kenmerkt door het ontwikkelen in korte iteraties, waarbij de scope niet bevroren is, is het continue verbeteren INK pagina 4 van

5 een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het CAK en de Inschrijver. Zo is het een verantwoordelijkheid van het CAK om er voor te zorgen dat de specificaties helder en testbaar zijn en in de juiste volgorde ontwikkeld gaan worden. Het is de verantwoordelijkheid van het Ontwikkelteam om te sturen op de input van het Ontwikkelteam teneinde de condities te scheppen om te verbeteren. Om continue verbeteringen te monitoren worden KPI s gehanteerd die toezien op de kwaliteit en productiviteit van het Ontwikkelteam. Indien op basis van deze KPI s blijkt dat er geen verbetering plaatsvindt, dan dienen de oorzaken hiervan benoemd te worden en dienen er verbeterafspraken gemaakt te worden. Om het continue verbeteringsproces te faciliteren zijn in paragraaf 2.4 de processen uitgeschreven op het raakvlak van Inschrijver en het CAK. In paragraaf 2.5 zijn de KPI s met betrekking dat Agile ontwikkeling uitgewerkt waar minimaal over gerapporteerd dient te worden. Als sturend proces is o.a. kwaliteitsmanagement ingericht. 2.4 Nadere uitwerking Agile ontwikkelproces Inleiding In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de Agile ontwikkelmethodiek zoals deze bij het CAK momenteel functioneert. Als leidraad voor de Agile processen is Scrum als methodiek gehanteerd. De reden hiertoe is dat deze methodiek op dit moment gehanteerd wordt binnen het CAK voor de eigen Agile Ontwikkelteams. Aangezien de Ontwikkelteams van Inschrijver complementair zijn aan de interne Ontwikkelteams, is er voor gekozen om dezelfde processen te hanteren als voor Scrum gehanteerd worden. De beschreven processen geven het raakvlak tussen het externe Ontwikkelteam en het CAK aan. Per stap in het proces wordt aangegeven wat de rollen en verantwoordelijkheden zijn en welke input en output bij de processtap behoren Rollen en verantwoordelijkheden De gehanteerde rollen binnen de uitgewerkte processtappen zijn in deze paragraaf globaal beschreven. Voor de verantwoordelijkheden wordt het RACI-model gebruikt. Rollen Rol Backlog manager Scrum Master Ontwikkelteam Stakeholder Informatie Management De Backlog manager is eindverantwoordelijk voor de backlog items welke besproken worden tijdens de sprint planning. De Backlog manager is gepositioneerd bij application development. De is verantwoordelijk voor de afstemming van de product backlog items met de stakeholders en doet voorstellen t.a.v. de prioritering van back log items. De is gepositioneerd bij de interne klant van de afdeling application development De Scrum Master is eindverantwoordelijk voor het goed functioneren en coachen van het Ontwikkelteam. De Scrum Master hanteert hiervoor de methoden gebaseerd op Scrum. De Scrum Master maakt deel uit van het Ontwikkelteam en wordt door de Inschrijver geleverd. Het Ontwikkelteam is een zelfsturend multidisciplinair team van de Inschrijver waarbij de individuele teamleden gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de realisatie van product backlog items en het testen van de gerealiseerde deliverables. Een stakeholder is een belanghebbende in de te ontwikkelen product backlog items. Informatie Management is binnen het CAK o.a. verantwoordelijk voor het beheren van informatiebeleid en planning, het leveren van de architectuur, portfoliomanagement, gegevensbeleid en metagegevensmanagement, functioneel beheer, informatie integratie & business intelligence, beheren procesarchitectuur, INK pagina 5 van

6 kwaliteits/continuïteit management en risk management. RACI model Het RACI-model is een matrix die gehanteerd wordt om de rollen en verantwoordelijkheden vast te leggen. Binnen het RACI-model worden de volgende letters gehanteerd om de verantwoordelijkheden bij de verschillende rollen aan te geven: R (Responsible, NL: Verantwoordelijk) degene die verantwoordelijk is voor de uitvoering. Verantwoording wordt afgelegd aan de persoon die accountable is. A (Accountable, NL: Eindverantwoordelijk) degene die (eind)verantwoordelijk, bevoegd is en goedkeuring geeft aan het resultaat. Als het erom gaat, moet hij/zij het eindoordeel kunnen vellen, mandaat hebben. C (Consulted, NL: Raadplegen) iemand die meehelpt in de uitvoering (behalve als RASCI wordt gebruikt, dan wordt dat via de S aangegeven) of vooraf geraadpleegd wordt. Dit is tweerichtingscommunicatie. Deze persoon geeft (mede) richting aan het resultaat, hij/zij wordt voorafgaand aan beslissingen of acties geraadpleegd. I (Informed, NL: Informeren) iemand die geïnformeerd wordt over de beslissingen, over de voortgang, bereikte resultaten enz. Dit is eenrichtingscommunicatie. De invulling van de rollen en verantwoordelijken kunnen aan de zijde van het CAK gedurende de contractperiode wijzigen en hebben daarmee impact op de procesbeschrijvingen zoals hieronder zijn weergegeven. Eventuele wijziging in de rollen en verantwoordelijkheden zullen vooraf kenbaar worden gemaakt aan de gecontracteerd leverancier(s) voor onderhavige aanbesteding. Rollen en verantwoordelijkheden E3. Inschrijver gaat akkoord met een eventuele wijziging in de rollen en verantwoordelijkheden gedurende de contractperiode aan de zijde van het CAK. Eventuele wijzigingen hebben geen invloed op de rollen, verantwoordelijkheden en beloningsstructuur aan de zijde van de Inschrijver tenzij gezamenlijk anders wordt overeengekomen Refinement Aspect Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen In het Refinement proces stemmen de stakeholders en het ontwikkelteam de inhoud van vooraf benoemde userstories af. De backlog items worden verduidelijkt aan het Ontwikkelteam. Userstories kunnen inplannen bij de sprintplanning Verduidelijken backlog items teneinde het stempel conform Definition of Ready op het backlog item te kunnen plakken en het maken van een globale schatting van de hoeveelheid werk per backlog item. In bijlage 4 is ter illustratie een voorbeeld opgenomen van een definition of ready document., stakeholders, Backlog manager, Informatie management Scrum Master, Ontwikkelteam Selectie van de Product backlog Product backlog items, die conform definition of ready zijn en daardoor in te schatten / planbaar zijn. Registratie in de product backlog INK pagina 6 van

