VluchtelingenWerk WOBB Jaarverslag 2014 Locatie Roosendaal

Transcriptie

1

2 Algemeen De lokale afdeling in Roosendaal is onderdeel van VluchtelingenWerk West- en Oost-Brabant & Bommelerwaard (WOBB). In 2014 had VluchtelingenWerk een al bestaand prestatiecontract met de gemeente Roosendaal voor de uitvoering van maatschappelijke begeleiding, het taalcoach project en de huisvesting van statushouders. VluchtelingenWerk Roosendaal heeft als lokale afdeling voor vele uitdagingen gestaan. In 2014 werd de taakstelling tot twee keer toe verhoogd waardoor meer woningen gevonden moesten worden. Waar Roosendaal in 2013 nog te maken had met een taakstelling van 50 vluchtelingen werd deze in 2014 verhoogd naar 72.Niet alleen het huisvesten van vluchtelingen werd hiermee een hele uitdaging, ook het begeleiden van onze doelgroep kwam onder druk te staan. Uitgangspunt bleef dat ondanks de toename van het aantal vluchtelingen de kwaliteit van de begeleiding gelijk moest blijven. De inburgering van vluchtelingen heeft veel aandacht gekregen in Roosendaal. Er was voor onze cliënten weinig tot geen aanbod voor het volgen van een alfabetiserings-, inburgerings- of staatsexamencursus. VluchtelingenWerk is daarom aan de slag gegaan om met één van de bestaande partijen in Roosendaal een aanbod op te zetten. Oriënterende gesprekken zijn gevoerd met alle partijen die een 'Blik op werk'- keurmerk bezitten. Uiteindelijk zijn vervolggesprekken gevoerd met Accessio B.V. omdat dit de enige partij was die per direct kon starten. Zo is er gezamenlijk een inburgeringtraject opgezet waaraan vluchtelingen kunnen meedoen. In februari 2014 zijn deze lessen gestart in buurthuis De Wieken. Het jaar is afgesloten met een totale groep van 65 cliënten die les krijgt in diverse buurthuizen in Roosendaal. Stichting NIDOS (jeugdbescherming voor vluchtelingen) heeft in 2014 een locatie in Roosendaal geopend voor minderjarige alleenstaande vluchtelingen. In de Kortendijksestraat is een groep waar momenteel 13 jongeren verblijven. VluchtelingenWerk Roosendaal helpt deze jongeren met name op het gebied van juridische ondersteuning. Doelgroep De doelgroep van VluchtelingenWerk Roosendaal bestaat uit een drietal verschillende populaties. Statushouders/vluchtelingen Een asielzoeker verkrijgt de status van statushouder/ vluchteling, zodra het asiel is verleend. De gemeente heeft een wettelijke verplichting (= taakstelling) een bepaald aantal mensen in hun gemeente te plaatsen en maatschappelijke begeleiding te bieden. Alleenstaande minderjarige asielzoekers (AMA's) Alleenstaande minderjarige asielzoekers zijn kinderen die zonder ouders of voogd in Nederland asiel aanvragen. Zij zijn extra kwetsbaar en verdienen daarom extra bescherming. Oud-cliënten Dit zijn Statushouders/ vluchtelingen die reeds de volledige begeleiding van 2 jaar door VluchtelingenWerk hebben ontvangen. Zij zijn welkom op het zogeheten inloopspreekuur waar zij terecht kunnen voor juridische ondersteuning en overige vragen. 2

