Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van. Hbo bachelor Management Economie en Recht LOI Hogeschool

Transcriptie

1 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van Hbo bachelor Management Economie en Recht LOI Hogeschool aan het NVAO Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs De visitatie vond plaats op 14 september 2010 en 17 september 2010 Inhoud van het verslag Identificatie...2 Managementsamenvatting...3 Overzicht van Certiked beoordelingen van de opleiding...7 Bijlage 1: Programma...28 Bijlage 2: Documenten...30 Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader...32 Bijlage 4: Visitatiepanel...34 Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen...36 De verantwoordelijk leider van het visitatiepanel: drs. R. de Lusenet namens deze, M. Lathouwers Certiked-vbi maart 2011

2 Identificatie De opleiding wordt verzorgd door: LOI Hogeschool Postbus 4200, 2350 CA Leiderdorp Leidsedreef 2, 2352 BA Leiderdorp Telefoon Website Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurder: mr. M.J. Kuipers, voorzitter bestuur Kwaliteitsfunctionaris: ir. O.W. Helfferich, portefeuillehouder hoger onderwijs Scope en doel De visitatie heeft betrekking op: LOI Hogeschool Opleiding Graad Bachelor of Business Administration Afstandsonderwijs Locatie als gevolg van afstandsonderwijs niet van toepassing Doel van het onderzoek is te beoordelen of de opleiding voldoet aan de aspecten uit het Toetsingskader nieuwe opleidingen van de NVAO (februari 2003). Samenstelling visitatiepanel Leider visitatiepanel: drs. R. de Lusenet Deskundigen: J.J. Krouwels (generieke facetten), drs. H. Weistra (generieke facetten), Lic. C. Coppens (opleidingsspecifieke facetten), drs. G.F. Vermeulen (opleidingsspecifieke facetten) Student: L. Tukkers Secretaris: drs. W.J.J.C. Vercouteren RC Pagina 2 van 36

3 Managementsamenvatting Werkwijze De opleiding heeft een informatiedossier opgesteld over de opleiding en deze, samen met bijlagen, tijdig gezonden aan het panel. Het locatiebezoek heeft plaatsgevonden op 14 september 2010 en 17 september In de aanloop naar de visitatie is overleg geweest tussen vertegenwoordigers van LOI Hogeschool en leden van het panel. De bijeenkomst had een voorlichtend en planningstechnisch karakter. Het informatiedossier met de bijlagen die door de opleiding opgesteld was, bood genoeg aangrijpingspunten en informatie om de visitatie uit te voeren. Op een aantal punten vond het panel het informatiedossier te weinig specifiek en te weinig concreet uitgewerkt. Daarom heeft het panel aan de opleiding gevraagd de informatiedossier op deze aspecten nader uit te werken. Ook heeft het panel verzocht om aanvullende documenten over het didactisch concept en de afstemming met het kader E- xcellence. De opleiding heeft de informatiedossier nader uitgewerkt en heeft de aanvullende informatie aan het panel gezonden. De visitatie is opgedeeld in twee dagen. Op de generieke visitatiedag op 14 september 2010 zijn de onderwerpen en de facetten op het gebied van didactiek, personeel, voorzieningen, kwaliteitszorg besproken. Op de opleidingsspecifieke dag op 17 september 2010 zijn de doelstellingen, het programma en de resultaten van de opleiding aan de orde gekomen. De bezoeken aan de opleiding zijn verlopen volgens de vooraf vastgestelde agenda. Tijdens de bezoeken aan de opleiding is het panel in de gelegenheid geweest met alle relevante geledingen van de opleiding van gedachten te wisselen. Ook heeft het panel de ter inzage gelegde documenten kunnen inzien. Het conceptrapport is toegezonden aan het management van de opleiding. Deze hebben daarop gereageerd. Dat heeft geleid tot dit definitieve rapport. Profiel van LOI Hogeschool De Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) zijn een onderwijsinstelling die door de minister van Onderwijs erkend is. LOI Hogeschool is een onderdeel van LOI, is opgericht in 1996 en is door de minister van Onderwijs aangemerkt als een aangewezen instelling voor hoger onderwijs. LOI Hogeschool verzorgt opleidingen op uiteenlopende gebieden, waaronder economie, informatica, marketing & sales en management. Bij een aantal van deze opleidingen werkt de hogeschool samen met andere hogescholen, waaronder Windesheim en Hanzehogeschool Groningen. LOI Hogeschool biedt daarnaast ook opleidingen op het niveau van post hbo en master aan. Er studeren meer dan studenten aan LOI Hogeschool. De hogeschool behoort daarmee tot de grote hogescholen in Nederland. Met het oog op het aanbod en de inhoud van de opleidingen onderhoudt LOI Hogeschool contacten met het bedrijfsleven, brancheorganisaties, exameninstellingen en de overheid. LOI Hogeschool verzorgt afstandsonderwijs. Dat wil zeggen dat de studenten onafhankelijk van plaats, tijd en tempo de opleidingen kunnen volgen. Gewoonlijk ontmoeten studenten en docenten elkaar niet maar vindt het onderwijs op afstand plaats in de omgeving van de studenten. LOI Hogeschool streeft naar een hoge kwaliteit van de (schriftelijke) leerstof en een goede begeleiding door de docenten. Pagina 3 van 36

