dulair nummer 2 26 oktober 2012 jaargang 28 Open Universiteit

Transcriptie

1 m dulair nummer 2 26 oktober 2012 jaargang

2 c lofon inh ud Modulair verschijnt zeswekelijks, telt 32 pagina s, in een oplage van exemplaren. Het blad wordt uitgegeven door de afdeling Voorlichting, service en informatie van de (ISSN ). Studenten en alumni krijgen het blad (gratis) bezorgd. Er is ook een digitale editie (inclusief archief): www. ou.nl/modulair Redactie Interim-hoofdredactie: Frans Bogaert/Dominique Ubachs Eindredactie: Beppie van der Heijden/ Henny Schut/ Dominique Ubachs Redactionele bijdragen Marijke te Hennepe, Fred Meeuwsen, Paul Troost, Gijske Meijerink, Eva von Stockhausen, Zweitze W. Hofman, Coen Voogd, Miranda de Kort, Ellen Segeren Overige bijdragen Walter Bazen, Ellis Burgers, Paul Franck, José Muijtjens, Yolanda Gerritsen, Lisette Meijrink, Coen Voogd, Bert Verleysen, Heleen Koppejan, Arjan Bos Grafische vormgeving en beeldredactie Visuele communicatie en documentverwerking, Vivian Rompelberg Fotografie Peter Strelitski, Chris Peeters, Peter Honig, Michiel Sablerolle 10 Instellingsplan De U van Universiteit 17 Start en support Nieuwe workshops in Studiecoach 28e diesviering Onderzoek Drie studies, drie scripties... de vierde komt eraan! De student Student Cultuurwetenschappen Boudewijn Koopmans: Laat ik maar gewoon beginnen, dacht ik elf jaar geleden 14 Druk OBT, Den Haag Terrapress mat 80gr Advertenties Voor advertenties kunt u rechtstreeks contact opnemen met de hoofdredactie. Redactieraad Modulair (en e-modulair) worden redactioneel bewaakt binnen de uitgangspunten zoals geformuleerd door de Redactieraad. Leden: voorzitter Koos Baas, ing. (Informatica); drs. Nanda Boers (Psychologie); drs. Dick Disselkoen (Cultuurwetenschappen); drs. John Dohmen (Rechtswetenschappen); Peter Honig (studiecentra); dr. Marga Winnubst (CELSTEC); Frans Bogaert MA (Ondernemingsraad/ Studentenraad); drs. Max van Luik (Managementwetenschappen); Dominique Ubachs (MCenS); drs. Roel Hoekstra (Natuurwetenschappen). Redactieadres Secretariaat: Nicolle Delnoy ( ) of Romy Ewoldt ( ) Postadres: Valkenburgerweg 177 Postbus 2960, 6401 DL Heerlen t (hoofdredactie) f modulair.redactie@ou.nl 4 Nieuws Leren in tijden van verandering Maandelijks 5 column Stuutje 6 en dan nog de studie 14 onderzoek 16 activiteiten 17 start en support 19 column zweitze 22 studentenraad 23 onderwijs BHV in studiecentra De BHV is er voor u! Succesvol studeren Onderzoek onder eigen studenten De Student 18 studietips 29 tentameninfo service 30 AFGESTUDEERDEN 2 3

3 nie ws c De U-meets zijn een initiatief van de Nederlandse universiteiten. Daarin ontmoeten wetenschap, politiek en maatschappelijke organisaties elkaar om gezamenlijk te zoeken naar nieuwe oplossingen voor maatschappelijke problemen. Begin oktober vond bij de OU de eerste U-meet plaats, met als thema: Leren en doceren in de 21e eeuw: hoe digitalisering de kwaliteit van het onderwijs verhoogt en zo bijdraagt aan het oplossen van de crisis. De discussie tussen de genodigden betrof de presentaties door wetenschappers tijdens een online masterclass. Onderwerpen waren: Google in het onderwijs, Scala: Bijblijven in een leernetwerk, Elektronische outline tool helpt leerlingen schrijven en Multimedia learning: Wat werkt?. Geconcludeerd is, dat digitalisering van het onderwijs zeker bijdraagt aan de kenniseconomie en aan het oplossen van de crisis. Digitale en bestaande middelen moeten we naast elkaar blijven inzetten. Zo kunnen smartphones en tablets het leren zeker bevorderen. Zet ze wel selectief in: goede regels voor aan- of uitzetten van smartphones zorgen ervoor dat ze niet afleiden op verkeerde momenten. Ter afsluiting van de dag was de oratie van prof. dr. Saskia Brand-Gruwel, getiteld Leren in een digitale wereld. Uitdagingen voor het onderwijs. WHERE SCIENCE MEETS SOCIETY Resultaten LOOK-rapport Leraren Leren WHERE SCIENCE MEETS SOCIETY Op 28 september presenteerde LOOK de resultaten van het rapport Leraren Leren tijdens het congres Meesterlijk Onderwijs van de Algemene Onderwijsbond (AOb). Het rapport geeft in een overzichtsstudie antwoord op drie vragen die via de onderwijscoöperatie door de AOb zijn aangedragen: Welke mogelijkheden en middelen zijn er voor de professionele ontwikkeling van leraren en hoe worden deze benut? Welke zeggenschap hebben leraren over hun professionele ontwikkeling? En sluit het professionaliseringsaanbod aan op de vraag en behoefte van leraren? Onvoldoende aansluiting Leraren hebben veel mogelijkheden om zich verder te bekwamen in hun vak, maar deze worden niet optimaal benut. Ze ervaren onvoldoende zeggenschap over hun tijd en beslissingsruimte, ze maken te weinig gebruik van het leren van elkaar op de werkplek, hoewel ze aangeven hier wel het meest van te leren, en het bestaande scholingsaanbod sluit niet altijd aan bij de behoeften. Er ligt een sleutelrol bij het verder faciliteren en stimuleren van het leren van elkaar. Het rapport is te downloaden op look.ou.nl. 4 Meer informatie over U-meet en de presentaties kunt u lezen op de website Jos van Kemenade Award 2012 LOOK, het Wetenschappelijk Centrum Leraren Onderzoek van de, reikt jaarlijks de Jos van Kemenade Award uit aan een school waar het lerarenteam zich het beste ontwikkelt. Op zaterdag 6 oktober ging deze prijs uit naar twee scholen: de Brede School Academie Overvecht (BSA) en ROC Zadkine. De jury vond de projecten op de beide scholen in haar beoordeling erg dicht bij elkaar liggen en in hun eigen onderwijssector prijzenswaardig. De bronzen wisselsculptuur is komend jaar deels in het bezit van deze beide scholen. Verder organiseert LOOK in overleg met de winnaars een professionaliseringscongres ter waarde van euro. De derde genomineerde school, de Vlissingse Schoolvereniging, won met 71% van de stemmen de publieksprijs. TouW Informatica symposium Studiemethode Op zaterdag 24 november 2012 is het jaarlijkse TouW Informatica symposium met thema Security, in studiecentrum Amsterdam. Alle info komt op Ik weet niet of het voor andere studenten ook geldt, maar na vele modules heb ik nog steeds geen vaste studiemethode gevonden. Mijn huidige module Rechtsgeschiedenis (superinteressant maar stampvol namen, jaartallen en feitjes) beveelt aan: Eerst doorlezen, dan werkboek lezen, dan nog een keer het boek lezen, vragen maken en de antwoorden van de vragen opzoeken in het boek. Zo doe ik het in ieder geval niet. Tot mijn standaard studiemethode behoort absoluut het maken van een volledig uittreksel (experimenten met beknopte uittreksels leidden direct tot lagere cijfers). Deze keer doe ik dat aan de hand van het werkboek; bij een vorige module had ik eerst een uittreksel gemaakt en nam ik de stof daarna nog een keer door aan de hand van het werkboek en toen bleek dat ik de stof veel te gedetailleerd had doorgenomen. Wat ik niet gedaan heb, en bij de vorige module wel, was het maken van een studieplanning. Het is vijf minuten werk. Ik weet wanneer ik tentamen wil doen, ik tel het aantal te bestuderen bladzijden, dat deel ik door het aantal dagen en dan weet ik wat ik per dag moet studeren. Heel eenvoudig en dat beviel heel goed: als ik m n quotum voor die dag had gedaan, voelde ik me vrij om andere dingen te doen en zeurde er niet in mijn achterhoofd dat ik eigenlijk nog zou moeten studeren. Wat ik ook niet doe en eigenlijk wel zou moeten doen, is schema s maken. Een overzicht van alle Latijnse termen. Een schema van de ontwikkeling van het recht per land. Maar dat doe ik allemaal niet. Waarom eigenlijk niet? Tja. Wat het studieschema betreft is het verschil met de vorige keer dat het vorige vak vaste tentamendata kende en dit vak niet. Levensgevaarlijk want daardoor loopt het gemakkelijk uit. Ik zou dus even een examendatum moeten plannen. Een werkje van niks, maar zelfs daar komt het niet van. Wat de schema s betreft: het zou handig zijn die papieren naast m n gewone studeermateriaal te hebben liggen om het, zodra het aan de orde is, even te kunnen noteren. Maar ik studeer niet op een vaste plek: dan studeer ik op de bank, dan in bed, dan in de tuin, dan op een terras. Zo zijn er allerlei redenen om niet de ideale studiemethode te hanteren. Maar ik vermoed dat er maar één echte reden is om het niet meteen goed te doen: luiheid. Ik vrees dat dit voor velen geldt. We weten wel hoe het moet maar we doen het niet. Waar is de workshop: hoe overwin ik mijn gemakzucht...? Studente genomineerd voor Generali AM Innovatiescriptieprijs Dit jaar introduceert Generali (pensioen- en inkomensverzekeraar voor ondernemers, ondernemingen en particulieren/red.), in samenwerking met AssurantieMagazine, een nieuwe prijs: de Generali AM Innovatiescriptieprijs. Deze prijs geeft jong talent een platform om zich te presenteren aan de markt. De prijs wordt uitgereikt aan de student met de beste en voor de branche meest inspirerende masterscriptie (hbo en wo). Zowel wetenschappers als experts uit de branche bogen zich over de scripties. Naast de wetenschappelijke kwaliteit is gelet op de praktische toepasbaarheid en de inspiratie die de scriptie de branche biedt. Uit de inzendingen zijn drie scripties genomineerd. Annemária Vágási, studente aan onze faculteit Rechtswetenschappen, is één van de drie genomineerden en is in de race voor de prijs van euro. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens de Verzekeringsbranchedag op 27 november Meer over Generali kunt u op de website vinden. DE SER SCRIPTIESERVICE HELPT JE OP WEG! SCRIPTIE SERVICE Studeer je aan de universiteit, of aan het hbo? Gaat je scriptie over een sociaal-economisch onderwerp? Kijk dan voor handige literatuurlijsten en schrijftips op de SER-site. SR-groet Paralympische studenten De Studentenraad feliciteert oud-studente Marije Smits en studenten Peter Kooij en Marjolein Buis nog van harte met hun deelname aan de Paralympics. Een speciale gelukwens voor Marjolein die als rolstoeltennister een gouden medaille behaalde. De SR spreekt zijn bewondering uit voor het feit dat deze mensen topsport met een OU-studie combineren en wenst hen veel succes, zowel op sport- als studiegebied. Studenten Eerste jaarlijks terugkerende U-meet bij de lumn Stuutje 5

4 en dan (nog) de st die de st Ik ben druk met drie mastervakken tegelijk Iedereen heeft het tegenwoordig maar druk. Dat geldt eens te meer voor studenten van de. Ze hebben een (veeleisende) baan, zijn partner, ouder, familie, maatschappelijk actief of sporten. En dan nog eens de studie. Hoe inventief kun je zijn? Ivo Loots studeert Rechtswetenschappen. dent Naast mijn werk heb ik altijd iets gedaan om me te ontwikkelen Tekst: Coen Voogd Belangrijkste bezigheden overdag? De rechtenstudie bij de en de zorg voor onze zoon Tijmen, van net een jaar oud, staan momenteel centraal. Ik verkeer in de luxe positie dat ik het merendeel van de dagen in kan richten ten behoeve van een optimale studievoortgang. Concreet betekent dit dat ik thuis of in de bibliotheek mijn eigen plan trek en daarnaast zo nodig wat ontspanning zoek in bijvoorbeeld een uurtje sporten. Veelal ervaar ik andere verplichtingen, zoals afspraken, als een hinderlijke onderbreking van mijn planning. Studeer bij de sinds In september 2008 ben ik begonnen met mijn studie. Maar het eerste tentamen, basiscursus recht, heb ik pas in mei 2009 gedaan. Daarna kwam de vaart er steeds beter in. Ik heb bewust voor de studie gekozen, vanuit de veronderstelling intellectuele uitdaging te ondervinden en er daadwerkelijk iets mee te gaan doen. Ik had op dat moment aan aantal kleinere baantjes, waar achteraf bekeken weinig toekomst in zat. Ik ben er na het vwo niet in geslaagd om een opleiding af te ronden. Na een periode van bezinning heb ik de meest uiteenlopende dingen aangepakt van callcenter tot sportinstructeur. Vooral om maar bezig te zijn, afleiding te zoeken. In mijn achterhoofd heb ik wel altijd de wens gekoesterd een terugkeer in het hoger onderwijs te maken. Daar was wel een radicale stap voor nodig. Met nieuwe en verfrissende omstandigheden. Een breuk met het verleden dus. Een reguliere universiteit was daarbij een gepasseerd station. Andere bezigheden moesten voor de studie wijken Nog te gaan? Ik heb net de bachelor binnen. Inmiddels ben ik al weer druk bezig met drie verschillende mastervakken, bij de OU wel te verstaan. Hopelijk kan ik het studietempo van de afgelopen twee jaar vasthouden. Dat betekent dat ik over een jaar de definitieve eindstreep in zicht zal hebben. 6 Andere bezigheden waarvoor de studie moest wijken? Toen ik na verloop van tijd meer en meer werd gegrepen door de studie, ben ik daarnaast minder gaan werken. Om uiteindelijk zelfs fulltime student te kunnen zijn. Het is dus eigenlijk meer zo dat andere bezigheden voor de studie moesten wijken, ha ha. Een jaar geleden heeft er gezinsuitbreiding plaatsgevonden. Dat heeft natuurlijk zijn weerslag op mijn takenpakket. Momenteel zorg ik zo n twee dagen per week voor ons zoontje. Kinderopvang is haast niet te betalen, zeker gezien het feit dat ik als OU-student geen aanspraak maak op enige teruggaaf. Wel hebben we een gastouder gevonden voor een middag in de week. Daarnaast doe ik graag aan sport, wat natuurlijk een goede combinatie is met studeren. Welke rubriek in Modulair leest u altijd? In de Modulair lees ik altijd de tentameninfo en afgestudeerden. Even checken wat voor scriptieonderwerpen er zoal zijn gekozen. De rubriek de student lees ik meestal ook wel. Wat moet de OU vooral doen? De OU moet vooral blijven investeren in de kwaliteit en actualiteit van het studiemateriaal. Er kan vast nog meer gehaald worden uit de mogelijkheden die het internet te bieden heeft. Misschien kan er meer samengewerkt worden met andere universiteiten om bijvoorbeeld hoorcolleges die daar zijn gegeven online aan te kunnen bieden. Verder ervaar ik het aantal tentamenmogelijkheden per jaar bij sommige modules soms als een beperking. Binding met de? Hoewel het wat minder is geworden ben ik redelijk actief als het gaat om het bezoeken van begeleidingsbijeenkomsten. Ik volg toch graag mijn eigen pad. Zodra ik door heb hoe ik dingen aan moet pakken kan ik het meeste wel zelfstandig bereiken. Het contact met studenten of docenten blijft daardoor wel beperkt. Ik ervaar het gebrek aan contact niet als negatief. Wel hoop ik bij de vakken in de masterfase die meer begeleiding vereisen hier meer uit te kunnen halen. Door zijn studie Algemene cultuurwetenschappen vond Boudewijn Koopmans al vóór zijn afstuderen een mooie baan: hoofd fondsenwerving bij het Mauritshuis in Den Haag. Het is een droom om hier te werken. Met mijn commerciële ervaring en kennis van kunst heb ik mijn plek voorlopig wel gevonden. 7

