Eerste hulp bij Solliciteren

Transcriptie

1 Eerste hulp bij Solliciteren

2 Inhoudsopgave Voorwoord 2 1. Start met solliciteren Breng structuur aan Wat is je doel Waar ga je beginnen 3 2. Het Curriculum Vitae Opbouw en structuur Belangrijke punten Een voorbeeld 7 3. De sollicitatiebrief Opbouw en structuur Lay-out en vormgeving Algemene tips Het echte solliciteren kan beginnen Aan de slag Online vacatures Vacaturebanken Gespecialiseerde vacaturebanken Vacature-zoekmachines Werving- en selectiebureaus De sollicitatieprocedure De voorbereiding op het gesprek STAR-methode Assessments en psychologische tests Het contract Tips bij het onderhandelen De baan op zak 19 1

3 Voorwoord Solliciteren; misschien niet direct het meest leuke tijdverdrijf dat je kunt verzinnen. Young Professionals vinden solliciteren niet altijd even leuk, omdat je veel tijd en energie in een sollicitatie steekt, maar niet op voorhand weet of het je ook die felbegeerde baan op levert. Hoe lastig solliciteren soms ook kan zijn, ik ben van mening dat je het jezelf wel gemakkelijker kunt maken. Een goede voorbereiding is hierbij het halve werk. Als je een gedegen basis CV hebt en een goede standaard sollicitatiebrief die je al naar gelang de functie aanpast, dan ben je al een behoorlijk eind op weg. Ook helpt het om voor ogen te houden wat het solliciteren je op kan leveren, bijvoorbeeld een hele leuke baan waar je met veel plezier aan de slag gaat! In dit e-book help ik je op weg om jouw sollicitatieproces gemakkelijker te maken en bied ik je praktische handvatten waar je gedurende het solliciteren je voordeel mee kunt doen. 2

4 1. Start met solliciteren 1.1 Breng structuur aan Breng structuur aan in je sollicitatieactiviteiten. Kies een vaste dag of dagdeel en reserveer die tijd om aan je sollicitaties te besteden. Het is effectiever om aaneengesloten aan je sollicitaties te werken, dan dat je hier en daar versnippert aan het solliciteren slaat. Bovendien kun je met deze werkwijze ook tijd in ruimen om leuke dingen te doen, zonder dat je je daar schuldig over hoeft te voelen. 1.2 Wat is je doel In hoeverre heb je al helder voor ogen wat voor een soort baan je ambieert? Het is belangrijk om hier zorgvuldig bij stil te staan, voordat je tot solliciteren overgaat. Vooral Young Professionals weten lang niet altijd even goed wat voor soort baan bij hen past. Mocht dit voor jou ook opgaan, dan kan het e-book Jouw droombaan binnen handbereik, in 5 stappen naar de baan die écht bij je past, nuttig voor je zijn. 1.3 Waar ga je beginnen? Je hebt een vast moment ingepland om aan je sollicitaties te besteden en je weet wat voor soort baan je zoekt. Waar ga je dan nu beginnen? Ik raad je aan bij het begin te beginnen, start met het schrijven van een goed CV en een goede standaard sollicitatiebrief. 3