3 Producten Ook in 2014 bestond het aanbod van VluchtelingenWerk Roosendaal uit een scala aan producten. Maatschappelijke begeleiding Op tal van terreinen bevordert VluchtelingenWerk de zelfredzaamheid van de cliënten in de Roosendaalse samenleving. Dat gebeurt door het geven van informatie en advies, het verlenen van concrete diensten en/of doorverwijzen bij vragen of problemen van persoonlijke of maatschappelijke aard. De maatschappelijke begeleiding duurt in totaal twee jaar en is onder te verdelen in drie fasen. In de eerste fase, waarin de cliënt de Nederlandse taal nog niet voldoende beheerst om zelf actief te zijn, wordt heel concrete hulp aangeboden. Daarna een fase waarbij er regelmatig contact is om kennis en vaardigheden bij te brengen. Afhankelijk van de ontwikkeling van de cliënt loopt deze fase veelal tot het einde van diens inburgering. In de laatste fase kan de cliënt op eigen initiatief contact opnemen met zijn begeleider voor informatie. Tijdens de begeleiding wordt regelmatig vastgesteld welke ondersteuning de cliënt nog nodig heeft om zo snel mogelijk zelfredzaam te zijn. Aan het eind van de begeleiding wordt hij voor hulpvragen, die zich daarna nog zouden voordoen, verwezen naar de daarvoor gebruikelijke instellingen in Roosendaal. Alleen voor specifieke vragen ten aanzien van eventuele gezinshereniging, verblijfsvergunning en naturalisatie kan de oud-cliënt ook daarna nog bij VluchtelingenWerk Roosendaal terecht. Voor de maatschappelijke begeleiding wordt gebruik gemaakt van spreekuren, begeleiding bij de cliënt thuis, administratieve ondersteuning en inrichtingshulp. De cliënten kunnen telefonisch of aan de receptie een afspraak maken op één van de spreekuren. Deze vinden plaats op elke dinsdag,- woensdag- en donderdagochtend van 09:00 tot 12:30 en op elke woensdag- en donderdagavond van 19:00 tot 20:30. De rest van de week regelen de medewerkers vanuit huis diverse zaken en bezoeken zij hun cliënten thuis. Om ook na de verhoogde taakstelling hoge kwaliteit en draagbare werkdruk te behouden is besloten een aantal wijzigingen bij het spreekuur door te voeren. In deze nieuwe werkwijze is gekeken hoe we meer /beter kunnen doen in dezelfde tijd. Hiervoor zijn allereerst nieuwe vrijwilligers aangenomen. Zo zijn we in de gelegenheid een 5de spreekuur te starten. Daarnaast maken we meer gebruik van het begrip wederkerigheid. Cliënten worden ingezet als tolk zodat er altijd een tolk aanwezig is (die kan studeren als hij vrij is ). Maar ook de receptie zal op donderdag bezet worden door Hala, een vrouw van Syrische komaf. Cliënten kunnen zo iets terugdoen en bovendien de taal in de praktijk oefenen: een echte win-win! Daarnaast is kritisch gekeken naar ons cliëntenbestand en is dit opgeschoond. Het contact met cliënten die al langer in Roosendaal verblijven en voldoende zelfstandig zijn, wordt afgesloten. De inloopspreekuren zijn wat drukker geworden. Daarom hebben we deze enigszins verlengd. Henk Wagenaar heeft aangegeven alle administratie rondom het spreekuur voor zijn rekening te nemen en er zijn diverse hulpmiddelen ontwikkeld voor de medewerkers. Zo starten we met het werken in checklisten en is er een werkboek voor alle begeleiders. 3

4 Vestigingscoaches zullen cliënten gaan helpen met de vestiging. Hierbij kan je denken aan het aanschaffen van de inboedel en alle hulp daaromheen. Ook zal er extra aandacht komen op de houding van medewerkers. Er gaat nog meer aandacht uit naar de zelfredzaamheid van cliënten. Kernwoorden zijn: alertheid, zelfredzaamheid, kennis, eigen kracht en outreachend. Taalcoach De gemeente Roosendaal heeft in het kader van het Deltaplan- inburgering een financiële bijdrage ontvangen ten behoeve van het taalcoach-project. De gemeente beschikte bij aanvang over een budget voor 450 koppels, in totaal Het taalcoach-project liep in eerste instantie van 2009 tot en met Echter omdat het project zijn nut zo heeft bewezen, wordt het nog steeds voortgezet. Hierdoor zijn we in staat geweest afgelopen jaar 32 vluchtelingen te koppelen aan taalcoaches. Deze taalcoaches gaan uitvoerig aan de slag op het gebied van taalontwikkeling. Zij ondersteunen bij de inburgering en ondernemen activiteiten om de taal ook in de praktijk te brengen. Huisvesting vergunninghouders Asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben ontvangen (vergunninghouders) verhuizen naar een eigen woonruimte. Elk half jaar krijgen gemeenten door het Rijk een taakstelling opgelegd van het aantal te huisvesten vergunninghouders. Op basis daarvan koppelt het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) de vergunninghouder aan een gemeente. De gemeente zoekt vervolgens passende woonruimte Na het succes in 2013 zijn de werkzaamheden rondom de huisvesting van statushouders binnen de gemeente Roosendaal door dezelfde partijen hervat. De gemeente Roosendaal is in deze samenwerking eindverantwoordelijk maar heeft op uitvoerend niveau voornamelijk een toezichtfunctie. De uitvoerende werkzaamheden worden ingekocht bij VluchtelingenWerk Roosendaal dat, in het verlengde van het woonconvenant intensief samenwerkt met AlleeWonen. In 2013 zijn deze partijen in staat geweest om de totale achterstand van 24 om te buigen naar een achterstand van 1, waardoor de gemeente niet langer onder actief toezicht kwam te staan van de Provincie Noord-Brabant. Dit jaar had de gemeente te maken met een taakstelling van 30 vergunninghouders in het eerste halfjaar en 42 in het tweede halfjaar. Om de taakstelling volledig te realiseren dienden in 2014 daarmee 73 statushouders gehuisvest te worden. Begin 2014 hadden we met een aantal ontwikkelingen te maken die zorgden voor een stagnatie in het huisvesten van vergunninghouders. Vanzelfsprekend zijn de gevolgen van de krapte in de sociale huursector merkbaar. Er is een beperkt aantal woningen beschikbaar en door weinig mutaties in de woningmarkt kwamen niet altijd genoeg woningen vrij. Dit,in combinatie met de toename van het aantal vergunninghouders en met name van alleenstaanden, zorgde voor een moeizaam jaar. Maar ook in 2014 heeft de samenwerking zijn vruchten afgeworpen. Er is ingezet op consequent huisvesten en zoeken naar mogelijkheden. Dit heeft er in geresulteerd dat op de peildatum van in totaal 86 vergunninghouders zijn gehuisvest in de gemeente Roosendaal. Hiervoor is intensief samengewerkt en continu gezocht naar maximaal resultaat. De toename van alleenstaanden was groot. Door goed naar de vergunninghouders te kijken kon een reële inschatting worden gemaakt van lopende en komende gezinsherenigingen. 4