7 Tabel 1 RACI tabel refinement Activiteit Stakeholder Backlog manager Scrum Master Ontwikkelteam Informatie management Organiseren dat de juiste rollen aan tafel zit C A R C I C Organiseren refinement meeting I A R I I I Vaststellen acceptatiecriteria R C A I I I Verduidelijken backlog items R C A R R R Per item vaststellen of aan de definition of ready is voldaan C C C A R C Refinement E4. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij het proces refinement Sprintplanning Aspect Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen In de sprintplanning wordt bepaald welke product backlog items meegenomen worden in een sprint. Per ingepland product backlog item dient een prioritering aangegeven te worden. Na vaststellen van de prioritering kan een stippellijn geplaatst worden om onderscheid aan te brengen welke backlog items met grote zekerheid gerealiseerd worden en welke backlog items wellicht gerealiseerd kunnen worden. Gevulde product backlog Inplannen product backlog items welke meegenomen worden in de sprint, Backlog manager Scrum Master, Ontwikkelteam Geprioriteerde Product backlog met items die voldoen aan de Definition of Ready Sprintplanning Realisatie Tabel 2 RACI tabel sprintplanning Activiteit Stakeholder Backlog manager Scrum Master Ontwikkelteam Informatie management Organiseren dat de juiste kennis aan tafel zit C A R C I C Organiseren sprintplanningsmeeting I AR I I I - Per backlog item omvang vaststellen in Story Points I C C A R C Per backlog item vaststellen van de prioritering C A R C Rapportage werkelijk gemaakte uren sprint n-1 (vorige sprint) I I A R Vaststellen maximaal te realiseren Story Points I I A R Plaatsen stippellijn I I A R Vaststellen sprintplanning C A R C R C INK pagina 7 van

8 Realisatie E5. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij het proces sprintplanning Realisatie Aspect In de realisatiefase worden de te ontwikkelen backlogitems als opgenomen in de sprintplanning door het Ontwikkelteam gerealiseerd. Vrijgave gebeurd in de Demo als beschreven in paragraaf op basis van de definition of done (Zie bijlage 5 voor een voorbeeld) Aanleiding Sprintplanning met backlog items Doel Ontwikkelen, testen en vrijgave van alle items in de sprintplanning. Vrijgave?? mist tekst Deelnemers CAK Backlog manager, Productowner / stakeholder Deelnemers inschrijver Scrum Master, Ontwikkelteam Input Sprintplanning, definition of done, ontwikkelstandaarden, bevindingen uit regressietest voorgaande sprint(s) Output Afgerond product dat voldoet aan de definition of done, rapportage Relatie met andere processen Kwaliteitsmanagement Contractmanagement Tabel 3 RACI tabel realisatie Activiteit Stakeholder Backlog manager Scrum Master Ontwikkelteam Informatie management Toepassen richtlijnen en standaarden t.b.v. de ontwikkeling - C - A R - Oplossen impediments I R - A R C Ontwikkelen sprintplanningsitems in Be Informed A R - Systeemtesten van sprintplanningsitems A R - Code inchecken in versiebeheer en voorzien van een label A R - Opstellen systeemdocumentatie I C A R - Opstellen vrijgave advies I I I A R - Opstellen oplever instructies - I I A R - Voortgangsrapportage - I I A R - KPI rapportage - I I A R - Realisatie E6. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij het proces realisatie. E7. De voortgangsrapportage bevat tenminste een indicatie over het wel INK pagina 8 van

9 of niet tijdig kunnen realiseren van de sprintplanning. Daarnaast wordt hierin ook vermeld of er zaken zijn geconstateerd, die niet de onderhanden items raken, maar waarvan het advies is deze op termijn te realiseren (dus nu op de productbacklog te plaatsen). Voortgangsrapportage dient plaats te vinden zodra er een aanwijzing is dat de sprintplanning niet behaald kan worden Demo Aspect Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen In een demo worden de ontwikkelde backlog items uit een sprintplanning gepresenteerd aan de en stakeholders. Op basis van de demo wordt de sprint (globaal) geaccepteerd of niet. De onderliggende acceptatiecriteria maken deel uit van het document definition of done. In Bijlage 5 is een voorbeeld gegeven van een definition of done document. Gerealiseerde items uit een sprint Vrijgave van gerealiseerde items voor gebruikers acceptatietest, Backlog manager, Stakeholder Scrum Master, Ontwikkelteam Gerealiseerde producten in een sprint, Definition of done Vrijgegeven producten uit een sprint (gereed voor regressie en gebruikersacceptatie test) Na afloop van de demo rapporteren over KPI s van afgelopen sprints Kwaliteitsmanagement Contractmanagement Tabel 4 RACI tabel demo Activiteit Stakeholder Backlog manager Scrum Master Ontwikkelteam Informatie management Organiseren dat de juiste kennis aan tafel zit C R A C I C Organiseren demosessie I C RA I I O Inhoudelijke presentatie gerealiseerde sprintplannings items I C C A R I Acceptatie van de sprint R RA R C C C Na afronden demo rapporteren over KPI s van afgelopen sprints I I AR Demo E8. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij het proces demo Regressietest INK pagina 9 van