5 2. Het Curriculum Vitae 2.1 Opbouw en structuur CV Let er bij het schrijven van het CV op dat je correct Nederlands schrijft en dat er geen spelfouten in staan. Een CV waar Curriculum Vitae verkeerd geschreven staat, zou voor menig recruiter al een reden kunnen zijn om het gehele CV terzijde te schuiven. Om er zeker van te zijn dat je CV geen fouten bevat, kun je deze het beste door één of meerdere personen laten nalezen op fouten. Begin bij het schrijven van je CV met je meest recente ervaringen, je huidige of meest recente baan of studie hoort bovenaan te staan. Schrijf geen onwaarheden. Mocht je een gat hebben op je CV, omdat je bijvoorbeeld een tijdje geen werk kon vinden, wees daar dan eerlijk over en geef aan wat je in die tijd hebt gedaan. Misschien heb je cursussen gevolgd of heb je deelgenomen aan andere activiteiten waar je in je toekomstige baan gebruik van kunt maken. Houdt de lay-out van je CV rustig en overzichtelijk. Maak alleen gebruik van onderstrepingen en vetgedrukte letters, voor zover dat de leesbaarheid vergroot Een CV bevat in ieder geval de volgende punten: 1. Persoonsgegevens; hierin moet je zeker opnemen: - achternaam - voornamen - privéadres - telefoonnummers - adres - geboortedatum en plaats - nationaliteit 1 Kabel, S., Dalen, van, F., sollicitatiewijzer.nl, Scheveningen. 4

6 2. Werkervaring; onder werkervaring vallen, parttime en fulltime werk, stages in het kader van je studie, vakantiewerk en vrijwilligerswerk. Wanneer je al relevante werkervaring op hebt gedaan, kun je vakantiebaantjes achterwege laten. Ook is het in dat geval verstandig om een onderverdeling te maken in werkzaamheden tijdens je studie en daarna. Bij het uitwerken van je werkervaring vermeld je; - jaartallen, - functies, - naam werkgevers, - korte omschrijving van de werkzaamheden, - en eventueel een korte omschrijving van de organisatie. Verder is het belangrijk zo concreet mogelijk aan te geven wat je werk inhield. Geef aan welke taken en verantwoordelijkheden je had. (Noem alleen zaken die relevant zijn voor deze functie en benoem in ieder geval termen die aansluiten bij de in de advertentie of het bedrijfsprofiel genoemde functie-eisen). 3.Opleidingsgegevens; hierbij kun je de volgende onderverdeling maken: - huidige opleidingen als daarvan sprake is, - opleidingen die je hebt afgerond. Het vermelden van alle behaalde eindexamen- en tentamencijfers is niet echt nodig. Meestal volstaat het afstudeercijfer. 4. Trainingen en cursussen; hierin kun je opnemen: - wanneer deelgenomen, - instituut of organisatie waar de training is gevolgd, - certificaat ja/nee. 5. Beheersing computerprogramma s; zoals Word, Excel, PowerPoint. 5

7 6. Beheersing vreemde talen; hierbij kun je onderscheid maken tussen schriftelijke en mondelinge vaardigheden. 7. Publicaties; titel, jaartal, tijdschrift, co-auteurs. 8. Bestuurlijke ervaring en nevenactiviteiten; als je naast je studie actief bent geweest in bestuurlijke functies is dat altijd het vermelden waard. Geef de aard van je werkzaamheden aan, de naam van de vereniging of organisatie en de periode waarin de werkzaamheden hebben plaats gevonden. Verder vermeld je studentenvereniging, lidmaatschap politieke partij, sportverenigingen. 9. Vrije tijd of hobby s; de activiteiten die je in je vrije tijd onderneemt vertellen veel over jouw persoon. De meeste recruiters vinden het interessant om hier iets meer over te weten te komen. 6

8 2.3 Een voorbeeld CV Curriculum Vitae Personalia Naam: Voornamen: Van den Berg Sanne Adres: Verbreestraat LV Leiden Telefoon: adres: Geboortedatum: 18 juli 1978 Geboorteplaats: Nationaliteit: Middelburg Nederlandse Werkervaring 2007 heden Communicatiemedewerker bij Bedrijf X. Voornaamste taken: verantwoordelijk voor externe en interne communicatie, ontwikkelen communicatiestrategie en communicatieplan, verantwoordelijk voor het beheer van de website, alsmede het voorlichtingsmateriaal PR-consultant bij Bedrijf Y. Voornaamste taken: Zelfstandig adviseren van cliënten ten aanzien van hun PR-beleid. Ontwikkelen van communicatieplannen en communicatiematerialen. Contact onderhouden met diverse media en cliënten. Cliënten begeleiden bij de woordvoering richting de pers. Schrijven en redigeren van persberichten/ advertorials en artikelen, organiseren van persbijeenkomsten en workshops. Budgetbewaking per cliënt. 7