5 de st dent Tekst: Paul Troost Beeld: Peter Strelitski Een duidelijk idee wat hij met zijn leven wilde, heeft Boudewijn Koopmans (41) voor zijn veertigste nooit gehad. Na het vwo wilde hij als product van de no-nonsense jaren tachtig veel geld verdienen en schreef zich in bij de hbo-opleiding Amsterdamse Academie voor Bank & Financiën. Met het diploma op zak vond Boudewijn op zijn drieëntwintigste zonder veel moeite een baan bij KPN. Dat bedrijf was toen net geprivatiseerd en wilde nieuwe wegen op de markt verkennen. Boudewijn: Doorgroeien was bij KPN het motto en op mijn leeftijd klonk mij dat als muziek in de oren. Na een financieel-administratieve functie trok een klantgerichte taak hem meer. Boudewijn ging aan de slag als consultant voor telefonische bereikbaarheid. Bij klanten kwam ik als dé deskundige binnen en dat op mijn vijfentwintigste. In vijf jaar had hij bij KPN vier functies en evenzoveel standplaatsen in het land. Bij deze zoektocht naar de ideale baan bleef het niet. Jobhopper Boudewijn kon in de jaren negentig de lokroep van de internethype niet weerstaan en ging voor een particulier internetbedrijf websites verkopen. Rond de eeuwwisseling spatte de internetzeepbel uiteen en dat maakte Boudewijns werk er niet aantrekkelijker op. Mede omdat hij van Amsterdam naar Hillegom was verhuisd, zocht Boudewijn een andere job in de buurt van zijn nieuwe woonplaats. Die vond hij bij Air Miles in Hoofddorp. Zijn opdracht was bedrijven contracteren waar consumenten hun Air Miles zouden kunnen inwisselen. Een marketingfunctie waarvoor ik de diploma s NIMA A en B, die ik in de avonduren gehaald had, goed kon gebruiken, zegt Boudewijn. Na twee jaar lonkte een goedbetaalde baan bij PTT Post en verkocht hij databestanden. In materiële zin een prima baan. Maar na een half jaar dacht ik: ik wil iets anders, iets waar ik me achter kan scharen, waar ik positieve energie van krijg. Bij het Diabetes Fonds in Amersfoort kon Boudewijn als fondsenwerver aan de slag. In die baan kon hij twee dingen goed combineren: zijn sales- en marketingervaring en zijn wens in een organisatie te werken waar het ook om immateriële doelen gaat. 8 Moeilijke periode Het afsluitend onderzoek van de bacheloropleiding kostte Boudewijn de nodige hoofdbrekens. Vanuit cultuurhistorisch perspectief onderzocht hij de korte periode in de negentiende eeuw waarin de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden verenigd waren. Boudewijn is een museumman, dus wist hij kunst bij zijn onderzoek te betrekken. Op een congres zag ik een schilderij dat het samengaan van beide landen verbeeldt. Onder andere daaruit concludeerde ik dat koning Willem I kunst belangrijk vond om de culturele eenheid van beide landen te bevestigen. Voordat Boudewijn tot die conclusie kwam, had hij er een moeilijke periode op zitten. Tegen dat onderzoek zag ik enorm op, en de tijdsinvestering was niet gering. Toen hij eindelijk zijn verslag af had, dacht hij er serieus over het bij zijn bachelor te laten: Het liefst had ik de boeken uit het raam gegooid, zo zat was ik het. De lange masterfase zag ik al helemaal niet zitten. Zijn vrouw Roxane wist hem over te halen door te gaan. Gelijk had ze, want ik heb nu iets te pakken waar ik goed in ben. Module fondsenwerving Boudewijn bleef maar tweeënhalf jaar bij het Diabetes Fonds. Zijn studie Algemene cultuurwetenschappen, waarmee hij in 2001 begon, deed haar invloed gelden. Met zijn ervaring als fondsenwerver en de nodige kennis van kunst en cultuur die hij door zeven jaar Algemene cultuurwetenschappen had gekregen, solliciteerde hij op een vacature bij het Cobra Museum. Mijn weinig consistente cv had de aandacht van de sollicitatiecommissie getrokken. Ik geloof ook dat de studie in mijn voordeel heeft gewerkt. Overigens wil Boudewijn de faculteit Cultuurwetenschappen graag het advies geven een module Fondsenwerving verplicht te stellen: Een module Fondsenwerving zou Cultuurwetenschappen een stuk marktgerichter maken en de kansen van afgestudeerden op een baan aanzienlijk vergroten. Sinds enkele weken is Boudewijn hoofd fondsenwerving bij het Mauritshuis in Den Haag. Een ambitieuze organisatie waar ik ook in het managementteam zit. Met mijn commerciële ervaring en kennis van kunst heb ik daar mijn plek voorlopig wel gevonden, denk ik. Vlinderen van het ene onderwerp naar het andere heb ik definitief afgeleerd doordat ik me lang op één thema moest concentreren Een module Fondsenwerving zou Cultuurwetenschappen marktgerichter maken Rode draad Boudewijn was altijd een soort vlinder, vertelt zijn vrouw Roxane, die bij het interview is aangeschoven. Hij vond alles leuk en deed van alles een beetje. Nu begint er een rode draad in zijn leven te komen, waarbij zijn studie een cruciale rol heeft gespeeld. Boudewijn beaamt dat: Naast mijn werk heb ik altijd wel iets gedaan om me te ontwikkelen, want ik heb altijd het gevoel gehad dat ik stilsta als ik niets erbij doe. Maar voor welke studie hij wilde gaan, een studie die ook iets voor zijn carrière zou betekenen, wist hij niet. Aan Economie en een MBA heb ik gedacht, zelfs Chinees heb ik overwogen. Het werd dus Algemene cultuurwetenschappen aan de, omdat kunst- en cultuurgeschiedenis daarvan een belangrijk onderdeel is. Boudewijn voegt daaraan toe: De modulaire opzet van de studie geeft me de mogelijkheid om die naadloos met mijn werk en gezinsleven te combineren. Altijd een boek in de buurt Laat ik maar gewoon beginnen, dacht Boudewijn elf jaar geleden. Hij had niet het gevoel dat hij afstandsonderwijs volgde. Dat kwam doordat studiecentrum Amsterdam, waar hij verplichte introductiecolleges volgde, in die tijd bij de Vrije Universiteit was ondergebracht. Toen ik begon, was dat plezierig, want ik had het idee dat ik ergens ging studeren. Nu komt hij alleen naar het studiecentrum voor een tentamen. En af en toe bezoekt Boudewijn een regiodag. Soms kom je er een bekende tegen en dan is altijd de eerste vraag: waar ben je nu mee bezig? Met alleen studeren heeft Boudewijn weinig moeite. Hij begon toen zijn dochter geboren werd, waardoor hij s avonds aan huis gebonden was. Er is een foto waarop ik met de baby op mijn buik rondloop, terwijl ik een studieboek lees. Een studieboek is altijd binnen bereik, de studie laat hem nooit los en hij is gezegend met een goed concentratievermogen. In de periode dat ik met de trein naar het Diabetes Fonds in Amersfoort reisde, gebruikte ik die anderhalf uur om te lezen, vertelt Boudewijn. Wat er ook om me heen gebeurde, ik studeerde door. Zo hield ik het tempo erin. Nu hij in de masterfase vooral essays en verslagen moet schrijven, is het tempo van vijf tot zes modules per jaar tot drie per jaar teruggezakt. Het verwerken van de stof kost een hoop tijd, stelt Boudewijn. Het vlinderen is voorbij Dat afsluitende onderzoek van de bacheloropleiding had ook een therapeutisch effect op Boudewijn: Dat vlinderen van het ene onderwerp naar het andere heb ik definitief afgeleerd doordat ik me lang op één thema moest concentreren. Wat dat betreft is zijn eindscriptie opnieuw een test, en die lijkt een succes te worden. Tegen Kerstmis moeten de drie laatste hoofdstukken ingeleverd zijn. Zijn eindwerkstuk is cultuursociologisch van aard. Het gaat over de toename van museumbezoek in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw, gerelateerd aan de modernisering van de maatschappij. Boudewijn: Het heeft niet direct een relatie met mijn baan bij het Mauritshuis. Maar door mijn ervaring weet ik hoe de museumwereld in elkaar zit en dat kan ik goed gebruiken, net als de gewoonte die ik aan mijn bancaire opleiding heb overgehouden om resultaten met cijfers te onderbouwen. Zo komen ook door mijn scriptie de lijntjes in mijn leven bij elkaar. Naam: Boudewijn Koopmans Leeftijd: 41 jaar Burgerlijke staat: getrouwd met Roxane, twee kinderen (Julie en Kylian) Woonplaats: Hillegom Vooropleiding: Amsterdamse Academie voor Bank & Financiën Beroep: hoofd fondsenwerving bij het Mauritshuis in Den Haag Begonnen: 2001 Afgerond (gepland): Kerst 2012 Bezig met: masterscriptie Studiecentra: Amsterdam/Zwolle 9

6 De U van universiteit De bachelor- en masteropleidingen als basis, meer binding en structuur voor studenten, een gericht aanbod van post-initieel onderwijs, meer ruimte voor onderzoek, meer verbinding tussen onderzoek en onderwijs en de samenwerking zoeken met onderwijsveld en maatschappij. Dat is in een notendop de toekomststrategie van de. Deze is vastgelegd in het Instellingsplan dat in september is gepubliceerd. Op het eerste zicht misschien geen opzienbarende De afgelopen twee jaar is er veel gesproken over de toekomst van de, niet alleen intern, ook extern. De Commissie Veerman vroeg zich in 2010 af wat de positie van de in het Nederlandse onderwijsbestel was, een internationaal reviewpanel velde een kritisch oordeel over de instellingsstrategie, in de Tweede Kamer stelde de VVD vorig jaar nog voor om de Open Universiteit in de verkoop te doen. De staatssecretaris wees het af, maar stuurde de Open Universiteit wel eind 2011 een stevige brief met een aantal toekomstscenario s. Rector magnificus Anja Oskamp: Maar we hebben als OU natuurlijk zelf ook opvattingen over wie we zijn en wat we willen worden. We vroegen aan de staatssecretaris de ruimte om het zelf in te vullen, en die hebben we dit voorjaar gekregen. Dat was wel vlak voor we, net als de andere universiteiten, ons voorstel voor de prestatieafspraken moesten indienen. Dat hebben we toen als eerste gedaan en daarna hebben we de instellingsstrategie uitgewerkt. Instemming Hoe is dat aangepakt? Waren er studenten bij betrokken? Anja Oskamp: De tijdsdruk was hoog. Het College van bestuur heeft voor de zomer intensief met management en medewerkers gesproken over wat voor een instelling we als OU willen zijn. Wat voor een onderwijs willen we bieden, welk onderzoek willen we doen. Dat hebben we vastgelegd in een instellingsplan. Daarna hebben we hierover overlegd met de Ondernemingsraad en de Studentenraad. In de wet is vastgelegd dat de Ondernemingsraad en de Studentenraad samen bepalen of de medezeggenschap kan instemmen met het instellingsplan. Dat gebeurt in een Gezamenlijke vergadering (GV). Voorzitter hiervan is Hans Egtberts, bachelorstudent 10 rechtsgeleerdheid en voorzitter van de Studentenraad: We hebben als GV veel en goede discussies gehad met het College van bestuur. Dat ging heel open en constructief. Er is ook naar ons geluisterd, de tekst van het instellingsplan is aangescherpt. Dat heeft geleid tot een instellingsplan waar we achter kunnen staan, ook als studenten. Op 31 augustus stemde de GV in met het Instellingsplan en een week later, op 5 september 2012 gaf de Raad van toezicht haar goedkeuring. Daarmee was het strategievormingsproces afgesloten. Alternatief Wie het Instellingsplan , met als motto Leren in tijden van verandering, doorneemt, ziet al snel dat de niet uit is op privatisering. Anja Oskamp: Wij zijn geen onderneming, wij zijn een publiek bekostigde universiteit. We hebben een maatschappelijke opdracht die in de wet is verankerd. We maken het hoger onderwijs toegankelijk. Maar we hebben wel een aantal bijzondere kenmerken, niet in het minst door ons afstandsonderwijs en onze openheid. We moeten aan precies dezelfde kwaliteitseisen voldoen als alle andere universiteiten in Nederland. We bieden een alternatief voor het meer traditionele voltijdonderwijs, maar we kunnen het ook aanvullen. Deze positionering van de OU in het hoger onderwijsbestel wordt stevig gesteund door de medezeggenschapsorganen. Hans Egtberts: We kunnen niet vaak genoeg beklemtonen dat de OU één van de veertien onderzoeksuniversiteiten van Nederland is. Voor studenten is de volwaardigheid van de wetenschappelijke opleidingen heel belangrijk. In dat verband wil ik nog eens wijzen op de aansluitingsproblematiek van het Nederlandse onderwijsbestel op het Vlaamse bestel. Daar worstelen we nog steeds mee. Tekst: Miranda de Kort plannen, maar op de U van universiteit wordt meer nadruk dan ooit gelegd. Toch stranden er velen tijdens de studie. Onze vrijheid van plaats, tijd en tempo is naast een groot goed, ook een valkuil. Daarom willen we ons onderwijsmodel veranderen, maatregelen nemen die ons niet alleen aantrekkelijker maken voor onze huidige studenten, maar ook voor nieuwe groepen studenten. Focus op BaMa De kern van het onderwijs ligt in het universitaire bachelor- en masteronderwijs. De OU wil zich verder ontwikkelen van een aanbieder van cursussen, die gestapeld kunnen worden tot een opleiding, tot een aanbieder van wetenschappelijke opleidingen, die daarnaast ook cursussen in het aanbod heeft. De bachelor- en masteropleidingen zullen volgens een meer gestructureerd model aangeboden worden, naast het huidige vrije model. Anja Oskamp: Voor hen die dat willen, zal de studie dan minder vrijblijvend zijn en de verbinding van de opleiding met studenten groter. In ons afstandsonderwijs willen we de sterke aspecten van contactonderwijs toepassen, maar wel met moderne middelen en op een moderne wijze. Bij onze zusterinstellingen heeft structuur de slaagpercentages verhoogd. Bij de uitwerking van het nieuwe onderwijsmodel zal ook gekeken worden naar de studielast en tentaminering. In de cursussen van de OU worden de onderwerpen zeer volledig behandeld, maar dat leidt nu regelmatig tot een te hoge studielast en in de toetsing tot nadruk op detailkennis. Dat vermindert de studeerbaarheid en de aantrekkelijkheid van het onderwijs. Bovendien past de nadruk op detailkennis niet bij het academisch karakter van de opleidingen. Wie deze plannen ziet zitten, moet geduld hebben: al deze veranderingen vergen tijd. De invoering zal op zijn vroegst beginnen in studiejaar 2014/2015. Jonge mensen Vanwege haar complementaire functie in het Nederlandse hoger onderwijs richt de OU zich op iedereen waarvoor andere instellingen geen goed onderwijsaanbod hebben. En in toenemende mate zijn er ook jonge mensen die niet hun hele opleiding in het traditionele voltijdonderwijs kunnen of willen volgen, bijvoorbeeld omdat er selectie aan de poort is of de kosten hoger worden. Rector magnificus Anja Oskamp: Studeren aan de OU is altijd een bewuste keus, wat de motivatie ook mag zijn. Daarin verschillen wij van andere universiteiten. Weinig studenten komen met een onverschillige houding naar de OU. Zij zijn werkelijk gemotiveerd. De Gezamenlijke vergadering steunt de keuze voor de focus op de academische opleidingen. Voorzitter Hans Egtberts: We vinden het wel belangrijk dat het traditionele model met de vele vrijheden blijft bestaan. Veel huidige studenten hebben hier bewust voor gekozen. We weten nog niet of een onderwijsmodel met meer structuur ook in de Nederlandse situatie werkt. Daarom is het goed dat er nu geëxperimenteerd wordt met OUX. Eerst eens kijken wat de pilot oplevert. In het Instellingsplan staan overigens nog meer aannames. Het is belangrijk om ze met elkaar zo hard mogelijk te maken. Ander onderwijsaanbod De bachelors en masters vormen de basis van het onderwijs, maar het aanbod van de blijft in de toekomst breed. Anja Oskamp: We hebben wel geleerd dat volledige universitaire opleidingen maar voor een beperkte groep studenten aantrekkelijk en nodig zijn. Hoger opgeleiden willen bijvoorbeeld meestal alleen de delen die zij missen of die zij moeten vernieuwen. Maar wel op universitair niveau, en op tijden die hen passen. We willen ook in samenspraak met bedrijfsleven, beroepsorganisaties en met onze zusterinstellingen hoogwaardige korte programma s samenstellen. Onderzoek Naast onderwijs is ook onderzoek een primaire taak van de Open Universiteit. Zonder wetenschappelijk onderzoek geen wetenschappelijk onderwijs. De komende periode zal hier ook krachtig op worden ingezet. De verbinding tussen onderwijs en onderzoek wordt versterkt, zowel bij het profilerend onderzoek naar leren en onderwijzen, als in het disciplinair onderzoek. De GV heeft ervoor gepleit dat studenten al in de masterfase meer betrokken worden bij het disciplinaire en fundamentele onderzoek binnen de faculteiten. Hans Egtberts: Die lijn kan ook worden doorgetrokken in de PhD-trajecten, met name bij de buitenpromovendi. Dat versterkt ook de relatie tussen het onderzoek binnen de OU en de beroepspraktijk. Volgens ons opereert de OU nog te behoedzaam hierin. Einddoel Om de ambities, die in het Instellingsplan worden geschetst, te kunnen realiseren, moet er veel gebeuren. Inhoudelijk, maar ook organisatorisch. Daarnaast moet ook bij de Open Universiteit de overhead gereduceerd worden, dat is een onderdeel van de prestatieafspraken. Een grote reorganisatie in 2013 is onvermijdelijk. Rector magnificus Anja Oskamp: Uiteraard houden we tijdens de verbouwing onze winkel open. Er staat de komende tijd ontzettend veel te gebeuren, maar we moeten het einddoel voor ogen blijven houden: beter onderwijs en beter onderzoek. Voor onze studenten en voor de samenleving. In dit artikel wordt op een beperkt aantal onderwerpen uit het Instellingsplan ingezoomd. Het volledige Instellingsplan Leren in tijden van verandering staat op 11

