Impact van verhoogde biomassaoogst op nutriëntenvoorraad
|
|
- Francisca Geerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Impact van verhoogde biomassaoogst op nutriëntenvoorraad Luc De Keersmaeker INBO Afdeling Beheer en Duurzaam gebruik Onderzoeksgroep Ecosysteembeheer Inhoud Terminologie en definities (Luc) Summier: globale effecten WTH, strooiselroof, stump extraction op nutriëntenvoorraden en productiviteit (Luc) Voorstel tot indeling van Vlaamse bossen (Luc) Nutriëntenvoorraden en te verwachten effecten per type, op basis van cases (An) 1
2 Definities / terminologie - whole-tree harvesting (WTH): a harvesting method in which the whole tree above the stump is removed. - WTH can be defined as the removal of most branches and needles from a harvesting site in addition to the stem wood that is removed in conventional harvesting. (Nisbett et al. 1997) - In tegenstelling tot saw-log only harvesting - Total tree use? Weinig gebruikte term - Stump extraction / harvesting and litter removal / forest floor removal / litter raking: not included in WTH 2
3 Effecten WTH, strooiselroof, stump extraction - WTH: minder Ca in de bodem en minder Ca, Mg en K in de bladeren dan bij conventionele oogst (Johnson & Todd 1998). Verlaagde basenverzadiging en verzuring zijn frequent vastgesteld (Nykvist & Rosen 1985; Staaf & Olsson 1991; Dahlgren & Driscoll 1994 ) - Stump removal: effecten op totalen van C, N, S, P in de strooisellaag na 10 yr (Hope 2007), Weinig onderzoek ivt WTH - Volledig verwijderen van strooisel: afname van C-vooraad en N- beschikbaarheid in de bodem (Powers et al. 2005), Afname van groei (Zang & Rothe 2012) - Resultaten zijn site-specific (depend on nutriënt status ) 3
4 Effecten strooiselroof Strooiselroof kan groeireductie tot gevolg hebben (Zang & Rothe 2012) Groeiverandering in de 20 ste E niet voor alle soorten vastgesteld (den nt, eik en beuk wel). Rol N- deposities? (Kint et al. 2012) Hechtel Eksel 1911 (Massart): De bodem van het bos was vrij kaal want in die tijd was het weghalen van strooisel een normale praktijk. Het kwam zelfs zo ver dat de Bestendige Deputatie op 17 mei 1870 op aandringen van Waters en Bossen een omzendbrief rondstuurde waarin uitgelegd werd dat "de strooiselroof de bodem verarmt, de houtopbrengst doet dalen en de bomen doet verzwakken zodat insectenschade te vrezen wordt". Voorstel tot indeling Vlaamse bossen Grote variatie aan bostypes m.b.t nutriëntenvoorraad, nutriëntenkringloop, gevoeligheid voor degradatie, boomsoorten, Voorstel tot indeling op basis van historisch landgebruik en bodemtype van bosinventarisatiepunten (vegetatiepunten): 1. Niet verzuringsgevoelige valleigronden case Gontrode es 2. Niet 1 en akker of grasland in de 20 ste E case Mortagnebos 3. Niet 1 en 2 en heide op einde 19 de E of in 20 ste E case Pijnven 4. Tenminste doorlopend bos sinds einde 19 de E case Gontrode eik/beuk Site productivity best explained by soil granulometry and litterfall quality (N) in Vl: zie Aertsen et al
5 1. Niet verzuringsgevoelige valleigronden: Rijk aan basen en N, P variabel (landgebruik) Geringe draagkracht bodem Vandegucht et al Akker of grasland in de 20 ste E: Initieel vaak meer basen, permanent meer P, initieel relatief weinig N en C boomsoorteneffecten + variabele uitgangssituatie Relatie tussen leeftijd bebossing en bodemkenmerken (Muizenbos) AGE C C/N C/P Moist NO3 Ntot ph Ppl Ptot C 0.39 *** C/N 0.05 NS 0.15 NS C/P 0.59 *** 0.45 *** 0.12 NS Moist 0.50 *** 0.49 *** NS 0.44 *** NO NS 0.24 ** NS NS 0.12 NS Ntot 0.35 *** 0.55 *** *** 0.32 *** 0.45 *** 0.23 * ph NS NS 0.15 NS NS NS NS NS Ppl *** * NS *** *** 0.15 NS NS NS Ptot *** ** NS *** *** 0.13 NS * 0.06 NS 0.60 *** RI NS *** NS * * ** ** NS 0.10 NS 0.08 NS De Keersmaeker et al