9 Opleidingen Sociaal Culturele Wetenschappen, richting Beleid, Communicatie en Organisatie, Vrije Universiteit te Amsterdam. Afgestudeerd: , cijfer: Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam. Afgestudeerd: , cijfer: 8. Werkervaring tijdens studies Telefoniste bij de telefooncentrale op hoofdkantoor Bedrijf X te Utrecht Afstudeeropdracht bij Bedrijf Y te Utrecht in kader van opleiding Personeel & Arbeid. Verantwoordelijk voor de gehele totstandkoming van het eerste sociaal jaarverslag. Voornaamste taken: inhoud en lay-out van verslag bepalen, contact onderhouden met drukkerij, tekstschrijvers en medewerkers, teksten redigeren en interviews plannen Receptioniste bij hoofdkantoor Bedrijf X te Utrecht. Voornaamste taken: het ontvangen en doorverwijzen van bezoekers en administratieve werkzaamheden Stage bij Bedrijf X te Amsterdam in kader van opleiding Personeel & Arbeid. Gedurende 11 maanden werkzaam geweest op de Human Resources afdeling aldaar. Verantwoordelijk voor stage- en afstudeerbeleid. Betrokken bij de totstandkoming van het sociaal jaarverslag. Medeverantwoordelijk voor het Hobey-project (uitwisselingsproject voor kinderen van medewerkers). Betrokken bij het arbo-beleid en ouderschapsverlofbeleid, arbeidstijdenwet. Overige informatie Bestuur van internationale studentenorganisatie AIESEC Amsterdam. Functies: voorzitter en company contact van het Carriereweek-team. 8

10 Voornaamste taken voorzitter: leiding geven aan team bestaande uit vijf personen, vergaderingen leiden en voorzitten, verantwoordelijk voor planning, algeheel aanspreekpunt. Voornaamste taken company contact: contact onderhouden met 55 deelnemende bedrijven Deelgenomen aan de volgende STEP Inhouse dagen: KLM, Ormit, Ahold, Sara Lee DE. Computerkennis Talenkennis Word, Excel, PowerPoint. Nederlands: uitstekend Engels: goed Duits: goed Frans: voldoende Buitenlandervaring Hobby s Woonachtig in Abu Dhabi, V.A.E. (twee jaar) en Zwitserland (vijf jaar). Drie maanden door Australië gereisd. Schrijven, reizen, yoga, lezen, hardlopen, skiën, duiken. 9

11 3. De sollicitatiebrief Opbouw en structuur van de sollicitatiebrief Net als bij iedere brief die je schrijft moet er een goede verdeling zijn tussen opening, kern en slot. Je kunt hierbij uitgaan van een verhouding. Het is aan te raden om een brief die niet langer is dan één A4 te schrijven. De recruiter kan zo in één oogopslag je brief scannen en zien of je een potentiële kandidaat bent. Bovendien laat je hiermee zien dat je in staat bent om hoofd- en bijzaken te scheiden. Schrijf je brief zakelijk, concreet en krachtig. Ga er verder vanuit dat alles wat in je CV staat niet in de brief vermeldt hoeft te worden. De brief vermeldt alleen de reden van je sollicitatie, de motivatie en jouw toegevoegde waarde. A. De opening Als je naar een specifieke vacature solliciteert, vermeld je in de opening van je brief in ieder geval waar je de vacature gevonden hebt. Deze manier van een sollicitatiebrief openen is vrij traditioneel maar voldoet. B. De kern De kern bevat de meest essentiële informatie. Met dit deel moet je de recruiter zien te overtuigen van het belang om jou voor een gesprek uit te nodigen. Om te beginnen geef je in de kern je motivatie aan: waarom ben je geïnteresseerd in deze functie en in dit bedrijf. Vermijd uitspraken die afbreuk kunnen doen aan jouw motivatie. Recruiters willen weten waarom jij de juiste persoon bent en niet waarom je mogelijk geschikt zou kunnen zijn of geschikt zou kunnen worden gemaakt. Vervolgens geef je je vaardigheden aan, waarbij je uitsluitend ingaat op de criteria die voor deze functie worden gevraagd. Deze criteria vind je in de vacature. Neem de tekst niet letterlijk over. Gebruik andere woorden en maak er een persoonlijk verhaal van. C. Het slot In het slot van je brief ga je in op je primaire doel, namelijk de wens om voor een gesprek uitgenodigd te worden. 2 Kabel, S., Dalen, van, F., sollicitatiewijzer.nl, Scheveningen. 10