7 dies natalis 28e Foto hierboven: In haar openingstoespraak haakt prof. mr. Anja Oskamp (rector magnificus Open Universiteit) in op het nieuwe Instellingsplan van de organisatie. Ze maakt kenbaar dat de OU op een moderne manier gaat aantonen waarvoor zij is opgericht: een universiteit voor iedereen die om welke reden dan ook niet terecht kan bij een traditionele universiteit. Op maandag 24 september jl. vond de 28 e dies natalis van de plaats met als thema Leren in tijden van verandering. De arbeidsmarkt is volop in beweging en voortdurende bijscholing is noodzakelijk. Een grote uitdaging voor zowel werkgevers, werknemers als onderwijsaanbieders. Foto hiernaast rechts: In zijn diesrede Leren hoe te veranderen gaat prof. dr. Alexander H.G. Rinnooy Kan (hoogleraar economie en bedrijfskunde aan de Universiteit van Amsterdam) in op de rol die hij weggelegd ziet voor de OU als hart van de permanente leeromgeving. Foto rechtsboven: Prof. dr. Beatrice I.J.M. van der Heijden (hoogleraar Strategisch HRM, Radboud Universiteit en tevens verbonden aan de ) sluit haar toespraak af met: Deeltijdpensioen is naar mijn mening een van de sleutels om langer doorwerken een wenkend perspectief te laten zijn. Het geeft de werknemer de kans om op een meer natuurlijke manier te wennen aan deze voor velen zeer ingrijpende levensgebeurtenis. In de laatste periode van werknemerschap zou dan de nadruk moeten liggen op kennisoverdracht aan jongere werknemers, hetgeen ook bij uitstek een manier is om de kracht van senioriteit voor het voetlicht te brengen, in plaats van het benadrukken van aftakeling en verlies. Foto beneden rechts: Mr. Jan Willem Dijckmeester (vice-president Human Resources, DSM Nederland BV) nodigt de OU uit tot samenwerken. Een leven lang leren is een kwestie van welbegrepen eigenbelang voor individu, bedrijf en land, en ik zou ervoor willen pleiten dat we de agenda s naast elkaar leggen. Zodat we scherp kunnen afstemmen wat de behoeftes zijn, en daarmee bepalen wie waarop kan inspringen. Foto hieronder beneden: Bert Verleysen, OU-student Psychologie en lid van de Studentenraad, noemt zijn studie een manier om ervaringen te delen en zo weer te verrijken en veronderstelt dat dit blijvend kennis ontwikkelen beduidt. Tekst: Dominique Ubachs Beeld: Chris Peeters 12 13

8 onderz ek Iets kunnen meten, dat vind ik belangrijk, meten is weten Tekst: Fred Meeuwsen Een ervaringsdeskundige als het om scripties gaat. Zo kun je Paula (45) toch wel noemen. Ze heeft er immers al twee geschreven en zit nu midden in haar derde afstudeeronderzoek. En jazeker, ervaring gaat dan een rol spelen. Ik ben scherper geworden, kritischer ook. Het valt me op dat er steeds meer eigen inbreng van je wordt verwacht, een simpel literatuuronderzoekje is er tegenwoordig niet meer bij. En de wereld ligt door internet nu voor je open, er is veel meer informatie voorhanden dan pakweg tien jaar geleden. Dat is prettig, maar maakt het ook wel ingewikkelder. Het valt me op dat er steeds meer eigen inbreng van je wordt verwacht Lekker schrijven In 2002 begon Paula aan haar eerste scriptie, voor de studie Algemene economie. In tegenstelling tot veel medestudenten zag ze er niet tegenop. Paula had er juist heel veel zin in. De laatste vakken had ze afgeraffeld, zodat ze zo snel mogelijk met haar scriptie kon beginnen. Ik keek er naar uit om lekker te kunnen schrijven en een eigen onderwerp te kunnen kiezen. Maar ze wilde vooral de diepte in. Het werd een literatuuronderzoek naar de relatie tussen investeringen in menselijk kapitaal en het rendement daarvan. Paula: Ik werkte bij de afdeling Emancipatie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en er werd vaak gediscussieerd 14 Beeld: Michiel Sablerolle directie Arbeidsomstandighedenbeleid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Om zich de problematiek eigen te maken, bestudeerde ze enkele arbo-gerelateerde modules van de. Over die modules merkt ze terloops op: Vreemd genoeg waren die ondergebracht bij Gezondheidspsychologie en niet bij Arbeids- en organisatiepsychologie, maar goed. Bestudering van de modules ging zo voortvarend, dat Paula besloot de studie Gezondheidspsychologie af te maken. En voor ze het wist, diende de tweede scriptie zich aan. Die smaakte nog beter dan de eerste. Dat kwam vooral omdat ze tijdens de studie Gezondheidspsychologie lekker werd gemaakt met allerlei onderzoeksvaardigheden. Je leerde hoe je een onderzoek moest opzetten, enquêtes moest maken, gegevens moest verwerken. Tijdens de studie Algemene economie werd je niet ingewijd in deze onderzoeksvaardigheden. Dit motiveerde om er nog meer tegenaan te gaan. Drs. Paula Gouw is ongekend leergierig. Dat resulteerde in twee studies bij de. Algemene economie en Gezondheidspsychologie. En nu is ze bezig met de opleiding Onderwijswetenschappen. De scriptie is iets waar ze altijd naar uit ziet. Ik wil weten waarom iets is. Iemand beweert iets, maar klopt dat wel? Dat wil en moet ik uitzoeken. Uitspraken moeten gefundeerd zijn. Onderzoeksbril over de beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen. Dat intrigeerde en daagde uit. Kennis vond ik een voorwaarde om goed mee te kunnen praten. Goede gesprekspartner Voor die eerste scriptie onderzocht Paula of de beloningsverschillen tussen mannen vrouwen nou puur het gevolg was van discriminatie was of vooral samenhing met een verschil in investeren in de eigen loopbaan. En wat bleek? Los van discriminatie investeerden vrouwen vooral in leuke cursussen en persoonlijke ontwikkeling. Terwijl mannen allerlei managementcursussen volgen om carrière te kunnen maken. En dat betaalt zich uit. De scriptie verdween in de la. Zo gaat het toch meestal, stelt Paula. Niettemin bracht die scriptie haar wel wat. Het onderwerp zit als het ware nog steeds op m n netvlies. Als senior beleidsadviseur bij de directie Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap werk ik nu aan bestrijding van laaggeletterdheid. En in dat werk is investeren in menselijk kapitaal door goed te leren lezen en schrijven cruciaal. Door mijn oude kennis ben ik nu een goede gesprekspartner op dat terrein. Bul en titel goed voor carrière Terugkijkend moet Paula eerlijk bekennen dat loopbaanperspectief tijdens haar eerste studie, Algemene economie, ook een motief was om alles goed te af te ronden. Het halen van een bul en een titel is goed voor je carrière. Het zou, zo wist ik, bijdragen aan een nieuwe baan met passend salaris. Paula kreeg dan ook een baan bij de scriptie Haar tweede afstudeeronderzoek ging over de relatie tussen het welbevinden van werknemers en werkkenmerken als inkomen en autonomie. Paula kon putten uit een groot data-bestand van een onderzoek naar welbevinden, dat uitgevoerd werd op de Universiteit Maastricht. Doordat ik de gegevens van derden gebruikte, kwam ik er gaandeweg achter dat de definities die zij gebruikten niet pasten bij mijn onderzoek, aldus Paula. Daardoor zag en leerde ik wat er nodig is voor een goed onderzoek. Dat inzicht heeft me scherp gemaakt, me een onderzoeksbril gegeven. Ik realiseerde me toen dat je heel goed moet nadenken over het opzetten van je onderzoek en de juiste definities moet gebruiken. Net na deze tweede studie speelde ze even met de gedachte om te gaan promoveren. Na ampel beraad schoof ze die gedachte terzijde. Je bent dan jaren heel monomaan met een en hetzelfde onderwerp bezig. Dat sprak me toch niet aan, hoe graag ik ook de diepte inga. En eerlijk gezegd, het voegt vanuit een carrièreperspectief ook niets toe. Promoveren is dan vooral een hobby. En daar heb ik er net even te veel van. Grijze massa aan het werk Wat drijft Paula? Er is maar één antwoord: zij is in heel veel geïnteresseerd en wil veel weten. Dat heeft ze altijd al gehad. Alleen was ze een ongeleid projectiel. Toen Paula jong was, paste ze niet goed in het reguliere onderwijs, te georganiseerd en afgemeten. Daarom past de zo goed bij Paula, want ze er kan studeren op haar eigen manier. Ik kan niet tegen structuur, wil leren wanneer het mij uitkomt, wanneer ik zin heb. Het ene jaar deed ik veertien vakken, het andere jaar kon het goed bij twee blijven. Maar hoe dan ook, de grijze massa moet aan het werk gezet worden. Anders wordt Paula vervelend en onrustig. Ik wil weten waarom iets is. Iemand beweert iets, maar klopt dat wel? Dat wil en moet ik uitzoeken. Uitspraken moeten gefundeerd zijn. In mijn werk pleit ik ook altijd voor een wetenschappelijke onderbouwing van beleidskeuzes. Ik sta voor beleidsontwikkeling die gebaseerd is op bewezen resultaten van elders, voor evidence based policy. Iets kunnen meten, dat vind ik belangrijk, meten is weten. Vierde studie? Paula s adagium, meten is weten, speelt ook een rol in haar huidige afstudeeronderzoek voor de opleiding Onderwijswetenschappen. Met die opleiding begon Paula omdat ze in haar baan werkt aan bestrijding van laaggeletterdheid. Haar derde afstudeeronderzoek is onderdeel van een promotieonderzoek van ir. Ludo van Meeuwen, dat hij verricht bij het Centre for Learning Sciences and Technologies. In een van zijn studies onderzoekt Ludo welke visuele expertiseverschillen er zijn tussen beginnende, gevorderde en ervaren luchtverkeersleiders. Doel van dat onderzoek is de opleiding optimaliseren. Paula: Die opleiding kost veel geld en beperking van uitval is belangrijk. Vraag is of de leerlingen niet veel meer kunnen leren van de manier waarop ervaren verkeersleiders kijken naar radarbeelden van vertrekkende en aankomende vliegtuigen. Dat brengen wij in beeld. Ze was tot voor kort dan ook vaak te vinden bij de luchtverkeersleiding van Schiphol. In het voorjaar denkt Paula klaar te zijn. Dan heeft ze er dus drie studies en drie scripties op zitten. Wat de toekomst gaat brengen, weet Paula nog niet precies. Maar een vierde studie zit er wel in. Ik heb bij de Universiteit Maastricht al de eerste module van de master Evidence Based Policy and Evaluation afgerond. De grijze massa moet werken! In deze rubriek komt beurtelings een hoogleraar/docent of een scriptiestudent aan het woord. Onderzoek bij de OU staat vooral in dienst van het onderwijs. Bij onderwijstechnologisch onderzoek gaat het om de vernieuwing van het onderwijs. Zulk onderzoek wordt vooral gedaan bij het Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) en het Wetenschappelijk Centrum Lerarenonderzoek (LOOK). Bij faculteiten wordt voornamelijk vakgericht onderzoek verricht, soms in samenwerking met de al genoemde kenniscentra. Daarbinnen krijgt ook het afstudeeronderzoek een plek, maar dat kan per faculteit verschillen: individueel, groepsopdracht, onderzoekskring, enzovoorts. Binnen dit klimaat van eigen (promotie)onderzoek past tevens een toenemende participatie van aio s en buitenpromovendi. Vooral laatstgenoemd onderzoek wordt gefaciliteerd door de Graduate School. Het onderzoek van CELSTEC richt zich op onderwijsmaatregelen en digitale media die leren effectiever, efficiënter, aantrekkelijker en toegankelijker maken. Daarbij worden thema s bestudeerd als digitale vaardigheden, serious gaming, leren in netwerken, effectieve leerstrategieën, mobiel leren, brein en leren. Tevens doet CELSTEC permanent onderzoek naar de kwaliteit en studeerbaarheid van het OU-onderwijs. 15