6 2. Akker of grasland in de 20 ste E: Relatie tussen tijdstip beakkerd en Olsen P voorraad (mg/kg) in Vroenenbos (Hallerbos) De Keersmaeker et al Heide op het einde 19 de E of in de 20 ste E Initieel weinig nutriënten, doorheen de tijd opbouw voorraad in OL verzuringsgevoelig, boomsoorteneffecten, risico op uitspoeling door mineralisatie 350 jaar successie in NW-D N (kg/ha.yr) Heide Berk Den 40 yr Eik Beuk 350 yr mineralisatie 10,5 27,6 85,8 depositie 10,9 13,4 17,2 opname 8,5 39,9 63,6 Leushner
7 4. Tenminste doorlopend bos sinds einde 19 de E ph Veel N weinig P verzuringsgevoelig boomsoorteneffecten Meerdaalwoud ph Baeten et al
8 Aandelen gemengd loofhout naaldhout Overlay bosinventarisatie met boskartering 2000 gemengd loof naald totaal Vochtig tot nat Akker of Grasland (20ste E) Heide (einde 19de E - 20ste E) Bos (sinds einde 19de E) Overige Eindtotaal
9 Bodemtextuur (Overlay bosinventarisatie met bodemkaart) Zwaar Licht Veen Onbepaald Eindtotaal Overige 1,7 4,5 0,0 1,1 7,3 Vochtig tot nat 11,7 4,0 1,8 0,1 17,6 Akker of Grasland (20ste E) 2,6 11,1 0,0 2,9 16,7 Heide (einde 19de E - 20ste E) 0,0 14,8 0,0 3,2 17,9 Bos (sinds einde 19de E) 8,2 28,4 0,0 3,9 40,5 Eindtotaal 24,3 62,7 1,8 11,2 100,0 9
Houtoogst in relatie tot nutriëntenvoorraden in bossen op droge zandgronden
Houtoogst in relatie tot nutriëntenvoorraden in bossen op droge zandgronden Wim de Vries, Anjo de Jong, Hans Kros and Joop Spijker Inhoud Achtergrond: zorg over verarming van de bodem door oogst tak- en
Nadere informatieHoutoogst in relatie tot nutriëntenvoorraden in bossen op droge zandgronden
Houtoogst in relatie tot nutriëntenvoorraden in bossen op droge zandgronden Anjo de Jong, Wim de Vries, Hans Kros and Joop Spijker Inhoud Achtergrond: zorg over verarming van de bodem door oogst tak- en
Nadere informatiePAS herstelbeheer in bossen: is dood hout een bron van vermesting of een buffer tegen verzuring?
PAS herstelbeheer in bossen: is dood hout een bron van vermesting of een buffer tegen verzuring? INBO Luc De Keersmaeker, Arno Thomaes & Kris Vandekerkhove Meer of minder biomassa tegen N? Staatsbosbeheer
Nadere informatieHOOGWAARDIGE VEGETATIE NA BEBOSSING VAN LANDBOUWGRONDEN. Luc De Keersmaeker Eindhoven, 16 maart 2014
HOOGWAARDIGE VEGETATIE NA BEBOSSING VAN LANDBOUWGRONDEN Luc De Keersmaeker Eindhoven, 16 maart 2014 1 INLEIDING 1) Flora in relatie tot boshistoriek: focus op oud bosplanten 2) Herstel van bos op landbouwgrond:
Nadere informatieStudiedag 17 maart 2011 Starters in het bosonderzoek. Inhoud
Studiedag 17 maart 2011 Starters in het bosonderzoek Het boomsoorteffect op regenwormpopulaties in Deense en Vlaamse bossen Stephanie Schelfhout An De Schrijver, Jan Mertens, Lars Vesterdal, Kris Verheyen
Nadere informatiePresentatie voor de ledenvergaderingen van de Bosgroepen Midden en Noord-Oost Nederland, november 2014 en 2015.
Presentatie voor de ledenvergaderingen van de Bosgroepen Midden en Noord-Oost Nederland, november 2014 en 2015. Ik ben velen verschuldigd voor de gebruikte figuren. Jan den Ouden Wageningen Universiteit
Nadere informatieSchraal schraler schraalst
Schraal schraler schraalst Van landbouwgrond naar natuur. Maakt het uit hoe we dit aanpakken? Rudy van Diggelen Camiel Aggenbach Matty Berg Jan Frouz Tjisse Hiemstra Leo Norda Jan Roymans 2 Voorwaarden
Nadere informatieSchraal schraler schraalst
Schraal schraler schraalst Van landbouwgrond naar natuur. Maakt het uit hoe we dit aanpakken? Rudy van Diggelen Camiel Aggenbach Matty Berg Jan Frouz Tjisse Hiemstra Leo Norda Jan Roymans Opmerking vooraf:
Nadere informatieWat gaan we doen? Biodiversiteit dankzij Kwaliteitshout. Oerboslandschap op zandgronden. Uitlogen bruine bosgrond
