Akoestisch onderzoek

Transcriptie

1 Akoestisch onderzoek VOETBALVERENIGING OMC DORDRECHT RAPPORTNUMMER: Behandeld door: Ing. R. Herik Opdrachtgever : Sportbedrijf gemeente Dordrecht Postbus AA DORDRECHT Enschede 25 maart 2013

2 1 Inleiding 4 2 Beschrijving van de situatie 4 3 Toetsingskader 5 4 Aanpak van het onderzoek 7 5 Vaststelling bronsterktes Bronsterkte personenwagens Bronsterkte geluiden voetbal en stem Piekniveaus 12 6 Bedrijfssituaties Representatieve bedrijfssituatie 13 7 Resultaten zonder maatregelen Toetsing zonder stemgeluid Toetsing alle geluiden 14 8 Mogelijke maatregelen en effect Maatregelen beperking voetbalgeluiden (zonder stemgeluid) Maatregelen beperking geluidbelasting OMC (met stemgeluid) 17 9 Bespreking en conclusies 21 Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

3 FIGUREN EN BIJLAGEN Figuur 1-1: Situatie en ligging van de woningen met rekenpunten en meetpositie Figuur 2-1: Weergave rekenmodel HMRI donderdagmeting in digitale ondergrond Figuur 2-2: Weergave rekenmodel HMRI zaterdagmeting in digitale ondergrond Figuur 2-3 Weergave rekenmodel HMRI zonder stemgeluid in digitale ondergrond Figuur 3-1: Weergave rekenmodel HMRI trainingsavonden in digitale ondergrond Figuur 3-2: Weergave rekenmodel HMRI zaterdagwedstrijden in digitale ondergrond Figuur 4-1: Weergave rekenmodel HMRI maatregel geluidscherm voetbalgeluid Figuur 4-2: Weergave rekenmodel HMRI maatregel geluidscherm stemgeluid Figuur 4-3: Weergave rekenmodel HMRI maatregel wal Figuur 4-4: Weergave rekenmodel HMRI maatregel geluidscherm dag, gebruik avond Bijlage 1: Bepaling bronsterktes voetbalgeluiden Bijlage 2-1: Invoergegevens L Ar,LT model stemgeluid donderdagmeting (figuur 4-4) Bijlage 2-2: Brongegevens model zonder stemgeluid Bijlage 3-1: Resultaten L Ar,LT model wedstrijd zaterdag Bijlage 3-2: Resultaten L Ar,LT model training donderdag Bijlage 3-3: Resultaten L Ar,LT model stemgeluid Bijlage 4-1: Resultaten L Ar,LT model geluidscherm t.b.v. voetbalgeluiden Bijlage 4-2: Resultaten L Ar,LT model geluidscherm t.b.v. stemgeluiden Bijlage 4-3: Resultaten L Ar,LT model avondtraining met wal Bijlage 4-4: Resultaten L Ar,LT model scherm dag, avondtraining ander veld Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

4 1 Inleiding In opdracht van het Sportbedrijf van de gemeente Dordrecht heeft Akoestisch Buro Tideman een akoestisch onderzoek verricht naar de geluidbelasting op woningen gelegen in de directe omgeving van de voetbalvereniging OMC te Dordrecht, verder te noemen OMC. Voetbalvereniging OMC ligt op het Sportpark Corridor aan de Visserstuin. De aanleiding voor dit onderzoek zijn klachten uit de omgeving vanwege het geluid vanaf het kunstgrasveld tijdens trainingen en wedstrijden. Het voorliggend akoestisch onderzoek geeft inzicht in de geluidbelasting op alle woningen tijdens de wedstrijden en trainingen in de avond. Daarnaast wordt ingegaan op de maatregelen die mogelijk zijn om deze geluidsbelasting te verminderen. In de rapportage is met opzet meer gewerkt met figuren dan met getallen en tabellen. De gemaakte rekenmodellen en meetdata zijn digitaal te verkrijgen. Vanwege de verschillende soorten regelgeving, is er bij de berekening van de hoogte van de geluidsbelasting zowel met als zonder stemgeluid gerekend. Het onderzoek is uitgevoerd conform de Handleiding meten en rekenen Industrielawaai, uitgegeven door het ministerie van VROM, HMRI Beschrijving van de situatie In figuur 1-1 is de situatie opgenomen van OMC. De vereniging heeft de beschikking over drie voetbalvelden, een kantine en een parkeerplaats. Van de drie voetbalvelden zijn er twee gras en één is kunstgras, Vanwege de hoge bespeelbaarheid van het kunstgrasveld en de aanwezigheid van verlichting, wordt op het kustgrasveld de meeste trainingen en wedstrijden afgewerkt. Op het terrein zijn twee gebouwen aanwezig. Het gebouw bij de parkeerplaats is de kantine met omkleedruimte van OMC. Het andere gebouw wordt gebruikt door de tafeltennisvereniging. De woningen gelegen het dichtst bij het kunstgrasveld zijn de woningen aan de Visserstuin nrs. 32 tot en met 36. Deze woningen zijn met de de achtergevel op circa 15 meter vanaf de rand van het voetbalveld. Ter plaatse van de woningen aan de Visserstuin 32 tot 36 zijn de hoogste geluidniveaus te verwachten. In de andere richtingen zijn tevens woningen gelegen en liggen binnen de invloedsfeer van OMC. Om deze reden is het geluid inzichtelijk gemaakt in alle richtingen. Hiermee wordt voorkomen dat door eventueel te treffen maatregelen gericht op een reductie bij de meest nabij gelegen woningen, leidt een toename van het geluid bij andere woningen. Er is geen meetbaar verschil tussen het geluid vanaf een kunstgrasveld of geluid vanaf een natuurlijke grasmat. Het is vooral het gebruik van het veld dat de geluidbelasting bepaald. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