9 activiteitenr oster start en s Nieuwe workshops in Studiecoach! Voor actuele informatie zie de webpagina van uw faculteit of studiecentrum. Voor het aanmelden voor workshops: oktober za 27 Workshop Sociale Media (sc Utrecht) Museumgroep Nacht van de geschiedenis (Homo Ludens, sc Amsterdam) ma 29 Poëzieclub (Suster Bertken, sc Utrecht) di 30 Lezing door Nelleke Hurkx De kunstfilosofie van Vattimo (De Verlichting, sc Eindhoven) Studium Generale Humanisme en het avondland door dr. Jeroen Vanheste (TouS, sc Enschede) Lezing door dr. Frank Inklaar The making of volop vertier! Vrije tijd en stedelijke cultuur en wat daar uit voortvloeit (Cultuurwetenschappen dispuut Rotterdam, sc Rotterdam) wo 31 Bijeenkomst filosofiegroep (sc Emmen) november 16 za 3 Symposium Natuurwetenschappen: Plastic Soep; vervuiling van ons milieu met plastic afval (sc Eindhoven) Dagworkshop Mondeling Presenteren (sc Rotterdam) ma 5 Interactieve lezing door Marieke Reijmers seksualiteit en het verschil in seksueel verlangen (De Studiekamer, sc Den Haag) Bijeenkomst Meeting Point Psychologie (sc Zwolle) CW-debat door Wouter Steffelaar De struikelblokken van de Bachforschung (Utile Dulci, sc Nijmegen) di 6 Open Kennisavond over innovatiemanagement door prof. dr. H. van den Bosch (sc Eindhoven) Schrijfclub onderwerp mythe (De Verlichting, sc Eindhoven) wo 7 Workshop Stressmanagement (sc Amsterdam) Workshop Digitaal Mindmappen (sc Eindhoven) Open Dag Opleidingscommissie NW (sc Eindhoven) Open Kennisavond over innovatiemanagement door prof. dr. H. van den Bosch (sc Den Haag) Meeting Point Psychologie Depressie epidemie (sc Emmen) Lezing door Anita Eerland over haar onderzoek naar het feature positive effect (PsyReo, sc Rotterdam) do 8 Workshop Digitaal Mindmappen (sc Vlissingen) Filmgroep As it is in heaven van Kay Pollak (Homo Ludens, sc Amsterdam) Lezing door dr. Caroline Drieënhuizen Vensters op de wereld: koloniaal erfgoed en het denken over de Ander, 1800-heden (Suster Bertken, sc Utrecht) Open Kennisavond over innovatiemanagement door prof. dr. H. van den Bosch (sc Zwolle) di 13 Opera- en filmclub, middag- en avondbijeenkomst over Romeo en Julia (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 14 Workshop Google Apps Vaardigheden (sc Almere) do 15 Studieclub Psychologie (sc Breda) Workshop Hartcoherentie (sc Amsterdam) Workshop Motivatie en Inspiratie (sc Utrecht) Workshop Effectief studeren (sc Zwolle) Leesclub Julian Barnes: Alsof het voorbij is (Si-tard, sc Parkstad Limburg) Tweede regionale bijeenkomst Aarde, Mens en Milieu N14112 (sc Eindhoven) Open Kennisavond over innovatiemanagement door prof. dr. H. van den Bosch (sc Groningen) Opera- en filmclub, middag- en avondbijeenkomst over Romeo en Julia (Suster Bertken, sc Utrecht) CW-debat en lezing door drs. Arjan Vader Fin de siècle architectuur langs de Amsterdamse grachten: een virtuele rondvaart (sc Nijmegen) za 17 Workshop Stemgebruik en gezondheid (sc Eindhoven) Culturele dag Antwerpen ( Workshop Mindfulness (sc Groningen) ma 19 Museumgroep: Hermitage Impressionisme: sensatie en inspiratie (Homo Ludens, sc Amsterdam) Meeting Point Psychologie (sc Zwolle) di 20 Algemene ledenvergadering met lezing Leny Voortman (De Verlichting, sc Eindhoven) do 22 Kenniscafé Almere Leren (sc Almere) vr 23 Workshop Studieopstellingen (sc Utrecht) za 24 Rondleiding universiteitsbibliotheek Groningen (sc Groningen) Studentendag Rechtswetenschappen (sc Nijmegen) Jaarlijks TouW Informatica-symposium, met als thema Security (sc Amsterdam) Workshop Hoogbegaafdheid (sc Utrecht) ma 26 Literatuurclub (Suster Bertken, sc Utrecht) di 27 Workshop Feedback geven en ontvangen (sc Eindhoven) Opera- en filmclub, middag- en avondbijeenkomst over Romeo en Julia (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 28 Bijeenkomst filosofiegroep (sc Emmen) Studium Generale Lezing door drs. W. Steffelaar De struikelblokken van de Bachforschung (sc Groningen) do 29 Workshop Tentamentraining (sc Breda) november ma 3 Lezing door Riet Marien Vrouw des huizes van Els Kloek (Utile Dulci, sc Nijmegen) di 4 Discussieclub Elektrische auto s (De Verlichting, sc Eindhoven) ma 10 Lezing door Ronald Frings Orientalisme in de Nederlandse schilderkunst (Suster Bertken, sc Utrecht) di 11 Lezing door prof. dr. Paul van den Akker Kunst en evolutie (De Verlichting, sc Eindhoven) Zomerschool Florence, Brunelleschi door Josephine Oosterhuis (TouS, sc Enschede) Muziekclub (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 12 Workshop Effectief studeren (sc Amsterdam) do 13 Leesclub gedichten van Emma Crebolder: Vallen (Si-tard, sc Parkstad Limburg) Workshop Stemgebruik en gezondheid Veel mensen die het arbeidsproces betreden, krijgen stemklachten. Een verkeerde stemtechniek veroorzaakt allerlei gezondheidsklachten, zoals stemvermoeidheid, heesheid en irritaties of pijn rondom de keel. Door verkeerd gebruik van de stem kun je een verkeerde indruk achterlaten. Onbewust ontlenen wij aan stemmen namelijk allerlei vooroordelen. Zo vinden wij al snel dat iemand die te hoog spreekt betuttelt, iemand die monotoon spreekt saai is en associëren we mompelen met onverschilligheid. pport Bezoek nieuwe museum MAS Het tweede deel van het programma bestaat uit een rondleiding in het MAS. Het museum is gelegen op het Eilandje in het oude havengebied. Het alleen al door de kleur van de natuursteen bijzondere torengebouw, met een hoogte van 65 meter, is een nieuw oriëntatiepunt in de stad. Op de vierde tot en met achtste verdieping wordt de etnografische en historische collectie van de stad Antwerpen getoond. De derde verdieping van het complex is gereserveerd voor tijdelijke tentoonstellingen. Tot eind 2012 is er de tentoonstelling Meesterwerken in het MAS. Een juiste stemtechniek is te leren. Laagte, warmte en rust spelen hierbij een sleutelrol. Met een juiste stem straal je zelfvertrouwen uit en kom je overtuigend over. Jouw informatie wordt beter door de luisteraar opgenomen, je kunt beter verkopen of onderwijzen of jezelf als merk neerzetten. Dit laatste is belangrijk voor mensen met een eigen bedrijf, politici en wanneer je gaat solliciteren. Tijdens deze workshop leer je hoe je kunt spreken en presenteren met een goede stemtechniek. Je krijgt informatie over de meest voorkomende fouten en hoe je deze kunt oplossen. Er is verder een luister- en kijktraining, zodat je je eigen stem en presentatie, maar ook die van een ander, leert te analyseren. Daarnaast leer je om de kenmerken van jouw stem, spraak en presentatie aan te sturen en zo te verbeteren. De training wordt gegeven door Liselotte Hambeukers-Nollet van Stemkunst. Zij is afgestudeerd logopediste en studeerde solo-zang Klassiek aan het conservatorium in Maastricht. De workshop vindt plaats op zaterdag 17 november a.s. van tot uur in studiecentrum Eindhoven. OU-studenten betalen 40 euro, niet-studenten 50 euro. Voor meer informatie en inschrijving: Stadswandeling en bezoek MAS Op 17 november a.s. verzorgt docente Irmin Visser van de faculteit Cultuurwetenschappen een culturele themadag in Antwerpen. Studenten worden rondgeleid in deze historische, bruisende stad en brengen een bezoek aan de tijdelijke tentoonstelling Meesterwerken in het MAS in het nieuwe Museum aan de Stroom (MAS). Stadswandeling De stadswandeling begint bij het standbeeld van Silvius Brabo op de Grote Markt. De wandeling voert door het laat-middeleeuwse en zestiende-eeuwse Antwerpen naar het Vleeshuis uit Andere symbolische bouwwerken zijn het Stadhuis uit 1565, de koopmanshuizen aan de Grote Markt (1542), de Stadswaag uit 1547 (verdwenen door brand) en de Beurs ( ). Deelnemers krijgen een kleurenkopie van de kaart van Antwerpen door Virgilius Bononiensis uit Hiermee laat het zestiende-eeuwse Antwerpen zich tijdens de wandeling goed reconstrueren. CW-studenten verdienen voor deelname aan deze dag 8 studie-uren in het kader van de cursus Cultuurwetenschappelijk debat (C53211). Voor meer informatie en inschrijving: Studenten bezoeken Tweede Kamer Op dinsdag 25 september jl. zijn 30 OU-studenten rondgeleid in de Tweede Kamer. En het was een succes! Onderling netwerken en mooie reacties achteraf. Ik moet dit snel weer organiseren, aldus regionaal voorlichtster Dinie Hartgers. Er is hier duidelijk behoefte aan. Bezoek Tweede Kamer Gezamenlijk vertrok de groep studenten vanaf studiecentrum Den Haag richting Hofplaats. Na een uitgebreide veiligheidscheck bij de ingang kregen zij in de filmzaal tekst en uitleg over hoe het binnen de Kamer allemaal reilt en zeilt. Vanaf de publieke tribune zagen ze de nieuwe zetelverdeling in de plenaire zaal. De meeste vertegenwoordigers uit de Kamer waren die dag aanwezig. Er moest een nieuwe voorzitter gekozen worden. Na drie stemronden is Anouschka van Miltenburg (VVD) verkozen tot de nieuwe voorzitter. Afsluitend wachtte de studenten in het studiecentrum een buffet, waar ze tijdens het eten konden napraten. Niet alleen over de Tweede Kamer, maar ook over hun studie. 17

10 service en inf rmatie c lumn Studietips: EndNote Bij het schrijven van een werkstuk of scriptie ben je veel tijd kwijt met het verzamelen en herschikken van literatuurgegevens uit catalogi en bibliografieën. Deze steeds groter wordende stapel bronnen en artikelen kan zelfs voor een complete chaos zorgen. Wil je dit probleem voorkomen, dan is het gebruik van EndNote aan te raden. Verzamelen EndNote is een digitale kaartenbak waarmee je literatuurverwijzingen (referenties) verzamelt en ordent. Het is mogelijk om er handmatig titels in te voeren, maar je kunt ze ook vanuit online databases en catalogi kopiëren naar EndNote. Verder kun je referenties van een andere EndNote-database, bijvoorbeeld van een collega, importeren. Zelfs volledige teksten kun je opzoeken en downloaden. Je bouwt op deze manier als het ware een eigen digitale database op waarin je al je bronnen bijhoudt. Beheren en gebruiken Van de opgenomen referenties maakt EndNote een literatuurlijst volgens een zelfgekozen opmaak. Deze past bij de wensen en eisen van het betreffende vakgebied. Vervolgens kun je de ingevoerde gegevens ordenen naar het gewenste referentietype: boek, tijdschriftartikel, In deze rubriek geven regionaal voorlichters Gijske Meijerink (rechts op de foto) en Eva von Stockhausen (links) advies over hoe je studievaardigheden zoals concentratie, planning en tentamen doen op succesvolle wijze kunt ontwikkelen. Deze keer: gebruik van Endnote. krantenartikel, manuscript, Daarnaast kun je nog rangschikken naar auteur, titel en jaar. Door integratie van EndNote met Word is het mogelijk om tijdens het schrijven van je werkstuk of scriptie, de literatuurverwijzingen en literatuurlijsten in de tekst op te nemen. EndNote zorgt voor het foutloos invoegen van de gekozen brongegevens, waardoor het resultaat zeer professioneel oogt. Achteraf kun je probleemloos referenties toevoegen en/of verwijderen. Ook de opmaak is achteraf snel aan te passen. Conclusie In het begin vraagt het tijd en moeite om ermee te beginnen. Maar door EndNote te gebruiken ga je uiteindelijk vele uren uitsparen. Meer informatie Wil je meer weten over EndNote? Kijk dan eens op de Studiecoach. Daar legt psychologiestudent Bert Verleysen in een instructiefilm uit, hoe je het softwarepakket kunt installeren en gebruiken. In het najaar wordt in studiecentrum Utrecht een workshop over dit onderwerp georganiseerd. Kijk voor meer informatie en aanmelding op Succes met het schrijven van het werkstuk of de scriptie! Inlichtingen Er zijn diverse kanalen voor het verkrijgen van informatie: Algemeen over: verzendingen, (niet)bezorgen van Modulair, inschrijving, kosten, procedures en regelgeving uur per dag Maandag uur; dinsdag tot en met vrijdag uur. Voor meer specifieke vragen vrijstelling/ toelating, besteladvies, studievoortgang, diplomering, studeren met een beperking kiest u hetzelfde telefoonnummer; u wordt dan doorverbonden met een onderwijsadviseur die contact onderhoudt met de faculteit. Over een cursus: met de docent (zie de studiegids c.q. Studienet). Voor contact met een studiecentrum: Studiebegeleiding De actuele informatie over studiebegeleiding vindt u steeds op de desbetreffende pagina van een cursus op Studienet of het publieke Studieaanbod op de website In dit bericht attenderen wij studenten alleen op die cursussen waarin recent wijzigingen zijn opgetreden. Voor precieze informatie moet u de cursussite raadplegen. Het gaat om de volgende cursussen: R01162 Basiscursus recht R05151 Inleiding staatsrecht R08191 Inleiding bestuursrecht N14112 Aarde, mens en milieu: introductie in de milieu-natuurwetenschappen T40311 Software Security De BHV is er voor u! Bedrijfshulpverlening is voor alle organisaties wettelijk verplicht. Bij calamiteiten komen de hulpverleners (BHV-ers) in actie. Dit kan zijn bij een brand of bij een ongelukje van een medewerker of student. BHV-ers bieden dan snel en effectief hulp totdat de professionele diensten arriveren. Binnen de is er een team met goed opgeleide bedrijfshulpverleners. Op de campus in Heerlen zijn 25 medewerkers actief, in de studiecentra zijn alle medewerkers én de uitzendkrachten opgeleid als BHV-er. Training BHV-ers zijn getraind om een beginnende brand te blussen of een gebouw tijdig te ontruimen. Volg in zo n geval altijd hun instructies, u herkent ze aan de fel gekleurde hesjes. De OU-hulpverleners zijn naast BHV ook opgeleid als EHBO-er. Zij kunnen een verzwikte enkel verbinden of een wond verzorgen, maar ook een hartmassage geven en een externe defibrilator bedienen. Zij komen regelmatig bij elkaar voor een gezamenlijke training. Als de nood aan de man is, dan staat de bedrijfshulpverlening van de voor u klaar, zowel op de campus als in de studiecentra. Landelijke dag Zoals gebruikelijk wordt op de eerste maandag van de maand, om uur overal het luchtalarm getest. Maandag 5 november is de landelijke Dag van de BHV. Op die dag wordt aandacht gevraagd voor de circa bedrijfshulpverleners in Nederland en dus ook voor de bedrijfshulpverleners van de OU. Arjan Bos en Coen Voogd Eye Tracker 1 De wereld is vol verrassingen, elke dag brengt weer mooie nieuwe sprankelende wetenschapsjuwelen dankzij vlijtige studie. Van die prachtige mij-blij-makende studies maakt prof. dr. Petra Hendriks van de RUG. Zij is hoogleraar Semantiek en Cognitie. En dat komt goed uit, niet alleen omdat ik er blij van word daar dit weer bijdraagt aan een betere communicatie en begrip daarvan in deze wereld essentieel voor onze evolutie maar ook omdat dit zo mooi past in de doelstelling van onze OU 2 : aanbieden van een zorgvuldig ontwikkeld didactisch model voor begeleide zelfstudie. Hier is dus weer iets te ontwikkelen. Laatst schreef ik over schrijven, en nu kan ik ineens praten over praten bij wijze van spreken. 3 U weet: spreken is zilver en schrijven is goud, maar nummer één bestaat alleen bij de gratie van een nummer twee. Praten is coderen, luisteren is decoderen. Bij praten en luisteren, gebruiken kinderen niet dezelfde regels, zegt Petra. Maar ook volwassenen die je tegelijkertijd naar zinnen laat luisteren en plaatjes laat bekijken van een olifant of een krokodil, kijken als ze hem horen in de olifant wast hem stiekem even naar de olifant alsof ze twijfelen of het over de een of de ander gaat. Algemeen gezegd: als er meer regels tegelijk werken, verdringen ze elkaar. Meten kun je die twijfel ook. Daar bestaat een Eye Tracker voor. Met de Eye Tracker worden de oogbewegingen gemeten van degene die naar het scherm kijkt. Het apparaat ziet precies waar iemand naar kijkt en hoe lang. Dat gaat allemaal met afstandsregistratie en de persoon die kijkt, merkt er helemaal niets van. Een soort Eye fishing. Ik ga dat verder niet allemaal uitleggen, dat kan het trouwe lezertje zelf wel denk ik. Maar zou het geen goed idee zijn voor onze OU om zo n Eye trackertje en plaatjes bij de modules te stoppen. Een stiekeme meter in een ogenschijnlijk normaal computerschermpje. Dan weten we als studenten, en ook als docenten, later zeker dat we op de juiste manier coderen. En decoderen. En of we onze tijd wel praktisch gebruiken. We zullen er versteld van staan wat we dan over onszelf ontdekken. Maar het zal ons misschien extra bemoedigen door te gaan met de studie omdat die ons blij maakt met steeds weer nieuwe verrassingen. Overigens net als de diesrede, die na dit kolommetje elders wordt geschreven en gesproken, helaas nog wel zonder Eye Tracker. Zweitze zweitze@planet.nl 1 Via www resultaten in 0,43 seconden 2 OU = 3 Tekst naar proefschrift van dr. Gisi Canizarro, gepromoveerd bij prof. Hendriks Alumni 18 19