Wat gaan we doen? Oerboslandschap op zandgronden Biodiversiteit dankzij Kwaliteitshout Bij bosherstel op zandgrond 1. Bosherstel op zand 2. Maatregelen biodiversiteitsherstel 3. Duurzaam verdienmodel onder
Nadere informatieKostenefficiënte en verantwoorde oogst van tak- en tophout
Kostenefficiënte en verantwoorde oogst van tak- en tophout Martijn Boosten Oogstdemonstratie tak- en tophout 27 februari 2014, Vierhouten Tak- en tophout uit bossen Naar schatting jaarlijks 36.000 ton
Nadere informatieOnderzoek naar mogelijkheden voor natuurontwikkeling in de depressie van de Moervaart in relatie tot fosfor
Onderzoek naar mogelijkheden voor natuurontwikkeling in de depressie van de Moervaart in relatie tot fosfor Doelstelling Onderzoek naar geschiktheid van bodem voor natte natuur te creëren 72 ha open water
Nadere informatieBossen en Biodiversiteit
Bossen en Biodiversiteit Kris Verheyen Labo Bos & Natuur, UGent www.fornalab.ugent.be Bossen en biodiversiteit: de Vlaamse context De Keersmaeker et al. (2001) +/- 150 000 ha (11%) Sterk versnipperd (2x)
Nadere informatieStarters in het bosonderzoek 2011. Gorik Verstraeten Bart Muys, Jakub Hlava, Kris Verheyen. Margot Vanhellemont. Inleiding
Starters in het bosonderzoek 2011 Veranderingen in bodem- en strooiselkenmerken bij de omvorming van gemengd loofhout naar fijnspar. Gorik Verstraeten Bart Muys, Jakub Hlava, Kris Verheyen Margot Vanhellemont
Nadere informatieHannes Cosyns, Luc De Keersmaeker, Arne Verstraeten, Peter Roskams & Nathalie Cools
INBO.R.01.16 INBO.R.015.691386 Wetenschappelijke instelling van de Vlaamse overheid INBO Geraardsbergen Gaverstraat 4 9500 Geraardsbergen T: +3 54 43 71 11 F: +3 54 43 61 60 E: info@inbo.be www.inbo.be
Nadere informatieInvloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans. Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan Heverlee
Invloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan 48 3001 Heverlee www.bdb.be ph in relatie tot N ph beïnvloedt opneembaarheid nutriënten te zuur
Nadere informatieBiotoop heide. Cursus natuurmanagement, 2019
Biotoop heide Cursus natuurmanagement, 2019 Natura 2000 Wat doen we vandaag? Heide Heide in Vlaanderen Begin 19 de eeuw Grootste uitbreiding heidelandschap (woeste grond) De mens vecht om er te overleven.
Nadere informatieToediening van steenmeel: een concept plan van aanpak voor beheerders
Toediening van steenmeel: een concept plan van aanpak voor beheerders Wim de Vries Anjo de Jong, Jaap Bloem (WENR) Maaike Weijters, Roland Bobbink (BWARE) Samenvatting resultaten steenmeel in bos Steenmeel
Nadere informatieBodemleven & bodemindicatoren - Effecten van grondbewerking-
Bodemleven & bodemindicatoren - Effecten van grondbewerking- Mirjam Pulleman Vakgroep Bodemkwaliteit Wageningen Universiteit 3 september 2013 Inhoud 1. Duurzaam bodemgebruik - waarom interesse in bodemleven?
Nadere informatieOrganische stof: stof tot nadenken
Wereld Bodemdag Organische stof: stof tot nadenken Steven Sleutel Universiteit Gent Vakgroep Bodembeheer Bodem organische stof (BOS) O,H C S P N Landbouwgrond organische koolstof (OC) voorraad 0-30cm Bron:
Nadere informatieMaatregelen voor bosherstel
Veldwerkplaats Voedselkwaliteit en biodiversiteit in bossen Maatregelen voor bosherstel Gert-Jan van Duinen Arnold van den Burg Conclusie OBN-onderzoek bossen Te hoge atmosferische stikstofdepositie Antropogene
Nadere informatieInleiding: LULUCF 31/01/2018 2
LULUCF-rapportering: berekening van de emissies en verwijderingen (sinks) van broeikasgassen door landgebruik, veranderingen in landgebruik en bosbouw Presentatie Minaraad 30 januari 2018 Soetkin Maene
Nadere informatieOpzet. Eten en gegeten worden. Waarom is er honger is? Honger is dat erg? Honger, is dat erg. Waarom is er honger?