5 Zo kon langdurige huisvesting gezocht worden en daarmee kon voorkomen worden dat mensen op korte termijn weer moesten verhuizen in verband met gezinshereniging. Hierdoor is het ratio huis/vergunninghouder verhoogd naar 2.0 waar dit in augustus 2014 nog 1.6 was. Daarnaast is in samenwerking met AlleeWonen constant gezocht naar beschikbare woonruimte en zijn alle mogelijkheden aangegrepen om statushouders te huisvesten. Op deze manier hebben we slechts 57 vergunninghouders hoeven te huisvesten via de reguliere toewijzing vanuit COA. Daarnaast zijn 19 vergunninghouders gehuisvest na gezinshereniging en waren er 10 'zelfmelders'. Ook is getracht de spreiding van vergunninghouders over Roosendaal gelijkmatig te houden. In onderstaand overzicht is duidelijk dat deze verdeling goed gelukt is met een kleine uitschieter in de wijk Westrand. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het feit dat deze wijk een groot aantal woningen binnen de sociale huursector heeft en gemiddeld dus meer mutaties. De verdeling is grondig bestudeerd en wordt meegenomen naar Zo kunnen wijken die afgelopen jaar een kleinere bijdrage hebben geleverd, het komend jaar wellicht wat meer betekenen. Juridische begeleiding VluchtelingenWerk Roosendaal geeft ondersteuning op juridisch gebied. Door middel van uitleg en informatie ten aanzien van het verkrijgen en behouden van een verblijfsvergunning, een eventuele gezinshereniging en de naturalisatie worden cliënten juridisch ondersteund. Veelal gebeurt dit tijdens de maatschappelijke begeleiding. Echter blijft deze dienst in tegenstelling tot de maatschappelijke begeleiding wel toegankelijk voor oud-cliënten van VluchtelingenWerk Roosendaal. Bovendien heeft VluchtelingenWerk Roosendaal de verantwoording gekregen voor de juridische ondersteuning van de AMA s in Roosendaal. Op dit moment zijn voor hen reeds een 13 tal gezinsherenigingen aangevraagd. Activiteiten Naast alle werkzaamheden is VluchtelingenWerk Roosendaal het afgelopen jaar ook betrokken geweest bij diverse activiteiten in de Roosendaalse samenleving. Samenloop voor hoop Op zaterdag 28 en zondag 29 juni hebben VluchtelingenWerk Roosendaal en Amnesty International als Goede Doelenteam deelgenomen aan de 'Samenloop voor hoop' in Roosendaal. Met het evenement wilde het team iets terug doen voor de maatschappij. We vierden dat vele mensen kanker al overleven en dat er iets tegen deze ziekte gedaan kan worden. Tegelijkertijd steunden we (ex-) kankerpatiënten, herdachten we overledenen en zamelden we geld in voor het KWF. Gedurende 24 uur liepen vluchtelingen en vrijwilligers voor dit goede doel. Om dit evenement extra te steunen en tevens het draagvlak voor vluchtelingen te vergroten, was hiervoor een postercampagne ontwikkeld. 5