11 De biologische richting komt voor rekening van neuropsycholoog Jérôme Gijselaers. We kennen de effecten van allerlei biologische invloeden bij jongeren, en we willen weten of diezelfde of andere factoren bij volwassen studenten ook een uitwerking hebben op hun studieprestaties. We zijn voorzichtig met het uitspreken van verwachtingen, want daarmee zouden we de uitkomsten kunnen beïnvloeden. Maar ik kan toch wel een voorbeeld noemen: van sommige studenten weten we dat ze een gezin met jonge kinderen hebben en ook nog een baan. Dat kan effect hebben op het aantal uren slaap. En de hoeveelheid slaap is van invloed op de concentratie en kan dus gevolgen hebben voor het studieresultaat. Eerst moeten we aantonen of er überhaupt een associatie bestaat tussen bijvoorbeeld de hoeveelheid lichaamsbeweging en studiesucces Psychologische factoren Wanneer studeer ik met succes? Gaat het studeren moeizaam als u moe bent of last hebt van stress? Of juist heel goed op het moment dat u uitgerust bent of een bepaalde leerstrategie toepast? En helpt dat kopje koffie in de ochtend om u beter te kunnen concentreren? Vraagt u zich wel eens af wat zou kunnen helpen om betere studieresultaten te behalen? Over die vragen buigen drs. wwzich in hun studie Adult Learning Open University Determinants. In het ALOUDonderzoek gaan zij de komende jaren onderzoeken of er verband bestaat tussen psychologische en biologische factoren en studiesucces. Dit onderzoek voeren zij uit onder studenten van de om uiteindelijk adviezen te kunnen geven voor Elke dag op de bank voor de tv hangen, naar bed gaan als heel Nederland allang op één oor ligt, het zakgeld erdoorheen jagen bij de fastfoodketen. Het zijn gedragingen van jongeren waarvan bewezen is dat die niet bepaald een stimulerend effect hebben op hun schoolprestaties. Ook bij kinderen is aangetoond dat er verbanden bestaan tussen bijvoorbeeld buiten spelen en hun algehele functioneren en tussen goed ontbijten en hun concentratievermogen in de klas. Daarnaast blijken stress en het hebben van weinig zelfvertrouwen ook geen bevorderende factoren voor succesvol studeren te zijn. Maar de resultaten uit onderzoek naar deze factoren bij kinderen en adolescenten zijn niet te generaliseren naar volwassenen. Tot nu toe is er nog nauwelijks wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de relatie tussen het studiesucces van volwassenen enerzijds en hun levensstijl en persoonlijke factoren anderzijds. De gaat daar verandering in brengen met de studie ALOUD. Met de resultaten hopen de onderzoekers meer te kunnen zeggen over welke factoren kunnen bijdragen aan succesvol studeren. In dat opzicht is ALOUD een unieke studie: veel onderzoeken richten zich op het onderwijs zelf, zoals op de inrichting en organisatie ervan, om te kijken of daar verbeteringen mogelijk zijn. In dit onderzoek gaat het om factoren die samenhangen met de student zelf. succesvol studeren. Biologische factoren In het onderzoek worden twee soorten factoren onder de loep gelegd: biologische en psychologische factoren. Twee onderzoekers, met elk een psychologische achtergrond, buigen zich over die verschillende kanten. 20 Sociaal psychologe Joyce Neroni is verantwoordelijk voor het onderzoek naar de psychologische factoren. Ik kijk naar zaken als stress en het concentratievermogen, of bijvoorbeeld het ervaren van testangst tijdens examens. Die factoren zouden samen kunnen hangen met studieresultaten. En omdat studenten aan de Open Universiteit zelfstandig studeren, kan iets als uitstelgedrag gevolgen hebben voor het studietempo. Dan is het voor die mensen misschien lastig om zelf te bepalen wanneer ze tentamen doen, maar voor studenten met meer discipline zal dat mogelijk juist geen punt zijn. Als we zulke dingen weten, kunnen we bijvoorbeeld op termijn adviezen geven over mogelijkheden voor het afleggen van examens. Dat kan de studieresultaten ten goede komen. Belang van het onderzoek Waarom is het belangrijk om deze factoren bij volwassenen apart te onderzoeken? Jérôme: Tot een leeftijd van ongeveer 25 jaar is de hersenwerking voor cognitieve functies optimaal, maar snel daarna begint die terug te lopen. Terwijl het goed uitvoeren van cognitieve processen van een hogere orde zoals switchen tussen taken, of plannen toch een vereiste is voor een universitaire studie. Bij volwassenen zijn sommige dingen die moeizamer verlopen wel te compenseren, bijvoorbeeld met meer tijd. Maar misschien zijn er nog meer mogelijkheden om de resultaten positief te beïnvloeden. Allerlei factoren kunnen hun inwerking hebben op die processen, maar eerst moeten we aantonen of er überhaupt een associatie bestaat tussen bijvoorbeeld de hoeveelheid lichaamsbeweging en studiesucces. Pas als dat aangetoond is, kunnen we adviezen geven. Joyce voegt daaraan toe: In de samenleving moet alles sneller, mensen moeten bijblijven, ook met technieken om te leren. Een leven lang leren wordt steeds belangrijker. Om volwassen studenten daarbij te kunnen ondersteunen, kijken wij welke eigenschappen en gedragsfactoren met hun studiesucces samenhangen. Tweeduizend deelnemers Om te weten te komen hoe het zit met die samenhang, volgen de onderzoekers zo veel mogelijk studenten die zich tussen 1 september 2012 en dezelfde datum in 2013 inschrijven voor een cursus bij de. De deelnemers krijgen op drie momenten een vragenlijst en drie cognitieve tests: de eerste keer kort na hun inschrijving, dan na een halfjaar en nog eens na een jaar. De resultaten hiervan worden gekoppeld aan de studieresultaten. Joyce vertelt dat het een omvangrijk onderzoek is. We kijken niet alleen naar cijfers, maar ook naar intenties. De ene student komt bijvoorbeeld voor één cursus, terwijl de ander een hele Bacheloropleiding wil afronden. Daarnaast zijn er nog een aantal factoren die van invloed kunnen zijn op de resultaten, zoals bijvoorbeeld het aantal uren dat iemand werkzaam is naast de studie, of het beschikken over computervaardigheden. Om deze factoren mee kunnen te nemen, hebben we veel deelnemers nodig. Daarom hopen we dat veel nieuwe studenten willen meedoen aan het onderzoek. We streven naar ongeveer 2000 deelnemers, maar alle extra aanmeldingen zijn natuurlijk mooi meegenomen. Het aantal mensen dat zich tot nu toe heeft aangemeld, is bemoedigend. Onderzoek van dichtbij ervaren Meedoen aan het onderzoek geeft studenten een kans om wetenschappelijk onderzoek van dichtbij te ervaren, en om meer inzicht te krijgen in hun eigen handelen. Studenten die starten met hun studie worden automatisch uitgenodigd om deel te nemen. Maar mensen die al met hun studie bezig zijn, kunnen niet deelnemen, aldus Jérôme. We hebben een zo puur mogelijke sample nodig: mensen die net beginnen met hun studie. Dat geeft een betrouwbaarder beeld. De populatie OU-studenten is namelijk heel divers, van jonge volwassenen tot mensen van in de 80, die allemaal verschillende cursussen volgen. Maar hun startsituatie is wel hetzelfde: ze beginnen allemaal net aan een cursus aan de. We hebben een zo puur mogelijke sample nodig: mensen die net beginnen met hun studie Na twee jaar meten volgt het analyseren van de data en daarna de interpretatie. Dat moet input opleveren voor publicaties en voor mogelijke adviezen aan studenten. De onderzoekers hopen daarom dat er genoeg mensen mee willen doen aan het onderzoek, zodat zij betrouwbare uitspraken kunnen doen over de resultaten. Aan het eind van het onderzoek hopen de onderzoekers u als student advies te kunnen geven over hoe u zo succesvol mogelijk kunt studeren. Dus toch wellicht dat biertje laten staan als u begint te studeren, of juist even dat rondje rennen vooraf, of toch beter morgen verder gaan als u niet zo vrolijk bent? Tekst: Ellen Segeren Beeld: Chris Peeters 21

12 st nderwijs dentenbelangen cultuurwetenschappen Omdat de Studentenraad de kans om met de decanen te spreken optimaal wil benutten is een oproep gedaan aan studenten om met Zomerschool cultuurgeschiedenis duikt in negentiende-eeuwse kommer en kwel hen mee te denken over te stellen vragen. Met de reacties hierop interviewden Bert Verleysen en Heleen Koppejan de decaan van de Studenten interviewen Lex Bijlsma s t u d e n t e n raad faculteit Informatica prof. dr. Lex Bijlsma. Kunt u toelichten wat de stelling is van de decanen ten aanzien van meer tentamenkansen per jaar? Vergroting van het aantal mogelijkheden voor tentamens, leidt niet tot een hogere slagingskans. De OU wil zich richten op het verbeteren van het rendement, door extra begeleiding te bieden. Zij wil de kosten hiervan niet door laten voeren in een verhoging van de moduleprijs. Zoals onlangs is gemeld hebben we afscheid moeten nemen van het systeem van de prestatiebonus omdat dit wettelijk gezien niet toegestaan is. De extra inkomsten die deze afschaffing met zich brengt, worden ingezet om de student beter te begeleiden. Kunt u de keuze van de data van de tentamenkansen, ook in de zomerperiode, toelichten? De data van de vastgestelde tentamens worden veranderd. In het kader van OUX worden deze tentamens gepland kort nadat de begeleiding van de cursus afloopt. Zo wordt het tentamen gekoppeld aan de begeleidingscyclus binnen OUX. Voor het CBI verandert er echter niets. Is het mogelijk om de schriftelijke tentamens om te zetten naar een computerbased methode? Er loopt een project dat het mogelijk moet maken om de tentamens op CBT-wijze af te nemen. Beperkingen zijn er wel bij tentamens waarbij de student wiskundige formules moet opschrijven. Dat gaat beter op papier. Kunnen de tentamengegevens van mensen die in het buitenland studeren in plaats van per post, per mail verzonden worden? Er wordt nu een project voorbereid om alle papieren werkstromen te digitaliseren. Deze optie past daar goed in. Kunt u aangeven welke acties ten aanzien van de tentamenevaluaties van de studenten geschieden? Alle vakken worden door de studenten geëvalueerd, de uitkomst daarvan wordt met de norm vergeleken. Indien een aspect van een vak onvoldoende scoort, worden er verbetermaatregelen opgesteld. Deze maatregelen worden jaarlijks geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Bij sommige vakken is de discussieruimte in het geheel komen te vervallen. Is het mogelijk om bij alle vakken discussieruimtes (her)in te stellen, ook al worden deze dan niet door de docent gemodereerd? Voor de vakken waar te weinig studenten zijn, is besloten om geen discussieruimte meer aan te bieden. De ervaring is dat er dan soms tijden zijn dat er maar één student is, die dan ook geen antwoord op zijn of haar vragen zal zien. Dit is demotiverend. Voor dit soort vakken kunnen de algemene discussieruimtes per faculteit gebruikt worden. Wat kan een student doen als het protocol door de docent niet gevolgd wordt? In principe is het zo dat een docent binnen twee keer 24 uur moet antwoorden. Soms zal een antwoord inhoudelijk meer tijd kosten, maar dan moet de docent dat laten weten, met een aankondiging van wanneer het inhoudelijke antwoord dan wel gegeven wordt. Als er geen tijdige reactie komt, kan de student contact opnemen met de opleidingsmanager van de faculteit. 22 De Studentenraad (SR) is het formele medezeggenschapsorgaan dat spreekt namens alle studenten. In Modulair spreekt de Studentenraad steeds op eigen gezag. Wilt u meer weten over de SR, kijk dan op Studienet > Studentenraad. Is het mogelijk om de studieboeken ook in digitale vorm te krijgen? Hier wordt op allerlei manieren over nagedacht. Binnenkort gaat een project van start bij rechtsgeleerdheid om de boeken in ipad-editie uit te brengen. Tegelijkertijd loopt bij Informatica een project om de boeken in read-only vorm aan te bieden. Links in de digitale werkboeken zijn niet altijd beschikbaar, kan hier regelmatig een update van komen? Als een link niet langer werkt, geef dit dan door aan de examinator van de desbetreffende cursus. Is het mogelijk bij het afstuderen alle digitale werkboeken beschikbaar te krijgen? De OU is druk bezig met het opstarten van een pilot bij Informatica, waarbij een soort abonnement ingesteld wordt om het cursusmateriaal online aan te bieden. Online Bibliotheek? Er zijn nog teveel studenten die via PiCarta naar documenten zoeken. Beter is het om in te loggen op de online bibliotheek waar men over een heel uitgebreid aantal tijdschriften kan beschikken. Bert en Heleen danken Lex Bijlsma voor zijn uitgebreide antwoorden en gezamenlijk stellen ze vast dat de heel trots mag zijn op al haar inspanningen, resultaten en verbeteringen! De Zomerschool cultuurgeschiedenis staat dit jaar in het teken van kommer en kwel. Tyfus, pokken, cholera, hysterie, sterven, rouw en andere ellende van negentiende-eeuwse dagboekschrijvers vormen het onderwerp van de cursusweek, die van 10 tot en met 14 juni 2013 plaatsvindt in Amsterdam. De Zomerschool biedt de mogelijkheid om in korte tijd diepgaande historische en theoretische kennis op te doen. Egodocumenten Dagboeken, memoires, brieven en autobiografieën zijn uiteenlopende historische bronnen, maar hebben één ding met elkaar gemeen: er is een ego, een ik, aan het woord. Dat maakt egodocumenten de verzamelterm voor dit soort bronnen een unieke en zeer interessante historische bron. Niet alleen vormen ze boeiende tijdsdocumenten over historische verschijnselen of gebeurtenissen. Ze geven ook inzicht in de belevingswereld van historische actoren. Daarmee halen ze aspecten van het verleden naar boven die bij een traditionele historiografische aanpak onderbelicht zouden blijven. Vooral uit de negentiende eeuw zijn talloze egodocumenten overgeleverd. In deze periode nam het aantal mensen dat zijn leven vastlegde explosief toe. Lange tijd is gedacht dat deze groei te verklaren was door de toenemende individualisering en de daarmee gepaard gaande obsessie met het eigen innerlijk. Historici Arianne Baggerman en Rudolf Dekker zien deze explosieve toename van egodocumenten echter als een manier waarop mensen de grote en ingrijpende veranderingen van de negentiende eeuw verwerkten. Daarmee wijzen ze op de functie die het schrijven van dagboeken en memoires in het verleden had, en op de invloed van dit schrijven op het denken zelf. De studie naar egodocumenten kan volgens hen inzicht bieden in de wisselwerking tussen de eigen leef- en gevoelswereld en het beschrijven daarvan. Medische vooruitgang In de loop van de negentiende eeuw zijn op het gebied van ziektebestrijding en hygiëne grote successen behaald. Toch speelden (kinder)sterfte, ziektes en lichamelijke onge- makken een grote rol in het dagelijks leven. Beschrijvingen daarvan vonden hun weg naar egodocumenten. In deze Zomerschool gaan wij egodocumenten uit de negentiende eeuw vanuit deze invalshoek bestuderen. Welke kwalen en ziektes teisterden negentiende-eeuwers? Hoe dachten zij daarover en hoe gingen zij ermee om? Welke rol vervulden egodocumenten in deze problematiek? Docenten Leonieke Vermeer, Caroline Drieënhuizen en Susan Hogervorst maakten een selectie van de vele beschikbare egodocumenten waarin ziekte en gezondheid aan de orde komen. Een aanzienlijk deel van deze bronnen is afkomstig uit het archief van de Reveil-beweging. Het Reveil ( ) was een protestantse opwekkingsbeweging die zich keerde tegen het rationele Verlichtingsdenken. Het vertrouwen op Gods voorzienigheid maakte hen zeer afkerig van medische ontdekkingen als de vaccinatie tegen pokken. In de egodocumenten uit de Reveil-kringen kunnen de studenten zien hoe deze strijd tussen geloof en medische vooruitgang werd verwerkt in het persoonlijke leven. Opzet Zomerschool Beduimelde schriftjes van bijna twee eeuwen oud, waarin iemand met een kroontjespen zijn of haar meest intieme zielenroerselen heeft opgeschreven. De Zomerschool biedt studenten de gelegenheid om kennis te maken met de mogelijkheden én moeilijkheden van deze bijzondere soort historische bron. Dat doen we midden tussen de bronnen: in het gebouw van de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek van de UvA, in het centrum van Amsterdam. We zitten dan meteen in het centrum van het lijden van de negentiende eeuw: de Bijzondere Collecties zijn deels gevestigd in het voormalige St. Bernardusgesticht, een katholiek verpleeg- en verzorgingstehuis, en bevinden zich op een steenworp afstand van het Binnengasthuis, een hospitaal dat in de negentiende eeuw een slechte reputatie genoot. Voorafgaand aan de Zomerschool ontvangt de student cursusmateriaal dat ter voorbereiding thuis moet worden bestudeerd. De Zomerschool begint met een inleidend college van Rudolf Dekker over de theorie, de achtergrond en de stand van zaken op het gebied van de studie naar egodocumenten. Verder zal hij vertellen over een historische casus die te maken heeft met het thema van ziekte en gezondheid. Daarna zal er een lezing worden gegeven over de negentiende-eeuwse medische geschiedenis in samenhang met de Reveil-beweging. De volgende dag gaan de studenten, na een korte introductie van conservator Bijzondere Collecties drs. Klaas van der Hoek, zelf aan de slag in het archief. Aan de hand van specifieke opdrachten bestuderen ze fragmenten uit dagboeken en memoires. Aan het einde van de week worden de onderzoekservaringen en de voorlopige bevindingen gepresenteerd. Na afloop van de Zomerschool schrijven de studenten een essay waarin de onderzoeksbevindingen op basis van de lezingen en de literatuur in een historische en theoretische context worden geplaatst. De Zomerschool heeft de omvang van 1 module en kan worden opgenomen in een studiepakket. Het cursusbedrag zal rond de 500 euro bedragen. Voor meer informatie kunt u terecht bij: Leonieke Vermeer (leonieke.vermeer@ou.nl), Susan Hogervorst (susan.hogervorst@ou.nl) en Caroline Drieënhuizen U kunt uw belangstelling voor deze zomerschool kenbaar maken door het sturen van een mail vóór 1 januari 2013 met uw adresgegevens en studentnummer aan secretariaat. cultuurwetenschappen@ou.nl. 23