Opzet Honger, is dat erg Waarom is er honger? Bart Nyssen Over noodhulp en duurzame ontwikkeling 2 Honger is dat erg? Eten en gegeten worden Maar dan moet er wel iets te eten zijn: Basis voedselketen =
Nadere informatieHeidebeheer in de 21 e eeuw
Heidebeheer in de 21 e eeuw Henk Siebel Met OBN-faunaonderzoek van Joost Vogels, Arnold van den Burg, Eva Remke, Henk Siepel Stichting Bargerveen, Radboud Universiteit Nijmegen Herstel en beheer van droge
Nadere informatieVegetatie-ontwikkeling in bossen op rijke bodem. Patrick Hommel en Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR
Vegetatie-ontwikkeling in bossen op rijke bodem Patrick Hommel en Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR Onderwerpen voordracht bostypen in Nederland verschillen tussen rijke bossen en arme bossen de rol
Nadere informatieBoomsoorten, bodemvruchtbaarheid en regenwormen: een intrigerend netwerk van interacties
11 Boomsoorten, bodemvruchtbaarheid en regenwormen: een intrigerend netwerk van interacties Regenwormen spelen een grote rol in de strooiselafbraak en werden al door Aristoteles de ingewanden van de aarde
Nadere informatieKlimaatrondetafel Omgeving en Natuur
Klimaatrondetafel Omgeving en Natuur Rondetafel Natuur & bos Sessie Sekwestratie / VOORMIDDAG Ivan Janssens Suzanna Lettens Inhoud Voormiddag Klimaatbeleid Globale belang & belangrijkste principes Namiddag
Nadere informatieBosbeheerplanning in Vlaanderen
Achtergrond 2 typen Doel/Voordelen/Procedure Case Meerdaalwoud,Heverleebos & Egenhovenbos Achtergrond Bosbeheer in Vlaanderen = bevoegdheid Vlaamse Overheid Bos in Vlaanderen: 10,8% bos = ca. 146.000 ha
Nadere informatieEcosystem Services as a communication tool at national level. It is in our nature
Ecosystem Services as a communication tool at national level It is in our nature 'Green Utility' Public body; Working for over 100 years on a green Netherlands Improved Conservation More Experience Wise
Nadere informatieAccumulatie van C en N gedurende successie in kalkrijke en kalkarme duinen
Veldwerkplaats, 16 juni2015 1 Accumulatie van C en N gedurende successie in kalkrijke en kalkarme duinen Yuki Fujita & Camiel Aggenbach 2 Overzicht Wat zijn Grijze duinen? Atmosferische N-depositie en
Nadere informatieTegengaan van eikensterfte door herstel van nutriëntenvoorraden met steenmeel
Tegengaan van eikensterfte door herstel van nutriëntenvoorraden met steenmeel Wim de Vries (WENR) Maaike Weijters (B-WARE), Anjo de Jong (WENR), Evi Bohnen (B-WARE), Roland Bobbink (B-WARE) Aanleiding
Nadere informatieMineraalgift als maatregel tegen verzuring. Leon van den Berg (Bosgroep Zuid Nederland) Maaike Weijters (onderzoekcentrum B-WARE)
Mineraalgift als maatregel tegen verzuring Leon van den Berg (Bosgroep Zuid Nederland) Maaike Weijters (onderzoekcentrum B-WARE) Inleiding Mineralen Verzuring Wat is er bekend? Onderzoek Resultaten Wat
Nadere informatieDe rol van de beuk in de bosontwikkeling
De rol van de beuk in de bosontwikkeling Patrick Hommel Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR Vegetatiekundige invalshoek: Bostypen zijn vaste combinaties van plantensoorten (struiklaag, kruidlaag, moslaag).
Nadere informatieHoe gezond is het bos?
Hoe gezond is het bos? De bosvitaliteitsmeetnetten in Vlaanderen Geert Sioen (INBO) Arne Verstraeten (INBO) Vlaams Parlement 20 mei 2011 Internationaal kader 1979 UN/ECE Convention on Long-Range Transboundary
Nadere informatieBEPLANTINGSPLAN LANDGOED NIEUW HOLTHUIZEN
BEPLANTINGSPLAN LANDGOED NIEUW HOLTHUIZEN 1. INLEIDING De heer G. Holthuis en Mevrouw E. Wynia willen een nieuw landgoed aanleggen aan de Markeweg in Steenbergen. Onderdeel daarvan is de aanleg van 5 ha
Nadere informatie5 Kansen en knelpunten voor de houtsector en boseigenaren
5 Kansen en knelpunten voor de houtsector en boseigenaren In dit hoofdstuk wordt de vergelijking van vraag en aanbod samengevat en gekeken welke kansen en knelpunten er gesignaleerd kunnen worden voor
Nadere informatieMogelijkheden en beperkingen voor de ontwikkeling van schrale graslanden en zomen in een bosomgeving
Mogelijkheden en beperkingen voor de ontwikkeling van schrale graslanden en zomen in een bosomgeving Luc De Keersmaeker Kris Vandekerkhove INBO OG Ecosysteembeheer Problematiek Soorten van (hei-)schrale
Nadere informatiePAS herstelmaatregelen en monitoring Wat kan en moet de kleine beheerder daarmee?
PAS herstelmaatregelen en monitoring Wat kan en moet de kleine beheerder daarmee? Beheerdersdag 2015 Jan Willem van der Vegte, BIJ12 - PAS-bureau Leon van den Berg, Bosgroepen Programmatische Aanpak Stikstof
Nadere informatieHoutproductie in domeinen van het Agentschap voor Natuur en Bos
Aangepast zoeken Zoeken Aangepast zoeken Zoeken Houtproductie in domeinen van het Agentschap voor Natuur en Bos 5 februari 2018 10:56 door Vincent Kint https://bosrevue.bosplus.be/bosrevue/editie/2018/02/05/houtproductie-in-domeinen-van-het-agentschap-voor-natuur-en-bos?originnode=390
Nadere informatieNatte en Vochtige bossen. Hydrologisch herstel van natte en vochtige bossen: welke kansen liggen er?