5 3 Toetsingskader Er zijn voor deze situatie twee toetsingskaders. - de geluidregels van het Activiteitenbesluit - de geluidregels vanuit het civiel recht (onrechtmatige hinder) Op deze locatie botsen deze twee toetsingskaders met elkaar. Indien aan het Activiteitenbesluit wordt voldaan kan er nog steeds sprake zijn van onrechtmatige hinder. Om meer inzicht te krijgen in het toetsingkader zoals dit is ontstaan moet terug worden gegaan naar de Ruimtelijke Ordening (hierna; RO) fase van dit gebied. Ruimtelijke ordening Het is bekend dat de woningen van een later datum zijn dan de voetbalvelden. Bij het aspect ruimtelijke ordening moet bij het realiseren van een geluidsgevoelige bestemming nabij een inrichting in de ruimtelijke onderbouwing waarmee het wonen mogelijk is gemaakt voor het aspect geluid op de onderstaande punten worden gelet: - Er moet worden gezorgd voor een aanvaardbaar akoestisch klimaat bij de nieuwe geluidsgevoelige bestemming; - Er moet worden gekeken naar de (akoestische) mogelijkheden van het bestemmingsplan voor het perceel waarop het bestaande bedrijf is gevestigd. Worden deze niet onredelijk ingeperkt? Voor de afweging met betrekking tot het akoestische klimaat bij de geluidsgevoelige bestemming en de mogelijke inperking van de (akoestische) mogelijkheden van het bestemmingsplan kan gebruik gemaakt worden van de richtafstanden (voor de verschillende type bedrijven) uit de VNG-brochure bedrijven en milieuzonering. Wordt aan de richtwaarde voldaan dan is én sprake van een goed akoestisch klimaat en is er geen inperking van de mogelijkheden als gevolg van het plan. Voor een sportinrichting wordt in deze VNG publicatie een afstand aangehouden van 50 meter. Indien een bedrijf of sportveld binnen deze afstand wordt gevestigd dan dient een onderzoek te worden uitgevoerd naar de te verwachten geluidbelasting. Hierbij moeten alle geluidbronnen worden betrokken. Deze geluidniveaus moeten dan worden getoetst aan een richtwaarde die past bij de omgeving. In de Handreiking Industrielawaai en vergunningverlening zijn in tabel 4 richtwaarden opgenomen voor een rustige woonwijk, weinig verkeer van 45 db(a) etmaalwaarde. Deze waarde is lager dan de geluidregels die zijn genoemd in het Activiteitenbesluit. Mocht uit een akoestisch onderzoek in het kader van RO blijken dat bij woningen binnen de afstand van 50 meter niet wordt voldaan aan de richtwaarde, dan zijn maatregelen noodzakelijk om de geluidbelasting te beperken. Hierbij kan worden gedacht aan een andere inrichting van velden, andere positie van het clubgebouw of een grotere afstand van woningen tot aan de vereniging. Met de bovenomschreven aanpak wordt getoetst op het moment dat kan worden gestuurd bij de inrichting van het bedrijf of bij de realisatie van woningen. Nadat het bestemmingsplan definitief is vastgesteld, blijft enkel het Activiteitenbesluit milieubeheer over als toetsingskader voor de geluidsvoorschriften. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

6 Activiteitenbesluit In dit besluit zijn geluideisen opgenomen waaraan een sportvereniging dient te voldoen. Bij het toetsen aan de voorschriften worden veel soorten geluid uitgesloten van toetsing. Het gaat daarbij om stemgeluid en piekgeluiden als gevolg van sportactiviteiten. Het geluid dat wel wordt getoetst bestaat uit het gemiddeld geluidniveau als gevolg van sporten, het komen en gaan van voertuigen en het onderhoud van het veld. De reden van uitsluiten van deze geluiden is te vinden in de nota van toelichting van het Activiteitenbesluit: Toelichting artikel 2.18, eerste lid onderdeel b In dit onderdeel wordt bepaald dat bij het bepalen van de geluidsniveaus, bedoeld in de artikelen 2.17, 2.19 en 2.20 buiten beschouwing blijft het stemgeluid van bezoekers op het open terrein van een inrichting voor sport- of recreatieactiviteiten. Het beheersen daarvan is slechts mogelijk door zeer vergaande maatregelen en buitensporige kosten, hetgeen niet gewenst is. Het zou daarbij kunnen gaan om het geheel of gedeeltelijk afschermen of overkappen van open terreinen van aanzienlijke afmetingen. Door het voeren van een juist ruimtelijke ordeningsbeleid is doorgaans te voorkomen dat overlast ontstaat in een omliggende woonomgeving. Nu uitsluitcriteria uit het Besluit horeca-, sport- en recreatie-inrichtingen milieubeheer zijn vervallen, vallen ook grotere inrichtingen voor sport en recreatie, zoals sommige voetbalstadions, onder de werking van dit besluit. Overlast vanwege dergelijke inrichtingen wordt in de regel door gemeenten beperkt op grond van evenementenbeleid en de Algemene Plaatselijke Verordening. Er kan bijvoorbeeld een maximum gesteld worden aan het aantal evenementen per jaar en de tijdsduur per evenement. Ook kunnen maatregelen voorgeschreven worden die tijdens het evenement getroffen moeten worden. Meer dan door stemgeluid van bezoekers wordt overlast doorgaans veroorzaakt door verkeersbewegingen, parkeren en bezoekers buiten de inrichting op weg naar en van het evenement. Bij toepassing van de uitsluiting genoemd in het Activiteitenbesluit wordt er dus van uitgegaan dat het traject zoals beschreven onder Ruimtelijke ordening is doorlopen. Dit vereist of een afstand van 50 meter tot aan woningen of een onderzoek naar maatregelen bij de voetbalvereniging. Van geen van beide is hier sprake. Uit jurisprudentie blijkt dat het niet is toegestaan om beperkingen op te leggen middels een maatwerkvoorschrift aan het gebruik van een terrein vanwege stemgeluid. (LJN: BQ4915). Dit heeft als gevolg dat de geluidbelasting van het sportterrein 50 db(a) etmaalwaarde mag bedragen waarbij stemgeluiden zijn uitgezonderd van toetsing. Daarnaast worden sportgeluiden niet getoetst aan de grenswaarden voor piekgeluiden. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