10 De regressietest is een intern CAK-proces dat ter informatie is opgenomen omdat het raakvlakken heeft met de ontwikkelprocessen sprintplanning en realisatie. Aspect In een regressietest wordt de bestaande functionaliteit binnen een applicatie in combinatie met de uit de demo vrijgegeven items getest om te beoordelen of de gehele applicatie nog steeds conform specificatie functioneert. Aanleiding Vrijgave sprint items demo Doel Borgen werking applicatie bij toevoeging functionaliteit Deelnemers CAK Regressietestteam, Backlog manager (ik zou deze rol opnemen om te zorgen date r een link is tussen je realisatie en je regressietest. Het regressietestteam test, de backlog manager zorgt ervoor dat vragen beantwoord worden) Deelnemers inschrijver - Input Vrijgegeven producten in een demo, acceptatiecriteria Output Geen bevindingen: alle producten van de sprint worden opgeleverd Wel bevindingen: geen enkel product van de sprint wordt opgeleverd, alle bevindingen worden in dan lopende sprint opgelost. Relatie met andere processen Sprintplanning, realisatie Retrospective Aspect Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen Ter afsluiting van een sprint houdt het Ontwikkelteam een meeting waarbij gekeken wordt naar verbeterpunten en punten die gekoesterd moeten worden. Hierbij kan breder gekeken worden dan het Ontwikkelteam alleen. Ook de rol van de, stakeholder en de kwaliteit van de input kan onderdeel uitmaken van een retrospective. Afsluiting van een sprint. Continue verbeteren van teamprestaties van het Ontwikkelteam, Backlog manager Scrum Master, Ontwikkelteam Rapportage, resultaten realisatie, demo en regressietest Retrosamenvatting inclusief afgeronde acties vorige retrosamenvatting. De retrosamenvatting bevat o.a. de koesterpunten en verbeterpunten Kwaliteitsmanagement Tabel 5 RACI tabel retrospective Activiteit Stakeholder Backlog manager Scrum Master Ontwikkelteam Informatie management Organiseren retrospective I C C RA C - Begeleiden retrospective - C - RA - - Verslaglegging verbeter- en koesterpunten CAK I R R A I I Verslaglegging verbeter- en koesterpunten Ontwikkelteam - I I A R - Retrosamenvatting - I I AR C - INK pagina 10 van

11 Demo E9. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij het proces retrospective Scrum of scrums Aspect Voor de doorontwikkeling van de systemen bij het CAK wordt gewerkt met meerdere Ontwikkelteams. Alle teams voeren aanpassingen in dezelfde codebase door. De teams worden zo goed mogelijk op autonome onderdelen ingezet, maar door de onderlinge afhankelijkheid is continue technisch inhoudelijke afstemming noodzakelijk. (Minimaal) Twee maal per week wordt een afstemsessie belegd, waarbij een afvaardiging van elk team (scrummasters) elke op de hoogte brengt van de werkzaamheden binnen het team. Hierdoor kunnen knelpunten en afhankelijkheden tijdig worden gesignaleerd en ondervangen. Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen Met meerdere Ontwikkelteams tegelijkertijd aan één systeem ontwikkelen Vroegtijdig signaleren en ondervanging van knelpunten en afhankelijkheden. Backlog manager, Scrum Master (m.i. zijn hier ook de scrummasters van de andere ontwikkelteams bij aanwezig) Scrum Master, Ontwikkelteam Sprintplanning per Ontwikkelteam met bijbehorende user stories die voldoen aan de definition of ready. In technische zin afstemmen afhankelijkheden Sprintplanning, Realisatie Activiteit Stakeholder Backlog manager Scrum Master Ontwikkelteam Informatie management Organiseren scrum of scums - AR C C C Begeleiden scrum of scrums - AR - - Deelnemen aan scrum of scrums AR R Scrum of scrums E10. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij het proces scrum of scrums. 2.5 Kritische performance indicatoren INK pagina 11 van

12 Ten behoeve van het sturen op prestaties van Ontwikkelteams is het van belang om deze prestaties meetbaar te maken en hierop te rapporteren. Deze prestaties worden Kritisch Performance Indicatoren (KPI s) genoemd. Onder prestaties wordt o.a. verstaan de productiviteit, kwaliteit en voorspelbaarheid. KPI s Ontwikkelteams E11. Inschrijver dient de productiviteit per sprint meetbaar te maken in de vorm van een Kritische Performance Indicator. De productiviteit wordt gemeten door het totaal aantal bestede uren door het team te delen door het aantal story points per sprint. Toelichting (voorbeeld): Wanneer er tijdens een sprint 28 story points gerealiseerd worden met een Ontwikkelteam van 7 mensen in 2 weken, dan is het totaal aantal bestede uren 7 * 40 * 2 = 560 uur. Dit leidt tot een KPI waarde van 20 uur per story point. W1. Beschrijf op welke wijze de manier van vaststellen van story points binnen een Ontwikkelteam geobjectiveerd wordt ten einde de omvang per story point over meerdere sprints eenduidig te houden. Beoordeling: Beoordeling vindt plaats op basis van de volgende niet limitatieve lijst van beoordelingselementen: Compleetheid van de beantwoording in relatie tot de wens; De relevantie van de beantwoording in relatie tot de wens; De te bereiken consistentie; De mate waarin de aangedragen methode uitgevoerd en gecontroleerd kan worden. Het aantal woorden dat gebruikt mag worden is bij voorkeur niet meer dan 500. Bij overschrijding van het aantal woorden kunnen niet relevante uitweidingen leiden tot puntenaftrek. E12. Inschrijver dient de voorspelbaarheid van de sprintplanning meetbaar te maken in de vorm van een KPI en hier per sprint over te rapporteren. <verplicht, toon aan op welke wijze invulling gegeven wordt aan deze eis> W2. Op welke wijze meet u de voorspelbaarheid van de sprintplanning als bedoeld in Eis E12 en op welke wijze gebruikt u deze KPI om de voorspelbaarheid te vergroten. Beoordeling: Beoordeling vindt plaats op basis van de volgende niet limitatieve lijst van beoordelingselementen: Compleetheid van de beantwoording in relatie tot de wens; De relevantie van de beantwoording in relatie tot de wens; De te bereiken consistentie; De mate waarin de aangedragen methode uitgevoerd en gecontroleerd kan worden. Het aantal woorden dat gebruikt mag worden is bij voorkeur niet meer dan 500. Bij overschrijding van het aantal woorden kunnen niet relevante uitweidingen leiden tot puntenaftrek E13. Inschrijver dient de kwaliteit per sprint meetbaar te maken in de vorm van een KPI en hier per sprint over te rapporteren. <verplicht, toon aan op welke wijze invulling gegeven wordt aan deze eis> W3. Op welke wijze meet u de kwaliteit per sprint als bedoeld in Eis E13 en op welke wijze gebruikt u deze KPI om de kwaliteit te vergroten op wijze die verifieerbaar is door het CAK. INK pagina 12 van