13 psychologie informatica Overstap van Informatica naar Informatiekunde Geslaagde Studentendag Psychologie Sinds 25 juli 2012 is de bacheloropleiding Informatiekunde opgenomen in Studieaanbod. Wilt u omgeboekt worden van De Studentendag Psychologie op 15 september jl. in studiecentrum Eindhoven was zeer geslaagd. Tijdens deze inspirerende en druk bezochte bijeenkomst maakten de studenten kennis met nieuwe en lopende onderzoeken waar onze docenten en aio s, al dan niet in samenwerking met studenten, aan werken. Gevarieerd programma Na een welkom door de decaan van de faculteit Psychologie René van Hezewijk vertelde universitair hoofddocent Arjan Bos over de nieuwe ontwikkelingen bij stigmatisering, in theorie en onderzoek. Vervolgens sprak universitair docent Wim Bloemers over de A&O psycholoog in de praktijk, met voorbeelden uit het assessment center. Hoofdspreker na de lunch was Trudy Dehue, werkzaam aan de RUG, die met haar onderwerp Gewijzigde verschijningsdata cursussen Informatiekunde, dan kunt u in de periode van 1 september tot en met 31 december 2012 een gemotiveerd verzoek daartoe indienen bij de Facultaire Toetsingscommissie (FTC). Maak Stoornissen als oorzaken. Over reïficeren en de toename van psychiatrische diagnosen de aandacht van de zaal wist vast te houden tot de allerlaatste minuut. (Trudy Dehue is de zus van Francine Dehue, de motor achter deze studentendag/ red.) Ook de aansluitende parallelsessies werden druk bezocht. Met inhouden als, de gezondheidspsychologie in de praktijk, het ontwikkelen van een online advies op maat voor cyberpest slachtoffers, de snack-impuls app: een validatiestudie en gelukkig zijn in je leven, zijn dit allemaal onderwerpen die rechtstreeks te maken hebben met de actualiteit. Met een goed gevulde goodiebag en informatie over SPS-NIP, uitgereikt door de sectie psychologie studenten van het NIP, gingen de studenten huiswaarts. Open Kennisavond In tegenstelling tot de berichtgeving in de Studiegids Psychologie zijn de volgende cursussen pas beschikbaar op de volgende data: Gelukkig door het leven: een bijdrage vanuit de psychologie Vanaf S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse S33331 Seksuologie Tijdens de Open Kennisavond op dinsdag 13 november a.s. laten dr. Nele Jacobs, dr. Roeslan Leontjevas en dr. Johan Lataster u op een prikkelende manier kennismaken met het relatief jonge vakgebied van de levenslooppsychologie. Zij laten u ervaren welke krachten er schuilen in positieve psychologische interventies. Vanaf S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment S22241 Onderzoekspracticum literatuurstudie Voor het volgen van begeleid onderwijs in de onderzoekspractica is het geen bezwaar om met de oude cursus te starten. Voor de nieuwe cursussen zijn geen aparte begeleidingsbijeenkomsten ingepland. 24 de bacheloropleiding Informatica naar de bacheloropleiding Waar en wanneer Deze Open Kennisavond vindt plaats op dinsdag 13 november in de Bossche Kelders te Den Bosch. Vanaf is iedereen welkom. De avond is vrij toegankelijk. Meer informatie over de Open Kennisavonden vindt u op daarbij gebruik van het webformulier op web/informatica/bachelor-informatiekunde/overstap. Hoe gaat de overstap in zijn werk? Na het indienen van uw verzoek tot overstap, zal de FTC u een voorstel doen over de wijze waarop u kunt overstappen. U kunt dit accepteren, waarna u daadwerkelijk overstapt naar de bacheloropleiding Informatiekunde. Of weigeren, waarna u niet overstapt en de bacheloropleiding Informatica blijft volgen. Bij het opstellen van het voorstel tot overstap hanteert de FTC de onderstaande richtlijnen. Het gaat hier om algemene richtlijnen. Elk verzoek tot overstap wordt individueel beoordeeld, waarbij in voorkomende gevallen hiervan afgeweken kan worden. De richtlijnen zijn uitsluitend bedoeld ter informatie, waarmee u zelf een inschatting maakt van wat u kunt verwachten. De volgende cursussen kunt u inbrengen in uw studiepad Informatiekunde: Cursussen die u in de bacheloropleiding Informatica hebt afgerond met een certificaat of waarvoor u een inhoudelijke vrijstelling hebt verkregen, én die deel uitmaken van de bacheloropleiding Informatiekunde. Dat geldt ook voor voorgangers van de betreffende cursussen. Cursussen van de faculteiten Managementwetenschappen en Psychologie die u in de bacheloropleiding Informatica met bedrijfskundige afstudeerrichting hebt afgerond met een certificaat of waarvoor u een inhoudelijke vrijstelling hebt verkregen. De cursus T63211 Propedeuseproject Informatica kan ingebracht worden voor de cursus T02211 Propedeuseproject Informatiekunde. De cursus T06311 Academische competenties in de bachelor kan ingebracht worden voor de cursus T38311 Academische competenties in de bachelor informatiekunde. Onderstaande cursussen kunnen NIET worden ingebracht in uw studiepad Informatiekunde: Cursussen die u in de bacheloropleiding Informatica hebt afgerond met een certificaat of waarvoor u een vrijstelling hebt verkregen, maar die geen deel uitmaken van de bacheloropleiding Informatiekunde. Sommige cursussen kunnen wel ingebracht worden in de vrije ruimte of in het gebonden keuzeblok van de bacheloropleiding Informatiekunde. Overige cursussen die niet hierboven vermeld zijn. Gereviseerde cursus Webcultuur Het world wide web bestaat nog maar enkele decennia, maar velen van ons kunnen zich een leven zonder het web nauwelijks meer voorstellen. Het moderne web speelt op allerlei manieren een rol in ons dagelijkse leven. We maken gebruik van zakelijke toepassingen op het web om aan informatie te komen, om van alles te reserveren, om te bankieren, te shoppen, te gamen, om colleges op beroemde universiteiten te kunnen volgen via itunes University en noem maar op. Even interessant is het gebruik van het web waarbij de individuele gebruikers zelf als zender optreden en van alles over zichzelf meedelen en daarover met elkaar interacteren, via toepassingen als Facebook, YouTube, Flickr, Delicious,Twitter en weblogs. Daarnaast hebben de nieuwe mogelijkheden veel kunstenaars geïnspireerd en zijn er nieuwe vormen van kunst ontstaan. Inhoud van de cursus De volledig gereviseerde cursus Webcultuur (studielast 100 uur) gaat op deze verschijnselen in, en ook op achtergronden daarvan. In de cursus staan de begrippen world wide web, cultuur, communicatie en webontwerp centraal. De cursus biedt een afwisseling van theoretische en meer praktisch georiënteerde onderdelen. Vragen die in deze cursus aan de orde komen zijn onder meer: welke gevolgen heeft het web op cultuur, wat is de betekenis van subculturen die ontstaan als gevolg van het web, hoe kun je verschillen tussen culturen in kaart brengen, hoe wordt er door verschillende culturen aangekeken tegen uitingen op het web, hoe kunnen we uitingen op het web analyseren op basis van mediatheorie en communicatiemodellen, hoe kunnen we de zenders en ontvangers op het web karakteriseren, hoe zorg je ervoor dat bezoekers je website waarderen en welke technieken bestaan er om gebruikers in te schakelen bij het ontwerpen van websites? Voor wie? De cursus is geschikt voor iedereen die in het onderwerp is geïnteresseerd. Er wordt geen voorkennis op het gebied van informatica verondersteld. Bij de proeftoetsing is gebleken dat studenten van diverse opleidingen van de OU in staat waren deze cursus te volgen en er ook veel waardering voor hadden. De cursus is een verplicht onderdeel van de bacheloropleidingen Informatica en Informatiekunde. Maar deze cursus is uitdrukkelijk ook bedoeld voor studenten die deze cursus als losse cursus willen doen, zonder dat ze de bedoeling hebben andere cursussen van de faculteit Informatica te volgen. De cursus bestaat grotendeels uit schriftelijke, Nederlandstalige cursusboeken, ontwikkeld door de OU, waaraan diverse Engelstalige teksten en filmpjes zijn toegevoegd. Zo kunt u via korte filmpjes kennismaken met een aantal bekende personen, bijvoorbeeld met de uitvinder van het web, Tim Berners-Lee, die vertelt hoe hij de toekomst van het web ziet, en met Nicholas Carr en Sherry Turkle, die beiden kritische kanttekeningen plaatsen bij de rol van het web. Meer informatie over de cursus is te vinden op 25

14 informatica Nieuwe cursus Functioneel programmeren In september is de nieuwe cursus Functioneel programmeren (T01211) verschenen in de postpropedeuse. Deze cursus behandelt het functionele programmeerparadigma aan de hand van de programmeertaal Haskell. In een functionele programmeertaal staan functies centraal: functies kunnen als argument worden meegegeven aan een andere functie, worden opgeleverd als resultaat of worden opgeslagen in een datastructuur. Dit maakt het mogelijk om programma s op een hoog abstractieniveau te schrijven, wat leidt tot bondige programma s. Tal van concepten, zoals recursieve en hogere-ordefuncties, lijstcomprehensies, patroonherkenning, monadische input-output, typeklassen en datatypen, lazy evaluatie en inductieve bewijzen over programma s worden uitgelegd aan de hand van voorbeelden. Deze concepten zijn steeds vaker terug te vinden in andere programmeertalen. Voor wie? De cursus is vooral geschikt voor opleidingsstudenten, maar staat in principe ook open voor andere geïnteresseerden met ruime programmeerervaring op het niveau van de cursus managementwetenschappen Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2. Bij de cursus horen twee practicumopdrachten waarin het toepassen van de geleerde concepten wordt geoefend. De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk openboektentamen. Begeleiding In de tweede helft van november start een begeleidingscyclus met vijf bijeenkomsten via Elluminate. De eerste bijeenkomst is op donderdagavond 22 november. Deze cyclus gaat fungeren als een veldtoets: de mening van de deelnemers wordt verzameld en verwerkt in de definitieve versie van de cursus. We zijn op zoek naar studenten die willen deelnemen aan de veldtoets! Meer informatie Op de website vindt u meer informatie over de cursus. Geïnteresseerd? Neem dan via contact op met Bastiaan Heeren, de examinator van de cursus: bastiaan.heeren@ou.nl. PhD-studiereis naar China: Hangzhou en Shanghai Sinds november 2011 is het Global Entrepreneurship Research Center (GERC) van Zhejiang University samen met de faculteit Managementwetenschappen partner in het China-Dutch Institute for Entrepreneurship en International Management. Van 8 tot en met 16 september 2012 bezocht een groep studenten samen met hoogleraar Supply Chain Management Janjaap Semeijn en de directeur van het PhD-programma Ronald Tuninga (op foto) de Zhejiang University in Hangzhou, in de Silicon Valley van China. Zhejiang University is de laatste twee jaar in de Chinese ranking de nummer één universiteit van China. De combinatie van een topuniversiteit in China en de wereld, en het innovatieve karakter van het GERC en de omgeving van Hangzhou en Shanghai, zijn belangrijke ingrediënten om met dit bezoek een onvergetelijke indruk achter te laten bij onze PhD-studenten. Prof. Zhongming Wang met zijn team PhD-studenten hadden een geweldig programma voorbereid. (Prof. Zhongming Wang is naast hoogleraar aan de Zhejiang University ook verbonden aan het China-Dutch Institute for Entrepreneurship and International Management/red.) Wij werden getrakteerd op een first-class Chinese ervaring. Gedurende de studietrip bezochten we bedrijven als Geely Automotive Research Institute, Honyar, Transfar en de Shanghai Stock Exchange. 26 Geely Company is een Chinese autofabrikant, die recentelijk Volvo in Zweden heeft overgenomen. In hun automotive research center ontwikkelen en testen zij de modellen van de toekomst. Honyar is een groot staatsbedrijf met LED-verlichting, kabel en plastics in portefeuille. Transfar company is een private onderneming in logistiek, chemicaliën en landbouw. Hier werd ons hun logistieke model uitgelegd. Transfar heeft de ontwikkeling van Supply Chain Management in China een nieuwe impuls gegeven. De bezochte bedrijven zijn jonge bedrijven, Zij hebben zich in 25 jaar ontwikkeld tot bedrijven die zich in hun markten kunnen meten met de multinationals vanuit het westen. Een kijkje in het Chinese bedrijfsleven was voor onze PhD-studenten een zeer verrijkende ervaring. Verder bezochten we West Lake, het beste restaurant in Hangzhou (Building Beyond Buildings), de Lingyin Tempel (een boeddhistische tempel oorspronkelijk gebouwd in 328) en bij de Zhejiang University de grootste kantine ter wereld. Hier kunnen studenten tegelijkertijd lunchen. Het was geweldig om met de Chinese PhDstudenten en verschillende professoren van Zhejiang University, in het GERC en op de campus van Zhejiang University, te discussiëren over het onderzoek van de deelnemende PhD-studenten. In overleg met prof. Zhongming Wang is besloten om in mei 2014 de volgende studie trip naar Hangzhou te organiseren. Met deze PhD-studiereis is er weer een nieuwe en zeer leerzame activiteit aan het PhD-programma toegevoegd. Bent u geïnteresseerd in ons PhD-programma? Neem dan voor het maken van een afspraak of meer informatie contact op met Chantal Dewitte: chantal.dewitte@ou.nl. Op 31 oktober 2012 gaat de volgende groep promovendi van start! Oproep deelname afstudeerkringen Wil je binnen nu en een jaar starten met je afstudeeronderzoek en je graag oriënteren op jouw mogelijkheden? Het maakt niet uit welke keuzevariant je volgt of van plan bent te volgen. Veel onderwerpen zijn bij ons mogelijk! De ervaring leert dat veel studenten moeite hebben om te komen tot een bruikbare probleemstelling. Bezoek de bijeenkomst van de afstudeerkringen Marketing en Supply Chain Management die voor alle masterstudenten toegankelijk is. Hier proberen we studenten over die lastige, eerste hobbels heen te helpen. Programma Tijdens deze bijeenkomst komen beginnende en gevorderde scriptiestudenten samen om van elkaar te leren en tips en adviezen op te doen van begeleiders. Wat kun je verwachten: meerdere workshops voor beginnende studenten en één workshop voor gevorderde studenten; presentaties van studenten die net afgestudeerd zijn; een demonstratie over het zoeken van literatuur in de digitale bibliotheek; voldoende informatie om een snelle start te maken met een succesvol afstudeer onderzoek. Masterspecialisatie SHRM Op de foto het ontwikkelteam van het gereviseerde SHRM programma, v.l.n.r.: Tinka van Vuuren, Monique Veld, Frits Kluijtmans, Chantal Savelsbergh en Judith Semeijn. De workshops zijn onder begeleiding van: prof. dr. Janjaap Semeijn, prof. dr. Harold Krikke, dr. Kees Gelderman, dr. Paul Ghijsen, Carmen Neghina MSc, Ward Ooms MSc, Quan Zhu MSc en Maren Schenkel MSc. Waar? De bijeenkomst wordt gehouden op vrijdag 30 november 2012 van uur, bij LEX, the Learning Experience in gebouw Bologna, op de campus van de Open Universiteit in Heerlen. Aanmelden kan bij Nicole Franssen: nicole.franssen@ ou.nl of tel Vanaf 1 september 2012 is het SHRMprogramma - keuzeaccent in de opleiding MSc in Management - geheel gereviseerd. Het nieuwe programma kreeg een inhoudelijk update, met aandacht voor actuele ontwikkelingen op het terrein van HRM. Zowel voor de relatie met performance als voor de relatie met inzetbaarheid van medewerkers, voor opleidingsbeleid, en de directe ervaring van HR-beleid in een organisatie. Qua opdrachten is in de gereviseerde versie gericht rekening gehouden met voorbereiding op de scriptie. Er zijn diverse vaardigheden voor dat doel gecombineerd met inhoudelijke verdieping, zoals literatuuronderzoek, het formuleren van een probleemstelling en het analyseren van data. Voor meer informatie over het programma kunt u via contact opnemen met de examinator Monique Veld: monique.veld@ou.nl. Open Kennisavond Innovatiemanagement Hoe houdt Nederland zijn internationale positie vast en hoe pakken we belangrijke uitdagingen op het gebied van betaalbare gezondheidszorg, werkgelegenheid en milieu aan? Wij kunnen alleen een rol blijven spelen in de veranderende wereldeconomie door voorop te lopen in innovatie. Er is een koersverandering nodig op het gebied van arbeids- en woningmarkt, zorg en energievoorziening. Dit om redenen van zowel betaalbaarheid als kwaliteit. Tijdens de Open Kennisavond werkt hoogleraar Managementwetenschappen prof. dr. Herman van den Bosch deze zienswijze uit en discussieert hij met de aanwezigen over oorzaken en oplossingen van de gesignaleerde problematiek. Waar en wanneer? Deze Open Kennisavond vindt plaats in vier studiecentra: 6 november Eindhoven 7 november Den Haag 8 november Zwolle 11 november Groningen. Vanaf uur is iedereen welkom. De avond is vrij toegankelijk. Meer informatie vindt u op 27

