1 Inleiding. GasTerra B.V. is de rechtsopvolger van de voormalige handelstak van de N.V. Nederlandse Gasunie.
|
|
- Valentijn Devos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 Inleiding De NMa heeft onderzoek verricht naar de hoogte van de aardgasprijzen op de Nederlandse groothandelsmarkt, onder meer naar aanleiding van klachten van tuinbouworganisaties over de tarieven van GasTerra. De NMa concludeert dat GasTerra geen excessieve prijzen voor gas heeft gerekend. 1 Deze rapportage is als volgt opgebouwd: na de inleiding volgt een uiteenzetting van het mededingingsrechtelijke kader dat in deze zaak van belang is, vervolgens worden de methode en aanpak van het onderzoek beschreven. Daarna volgen de resultaten van het onderzoek en de beoordeling van de NMa. Tot slot wordt er ingegaan op de actualiteit: de koppeling van gasprijzen aan olieprijzen. De NMa heeft klachten, tips en signalen ontvangen over vermeend misbruik van een economische machtspositie door GasTerra. 2 De klachten gaan vooral over de hoogte van de tarieven die GasTerra hanteert. De eerste klacht kwam in juli 2006 en was afkomstig van het Productschap Tuinbouw/ LTO Nederland/ Glaskracht Nederland. Deze klacht wordt ondersteund door de vereniging van ondernemers in de technologisch-industriële sector FME-CWM en de Consumentenbond. In de pers is er uitgebreid aandacht geweest voor deze zaak en er zijn ook Kamervragen gesteld. Ook andere partijen hebben zich bij de NMa over de prijsstelling van GasTerra beklaagd. Aangezien de NMa verschillende klachten heeft ontvangen over grotendeels hetzelfde onderwerp wordt in deze rapportage eerst een algemene analyse gepresenteerd. Als partijen na het lezen van deze rapportage nog een besluit willen op hun individuele klacht, dan zal de NMa die op individuele basis bekijken. De inhoud van de klachten is in hoofdlijnen op te splitsen in drie onderdelen die betrekking hebben op vermeend misbruik van een economische machtspositie door GasTerra. Ten eerste het hanteren van een ontransparante prijsformule en de regelmatige wijziging van die formule, die een koppeling maakt tussen de gasprijzen en de olieprijzen. Ten tweede zou er sprake zijn van prijsdiscriminatie en ten derde van excessieve prijzen. 1 Da tarieven van GasTerra zijn niet duurzaam aanzienlijk hoger dan een concurrerend prijsniveau geweest. Met een concurrerend prijsniveau wordt in deze rapportage bedoeld het prijsniveau dat tot stand komt op een effectief concurrerende groothandelsmarkt. Dit betekent niet noodzakelijkerwijs dat de markten waarop groothandels op hun beurt inkopen ook concurrerend zijn. Het is daarom mogelijk dat het resulterende prijsniveau op de groothandelsmarkt is nog altijd hoog is. 2 GasTerra B.V. is de rechtsopvolger van de voormalige handelstak van de N.V. Nederlandse Gasunie. 1
2 De NMa handhaaft de Mededingingswet (hierna Mw). Binnen dat kader beziet de NMa klachten, tips en signalen en treedt op als daar aanleiding toe is en er mogelijkheden voor zijn. De Mw heeft geen betrekking op de wijze waarop prijzen tot stand komen of op tussentijdse prijswijzigingen als zodanig. De NMa kan zich daarom op grond van de Mw geen oordeel vormen over de transparantie van, of tussentijdse wijzigingen in, de door GasTerra gehanteerde prijsformules. De NMa heeft geen aanwijzingen gevonden dat GasTerra op hetzelfde moment hetzelfde product aangeboden zou hebben tegen verschillende prijzen voor verschillende afnemers. Mogelijke prijsdiscriminatie door GasTerra heeft de NMa daarom niet nader onderzocht. Het hanteren van te hoge prijzen door een onderneming met een economische machtspositie kan op grond van de Mw verboden zijn. Het onderzoek van de NMa heeft zich gezien het voorgaande geconcentreerd op de hoogte van de door GasTerra gehanteerde prijzen. Dat onderzoek is inmiddels afgerond. Een onafhankelijk internationaal onderzoeksbureau heeft in opdracht van de NMa een studie gedaan naar de tarieven van GasTerra in relatie tot een concurrerend prijsniveau. Met behulp van de resultaten uit deze studie, heeft de NMa geoordeeld over het vermeende misbruik van een economische machtspositie door GasTerra, in de vorm van het hanteren van excessieve prijzen. Gasterra en de Nederlandse groothandelsmarkt voor gas GasTerra is de grootste Nederlandse groothandel in gas, ondermeer omdat zij exclusief toegang heeft tot gas uit het Groningenveld. GasTerra is actief in de inkoop en verkoop van aardgas en bijbehorende diensten. Zij koopt aardgas van producenten van Nederlandse velden en importeert aardgas uit het buitenland. GasTerra levert direct aan enkele grote industriële afnemers, aan andere groothandels en aan energiedistributiebedrijven. De energiedistributiebedrijven, zoals Essent, Nuon en Eneco, leveren het gas vervolgens aan eindverbruikers. Er zijn twee groepen eindverbruikers te onderscheiden: kleinverbruikers, zoals huishoudens, en grootverbruikers, zoals tuinders. 2 Mededingingsrechtelijk kader De Mededingingswet bevat regels om het goed functioneren van de concurrentie op de Nederlandse markt te waarborgen. In sommige gevallen is er slechts beperkt sprake van concurrentie, doordat een onderneming een economische machtspositie bezit. Een onderneming met een economische machtspositie ondervindt in haar markt geen of slechts een beperkte concurrentiedruk en kan zich daardoor in belangrijke mate onafhankelijk van haar concurrenten, leveranciers, afnemers of eindgebruikers gedragen. 3 Misbruik van een economische machtspositie is onder de Mededingingswet verboden. 4 Het Europese mededingingsrecht bevat een vergelijkbaar verbod. 5 3 Conform definitie artikel 1 (i) Mw. 4 Artikel 24 (1) Mw. 5 Artikel 82 van het EG-verdrag. De Europese jurisprudentie is mede bepalend voor de uitleg van het misbruikverbod in de Nederlandse context. 2
