handboek Diaconaction 2010

Transcriptie

1 handboek Diaconaction november

2 INHOUDSOPGAVE Onderwerp Bladzijde Deel 1: achtergrond 2 DiaconAction 3 Geschiedenis van DiaconAction 3 Wat is DiaconAction? 4 Welke organisaties kunnen jou helpen? 5 Diaconie 6 Deel 2: praktisch 9 Enthousiast geworden? 10 De activiteit 11 Samenwerken met een instelling of organisatie 13 Hoe zit het met de kosten? 15 Publiciteit 17 Inspiratie 19 Maak een verslag! 20 Verzekeringen 20 Stappenplan 21 Deel 3: bijlagen 24 Bijlage 1 Paspoort 25 Bijlage 2 Vacatures met sollicitatietips/kwaliteiten 26 Bijlage 3 Voorbeelden van diaconale heiligen 28 Bijlage 3 Drie brainstormvormen 30 Bijlage 4 Brief aan eventuele sponsor 31 Bijlage 5 Voorbeeld persbericht 32 Colofon 33 1

3 Deel 1 Achtergrond 2

4 DiaconAction DiaconAction betekent actie, actie voor een ander! Diaconale actie dus, diaconaal doen. Ieder jaar in november steken jongeren en tieners de handen uit de mouwen om iets voor een ander te betekenen. In een speciaal weekend gaan duizenden tieners tegelijk aan de slag. Zo wordt deze actie echt zichtbaar! Maar hoe ga je precies aan de slag? En waar moet je allemaal aan denken? Wat zijn leuke acties om te organiseren? Hoe krijg je genoeg jongeren bij elkaar? En waar kunnen die hun enthousiaste verhaal weer kwijt? Over al deze dingen kun je lezen in dit handboek. En o ja, wil je nog meer weten? Kijk dan op We wensen jullie veel plezier en veel succes toe! Team Jong Katholiek info@jongkatholiek.nl Tel: (landelijke coördinatie DiaconAction) Geschiedenis van Diaconaction De jongeren van de Bisdommen Roermond, Aken en Luik zijn in 2003 vol enthousiasme begonnen aan een diaconale driedaagse voor hun gemeenschappen onder de titel Contaction. In 72 uur hebben 5000 jongeren laten zien wat zij kunnen betekenen voor de mensen in hun woonplaats. Met man en macht is er gewerkt aan het opknappen van speeltuinen, jongerencentra en verenigingsgebouwen. Verder zijn er activiteiten georganiseerd voor bejaarden, gehandicapten en vluchtelingen. De bossen en parken kregen een opknapbeurt en dat in zeer korte tijd. Na al deze inspanning was er een slotfeest in Aken. Een actie die grote waardering heeft gekregen bij de jongeren, begeleiding en gemeenschappen. In Nederland is deze actie daarna opgezet onder de naam Diaconaction. Na een goed landelijk begin, was op een gegeven moment enkel Bisdom Haarlem nog actief. Maar vanaf 2007 is het project opnieuw landelijk in de picture gezet en door de bisdommen opgepakt. 3

5 Wat is Diaconaction? DiaconAction is een sociaal diaconaal project voor tieners en jongeren. DiaconAction wordt elk jaar gehouden in een weekend van november. Dit jaar van 19 tot 21 november. Het project wordt ondersteund door dekenale en diocesane jongerenwerkers. Het is de bedoeling dat jongeren aan de slag gaan om iets te betekenen voor hun omgeving. Jongeren worden uitgenodigd om anderen te laten zien wat ze in hun mars hebben. DiaconAction betekent avontuur, nieuwe mensen leren kennen en samen goed en zinvol bezig zijn. DiaconAction betekent dat we doen wat we in de Kerk zeggen: hulp bieden aan je naaste. Jongerengroepen bedenken en organiseren hun eigen projectopdracht. Je kijkt in je eigen omgeving waar en hoe je iets voor je medemensen kunt betekenen. Om je op weg te helpen kun je in het praktische deel van dit handboek terecht. Verder kun je op de website volop ideeën vinden in de verslagen van groepen die al eerder hebben meegedaan. Het aantal deelnemers is gestegen van 40 in het eerste jaar en daarna groeide het uit naar een activiteit waar ruim 2500 tieners aan meedoen! Kortom: DiaconAction is COOL!!! Eén weekend in het jaar Misschien vraag je je af, waarom Diaconaction maar één weekend duurt? Natuurlijk kun je altijd iets voor een ander doen, alleen of in een groep. Hoe meer hoe liever natuurlijk. In dit specifieke weekend willen we echter extra de spotlights richten op activiteiten, die jongeren voor hun omgeving Samen DOEN! Dit jaar kun je jouw project uitvoeren vanaf vrijdagavond 19 november uur. Diaconaction gaat door tot zondagavond 21 november uur. Je kiest met je groep hoe lang je project duurt. Dat kan een avond, een dag of een dagdeel zijn. Je kiest dan samen of jullie op vrijdag, zaterdag of zondag aan Diaconaction meedoen. Of misschien kunnen niet alle jongeren op dezelfde dag, en gaat jullie activiteit op twee dagen plaatsvinden. Dat mag natuurlijk ook. De voorbereidingen kunnen jullie natuurlijk wel al eerder doen. 4