4 Waar voorheen LOI Hogeschool alleen per post en op papier lesmateriaal, opgaven en uitwerkingen vervaardigde en aan de studenten zond, is sedert enkele jaren het leerproces uitgebreid met de digitale leeromgeving in de vorm van LOI Campus. Een steeds groter deel van het onderwijs verloopt via deze digitale leeromgeving. De studenten kunnen daarop inloggen en vervolgens opgaven inzenden, vragen stellen aan de docenten, hun studievoortgang bekijken en hun portfolio invullen en bijwerken. Profiel van de opleiding De opleiding is een gewijzigde voortzetting van de geaccrediteerde hbo-bacheloropleiding Management Economie en Recht Onroerend Goed en Makelaardij, die begonnen is in begin 2005 en die was gebaseerd op het beroepsprofiel uit Als gevolg van de invoering van het nieuwe beroepsprofiel in 2008 is de opleiding tot de slotsom gekomen dat het vorige programma niet meer voldeed. Daarom wordt voor deze geheel nieuw vormgegeven opleiding een accreditatie aangevraagd. Het doel van de opleiding hbo MER aan de LOI Hogeschool is het opleiden van professionals tot Bachelor of Business Administration met een specialisatie in management, economie en recht, volgens het landelijk beroeps- en opleidingsprofiel. Dit zijn (beginnend) adviseurs en managers die voor de praktijk relevante vraagstukken kunnen analyseren, hierover advies kunnen uitbrengen en het veranderproces in organisaties kunnen leiden aan de hand van managementvaardigheden en economische en juridische kennis. Het programma van de opleiding is als volgt opgebouwd. De propedeuse bestaat uit twee thema s, Algemene vaardigheden en Inleiding MER. De Algemene vaardigheden bestaan uit de modules Competentiegericht leren en digitaal portfolio (0 ec), Studievaardigheden (2 ec) en Onderzoeksvaardigheden (4 ec). Inleiding MER bestaat uit de modules Algemene economie (9 ec), Inleiding recht (11 ec), Inleiding bedrijfseconomie (11 ec), Middle management (17 ec) en Kwaliteitsmanagement (Inleiding) (6 ec). De hoofdfase bestaat uit de thema s Project-, programma- en procesmanagement, Innovatie en verandering, Governnance & compliance, Organisatie en kwaliteit, Internationalisering, en Minor, Stage en Afstudeeropdracht. Project-, programma- en procesmanagement bestaat uit de modules Beschrijven en beheersen van processen (6 ec), Project- en kennismanagement in organisaties (7 ec), Juridische aspecten bij project management (4 ec), en Praktijkintegratieopdracht (3 ec). Innovatie en verandering bestaat uit de modules Verander- en innovatiemanagement ( 7 ec), Onderzoek naar innovatie (6 ec), Advisering over verandering (4 ec) en Praktijk & integratieopdracht (3 ec). Governance & compliance bestaat uit de modules Corporate governance & compliance (3 ec), Finance & risk management (12 ec), Recht in het bedrijfsleven (8 ec), en Praktijkintegratieopdracht (3 ec). Organisatie en kwaliteit bestaat uit de modules Kwaliteitsmanagement (verdieping) (5 ec), Strategisch HR (7 ec), Arbeidsrecht (4 ec), en Praktijkintegratieopdracht (3 ec). Internationalisering bestaat uit de modules Business English (10 ec), Internationale verdragen en internationaal recht (4 ec), Internationale economie (5 ec) en Praktijkintegratieopdracht (3 ec). Minor (23 ec), Stage (30 ec) en Afstudeeropdracht (20 ec). De studenten kunnen kiezen uit 5 minoren, zijnde Hoger Management, Projectmanagement, Bestuurskunde, Marketing Management en Personeelsmanagement. Pagina 4 van 36

5 Samenvattende beoordeling LOI Hogeschool heeft voor de opleiding een toetsing uitgevoerd aan de hand van het kader E-xcellence van de European Association of Distance Learning Teaching Universities (EADTU). Het E-xcellence kader biedt een benchmark voor afstandsonderwijs. Het streven van de opleiding is om een goede score te bereiken ten opzichte van deze benchmark. Het panel heeft kennisgenomen van de uitgevoerde toetsing. Het panel waardeert de inspanningen van de opleiding om het kader als uitgangspunt te nemen en zich met het kader te vergelijken. De vergelijking zelf is nog wat mager uitgevallen. Daarom roept het panel de opleiding op de komende jaren daaraan verder invulling te geven. De LOI Hogeschool zal de opleiding inbedden in de processen die LOI Hogeschool voor alle opleidingen heeft ingericht. Dat maakt dat de bevindingen en de beoordeling van facetten als studeerbaarheid en didactiek en van onderwerpen als inzet van personeel, voorzieningen en kwaliteitszorg grotendeels afgeleid zijn van deze processen. Binnen deze processen neemt de opleiding de ruimte om de eigen inhoudelijke invulling waar te maken. Daar waar relevant en mogelijk heeft het panel de bevindingen uit de bestaande opleiding meegenomen in de bevindingen voor deze nieuwe opleiding. Dat is alleen gebeurd, als de bevindingen op de nieuwe opleiding van toepassing verklaard konden worden. Voor de afzonderlijke onderwerpen luidt de beoordeling als volgt. De opleiding heeft de eindkwalificaties op degelijke wijze tot stand gebracht. De eindkwalificaties zijn ontleend aan het landelijke beroepsprofiel dat door de HBO Raad is goedgekeurd en dat door het beroepenveld is onderschreven. Het niveau van de eindkwalificaties is in de ogen van het panel op een aantal punten wel iets te hoog gegrepen. Het panel acht het een aandachtspunt voor de opleiding om daar op gepaste wijze mee om te gaan. De beoordeling van de doelstellingen is om deze redenen positief. De eindkwalificaties zijn op een voorbeeldige wijze in het programma verwerkt en komen daarin ook allemaal tot hun recht. Soms ontbreken echter de indicatoren voor de operationalisering van de eindkwalificaties naar de leerdoelen. Daar moet de opleiding nog aandacht aan besteden. De voorgeschreven literatuur bestaat vooral uit specifiek voor de opleiding geschreven syllabi, die van een goede kwaliteit zijn. In de verschillende onderdelen van het programma zullen de studenten in aanraking komen met de beroepspraktijk. De opleiding dient wel de relevantie van de werkplek goed vast te stellen. Door het invoeren van de thematische indeling is de samenhang van het programma maar de volgtijdelijkheid van de modules is niet overal duidelijk. De studenten krijgen genoeg informatie en terugkoppeling van de opleiding, zodat zij op verantwoorde wijze hun studie kunnen volgen. De opleiding voldoet aan de formele instroomeisen en aan de formele duur. De opleiding dient wel de 21+ toetsing strikter toe te passen maar zal dat ook doen. Er is vooralsnog geen uitgewerkte EVC-procedure. De didactiek van het programma kenmerkt zich door een sterke structurering van de leerroutes in de digitale leeromgeving en door een goede didactisering van het studiemateriaal. De toetsing en beoordeling van zowel de eigen examens als de externe examens oogt solide. De beoordeling van de praktijkintegratieopdrachten zou steviger moeten, omdat nu deze beoordeling niet waterdicht is. De beoordeling van de afstudeerscripties kan strakker op basis van duidelijke beoordelingscriteria. De opleiding heeft dat beleid inmiddels ingezet. De beoordeling van het programma is over het geheel positief. Pagina 5 van 36