12 3.2 De lay-out en vormgeving Elementen die in iedere sollicitatiebrief aan de orde komen zijn: * Afzender: zorg dat de brief begint met je eigen persoonsgegevens, mocht je CV kwijtraken dan beschikt de organisatie in ieder geval over je belangrijkste gegevens * Plaats en datum * Geadresseerde: Hier vermeld je de naam van het bedrijf en bij voorkeur de juiste afdeling en persoon. Verder vermeld je het adres, de postcode en plaats * Aanhef: Hiermee richt je je bij voorkeur tot een specifiek persoon. Vaak staat deze in de vacature vermeld. Achterhaal bij een open sollicitatie zelf de juiste gegevens, bijvoorbeeld door te bellen * Ondertekening: Onderteken de brief, daaronder vermeld je naam en eventueel titel * Bijlage(n): Hierin wordt aangegeven dat er naast de brief nog stukken zijn bijgesloten, zoals het Curriculum Vitae. 3.3 Enkele algemene tips * Schrijf zoveel mogelijk in de ik-vorm. De ik-vorm maakt je brief persoonlijk, je creëert een soort onder vier-ogen-sfeer, die voor betrokkenheid bij de lezer zorgt. * Vergeet niet je handtekening te zetten. * Maak zo min mogelijk gebruik van onderstrepingen, cursief of vetgedrukte woorden of zinsdelen. Dit kan rommelig overkomen en doet afbreuk aan een zakelijke, krachtige uitstraling. * Verzend je brief niet per post, maar per , bij voorkeur in PDF, zodat je ook een handtekening onder je brief kunt zetten. 11

13 4. Het echte solliciteren kan beginnen 4.1 Aan de slag Nu je beschikt over een CV en een standaardsollicitatiebrief is de basis gelegd. Het echte solliciteren kan beginnen. Er zijn verschillende paden die je kunt bewandelen, één daarvan is het inschakelen van je eigen netwerk. Met de komst van internet is netwerken alleen maar gemakkelijker geworden. Ik raad je dan ook aan om een volledig en professioneel LinkedIn profiel aan te maken. Naast het gebruik maken van je eigen netwerk zijn er natuurlijk nog tal van andere wegen die je kunt bewandelen. In dit hoofdstuk ga ik dan ook nader in op het aanbod aan online vacatures, vacaturebanken en werving en selectiebureaus. 4.2 Online vacatures Online solliciteren heeft het solliciteren beslist makkelijker gemaakt, maar je moet wel weten waar je moet zijn. Er zijn tegenwoordig zoveel vacaturesites dat je al gauw door de bomen het bos niet meer ziet. Vacaturebanken die zich specifiek richten op hoger opgeleiden zijn bijvoorbeeld: Carp, Intermediair, Jobnews Nobiles en Vkbanen. Je kunt je inschrijven op deze websites en zo dagelijks of wekelijks de vacatures g d krijgen die aan jouw zoekprofiel voldoen. Naast het invoeren van je gegevens kun je ook je CV plaatsen, zodat werkgevers direct contact met jou op kunnen nemen. Verder kun je ook terecht voor testen, sollicitatietips en discussiefora. Ook vacaturebanken die zich op een bredere doelgroep richten, zijn de moeite van het inschrijven waard, denk hierbij aan: Monsterboard, Jobtrack of de Nationale Vacaturebank. 4.3 Een greep uit de honderden vacaturebanken StepStone - heeft o.a. een rubriek voor starters en stagiaires Intermediair - vacatures voor hoogopgeleiden: hbo en wo Monsterboard - de bekendste en een van de oudste vacaturebanken; met name voor hoogopgeleiden (hbo en wo) Nationale Vacaturebank - het middensegment (mbo en hbo) Jobtrack - vacatures uit 11 regionale dagbladen Werk.nl - vacaturesite van het UWV Werkbedrijf Jobnews - wellicht de langst bestaande; mbo+, hbo en universitair Eenbaan.nl - vacatures per regio, vanaf hbo-niveau 12