3 Een mogelijke vorm van misbruik is het toepassen van een te hoge prijs, die niet in een redelijke verhouding staat tot de economische waarde van de geleverde prestatie. Prijzen zijn mogelijk excessief als ze duurzaam aanzienlijk hoger zijn dan een concurrerend prijsniveau. In een open markt trekken hoge prijzen en winstmarges normaal gesproken concurrenten aan. Het gevolg van de toegenomen concurrentie is dan dat de prijzen dalen tot een concurrerend niveau. In een goed functionerende markt hebben excessief hoge prijzen daarom normaal gesproken geen lang bestaan. Als er echter sprake is van een minder goed functionerende markt kan een onderneming met een economische machtspositie duurzaam (excessief ) hoge prijzen hanteren. De afnemers hebben immers niet of beperkt de mogelijkheid over te stappen naar een goedkopere leverancier. Om vast te stellen of prijzen mogelijk excessief zijn, moet om te beginnen worden vastgesteld of die prijzen hoger zijn dan een concurrerend prijsniveau. Methode en aanpak van het onderzoek Er kunnen verschillende methoden worden gehanteerd om vast te stellen of prijzen excessief zijn. Dit hangt af van de specifieke situatie. Een veelgebruikte methode is het vergelijken van de verkoopprijs van het product met de kostprijs en te beoordelen of het behaalde rendement redelijk is. De NMa heeft deze methode bijvoorbeeld toegepast bij het beoordelen van de tarieven voor kabeltelevisie (NMa 2005 zaken 3588 en 3528). Deze cost-plus benadering is niet in alle gevallen praktisch toepasbaar, zie bijvoorbeeld de rapportage van de NMa van februari 2007 over het toezicht op collectieve beheersorganisaties. Voor de beoordeling van de vraag of GasTerra haar afnemers excessieve tarieven oplegt, is de methode van kostenoriëntatie niet geschikt. De kosten voor de productie van gas kunnen grote verschillen vertonen tussen verschillende gasvelden, wat impliceert dat ook in een open en effectief concurrerende markt niet alle producenten prijzen zullen hanteren op of rond hun eigen kostprijzen. De marktprijs zal in een dergelijke markt op het niveau liggen van de kostprijs van de marginale (duurste in de markt actieve) producent. Het uitgangspunt van de methodiek van kostenoriëntatie is dat de winstmarge van een onderneming niet te hoog mag zijn. Een concurrerend tarief leidt echter niet per se tot een lage winstmarge. Een onderneming die een concurrerend tarief combineert met een benedengemiddeld kostenniveau, houdt een bovengemiddelde winstmarge over. Een hoge winstmarge betekent dus niet automatisch dat de tarieven van GasTerra niet-competitief of excessief hoog zijn. Als de Nederlandse gasmarkt open en competitief zou zijn (en GasTerra dus niet over een economische machtspositie zou beschikken), zou GasTerra door concurrentiedruk gedwongen worden om prijzen te hanteren op het niveau van de kosten van concurrenten. Dat betekent niet dat GasTerra haar prijzen zou moeten laten dalen tot op het niveau van haar eigen kostprijs, die mogelijk lager is dan die van concurrenten. Het lijkt niet redelijk om van GasTerra een lager tarief te verlangen dan zij zonder machtspositie in een competitieve markt zou kunnen hanteren. 3
4 De NMa heeft daarom in dit geval een andere methode gebruikt om te onderzoeken of GasTerra mogelijk excessieve tarieven heeft gehanteerd. Zij heeft de tarieven van GasTerra vergeleken met tarieven die in een concurrerende markt zouden hebben gegolden: competitive benchmark tarieven. Voor de berekening van deze competitive benchmark-tarieven heeft de NMa onderzoeksbureau Frontier Economics ingeschakeld. Frontier Economics heeft de tarieven van GasTerra over de jaren vergeleken met een aantal alternatieve benchmark-prijzen. Om een schatting te kunnen maken van concurrerende prijzen zijn twee typen benchmarks opgesteld. In de eerste benchmark worden concurrerende prijzen berekend door na te gaan wat, voor drie verschillende hypothetische potentiële concurrenten van GasTerra, (bij benadering) de kosten zouden zijn om groepen afnemers te beleveren met een gelijksoortig afnameprofiel als de afnemers van GasTerra. Dit is gedaan voor een groot Duits gasbedrijf, een gashandelaar en een Nederlandse nieuwkomer op de groothandelsmarkt. Elementen van de kostprijs zijn bijvoorbeeld inkoopprijzen van gas uit het buitenland, de Kleine Velden of op een gasbeurs, transportkosten en kosten voor het gebruik van opslag om de benodigde flexibiliteit te kunnen leveren. Voor het tweede type benchmark is een merit order model opgesteld. 