6 Welke organisaties kunnen jou helpen? PCI of diaconiewerkgroepen Misschien hebben de jongeren uit je groep weleens gehoord van de diaconiewerkgroep uit de parochie, soms ook wel eens PCI genoemd(parochiële Caritas Instelling). Als een dergelijke groep actief is in de parochie, is het goed om voor Diaconaction contact met hen te zoeken. Misschien kun je één van de vrijwilligers uitnodigen op één van je bijeenkomsten. Zo leren de tieners wat de parochie al doet op diaconaal gebied. Een excursie naar een project maakt het verhaal nog levendiger. Eventueel zou je als activiteit voor Diaconaction kunnen aansluiten bij een project wat de PCI al in gang heeft gezet, maar let er wel op dat het ook interessant is voor de tieners en aansluit bij hun interesses. Door de vrijwilligers over hun eigen werk te laten vertellen, leren de jongeren de parochie beter kennen en andersom. Stichting Present Present is een stichting, die graag een maatschappelijke beweging op gang wil brengen vanuit een christelijke visie. Een maatschappelijke beweging van mensen die omzien en zorg dragen voor elkaar vanzelfsprekend vinden. Ze werken samen met maatschappelijke organisaties. Zij weten welke mensen in de samenleving de hulp van onze groepen kunnen gebruiken. Present is een bemiddelingsorganisatie. Present richt zich op de groep die zich vrijwillig wil inzetten. Dat kan dus jullie jongerengroep zijn, die in het kader van DiaconAction een project zoekt. De groep geeft aan wanneer ze beschikbaar wil zijn en Present zoekt daar een passend project bij. Als je contact wilt met de Stichting Present is het goed om eerst te kijken of er een groep bij jullie in de buurt werkt. Ze zijn namelijk wel in heel Nederland actief, maar nog lang niet overal. Dit kun je nagaan op de website Als blijkt dat er inderdaad een Presentgroep actief is bij jullie in de buurt kun je contact zoeken. Dit gaat eveneens via de website. Met groepen die nog niet eerder een project met Present hebben gedaan maken zij eerst een afspraak voor een presentatie. Dat is natuurlijk een leuke en zinvolle activiteit voor je groep ter voorbereiding op het DiaconActionweekend. PKN Ook in de protestante kerk zijn er jongerengroepen en tienergroepen actief. Misschien kun je eens in de buurt rondkijken of er zo n groep bij jou in de buurt is. Je kunt ze uitnodigen om samen met jullie aan DiaconAction deel te nemen. Zo leer je ook andere gelovige jongeren kennen! De PKN(Protestante Kerk Nederland) heeft voor haar eigen jongerengroepen een Totaalbox Jeugddiaconaat ontwikkeld. Met deze box kunnen groepen in hun eigen gemeente aan de slag om het diaconaat, zoals dat in de protestante kerk heet, een impuls te geven. De Totaalbox is er voor gemeenten die al wel heel actief zijn, en voor gemeenten die het diaconaat op de kaart willen zetten. Er komt iemand langs om samen met de jongeren en jongerenwerkers te zien wat er allemaal al gebeurd op diaconaal gebied. Na deze scan kunnen de gemeente en de jongeren samen aan de slag om het diaconaat (nieuw) leven in te blazen. In de Totaalbox zitten allemaal nieuwe ideeën die de groepen kunnen gaan uitvoeren. Met de box wil de PKN aan gemeenten laten zien dat ze diaconaat het beste kunnen stimuleren op alle plekken waar jongeren zijn. De jongeren zijn zo niet alleen actief voor andere mensen bezig, maar verdiepen op die manier ook hun geloof. Samen met de jongeren van de PKN, en met behulp van deze box, kun je dus echt je handen uit je mouwen steken! De Totaalbox Jeugddiaconaat ontwikkeld door Kerk in Actie, JOP en de HGJB. De box is te bestellen bij de PKN: tel. (030) , bestellingen@pkn.nl en via de webwinkel op 5