15 natuurwetenschappen Cybercrime in het betalingsverkeer rechtswetenschappen Mobiel Rechten studeren: alle werkboeken digitaal Studentendag RW Kom naar de jaarlijkse Studentendag van RW op 24 november 2012 in studiecentrum Nijmegen! Thema dit jaar: de doorwerking van het Europees recht in privaatrechtelijke rechtsbetrekkingen. Kijk voor meer informatie op Aanmelden vóór 14 november a.s. Wilt u meer weten over deze Masterclasses, surf dan naar omgevingsrecht. Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen, neem dan gerust contact op via omgevingsrecht@ou.nl. 28 Natuurwetenschappen Eerste bijeenkomst Op 8 september kwam de groep voor het eerst bij elkaar in studiecentrum Utrecht. Docent Bertus Schurink verwelkomde iedereen, waarna de tutor Jaap Moree vertelde wat de studenten van hem konden verwachten. Docent Irawan Sewandono sprak onder de titel Montesquieu aan de Veluwezoom over machtenscheiding, Rousseau en hedendaagse regelgeving. Oud-studente en gerechtssecretaris in Dordrecht Liesbeth Naaijen hield een pittig verhaal over de sector bestuursrecht bij de rechtbank, met voorbeelden van het soort zaken waar deze sector mee te maken heeft. Verder was er een trainingssessie met de virtuele klas onder leiding van OU-onderwijskundige Howard Spoelstra, waarvoor iedereen zijn eigen laptop had meegenomen. Er werden groepjes gevormd en foto s gemaakt. En er was, volgens goede Limburgse traditie, vlaai. Behoefte aan structuur? OUX is nog een experiment en er moet nog van alles geprobeerd worden. Wat moet een tutor eigenlijk doen? En hoeveel tijd kost dat? Waar hebben studenten het meeste behoefte aan in een meer gestructureerde aanpak? Hoe vaak moet de groep bij elkaar komen? Is het tempo te hoog of te laag? Wij verwachten veel te gaan leren dit jaar, want we willen een vorm en aanpak vinden die u zo goed mogelijk helpt uw studie(tempo) vol te houden. De OU gaat het OUX-aanbod ook uitbreiden. Bij RW start naar verwachting in februari 2013 een tweede ronde voor Blok 1 en in september 2013 volgt Blok 2. Wilt u meedoen aan OUX? Houd dan Modulair, Studieaanbod en Studienet in de gaten voor meer informatie. ISBN De cursus Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 (N48111) reikt u de chemische basiskennis aan waarscheikunde voor milieuwetenschappen 2 mee u wetenschappelijke artikelen op milieuchemisch en milieu-natuurwetenschappelijk gebied kunt begrijpen. De cursus is tevens een goed beginpunt voor verdere bestudering van analyse- en scheidingsmethoden, die in de milieuwetenschappen worden gebruikt. De ontwikkeling van deze methoden gaat steeds verder! In deze nieuwe 1-moduuls propedeusecursus ontwikkelt u kennis en vaardigheden op het gebied van de chemie van koolstofverbindingen en geven we u een indruk van wat milieuchemisch onderzoek tegenwoordig in de praktijk inhoudt. De cursus is opgebouwd uit twee blokken: Koolstofchemie en Onderzoeksmethoden in de milieuchemie. N48111 deel 2 Koolstofchemie In het eerste blok bespreken we een klein gedeelte van de koolstofchemie. De totale hoeveelheid beschikbare informatie hierover is enorm: er zijn miljoenen verschillende verbindingen van koolstof bekend. We leggen de nadruk op reactiemechanismen. In de meest ideale vorm kan een reactiemechanisme worden opgevat als een langzaam bewegende film, die exact weergeeft wat er tijdens de reactie met alle kernen en elektronen van de deelnemende moleculen gebeurt. Door het reactiemechanisme te benadrukken, proberen we te bereiken dat u via het begrijpen van reacties andere kunt voorspellen. Om de stof zoveel mogelijk te laten aansluiten bij koolstofverbindingen die regelmatig in het milieu voorkomen, komen verbindingen aan de orde als vetten, zepen, fenolen, dioxine, polychloorbifenylen (PCB s) en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK s). NW-symposium over plastic soep Het jaarlijkse NW-symposium op 3 november a.s. in studiecentrum Eindhoven gaat dit keer over oorzaken en oplossingen van plastic soep: de ophoping van plastic in de oceanen, een bedreiging van ecosystemen en zeedieren. Programma Vanaf 9.30 uur bent u welkom in het studiecentrum. Om 10 uur wordt het thema geïntroduceerd door dagvoorzitter prof. dr. Carolien Kroeze van de faculteit NW. Tijdens het verdere ochtendprogramma zullen sprekers ingaan op de ernst van het probleem en mogelijke oplossingen, met aandacht voor afvalbeheer en productmanagement. In de namiddag wordt in workshops verder aan het thema gewerkt. De afsluiting is van tot uur met een borrel. Sprekers De eerste spreker, drs. ing. Jeroen Dagevos van Stichting de Noordzee schetst de hoeveelheden afval die gevonden worden tijdens monitoringsacties langs de Nederlandse stranden en op de Noordzee. Hij signaleert daarbij mogelijke bronnen en oplossingen. De tweede spreker ir. Gijsbert Tweehuysen van Zuyd Hogeschool stelt dat weg eigenlijk helemaal niet weg is, maar dat weggegooid materiaal uiteindelijk ergens terechtkomt, onder andere in zee. Door bronnen en de routes van afgedankte producten in kaart te brengen kunnen lekkages uit de keten voorkomen worden. Hij vertelt over het Mosa Pura project met als doel: in 2020 de Maas schoon bij Mook. De derde spreker, de heer Stuf Kaasenbrood, is directeur van Plasticseurope, Nederland. Hij neemt de aanwezigen mee in de wereld van kunststoffen, de toepasonderzoeksmethoden in de milieuchemie In het tweede blok besteden we aandacht aan de dagelijkse praktijk singen en de voordelen van het gebruik van kunststoffen. Vervolgens zal hij kort de thema s benoemen die discussies oproepen rondom het van de milieuchemie. We beschrijven de handelingen die noodtoepassen van kunststoffen. Tenslotte zal hij het thema plastic soep zakelijk zijn om antwoord te krijgen op de vraag: Wat en hoeveel uitdiepen en de positie van de kunststofindustrie toelichten. zit er van een bepaalde stof in dit monster? Verschillende wijzen Meer informatie over het symposium vindt u op van bemonstering en de manier waarop stoffen in milieumonsters nw-symposium. worden gemeten komen aan de orde. De principes van een aantal analysemethoden en scheidingsmethoden vormen het materiaal Activiteit faculteitsvereniging NouW van dit blok. Het betreft zeer uiteenlopende analysetechnieken als Etentje na afloop van het NW-symposium op titraties, elektrochemische analyse, atoom- en molecuulspectrome zaterdag 3 november, om uur. trie, massaspectrometrie en microscopische technieken. Veel aandacht wordt besteed aan de chromatografie, de belangrijkste groep scheidingstechnieken wanneer het om de zuivering en analyse van organische stoffen gaat. NouW Op 1 november 2012 start het Certified Professional Program (CPP) Omgevingsrecht. Onderdeel van het CPP zijn de masterclasses waarin vraagstukken van de verschillende deelgebieden van het omgevingsrecht worden besproken door gerenommeerde sprekers. De masterclasses bestaan uit een ochtenddeel met interactieve kennisoverdracht en een praktijkgericht middagdeel. De masterclasses vinden plaats op de volgende dagen: 22 november 2012 Ruimtelijk ordenings- en bouwrecht 10 januari 2013 Natuurbeschermingsrecht 7 maart 2013 Milieurecht 16 mei 2013 Waterrecht 20 september 2013 Wabo De eerste OUX-groep bij Rechtswetenschappen is van start gegaan. Achttien studenten hebben zich deze zomer ingeschreven voor Blok 1 en gaan in het komende jaar gezamenlijk Inleiding staatsrecht, Inleiding bestuursrecht en Inleiding strafrecht volgen. Onder leiding van een tutor, met een aantal extra vakinhoudelijke events via de virtuele klas, met korte opdrachten en bespreking daarvan, en met vastgelegde tentamendata biedt de OUX-groep meer structuur en minder vrijblijvendheid dan de traditionele manier van studeren bij de. extra Masterclasses Omgevingsrecht OUX RW Blok1 van start Vragen? In Studienet verschijnt regelmatig nieuws over Mobiel Rechten studeren. Vragen of opmerkingen? Mail deze naar Michiel van Oosterzee en/of Nellie Willems, resp. michiel.vanoosterzee@ou.nl en/of nellie.willems@ou.nl. Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 C U R S U S B O E K D E E L 2 Naast elkaar gebruiken De digitale bestanden zijn inhoudelijk gelijk aan de gedrukte materialen bij de cursus (of bij sommige cursussen: het e-werkboek). Deze kunnen dan ook probleemloos naast elkaar gebruikt worden. De handboeken van de uitgevers die bij de cursussen worden gebruikt kunnen wij (nog) niet digitaal leveren. De faculteit is hierover met de uitgevers in gesprek. Naast het cursusboek is er een werkboek. In het werkboek wordt de stof aangeboden via studietaken. Deze studietaken sluiten zoveel mogelijk Nieuwe cursus aan bij actuele onderwerpen en laten zien hoe belangrijk scheikunde is in de studie Milieu-natuurwetenschappen. De meeste studietaken zijn milieu-gerelateerd, zoals chemische transformatiereacties die milieustoffen in water kunnen ondergaan en de analyse van polaire organische stoffen in water. Sommige studietaken betreffen een toepassing in de Scheikunde is de natuurwetenschap van stoffen en verandering van gezondheidswetenschappen, zoals de ontwikkeling van geneesmiddelen. Onderdeel van de studietaken is de bestudering van, in een aantal stoffen. In de milieuwetenschappen is kennis over de eigenschappen en de reactiviteit van stoffen van groot belang. Met deze kennis gevallen Engelstalige, (milieu-)chemische vakliteratuur. Samen met de reeds verschenen cursus Scheikunde voor milieuwetenis de milieuwetenschapper beter in staat om inzicht te krijgen in de oorzaken en gevolgen van stoffen in het milieu, om oplossingen schappen 1 vormt deze cursus een essentiële inleiding op de milieuwevoor milieuproblemen te bedenken en om stoffen milieuvriendelijk tenschappelijke praktijk. Meer info (plaats in de opleiding, begeleiding, enz.) vindt u via onder de link Onderwijs. en processen zo efficiënt mogelijk te maken. De faculteit Rechtswetenschappen is deelnemer in een onderzoek naar de veiligheid in het digitaal betalingsverkeer. Hoogleraar Politiestudies Wouter Stol recentelijk van Managementwetenschappen overgekomen speelt een grote rol in het Kennisprogramma Veiligheid Digitaal Betalingsverkeer. Verder zijn de hoogleraren Strafrecht Evert Stamhuis en Softwaretechnologie Marco van Eekelen betrokken. In het programma zitten vier promotieonderzoeken. Om vanuit criminologie, psychologie, recht en computerscience meer te weten te komen over vergroting van veiligheid en vertrouwen in het digitale betalingsverkeer. Sponsoring komt vanuit de bankwereld, het Programma Aanpak Cybercrime en de Politieacademie. De NHL Leeuwarden en de Politieacademie spelen ook een belangrijke rol in de uitvoering van het onderzoek. N48111 Sinds 1 september 2012 zijn bij alle cursussen van Rechtswetenschappen de werkboeken, readers en jurisprudentie beschikbaar als epub of interactieve pdf. Deze bestanden zijn speciaal bedoeld voor bestudering via mobiele apparaten, zoals een tabletcomputer, smartphone of e-reader. In de documenten kunt u aantekeningen maken en ze bevatten hyperlinks en soms video s. U kunt overal uw studiemateriaal meenemen en er elk moment mee werken. Op iedere cursussite vindt u een knop Downloads of Mobiel studeren waarmee u de bestanden kunt downloaden. Werkboek met studietaken 29