14 Megajobs - erg veel vacatures, die onder andere van websites van bedrijven worden geplukt Parttimebank - vacaturebank met parttimebanen voor hogeropgeleiden 4.4 Gespecialiseerde vacaturebanken Agrarische en foodsector Agriholland - Vacatures voor (V)MBO/HBO/WO in de agrarische sector ArchiNed Vacatures op het gebied van landschapsontwerp Journalistieke en redactionele functies De redactie - Voor redacteuren Redactie en co - Voor (web)redacteuren en tekstschrijvers Villamedia - Voor journalisten, maar ook voor fotoredacteuren, bladenmakers, ontwerpers en communicatieprofessionals Marketing, communicatie en reclame Appoint - voor marketeers en accountmanagers Communicatie en co - Voor professionals in communicatie Marketing en co - Voor functies in de (online) marketing Villamedia - Voor journalisten, maar ook voor fotoredacteuren, bladenmakers, ontwerpers en communicatieprofessionals Financiële functies Accountancy-vacatures - Op deze website vind je verschillende vacatures in het accountancy-vak. Jobs in Finance - Je vindt hier vacatures op het gebied van accountancy, financieel management en belastingadvies vanaf hbo-niveau. Overheid Binnenlandsbestuur - Vacaturebank bij het gelijknamige tijdschrift Werken bij het rijk - Voor als je bij de overheid wilt werken 13

15 Medisch Ziekenhuis Nederland Voor een baan in een ziekenhuis Buitenland Eures Voor banen binnen de EU, vooral in de IT-sector Careerpath Hier worden alle advertenties uit negentig Amerikaanse dagbladen opgenomen Overigens bestaan er ook vacaturebanken die gespecialiseerd zijn in een regio, bijvoorbeeld Noorderlink of Werk in Brabant. Ook algemene vacaturebanken hebben vaak de mogelijkheid op regio te zoeken. 4.5 Vacature-zoekmachines Er zijn ook gespecialiseerde zoekmachines waarmee je meerdere vacaturebanken en werkgeverssites tegelijk kunt doorzoeken: AskJIM Careerjet JobRapido Wees niet te precies met het opgeven van zoekcriteria. Als je te nauwkeurig zoekt, zie je misschien vermeldingen van banen over het hoofd die wel geschikt voor je zijn. Ben je bijvoorbeeld op zoek naar een baan als accountant, kijk dan niet alleen in de rubriek 'financieel', maar ook in de rubriek 'juridisch'. Op Villamedia, een website met vacatures voor journalisten, vind je ook vacatures voor dtp'ers en fotografen. Wees dus creatief bij het zoeken. Zodra je een vacature hebt gevonden die je interesseert, doe je er goed aan om de site van het desbetreffende bedrijf te zoeken naar meer informatie over de functie. Vaak staat op de website van het bedrijf zelf een uitgebreidere beschrijving. Daarnaast kun je op de site terecht voor aanvullende informatie en krijg je een eerste indruk van wat voor soort bedrijf het is. 4.6 Werving- en selectiebureaus Werving- en selectiebureaus worden ingeschakeld door werkgevers om hen een deel van de werving en selectieprocedure uit handen te nemen. Jij kunt je als kandidaat bij een dergelijk bureau inschrijven. Het grote voordeel is dat je rechtstreeks gebruik kunt maken van het netwerk dat een bureau heeft. 14