13 Beoordeling: Beoordeling vindt plaats op basis van de volgende niet limitatieve lijst van beoordelingselementen: Compleetheid van de beantwoording in relatie tot de wens; De relevantie van de beantwoording in relatie tot de wens; De bruikbaarheid van de aangedragen KPI; De mate waarin de aangedragen methode uitgevoerd kan worden. Het aantal woorden dat gebruikt mag worden is bij voorkeur niet meer dan 500. Bij overschrijding van het aantal woorden kunnen niet relevante uitweidingen leiden tot puntenaftrek W4. Welke aanvullende KPI s gaat u hanteren op het gebied van prestaties van een Ontwikkelteam? Leg hierbij uit op welke wijze u de KPI s meet en rapporteert. Geef tevens aan waarom zijn deze KPI s van waarde zijn voor het CAK. Beoordeling: Beoordeling vindt plaats op basis van de volgende niet limitatieve lijst van beoordelingselementen: Compleetheid van de beantwoording in relatie tot de wens; De relevantie van de beantwoording in relatie tot de wens; De bruikbaarheid van de aangedragen KPI s; De mate waarin de aangedragen KPI s objectief zijn vast te stellen. Het aantal woorden dat gebruikt mag worden is bij voorkeur niet meer dan Bij overschrijding van het aantal woorden kunnen niet relevante uitweidingen leiden tot puntenaftrek. W5. Op welke wijze rapporteert u de KPI s. In de beantwoording dient een voorbeeldrapportage opgenomen te worden. Beoordeling: Beoordeling vindt plaats op basis van de volgende niet limitatieve lijst van beoordelingselementen: De wijze waarop KPI s geduid kunnen worden door het CAK; De mate waarin historische ontwikkeling van de KPI s zichtbaar zijn. 3 Sturende processen 3.1 Contractmanagement Inleiding Het CAK is voornemens om contractmanagement in te richten inzake de beoogde Raamovereenkomst. Contractmanagement wordt omschreven als het op operationeel niveau managen van alle contractueel vastgelegde verantwoordelijkheden, verplichtingen, procedures, afspraken, voorwaarden en tarieven rond een bepaalde overeenkomst plus het managen van alle onduidelijkheden (bron: Cats CM ). Het CAK heeft haar ambitie op het gebied van contractmanagement vertaald in de navolgende activiteiten: 1. het pro-actief managen van alle afspraken, verplichtingen, voorwaarden, aannames, verwachtingen en doelstellingen met betrekking tot het contractueel bepaalde tussen CAK en Opdrachtnemers; INK pagina 13 van