6 Kort gezegd komt deze methode erop neer dat aan de aanbodzijde alle mogelijke aanbieders worden gerangschikt in oplopende volgorde op basis van hun marginale kosten. De kosten van de laatste aanbieder die nodig is om aan de (gegeven) totale marktvraag te voldoen bepalen de geschatte competitieve prijs. Hierbij worden vervolgens de kosten opgeteld die gemaakt moeten worden om het aanbod van gas te structureren en af te leveren aan de verbruiker. Voor nadere details over de methodiek van de uitgevoerde prijsvergelijking verwijzen wij naar het rapport Pricing of wholesale gas in the Netherlands, Frontier Economics, oktober Resultaten en beoordeling De vergelijking van de door GasTerra gehanteerde prijzen met de verschillende benchmarks laat een wisselend beeld zien. Zo lagen GasTerra s prijzen voor grootverbruikers in 2003 en 2004 boven alle benchmarks, maar in 2005 en 2006 onder alle benchmarks. In 2007 lag GasTerra s tarief ca. 5% boven de meeste benchmarks. Gemiddeld over de verschillende geanalyseerde jaren en over de verschillende benchmarks lagen GasTerra s tarieven voor grootverbruikers rond de berekende benchmarkprijzen of iets daaronder. 6 Dit is een gebruikelijke methode voor het modelleren van energiemarkten. 4
5 Voor kleinverbruikers geldt dat in geen enkel jaar ( ) GasTerra s prijs consistent boven of juist onder alle benchmarks lag. 7 Uit de merit order analyse (het tweede type benchmark) blijkt echter dat de marginale bron van gas (de laatste bron in de merit order die nodig is om aan de totale marktvraag te voldoen) in de jaren steeds import via Duitsland is. Op basis daarvan kan worden geconcludeerd dat de meest relevante potentiële concurrent voor GasTerra in het eerste type benchmarks het grote Duitse gasbedrijf is. Op grond van het voorgaande kan worden geconcludeerd dat de benchmark-prijs voor het hypothetische grote Duitse gasbedrijf en de benchmark-prijs uit de merit order analyse de belangrijkste benchmarks vormen. Als alleen deze twee benchmarks in beschouwing worden genomen blijkt uit de analyse dat in de periode de kleinverbruikersprijs van GasTerra boven deze benchmarks lag. 8 In 2005 en 2006 was het verschil ca. 5-10%. In 2007 lag de gemiddelde prijs van GasTerra voor kleinverbruikers ca % boven deze benchmarks. Voor nadere details met betrekking tot de resultaten van de prijsvergelijkingen verwijzen wij naar het eerder genoemde rapport van Frontier Economics. Tarieven zijn op basis van de Mw excessief als ze niet in een redelijke verhouding staan tot de economische waarde van de geleverde prestatie. Als een onderneming met een economische machtspositie tarieven hanteert die duurzaam aanzienlijk hoger zijn dan de tarieven die zouden bestaan in een competitieve markt, is dat een aanwijzing dat die tarieven excessief zijn. Uit het onderzoek van Frontier Economics blijkt niet dat de tarieven die GasTerra heeft gehanteerd duurzaam aanzienlijk boven alle of de meeste benchmarks lagen. Op basis van deze studie kan daarom niet worden geconcludeerd dat GasTerra misbruik van een economische machtspositie heeft gemaakt door het hanteren van excessieve tarieven. Weliswaar lagen GasTerra s tarieven voor kleinverbruikers in de periode duurzaam boven de belangrijkste benchmarks, maar het verschil met de benchmark-prijzen was in 2005 en 2006 nog beperkt. Deze verschillen worden door de NMa niet als aanzienlijk gekwalificeerd. 9 In het laatste jaar van de studie, 2007, was GasTerra s prijs voor kleinverbruikers wel aanzienlijk hoger dan de belangrijkste benchmark-prijzen. Het aanzienlijke verschil tussen de gemiddelde prijs van GasTerra en de belangrijkste benchmarks voor kleinverbruikers in 2007 is voor de NMa aanleiding om de prijsontwikkelingen op de Nederlandse groothandelsmarkt voor gas nauwlettend te blijven volgen. De NMa is voornemens om in de eerste helft van 2010 het hierboven beschreven onderzoek nogmaals uit te voeren, waarin dan de prijsontwikkelingen van 2008 en 2009 kunnen worden meegenomen. 7 Voor 2004 was er slechts één benchmark beschikbaar. Vóór 2004 zijn geen benchmarks voor kleinverbruikers beschikbaar. 8 Voor 2004 is geen merit order benchmark beschikbaar. 9 Voor de omvang van de prijsverschillen moet een zekere onzekerheidsmarge in acht worden genomen. 5
6 4 Actualiteit: koppeling van gasprijzen aan olieprijzen In diverse media is aandacht geweest voor de prijzen op de gasmarkt. Zo staat er bijvoorbeeld in het Energiebeurs bulletin van augustus 2008: De Brancheverenigingen LTO Glaskracht Nederland en Productschap Tuinbouw (PT) doen een beroep op kabinet, politiek en de NMa om in te grijpen in de gasmarkt. Volgens hen werkt de huidige gasmarkt niet naar behoren. Op basis van onderzoek concluderen ze dat van een koppeling tussen gasprijs aan de olieprijs geen sprake meer is. Dit laatste is inderdaad goed mogelijk. Of er sprake is van een (vaste) koppeling tussen gas- en olieprijzen is mededingingsrechtelijk echter niet relevant; waar het om gaat is of de prijzen excessief zijn of op een andere manier een inbreuk op de Mededingingswet vormen. In het verleden bestond er een vaste koppeling tussen gasprijs en olieprijs, maar in de onderzochte periode (vanaf 2001) was die niet meer van kracht. De totstandkoming van de gasprijs is in principe een zaak van de aanbieder, in dit geval GasTerra. De koppeling met de olieprijs is een keuze en geen plicht. De NMa heeft dan ook niet onderzocht of er effectief sprake was van een koppeling tussen gas- en olieprijzen, maar of de gasprijzen in het verleden excessief zijn geweest. Dit onderzoek moest zorgvuldig worden uitgevoerd en heeft dan ook de nodige tijd gevraagd. Inmiddels is het onderzoek afgerond. Er kan niet geconcludeerd worden dat er in de onderzochte periode sprake is was van excessieve prijzen in mededingingsrechtelijke zin. Zoals eerder vermeld blijft de NMa de prijsontwikkelingen de komende jaren volgen. 6
BESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 5720_1 / 63 Betreft
Nadere informatieBESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 5968 / 11.BT288
Nadere informatieBESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. Openbaar. 1. Verloop van de procedure
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 5968/141 Betreft zaak: Bezwaar OCI AFA VoF (voorheen DSM AFA VoF)/GasTerra B.V. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit
Nadere informatieOpbouw van huidige en toekomstige energieprijzen
ECN Beleidsstudies ENERGIE MARKT TRENDS 2001 Energieprijzen Opbouw van huidige en toekomstige energieprijzen Fieke Rijkers Opbouw van huidige en toekomstige energieprijzen De eindverbruikersprijzen voor
Nadere informatieRekenmodel Gelijk Als Anders (GAA) tarieven warmte
1 Rekenmodel Gelijk Als Anders (GAA) tarieven warmte ies: e kosten: voor bestaande projecten: Vastrecht SV = Vastrecht gas + all in rhoudskosten CV. voor nieuwe projecten (na 1-1-2007) de EAB zodanig in
Nadere informatieEnergieprijzen in vergelijk
CE CE Oplossingen voor Oplossingen milieu, economie voor milieu, en technologie economie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 611 HH Delft 611 HH Delft tel: tel: 015 015 150 150 150 150 fax: fax:
Nadere informatieEnergieprijsvergelijkers
Energieprijsvergelijkers Onderzoek naar de kwaliteit van vergelijkingssites voor elektriciteit en gas op het internet Den Haag, april 2006 Projectteam: drs. B.W. Postema drs. M.M. van Liere mr. D.F.J.M.
Nadere informatieINDICATIEVE VERGELIJKING VAN DE TARIEVEN VOOR DE OVERBRENGING VAN AARDGAS VAN FLUXYS NV EN VERSCHEIDENE EUROPESE OPERATOREN
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. 02/289.76.11 Fax 02/289.76.99 PERSCONFERENTIE Brussel - 5 april 2002 INDICATIEVE VERGELIJKING VAN
Nadere informatieTarievenonderzoek energie
2013 Tarievenonderzoek energie Vereniging de Vastelastenbond Onderzoek naar het verschil in tarieven voor onbepaalde tijd (slaperstarieven) in de energiemarkt Vereniging de Vastelastenbond 21-5-2013 Inhoudsopgave
Nadere informatieMonitor Financiële Sector:
Nederlandse Mededingingsautoriteit Monitor Financiële Sector: Notitie bij Sectorstudie Vastgoedfinanciering, SEO Economisch Onderzoek oktober 2011 Nederlandse Mededingingsautoriteit Postbus 16326 2500
Nadere informatiewww.consumind.nl Februari 2012
www.consumind.nl Februari 2012 Dit informatiepakket bevat de volgende onderdelen: Achtergrond en algemene informatie energiemarkt. Vast of variabel energiecontract? De meest gestelde vragen bij overstappen.
Nadere informatieBesluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1899/ NUON GGR I. MELDING 1. Op 26 april 2000 heeft
Nadere informatieBESLUIT. Openbaar. Nederlandse Mededingingsautoriteit. I. Het verloop van de procedure
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 2260-108 Betreft zaak: Vereniging Vrije Vogel vs. KLM Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit op het bezwaar van Vereniging
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek
Centraal Bureau voor de Statistiek TOELICHTING STATLINETABEL EINDVERBRUIKERSPRIJZEN AARDGAS EN ELEKTRICITEIT Arthur Denneman Samenvatting: In juli is een vernieuwde StatLinetabel met eindverbruikersprijzen
Nadere informatieWet Toezicht CBO s, tarieven
Wet Toezicht CBO s, tarieven www.vandiepen.com Kamiel Koelman VVA Vergadering 5 juni 2009 Extra Toezicht tarieven is wenselijk Want CBO heeft (meestal) machtspositie CBO kan worden beschouwd als kartel
Nadere informatieBesluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 2130/Eneco - GZO I. MELDING 1. Op 9 oktober
Nadere informatieBESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 5691 / 11 Betreft
Nadere informatieMisbruik van een economische machtspositie
Mededingingswet Misbruik van een economische machtspositie Nederlandse Mededingingsautoriteit Mededingingswet Misbruik van een economische machtspositie De Mededingingswet stelt regels ten aanzien van:
Nadere informatieDe waarde van stadswarmte. Hoe komt de prijs tot stand?
De waarde van stadswarmte Hoe komt de prijs tot stand? De waarde van stadswarmte 3 Hoe komt de prijs tot stand? De energierekening is voor vrijwel iedereen een belangrijk onderdeel van de maandelijkse
Nadere informatieOnderzoek. Wie is de grootste producent van duurzame elektriciteit in Nederland 2012. Auteur: C. J. Arthers, afd. Corporate Responsibility, Essent
Onderzoek Wie is de grootste producent van duurzame elektriciteit in Nederland 2012 Auteur: C. J. Arthers, afd. Corporate Responsibility, Essent Datum: 9 september 2013 Vragen of reacties kunt u sturen
Nadere informatieBESLUIT. 1. Naar aanleiding van deze aanvraag is onderzocht of er mogelijk sprake is van overtreding van artikel 24 Mw door Veenman.
BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot afwijzing van een aanvraag tot het nemen van een besluit op grond van artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nadere informatieBESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 5724 / 15 Betreft
Nadere informatieBESLUIT. file://e:\archief1998\besluiten\bcm\bcm1183-9812b.htm
pagina 1 van 6 BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Naaknummer 1183: EDON-Frigem I. MELDING
Nadere informatieEnergierekening 334 euro hoger CBS
Energierekening 334 euro hoger CBS 16-2-2019 Huishoudens betalen in 2019 meer voor energie. Met de nieuwe tarieven van januari 2019 komt de gemiddelde jaarlijkse energierekening uit op 2 074 euro, 334
Nadere informatieBegroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018
1 VALKENBURG AAN DE GEUL Begroting 2015 en meerjarenraming 20162018 Een analyse 11 november 2014 2 D66 heeft in de vergadering van de raadscommissie EFTR (29 oktober 2014) aangegeven tevreden te zijn over
Nadere informatieM A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012
M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.
Nadere informatie02/02/2001. 1. Aanwijzing van Belgacom Mobile NV als operator met een sterke marktpositie
ADVIES VAN HET BIPT OVER DE AANWIJZING VAN BELGACOM MOBILE NV ALS OPERATOR MET EEN STERKE POSITIE OP DE MARKT VOOR OPENBARE MOBIELE TELECOMMUNICATIENETWERKEN EN OP DE NATIONALE MARKT VOOR INTERCONNECTIE
Nadere informatieWijziging van de Elektriciteitswet 1998, de Gaswet en de Warmtewet (wijzigingen samenhangend met het energierapport 2011)
Wijziging van de Elektriciteitswet 1998, de Gaswet en de Warmtewet (wijzigingen samenhangend met het energierapport 2011) NOTA VAN WIJZIGING Het voorstel van wet wordt gewijzigd als volgt: A Artikel I,
Nadere informatieEnergie inkopen in de zorg: keuzes maken
Energie inkopen in de zorg: keuzes maken Het inkopen van energie is complex. Sinds de liberalisering van de energiemarkt is niets doen eigenlijk geen optie; afnemers moeten zelf actief zijn op de energiemarkt
Nadere informatieBESLUIT. Zaaknummer 146: Gemeente Dinxperlo versus IBM Nederland B.V.
BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot afwijzing van een aanvraag tot het nemen van een besluit op grond van artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nadere informatieCONCEPT 30 januari 2008
CONCEPT 30 januari 2008 Regeling van de Minister van Economische Zaken van, nr. WJZ, houdende vaststelling van correcties ten behoeve van de voorschotverlening voor de stimulering van duurzame energieproductie
Nadere informatieBESLUIT. 6. Op 14 oktober 2004 heeft ten kantore van de NMa een hoorzitting plaatsgevonden. Hierop hebben Move en Stemra zich laten vertegenwoordigen.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 3720-31 Betreft zaak: Mosselman-Stemra Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit op het bezwaar gericht tegen zijn besluit
Nadere informatieLeveranciersverplichting hernieuwbare energie
De Nederlandse regering heeft zich gecommitteerd aan ambitieuze doelstellingen op het gebied van hernieuwbare energie in 2020 en verschillende beleidsinstrumenten ingezet om deze doelstellingen te behalen.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 29 023 Voorzienings- en leveringszekerheid energie Nr. 66 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieNieuwsbrief Nummer 12 Datum: 9 februari 2019
Nieuwsbrief Nummer 12 Datum: 9 februari 2019 1. Inleiding De laatste dagen komen er bij het bestuur verschillende vragen binnen naar aanleiding van de overstap naar de gezamenlijke energieleverancier Energie
Nadere informatieDatum 19 januari 2009 Betreft Motie Ten Hoopen c.s. over een analyse van de werking van de gasmarkt (31 700-XIII, nr. 24)
E09026-TB9.004 > Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Bezuidenhoutseweg 30 Postbus 20101 2500 EC Den Haag T
Nadere informatieLeveringscontract groen gas en de SDE+-regeling
Leveringscontract groen gas en de SDE+-regeling Het ministerie van Economische Zaken berekent ieder jaar de productiekosten van groen gas. Deze berekeningen vormen het fundament van de SDE+basisbedragen
Nadere informatieAchtergrond leveringszekerheid L-gas en wettelijke taak GTS met betrekking tot kwaliteitsconversie
Achtergrond leveringszekerheid L-gas en wettelijke taak GTS met betrekking tot kwaliteitsconversie Afdeling Network Configuration Rapport Achtergrond leveringszekerheid L-gas en wettelijke taak GTS met
Nadere informatieIntroductie NMa, inkoopsamenwerking en bid-rigging
Introductie NMa, inkoopsamenwerking en bid-rigging NEVI Zorgcongres Jeroen Braaksma & Marie-Louise Leijh-Smit Senior Inspecteurs, Directie Mededinging, Cluster Zorg Inhoud 1. Introductie NMa 2. Inkoopzijde
Nadere informatieBESLUIT. Dienst uitvoering en toezicht Energie. Inleiding en verloop procedure
Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Nummer: 100792/ 47 Betreft: Besluit tot wijziging van het besluit van 18 juli 2001 kenmerk 100247/37, waarbij de tarieven zijn vastgesteld die Westland Energie
Nadere informatieTrendrapportage Marktwerking en Consumentenvertrouwen in de energiemarkt. Tweede halfjaar 2014
Trendrapportage Marktwerking en Consumentenvertrouwen in de energiemarkt Tweede halfjaar 2014 Den Haag, april 2015 Samenvatting Meer overstappers, met een grote intentie om nogmaals over te stappen In
Nadere informatieBESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 3885 / 20 Betreft
Nadere informatieKartelvorming bij Aanbestedingen en Wet M&O. Rick van Tol en Karen Pier
Kartelvorming bij Aanbestedingen en Wet M&O Rick van Tol en Karen Pier Bijeenkomst VJK, 23 november 2017 1 Programma I II Wat doet ACM? Hoe herken ik een kartel? Case: bid-rigging III De overheid als ondernemer
Nadere informatieZaak T-228/97. Irish Sugar plc tegen Commissie van de Europese Gemeenschappen
Zaak T-228/97 Irish Sugar plc tegen Commissie van de Europese Gemeenschappen Artikel 86 EG-Verdrag (thans artikel 82 EG) Machtspositie en collectieve machtspositie Misbruik Geldboete" Arrest van het Gerecht
Nadere informatie1 Inleiding. 2 Wettelijke context BESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 82, eerste lid, jo. artikel 82, vierde lid, van de Gaswet. Nummer
Nadere informatieEmissiekentallen elektriciteit. Kentallen voor grijze en niet-geoormerkte stroom inclusief upstream-emissies
Emissiekentallen elektriciteit Kentallen voor grijze en niet-geoormerkte stroom inclusief upstream-emissies Notitie: Delft, januari 2015 Opgesteld door: M.B.J. (Matthijs) Otten M.R. (Maarten) Afman 2 Januari
Nadere informatieKosten van windenergie wat zijn gevolgen voor de electriciteitsvoorziening?