16 Waar je met een rechtstreekse sollicitatiebrief nogal eens op de stapel met honderd andere brieven belandt, kan je via een werving- en selectiebureau rechtstreeks geïntroduceerd worden. Schrijf je bij voorkeur in bij meerdere bureaus, zo maak je optimaal gebruik van het netwerk van elk bureau. Sommige bureaus zijn regionaal werkzaam, als je bij (voorkeur) in een bepaald gebied wilt werken, kun je je bij een dergelijk bureau inschrijven. Een uitgebreide sollicitatievoorbereiding komt ook hier van pas. Vertel over jezelf: wat is kenmerkend voor jou, wat zijn je belangrijkste interesses en vaardigheden etc. Wees ook eerlijk over je verbeterpunten, dit is belangrijke ook relevante informatie. Een goed bureau zal hier zorgvuldig mee omgaan en het beslist niet tegen je gebruiken. Ga netjes gekleed naar het intakegesprek, bij voorkeur in (mantel)pak. Hiermee laat je aan het bureau zien dat je serieus op zoek bent naar werk. Wees je er bij werving- en selectiebureaus van bewust dat er naast jouw persoonlijke belangen ook altijd commerciële belangen een rol spelen in een sollicitatieprocedure. Het ene werving- en selectiebureau is het andere niet, van een professioneel bureau kun je verwachten dat ze: - Goed doorvragen naar jouw persoonlijkheid; - Vertellen wat voor een beeld ze van je hebben en wat ze van je verwachten; - Je regelmatig informeren over de status van de banenjacht voor jou; - Goede contacten hebben met het bedrijfsleven en de overheid; - Altijd iets laten horen als je je CV naar ze opstuurt. 15

17 5. De sollicitatieprocedure 5.1 De voorbereiding op het gesprek Je inspanningen hebben wat opgeleverd, je mag op gesprek. Hiermee is de eerste horde genomen. Je bent er echter nog niet. Je moet je goed voorbereiden. Verdiep je voorafgaand aan het gesprek in de organisatie. Vraag via internet een sociaal en/ of financieel jaarverslag op. Wanneer je mensen kent bij de organisatie, kun je bij hen informeren hoe de organisatie ervoor staat en wat belangrijk is om te weten. Zorg er ook voor dat je weet met wie en met hoeveel personen het gesprek plaats vindt. Je kunt je dan ook in je gesprekspartners verdiepen. Het staat altijd goed als je weet waar zij zich mee bezig houden. Ga op tijd van huis weg, niets vervelender dan een trein met vertraging of een onverwachtse file die maakt dat jij te laat op je sollicitatie verschijnt. Kleed je in de dresscode van het bedrijf. Indien er geen duidelijke dresscode is, zorg er dan voor dat je er in ieder geval verzorgd uit ziet. Dit betekent nette, schone kleren, geen kauwgum in de mond en je haar verzorgd. Het klinkt misschien logisch, maar je zal de eerste niet zijn die de plank volledig misslaat met zijn kledingkeuze. Dat je zenuwachtig bent voor je eerste sollicitatiegesprek is niet gek, zeker als het de eerste keer is. Recruiters hebben daar begrip voor en stellen je vaak eerst op je gemak. Soms kan het helpen om ervoor uit te komen dat je nerveus bent. Ook al ben je zenuwachtig, probeer een zo gewoon mogelijk gesprek te voeren. Het is niet zo dat jij geïnterviewd wordt en dus kan volstaan met het antwoorden op de vragen. Neem ook gerust het initiatief om zelf vragen te stellen. Hiermee maak je het gesprek gelijkwaardiger. Het is dan weliswaar zo, dat de organisatie geschikte kandidaten zoekt, maar vergeet niet dat jij een geschikte organisatie zoekt! Stel dus gerust vragen over de werkomgeving, de mate van begeleiding, de wijze waarop men met elkaar omgaat etc. Zo krijg je al iets meer een indruk of dit ook een bedrijf is waar jij wilt werken. Denk echter wel goed na over de vragen die je wilt stellen. Als je informeert naar iets dat algemeen bekend is, wekt dat eerder irritatie op bij je gesprekspartner(s). 5.2 STAR-methode In sollicitatiegesprekken wordt naar specifieke voorbeelden gevraagd om te achterhalen wat kenmerkend gedrag van jou is. Recruiters maken hierbij vaak gebruik van de zogenaamde STAR-methode. Een beschrijving van de situatie, taak, activiteit en het resultaat geeft dan een beeld van jouw ervaring. Voor jou kan deze methode best lastig zijn, als je nog weinig werkervaring hebt. Je kunt in dat geval dan ook het beste voorbeelden uit eventuele bijbanen of functies in besturen gebruiken. 16