7 Diaconie Wat is diaconie? Diaconie komt van de Griekse woorden diakonia, diakonos en diakonein. Deze woorden duiden een dienst aan. Een diakonos was een tafeldienaar, een persoon die eigenlijk niet hoog in aanzien stond. De jonge kerk koos dit woord uit het alledaagse leven als één van haar kernwoorden. Jezus zegt: want ook de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden(diakonein), maar om te dienen(diakonein) en zijn leven te geven als losgeld voor velen. Marcus 10,45 Door precies het Griekse woord voor tafeldienaar te gebruiken, geeft het woord diakonia niet alleen een functie aan, maar vooral een positie. Diakonia duidt op de dienende houding, die Jezus aanneemt. Christenen worden daardoor opgeroepen ook die dienende houding te leven, niet alleen op het terrein van de diaconie zelf maar in de hele kerk. In de praktijk wordt deze brede betekenis van diakonia meestal niet gebruikt. Maar het is wel van belang om deze betekenis in het achterhoofd te houden. De brede betekenis geeft het belang van diaconie voor de hele kerk weer. Zoals een Franse bisschop zei: Een kerk die niet dient, dient tot niets. Nu we weten waar het woord diaconie vandaan komt, kunnen we kijken naar de huidige betekenis van het woord. Hierbij beantwoorden we twee vragen: wie doen diaconie en wat zijn de kernacties bij diaconie? Wie doen diaconie? Diaconie gebeurt door kerken en door groepen mensen(daarbuiten) die zich laten inspireren door het evangelie van Jezus Christus. Omdat Jezus ons opriep te doen zoals Hij deed, wordt overal waar mensen Hem volgen aan diaconie gedaan. Er zijn groepen die zich door het christelijk geloof laten inspireren maar geen binding hebben met de kerk; ook zij doen aan diaconie. Het kenmerk van diaconie is de inspiratiebron die al deze mensen gemeenschappelijk hebben. Die inspiratiebron noemden we zojuist al, het evangelie. In het evangelie is het Jezus die je oproept je naaste lief te hebben als jezelf. De vertaling daarvan is diaconie, je inzetten voor je naaste. Deze oproep wordt op die manier een echte opdracht voor de volgelingen van Jezus; diaconie is een belangrijke taak voor christenen. In het evangelie en in de rest van de bijbel kun je lezen hoe je aan de oproep van Jezus gehoor kunt geven. Wat zijn de kernacties bij diaconie? Diaconie richt zich op alle naasten, maar vooral op mensen die het in onze samenleving moeilijk hebben. Het gaat om groepen, maar ook om individuen. De dienst aan deze mensen heeft vier verschillende accenten. Het gaat om preventie, opheffen, verminderen en mee uithouden. 1. Het belangrijkste richtpunt van diaconie is preventie: daarbij wordt geprobeerd te voorkomen dat mensen in onze samenleving buitenspel komen te staan. 2. Het tweede accent is het opheffen van sociaal maatschappelijke nood: waar mensen lijden onder onrechtvaardige verhoudingen, zal geprobeerd worden dit te stoppen. 3. Wanneer het opheffen of het helpen niet lukt, wordt geprobeerd de situatie toch te verbeteren en het onrecht te verminderen. 4. Maar soms is lijden niet op te heffen, en dat brengt ons bij het vierde accent: het mee uithouden van nood. Het is belangrijk dat mensen die zich in een situatie bevinden die niet te veranderen is, toch gezien worden door anderen. Al deze vier accenten maken onderdeel uit van diaconie. Toch ligt de nadruk vaak op het tweede punt, op het opheffen van sociaal maatschappelijke nood, of het helpen van anderen. Het is goed om ons te realiseren dat er nog andere vormen van diaconie zijn; het voorkomen, verminderen en mee uithouden. Liefde voor de naaste betekent dat mensen in alle vier de fases worden gezien en worden bijgestaan. 6

8 Voor God of voor mensen In kerken is altijd discussie geweest over de verhouding tussen de dienst aan God en de dienst aan mensen. Want is het niet belangrijker dat je God eert en dient; godsdienst gaat daar toch om? Toch roept Jezus ons op om ons in te zetten voor andere mensen. Hij zegt: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan. Zo is alles wat je oprecht voor een ander doet, ook voor God. Wat doet diaconie dan? In de bijbel kunnen we lezen hoe Matteüs schreef over concrete acties die je voor een ander kunt doen. Zijn zes werken van barmhartigheid zijn belangrijke voorbeelden geworden: Want ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen mij op, ik was naakt, en jullie kleedden mij. Ik was ziek en jullie bezochten mij, ik zat gevangen en jullie kwamen naar mij toe (Matteüs 24,35 36). Later is daar nog een zevende werk bijgekomen, namelijk de doden begraven. Een achtste werk, wat de laatste tijd ook vaak genoemd wordt, is vrede stichten. We zullen deze acht werken van barmhartigheid allemaal bekijken. We benoemen steeds een algemeen voorbeeld en vertalen dat vervolgens naar een concrete actie van DiaconAction. 1. Hongerigen voeden Kerken gaven steeds geld en eten aan mensen die arm waren en zelf niet rond konden komen. De kerken waren een vangnet, maar dat veranderde niets aan de situatie. Tegenwoordig proberen kerken steeds meer ook te protesteren bij de gemeente en bij de regering, wanneer zij in actie komen voor arme mensen. Het is de bedoeling dat het probleem van de armoede zo beter onder de aandacht gebracht wordt. Je kunt bij een supermarkt gaan staan en vragen of de mensen iets extra s willen kopen. Hiervan kun je een maaltijd bereiden of een pakketje maken voor arme mensen. 2. Dorstigen te drinken geven Misschien heb je wel gehoord van moeder Theresa. Zij was een zuster die in India veel betekend heeft voor arme mensen. Iedere ochtend hielden zij en haar medezusters hun gebed voor een afbeelding van Jezus aan het kruis die zegt: Ik heb dorst (Johannes 19,28). Daarna gingen ze de stad in om de mensen te drinken te geven. Deel koffie en thee uit aan daklozen. Of organiseer een sponsorloop waarmee je een project voor waterpunten in Afrika steunt. 3. Vreemdelingen herbergen In Nederland wonen velen migranten, die of voor werk hierheen kwamen of moesten vluchten uit hun eigen land. Kerken proberen voor hun rechten op te komen en de schrijnendste gevallen ook echt te helpen. Dit gebeurt soms in samenwerking met de migrantenkerken. Je kunt een middag organiseren voor mensen die nog in een asielzoekerscentrum zitten. Je kunt proberen om de verschillende culturen bij elkaar te brengen; laat iedereen zijn of haar land vertegenwoordigen. Samenwerking met de migrantenkerken kan hierbij helpen. 4. Naakten kleden Een groep mensen die het vierde werk van barmhartigheid in de praktijk brengt, is lid van de Emmausbeweging. De Emmausbeweging vangt dak en thuislozen op en biedt hen de mogelijkheden een nieuw leven op te bouwen. De dak en thuislozen kunnen samen met andere mensen werken in een kringloopwinkel. Ze verkopen er tweedehands kleding en spullen. Zo worden niet alleen de daklozen geholpen, maar ook mensen de klanten van de winkel. Help een dagje bij een inzamelpunt voor tweedehands spullen. Of laat de jongeren zelf hun kledingkast eens binnenstebuiten keren 7