6 De ontwikkelaars en de docenten van de opleiding hebben ervaring met de relevante beroepspraktijk. De opleiding toetst daarop bij het aannemen van hen en toetst dat ook bij elke opdrachtverlening. De opleiding stelt docenten aan, waardoor de reactietijd op vragen en inzendopgaven van studenten binnen de normen blijft. De opleiding zou duidelijke eisen aan de onderwijskundige kwaliteiten van de praktijkbegeleiders moeten stellen. De docenten beschikken wel over vakinhoudelijke en didactische vaardigheden. Daardoor is de beoordeling van de inzet van personeel positief. De opleiding beschikt over een bijzonder krachtige infrastructuur die zich doet gelden zowel in het papieren studiemateriaal als in de digitale leeromgeving. De studiebegeleiding is maar zou meer op maat gesneden moeten worden voor de verschillende groepen studenten. De beoordeling van de voorzieningen is positief. Het kwaliteitssysteem van de opleiding is goed ontwikkeld. De opleiding zou wel moeten proberen de respons van studenten op de evaluaties en de terugkoppeling daarvan te verbeteren. De inbreng van de stakeholders is. De beoordeling van de interne kwaliteitszorg is positief. De opleiding heeft een afstudeergarantie afgegeven. De middelen van LOI Hogeschool zijn om deze opleiding te financieren. De beoordeling van de condities voor continuïteit is positief. Het visitatiepanel van Certiked concludeert dat de opleiding hbo bachelor Management Economie en Recht voldoet aan de eisen van het NVAO Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs. Pagina 6 van 36

7 Bevindingen Voor alle NVAO-onderwerpen zijn hierna de bevindingen van het visitatiepanel weergegeven. Per onderwerp en facet uit het NVAO Toetsingskader is in een kader een omschrijving van de NVAO-criteria gegeven, waarna een puntsgewijze opsomming volgt van de bevindingen. Voor elk facet en elk onderwerp wordt vervolgens het oordeel van het visitatiepanel gegeven. Overzicht van Certiked beoordelingen van de opleiding Onderwerp en facet Doelstellingen opleiding Domeinspecifieke eisen Niveau Oriëntatie hbo Programma Eisen hbo Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Samenhang programma Studielast Instroom Duur Inzet van personeel Eisen hbo Kwantiteit personeel Kwaliteit personeel Voorzieningen Materiële voorzieningen Studiebegeleiding en informatievoorziening Interne kwaliteitszorg Systematische aanpak Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Condities voor continuïteit Afstudeergarantie Investeringen Financiële voorzieningen Afstandsonderwijs Positief Positief Positief Positief Positief Positief Pagina 7 van 36

8 1. Onderwerp: doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Domeinspecifieke eisen: de beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). De opleiding heeft eindkwalificaties opgesteld. Deze eindkwalificaties zijn afgestemd op het beroepsprofiel dat in 2008 is opgesteld door het Landelijk Opleidingsoverleg Management Economie en Recht. Dit landelijke overleg vertegenwoordigt alle bekostigde hogescholen die de opleiding Management Economie en Recht aanbieden. Het beroepsprofiel beschrijft de afgestudeerden kernachtig als volgt. De afgestudeerden vervullen, doordat zij meerdere disciplines beheersen en integraal toe kunnen passen, een brugfunctie in de organisatie. Zij weten belangentegenstellingen tussen de verschillende hiërarchische niveaus en afdelingen voor de organisatie productief te maken en creëren synergie in de samenwerking tussen partijen. De afgestudeerden zijn teamspelers die kunnen overtuigen, mensen op één lijn weten te krijgen en besluitvaardig zijn. De opleiding zelf heeft het profiel nader uitgewerkt in termen van verandermanagement. Het beroepsprofiel is uitgewerkt in acht competenties, die ontleend zijn aan de competenties die gelden voor het domein Business Administration. De competenties zijn nader uitgewerkt voor het specifieke domein Management Economie en Recht. De afgestudeerden dienen vier van de acht competenties te beheersen op het hoogste niveau, zijnde het niveau waarop de afgestudeerden complexe problemen, vragen en knelpunten weten te behandelen en waarop zij hun keuzen op een professionele wijze weten te verantwoorden. Twee van de competenties moeten de afgestudeerden beheersen op een iets lager niveau. Dit is landelijk zo vastgelegd. Het beroepsprofiel is goedgekeurd door de HBO Raad in Bij de totstandkoming van het beroepsprofiel is het relevante beroepenveld nadrukkelijk betrokken geweest. Het beroepenveld heeft in een tweetal afstemmingsvergaderingen in 2007 en 2008 het beroepsprofiel besproken en goedgekeurd. De opleiding heeft het beroepsprofiel nader uitgewerkt en daarbij de nadruk gelegd op het aspect van verandermanagement. De afgestudeerden worden opgeleid tot (beginnende) managers en adviseurs die de organisatie kunnen adviseren over ontwikkelingen en trends in de organisatie en die de organisatie kunnen leiden in een veranderingstraject. De afgestudeerden kunnen deze veranderingen afstemmen op de wet- en regelgeving en de (economische) bedrijfsvoering van de organisatie. Ter meerdere onderbouwing van de eindkwalificaties heeft de opleiding deze vergeleken met een aantal opleidingen in het buitenland (Duitsland, België, Ierland en Australië). Uit de vergelijking zijn overeenkomsten en verschillen gebleken die bijgedragen hebben aan de profilering van deze opleiding. De competenties van het beroepsprofiel zijn volledig beschreven in bijlage 3 van dit rapport. Voor meer informatie verwijzen wij dan ook naar deze bijlage. Pagina 8 van 36