18 Denk op voorhand goed na over relevante voorbeelden die je kunt noemen en bedenk ook welke rol jij speelde in het voorbeeld. Begrijpelijk wil je ook graag weten wat voor je salaris je zou gaan verdienen en welke secundaire arbeidsvoorwaarden er zijn. Wacht hier mee tot het tweede gesprek. Het eerste gesprek bestaat uit een eerste kennismaking, het tweede gesprek biedt ruimte om hier naar te vragen, mits de organisatie er niet al zelf over begint. 5.3 Assessments en psychologische tests Naast het sollicitatiegesprek bestaat een sollicitatieprocedure met name bij grotere organisaties vaak uit een assessment en/of een psychologische test. Ook voor het maken van testen en assessments geldt dat een goede voorbereiding belangrijk is. Er zijn tegenwoordig tal van boeken te vinden waarmee je je voor kunt bereiden op dergelijke tests. Zorg ervoor dat je op de dag zelf goed uitgerust en ontspannen bent. Als je zenuwachtig bent, kan het helpen om een wandelingetje te maken, een ontspanningsoefening te doen of een tijdschrift te lezen om je zinnen te verzetten. Bij een persoonlijkheidstest bestaan geen foute antwoorden. Blijf bij het maken van deze test zoveel mogelijk bij jezelf. Probeer dan ook niet te achterhalen wat ze mogelijk zouden willen horen. Je helpt jezelf niet met het geven van sociaalwenselijke antwoorden. Bij een capaciteitentest moet je doorgaans onder een strenge tijdslimiet werken. Laat je daardoor niet van de wijs brengen, het is belangrijker dat je zoveel mogelijk antwoorden goed hebt, dan dat je ze allemaal beantwoord hebt, maar het merendeel fout is. Een assessment, meestal een rollenspel, stelt een werkgever in staat om achter jouw (sociale) gedrag en vaardigheden te komen. Je krijgt een aantal opdrachten die je samen of met andere sollicitanten moet uitvoeren. Er wordt door bedrijven veel waarde gehecht aan assessments en psychologische tests, onderschat deze dan ook niet. Deze sollicitatie-instrumenten zijn voor werkgevers bijzonder kostbaar, ze zetten ze dan ook niet voor niets in. Als sollicitant heb je het recht om de resultaten en rapportage na afloop in te zien. Alleen met jouw toestemming wordt het eindresultaat naar de werkgever gestuurd. Je kunt dit weigeren, al is de kans dat je de baan krijgt dan waarschijnlijk wel verkeken. Bedenk echter dat werkgevers een negatief advies zo goed als altijd serieus zullen nemen. Mocht het onverhoopt toch tot een negatief advies komen, wees dan niet getreurd. Een psychologische test is en blijft een momentopname. Het is heel goed mogelijk dat je bij een volgende keer na afloop wel een positief advies krijgt. 17