6 As I left my fathers house Ook was VluchtelingenWerk betrokken bij de theatervoorstelling As I left my fathers house van New Dutch Connections. Deze voorstelling gaat over de langjarige gevolgen van oorlog en over het bidden op momenten die er toe doen. Het is een op waarheid gebaseerd toneelstuk met vluchtverhalen van migranten, waarbij geput wordt uit verhalen van de grote profeten uit drie religies. Ook zij moesten huis en haard verlaten door agressie, armoede of oorlog. Ook zij sloegen een onbekende weg in vol onzekerheid en gevaar. Verhalen uit de Bijbel, de Koran en de Tenach mengen zich met persoonlijke geschiedenissen en overwegingen van vluchtelingen. Het gevaar, de anarchie, de hidjra en de pijn van verlies komen aan de orde. Evenals de eenzaamheid van het niet weten wat de volgende stap is en waarheen deze gezet moet worden. Maar aan de andere zijde wacht het begin van vernieuwing en de kracht van Liefde. In deze theatervoorstelling wordt een niet-westerse manier van vertellen gecombineerd met een westers theatrale context. Alle mensen op het podium zijn gelouterde professionals die het stuk de kracht geven die het nodig heeft. Ondanks de fantastische muzikale ondersteuning en de poëtische tekst, schokt de inhoud bij tijd en wijle de toeschouwer. Het publiek voelt zich geraakt en betrokken, zo blijkt achteraf uit reacties. Deze voorstelling werd georganiseerd als afsluiting van het 40-jarig jubileum van Amnesty-groep Roosendaal en was tevens een opmaat naar de Vredesweek. Het was een unieke samenwerking met Amnesty International, Spirit in Roosendaal, het Da Vinci College, de Diaconale Stad Roosendaal en de Raad van Kerken. Je suis Charlie Aan het einde van het jaar had VluchtelingenWerk een prominente rol tijdens de solidariteitsbijeenkomst in Roosendaal naar aanleiding van de treurige aanslagen op Charlie Hebdo in Parijs. Onder de 200 aanwezige Roosendalers waren ruim 40 vluchtelingen aanwezig om hun solidariteit uit te spreken aan de overledenen en nabestaanden van de aanslag. Tijdens deze bijeenkomst liepen de vluchtelingen met een tekening ontworpen door één van onze cliënten. Ondanks de erg treurige aanleiding van deze bijeenkomst werd de aanwezigheid van onze nieuwe Roosendalers zeer gewaardeerd. Publieksvoorlichting In 2014 zijn er vier dagdelen voorlichting gegeven op het Kellebeek College. Tijdens deze voorlichtingen wordt informatie gegeven over vluchtelingen en VluchtelingenWerk. Daarnaast zijn in de pers de werkzaamheden van VluchtelingenWerk niet onopgemerkt gebleven. Meerdere keren stond we in de aandacht bij lokale kranten. Activiteiten die werden ondernomen kregen aandacht maar ook persoonlijke verhalen van vluchtelingen mochten aan bod komen. VluchtelingenWerk kon op deze wijze feiten, cijfers en nuances naar buiten brengen, die kunnen helpen in het lokale draagvlak voor vluchtelingen. 6