7 Civiel rechtelijke toets Bij de civiele rechter kan worden gevraagd om beperkingen op te leggen aan een vereniging vanwege hinder. Hinder ontstaat als gevolg van alle geluiden samen, dus ook stemgeluid. Het kent een gelijk toetsingskader als onderschreven bij ruimtelijke ordening. Namelijk de Handreiking Industrielawaai en vergunningverlening. De Stichting Advisering Bestuursrechtspraak voor Milieu en Ruimtelijke Ordening, kortweg StAB, is een onpartijdige deskundige, die de bestuursrechter desgevraagd adviseert over geschillen op het gebied van het fysieke leefmilieu. In een soortgelijk geval is bij de vraag of er sprake is van hinder het volgende opgenomen in een StAB advies. Nu juist de pieken van het stemgeluid en het geluid van de voetbal tegen het hek en de doelen bepalend zijn voor de optredende geluidsoverlast, is de conclusie dat de Handreiking het meest geschikte kader is voor een beoordeling van de geluidhinder in kwestie. Het Activiteitenbesluit als kader is daarentegen, vanwege de vele uitzonderingen, feitelijk niet geschikt om de mate van hinder vanwege het gebruik van een voetbalkooi te beoordelen. Aldus steeds het StABverslag, waarin tot slot is gewezen op een aantal suggesties voor mogelijke maatregelen om de hinder te beperken. Het betrof hier een voetbalkooi die niet onder het Activiteitenbesluit valt maar, waarbij het aspect hinder wordt getoetst middels een APV. Samenvattend Met de bovenstaande regelgeving is het de verwachting dat bij het voldoen aan het Activiteitenbesluit er toch sprake kan zijn van onrechtmatig hinder. Dit omdat het veld binnen 50 meter van de woningen is gelegen en bij de afweging in het ruimtelijk ordening traject geen rekening is gehouden met het aspect geluid. In deze rapportage worden twee situaties inzichtelijk gemaakt. 1- de geluidbelasting bepaald conform het Activiteitenbesluit en gestript van geluiden die worden uitgesloten; 2- de geluidbelasting getoetst volgens StAB. 4 Aanpak van het onderzoek De doelstelling van het geluidonderzoek is te komen tot een rekenmodel waarmee de geluidbelasting op alle omliggende woningen kan worden berekend. Dit rekenmodel moet ook inzicht geven in het effect van maatregelen nadat deze zijn getroffen. Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de Handleiding meten en rekenen Industrielawaai 1999 uitgegeven door het ministerie van VROM, (HMRI-1999). Met het rekenprogramma GeoMilieu v2.13 is een rekenmodel opgezet waarmee de geluidbelasting in de omgeving kan worden berekend. De invoergegevens van dit model zijn: de geluidsterkte van de verschillende geluiden, de tijdsduur van de verschillende geluidbronnen plus omgevingskenmerken zoals gras, water, gebouwen en andere afscherming en reflectie. Alle omgevingskenmerken zijn bekend. De duur van het gebruik van de velden is afgestemd op een ruim gebruik. Dit betekent dat bezien wordt wat mogelijk wordt gemaakt door de inrichting en niet wat nu plaatsvindt. Dit is in lijn met de aanpak vanuit de ruimtelijke ordening. De variabele die nog onbekend is, is het geluid van de verschillende activiteiten ofwel de bronsterkte. In de komende paragrafen wordt verantwoord op welke wijze deze waarden voor de geluidemissie zijn vastgesteld. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

8 5 Vaststelling bronsterktes Uitgangspunt bij de berekeningen zijn de bronsterktes van het geluid van de verschillende activiteiten. In de onderstaande paragraaf wordt verantwoord wat de uitgangspunten zijn geweest bij het bepalen van deze bronsterktes. 5.1 BRONSTERKTE PERSONENWAGENS Voor de emissierelevante bronsterktes van personenwagens is uitgegaan van archiefgegevens. Deze geven een beter beeld van een gemiddelde situatie dan van een enkele meting. Voor de rijdende busjes en personenwagens is een bronsterkte Lw van 90 db(a) aangehouden. Het bereik van een individuele bron kan variëren van 84 tot 94 db(a) afhankelijk van de rijstijl, leeftijd en onderhoud. 5.2 BRONSTERKTE GELUIDEN VOETBAL EN STEM Bij OMC hebben uitvoerig geluidmetingen plaatsgevonden op 21 februari 2013 tijdens een training van de jeugd in de avond en op 23 februari 2013 tijdens een wedstrijd op de zaterdagochtend. Bij de metingen is gebruik gemaakt van de volgende apparatuur: (type 1 instrument volgens de standaard IEC 651 en IEC 225) Merk Type Geluidsniveaumeter Rion NA27 Microfoon Rion UC-53A Voorversterker Rion NH-20 Calibrator (pistonfoon) Brüel & Kjær 4230 Afstandsmeter Leica LRF 800 De onder weergegeven meetpositie is gekozen als vervangend meetpunt bij de woningen. Op deze locatie is in de avondperiode (donderdag 21 februari 2013) gemeten op een hoogte van 5 meter en op zaterdagochtend (23 februari 2013) op een hoogte van 1.5 meter. In figuur 1 is de meetpositie weergegeven. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