14 2. het elimineren van gebreken, hiaten, onduidelijkheden en verschil van interpretatie in de onder 1 genoemde aspecten; 3. het volgens afspraak of op verzoek tijdig (laten) verschaffen van zo correct mogelijke informatie met betrekking tot status, voortgang, financiën, risico s, besluiten, acties en openstaande issues aan interne opdrachtgevers en het verantwoordelijke management; 4. het organiseren, voeren en administreren van het noodzakelijke overleg tussen CAK en Opdrachtnemers; 5. het managen van niet contractueel vastgelegde, maar voor partijen wel belangrijke aspecten of nevendoelstellingen. Contractmanagement kan pas tot goede resultaten leiden als betrokken partijen op een pro-actieve en transparante wijze invulling geven, respectievelijk bijdragen, aan deze activiteiten. Belangrijke pijlers van het proces contractmanagement zijn de sturing op basis van Kritische Performance Indicatoren(KPI s) en klanttevredenheid. In paragraaf 2.5 wordt nader ingegaan op de KPI s. In paragraaf wordt beschreven op welke wijze klanttevredenheid wordt bepaald. Organisatorisch wordt er onderscheid gemaakt tussen operationeel contractmanagement (paragraaf 3.1.3) en tactisch contractmanagement (paragraaf 3.1.4) Klanttevredenheid Klanttevredenheid is een belangrijk contractsturingsmechanisme voor het CAK en maakt onderdeel uit van het tactisch contractmanagement. Klanttevredenheid is een afgeleide van de wijze waarop de inschrijver en het CAK samenwerken om de doelen van het CAK te realiseren. Voorwaarde voor klanttevredenheid is dat het CAK en de inschrijver van elkaar op de hoogte zijn van de afbakening waarbinnen presteren mogelijk is. Derhalve wordt klanttevredenheid op een gestructureerde wijze periodiek vastgesteld waarbij per deelelement altijd gemotiveerd dient te worden waar een gegeven waardeoordeel op gebaseerd is. Hierdoor weten inschrijver en het CAK voortdurend van elkaar op welke elementen de focus moet liggen om de klanttevredenheid te continueren of te verhogen. De klanttevredenheidsindicator is het middel waarmee klanttevredenheid wordt vastgesteld. De klanttevredenheidsindicator is een mandje van deelelementen waarbij per deelelement een waardeoordeel wordt gegeven. De klanttevredenheidsindicator is als volgt opgebouwd: Element Beoordelaars Weging Toegevoegde waarde tot stand komen backlog items Betrouwbaarheid Met de toegevoegde waarde tot stand komen backlog items wordt bedoeld de proactieve bijdrage die de inschrijver levert aan het refinement proces om de doelstelling van de klant zo goed mogelijk in te vullen. Aspecten die een rol spelen zijn de wijze waarop de functionaliteit wordt ingevuld, de onderhoudbaarheid, wijze waarop aan de doelstellingen van informatiemanagement wordt voldaan. Samengevat spelen zowel de technische alsmede de functionele kwaliteit een rol. Met de betrouwbaarheid wordt bedoeld de mate waarin de inschrijver haar afspraken nakomt. Backlog Manager Backlog Manager 25% 20% Kwaliteit output Met de kwaliteit van de output wordt de output van een Ontwikkelteam bedoeld. De wijze waarop voldaan wordt aan de definition of done, de kwaliteit van de documentatie en de kwaliteit van Backlog Manager 25% INK pagina 14 van

15 Proactiviteit de code spelen hier o.a. een rol. Met proactiviteit wordt bedoeld de wijze waarop een Ontwikkelteam proactief handelt om de doelstellingen van de klant te verwezenlijken. Backlog Manager 20% Reactiviteit Reactiviteit ziet toe op de snelheid waarmee inschrijver bevindingen oppakt. Backlog Manager 10% Per onderdeel wordt één maal per kwartaal een gemotiveerde score gegeven in het bereik van 0-10 waarop de leverancier een gemotiveerd weerwoord geeft en indien wenselijk maatregelen aankondigt om de klanttevredenheid te verhogen. In ieder periodiek overkoepelend tactisch contractmanagementoverleg wordt de definitieve beoordeling vastgesteld. Het resultaat is een waarde voor de kwaliteitstevredenheidsindicator. Klanttevredenheid CAK -> inschrijver E14. Inschrijver gaat akkoord met de wijze waarop de klanttevredenheid wordt vastgesteld en de daarmee samenhangende activiteiten die de inschrijver moet uitvoeren om de klanttevredenheid vast te stellen (het geven van een gemotiveerd weerwoord, het indienen van verbetervoorstellen, opleveren additionele rapportage om deelelementen van de klanttevredenheidsindicator te objectiveren) E15. Inschrijver gaat akkoord met het streven naar een minimale waarde voor de klanttevredenheidsindicator van 7. E16. Inschrijver gaat akkoord met het nemen van maatregelen om de klanttevredenheid te verhogen. E17. Indien de klanttevredenheid gedurende een periode van 6 maanden minder dan een 6 bedraagt, dan is het CAK gerechtigd de nadere overeenkomst waaronder het Ontwikkelteam is ingehuurd, alsmede de raamovereenkomst te ontbinden. W6. Welke maatregelen neemt u om in algemene zin en in specifieke zin als bedoeld in eis E14, te sturen op de klanttevredenheid teneinde een hoge klanttevredenheid te realiseren. Uit de beschrijving dient te blijken op welke wijze de maatregelen in opzet, bestaan en werking worden geïntegreerd in de samenwerking met het CAK. De beschrijving dient specifiek van toepassing te zijn op de klantrelatie met het CAK. Beoordeling: Beoordeling vindt plaats op basis van de volgende niet limitatieve lijst van beoordelingselementen: Compleetheid van de beantwoording in relatie tot de wens; De relevantie van de beantwoording in relatie tot de wens; De robuustheid van de maatregelen; De effectiviteit van de maatregelen. Het aantal woorden dat gebruikt mag worden is bij voorkeur niet meer dan Bij overschrijding van het aantal woorden kunnen niet relevante uitweidingen leiden tot puntenaftrek INK pagina 15 van