16 tentameninf Aanmelden, tentamenperioden en sluitingsdata Aanmelden voor een tentamen doet u door in te loggen in MijnOU en te klikken op Digitaal Aanmelden Tentamens of door gebruik te maken van een aanmeldingsformulier. Maakt u gebruik van een formulier dan stuurt u de aanmelding voor een computergebaseerd en een regulier tentamen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. U vindt uitgebreidere informatie op de website Tentamenperiode Sluitingsdatum 28-1 t/m januari t/m maart t/m mei t/m juli 2013 De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster. Tentamensessies individuele tentamens Kijkt u op voor de individuele tentamensessies in het studiecentrum van uw keuze. Als u zich via aanmeldt voor een individueel tentamen, worden de beschikbare cbi-sessies getoond nadat u het studiecentrum heeft gekozen. Alternatieve tentamenvorm Tentamens worden afgelegd op de wijze zoals gepubliceerd in de jaarlijks verschijnende studiegids en zoals op de cursussite vermeld. In uitzonderlijke gevallen kan de Commissie voor de examens (CvE) op basis van een schriftelijk, gemotiveerd verzoek van een student besluiten dat die student een bepaald tentamen op een andere wijze dan vastgesteld kan afleggen. De CvE kan tot deze beslissing komen indien bij een student sprake is van een functiebeperking of als een student vijf of meer keren met aanwijsbare reden zakt voor een bepaald tentamen waardoor hij of zij gehinderd wordt om de studie op een goede wijze voort te zetten. Voordat de CvE in deze een beslissing neemt, wordt de examinator om een reactie gevraagd. Het oordeel van de examinator weegt bij de beslissing van de CvE zwaar mee. Benadrukt dient te worden dat het een mogelijkheid betreft en geen verplichting voor de CvE is om dit verzoek te honoreren. Overige bijzonderheden In verband met ruimtegebrek zijn de vaste onderdelen Samenvallende tentamens en Tentamendata uitlopende cursussen en errata deze keer niet opgenomen, maar wel onverminderd van kracht. Zie daarvoor de vorige Modulair (nummer 1, pagina 29). cultuurwetenschappen C06311 Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa De laatste tentamenmogelijkheid voor de cursus is verschoven naar 30 juni C07321 Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa In het Overzicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30 juni 2013 is. Dat is niet juist. De laatste mogelijkheid is 31 augustus C12221 Middeleeuwen De tentamenvorm is per 1 september 2012 veranderd. Vanaf die datum wordt de cursus 30 afgest afgesloten met een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. Het tentamen zal plaatsvinden op vooraf vastgestelde tentamendagen. Tot 1 september werd de cursus afgesloten met een mondeling tentamen. C13221 Sociaal-economische geschiedenis De tentamenvorm is per 1 september 2012 veranderd. Vanaf die datum wordt de cursus afgesloten met een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. Het tentamen zal plaatsvinden op vooraf vastgestelde tentamendagen. Tot 1 september werd de cursus met een mondeling tentamen afgesloten. C19112 Inleiding kunstgeschiedenis Bij het tentamen mag het artikel 101 Hoogtepunten van de westerse kunst als hulpmiddel worden gebruikt. Het artikel mag aantekeningen bevatten. C32222 Cultuurfilosofie vanuit levensbeschouwelijk perspectief De cursus is sinds 1 juli uit het aanbod genomen. De laatste tentamenmogelijkheid is op 30 juni deerden Onderwijswetenschappen O22411 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen De laatste inleverdatum van de opdracht is opgerekt naar 30 juni O30411 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp De laatste inleverdatum van de opdracht is opgerekt naar 30 juni O32431 Het ontwerpen van een onderzoek: scriptieplanning De laatste inleverdatum van de opdracht is opgerekt naar 30 juni O34211 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek De laatste inleverdatum van de opdracht is opgerekt naar 30 juni O35411 Project actief leren De laatste inleverdatum van de opdracht is opgerekt naar 30 juni Uitreikingen op locatie In Modulair 1 werd per abuis een verkeerde foto geplaatst bij de afgestudeerden van studiecentrum Utrecht. Hiernaast de juiste foto met de namen van de afgestudeerden. Utrecht 22 juni Op de foto van links naar rechts: dhr. R. van den Tillard MSc (MW), dhr. J.D. Krediet MA (CW), dhr. W. van de Koot LLM (RW), dhr, H.J. Vromen MSc (MW), mw. M. Alta MSc (MW), mw. E.C. Hutten MSc (MW), mw. G.M. de Groot MSc (PSY), dhr. M.M. Hartvelt MSC (PSY), dhr. J.L.J. Rouw MSc (MW), dhr. A.C.M. Roex MSc (MW), mw. W.N. Fortuijn MSc (MW), mw. M.H. Paanakker BSc (PSY), dhr. C.J. Brouwer, mw. A.C.J. de Bruin LLB (RW), dhr. W.C. Verkooijen BSc (INF). psychologie Informatica T32121 Context van informatica In het Overzicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30 juni 2013 is. Dat is niet juist. De laatste mogelijkheid is 30 september T38121 Webcultuur Op pagina 20 van de studiegids is opgenomen dat de cursus wordt afgesloten met een individueel computergebaseerd tentamen. Dat is niet juist. De afsluiting vindt plaats met een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De geplande tentamendata zijn 30 januari, 10 april en 27 augustus managementwetenschappen B48111 Projectmanagement: inrichten van projecten Sinds 1 september 2012 wordt de beoordeling van het tentamen niet meer uitgedrukt in voldoende of onvoldoende, maar in een cijfer. natuurwetenschappen N35221 en N35231 Geo Information Systems Op pagina 4 van de studiegids en in het Over-zicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is vermeld dat de laatste tentamenmogelijkheid op 8 april 2013 is. Dat is niet juist; de laatste tentamenmogelijkheid zal in november 2013 zijn. De cursus blijft dus langer in het cursusaanbod en de geplande cursus N35231 verschijnt later. De tentamendatum 12 november 2012 voor deze nieuwe cursus die in het opleidingsschema op pagina 14 van de studiegids wordt genoemd, komt te vervallen. De overige tentamendata zijn ook niet juist. De juiste data zijn 28 januari en 8 april N48111 Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 Op pagina 13 van de studiegids is vermeld dat het tentamen bestaat uit het maken van een computergebaseerd groepstentamen (mc) en een opdracht. Dat is niet juist. De tentamenvorm is een regulier schriftelijk tentamen (mc+ov) en er behoeft geen opdracht te worden gemaakt. S05261 Onderzoekspracticum psychologisch experiment Op pagina 25 van de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is een onjuiste laatste tentamenmogelijkheid vermeld. De laatste mogelijkheid is 30 april S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse Op pagina 25 van de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is vermeld dat de laatste tentamenmogelijkheid op 26 augustus 2013 is. Dat is niet juist. De laatste mogelijkheid zal in januari 2014 zijn. S22231 Onderzoekspracticum literatuurstudie Op pagina 25 van de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is een onjuiste laatste tentamenmogelijkheid vermeld. De laatste mogelijkheid is 30 april S33321 Inleiding in de seksuologie Op pagina 25 van de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is een onjuiste laatste tentamenmogelijkheid vermeld. De laatste mogelijkheid is 28 februari S43311 E-mental health-interventies De tentamenvorm is sinds 2 juli 2012 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. S71322 Onderzoekspracticum scriptieplan De laatste inleverdatum van de opdracht is opgerekt naar 31 augustus Rechtswetenschappen R04262 Overeenkomstenrecht Op pagina 19 van de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen in de Modulair van juni 2012 is vermeld dat de laatste tentamenmogelijkheid op 10 april 2013 is. Dat is niet juist. De cursus blijft in het cursusaanbod en de geplande cursus R04272 verschijnt niet. De tentamendata die in het opleidingsschema op pagina 10 en 11 van de studiegids worden genoemd, gelden dus voor de cursus R04262, en niet voor de cursus R R66342 Strafrechtelijk bewijs Op pagina 16 van de studiegids is vermeld dat de cursus wordt afgesloten met een opdracht + een mondeling tentamen. Dat is niet juist. De tentamenvorm is een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De tentamendata zijn 14 november 2012, 30 januari en 9 april Cultuurwetenschappen Wo masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen dhr. P.C. Bassant MA, Schiedam P Afstudeeropdracht: Wie het goed heeft loopt voor zijn plezier. Een studie naar de toegenomen belangstelling voor lange afstand wandelen in Nederland vanaf mw. G.J.M. Gruntjes-Timmermans MA, Gemert* Afstudeeropdracht: Het nieuwe karmelietenklooster in Oss. Een religieus experiment in een veranderende tijdgeest. Informatica Wo bacheloropleiding Informatica mw. H.A.J. van Gysel BSc, Merchtem, België Afstudeeropdracht: Prototype van een verbeterde studieplanner voor studenten aan de, geïntegreerd in een LifeRay-omgeving. dhr. M.H.G. Rotteveel BSc, Delft Afstudeeropdracht: NetLogo 2010 Project. Een SQL extensie voor NetLogo. Wo masteropleiding Computer Science dhr. L. Franken (MSc), s-gravenhage Afstudeeropdracht: Validatie van ICTarchitectuur in de publieke sector. Managementwetenschappen Wo bacheloropleiding Bedrijfskunde mw. R.L. Suurmond BSc, Enschede dhr. O.B. Venema BSc, Amsterdam Wo masteropleiding Management dhr. N. Blanken MSc, Bergen, keuzevariant Financial decision making Afstudeeropdracht: Motives of train passengers to shop at station retail outlets. An Utrecht Central Station study. dhr. P. Bos MSc, Bodegraven, keuzevariant Strategic human resource management P Afstudeeropdracht: Participatie in Goal setting: een garantie voor een hoog Goal commitment? Een empirisch onderzoek uitgevoerd in dertien landen, onder het white collar personeel van de Wärtsilä divisie Services. mw. L.J. de Burlet MSc, Amsterdam, keuzevariant Implementation and change management Afstudeeropdracht: Top down communicatie van onderaf bekeken. De effectiviteit van top down communicatie bij strategische veranderingen. dhr. N.M.R. Schaetsaert MSc, Lokeren, België, keuzevariant Marketing and Supply chain management P Afstudeeropdracht: Organizational Learning: Personal factors and their effect on different types of learning. mw. N.M. Tolhoek MSc, Uitgeest, keuzevariant Implementation and change management Afstudeeropdracht: Grip op veranderen? Is overeenstemming tussen het waardensysteem van veranderinterventies en die van leden van de organisatie die de verandering ondergaan van invloed op de veranderingsbereidheid van die leden? dhr. E.J.G. Close MSc, Eijsden, keuzevariant Implementation and change management Afstudeeropdracht: Organisatiebetrokkenheid: een gevolg van loopbaanontwikkeling en ondervonden loopbaansucces? Een onderzoek naar organisatiebetrokkenheid als gevolg van loopbaansucces en de relatie met persoonlijk of organisatiegestuurd werken aan loopbaanontwikkeling. dhr. D.A.B. Veld MSc, Culemborg, keuzevariant Public management Afstudeeropdracht: Wat is de invloed van intrinsieke en extrinsieke motivatie van medewerkers (binnen ProRail) op Organizational Citizenship Behavior van de individuele medewerker? dhr. G.J. van Hardeveld MSc, Vleuten, keuzevariant Marketing and Supply chain management Afstudeeropdracht: Antecedents and effects of (affective) employee commitment to CRM implementation. Results of a case study in Higher Education. Wo bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen dhr. R.F. Chin Kon Sung BSc, Voorschoten Afstudeeropdracht: Ruimtelijke planning ondergrond. Inventarisatie planningsinformatie ondergrond. dhr. J. Maas MSc, Herten, keuzevariant Implementation and change management Afstudeeropdracht: Invloed van vertrouwen in de leidinggevende op Service Oriënted Organizational Citizenship Behavior en het mediërend effect van bevlogenheid onder verpleegkundigen. dhr. F.J. Roelfsema MSc, Hillegom, keuzevariant Implementation and change management Afstudeeropdracht: Heeft de middenmanager een belangrijke taak bij het managen van het psychologisch contract? Natuurwetenschappen mw. F.M.A. Saenen BSc, Meensel-Kiezegem, België Afstudeeropdracht: Gevolgen van de invoering van de Kaderrichtlijn Water: Risico-inventarisatie voor bedrijven in Limburg. Wo masteropleiding Milieuwetenschappen dhr. J. van Belzen MSc, Sas van Gent Afstudeeropdracht: Chess at the Mud Flat. Using Power-Laws as Indicator of Salt-marsh Ecosystem Status and Development. Modulair Modulair 26 oktober 13 juli

17 afgest deerden Onderwijswetenschappen Wo masteropleiding Onderwijswetenschappen mw. A. Aantjes MSc, Amersfoort Afstudeeropdracht: Hoe gebeurtenissen, motivatie en omgevingsfactoren de professionele ontwikkeling van vrouwelijke leraren basisonderwijs in bepaalde fasen beïnvloeden. mw. S. Bronk MSc, Raalte Afstudeeropdracht: De Invloed van Mening van Epistemologische Opvattingen op het Verwerken van Tegenstrijdige Informatie door Leerlingen in het Basisonderwijs. mw. C.G.M. Luijters-Calon MSc, Eext P Afstudeeropdracht: Effecten van een herontwerp van de Sleutelvariabelen van Probleemgestuurd Onderwijs op de Perceptie van Studenten van de Leeromgeving. dhr. I.M. van der Spek MSc, Zoetermeer Afstudeeropdracht: Pilots Teamplayersprojecten: innovatief competentiegericht onderwijs! Een vergelijkend onderzoek van projecten met mbo- en hbo-studenten uit de beroepskolom van Sport & Bewegen. Psychologie Wo bacheloropleiding Psychologie dhr. W.A.L. de Bruyckere BSc, Middelburg dhr. M.A.W. Damen BSc, Nijmegen mw. L. Decoster BSc, Ramskapelle, België mw. M.A.C. Derks-de Werk BSc, Zoetermeer mw. J. Delhaye BSc, Herzele, België mw. L.M. Hermans BSc, Nijmegen dhr. H. den Hoed BSc, Rotterdam mw. M. de Jager-van Bodegom BSc, Nieuwerkerk mw. R.M.J. Perez y Menendez BSc, Hasselt, België mw. S. van Leeuwen Bsc, Numansdorp dhr. M.H.C. Marx BSc, Herkenbosch mw. L.J. Moleman BSc, Hilversum mw. O.P. Wertheim-Davygora BSc, Zwolle mw. J.H. van de Velde-van Gameren BSc, Ridderkerk mw. S.A.H.C. Wolke BSc, Tilburg Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting gezondheidspsychologie dhr. G.P. Berger MSc, Utrecht Afstudeeropdracht: De Relatie tussen de Selfefficacy, het Self-esteem en het Behoud van Gezondheid bij Jongeren met het Chronisch Vermoeidheidssyndroom. mw. A. Brouwer MSc, Bergen Afstudeeropdracht: Persoonlijkheidskenmerken en cyberpesten onder jongeren van 11 tot 16 jaar: is er een relatie met een verkorte versie van de NVP-J? mw. G.G. Goossens MSc, Maarn Afstudeeropdracht: De Invloed van Persoonskenmerken, Werkkenmerken, Werk-Thuis Interferentie en Leren-Thuis Interferentie op Emotionele Uitputting. mw. L.J. Lange-Reijerkerk MSc, Gouda Afstudeeropdracht: Het effect van Emotionele Disclosure en het hebben van Geheimen op de Gepercipieerde Fysieke en Mentale Gezondheid. mw. K.M. Stes MSc, Kalmthout, België Afstudeeropdracht: Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme. Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting klinische psychologie mw. A. Betten MSc, Hoorn Afstudeeropdracht: Depressieve Klachten bij Adolescenten: Risicofactoren op School en de Invloed van Geslacht, Coping, Opleiding en Sport. mw. H.V. Boderie MSc, Gorinchem Afstudeeropdracht: De Reactie van Verzorgenden in het Verpleeghuis op Seksueel Ontremd Gedrag: Is Deze Anders voor Demente dan voor Somatische Bewoners? Is er een Verband met de Reactie van de Bewoner? mw. A.J.P. Brombacher MSc, Nuenen Afstudeeropdracht: Partners, Familieleden en Effect van Behandeling bij Asielzoekers en Vluchtelingen met Complex Trauma in Nederland. mw. S. Helmink MSc, s-gravenhage Afstudeeropdracht: Executief Functioneren en Agressie bij Forensisch Psychiatrische Patiënten in PPC Den Haag. mw. E.A. Joling-van Schaik MSc, Schagen Afstudeeropdracht: Individualiteit en groepstoebehoren. Wat doen leden van een evangelische gemeente wanneer zij spanning ervaren tussen individualiteit en groepstoebehoren? mw. W.H.M. Keijzers MSc, Rosmalen Afstudeeropdracht: Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders. Rechtswetenschappen Wo bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid dhr. W.S. Badri LLB, Eindhoven P dhr. P.C.H. Donders LLB, Alkmaar dhr. M. van Duijn LLB, Leiden dhr. A.H.J.M. Evers LLB, Eindhoven dhr. J.G.H. van Santen LLB, Workum mw. M. Wartena LLB, Lies Wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid dhr. J.P. Berghuis LLM, Haarlem Scriptie: De krant was een meneer. Wat zijn de juridische mogelijkheden van een natuurlijk persoon om zich tegen een onrechtmatige inbreuk op de privacy in de media te beschermen en in hoeverre kan artikel 6:104 BW daarbij een adequate rol vervullen? dhr. R.A.M. van der Hart LLM, Oosterbeek Scriptie: Juridiaans. Over rechtstaal, toegankelijkheid en taalkunde. mw. J. Kool LLM, Wassenaar Scriptie: Exit. Biedt de ontslagprocedure van de SVB voldoende rechtsbescherming? mw. W.E. Sanfélix LLM, Valkenburg (ZH) Scriptie: Koop anno De termijnen en omvang van de onderzoeksplicht en klachtplicht van de consumentkoper. Vrije wetenschappelijke opleiding dhr. J.G. Ras LLB, De Bilt, vrije wetenschappelijke bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid Business Process Management and IT Wo masteropleiding Business Process Management and IT dhr. M. Abdulah MSc, Deventer Afstudeeropdracht: De project- en programmamanagement aspecten van ERP implementaties. dhr. W. Aendenhof MSc, Hamme, België P Afstudeeropdracht: Investigating the MUSE myth. Explaining the existence of the muse business model, in specific how muses successfully manage and control their outsourcing relationships compared to the struggle of traditional outsourcers from current theory. dhr. A.J.T. Haerkens MSc, Oeffelt Afstudeeropdracht: What risk scenarios apply during the operation phase of IT outsourcing? A case-study at Genzyme. mw. S.C. Esmeijer MSc, s-gravenhage P Afstudeeropdracht: Identificeren van de risicofactoren die een rol spelen bij de acceptatie van een software ontwikkelproject vanuit het perspectief van de IT-dienstverlener. dhr. M. Vroonland MSc, Rotterdam Afstudeeropdracht: Zwart op wit: contractgebruik in R&D-samenwerkrelaties. * In modulair 1 werd abusievelijk de naam van studente verkeerd vermeld. Ter rectificatie hebben wij haar opnieuw opgenomen. P Bij deze student werd aan het behaalde getuigschrift de waardering met Lof toegekend (gewogen gemiddelde cijfer 8 of hoger, geen cijfer lager dan 7)