9 5.2.1 Bronsterkte voor rekenmodel trainingsavonden Tijdens de metingen op 21 februari 2013 hebben de metingen plaatsgevonden vanaf tot In deze periode werd getraind volgens het volgende programma: uur uur Pupillen E1-E2-E3 en F1 en F uur uur Dames 1 meiden B en meiden A uur uur Selectie/ lagere teams senioren In de onderstaande grafiek is het verloop van de geluidmeting aangegeven van de training van de pupillen en het eerste deel van de training van de dames. Aan het begin en einde van de meting is een ijk- signaal zichtbaar. Figuur 1: meetverloop donderdagavond 21 februari 2013 van Weergegeven zijn 200 metingen met een duur van 18 seconden (1 uur). In elk meetblok is het gemiddeld geluidniveau bepaald en de piekgeluiden. Tijdens de metingen is de meetpositie niet verlaten. Het verkeer oer de verderaf gelegen weg was zeer beperkt, ook waren er weinig geluiden uit de woonwijk hoorbaar. Deze metingen gedurende het eerste uur hebben zonder stoorgeluiden van buiten het terrein plaatsgevonden. De trainingen vonden plaats in verschillende groepen op het kunstgrasveld. Rond was nog 1 groep aanwezig van 10 personen. De training werd verplaatst naar een deel aan de andere zijde van het veld. Deze meting is voor de getalswaarde niet gebruikt vanwege de te grote afstand tot de microfoon. Tijdens deze training is middels tellingen vastgesteld dat circa elke 5 seconde tegen een bal wordt geschopt bij 10 trainende personen op het veld. Uit de metingen blijkt dat een vrij constant geluidniveau aanwezig is. Dit geluidniveau is bepaald op gemiddeld 56.6 db(a) ter plaatse van de meetpositie. Bij deze middeling zijn alle meetwaarden energetisch gemiddeld over alle octaafbanden. Er was geen reden te corrigeren voor stoorgeluid. In het rekenmodel is een matrix van rekenpunten gelegd. In figuur 2-1 is het rekenmodel grafisch weergegeven. De bronsterkte per m2 van deze oppervlaktebron is zodanig gekozen dat exact de gemeten waarde op het rekenpunt wordt berekend. Op deze wijze is een rekenmodel ontstaan om het geluid naar de omgeving uit te rekenen tijdens de trainingsavonden. In figuur 3-1 is een weergave opgenomen van dit model. Hierbij is de oppervlakte bron ook op de andere velden gelegd en is het geluid van het komen en gaan opgenomen. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

10 Bronsterkte voor rekenmodel wedstrijd zaterdag In de onderstaande grafiek is het verloop van de geluidmeting aangegeven van de wedstrijd op zaterdagochtend. Figuur 2: meetverloop zaterdagochtend 23 februari 2013 van Weergegeven zijn 200 metingen met een duur van 18 seconden (1 uur). In elk meetblok is het gemiddeld geluidniveau bepaald en de piekgeluiden. Tijdens de metingen is de meetpositie niet verlaten. Direct aan het begin van de meting is een stuk opname van de pupillenwedstrijd te zien. Vanaf meting 15 wordt ingespeeld door de jeugd, dit duurt tot meting 40. Het geluidniveau wordt bepaald door stemgeluid en af en toe schoppen tegen het hek. Vanaf meting 33 begint de wedstrijd. Het geluid wordt bepaald door roepen op het veld van de spelers en de coaches. Verder is balcontact herkenbaar. Het verschil tussen de pupillen en de jeugd is dat bij de pupillen het geluidniveau constanter is. Bij de jeugd wordt minder vaak maar harder geroepen. Het gemiddeld geluidniveau is niet veel verschillend. Het geluidniveau is bepaald op gemiddeld 56.7 db(a) ter plaatse van de meetpositie. Bij deze middeling zijn alle meetwaarden energetisch gemiddeld over alle octaafbanden. In de pauze (meting ) was niemand aanwezig op het veld en kon het wegverkeerslawaai worden vastgesteld. De meting is gecorrigeerd voor dit stoorgeluid. In het rekenmodel is een matrix van rekenpunten gelegd. In figuur 2-2 is het rekenmodel grafisch weergegeven. De bronsterkte per m2 van deze oppervlaktebron is zodanig gekozen dat exact de gemeten waarde op het rekenpunt wordt berekend. Op deze wijze is een rekenmodel ontstaan om het geluid naar de omgeving uit te rekenen tijdens de wedstrijden. In figuur 3-2 is een weergave opgenomen van dit model. Hierbij is de oppervlakte bron ook op de andere velden gelegd en is het geluid van het komen en gaan opgenomen. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