Natte en Vochtige bossen Hydrologisch herstel van natte en vochtige bossen: welke kansen liggen er? Indeling Landschappelijke positie natte en vochtige bossen Verdroging Waar liggen de kansen? Hoe te herkennen
Nadere informatieDRAAGKRACHT VAN BOSSEN
DRAAGKRACHT VAN BOSSEN VOOR BIOMASSAOOGST Naar een afwegingskader voor biomassaoogst in Vlaanderen Vincent Kint 2 Colofon Dit rapport is een gezamenlijke uitgave van het Agentschap voor Natuur en Bos en
Nadere informatieNatuurkwaliteit en bosgebruik Natura 2000. Rienk-Jan Bijlsma
Natuurkwaliteit en bosgebruik Natura 2000 Rienk-Jan Bijlsma Onderwerpen Habitatkaart bossen Veluwe Kwaliteitsverbetering habitattypen bos Oppervlaktevergroting habitattypen bos Habitatkaart: typen en criteria
Nadere informatieVincent Kint Studiedag over houtbevoorrading in Vlaanderen 12 Oktober 2011
Houtbeschikbaarheid in Vlaanderen nu en in de toekomst Vincent Kint Studiedag over houtbevoorrading in Vlaanderen 12 Oktober 2011 Actuele bossituatie Bosoppervlakte 4 miljard ha bos wereldwijd (BI 31%)
Nadere informatieNaar een betere inschatting van de afbraak van bodemorganische stof
Naar een betere inschatting van de afbraak van bodemorganische stof Marjoleine Hanegraaf (NMI) Saskia Burgers (Biometris) Willem van Geel (PPO) Themamiddag Bemesting Akkerbouw CBAV Nijkerk, 2 februari
Nadere informatieBent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.
Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten
Nadere informatieDrones in Bos- en Natuurbeheer. David Borgman Mei 2016
Drones in Bos- en Natuurbeheer David Mei 2016 Wat u te wachten staat: 1.Over Advies 2.Onze motivatie 3.Praktijkvoorbeelden 4.Toekomstvisie 5.Pilots bos, natuur Advies Bosontwikkeling Blessen en Houtmeten
Nadere informatieKUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING BETER OPVANGEN?
VAKGROEP OMGEVING ONDERZOEKSGROEP LABO BOS & NATUUR KUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING BETER OPVANGEN? Kris Verheyen, Evy Ampoorter en het FORBIO Climate-netwerk OVERZICHT PRAATJE
Nadere informatieResultaten. Toelichting abundatiekaart en aantalsschatting Zwarte Specht Veluwe. Henk Sierdsema, Sovon Vogelonderzoek Nederland.
Toelichting abundatiekaart en aantalsschatting Zwarte Specht Veluwe Henk Sierdsema, Sovon Vogelonderzoek Nederland Juni 2015 Inleiding Door de provincie Gelderland is verzocht om een update te maken van
Nadere informatieMeten en modelleren: vaststellingen en toekomstperspectief. Bo Van den Bril en David Roet
Meten en modelleren: vaststellingen en toekomstperspectief Bo Van den Bril en David Roet Overschrijding kritische last 2/05/2016 2 Afname vermestende deposities 50 45 Vermestende depostie (kg N/(ha.jaar)
Nadere informatieOrganisch bemesten in de akkerbouw. 6 februari 2019 Beitem
Organisch bemesten in de akkerbouw 6 februari 2019 Beitem Agenda Dierlijke mest Effluent Dierlijke mest Voordelen Bevat alle nodige plantennutriënten (ook micronutriënten) Bron van organische stof, essentieel
Nadere informatieBOS+ Is er vraag naar, en aanbod van kwaliteitshout; nu en in de toekomst? Stichting Probos. Inleiding
Is er vraag naar, en aanbod van kwaliteitshout; nu en in de toekomst? Jan Oldenburger (Probos) en Dries Van der Heyden (BOS+) BOS+ Stichting Probos Zet zich in voor duurzaam bosbeheer in Nederland en daarbuiten
Nadere informatieEen bodemkoolstofkaart. als ondersteuning voor het internationale klimaat- en duurzameontwikkelingsbeleid
Een bodemkoolstofkaart als ondersteuning voor het internationale klimaat- en duurzameontwikkelingsbeleid Context Martien Swerts Vlaams Planbureau voor Omgeving Organische koolstof in de bodem Proxy voor
Nadere informatieVerjonging van Jeneverbes
Verjonging van Jeneverbes Esther Lucassen, Michael van Roosmalen, Ton Lenders, Jan Roelofs Meinweg Ecotop, 27 september 2014, Landgoed Kasteel Daelenbroek, Herkenbosch Info: Esther Lucassen, Onderzoekscentrum
Nadere informatieLangetermijneffecten van minerale bosbemesting: de Harderwijker proef. Roland Bobbink & Arnold van den Burg
Langetermijneffecten van minerale bosbemesting: de Harderwijker proef Roland Bobbink & Arnold van den Burg BIOGEOCHEMICAL WATER-MANAGEMENT & APPLIED RESEARCH ON ECOSYSTEMS Opbouw presentatie Korte intro:
Nadere informatieVerzuring van bosbodems: oorzaken, gevolgen en herstelmaatregelen
Verzuring van bosbodems: oorzaken, gevolgen en herstelmaatregelen Wim de Vries, Anjo de Jong, Rein de Waal, Popko Bolhuis (Alterra) Roland Bobbink, Maaike Weijters (B-WARE) Arnold van den Burg (St. BioSFeer)
Nadere informatieHet Nederlandse bos in cijfers
Het Nederlandse bos in cijfers Resultaten van de 6e Nederlandse Bosinventarisatie - Mart-Jan Schelhaas en Sandra Clerkx (Alterra) In 2012 is begonnen met de metingen van de 6e Nederlandse Bosinventarisatie.