9 5. Zieken bezoeken Een diaconiegroep komt concreet in actie om mantelzorgers te helpen. Mantelzorgers zijn familieleden of kennissen van een zieke, die vaak een groot deel van de zorg voor deze zieke op zich nemen. Om te zorgen dat de mantelzorger even tijd voor zichzelf heeft of wordt geholpen bij het zorgen, komt een vrijwilliger van de diaconiegroep langs. Hij of zij houdt de zieke dan gezelschap. Door de mantelzorger te ondersteunen wordt ook de zieke geholpen. Een bezoek aan het ziekenhuis of het bejaardenhuis is vaak makkelijk te regelen. Bedenk ook eens(of vraag het aan de pastor) of er parochianen ziek thuis zijn. Een bezoek aan hen versterkt ook de band van de jongeren met de parochie en omgekeerd. 6. Gevangenen bezoeken Er zijn veel vrijwilligers die de gevangenen bezoeken als ze in de gevangenis zitten. Maar er zijn ook mensen die ex gevangenen proberen te helpen. Dat is belangrijk, zodat ze opnieuw hun plek vinden in de samenleving. Stichting Exodus werkt samen met kerken en zorgt voor vier sleutels : wonen, werk, relaties en zingeving. Op deze vier gebieden probeert zij exgevangenen op weg te helpen. Je kunt met je jongerengroep brieven schrijven aan gevangenen. Ook kun je proberen of je daadwerkelijk bij gevangenen op bezoek kunt. Kerken met stip zijn kerken die ex gevangenen mee op weg helpen; misschien hebben zij tips. 7. Doden begraven Het begraven van doden is een nieuw werk van barmhartigheid. In de bijbel wordt het nog niet in het rijtje genoemd, maar niettemin kunnen we ons voorstellen hoe belangrijk het is. Iemand die gestorven is, verdiend het om mooi begraven te worden. De zorg en troost voor de mensen die afscheid moeten nemen hoort ook bij diaconie. Een ander voorbeeld is de zorg voor terminaal zieke patiënten in een hospice. Je kunt op het kerkhof gaan helpen; praktisch gezien zal er onderhoud nodig zijn. Probeer ook of de jongeren kunnen praten met vrijwilligers die de avondwake verzorgen of met begrafenisondernemers. 8. Vrede stichten Een modern voorbeeld van een beweging die vrede wil stichten is de Egidiusbeweging. Ze werd opgericht in Rome in 1968 en verspreidde zich wereldwijd. De beweging wil vooral vriendschap met de armen sluiten. De agenda wordt bepaald door de krant van vandaag en het evangelie. Naast het werk voor arme mensen wil de Egidiusbeweging ook vrede stichten. Ze probeert te bemiddelen in oorlogsgebieden, met de eigen vreedzame levenswijze als voorbeeld. Wanneer je elkaar kent, begrijp je elkaar beter en zal er ook meer vrede zijn en blijven. Voor het stichten van vrede is iedere ontmoeting met mensen die de jongeren nog niet goed kennen behulpzaam. Ontmoetingen tussen generaties, geloven of culturen. 8