11 5.2.2 Bronsterkte voetbalgeluiden De geluidbelasting rond het veld wordt tijdens de trainingen en de wedstrijden volledig bepaald door het stemgeluid van de spelers en de coaches. Om de geluidbelasting te bepalen zonder stemgeluid zijn metingen uitgevoerd aan de bronsterktes van de verschillende activiteiten. Hierbij is de meetduur zodanig dat de waarde representatief kan worden vastgesteld. De metingen hebben plaatsgevonden op een korte afstand tot de bron en zijn later verwerkt tot bronsterktes die dienen als input voor het rekenmodel. Tijdens de metingen zijn de volgende bronsterktes bepaald: Schoppen tegen de bal tegen hek van nooduitgang (10 sec): Schoppen tegen de bal tegen hek (10 sec): Wegschoppen bal (5 sec) Fluitje scheidsrechter (Erima Fox) Schoppen tegen reclameborden (zijn verwijderd) Kinderstem schreeuwt goal db(a) 89.1 db(a) 81.1 db(a) 97.5 db(a) 99.0 db(a) 97.5 db(a) De reclameborden zijn aan de zijde van de woningen verwijderd. De metingen hebben plaatsgevonden bij de reclameborden van het hoofdveld. In bijlage 1 zijn de uitgewerkte bronsterktes opgenomen. De bronsterktes zijn opgenomen in een rekenmodel waarmee de geluidbelasting kan worden uitgerekend, In figuur 2-3 is een weergave opgenomen van dit rekenmodel. Bij de bepaling van de geluidbelasting bij de woningen is van belang hoe vaak een gebeurtenis optreedt. Wordt er bijvoorbeeld 10 maal tegen een hek geschopt dan is de geluidbelasting 3 db hoger dan als er 5 maal tegen aan wordt geschopt. Tijdens de metingen is geconstateerd dat het hekwerk af en toe als oefenmuurtje wordt gebruikt met name door de tegenpartij tijdens het inspelen voor de wedstrijd. Voor de totale geluidbelasting heeft het schoppen tegen het hek geen enkele invloed. De geluidbelasting door stemgeluid is hoog waardoor het schoppen tegen een hek geen invloed heeft op het totaal. Tijdens de rekenkundige- toets zonder stemgeluid wordt het aantal keren dat een bal wordt geschopt, bepalend voor de geluidbelasting bij de woningen. Tijdens de trainingen is met deze kennis gepoogd een representatieve bedrijfssituatie vast te stellen. Het betreft een constatering tijdens de enkele uren aanwezigheid tijdens de wedstrijd en trainingen. Deze is stuurbaar en om deze reden per definitie vatbaar voor discussie. Uitgegaan is van het volgende: Een training met 10 mensen vindt plaats op circa ¼ deel van het veld. Elke 5 seconde wordt er tegen een bal geschopt op ¼ deel van het veld. Er zijn 4 delen in het model opgenomen waar elke 5 seconde tegen een bal wordt geschopt. Tijdens een trainingsavond op ¼ veld wordt 5 maal op een fluitje geblazen en in de gehele avond wordt 25 maal tegen een hek geschopt op diverse posities. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

12 De geluidmetingen zijn zodanig verricht dat de meetduur kan worden gekoppeld aan het aantal keren dat wordt geschopt. Eenmaal tegen een hek schoppen is 10 seconde bedrijfsduurcorrectie en deze tijd is gelijk aan de meetduur. Op deze wijze wordt de juiste geluidenergie in het rekenmodel opgenomen voor het bepalen van een gemiddeld geluidniveau. Voor het schoppen tegen een bal en het fluitsignaal is een duur van 5 sec gehanteerd. 5.3 PIEKNIVEAUS In deze rapportage wordt geen inzicht gegeven in de piekgeluiden. De piekgeluiden als gevolg van het komen en gaan van bezoekers en als gevolg van sportactiviteiten worden uitgesloten van toetsing in het Activiteitenbesluit. Bij de vraag of al dan niet sprake is van hinder in een omvang dat deze onrechtmatig is, zal de optredende gemiddelde geluidbelasting leidend zijn. Indien dit probleem wordt opgelost dan zullen de piekgeluiden ook geen probleem meer zijn. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

13 6 Bedrijfssituaties 6.1 REPRESENTATIEVE BEDRIJFSSITUATIE Onder de representatieve bedrijfssituatie (RBS) worden de activiteiten bedoeld die maximaal binnen één beoordelingperiode plaatsvinden. Voor het gebruik van de velden is een keuze gemaakt om in de dagperiode uit te gaan van 9 uur en in de avondperiode van 3 uur. Op een zaterdag kunnen dan bijvoorbeeld de wedstrijden plaatsvinden vanaf uur tot en met uur. Doordeweeks is deze tijdsperiode voldoende ruim voor de trainingen. In de dagperiode kan bijvoorbeeld worden getraind van tot uur en in avondperiode kan er dan worden getraind van tot uur. Het reduceren van de tijd levert een reductie op van 3 db per halvering. In het vervolg van de rapportage wordt verwezen naar de verschillende velden met een nummering. In de onderstaande figuur is elk veldnummer aangegeven: Figuur 6.1 veldnummering Om een compleet beeld te schetsen is ook het gebruik van de parkeerplaats bij de beoordeling betrokken. Hierbij is een aanname gemaakt dat op een trainingsavond de 2 meest noordelijk parkeerdelen worden gebruikt (resp. 11 en 40 parkerende personenwagens) en op een zaterdag alle parkeervakken (extra 60 personenwagens). Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