Nadere informatienatuurbeheer Jens Verwaerde Natuurpunt CVN
natuurbeheer Jens Verwaerde Natuurpunt CVN indeling inleiding: voorstelling a geschiedenis van het natuurbeheer b - biotopen en soorten en hun beheer pauze c - beheer richt zich op de omgeving d - natuurbeheer
Nadere informatieNatura 2000 in uw regio. Samen, beter en meer
Natura 2000 in uw regio Samen, beter en meer SBZ in Vlaams-Brabant Gebiednr Gebiedsnaam 2100040 Bovenloop van de Grote Nete met Zammelsbroek, Langdonken en Goor 2200038 Bossen en Kalkgraslanden van Haspengouw
Nadere informatieContentSearch. Deep dive
ContentSearch Deep dive 2 Waarvoor in te zetten? Alternatief voor database queries Waar performance een issue kan zijn Daadwerkelijk frontend Site Search Mogelijk niet de beste optie maar wel goedkoop
Nadere informatieHerintroductie in de praktijk. Soorten gaan achteruit. Soorten gaan achteruit. Herintroductie. Herintroductie
14-1-216 Herintroductie in de praktijk Soorten gaan achteruit Philippine Vergeer > Planten staan onder stress en worden hierdoor minder vitaal > Populaties worden kleiner > Populaties verjongen niet meer
Nadere informatieTrends in bodemvruchtbaarheid in Nederlandse landbouwgronden
Trends in bodemvruchtbaarheid in Nederlandse landbouwgronden Arjan Reijneveld 8 N o v e m b e r 2013 Trends in bodemvruchtbaarheid in kaart gebracht met hulp van gegevens grondonderzoek Opbouw presentatie
Nadere informatieGrasland en Heide. Hoofdstuk 2.2 en 2.4
Grasland en Heide Hoofdstuk 2.2 en 2.4 Planning Grasland Voedselweb opdracht Heide Voedselweb opdracht Grasland Grasland is een gebied van enige omvang met een vegetatie die gedomineerd wordt door grassen
Nadere informatieBosgezondheid En wat heeft de klimaatverandering nog in petto? Geert Sioen Peter Roskams West-Vlaamse Natuurstudiedag, 2 maart 2019
Bosgezondheid En wat heeft de klimaatverandering nog in petto? Geert Sioen Peter Roskams West-Vlaamse Natuurstudiedag, 2 maart 2019 1 bosvitaliteitsmeetnet oorsprong: Air Convention Verenigde Naties (1979),
Nadere informatieEco-hydrologische aspecten van beheer op landschapsniveau; Duinvalleien op de Waddeneilanden
Eco-hydrologische aspecten van beheer op landschapsniveau; Duinvalleien op de Waddeneilanden Ab Grootjans, Rijksuniversiteit Groningen/ Radboud Universiteit Nijmegen E-mail; A.P.Grootjans@rug.nl Groenknolorchis
Nadere informatieHet Nederlandse bos in cijfers
Het Nederlandse bos in cijfers Resultaten van de 6e Nederlandse Bosinventarisatie Mart-Jan Schelhaas en Sandra Clerkx (Alterra) In 2012 is begonnen met de metingen van de 6e Nederlandse Bosinventarisatie.