9 Beoordeling door het visitatiepanel: De eindkwalificaties zijn naar het oordeel van het panel in de vorm van het landelijk beroepsprofiel afgestemd met vakgenoten en met het relevante beroepenveld. Dat blijkt zowel uit het beroepsprofiel en de afstemming daarvan met het beroepenveld. De eindkwalificaties die de opleiding in lijn met het beroepsprofiel heeft opgesteld, zijn in de ogen van het panel wel hoog gegrepen. Het panel roept de opleiding op de eindkwalificaties op een realistische manier te interpreteren. De opleiding is zich daarvan wel bewust, zo is het panel in de gesprekken gebleken. De opleiding verdient waardering voor de eigen invulling van het beroepsprofiel in de richting van verandermanagement en voor de internationale vergelijking. Het panel beoordeelt om deze redenen dit facet als. 1.2 Niveau De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor of een master. De opleiding heeft de eindkwalificaties vergeleken met de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de bachelor, zoals deze tot uitdrukking komen in de niveauaanduidingen van de Dublin descriptoren. Om de relatie tussen de eindkwalificaties en de Dublin descriptoren zichtbaar te maken heeft de opleiding een tabel opgesteld waarin de relatie tussen deze descriptoren en de eindkwalificaties zijn aangegeven. Uit de door de opleiding uitgevoerde vergelijking blijkt een volledige en evenwichtige dekking van de Dublin descriptoren in de eindkwalificaties. Alle descriptoren komen op een afgewogen wijze in de eindkwalificaties tot uitdrukking. Beoordeling door het visitatiepanel: De opleiding heeft, zo heeft het panel gezien, helder de eigen eindkwalificaties vergeleken met de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van het niveau, volgens de Dublin descriptoren. Volgens deze vergelijking voldoen de eindkwalificaties aan deze beschrijvingen, met de onder facet 1.1. gemaakte kanttekening over het relatief hoge ambitieniveau. Het panel beoordeelt dit facet daarom als. Pagina 9 van 36

10 1.3 Oriëntatie hbo De beoogde eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties; een HBO-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist of dienstig is. Zoals ook al bij facet 1.1 hierboven is aangeduid, zijn de eindkwalificaties gevalideerd door vertegenwoordigers van het voor deze opleiding relevante beroepenveld. Deze vertegenwoordigers hadden zitting in de beroepenveldcommissies van de 15 bekostigde Hogescholen, die opdracht hebben gegeven tot ontwikkeling van het beroepsprofiel. Naast de beroepenveldcommissies van de bekostigde instelling is het beroepsprofiel van de opleiding ook gevalideerd door de beroepenveldcommissie voor het domein Business Administration van LOI Hogeschool, tot welk domein de opleiding behoort. De eindkwalificaties van de opleiding, zo is in het beroepsprofiel expliciet weergegeven, hebben betrekking op de beginnend beroepsbeoefenaar. De eindkwalificaties komen in die zin overeen met het niveau van de afgestudeerde als bachelor. In de woorden van het beroepsprofiel worden de afgestudeerden van de opleiding niet opgeleid voor specifieke functies maar voor brede functies in het bedrijfsleven en in de non-profitsector. Gezien het bedrijfskundige karakter van de opleiding komen de afgestudeerden in uiteenlopende contexten en functies terecht. Typerend voor de opleiding is dat deze niet opleidt voor specifieke functies maar eerder voor groeperingen van functies. Deze groeperingen zijn adviesfuncties, managementondersteunende functies of leidinggevende functies. Dit past bij de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt waarin de houdbaarheid van functies korter wordt en functies voor professionals steeds ruimer en breder omschreven worden. Functies waarin de afgestudeerden werkzaam kunnen zijn, zijn bijvoorbeeld medewerker kwaliteitszorg, hoofd bedrijfsbureau, adviseur personeel en organisatie, accountmanager, procesmanager, projectleider, beleidsmedewerker en afdelingshoofd. Beoordeling door het visitatiepanel: De opleiding heeft, zo heeft het panel gezien, op verschillende manieren de eindkwalificaties vergeleken met de wensen en eisen van het afnemende beroepenveld. Dat is gebeurd bij de totstandkoming van het beroepsprofiel zelf en in de vorm van de toetsing door de eigen beroepenveldcommissie. Deze toetsing is wat aan de bescheiden kant gebleven. Het niveau dat de opleiding nastreeft, is dat van de beginnende beroepsbeoefenaar. Het panel beoordeelt dit facet als. Beoordeling van het onderwerp Doelstellingen opleiding Omdat alle facetten van het onderwerp Doelstellingen opleiding als zijn beoordeeld, beoordeelt het panel het onderwerp als geheel als positief. Pagina 10 van 36

11 2. Onderwerp: programma 2.1 Eisen HBO Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het beoogde programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het beoogde programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. De opleiding biedt het studiemateriaal aan in de vorm van door de opleiding zelf gemaakte syllabi, voor elke module één of meer syllabi. De syllabi omvatten de volledige en uitgewerkte leerstof. Daarnaast wordt voor een aantal modulen gebruik gemaakt van voorgeschreven literatuur aangevuld met door de LOI samengestelde studiewijzers. De opleiding stelt relevante boeken op het vakgebied voor als aanbevolen literatuur. De studenten dienen aan het begin van de hoofdfase over een werkkring op het gebied van de opleiding te beschikken of in de loop van de hoofdfase een stage te volgen. Als de studenten een relevante werkplek hebben, dan krijgen ze een vrijstelling van de stage. Van alle studenten die aan de opleiding studeren, heeft ruim 57 % een relevante werkplek. De opleiding toetst of de werkplek geschikt is voor het uitvoeren van deze onderdelen van het programma. Alle studenten dienen in het kader van hun stage opdrachten in de beroepspraktijk (werkplek of stage) uit te voeren, waaronder een plan van aanpak, de oplossing van een probleem op het vakgebied en het uitbrengen van een advies. De studenten voeren na afloop van elk thema, zijnde een aantal samenhangende modules, een praktijkintegratieopdracht uit. Deze opdrachten sluiten aan bij het thema. Het gaat bij de opdrachten om beroepsproducten die de studenten in de beroepspraktijk uitvoeren. Voorbeelden van beroepsproducten zijn het onderzoeksrapporten, het kwaliteitsrapport, het projectplan, het adviesrapport, de economische analyse, het personeelsplan en de analyse nieuwe markten. In de uitwerking van de opdrachten dienen de studenten de theorie en de praktijk bij elkaar te brengen. De studenten dienen ook hun afstudeeropdracht in de beroepspraktijk uit te voeren. Het doel van de afstudeeropdracht is te komen tot een zich over het programma uitstrekkende integratie van theorie en praktijk. De opleiding stemt het programma af met de eigen beroepenveldcommissie, die werkzaam is voor het gehele domein Business Administration, waartoe de opleiding behoort. De opleiding kent een vakdeskundige die specifiek belast is met de zorg voor de actualiteit en de beroepsrelevantie van het programma. Daarnaast onderhoudt de opleiding onder meer contacten met branche- en beroepsverenigingen. De opleiding besteedt in het thema Internationalisering aandacht aan de internationale aspecten van de opleiding en het beroep. Pagina 11 van 36