14 7 Resultaten zonder maatregelen In de figuren 2-1, 2-2 en 2-3 is een weergave opgenomen van de metingen verricht op de donderdagavond, de zaterdagochtend en van de geluidbelasting zonder stemgeluid. Het rekenmodel is aangevuld door de geluidemissie van veld 1 te kopiëren naar de andere velden en aan te vullen met de voertuigbewegingen. Met het rekenmodel kan de geluidbelasting in de omgeving kan worden uitgerekend in de verschillende bedrijfssituaties. In figuur 3-1 en 3-2 is een weergave opgenomen van de rekenmodellen. In tabel 7.1 zijn de rekenresultaten voor het langtijdgemiddeld beoordelingsniveau voor de RBS opgenomen. De waarden zijn berekend op een hoogte van 1.5 meter voor de dagperiode en op een hoogte van 5 meter voor de avondperiode. Buiten de ingevoerde bodemobjecten is gerekend met een tussengebied met bodemfactor 0.7. Tabel 5.1 rekenresultaten L Ar,LT voor de RBS Wedstrijd Training Zonder Stemgeluid Rekenpunt dag (db(a)) avond (db(a)) avond (db(a)) 01: Woning Visserstuin : Woning Visserstuin : Woning Visserstuin : Woning Visserstuin : Woning Visserstuin : Noorderdijk : Noorderdijk : Visserstuin woningen to parkeren De resultaten op alle punten zijn opgenomen in bijlage 3-1, 3-2 en TOETSING ZONDER STEMGELUID De geluidbelasting in de avondperiode is hoger dan in de dagperiode. Dit is het gevolg van de toetsingshoogte. Na uur moet op 5 meter hoogte worden getoetst, dit levert een hoger geluidbelasting op. De avondperiode is maatgevend voor de toetsing zonder stemgeluid. De geluidbelasting zonder stemgeluid in de avondperiode is berekend op 43 db(a). Het geluid wordt dan bepaald door het trappen tegen een bal of door een fluitje. Deze geluiden zijn impulsvormig of tonaal. Voordat de geluidbelasting wordt getoetst aan de normstelling moet deze volgens de Handleiding Meten en Rekenen Industrielawaai met 5 db worden verhoogd tot 48 db(a). De geluidbelasting is 3 db hoger dan de norm genoemd in het Activiteitenbesluit. 7.2 TOETSING ALLE GELUIDEN Het stemgeluid is bepalend voor het geluidniveau bij de woningen. De geluidbelasting in de dagperiode bedraagt 54 db(a) en in de avondperiode 56 db(a). Het verschil wordt met name bepaald door de toetsingshoogte en de gebruiksduur van de velden. De geluidbelasting is in de dagperiode 4 db hoger dan de gewenste 50 db(a) en in de avondperiode 11 db hoger dan de gewenste 45 db(a). Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

15 8 Mogelijke maatregelen en effect In hoofdstuk 2 zijn 2 toetsingskaders uiteen gezet. 1- De geluidbelasting bepaald conform het Activiteitenbesluit en gestript van geluiden die worden uitgesloten; 2- De geluidbelasting inclusief stemgeluiden van spelers en trainers. Zonder maatregelen wordt aan de beide toetsingskaders niet voldaan. In het onderstaande wordt aangegeven op welke wijze wel kan worden voldaan aan de normstelling. 8.1 MAATREGELEN BEPERKING VOETBALGELUIDEN (ZONDER STEMGELUID) De geluidbelasting van alleen het geluid van balcontact en de fluitjes van de scheidsrechter voldoet in de dagperiode zonder maatregelen aan de grens van 50 db(a). In de avondperiode vindt een overschrijding plaats en zijn maatregelen noodzakelijk. Hieronder beschreven maatregelen zorgen ervoor dat ook in de avondperiode wordt voldaan aan de geluidvoorschriften uit het Activiteitenbesluit milieubeheer Beperkte bedrijfsvoering In de avondperiode is met de aangehouden bedrijfssituatie een geluidbelasting berekend van 48 db(a). De grens van 45 db(a) wordt met 3 db overschreden. Deze overschrijding van 3 db kan worden teruggebracht door een beperking in het gebruik van het veld van 50%. In de avondperiode zou het veld dan 1.5 uur kunnen worden gebruikt in plaats van 3 uur. De trainingen zouden dan om uur moeten stoppen Plaatsen geluidscherm Een andere mogelijkheid is het plaatsen van een scherm tussen de woningen en het kunstgrasveld. De hoogte van het scherm is mede afhankelijk van hoe hoog er tegen het hek wordt geschopt. In de aanname van het rekenmodel is een bronhoogte gekozen van 2 meter. Om de geluidbelasting van het gehele veld met 3 db terug te dringen is dan een geluidscherm nodig met een hoogte van 3 meter. In figuur 4-1 is de positie van het scherm weergegeven. In de volgende figuur is ter beeldvorming de maatregel weergegeven. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

16 Figuur 8.1 Naast deze afscherming zijn tevens maatregelen noodzakelijk aan het hek van de nooduitgang van het veld. Een trap met een bal tegen dit hek levert circa 10 db meer geluid op dan tegen een minder star hek. Met deze combinatie van afscherming en bronmaatregel zal de geluidbelasting als gevolg van de voetbalgeluiden met 3 db afnemen tot 45 db(a) in de avondperiode. De resultaten zijn opgenomen als bijlage 4-1. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

17 8.2 MAATREGELEN BEPERKING GELUIDBELASTING OMC (MET STEMGELUID) In paragraaf 8.1 zijn de maatregelen besproken om aan de geluidregels van het Activiteitenbesluit te voldoen. In deze paragraaf bespreken we de maatregelen indien stemgeluid wel wordt meegenomen en bepalend zijn voor de mate van hinder. Bij het bepalen van deze maatregelen is met name gekeken naar de geluidbelasting op woningen gelegen binnen een afstand van 50 meter van het voetbalveld. Voor de woningen verder weg gelegen dan deze 50 meter kan worden gesteld dat hier sprake is van een goede ruimtelijke ordening en dat daarmee het stemgeluid buiten beschouwing kan worden gelaten Maatregel plaatsing geluidscherm tot 6 meter hoog De meest voor de hand liggende mogelijkheid is om het scherm verder te verhogen. Uit de berekeningen blijkt dat het scherm moet worden verhoogd tot 6 meter om de geluidbelasting terug te dringen tot 50 db(a) bij de woningen aan de Visserstuin. De berekeningen zijn opgenomen als bijlage 4-2. In figuur 4-2 is het rekenmodel weergegeven. Figuur 8.2 Deze maatregel stuit op veel praktische bezwaren. De tuinen van de woningen zijn gelegen aan de zuid-westzijde net als het scherm. Door plaatsing van een dergelijk hoog scherm op korte afstand van de woning zal veel schaduwwerking ontstaan. Verder zal een 6 meter hoog en gesloten geluidscherm een flinke windbelasting geven, hetgeen extra kosten met zich meebrengt. Een hoog scherm lost op papier het geluidprobleem op, maar veroorzaakt andere problemen. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