16 Het CAK is voornemens om, bij een klanttevredenheidsindicator van meer dan 8, het Ontwikkelteam te belonen. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan een ontspanningsactiviteit voor het gehele Ontwikkelteam gedurende werktijd. De precieze uitwerking van deze beloning wordt gedurende de contractfase nader uitgewerkt. De gedachte hierachter is dat de beloning bij de leden van het Ontwikkelteam terecht moet komen i.p.v. bij de leverancier, aangezien er een directe relatie is tussen de prestaties van het Ontwikkelteam en de klanttevredenheidsindicator. Klanttevredenheid is een wederkerig middel. Ook de leverancier dient een waardeoordeel te geven over het CAK met als doel het verbeteren van de wijze waarop het opdrachtgeverschap door het CAK wordt ingericht. Klanttevredenheid Inschrijver -> CAK W7. Op welke wijze gaat u bovengenoemde klanttevredenheid aangaande het CAK meten? Beoordeling: Beoordeling vindt plaats op basis van de volgende niet limitatieve lijst van beoordelingselementen: Compleetheid van de beantwoording in relatie tot de wens; De relevantie van de beantwoording in relatie tot de wens; De objectiviteit van de klanttevredenheidsmeting; De uitvoerbaarheid van verbetervoorstellen om de klanttevredenheid te verhogen. Het aantal woorden dat gebruikt mag worden is bij voorkeur niet meer dan Bij overschrijding van het aantal woorden kunnen niet relevante uitweidingen leiden tot puntenaftrek Operationeel contractmanagement Aspect Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen Binnen het operationeel contractmanagementoverleg wordt invulling gegeven aan contractmanagement als beschreven in paragraaf Het operationeel contractmanagement ziet met name toe op de uitvoering van de ontwikkelproces gerelateerde deelprocessen. Uitvoering geven aan contractmanagement Het op operationeel niveau managen van alle contractueel vastgelegde verantwoordelijkheden, verplichtingen, procedures, afspraken, voorwaarden en tarieven rond een bepaalde overeenkomst plus het managen van alle onduidelijkheden, Backlog manager (de Backlog manager kan als operationeel contractmanager gezien worden) Scrum Master, Accountmanager O.a. maar niet uitsluitend: - Retrosamenvattingen - Inzet per medewerker en factuurvoorstellen - Rolling forecast - Interne en externe risicomatrix - KPI s - Verslagen contractmanagement Verslag contractmanagement inclusief: - status van gemaakte afspraken binnen het contractmanagement overleg (mate van opvolging); - bijgewerkte interne en externe risicomatrix - duiding KPI s Financieel management INK pagina 16 van

17 Planning en control Retrospective Tabel 6 RACI tabel operationeel contractmanagement Activiteit Backlog manager Scrum Master Accountmanager Organiseren operationeel contractmanagementoverleg RA C C C Aanleveren rapportage per sprint R R R A Aanleveren factuurvoorstellen C RA Aanleveren rolling forecast R A Verslaglegging A R I I Operationeel contractmanagement E18. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij operationeel contractmanagement Tactisch contractmanagement Aspect Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen Binnen het tactisch contractmanagement wordt invulling gegeven aan contractmanagement als beschreven in paragraaf Het tactisch contractmanagement ziet met name toe op de kwaliteit en klanttevredenheid Uitvoering geven aan contractmanagement Het op operationeel niveau managen van alle contractueel vastgelegde verantwoordelijkheden, verplichtingen, procedures, afspraken, voorwaarden en tarieven rond een bepaalde overeenkomst plus het managen van alle onduidelijkheden Manager Application Development (de Manager Application Development kan als contracteigenaar gezien worden), Backlog manager, Inkoop Scrum Master, Accountmanager O.a. maar niet uitsluitend: - Klanttevredenheid - Rolling forecast - Interne en externe risicomatrix - KPI s - Verslagen operationeel contractmanagement - Resultaten eventuele audits op kwaliteit Contract Performance Rapportage (CPR) conform de separaat bijgevoegde CPR template. (zie Bijlage 3 in Hoofdstuk 5 Bijlagen bij het programma van eisen en wensen) Financieel management Planning en control Kwaliteitsmanagement Ontwikkelproces INK pagina 17 van

18 Tabel 7 RACI tabel tactisch contractmanagement Activiteit Manager application development Backlog manager Hierbij geen PO uitnodigfen Inkoop Scrum Master Accountmanager Organiseren tactisch contractmanagementoverleg A C C R C C Opstellen klanttevredenheidsindicator (CAK -> leverancier) A R R I I I Klantevredenheid leverancier -> CAK (zie W7) A I I I R R Opstellen CPR A R I I Aanleveren rolling forecast A R I I I Schriftelijke reactie op CPR A I I I C R Verslaglegging A C C R C C Tactisch contractmanagement E19. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij tactisch contractmanagement 3.2 Planning en control Inleiding Het proces planning en control ziet toe op de benodigde capaciteit afgezet in de tijd van zowel interne als externe Ontwikkelteams. Zaken als het vergroten van ontwikkelcapaciteit binnen een Ontwikkelteam of het installeren van een compleet Ontwikkelteam komen binnen dit proces aan de orde. Planningen binnen Ontwikkelteams die in het ontwikkelproces reeds benoemd zijn maken geen onderdeel uit van dit proces. Het planning en control proces is bedoeld om vroegtijdig te kunnen anticiperen op wijzigingen in de benodigde ontwikkelcapaciteit Procesbeschrijving Aspect Aanleiding Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen Met het proces planning en control wordt vroegtijdig inzage gegeven in de toekomstig benodigde ontwikkelcapaciteit De inschatting van de benodigde capaciteit ontwikkeling neemt toe of af Vroegtijdig anticiperen op capaciteitswijzigingen teneinde leverancier en het CAK in de gelegenheid te stellen om vroegtijdig resources te reserveren of vrij te geven. Manager application development, Backlog manager, Inkoop Accountmanager Capaciteitsplanning, rapportages ontwikkelproces Rolling forecast Financieel management, contractmanagement, ontwikkelproces, escalatieprocedure INK pagina 18 van