12 Beoordeling door het visitatiepanel: Het door de opleiding gebruikte studiemateriaal, hoofdzakelijk bestaande uit de zelfgeschreven syllabi, is in de ogen van het panel degelijk en compleet materiaal, heeft een goed niveau en weerspiegelt de eisen van de beroepspraktijk. De studenten leggen door de stageopdrachten, de praktijkintegratieopdrachten en de afstudeeropdracht nadrukkelijk de relatie met de beroepspraktijk. Het panel roept de opleiding op de eisen voor het bepalen van de relevantie van de werkplek duidelijk te formuleren en toe te passen. Het panel beoordeelt dit facet als. 2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. De opleiding heeft in de vorm van een tabel de correspondentie tussen de eindkwalificaties en de onderdelen van het programma zichtbaar gemaakt. De opleiding heeft de eindtermen en de leerinhouden voor de modules en de afstudeeropdracht uitgeschreven in de Onderwijs- en Examenregeling. Deze eindtermen en leerinhouden zijn volledig en uitgebreid beschreven en weerspiegelen de eindkwalificaties. Naast de vakinhoudelijke modules en het maken van de praktijkintegratieopdrachten dienen de studenten een portfolio in te vullen waarmee zij hun competentieontwikkeling zichtbaar maken en bijhouden. De opleiding biedt vijf minoren aan. Bij de keuze voor de minoren zijn de competenties uit het beroepsprofiel als uitgangspunt genomen. Studenten hebben via de minor de mogelijkheid zich in één van deze competenties te specialiseren. De opleiding beschikt over een didactisch concept, dat ontleend is aan onderwijskundige theorieën van onder meer Knowles en Keller. Het concept vindt zijn neerslag in onder meer de structurering van het onderwijsleerproces, de begeleiding door docenten, de integratie van het afstandsonderwijs en het leren op de werkplek en de regelmatige toetsing van de voortgang van de studenten. Het lesmateriaal is neergelegd in syllabi, die de opleiding aan de studenten ter beschikking stelt. Deze syllabi zijn gestructureerd en gedidactiseerd met als doel de studenten in staat te stellen zich de lesstof zelfstandig eigen te maken. De syllabi zijn opgedeeld in hoofdstukken, die op hun beurt weer bestaan uit paragrafen. In de syllabi zijn de kernbegrippen en trefwoorden gemarkeerd. Aan het einde van elke les (hoofdstuk) zijn opgaven opgenomen waarmee de studenten hun vorderingen kunnen vaststellen en die zij kunnen inzenden naar de docent ter correctie. Het lesmateriaal omvat ook proeftentamens aan de hand waarvan de studenten zich op de examens kunnen voorbereiden. De ontwikkeling van het lesmateriaal komt tot stand aan de hand van didactische kwaliteitseisen en instructies. Pagina 12 van 36

13 Ook de digitale leeromgeving van de opleiding in de vorm van LOI Campus is een uitwerking van het didactisch concept. In de digitale leeromgeving krijgen de studenten online zelftoetsen in de vorm van een kennistrainer aangereikt waarmee zij hun eigen vorderingen in de beheersing van de leerstof kunnen oefenen en kunnen toetsen. De digitale leeromgeving biedt ook mogelijkheden om de leerroute te structureren. Daarnaast kunnen de studenten via de leeromgeving vragen stellen aan de docenten. De theoretisch gerichte modules worden afgesloten met een examen. Sommige vaardigheidsmodules zoals Studievaardigheden en Basisvaardigheden voor de Professional worden afgesloten met een praktijkopdracht. De examens zijn deels interne examens van de opleiding en deels externe examens. De externe examens worden door professionele, landelijk werkende organisaties opgesteld en afgenomen. Het opstellen van de eigen, interne examens van de opleiding vindt plaats op basis van door de opleiding opgestelde toetstechnische kwaliteitseisen en instructies. De beoordeling van de interne examens is altijd in handen van twee correctoren. Als er tussen hen een groot verschil is, treedt een derde corrector aan. De studenten dienen hun portfolio geheel gevuld te hebben alvorens te kunnen afstuderen. Dat houdt in dat zij het bewijsmateriaal over de beheersing van alle competenties en hun reflectie daarop, gereed moeten hebben. De toetsing van het portfolio vindt ten eerste schriftelijk plaats door de eigen coach en ten tweede tijdens de afsluitende afstudeerzitting door de afstudeerdocent en een onafhankelijke coach. De beoordeling van de praktijkintegratieopdrachten gebeurt door de docent en de beoordeling van de stage gebeurt door de stagedocent van de opleiding. De docenten beoordelen in beide gevallen de verslagen en de beroepsproducten die de studenten inleveren. De stagebegeleider van het bedrijf dient te bevestigen dat de student de opdrachten heeft uitgevoerd maar neemt geen deel aan de beoordeling. De beoordeling van de afstudeeropdracht gebeurt in een aantal stappen. De eerste stap bestaat in de beoordeling van het plan van aanpak en de probleemstelling. Dan beoordeelt de afstudeerdocent het ruwe concept van het rapport. Later wordt het uitgewerkte concept beoordeeld en aan het einde het definitieve rapport. De kandidaten moeten in een mondelinge zitting de afstudeeropdracht verdedigen. De beoordeling van de afstudeeropdracht is voor 50 % gebaseerd op de scriptie en voor 50 % op de mondelinge verdediging. Tijdens de verdediging vindt ook de beoordeling van het portfolio plaats. Beoordeling door het visitatiepanel: Naar het oordeel van het panel heeft de opleiding de eindkwalificaties op een gepaste wijze in het curriculum verwerkt. Soms ontbreken de indicatoren voor de operationalisering van de eindkwalificaties naar leerdoelen, zoals bij het thema Governance en Compliance. Het panel acht het portfolio een zinvolle aanvulling op het programma maar pleit wel voor een inhoudelijke versteviging om de mogelijkheden ervan beter te benutten. Het panel acht het didactisch concept van de opleiding waardevol. De uitwerking van het concept in termen van de structurering, de didactisering van de leerstof in de syllabi en de digitale leeromgeving is sterk. Het panel waardeert de inspanningen om het leren op de werkplek te versterken en te integreren in het totale leerproces. Het panel beoordeelt de externe examens waarmee een aantal van de modules afgesloten worden, als een meerwaarde voor de studenten. Het opstellen en beoordelen van de interne examens is gewetensvol opgezet. De beoogde toetsing van het portfolio door de coach en aan het einde van de opleiding is. De toetsing van het leerproces in de werkpraktijk verdient wel aandacht. De docenten die de stage- en praktijkintegratieopdrachten moeten beoordelen, zullen niet precies kunnen achterhalen hoe de studenten competenties als houding en vaardigheden in de praktijk aangetoond hebben. De toetsing van de afstudeeropdracht zou volgens het panel strikter moeten gebeuren, Pagina 13 van 36