18 Maatregel vergroten afstand en plaatsing wal Door de afstand tussen de woningen aan de Visserstuin 32 tot en met 36 te vergroten zal de geluidbelasting afnemen. Tevens ontstaat ruimte voor de plaatsing van een aarden wal met een hoogte van 3.5 meter plus daarop een geluidscherm (kokosscherm) met een hoogte van 2 meter. In figuur 4-3 is het rekenmodel grafisch weergegeven. In de onderstaande figuur is deze maatregel schetsmatig weergegeven. Figuur 8.3 Met deze maatregelen wordt de geluidbelasting inclusief stemgeluid bij alle woningen gelegen binnen 50 meter vanaf het voetbalveld teruggedrongen tot onder de 50 db(a) etmaalwaarde. Het nadeel van deze optie is dat circa 20 meter voetbalveld moet worden geofferd aan maatregelen. Het veld dat overblijft is dan alleen nog geschikt als oefenveld voor de pupillen. Deze optie heeft als voordeel dat zonder toekomstige beperkingen altijd aan een waarde van 50 db(a) etmaalwaarde wordt voldaan. In bijlage 4-3 zijn alle rekenresultaten opgenomen. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

19 8.2.2 Maatregel laag scherm dag en grote afstand avond Door de maatregelen voor de dagperiode anders te kiezen dan voor de avondperiode ontstaat de volgende variant aan maatregelen. In de dagperiode is de toetsingshoogte 1.5 meter. Een scherm met een geringe hoogte heeft in de dagperiode daarmee veel meer effect dan bij een toetsingshoogte van 5 meter. Door een scherm te plaatsen langs de tuinen en in de hoek bij de woning aan de Vissertuin 32 doorlopend met een hoogte van 2 meter wordt in de dagperiode voldaan aan de geluidbelasting van 50 db(a). Het rekenmodel is weergegeven in figuur 4-4. In de onderstaande figuur is dit scherm in vogelvlucht weergegeven. Figuur 8.4 Het betreft hier een laag scherm van 2 meter hoog. Gedacht kan worden aan een kokosscherm of betonnen tuinbakken, deze laatste zijn minder kwetsbaar. Figuur 8.5 Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

20 Met de bovenstaande maatregel zal de geluidbelasting tijdens de wedstrijden afnemen op een hoogte van 1.5 meter tot onder de 50 db(a) inclusief stemgeluid. In bijlage 4-4 zijn de rekenresultaten opgenomen. In de avondperiode heeft deze maatregel geen effect. Immers de toetsingshoogte bedraagt dan 5 meter en het stemgeluid op deze hoogte zal niet worden verminderd door een scherm van 2 meter. In de avondperiode zal dan het gebruik van veld 1 moeten worden verplaatst naar veld 2. Door na uur geen gebruik meer te maken van het veld direct naast de woningen wordt de afstand tussen de woningen en het veld waar wordt getraind vergroot tot meer dan 50 meter. De trainingen mogen in de avondperiode dus alleen plaatsvinden op veld 2. Het voordeel van deze maatregel is dat voor de dagperiode alle velden beschikbaar blijven. Veld 2 moet echter wel geschikt worden gemaakt voor de avondtrainingen. Hiermee wordt bedoeld dat er verlichting aanwezig moet zijn en dat het veld geschikt is voor intensief gebruik. Veld 1 mag ook als de club groeit- in de avondperiode, na uur, niet meer worden gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld middels een maatwerkvoorschrift ter aanvulling op regels uit het Activiteitenbesluit worden geregeld dat door OMC wordt geaccepteerd. Verder kan de verlichting worden verplaatst naar veld 2 zodat veld 1 niet kan worden verlicht. Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

21 9 Bespreking en conclusies In opdracht van het Sportbedrijf van de gemeente Dordrecht heeft Akoestisch Buro Tideman een akoestisch onderzoek verricht naar de geluidbelasting op woningen gelegen in de directe omgeving van de voetbalvereniging OMC te Dordrecht. De woningen gelegen aan de Visserstuin 32 tot en met 36 zijn met de achtergevel op circa 15 meter vanaf de rand van het voetbalveld gelegen. Het veld aan deze zijde is uitgevoerd als een kunstgrasveld. Het geluid vanaf de velden bestaat met name uit stemgeluid en in mindere mate uit sportgeluiden. De geluidbelasting op deze woningen bedraagt 54 db(a) in de dagperiode en 56 db(a) in de avondperiode als gevolg van stemgeluid plus sportgeluiden. De geluidbelasting van alleen de sportgeluiden bedraagt 43 db(a) in de avondperiode. Inclusief een toeslag voor impulsvormig geluid komt de toetsingswaarde op 48 db(a). In de avondperiode is 45 db(a) toegestaan. Het verschil tussen de geluidbelasting met en zonder stemgeluid bedraagt 13 db. Dit is het verschil tussen geen en wel hinder. Er zijn maatregelen mogelijk om het geluid terug te dringen. Deze maatregelen bestaan uit het plaatsen van een scherm, het beperken van het gebruik van het veld of het vergroten van de afstand. Om te voldoen aan het activiteitenbesluit zijn voor de dagperiode geen maatregelen noodzakelijk. In de avondperiode moet het geluid worden getoetst op een hoogte van 5 meter. Een scherm moet 3 meter hoog zijn om te voldoen in de avondperiode te voldoen. Een andere mogelijkheid is het reduceren van het gebruik van het terrein tot De geluidbelasting wordt bepaald door stemgeluiden van spelers en trainers. Om te voldoen in de dagperiode kan worden volstaan met een scherm met een hoogte van 2 meter in de vorm van een tuinafscheiding. In de avondperiode wordt getoetst op een grotere hoogte van 5 meter. Vanaf hier kijkt men over het scherm vanaf de woningen en heeft een geluidscherm alleen effect boven de 6 meter. Een andere oplossing is in de avondperiode de trainingen te verplaatsen naar een naastgelegen veld dat hiervoor dat geschikt met worden gemaakt. Enschede, 25 maart 2013 Ing. R. Herik Akoestisch onderzoek: Voetbalvereniging OMC Dordrecht

