1 de berg olympos: woonplaats van de goden
|
|
- Pieter-Jan Janssens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 In het noorden van Griekenland, op de grens met Macedonië, ligt de berg Olympos, de woonplaats van de goden. Het enorme bergcomplex telt wel 59 pieken, waarvan de grootste 2917 meter hoog oprijst. De toppen zijn vaak in wolken en nevel gehuld. Als plek waar hemel en aarde samenkomen, was het voor de Grieken bij uitstek de plaats waar de goden woonden. De onsterfelijken aten hier ambrozijn en dronken heerlijke nectar. De oppergod was Zeus. Vanaf de Olympos slingerde hij zijn machtige bliksems om de onrechtvaardigen en goddelozen te straffen. Als hij bewoog, dreunde de hele berg. Olympos Thessalië foto Gezicht op de toppen van de Olympos (Thessalië, Noord-Griekenland) 1 de berg olympos: woonplaats van de goden A
2 De Griekse cultuur kwam tot haar grootste bloei in het Athene van de 5de eeuw v.chr. De politieke en intellectuele vrijheid leidde tot hoogtepunten in alle artistieke opzichten. De economische welvaart en de ambitie om de mooiste stad ter wereld te maken, komen het best tot uiting in de gebouwen op de heilige burcht, de akropolis. In de klassieke tijd vormde de akropolis het religieuze centrum van de stad. Athene eerde haar goden met majestueuze marmeren tempels. De antieke schrijver Plutarchus schreef over deze pracht: Deze gebouwen zijn in korte tijd opgericht voor alle tijden. Een eeuwige frisheid stralen ze uit, onberoerd door de jaren. attica Athene foto Blik op de akropolis vanuit het zuidwesten 2 de akropolis van athene: eeuwige frisheid B
3 Aan de zuidoostpunt van Attica steekt kaap Sounion diep in zee. Op het hoogste punt, bijna 70 meter boven de zeespiegel, werd rond 440 v.chr. een imposante tempel voor de zeegod Poseidon gebouwd. Dit gebouw verving de oude tempel, die door de Perzen was verwoest. Iedere zeevaarder die Attica naderde, zag vanuit de verte deze tempel oprijzen, als een baken in zee. In de stad Sounion werd om de vier jaar een groot feest gehouden ter ere van Poseidon met processies, offers en voorstellingen. Zittend op de heuvels langs de zee konden toeschouwers genieten van een groots spektakel: vlootoefeningen en gefingeerde zeeslagen. foto Kaap Sounion met de tempel van Poseidon attica Athene kaap Sounion 3 kaap sounion: poseidon en de zee C
4 In de nazomer van het jaar 490 v.chr. werd op de vlakte van Marathon de beslissende veldslag geleverd tussen een klein leger Atheense strijders en de Perzische legioenen van koning Dareios. Het onmogelijke gebeurde: de Atheners, geholpen door hun slaven en inwoners van Plataia, versloegen het enorme Perzische leger. Volgens de overlevering rende één van de Griekse soldaten, Pheidippides, de 42 kilometer naar Athene om de overwinning te melden. Na zijn woorden Verheugt u, wij hebben gewonnen! viel hij dood neer. De 192 Atheense soldaten werden begraven in een ronde grafheuvel met gedenkstenen en inscripties. De heuvel ligt precies op de plaats waar de strijd een beslissende wending nam. Marathon attica Athene foto Grafheuvel van de Atheners op de vlakte van Marathon 4 marathon: atheense heldendaden D