1 Kosten van windenergie wat zijn gevolgen voor de electriciteitsvoorziening? Prof. dr. Machiel Mulder Faculteit Economie en Bedrijfskunde, RUG Economisch Bureau, Autoriteit Consument en Markt 2 e NLVOW
Nadere informatieNotitie consultatiebijeenkomst 20 april 2011 honorarium medische specialisten DOT 2012
Notitie consultatiebijeenkomst 20 april 2011 honorarium medische specialisten DOT 2012 Bepaling BKZ aandelen per medisch specialisme 1. Inleiding Dit memo dient ter voorbereiding op de 4 de klankbordgroepbijeenkomst
Nadere informatieTrendrapportage Marktwerking en Consumentenvertrouwen in de energiemarkt. Tweede halfjaar 2013
Trendrapportage Marktwerking en Consumentenvertrouwen in de energiemarkt Tweede halfjaar 2013 Den Haag, april 2014 Samenvatting Overstappers stappen vaker over en zijn daar zeer tevreden over In 2013 is
Nadere informatieLeeswijzer Tarievencode Elektriciteit
Leeswijzer Tarievencode Elektriciteit Doel leeswijzer TarievenCode... 2 Aansluittarieven (hoofdstuk 2 TarievenCode)... 2 2. Twee soorten aansluittarieven... 2 2.. Eenmalig aansluittarief afhankelijk van
Nadere informatieENERGIE IN EIGEN HAND
Zonne-energie voor bedrijven? ENERGIE IN EIGEN HAND De Stichting Beheer Bedrijvenpark Merm, heeft een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor bedrijven om d.m.v. aanbrengen van zonnepanelen op het
Nadere informatieGegevens stroometikettering 2004
CE CE Oplossingen voor Oplossingen voor milieu, economie milieu, economie en technologie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft tel: 015 2 150 150 fax: fax: 015 015 2 150 150 151 151
Nadere informatieM A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Oktober 2015
M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Oktober 2015 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.
Nadere informatie94% betaalt te veel Hoe Nederland na de liberalisatie reageert op de nieuwe aanbieders op de Nederlandse energiemarkt
94% betaalt te veel Hoe Nederland na de liberalisatie reageert op de nieuwe aanbieders op de Nederlandse energiemarkt Drs. Maurice de Hond (www.peil.nl) Mei 2009 1 Inleiding Bij alle producten of diensten
Nadere informatiePer koerier Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (Directie Toezicht Energie) Wijnhaven GA DEN HAAG
PO Box 190 3000 AD Weena 666 3012 CN Rotterdam T +31 (0)10 404 21 11 F +31 (0)10 404 23 33 Iman Brinkman, advocaat Doorkiesnummer: 010 40 42 433 Email: Iman.brinkman@simmons-simmons.com Our Ref IXB/aw16/Letter
Nadere informatieBESLUIT. Zaaknummer: 77 Fiscaal up to Date/Kluwer. Inleiding
BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit om geen toepassing te geven aan zijn bevoegdheid zoals beschreven in artikel 56, lid 1, van de Mededingingswet. Zaaknummer:
Nadere informatieBESLUIT. Nederlandse Mededingingsautoriteit. Openbaar. I. Verloop van de procedure
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 102220_3/27 Betreft zaak: zaak 102220 Pawex Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit op het bezwaar van de Vereniging
Nadere informatieTrendrapportage Marktwerking en Consumentenvertrouwen in de energiemarkt Tweede halfjaar 2012
Trendrapportage Marktwerking en Consumentenvertrouwen in de energiemarkt Tweede halfjaar 2012 Inhoud Inleiding en leeswijzer... 4 1 Tevredenheid en vertrouwen van de consument... 5 2 Tevredenheid over
Nadere informatieM A R K T M O N I T O R E N E R G I E - mei 2012
M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - mei 2012 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.