22

23 pb pb A A A H pb B mp mp I Model meting donderdagmiddag, trainingen dag en avondperiode tot Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Gebouw Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Toetspunt 0 m 80 m schaal = 1 : W02 W03 W04 W05 W06 W01 M01A Veld 1 W W Industrielawaai - IL, [Modellen om bronsterkten en uitgangspunten te bepalen - Model meting training donderdag 21 feb 2013], Geomilieu V2.13

24 pb pb A A A H pb B mp mp I Model meting Zaterdag wedstrijd vanaf uur Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Gebouw Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Toetspunt 0 m 80 m schaal = 1 : W02 W03 W04 W05 W06 W01 M01D Veld 1 W W Industrielawaai - IL, [Modellen om bronsterkten en uitgangspunten te bepalen - Model meting wedstrijd zaterdag 23 feb 2013], Geomilieu V2.13

25 pb pb A A A H pb B mp mp I Model zonder stemgeluid op basis van bronmetingen Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Detail puntbron Gebouw Mobiele bron Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Puntbron Toetspunt 0 m 80 m schaal = 1 : W05 W04 05 W03 W02 04 Fl W01 Veld 1A M01A Fl 03 Veld 1B Fl Veld 1C 01 Fl Veld 1D W06 W W08 Pw1 Pw1 Pw1 Pw1 Pw2 Pw2 Pw2 Pw2 Pw1 Pw1 Pw1 Pw1 Pw2 Pw Industrielawaai - IL, [Versie ref 1 van OMC Dordrecht Model zonder stemgeluid], Geomilieu V2.13

26 pb pb A A A H pb B mp mp I Model trainingsavonden Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Detail puntbron Gebouw Mobiele bron Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Toetspunt 0 m 80 m schaal = 1 : W02 W03 W04 W05 W06 W01 M01A Veld 1 W07 Veld W08 Pw1 Pw1 Pw1 Veld 3 Pw1 Pw2 Pw2 Pw2 Pw2 Pw1 Pw1 Pw1 Pw1 Pw2 Pw Industrielawaai - IL, [Versie ref 1 van OMC Dordrecht Model trainingen avond], Geomilieu V2.13

27 pb pb A A A H pb B mp mp I Model zaterdagwedstrijd Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Detail puntbron Gebouw Mobiele bron Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Toetspunt 0 m 80 m schaal = 1 : W02 W03 W04 W05 W06 W01 M01D Veld 1 W07 Veld W08 Pw1 Pw1 Pw1 Veld 3 Pw1 Pw2 Pw2 Pw2 Pw3 Pw2 Pw1 Pw1 Pw1 Pw1 Pw2 Pw3 Pw2Pw3Pw3 Pw3 Pw Industrielawaai - IL, [Versie ref 1 van OMC Dordrecht Model wedstrijd zaterdagen], Geomilieu V2.13

28 Maatregelmodel zonder stemgeluid met laag scherm 12 mrt 2013, 13:28 Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Detail puntbron Gebouw Mobiele bron Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Puntbron Scherm Toetspunt m 40 m schaal = 1 : pb W W04 05 W W W01 W02 Scherm 04 Fl Veld 1A M01A 03 Fl Veld 1B Fl Veld 1C Fl Veld 1D Industrielawaai - IL, [Versie ref 1 van OMC Dordrecht Maatregelmodel zonder stemgeluid met laag scherm], Geomilieu V2.13

29 Maatregelmodel stemgeluid met hoog scherm 6m 12 mrt 2013, 13:28 Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Detail puntbron Gebouw Mobiele bron Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Scherm Toetspunt m 40 m schaal = 1 : pb W W04 W W W02 Scherm W01 M01A Veld Veld Industrielawaai - IL, [Versie ref 1 van OMC Dordrecht Maatregelenmodel SCHERM trainingen avond], Geomilieu V2.13

30 Maatregelmodel wal 12 mrt 2013, 13:28 Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Detail puntbron Gebouw Mobiele bron Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Scherm Toetspunt m 40 m schaal = 1 : pb W W04 W W W W01 Scherm M01A Veld Veld Industrielawaai - IL, [Versie ref 1 van OMC Dordrecht Maatregelmodel WAL trainingen avond], Geomilieu V2.13

31 Maatregelmodel laag scherm Dag en geen gebruik avond 12 mrt 2013, 13:32 Akoestisch Buro Tideman Figuur Bodemgebied Detail puntbron Gebouw Mobiele bron Oppervlakte bronpunt Oppervlaktebron Scherm Toetspunt m 40 m schaal = 1 : pb W W04 W W W02 Scherm W01 M01A Veld Veld Industrielawaai - IL, [Versie ref 1 van OMC Dordrecht Maatregelmodel laag scherm Dag en geen gebruik avond], Geomilieu V2.13