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieVan mais naar vochtig schraalland, de teletijdmachine van Blues in the marshes
Van mais naar vochtig schraalland, de teletijdmachine van Blues in the marshes Veldwerkplaats Herstel van vochtig schraalland 14 juli 2016 Fons Mandigers Natuurmonumenten Ecologische Hoofdstructuur (Natte
Nadere informatieProvinciebrede aanpak kansrijke droge bossen. Leon van den Berg Bart Nyssen
Provinciebrede aanpak kansrijke droge bossen Leon van den Berg Bart Nyssen Provinciebrede aanpak kansrijke droge bossen Oerboslandschap op zandgronden Op droge zandgrond: Linden-Eikenbos Bruine bosbodem
Nadere informatieBeuk in perspectief. Ervaringen met beuk in het beheer op. Kroondomein Het Loo
Beuk in perspectief Ervaringen met beuk in het beheer op Kroondomein Het Loo René Olthof beheerder boswachterij Hoog Soeren, 3000ha 2180ha bos 394 ha beuk (18%) Verloofing Vestiging berk, beuk en eik in
Nadere informatieCambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published
Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 055/02 Paper 2 Reading MARK SCHEME Maximum Mark: 45 Published This mark scheme is published
Nadere informatieImpact van landbouwpraktijken op de oppervlaktewaterkwaliteit: een succesvolle aanpak in het probleemgebied van de Horstgaterbeek in Noord-Limburg
Impact van landbouwpraktijken op de oppervlaktewaterkwaliteit: een succesvolle aanpak in het probleemgebied van de Horstgaterbeek in Noord-Limburg Mia Tits, Frank Elsen Project uitgevoerd door de Bodemkundige
Nadere informatieMeetresultaten verzuring en vermesting
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Meetresultaten verzuring en vermesting ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieSteenmeel in de praktijk: Van bodem via planten ook effecten op dieren?
Steenmeel in de praktijk: Van bodem via planten ook effecten op dieren? De bodemverzuringscascade Zure depositie Bekalken Besteenmelen Toename H + In de bodem Verlies basische kationen Verlies verweerbare
Nadere informatieInformatieblad grondwaterkwaliteit Natte Natuurparel. Strabrechtse Heide
Informatieblad grondwaterkwaliteit Natte Natuurparel Strabrechtse Heide Aanleiding Waterschap Aa en Maas heeft onvoldoende inzicht hoe de grondwaterkwaliteit is in de Natte Natuurparels in haar beheergebied
Nadere informatieKan houtoogst stikstofdepositie mitigeren?
Kan houtoogst stikstofdepositie mitigeren? vermesting verzuring dood hout herstelbeheer PAS Atmosferische stikstofdepositie leidt tot vermesting en verzuring in bossen. De aanpak van beide effecten tezamen
Nadere informatieLandbouw, partner in de strijd voor het klimaat Bas van Wesemael
Landbouw, partner in de strijd voor het klimaat Bas van Wesemael UCL Bodem organische stof bestaat voor ca. 58 % uit koolstof Behalve een rol van organische stof in klimaatsregulering: Bodemvruchtbaarheid
Nadere informatieBodemdiensten, Indicatoren en Maatregelen rol biologische indicatoren. CBAV, Wijnand Sukkel, Wageningen Research
Bodemdiensten, Indicatoren en Maatregelen rol biologische indicatoren CBAV, 29-11-2018 Wijnand Sukkel, Wageningen Research Inhoud Hypothese Rol en invloed Bodemleven Maatregelen Meten van bodemleven Meten
Nadere informatieHet in kaart brengen van veranderingen in landbouwintensiteit op grote schaal , dr.ir. Arnaud Temme
Het in kaart brengen van veranderingen in landbouwintensiteit op grote schaal 16-12-2011, dr.ir. Arnaud Temme Landbouwintensiteit waarom onze bodemkundige interesse? Bodemvormende factor Phenotypes reflect
Nadere informatieP Parkeerplaats. Natuurwandelpad Halfmijl. Halfmijl. Wandelroute. Bebouwing. Informatiebord. Bos. Verharde weg. Weiland. Onverharde weg.
prijs ƒ 2,50 e 1,25 VESSEMSEDIJK Wintelre Oerle Groote Vliet KLEINE VLIET Papegaaiencentrum KLEIN E Kleine Vliet VLIET Hoogeloon-Vessem Vessem Halfmijl Postelsche Weijer WEIJERSEWEG VESSEMSE DIJK HOOGELOONSE
Nadere informatieDe wereld kan op lange termijn alleen biologisch gevoed worden
De wereld kan op lange termijn alleen biologisch gevoed worden Jan Willem Erisman 10 oktober 2016 Stikstof (nutriënten) hebben goede en Te weinig slechte kanten Te veel Voor 1 kg zuivere stikstof is 135
Nadere informatieEuropees beschermde natuur
Europees beschermde natuur Kwartelkoning Vlaanderen streeft naar 100 broedkoppels van deze soort, in 2007 waren er 6. Twee richtlijnen Vogelrichtlijn, 1979 Habitatrichtlijn, 1992 Afbakenen van gebieden
Nadere informatieAls u dit dan probeert te doen dan zal hij zeggen dat de versie van Silverlight al geïnstalleerd is.
GPS-eSuite werkt niet meer in Google Chrome versie 42. Indien uw Google Chrome een update heeft gehad naar de laatste versie 42 of hoger dan zal u merken dat hij constant komt vragen om Microsoft Silverlight
Nadere informatieVan landbouwgrond naar schrale natuur: leiden alle wegen naar Rome?