10 Deel 2 Praktisch 9

11 Enthousiast geworden.? Dan kun je aan de slag! In het tweede deel laten we zien wat er allemaal precies komt kijken bij het organiseren van DiaconAction. We geven tips en voorbeelden. Jongeren willen serieus genomen worden. Dat betekent dat ze ook zelf willen bepalen wat ze gaan doen. Om teleurstellingen te voorkomen, let je als groepsleiding op de haalbaarheid van het project. Bespreek van te voren op welke manier je DiaconAction gaat introduceren. Nodig je iemand uit die ervaring heeft met Diaconie, laat je de presentatie van de website zien of verwijs je eenvoudig naar het succesvolle project van vorig jaar. Om de jongeren te motiveren kun je ook het filmpje op de website laten zien; Hierop worden twee jongerengroepen gefilmd. Vervolgens bedenk je samen met de jongeren wat voor soort project jullie gaan doen. Daarbij zijn vier dingen van belang: de talenten van de tieners in je groep, de activiteit, de doelgroep en de haalbaarheid. De haalbaarheid hangt natuurlijk met alle drie de elementen samen en daarnaast met de duur van je activiteit. Het is erg belangrijk dat je bij de keuze voor de activiteit ook goed kijkt naar wat de jongeren interesseert. Jongeren motiveren lukt het beste met een activiteit waar ze zich zelf iets bij voor kunnen stellen; het moet geen ver van hun bed show zijn voor mensen die ze zelf niet kennen. Daarom is brainstormen samen met hen belangrijk; zij noemen doelgroepen waar ze ook echt voor in actie willen komen. En acties die ze zelf gaaf vinden om te doen. Talenten In Matteüs 25, lees je het verhaal van de talenten. Jezus vertelt een parabel over drie dienaren. Ze worden opgeroepen iets met hun talenten, met de gaven die ze ontvangen hebben, te doen. Wanneer je dit verhaal aan de tieners verteld, sluit dat goed aan bij de vraag naar hun eigen talenten. Verwijs ook naar de vele talentenjachten die op televisie te zien zijn. Eventueel organiseer je je eigen talentenjacht. Of je speelt hints, waarbij de jongeren beroepen moeten uitbeelden waarin iets voor een ander gedaan wordt. In bijlage 1 en 2 vindt je werkvormen om te zien welke kwaliteiten de tieners in je groep hebben. Jongeren een paspoort laten invullen, waarin ze vragen moeten beantwoorden over hun talenten. Jongeren laten solliciteren op vacatures en ze hun kwaliteiten laten benadrukken. Op basis van de paspoorten of de sollicitaties trek je dan een conclusie over de kwaliteiten van je groep. Bijvoorbeeld: onze groep is beter in het organiseren van feestjes dan in behangen of schilderen. Voorbeelden Je zou ook voorbeelden kunnen geven, van mensen die al eerder in actie kwamen voor andere mensen. In de katholieke kerk zijn heiligen grote voorbeelden en bron van inspiratie. In onze tijd kennen wij idolen. Om de heiligen en idolen tot leven te brengen, kun je een aantal posters maken met afbeeldingen van hen en eventueel een korte levensbeschrijving. Op andere posters hang je de namen. De tieners kunnen in groepjes of tweetallen op zoek gaan naar de juiste naam bij de juiste foto. Een voorbeeld van een diaconale heilige is Elisabeth van Türingen(of Hongarije). Tijdens een hongersnood in 1225 zette zij de voorraadschuren van haar rijke familie open. Ze gaf zoveel weg, dat het personeel vreesde zelf niets meer over te hebben. Kijk in bijlage 3 voor een eerste voorzet voor dit spel. 10

12 De activiteit Wanneer je al een aantal keer aan DiaconAction hebt meegedaan, weet je hoe belangrijk het is om goed na te denken over de activiteit zelf: wat voor actie gaan jullie precies uitvoeren? De talenten van de jongeren geven misschien al een richting aan. Maar met die talenten kun je nog alle kanten op. Daarom is het goed om samen met de jongeren te brainstormen over een goed idee. Wanneer ze de actie zelf bedacht hebben, zijn ze ook tien keer zo enthousiast om het te gaan uitvoeren! In bijlage 4 vind je een aantal manieren en tips om te brainstormen. Kies voor een project waar iets nieuws te zien en te leren valt. Zorg voor een project waarbij ze letterlijk de handen uit de mouwen kunnen steken. Jongeren houden van DOEN!!! Om jullie op weg te helpen, hebben we alvast wat voorbeelden bij elkaar gezocht. Zorginstellingen Er is altijd iets te doen bij zorginstellingen, van kinderboerderij tot logeerhuis voor gehandicapten; van verpleeghuis tot zorgboerderij. Verkoopacties Je kunt een rommelmarkt organiseren of koeken bakken... Je kunt ook een inzamelactie houden en de ingezamelde spullen, zoals eten en speelgoed, weer uitdelen aan mensen die dat nodig hebben Opknapbeurten De speeltuin krijgt een verfje, de pastorie wordt jeugdhonk, de meubels in de activiteitenruimte worden geschilderd... een weekend werken zichtbaar resultaat. Organisaties Denk ook aan inloophuizen, kringloopwinkels, voedselbanken, acties van mensen uit de regio voor een goed doel. Doelgroepen Voetballen met gehandicapten, wandelen met ouderen, speelmiddag voor kinderen, buitenlandse werknemers... Klusjes Auto s wassen, boodschappen service, gezellige middag organiseren etc. Verzorg een ontbijt Maak een radio uitzending Organiseer een spel voor kinderen of tieners uit je stad of dorp Ruim het bos mee op Kijk of je in een klooster in de buurt kunt helpen. Zo krijgen de jongeren ook wat mee van het religieuze leven. Help voedsel uitdelen bij een voedselbank Zie voor nog meer ideeën de verslagen op de website Als er een project gekozen is, maak je een planning. Daarin staat wanneer wat door wie gedaan moet zijn. Zo krijg je inzicht in hoeveel voorbereiding het kost. Een antwoord op de volgende vragen kan helpen bij het maken van zo n planning en bij een plan van aanpak: Hoe pakken we het aan? Wat gaan we doen? Wat willen we bereiken? Hoe denk je erover? Wat zijn je verwachtingen? Wat hebben we nu te doen? Wat doe jij het liefste zelf in het betreffende weekend? 11