5 Vanuit Aulis in de landstreek Boeotië zouden de Griekse legers per schip oversteken naar Klein-Azië om de Trojanen te straffen voor de roof van de mooie Helena. Maar de wind ging liggen en de vloot kon niet vertrekken. De reden was een vertoornde godin: Artemis nam het de Myceense koning Agamemnon kwalijk, dat hij een heilig hert had gedood. Alleen het offer van zijn dochter Iphigeneia kon haar woede doen verdwijnen. Agamemnon lokte Iphigeneia naar Aulis en legde haar op het altaar. In een wolk verdween het meisje: Artemis bracht Iphigeneia naar het heiligdom van Tauris en stelde haar aan als priesteres. Later keerde Iphigeneia met haar broer Orestes terug naar Mycene. foto Gezicht op de baai van Aulis vanuit het zuidwesten; over de brug ligt Chalkis (Euboia) boeotië Aulis 5 aulis: oorlog gaat voor het meisje
6 Het heiligdom van Eleusis is gewijd aan de godin Demeter en haar dochter Persephone. Geroofd door Hades, de god van de onderwereld, moet Persephone drie maanden per jaar in de onderwereld verblijven. Wanneer zij in de lente terugkeert op aarde is haar moeder blij en bloeit de natuur weer op. In Eleusis wordt de dood en opstanding van de natuur gevierd met een rituele inwijding in de mysterieën. Dagenlang worden de godinnen geëerd met processies en nachtelijke feesten. Het hoogtepunt van de geheime ceremonies vindt plaats in de vierkante hal, die het Telesterion genoemd wordt. In trance leren de meer dan 3000 inwijdelingen de geheimen van leven en dood kennen. attica Eleusis Athene foto Overzicht van het heiligdom van Eleusis; centraal ligt de hal van het Telesterion 6 eleusis: de cyclus van het leven E
7 Het eiland Aigina ligt ca. 20 kilometer uit de kust van Attica. Op het hoogste punt van het eiland bouwden de inwoners een prachtige tempel, die gewijd was aan de stadsgodin Aphaia. Het cultusbeeld was van ivoor en de decoratie van de tempel toonde scènes uit de Trojaanse oorlog. Het eiland werd rijk door handelscontacten met Egypte en het westelijke Middellandse Zeegebied. De eerste Griekse munten werden hier geslagen. De concurrentie met de stad Athene liep zo hoog op, dat Aigina in 459 v.chr. door de Atheners werd ingenomen. Later werd de oorspronkelijke bevolking verbannen en deels vermoord. De bloeitijd van het eiland was toen definitief voorbij. Het standbeeld van Athena Aphaia staat op het podium in het midden van de zaal. attica Athene aigina foto De tempel van Aphaia op Aigina 7 aigina: de tempel van aphaia F
8 Het smalste punt tussen het Griekse vasteland en het schiereiland de Peloponnesos wordt de Isthmos genoemd. De Isthmos scheidt de Saronische Golf van de Golf van Korinthe, is slechts 6 kilometer breed en verheft zich 80 meter boven de zeespiegel. Om de Peloponnesos tegen invallen te beschermen, zijn op verschillende momenten in de geschiedenis muren over de landengte gebouwd. Kleine schepen werden met touwen over de Diolkos getrokken, letterlijk de doortrekroute. Plannen om een kanaal te graven zijn al in de oudheid gemaakt door ondermeer Julius Caesar, Caligula en Nero. Tussen 1881 en 1893 werd het huidige kanaal van Korinthe gegraven, met een breedte die varieert van 21 tot 24 meter. Peloponnesos Kanaal van Korinthe Isthmos attica Athene foto Het kanaal van Korinthe vanuit het oosten 8 een kanaal tussen oost en west G
9 Ithaka is een van de Ionische eilanden en ligt tussen Kefalonia en het Griekse vasteland in. Ithaka staat bekend als het eiland van Odysseus. Op het eiland werd deze held uit de gedichten van Homeros vereerd in een heiligdom, het Odysseion, en er werden sportwedstrijden georganiseerd, die de Odysseia heetten. Toch is het niet zeker dat het huidige Ithaka ook in werkelijkheid het eiland van Odysseus en zijn geliefde Penelope is geweest. Veel details uit de beschrijving van Homeros komen niet met de werkelijkheid overeen. Dichterlijke vrijheid, of lag Ithaka ergens anders? Cees Goekoop ( ), oud-burgemeester van Leiden, poneerde de stelling dat het echte Ithaka een schiereiland van het grote Kefalonia was. De topografie daar komt verrassend met Homeros tekst overeen. foto Blik op de Polis-baai; centraal het stadje Stavros met in de verte de heuvel Pelikata Stavros kefalonia Ithaka 9 ithaka: eiland van odysseus H