19 Tabel 8 Planning en control Activiteit Stakeholder Manager application development Backlog manager Inkoop Accountmanager leverancier Organiseren planning en control overleg I AR C I C Aanleveren capaciteitsplanning I AR I - I Aanleveren beschikbare resources A - R Aanleveren rapportages ontwikkelproces R A R - - Actueel maken rolling forecast I A R I I Resources reserveren of afbouwen bij inschrijver I A - R Nadere overeenkomst sluiten of wijzigen I A R R R Planning en control E20. Inschrijver gaat akkoord met de activiteiten, rollen en verantwoordelijkheden behorende bij het proces planning en control Kwartaalplan Het resultaat van het proces planning en control is een voortschrijdend kwartaalplan. In een voortschrijdend kwartaalplan wordt inzage gegeven in de benodigde middelen, de planning en de kengetallen uit het ontwikkelproces. Op basis van het kwartaalplan stemmen leverancier en het CAK de toekomstige afname van capaciteit af zodat de leverancier bijtijds resources kan reserveren. Indien uit het kwartaalplan blijkt dat de benodigde ontwikkelcapaciteit niet ingevuld kan worden waardoor de continuïteit van het CAK in het gedrang komt, zal er overgegaan worden tot escalatie. 3.3 Kwaliteitsmanagement Aspect Doel Deelnemers CAK Deelnemers inschrijver Input Output Relatie met andere processen Kwaliteitsmanagement is het proces waarbij zowel de kwaliteit van de leverancier als de kwaliteit van het CAK op een gestructureerde wijze gemanaged wordt. Kwaliteitsmanagement is een continue proces waarbij periodiek, als onderdeel van het proces contractmanagement, de resultaten worden besproken en verbetermaatregelen worden afgekondigd. Het bewaken van de kwaliteit van de input en output van Ontwikkelteams en het doorvoeren van verbeteringen teneinde de kwaliteit te verhogen. Manager application development, Backlog Manager, Project Owner Accountmanager, scrummaster Rapportage met KPI s uit het ontwikkelproces, verbetervoorstellen retrospective proces, bevindingen uit beheer, bevindingen uit audits, verbeterplan Verbeterplan Ontwikkelproces en contractmanagement INK pagina 19 van

20 Tabel 9 Kwaliteitsmanagement Activiteit Backlog manager Manager application development Ontwikkelteam CAK Accountmanager leverancier Scummaster Organiseren periodieke bespreking I R A C C Aanleveren input overleg I R A I R Aanleveren input verbeterplan I R A R R Penvoerder verbeterplan R A Bewaken voortgang verbetervoorstellen I R A R R Afroepen externe audit I R A I I Uitvoeren interne audit I A R C C Planning en control E21. Inschrijver gaat akkoord met de rollen en verantwoordelijkheden in het proces kwaliteitsmanagement. E22. Inschrijver verleent alle medewerking aan een externe kwaliteitsaudit. Hierbij is de maximale frequentie van een externe audit één maal per jaar. Een externe audit wordt minimaal 2 sprints van te voren aangekondigd. E23. Inschrijver verleent alle medewerking aan een interne kwaliteitsaudit. Bij een interne kwaliteitaudit beoordeelt een intern ontwikkelteam van het CAK de kwaliteit van bijvoorbeeld de code en documentatie. 3.4 Financieel management Inleiding Met Financieel management wordt sturing gegeven aan de kosten in relatie tot de geleverde prestaties. De kosten hebben betrekking op de ingezette Ontwikkelteams. In dit hoofdstuk wordt uiteengezet op welke wijze Ontwikkelteams gefactureerd mogen worden. Het uitgangspunt hierbij is een prijs per sprint die in rekening gebracht mag worden. De opbouw van de prijs per sprint wordt in de navolgende paragrafen uiteengezet. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen een scenario op basis van nacalculatie en een scenario op basis van een prijs gerelateerd aan het aantal gerealiseerde storypoints. Tot slot zijn in paragraaf 3.4.4, Eisen ten aanzien van tarifering, de minimum eisen opgenomen die van toepassing zijn op het aanbieden van tarieven van de gevraagde functieprofielen alsmede de te hanteren indexeringsmethode van de tarieven gedurende de contractperiode Prijs per sprint nacalculatie Ieder Ontwikkelteam wordt initieel op basis van nacalculatie afgerekend. Afrekenen op basis van nacalculatie houdt in dat de prijs per sprint berekend wordt op basis van de werkelijk gemaakte uren per ingezet functieprofiel. De toegestane functieprofielen zijn benoemd in paragraaf 4.2. De werkelijk gemaakte uren dienen hierbij per sprint gerapporteerd te worden (Zie activiteit Sprintplanning). INK pagina 20 van

21 Een voorbeeld van de gevraagde rapportage per sprint is in onderstaande tabel opgenomen. Op de kolom korting zijn W8 en W14 van toepassing: Naam Functieprofiel Periode in dienst Tarief per uur Netto tarief Korting Ingeplande uren Werkelijke uren Totaal Anna Scrum Master 26 wk 100, , ,- Bertus Senior Ontwikkelaar 26 wk 100, , ,- Cindy Senior Ontwikkelaar 5 wk 100,- 30% 70, ,- Dirk Medior Ontwikkelaar 26 wk ,- Ed Medior Ontwikkelaar 26 Wk 75,- 0 75, ,- Frederique Senior tester 26 Wk 100, , ,- Gerard Medior tester 26 Wk 75,- 0 75, ,- Totaal: ,- Aantal gerealiseerde story points 23 Prijs per story point 1.610,- Prijs per sprint nacalculatie E24. Inschrijver gaat akkoord met de wijze waarop de prijs per sprint bepaald wordt. E25. Inschrijver dient per sprint een rapportage te overleggen welke minimaal de informatie uit bovengenoemd voorbeeld bevat. E26. De prijs per story point dient ten gevolge van een toename in de productiviteit af te nemen. Indien de prijs per story point toeneemt dan dient inschrijver in de gevraagde rapportage aan te geven wat de oorzaak hier van is. Indien de oorzaak bij het Ontwikkelteam ligt dan dient inschrijver aan te geven welke maatregelen er genomen gaan worden om de prijs per story point te laten afnemen. Om te stimuleren dat het Ontwikkelteam zo lang mogelijk in dezelfde bezetting bijeen blijft heeft het de voorkeur dat inschrijver bij vervanging van een deelnemer van het Ontwikkelteam een korting geeft over de eerste 250 gewerkte uren van de nieuwe deelnemer. Korting tarief bij vervanging E27. Inschrijver geeft een korting van minimaal 10% op het overeengekomen uurtarief bij vervanging van Ontwikkelteamleden door verloop. De korting geldt voor de nieuwe deelnemer aan het Ontwikkelteam die de plaats in neemt van een lid van het Ontwikkelteam die het team om wat voor reden dan ook verlaat. De korting is van toepassing op de eerste 250 werkelijk gemaakte uren door de nieuwe medewerker. Het CAK en Inschrijver kunnen in voorkomende gevallen overeenkomen om af te zien van de korting. Een situatie waarin dit voor zou kunnen komen is bijvoorbeeld bij het op initiatief van het CAK wijzigen van teamstelling. Bijvoorbeeld bij een verzoek om meer senioriteit aan te brengen of bij splitsing van teams bij afname van een tweede Ontwikkelteam. Toelichting: Door verloop binnen een team gaat kennis verloren en moet een INK pagina 21 van