14 door beoordelingscriteria te formuleren en een tweede beoordelaar in te zetten. De opleiding heeft dat beleid inmiddels ingezet. Het panel pleit voor heroverweging van het hoge aandeel van de mondelinge verdediging in het totaal van het cijfer van de afstudeeropdracht. Het panel beoordeelt dit facet als. 2.3 Samenhang programma Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. De opleiding heeft het programma verdeeld in een inleidende propedeutische fase die 60 ec telt en een uitbreidende en verdiepende hoofdfase van 180 ec, inclusief de afstudeerfase. De opleiding is verdeeld in thema s die met één uitzondering tussen 19 ec en 23 ec groot zijn. Het tweede thema is 54 ec groot. De thema s behandelen elk een aspect van het programma en zijn Algemene Vaardigheden, Inleiding MER, Project-, Programma- en Procesmanagement, Innovatie en Verandering, Governance en Compliance, Organisatie en Kwaliteit en Internationalisering. De opleiding is verder verdeeld in modules. De modules zijn welomschreven eenheden die opleiden voor een intern of extern examen. De modules zijn op hun beurt verdeeld in lessen (hoofdstukken in de syllabi) die een afgerond onderwerp binnen de lesstof omvatten. In de praktijk- en integratieopdrachten en tijdens de afstudeeropdracht vindt de integratie plaats van de leerstof die in de opleiding is aangeboden. Daarin komen de kennis, inzichten en vaardigheden die de studenten in de opleiding hebben verworven samen. De studenten hebben binnen de digitale leeromgeving het overzicht over de door hen te volgen leerroute. De programmaleider van de opleiding, die inhoudelijk voor de opleiding verantwoordelijk is, heeft het overzicht over het geheel van de opleiding en de plaats van de modules daarbinnen. De programmaleider bewaakt de samenhang van het programma en controleert het werk van de ontwikkelaars op het punt van de samenhang met andere modules en de verwijzingen naar voorafgaande en daaropvolgende modules. Beoordeling door het visitatiepanel: Het verschil tussen de propedeutische fase en de hoofdfase in termen van inleiding versus verdieping is in de ogen van het panel duidelijk in het curriculum aanwezig. Het panel acht de thematische indeling van het programma bevorderlijk voor de samenhang daarvan. De volgtijdelijkheid van de modules is echter niet overal duidelijk. De structurering van de leerroutes draagt voor de studenten aan de gepercipieerde samenhang bij. De organisatie achter het programma staat volgens het panel in voor het bewaken van de samenhang. Daarom beoordeelt het panel dit facet als. Pagina 14 van 36

15 2.4 Studielast Het beoogde programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. De studielast is in hoge mate door de studenten zelf te bepalen. Zij beslissen immers in welk tempo zij willen studeren, hoeveel leerstof zij per periode willen doornemen en in welk tempo zij de examens willen afleggen. Het didactisch concept van de opleiding maakt dat mogelijk. De eindtermen, de leerinhouden en de examenvormen van de modules zijn uitgebreid beschreven in de onderwijs- en examenregeling. De studenten hebben op deze wijze inzicht in de inhoud van de modules en kunnen zich daarop voorbereiden. De studenten hebben de mogelijkheid voorafgaande aan elke les (hoofdstuk in de syllabus) binnen de meeste modules een assessment (kennistoets) af te leggen. Als de resultaten van de toets uitkomen boven de norm die de opleiding heeft opgesteld, kunnen de studenten het hoofdstuk overslaan. Via de digitale leeromgeving hebben de studenten toegang tot hun studieresultaten. Zij kunnen steeds zien hoever ze zijn in het programma en aan welke verplichtingen zij nog moeten voldoen. Het aantal examenmomenten per module is minstens twee per jaar. Dat geldt zowel voor de interne als voor de externe examens. De opleiding overweegt voor de eigen, interne examens een systeem van flexibele examinering in te stellen, opdat de studenten hun leeractiviteiten makkelijker op de examens kunnen afstemmen. De studenten kunnen na afloop van een hoofdstuk oefenen met parate kennisvragen en oefenopgaven die zij zelf nakijken. Na gemiddeld drie hoofdstukken kunnen zij een inzendopgaven insturen naar de docent. Aan de hand van deze opgaven kunnen de studenten nagaan of ze de leerstof van die les beheersen. De opleiding bewaakt de termijn voor het retourzenden van de correctie door de docenten van de door de studenten aangeboden inzendopgaven. De interne norm voor het retourzenden is maximaal 48 uur via de digitale leeromgeving. De studenten kunnen naast het krijgen van antwoorden op hun inzendopgaven ook in het geval van andere vragen en problemen over de leerstof contact opnemen met de docent. Deze wordt geacht binnen een termijn van 48 uur antwoord te geven. De termijn waarbinnen de examenuitslag van de interne examens bij de studenten moet zijn is maximaal 3 maanden. Gewoonlijk gebeurt dat in om en nabij 6 weken. De studenten betalen voor drie jaar collegegeld en krijgen daarvoor het recht om gedurende zes jaar te studeren. Beoordeling door het visitatiepanel: De opleiding verschaft de studenten naar de mening van het panel faciliteiten om de studie op een gestructureerde wijze te volgen. Op veel punten in het programma geeft de opleiding aan de studenten feedback waardoor zij met hun studie voort kunnen. Het panel beoordeelt daarom dit facet als. Pagina 15 van 36