7 Vrijwilligers Ook in 2014 is binnen VluchtelingenWerk Roosendaal met een enthousiaste groep vrijwilligers gewerkt aan de diensten van VluchtelingenWerk. In 2014 zijn er een behoorlijk aantal nieuwe vrijwilligers actief geworden binnen de organisatie. Momenteel werkt VluchtelingenWerk Roosendaal met een groep van 45 enthousiaste vrijwilligers. Regelmatig wordt door hen cursussen en trainingen gevolgd om over alle actuele kennis en vaardigheden te beschikken, die van belang zijn voor het werk. In 2015 zal nog steeds gezocht worden naar nieuwe vrijwilligers om de continuïteit te waarborgen. Vooruitblik op 2015 In 2015 liggen er weer genoeg taken voor VluchtelingenWerk Roosendaal. Dat werk is belangrijker dan ooit. Vluchtelingen vriezen dood in Libanon, honderden verdrinken in zee, doodsangsten worden doorstaan tijdens de vlucht naar Europa en familie moet worden achtergelaten in erbarmelijke omstandigheden in oorlogsgebied. Alleen al in Syrië zijn 10 miljoen mensen zonder huis en 3.2 miljoen mensen op de vlucht. Polarisatie wordt in de hand gewerkt door extremisme en angst, in een tijd dat het aantal vluchtelingen juist toeneemt. In Roosendaal staan we voor de uitdaging het komende jaar 132 vluchtelingen te huisvesten. Met onze transitie van de maatschappelijke begeleiding en de vernieuwde afspraken met de gemeente bereiden we ons voor om het groeiende aantal vluchtelingen een nog betere ondersteuning te bieden bij hun integratie in het Roosendaalse. Er liggen uitdagingen op het vlak van participatie en arbeid. Het is van cruciaal belang dat vluchtelingen actief deelnemen in de maatschappij. Deze stap naar werk is nog groot. Met de invoering van de Participatiewet krijgt VluchtelingenWerk ook op dit terrein een grotere rol. VluchtelingenWerk Roosendaal vindt het van belang dat vluchtelingen actief zijn na(ast) het inburgeringstraject dat zij volgen. Dit gebeurt onvoldoende tijdens trajecten die gericht zijn op in- en ompak werkzaamheden. We onderzoeken mogelijkheden om cliënten actief deel te laten uitmaken van de samenleving door het uitvoeren van maatschappelijk nuttige functies met voldoende aandacht voor de ontwikkeling van vluchtelingen. VluchtelingenWerk Roosendaal wil samen met ketenpartners gaan onderzoeken op welke wijze de integratie en participatie van vluchtelingen geoptimaliseerd kan worden. Zo zullen gesprekken gevoerd worden om te kijken wat vluchtelingen bijvoorbeeld voor de wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) kunnen betekenen. Met het groeien van onze doelgroep neemt het belang toe van een goede samenwerking en afstemming met alle maatschappelijke organisaties. Op die manier kan gezorgd worden voor goed verlopende processen, een breder draagvlak en betere dienstverlening voor onze cliënten. Er wordt gestart met partijen die actief in wijken werken, omdat zij de ogen en oren kunnen zijn voor onze organisatie. Er zal in 2015 gewerkt worden aan een aantal nieuwe projecten: de cursus 'omgaan met geld', een instrument voor het stimuleren van zelfredzaamheid, een mentorproject voor jongeren en een training arbeidsparticipatie. Bovendien heeft de gemeente Roosendaal de wens uitgesproken om jongere vluchtelingen in kamerprojecten te huisvesten. Hoewel VluchtelingenWerk uitgesproken voorstander is van één ieder zelfstandig te huisvesten zal de organisatie wel actief deelnemen aan de ontwikkeling van kamerbewoning op zeer kleine schaal. Op deze manier kan VluchtelingenWerk de belangen van vluchtelingen bewaken en zorgen voor goede randvoorwaarden en doorgroeikansen. 7

8 Is VluchtelingenWerk Roosendaal klaar voor 2015? Zeker weten! We zullen ons blijven ontwikkelen en verder uitbreiden, de samenwerking met andere organisaties opzoeken en blijven reageren op de ontwikkelingen van morgen. Ook in 2015 liggen er dus weer voldoende taken en uitdagingen. In overleg met de gemeente en onze cliënten zal getracht worden dit allemaal zo optimaal mogelijk vorm te geven. Dit alles kan uiteraard niet zonder een grote enthousiaste groep vrijwilligers die zich week in week uit hard in zetten voor het belang van vluchtelingen. Feiten en cijfers over 2014 Samenvatting 2014 Instroom vluchtelingen 86 Aantal woningen 42 Maatschappelijke begeleiding (16+) 52 Gezinsherenigingen 11 Taalcoach trajecten 32 Aantal vrijwilligers 45 Leeftijdscategorie Aantal Totaal 86 Nationaliteit Aantal Afghaanse 2 Burundische 2 Eritrese 5 Guineese 5 Irakese 9 Iranese 1 Nigeriaanse 1 Sierra Leoonse 2 Soedaneese 1 Somalische 11 Staatloos 1 Syrische 46 Totaal 86 VluchtelingenWerk WOBB, Vincentiusstraat 7, 4701 LN Roosendaal Telefoon: Mail: roosendaal@vluchtelingenwerk-wobb.nl 8