22 nieuw Ontwikkelteamlid ingewerkt worden. W8. Welke aanvullende korting op het uurtarief, als bedoeld in eis E27, bent u bereid te geven? De aanvullende korting dient te worden opgegeven als één kortingspercentage dat geldig is gedurende de gehele periode van 250 uur. Het opgegeven kortingspercentage is onderdeel van het subgunningscriterium prijs. <kortingspercentage> Prijs per story point nacalculatie Indien een Ontwikkelteam volledig is ingewerkt en de productiviteit stabiliseert, dan kunnen partijen overeen komen om op basis van een prijs per story point af te rekenen. De prijs per story point is gebaseerd op historische gegevens betreffende de prijs per sprint en het aantal gerealiseerde story points per sprint. Prijs per storypoint nacalculatie E28. Inschrijver is bereid om bij stabilisatie van de productie over te gaan op het afrekenen op basis van een prijs per story point. E29. Inschrijver gaat er mee akkoord dat expertschattingen in story points aan een audit onderworpen mogen worden indien het CAK en de Inschrijver verschillen van inzicht hebben over de omvang van een story point. Indien uit een audit van een nader te bepalen onafhankelijke derde blijkt dat de omvang van een story point kleiner is geworden dan bij aanvang van het afrekenen per story point, dan wordt de omvang van een story point gecorrigeerd en daarmee ook, in alle redelijkheid, de reeds in rekening gebrachte story points Eisen ten aanzien van tarifering Ten aanzien van de aan te bieden tarieven in Bijlage J Prijsopgave, gelden de volgende minimumeisen: Eisen ten aanzien van tarifering E30. De door Inschrijver aangeboden tarieven dienen reëel/marktconform te zijn. Zogenaamde manipulatieve Inschrijvingen zijn niet toegestaan. E31. Het door Inschrijver aangeboden tarief van een senior ontwikkelaar mag niet lager zijn dan een medior ontwikkelaar. E32. Het door Inschrijver aangeboden tarief van een senior tester mag niet lager zijn dan een medior tester E33. Het door Inschrijver aangeboden tarief van een medior ontwikkelaar en medior tester mag niet lager zijn dan het tarief van een junior ontwikkelaar / opleidingsplek E34. Het tariefverschil binnen één functiestap binnen een functieprofiel (bijvoorbeeld de stap van medior naar senior) mag nooit meer dan INK pagina 22 van

23 50% bedragen. E35. Het tarief van een scrummaster mag niet meer dan 10% hoger zijn dan het hoogst aangeboden tarief voor senior ontwikkelaar of senior tester. E36. Inschrijver is verplicht de door het CAK verzochte functies tegen de door Inschrijver opgegeven tarieven te leveren. E37. Alle prijzen dienen vermeld te zijn in euro s en exclusief BTW. E38. De op te geven prijzen dienen inclusief al het gestelde in dit Beschrijvend Document inclusief bijlagen te zijn, zoals, maar niet beperkt tot: alle gestelde eisen/wensen en (algemene) voorwaarden; het gestelde in hoofdstuk 1.8 van het beschrijvend document scope van de opdracht; álle overige (bijkomende) diensten en leveringen, zoals bv. consultancy, documentatie, periodiek overleg, rapportages, verzekeringen en reis- en verblijfskosten van (personeel van) Opdrachtnemer. E39. Gedurende de looptijd van de raamovereenkomst factureert Opdrachtnemer, in verband met de nakoming van zijn verplichtingen, uitsluitend datgene wat is opgenomen in zijn Inschrijving. E40. Alle prijzen zijn vast gedurende de eerste twee jaar van de raamovereenkomst. 3.5 Overlegstructuur Om een efficiënte en vooral effectieve formele communicatie tussen de betrokken contractpartijen op de verschillende besturingsniveaus en gedurende de contract life cycle te garanderen wordt de volgende overlegstructuur geïmplementeerd (zie onderstaande tabel). Voor elk overleg zijn de volgende zaken beschreven: - De deelnemers aan beide zijden; - De onderwerpen die besproken worden tijdens het overleg; - De frequentie van het overleg en/of de reden van het overleg; - De vorm van het overleg; Operationeel per sprint Overleg Frequentie (per sprint) Onderwerp, deelnemers aan beide zijden Sprintplanning 1 Zie proces paragraaf Refinement 2 Zie proces paragraaf Demo 1 Zie proces paragraaf Retrospective 1 Zie proces paragraaf Scrum of scrums 4 Zie proces paragraaf Operationeel overkoepelend Overleg Frequentie Inschrijver CAK Onderwerp Contractoverleg Per 2 sprints Scrum Master Optioneel Backlog manager Optioneel: O.a. maar niet beperkt tot: INK pagina 23 van