16 2.5 Instroom Het beoogde programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten. HBO-bachelor: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. De opleiding geeft een studiegids uit waarin het programma is beschreven. Ook op de website van LOI Hogeschool staat informatie over de opleiding. Aankomende studenten kunnen bij het customer contact center van LOI Hogeschool telefonisch informatie over de opleiding krijgen. Studenten met een vooropleiding op het niveau van havo, vwo of mbo-4 worden tot de opleiding toegelaten. Daarmee voldoet de opleiding aan de wettelijke vereisten. Studenten die ouder dan 21 jaar zijn en relevante kennis en/of ervaring hebben opgedaan, worden ook tot de opleiding toegelaten. De opleiding beziet door middel van de eigen toetsingcommissie of de kennis en ervaring zijn om toegelaten te worden. De toetsing vindt plaats op basis van de door de aankomende studenten in te leveren documenten, zoals diploma s, certificaten, werkervaring en een werkgeversverklaring. De toetsingscommissie die onder verantwoordelijkheid van de Centrale Examencommissie van de LOI werkt, weegt deze bewijzen. Deze procedure zal op termijn worden vervangen door een toelatingstoets. De toetsingscommissie verleent vrijstellingen aan de hand van een standaardlijst van diploma s. De commissie bekijkt apart vrijstellingen die daarbuiten vallen en hanteert daarvoor een lijst met vooraf opgestelde criteria. Beoordeling door het visitatiepanel: De opleiding voldoet naar het oordeel van het panel aan de wettelijke eisen voor toelating van de studenten. De procedure voor de toelating van de studenten die ouder dan 21 jaar zijn, zou in de ogen van het panel strakker toegepast moeten worden. Het panel is daarom verheugd dat de opleiding een 21+ toets zal introduceren. Het panel beoordeelt dit facet om deze redenen als. 2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum HBO-bachelor: 240 studiepunten. De studenten betalen voor drie jaar collegegeld en krijgen daarvoor het recht om gedurende zes jaar te studeren. De omvang van het curriculum telt in totaal 240 ec, waarvan 60 EC voor de propedeuse en 180 ec voor de hoofdfase. Pagina 16 van 36

17 De studenten hebben voor wat hun studieduur betreft profijt van de efficiencyfactor. Deze factor levert een versnelling in het leertraject op doordat de student geen reistijd heeft en geen tijd hoeft te besteden aan het bijwonen van hoor- of werkcolleges. De efficiencyfactor is ten tijde van de aanwijzing van de LOI Hogeschool ter beoordeling voorgelegd aan de inspectie van het onderwijs en het Ministerie van OC&W en door hen goedgekeurd. De studenten die over een werkplek beschikken die aansluit op hun opleiding, hebben op het gebied van de studiebelastingsuren ook profijt van het concurrencybeginsel. Volgens dit beginsel studeren de studenten efficiënter doordat zij het in de opleiding geleerde in de beroepspraktijk kunnen plaatsen en het geleerde daarin kunnen toepassen. Als gevolg van de efficiencyfactor en het concurrencybeginsel kunnen de studenten van deze opleiding hun ec s realiseren in minder uren dan niet werkende studenten die contactonderwijs volgen. Beoordeling door het Certiked visitatiepanel: De nominale studieduur in termen van ec s is formeel correct. Het panel acht de werkelijke studieduur juist, in aanmerking nemend de toepasbaarheid van de efficiencyfactor en het concurrencybeginsel. Het panel beoordeelt daarom dit facet als. Beoordeling van het onderwerp Programma Omdat alle facetten van het onderwerp als zijn beoordeeld, beoordeelt het panel het onderwerp Programma als geheel als positief. Pagina 17 van 36

18 3. Onderwerp: inzet van personeel De ontwikkeling en de uitvoering van de opleiding is in handen van een aantal medewerkers. De voor het onderwijs meest belangrijke medewerkers zijn achtereenvolgens de business-unitmanager, de projectleider, de programmaleider, de vakdeskundige, de ontwikkelaars, de docenten en de coaches. De eerste twee functies zijn intern, terwijl de overige externe functies zijn. De wijze waarop deze medewerkers hun werk verrichten en met elkaar samenwerken is door de opleiding vastgelegd overeenkomstig de organisatiestructuur die door de LOI Hogeschool voor alle opleidingen is vastgesteld. Voor alle genoemde functies is een functieomschrijving opgesteld. De business-unitmanager is verantwoordelijk voor een reeks van opleidingen die gewoonlijk tot één vakgebied of sector behoren. De projectleider is belast met de logistieke en inhoudelijke coördinatie van de activiteiten die op één of meer opleidingen betrekking hebben. De programmaleider is verantwoordelijk voor de inhoudelijke opzet, invulling en samenhang van het programma. De vakdeskundige dient vanuit de ontwikkelingen in de beroepspraktijk advies te geven over de actualiteit en beroepsrelevantie van het programma. De ontwikkelaars schrijven het lesmateriaal. De docenten kijken het werk van de studenten na en beoordelen dat. De coaches begeleiden de studenten bij het reflecteren op hun competenties en bij het uitstippelen van hun studieloopbaan. 3.1 Eisen HBO Het onderwijs zal voor een belangrijk deel verzorgd worden door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. De opleiding stelt alleen programmaleiders, ontwikkelaars en docenten aan die actief zijn en ervaring hebben in de beroepspraktijk. Bij de aanstelling van deze personen is het werkzaam zijn in de relevante beroepspraktijk een bepalend criterium. In het kader van de sollicitatie voert de projectleider of business-unitmanager een gesprek met de sollicitant. In dat gesprek is de praktijkervaring één van de toetsingscriteria. Na de aanstelling gaat de opleiding bij iedere nieuwe opdrachtverlening na of de opdrachtnemer nog steeds aan de vereisten op het gebied van de beroepspraktijk voldoet. In de criteria waar de ontwikkelaars, docenten, vakdeskundigen en programmaleiders aan moeten voldoen, zijn de eisen ten aanzien van ervaring in de beroepspraktijk expliciet opgenomen. Alle personen die één of meer functies in het onderwijs hebben, komen in het overzicht, de Externe Relatie Database, van de opleiding. Daarin is ook de ervaring van de personen in de beroepspraktijk vastgelegd. Pagina 18 van 36