19 6. Het contract 6.1 Tips bij het onderhandelen In deze fase is de baan binnen handbereik, de organisatie wil jou aannemen en jij wilt graag bij hen aan de slag. Maar tegen welke prijs? Afhankelijk van of je al enige werkervaring hebt of dat je net afgestudeerd bent, is er al dan niet ruimte voor onderhandelingen. Weet wat je wilt en ontdek je onderhandelingsruimte wat betreft salaris en andere vormen van beloning. Dat is natuurlijk lastig, zeker wanneer je voor je eerste functie solliciteert en dus geen vergelijkingsmateriaal hebt. Daarom is het belangrijk om je marktwaarde te kennen voor je de onderhandeling in gaat. Hoe doe je dat? - Informeer bij vrienden of familie die solliciteren naar of werkzaam zijn in een soortgelijke functie; - Bezoek een salariskompas op internet (je kunt door het invullen van een aantal kenmerken, zoals leeftijd en opleiding, een salaris laten berekenen); - Vraag vak- of beroepsorganisaties over je onderhandelingsruimte; - Lees tijdschriften met artikelen over salarissen; - Lees recente salarisonderzoeken; - Sommige bedrijven hebben hun beloningssystematiek op papier gezet. Check het internet voor een eventuele (cao-)tekst waarin de extra s zijn vastgelegd; - Raadpleeg de arbeidsmarktinformatiesites en vacaturebanken op internet zoals ; - Laat de werkgever bij voorkeur een eerste bod doen, dat is veilig en je kunt je tegenbod er goed op afstemmen; - Doe een hoger maar (wel redelijk) bod dan je wordt aangeboden en overvraag (zeker bij je eerste functie) niet. Werkgevers weten ook wat redelijk is, als je overvraagt kun je irritatie wekken. Wat redelijk is, moet uit je vooronderzoek blijken; - Een gouden regel bij onderhandelingen luidt: wees hard wat de principes betreft en zacht wat de mens betreft. Hierdoor krijg je vaak waar je recht op hebt zonder dat je je brutaal hoeft op te stellen. Met andere woorden doe een concreet, zakelijk en kort beargumenteerd voorstel, en doe het op een plezierige en rustige manier; - Begin een onderhandeling over het salaris en pas als daar overeenstemming over is stel je de employee benefits (vrije dagen, opleidingsbudget etc.) aan de orde. Beginnen met het salaris is belangrijk. Iemand die met een hoog salaris is binnengehaald, heeft meer kans om bij de eerste salarisronde daarna opnieuw een verhoging te krijgen. 18

20 6.2 De deal is rond, de baan op zak Als je de onderhandelingen hebt afgerond, jullie het eens zijn geworden over de arbeidsvoorwaarden en het contract is getekend is de zaak beklonken, gefeliciteerd met je nieuwe baan! Ik hoop dat ik met dit e-book het sollicitatieproces voor jou heb vereenvoudigd en snel jouw baan vindt! Indien je nog geen gratis abonnement hebt op mijn e-zine nieuwsbrief en je vindt het leuk om maandelijks op de hoogte gehouden te worden van mijn loopbaantips voor Young Professionals, de loopbaanprogramma s van Young People Coaching en nog veel meer, dan raad ik je aan om je nu aan te melden via de website: Wanneer je behoefte hebt aan aanvullende begeleiding bij het vinden van de baan die écht bij je past, dan kan Young People Coaching je hierin ondersteunen. Op de website vind je actuele informatie over de dienstverlening van Young People Coaching. Ik wens je veel succes bij het solliciteren naar jouw baan! 19