13 Bedenk of en hoe vaak jullie nog als groep bij elkaar komen voordat het 19 november is. De voorbereiding kan op die manier misschien tijdens jullie bijeenkomsten plaatsvinden. Probeer, ook als jullie niet meer bij elkaar komen, alle tieners op de hoogte te houden. Tips voor tijdens het weekend: (naast het werk, de gereedschappen en de materialen) Starten met een oppepper / treffend gedicht / warming up / yell. Taakverdeling / coördinatie. Catering. Pauzeprogramma (even iets heel anders tussendoor / spelletje, geintje, verrassing). Tijd voor opruimen reserveren. Slot / viering / evaluatievorm. Kijk ook naar het stappenplan op bladzijde 21 en 22. Dit plan kan een houvast zijn bij het organiseren van DiaconAction. Veel succes! 12

14 Samenwerken met een instelling Lees hiervoor ook het hoofdstuk over Samenwerken met andere groepen. Stichting Present kan je bijvoorbeeld op weg helpen. Als jullie hebben besloten om voor DiaconAction samen te gaan werken met een instelling of organisatie, kunnen jullie die bijvoorbeeld vinden in de gemeentegids. Eén van de mogelijkheden kan bijv. zijn, wanneer er een instelling bij jullie in de buurt is voor dementerende ouderen, of voor gehandicapten, dat je daar contact mee opneemt en vraagt of jullie misschien samen iets kunnen organiseren voor de bewoners. (Laat je niet ontmoedigen als instellingen besluiten niet te willen meewerken. Uiteindelijk zijn er ook ideeën genoeg zonder benodigde instelling.) Tips voor het contact met de instelling Inventariseer instellingen in de buurt die sociaal/maatschappelijk actief zijn Je kent er natuurlijk zó een aantal uit je hoofd, maar in de gemeentegids staan ze alfabetisch op een rijtje. Maak een korte voorkeurslijst. Houd de rest in reserve. Luister goed naar de jongeren zelf; zij zijn des te gemotiveerder als ze zelf een doelgroep mogen uitkiezen. Niet alle doelgroepen spreken hen aan of zijn voldoende bekend voor hen. Deskundige voorbereiding van de jongeren op ontmoeting met de doelgroep Bedenk dat veel jongeren niet gewend zijn om contact te hebben met bijvoorbeeld daklozen of dementerende bejaarden. Als je ze daarop voorbereidt, hoeft dit geen bezwaar te zijn. Het betekent zelfs een meerwaarde voor de ervaringswereld van de jongeren. Je goed voorbereiden kan helpen bij het slagen van je activiteit. Je zou daarbij de hulp kunnen vragen van mensen uit de instellingen waarmee je gaat samenwerken. Zij kennen daarvoor de juiste methoden, dus laat je niet op voorhand afschrikken door mogelijke problemen. Leg contact met de juiste persoon in de instelling Wie is een juiste persoon en hoe vind je die? De meeste instellingen hebben ervaring met het werk van vrijwilligers en hebben een coördinator die vrijwilligerswerk begeleidt. Het ligt voor de hand deze coördinator in te schakelen. Probeer via de telefoniste een afspraak te maken met deze coördinator vrijwilligerswerk. Ook is in een aantal instellingen activiteitenbegeleiding aanwezig, waar je evt. samen mee kunt nadenken over en werken aan een mogelijk plan. Een andere manier om de juiste contactpersoon te vinden is via de eigen gemeenschap: je kent misschien wel iemand die er werkt. Die zou je kunnen vragen welke persoon je het beste kan benaderen. Neem de tijd Soms heeft je contactpersoon nog geen ervaring met groepen jongeren als vrijwilligers. Dan komt het erop aan deze mensen voor te lichten over de bedoelingen die je met je project hebt en ze zo te enthousiasmeren. Het is belangrijk dat dit enthousiasme door hem/haar kan worden overgebracht op de instellingsleiding, want uiteindelijk moet die goedkeuring verlenen. Sommige instellingen staan 13