Van landbouwgrond naar schrale natuur: leiden alle wegen naar Rome? Evaluatie strategieën omgang met overmatige voedingsstoffen OBN-2014-60-NZ Rudy van Diggelen Camiel Aggenbach Matty Berg Jan Frouz Tjisse
Nadere informatieEffecten van verhoogde N- depositie op natuur: is herstel nog nodig? Roland Bobbink, Leon van den Berg, Hilde Tomassen, Maaike Weijters & Jan Roelofs
Effecten van verhoogde N- depositie op natuur: is herstel nog nodig? Roland Bobbink, Leon van den Berg, Hilde Tomassen, Maaike Weijters & Jan Roelofs Opbouw presentatie Inleiding - atmosferische depositie
Nadere informatieGierzwaluw. Boomleeuwerik. Witte kwikstaart. Nachtzwaluw
Boomleeuwerik Leeft in droge, schrale heidevelden met losse boompjes en boomgroepen. Broedt ook in jonge aanplant van naaldbos (spar of den). Gierzwaluw Broedt onder daken van oudere gebouwen in Roermond.
Nadere informatieEen kluwen van bostypes, bosindelingen. Ecopedia wijst de weg.
Een kluwen van bostypes, bosindelingen. Ecopedia wijst de weg. 1 Indeling op basis van vegetatie Valse salie, lelietje-van-dale, hengel en dalkruid. Eiken-Beukenbossen op zure bodem. Essen-Eikenbossen
Nadere informatieFauna in de PAS. Hoe kunnen we effecten van N-depositie op Diersoorten mitigeren? Marijn Nijssen Stichting Bargerveen
Fauna in de PAS Hoe kunnen we effecten van N-depositie op Diersoorten mitigeren? Marijn Nijssen Stichting Bargerveen De Programatische Aanpak Stikstof Natuurdoelen en economische ontwikkelingsruimte 1600
Nadere informatieEcologische modellen en mogelijkheden voor aansluiting met remote sensing. Han van Dobben
Ecologische modellen en mogelijkheden voor aansluiting met remote sensing Han van Dobben Waarom modellen? Blik in de toekomst: als alles hetzelfde blijft bij autonome ontwikkeling (bv klimaat) wat als?
Nadere informatieF r a c t i e S A M 1. M e i - L i n K o s t e r
N e d e r l a n d s ( E n g l i s h b e l o w ) F r a c t i e S A M 1 M e i - L i n K o s t e r M i j n n a a m i s M e i - L i n K o s t e r, i k b e n 2 1 j a a r e n m o m e n t e e l b e n i k d e
Nadere informatieDe stikstofcyclus verstoord: een ecologische kijk op de N problematiek
De stikstofcyclus verstoord: een ecologische kijk op de Nproblematiek INBO Luc De Keersmaeker Inhoud Stikstofcyclus en stikstofdepositie Stikstofcyclus: open en complex Kritische Depositie Waarde (KDW)
Nadere informatieKlimaatslim bosbeheer
Klimaatslim bosbeheer Bossen leveren een duurzame bijdrage aan het beperken van de klimaatverandering als hun veerkracht tegen de gevolgen daarvan verhoogd wordt. Martijn Boosten & Bart Nyssen 28 september
Nadere informatieStrategieën voor omvorming landbouwgronden naar natuur
DPWE workshop Bronnen 2015 1 Strategieën voor omvorming landbouwgronden naar natuur Camiel Aggenbach Matty Berg Jan Frouz Tjisse Hiemstra Leo Norda Jan Roymans Rudy van Diggelen Doel & vragen 2 Doel 1.
Nadere informatieDe Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering
De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent
Nadere informatieKennisdag eco2eco vraag en aanbod op de houtmarkt Welkom
Kennisdag eco2eco vraag en aanbod op de houtmarkt Welkom 29/06/2017 Opglabbeek Eric Peyskens ANB Bert De Somviele BOS+ Introductie Stuurgroep 4 situering deelpakket 3 binnen het project eco2eco Doel: Vlaamse
Nadere informatieLuister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!
Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het
Nadere informatieLDAP Server on Yeastar MyPBX & tiptel 31xx/32xx series
LDAP Server on Yeastar MyPBX & tiptel 31xx/32xx series Tiptel b.v. Camerastraat 2 1322 BC Almere tel.: +31-36-5366650 fax.: +31-36-5367881 info@tiptel.nl Versie 1.2.0 (09022016) Nederlands: De LDAP server
Nadere informatieKijkoperatie in het veen
Kijkoperatie in het veen Kwaliteitsbepalend onderzoek naar de neolithische veenweg van Nieuw-Dordrecht (gemeente Emmen) E.M. Theunissen, D.J. Huisman, A. Smit & F. van der Heijden Rapportage Archeologische
Nadere informatieGeslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive
1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieEmmer Erfscheidenveen Meetnet 2015
Emmer Erfscheidenveen Meetnet 2015 Landschapsbeheer Drenthe Nijend 18a, 9465 TR, Anderen Inhoudsopgave Inventarisatiegebied Emmer-Erfscheidenveen... 3 Overzicht alle waarnemingen... 3 Type elementen...
Nadere informatie