Nadere informatieBESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 81c, eerste lid van de Gaswet.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 81c, eerste lid van de Gaswet. Nummer 102365_2/8 Betreft zaak:
Nadere informatieVragen en antwoorden geneesmiddelenprijzen
Vragen en antwoorden geneesmiddelenprijzen Wie bepaalt precies de prijs van een geneesmiddel? De geneesmiddelenfabrikant bepaalt in eerste instantie de prijs van een geneesmiddel. Hij doet dit binnen de
Nadere informatieAutoTrack.nl Market Analyser
AutoTrack.nl Market Analyser Wat is MarketAnalyser? MarketAnalyser is een in AutoTrack.nl geïntegreerd informatiesysteem. Dit systeem geeft u snel overzicht en inzicht in de competitiviteit van de verkoopprijzen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 26 463 Regels omtrent het transport en de levering van gas (Gaswet) Nr. 95 DERDE NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen 4 april 2000 Het voorstel van wet
Nadere informatieEnergie Rapport Stand van zaken op de consumentenmarkt Eerste halfjaar 2011
Energie Rapport Stand van zaken op de consumentenmarkt Eerste halfjaar 2011 Energiekamer Nederlandse Mededingingsautoriteit Den Haag, september 2011 Inhoud Inleiding en leeswijzer...3 1 Vraag naar producten...
Nadere informatieHandel in gebruikte goederen
Handel in gebruikte goederen Wanneer u (mede) handelt in gebruikte goederen kunt u voor de BTW de margeregeling toepassen. U betaalt dan BTW over de winstmarge en niet over de omzet. De margeregeling geldt
Nadere informatieBetreft Beantwoording vragen van het lid Spies (CDA) over energieprijzen en - contractsvoorwaarden voor consumenten
> Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Directoraat-generaal voor Bezuidenhoutseweg 30 Postbus 20101 2500 EC
Nadere informatieRapport. Prijskoppeling aardgas SLEA. Een overleefde traditie? Studie uitgevoerd in opdracht van het Productschap Tuinbouw
Rapport Prijskoppeling aardgas Een overleefde traditie? Studie uitgevoerd in opdracht van het Productschap Tuinbouw Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Management Samenvatting... 3 1. Inleiding... 5 2. Algemene
Nadere informatieZaaknummer 1436/ Baron Von Quast Juchter vs. Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn
BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot afwijzing van een aanvraag tot het nemen van een besluit op grond van artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet.
Nadere informatie(Dossiernummer: 2004-0153) 9 december 2004 CGB-advies/2004/09. op het verzoek schrift van 27 mei 2004 van. gevestigd en kantoorhoudend te
Advies inzake de berekening van de omvang van pensioenen onder artikel 12c Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen (WGB) (Dossiernummer: 2004-0153) 9 december 2004 CGB-advies/2004/09 op het verzoek
Nadere informatievan 28 februari 2006
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt North Plaza B Koning Albert II-laan 7 B-1210 Brussel Tel. +32 2 553 13 79 Fax +32 2 553 13 50 Email: info@vreg.be Web: www.vreg.be Persmededeling
Nadere informatieBIJLAGEN BEHORENDE BIJ DE TUSSENRAPPORTAGE LIEGEN DE GASMETERS?
BIJLAGEN BEHORENDE BIJ DE TUSSENRAPPORTAGE LIEGEN DE GASMETERS? Bijlage 1 Informatieverzoek aan vergunninghouders Geachte heer/mevrouw, De Tweede Kamer heeft op 3 april jl. met de Minister van Economische
Nadere informatieNederlandse Mededingingsautoriteit
Nederlandse Mededingingsautoriteit Aan De Nederlandse Zorgautoriteit T.a.v. mr. drs. T.W. Langejan Postbus 3017 3502 GA Utrecht Datum Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage(n) 6 september 2010 6820_30 Onderwerp
Nadere informatieBESLUIT. file://e:\archief1998\besluiten\bcm\bcm htm
pagina 1 van 5 BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer: 1134/Heineken - Barneveldse
Nadere informatieSalderingsoverzicht 18-12-2012
Salderingsoverzicht 18-12-2012 Salderingsoverzicht Particulieren Door zelf zonne-energie op te wekken bespaart u op uw energierekening. Uw stroomtarief is opgebouwd uit een kaal leveringstarief, energiebelasting
Nadere informatieAan de brochure kunnen geen rechten worden ontleend.
De Mededingingswet stelt regels ten aanzien van: concurrentiebeperkende afspraken; misbruik van een economische machtspositie; concentraties van ondernemingen. Deze brochure bevat een toelichting op het
Nadere informatieRICHTSNOEREN AANWIJZING AANMERKELIJKE MACHT OP DE MARKT
RICHTSNOEREN AANWIJZING AANMERKELIJKE MACHT OP DE MARKT I Inleiding 1. Het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (hierna: het college) publiceert hierbij richtsnoeren die aangeven
Nadere informatieLeveranciers en afnemers mogen samenwerken, maar er zijn grenzen
Leveranciers en afnemers mogen samenwerken, maar er zijn grenzen Inleiding Samenwerking tussen leveranciers en afnemers Leveranciers en afnemers moeten afspraken maken over de distributie van goederen
Nadere informatieBESLUIT. file://e:\archief1998\besluiten\bcm\bcm0748-9806.htm
pagina 1 van 5 BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer: 748 / Edon - Westergo 1. Op 14
Nadere informatieBESLUIT. file://e:\archief1998\besluiten\bcm\bcm htm
pagina 1 van 5 BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1160/ Pon - Achterveld-Cebeco-Agrivor
Nadere informatieBESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Nummer 6486/62 Betreft zaak: Easyjet v. N.V. Luchthaven Schiphol 1. Inleiding 1. Op
Nadere informatieDe Landsverordening inzake Concurrentie. De regels uit de Landsverordening inzake concurrentie uitgelegd
De Landsverordening inzake Concurrentie De regels uit de Landsverordening inzake concurrentie uitgelegd Waar gaat deze brochure over? In deze brochure kunt u lezen over de Landsverordening inzake concurrentie
Nadere informatieBesluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.