15 op papier wel open voor dit soort invloeden van buitenaf, maar hebben in de praktijk nog geen ervaring kunnen opdoen. Besteed dus voldoende aandacht aan deze aspecten en gun je gesprekspartner(s) voldoende tijd om ideeën te laten landen binnen de organisatie. Zorg voor voldoende begeleiding Het is belangrijk dat de instelling genoeg begeleiding ter beschikking stelt voor de activiteit die je er met de jongeren gaat ondernemen. Die hulp heb je hard nodig. Dat betekent echter niet dat je de eigen begeleiding thuis kunt laten. Je eigen begeleiding kent de jongeren het beste en samen kunnen jullie er een goede activiteit van maken. Na afloop willen de deelnemers hun enthousiasme kunnen delen met jullie! Wanneer je samenwerkt met volwassenen/ouders uit de geloofsgemeenschap, worden zij ook betrokken in het jongerenwerk. Waardering van de instelling voor de groep Niets is vervelender dan vrijwillig iets doen voor een ander die dat helemaal niet lijkt te waarderen. Bij het contact met de instelling zou je kunnen zeggen, dat jullie aan het eind van de activiteit elkaar bedanken. De instelling kan de groep bedanken, wat de jongeren nog eens extra voldoening zal geven. En andersom kunnen jullie de instelling bedanken; dankzij hen is DiaconAction geslaagd! Publiciteit Niet alleen het dorpsblad of de wijkkrant publiceren graag goed nieuws over jongeren: de regionale kranten maken van harte de kolommen vrij. Denk dus gerust groot en nodig een redactie uit om te schrijven over jullie initiatief. Doe dat in overleg met de instelling waarmee je samenwerkt. Vaak kent de instelling de weg naar de krant en legt ze enig gewicht in de schaal. Maak er gebruik van. Jongeren vinden het cool om (positief) in het nieuws te zijn en ook de geloofsgemeenschap wordt graag langs deze weg op de hoogte gehouden. Meer informatie hierover kun je lezen in het hoofdstukje Publiciteit. Zorg er voor dat je ruim van tevoren het project gaat voorbereiden, zodat je overal voldoende tijd voor hebt. Plan dus heel ruim alles in. 14

16 Hoe zit het met de kosten? In het plan voor je activiteit, heb je als het goed is ook nagedacht over een begroting. Wanneer je flink wilt uitpakken, heb je misschien sponsors nodig. Je kunt op verschillende manieren aan sponsors komen. Bedelen om geld is vervelend. Dat geldt voor jou, maar ook voor bedrijven. Daarom is het goed om voor je een bedrijf benadert voor geld of materiaal je af te vragen: Wat hebben bedrijven er aan om ons te sponsoren? Wat kunnen wij hen bieden? Dat praat een stuk makkelijker! Zie bijlage 5 voor een voorbeeldbrief aan bedrijven. Tip: Bedrijven vinden het vaak leuker en makkelijker om materiaal te geven dan geld. Als je een bedrijf benadert dat spullen maakt of levert die je kunt gebruiken voor je project, zijn ze eerder bereid je die spullen goedkoper of zelfs gratis te leveren. Ze komen daarmee soms letterlijk beter uit de verf! Misschien is er bij jullie in de parochie ook een bepaald budget beschikbaar voor jongeren. Daar kun je als jongerengroep ook een beroep op doen. Het gaat om een diaconaal project. Hiervoor zijn in de meeste parochies werkgroepen, waarschijnlijk bekend als PCI werkgroep(parochiële Caritas Instelling) of Diaconie werkgroep. Bij deze werkgroepen zou je een verzoek om financiële ondersteuning kunnen indienen. Als je een klus doet voor een instelling, is het gebruikelijk dat de instelling de kosten draagt voor de benodigde materialen van het project. Ook kun je een bepaalde sponsoractie houden of een rommelmarkt of iets dergelijks, om de kosten van je activiteit van te kunnen betalen. Het organiseren van een rommelmarkt voor een goed doel kan op zich al een leuke DiaconAction activiteit zijn. Als je niet veel tijd hebt, is het misschien beter om op een andere manier te proberen aan het benodigde geld te komen. Wanneer je sponsors zoekt, willen die graag weten waarvoor het geld of de spullen gevraagd worden. Dit lijstje, en de voorbeeldbrief in bijlage 5, kunnen je daarbij helpen. 1. Vertel kort wat DiaconAction voor soort project is. 2. Maak een korte, heldere omschrijving van de activiteit van jullie groep. 3. Motiveer waarom je meedoet. 4. Wat is je doelstelling, wat wil je bereiken? 5. Wie zijn de uitvoerders (naam leiding/groep)? 7. Wanneer en waar vindt de activiteit plaats? 8. Waarvoor en hoeveel geld heb je nodig (begroting)? Let op: sommige sponsoren willen alleen materiaal leveren, geen geld. 9. Maak een lijst van sponsors. Soms helpt het om anderen te noemen die ook geld geven, want als er één schaap over de dam is, volgen er meer Bij bedrijven en fondsen werkt dit goed. 10. Hoe regelen jullie de reclame voor de sponsors? Let op: sommige sponsors willen niet genoemd worden! 11. Maak afspraken over de te volgen procedure: 1. toezegging, 2. financiële afwikkeling en 3. kort eindverslag. 12. Maak na afloop een kort eindverslag van het project en een financiële verantwoording voor sponsors/donateurs en anderen. 15