19 Beoordeling door het Certiked visitatiepanel: De opleiding heeft voor de onderscheiden functies gepaste eisen voor de kennis van en ervaring in de beroepspraktijk opgesteld, volgens het visitatiepanel. Wel vindt het visitatiepanel het aantal functies (27) erg veel gezien de omvang van de organisatie en acht het de functiebeschrijvingen enigszins gedateerd. Het visitatiepanel heeft gezien dat de opleiding op verschillende momenten de praktijkervaring toetst. In de curricula vitae van de verschillende medewerkers heeft het visitatiepanel een ruime ervaring met de beroepspraktijk aangetroffen. Het visitatiepanel beoordeelt daarom dit facet als. 3.2 Kwantiteit personeel Er wordt capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen starten en te continueren. Omdat de opleiding geen contactonderwijs verzorgt, is een maatstaf als de student-docentratio minder relevant om uit te drukken of er personele capaciteit beschikbaar is. Eerder zijn maatstaven als ontwikkeltijd van het lesmateriaal en reactietijd op vragen en inzendopgaven van belang. Aan het ontwikkelen van lesmateriaal gaat een projectplan vooraf, waarin projectfasen zijn onderscheiden. In de eerste fase, die van de projectopzet, staan onder andere de afspraken rond de beoogde productie en planning van de werkzaamheden. Het waarborgen van een aantal ontwikkelaars en de aanlevering van materiaal door ontwikkelaars is als afgeleide daarvan vastgelegd. De opleiding ziet erop toe dat de planning en realisatie van de werkzaamheden van docenten goed is en dat ze de termijnen voor het corrigeren van de inzendopgaven in acht nemen. Dat geldt ook voor de termijnen van het nakijken van de interne examens door examinatoren. Het aantal in te zetten personen wordt bepaald door het halen van deze termijnen. Aan het aantal docenten liggen ook didactische overwegingen ten grondslag. Bij de tijdelijke uitval van een docent als gevolg van ziekte, vakantie of anderszins signaleert de opleiding dat tijdig en wordt een andere docent ingezet. De opleiding slaagt erin gekwalificeerde programmaleiders, ontwikkelaars, docenten, examinatoren en vakdeskundigen aan te trekken. Beoordeling door het Certiked visitatiepanel: Het visitatiepanel heeft vastgesteld dat de opleiding gedegen procedures heeft om in het benodigde aantal externe medewerkers, als ontwikkelaars, docenten en examinatoren te voorzien. De opleiding heeft passende maatregelen getroffen om problemen in de benodigde inzet te voorkomen. Om deze redenen beoordeelt het visitatiepanel dit facet als. Pagina 19 van 36

20 3.3 Kwaliteit personeel Het in te zetten personeel is gekwalificeerd voor een inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. De opleiding stelt eisen aan de vakinhoudelijke, didactische en organisatorische kwaliteiten van onder meer de business-unitmanagers, projectleiders, programmaleiders, ontwikkelaars, docenten en examinatoren. Deze eisen zijn vastgelegd in de functieomschrijvingen. Van de personen die een functie ambiëren wordt zowel bij hun sollicitatie alsook bij verstrekking van een opdracht nagegaan of hun theoretische en vakinhoudelijke kennis en ervaring en hun didactische vaardigheden zijn. De curricula vitae van de verschillende medewerkers tonen een vakinhoudelijke, didactische en organisatorische ondergrond van hen aan. De projectleider is belast met de organisatorische en vakinhoudelijke coördinatie van de opleiding. De beginnende ontwikkelaars schrijven een proefhoofdstuk, dat de vakinhoudelijke beoordelaar nakijkt op vakinhoud en didactiek en dat een redacteur nakijkt op taal, stijl en spelling. De docenten voeren de beoordelingen van de inzendopgaven van de studenten uit aan de hand van modeluitwerkingen. De opleiding controleert wekelijks of de docenten zich houden aan de reactietermijnen. Daarnaast voert de opleiding minstens eens in de drie jaar een inhoudelijke controle op de beoordelingen en feedback van de docenten uit. Als er reden tot twijfel over de kwaliteit van dat werk is, intensiveert de opleiding deze controle. Eenzelfde vorm van signalering van normtijden bestaat bij de examens. Bij de examens kijken twee examinatoren het werk van de student na en, als de eerste twee een significant verschil hebben, nog een derde. Ook in dit geval worden overschrijdingen gesignaleerd en worden examinatoren daarop aangesproken. De opleiding legt alle opmerkingen over de vakinhoudelijke, didactische en organisatorische prestaties van het onderwijzend personeel vast in de Externe Relatie Database. De opleiding heeft het voornemen de ontwikkelaars en docenten een cursus aan te bieden op het gebied van afstandsonderwijs. De opleiding stelt geen expliciete eisen aan kwaliteiten van de praktijkbegeleiders die de studenten in de praktijk van de werkplek begeleiden. Beoordeling door het Certiked visitatiepanel: De opleiding beschikt in de ogen van het panel over degelijke en effectieve procedures om de benodigde capaciteiten van het onderwijzend personeel te bepalen en te bewaken. Wel zou een wat frequenter beoordelen van de docenten op zijn plaats zijn. Het panel vindt dat de opleiding eisen zou moeten stellen aan de praktijkbegeleiders, gezien het groeiende aandeel van de praktijk in het curriculum. Ook pleit het panel voor het ondersteunen van de praktijkbegeleiders vanuit de opleiding en het intensiveren van het contact met hen, mede om hun betrokkenheid bij de opleiding te vergroten. Het panel beoordeelt dit facet als. Pagina 20 van 36