BESLUIT Zaaknummer 1790/ ENCI - Beamix Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. I. MELDING 1. Op 11 februari
Nadere informatieMarktscan Mondzorg Publicatie prijsontwikkeling januari 2012
2012 Marktscan Mondzorg Publicatie prijsontwikkeling januari 2012 Per 1 januari 2012 zijn de prijzen voor de mondzorg met een driejarig experiment vrijgegeven. De minister heeft de NZa hierbij de opdracht
Nadere informatieMarktscan Mondzorg Publicatie prijsontwikkeling januari 2012
2012 Marktscan Mondzorg Publicatie prijsontwikkeling januari 2012 Per 1 januari 2012 zijn de prijzen voor de mondzorg met een driejarig experiment vrijgegeven. De minister heeft de NZa hierbij de opdracht
Nadere informatieReactie van Eneco op vragen uit Regio Utrecht Dit document is het laatst bewerkt op 14-03-2014
Reactie van Eneco op vragen uit Regio Utrecht Dit document is het laatst bewerkt op 14-03-2014 Vanuit de Regio Utrecht heeft Eneco diverse vragen ontvangen en zijn er onduidelijkheden ontstaan over de
Nadere informatiePraktijkopgave: Kleenext
Praktijkopgave: Kleenext De firma Kleenext is actief in het marktsegment van onderhoudsproducten voor huis en tuin. Er wordt in de loop van de volgende budgetperiode een nieuw product gelanceerd. Het gamma
Nadere informatieOBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
OBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 3 de kwartaal 2012 Inleiding Hoewel de CREG (de federale regulator) bevoegd is voor de tarieven, publiceert Brugel elk
Nadere informatieREG2017 Wijziging berekening inkoopkosten energie GTS en TenneT
Notitie Aan Klankbordgroep REG2017 Datum 23 september 2015 Onderwerp REG2017 Wijziging berekening inkoopkosten energie GTS en TenneT 1 Inleiding Deze notitie dient ter voorbereiding op het onderwerp inkoopkosten
Nadere informatieDatum 14 februari 2014 Betreft Beantwoording vragen met betrekking tot tarieven bij stadsverwarming
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieBESLUIT. Juridisch kader
Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Nummer: Betreft: 101759_19-6 Besluit tot het verlenen van een vergunning voor de levering van gas aan kleinverbruikers op grond van artikel 45, eerste lid,
Nadere informatieALGEMENE INFORMATIE SALDEREN SOLAR2020. Uw Specialist in Zonnepaneelsystemen.NL
ALGEMENE INFORMATIE SALDEREN SOLAR2020 Salderingsoverzicht Particulieren Door zelf zonne-energie op te wekken bespaart u op uw energierekening. Uw stroomtarief is opgebouwd uit een kaal leveringstarief,
Nadere informatieNotitie Amsterdam, 20 november Samenvatting. 1 Langetermijnenergieprijs
Notitie Amsterdam, 20 november 2017 ECN-N--17-026 Kenmerk Afdeling Van Voor Beleidsstudies Sander Lensink, Adriaan van der Welle Ministerie van Economische Zaken Onderwerp Basisprijzen en basisprijspremies
Nadere informatieProfiel- en onbalans kosten (gemiddelde 2015-2029) [ /kwh]
Notitie Petten, 15 december 2014 Afdeling Policy Studies Van Aan Carolien Kraan, Sander Lensink S. Breman-Vrijmoed (Ministerie van Economische Zaken) Kopie Onderwerp Basisprijzen SDE+ 2015 Samenvatting
Nadere informatie3 Consumentenprijs, BTW en inkoopwaarde van de omzet
3 Consumentenprijs, BTW en inkoopwaarde van de omzet 3.1 Inleiding De overheid profiteert mee van elke aankoop die wordt gedaan. Want iedere ondernemer is verplicht aan de fiscus omzetbelasting (btw) af
Nadere informatie1 Juridisch kader BESLUIT. Directie Toezicht Energie
Directie Toezicht Energie BESLUIT Nummer: 102467_2-3 Betreft: Besluit tot het verlenen van een vergunning voor de levering van gas aan kleinverbruikers op grond van artikel 45, eerste lid, van de Gaswet
Nadere informatieRapportage Consumentenmarkt
Rapportage Consumentenmarkt Elektriciteit en gas Eerste helft 2015 Informatie in deze rapportage is afkomstig van energieleveranciers en van het consumentenonderzoek dat de ACM laat doen in juni en december
Nadere informatieAuteur: C J Arthers, afd. Corporate Responsibility, Essent
Onderzoek: Wie is de grootste producent van duurzame elektriciteit in Nederland 2013 Auteur: C J Arthers, afd. Corporate Responsibility, Essent Datum: 22 augustus 2014 Vragen of reacties kunt u sturen
Nadere informatieDe kleur van stroom: de milieukwaliteit van in Nederland geleverde elektriciteit
De kleur van stroom: de milieukwaliteit van in geleverde elektriciteit Feiten en conclusies uit de notitie van ECN Beleidsstudies Sinds 1999 is de se elektriciteitsmarkt gedeeltelijk geliberaliseerd. In
Nadere informatieWeek 5 rechtseconomie HC 9, , Onvolledige mededinging
Week 5 rechtseconomie HC 9, 5-03-2018, Onvolledige mededinging Marktfalen: Marktfalen kunnen ervoor zorgen dat markten niet goed werken. Je hebt marktfalen op verschillende gebieden binnen de economie.
Nadere informatieBUDGETENERGIE MEEST VOORDELIGE AANBIEDER
NATIONAAL BESPAARONDERZOEK ENERGIE NOVEMBER 2013 BespaarWijzer.nl Conclusies Nederlandse huishoudens kunnen gemiddeld 283 per jaar besparen op de energiekosten Veel consumenten hebben nog een traditionele
Nadere informatie