17 Als je als groep je best hebt gedaan om sponsors te zoeken, maar het is niet genoeg om het project te kunnen uitvoeren, dan kun je contact opnemen met het team van Jong Katholiek via e mail: info@jongkatholiek.nl of telefonisch: Er kan dan samen gekeken worden of er misschien nog fondsen benaderd kunnen worden. 16

18 Publiciteit Hoe meer mensen van het project afweten en eraan deel kunnen nemen, hoe groter de kans op succes! Zorg dus dat het bekend wordt. Ook als je activiteit bijvoorbeeld voor een groep in een instelling is, kunnen jullie dit toch bekend maken. Zet het op tijd in het parochieblad (meestal 6 weken van tevoren de copij inleveren). Vertel er als jongerengroep over in een kerkdienst. Nodig je vrienden uit om mee te doen. In bijlage 6 vind je een voorbeeld van een persbericht. Aandachtspunten bij publiciteit KERNVRAGEN 1. Wat willen jullie bereiken met de publiciteit? 2. Is het haalbaar? 3. Is iedereen het eens over dit doel? DOELGROEP 1. Voor wie is de publiciteit bestemd? Volwassenen, jongeren, kerkmensen? 2. Wat is hun belangstelling voor ons doel? 3. Is het zinvol om bepaalde mensen (sleutelfiguren, gangmakers) apart te informeren? MANIER VAN PUBLICITEIT 1. Welk middel is geschikt om onze boodschap te laten klinken? Praatje, artikeltjes in weekbulletin, parochieblad, huis aan huis krant, affiche? 2. Is de boodschap begrijpelijk, herkenbaar, toegankelijk? ORGANISATIE 1. Hoeveel geld is nodig voor de publiciteit? 2. Hoeveel mensen zijn er voor nodig? PERSBERICHT 1. Is de informatie begrijpelijk, snel beschikbaar en actueel? 2. Bevat de kop kerninformatie over wat het nieuws is, en wie in het nieuws is? 3. Geeft het bericht informatie over waar en wanneer? 4. Welke prikkel gebruik je om lezers nieuwsgierig te maken? Let op pakkende koppen en kernregels. Gebruik een actieve stijl. Bijv. "Wij organiseren" in plaats van "er wordt georganiseerd". AFFICHE 1. Waarmee trek je de aandacht? 2. Waarmee wek je de belangstelling op? 3. Geeft het informatie over wat, wie, wanneer en waar? Tekst en beeld bepalen vaak of een affiche doeltreffend werkt. 17

19 INTERNET 1. Heb je als jongerengroep een eigen homepage of hyves? 2. Nodig je ook jongeren uit via ? 3. Maak een filmverslagje en zet het op youtube 4. Zet je verslag na afloop op Lees hier meer over onder het kopje Maak een verslag! op blz

20 Inspiratie Een moment pauze tijdens het werken is onmisbaar. Even tijd voor jezelf en voor elkaar, om bij te komen en nieuwe energie op te doen. Hieronder wat ideeën voor bezinning. Ideeën voor bezinning Hang een muurkrant op waarop de jongeren de hele dag reacties kunnen schrijven. Eventueel kun je een vraag bovenaan de krant schrijven, zodat de reacties een beetje bij elkaar passen. De muurkrant geeft bij een afsluiting of evaluatie een goed beeld van het klussen en is een mooie binnenkomer. Neem teksten uit de bezinning en reacties uit de groep mee in een (kerkelijke) viering die volgt op het project. Bijbelteksten die passen bij DiaconAction zijn bijvoorbeeld: Matteus 5: 1 12 De bergrede, ook wel zaligsprekingen genoemd Hierin worden mensen opgeroepen het licht van de wereld te zijn en dat licht te laten schijnen voor de mensen. Matteus 25: Gelijkenis over drie dienaren en de talenten die ze krijgen Met de talenten wordt in de gelijkenis geld bedoeld, maar je kunt het ook figuurlijk uitleggen. Een verhaal waarbij het erom gaat, dat je de talenten die je krijgt moet inzetten om er meer van te maken. Als je dat niet doet, ben je je talenten niet waardig. Matteus 25: De barmhartige werken De essentie van de zin van ons leven staat treffend verwoord in een verhaal van Jezus, waarin hij mensen oproept om vanuit het hart te leven. Door voedsel te delen, door bronnen van levend water te slaan, door armen naar anderen uit te steken. Kortom door aan medemensen materiële en geestelijke bijstand te bieden, maakt hij duidelijk hoe je God kunt ontmoeten. Lukas 10: De barmhartige Samaritaan Een gelijkenis waar de kern van is dat je om goed te leven, goed moet doen aan mensen. Niet uit plichtsbesef, dus omdat het in de wet zou staan of omdat het zo hoort, maar omdat je door medeleven wordt bewogen, omdat die ander jou raakt, omdat die ander jou uit je concentratie haalt en je reis onderbreekt. Lukas 12: Een verhaal over het verschil tussen hebben en zijn. Er wordt verteld dat je je niet druk moet maken of je wel genoeg hebt voor morgen. De werkelijke waarde van het leven stijgt daar bovenuit. 19