10 Samothrake ligt in het noorden van de Egeïsche Zee. Het eiland hoorde oorspronkelijk bij het dichtbij gelegen Thracië. Samothrake is beroemd geworden door de Mysteriën die hier gevierd werden ter ere van de Grote Goden. Deze goden, ook wel Kabiren genoemd, hebben oeroude pre-griekse wortels. Zij zijn nauw verbonden met de cultus van de aarde, met vruchtbaarheid en de natuur. De luchtfoto toont het heiligdom van de Kabiren met duidelijk herkenbaar de grootste ronde tempel van Griekenland, het Arsinoeion. De inwijdelingen moesten offers brengen, hun zonden bekennen en werden vervolgens onderworpen aan geheime symbolische rituelen. Bij het heiligdom is het bekende beeld de Nikè van Samothrake (godin van de overwinning, nu in het Louvre) gevonden, dat bij een bron stond opgesteld. Samothrake samothrake foto Het Kabirenheiligdom vanuit het westen: een beek in het midden scheidt de stad Samothrake (muurresten boven) van de verschillende heilige gebouwen 10 samothrake: geheimzinnige goden I
11 Thasos is het noordelijkste eiland van Griekenland, vlak voor de kust van Thracië. Het eiland is rijk aan mineralen zoals lood, ijzer, zilver en goud. Verder wordt er marmer van hoge kwaliteit gewonnen en is de wijnbouw rijk ontwikkeld. Volgens de mythen kwamen Phoeniciërs uit de stad Tyre (in het huidige Libanon) onder leiding van de koningszoon Thassos op deze natuurlijke rijkdommen af en vestigden zich op het eiland. Een tempel voor de Phoenicische god Melqart zou later door de Grieken zijn omgedoopt tot een heiligdom voor de Tyrische Herakles. Het eiland is in de 7de eeuw v.chr. vanuit het eiland Paros door de Grieken gekoloniseerd. De dichter Archilochos heeft enige tijd op Thasos gewoond. Hij had een haat-liefde verhouding met het eiland. Volgens hem bood het eiland de aanblik van een ezelsrug, met woeste bossen bedekt. foto De akropolis van Thasos, met op de voorgrond de tempel van Athena thasos Thasos 11 thasos: marmer en metalen
12 Lemnos ligt in de noordelijke Egeïsche Zee. Het eiland is omgeven met mythen. Eén daarvan komt voort uit het vulkanische karakter van de plaats. Lemnos zou het eiland zijn waar de godenzoon Hephaistos op terecht kwam, nadat zijn moeder Hera hem met een enorme worp van de berg Olympos had afgegooid. Op Lemnos groeide de hinkende god op en smeedde hij zijn ijzer in de vulkanen. Bij de nimf Kabiro kreeg hij mythisch nageslacht: de Kabiren, die op Lemnos en andere plaatsen in Griekenland vereerd werden als de Grote Goden. Lemnos was ook de plaats waar Dionysos en Ariadne naar toe gingen na hun ontmoeting op Naxos. Ariadne bracht hier vier kinderen ter wereld: Thoas, Staphylos, Oenopion en Peparethos. lemnos foto Het Kabirion van Lemnos met het grote Telesterion, de inwijdingshal 12 lemnos: eiland van de hinkepoot J
13 Lesbos is een van de grootste eilanden in de Egeïsche Zee. Beroemd werd Lesbos door haar wijn, de schoonheid van de vrouwen en de dichtkunst. De lyrische poëzie van dichters als Alkaios, Terpandros, Arion en Sappho was in de oudheid wereldberoemd. Sappho was een aristocratische vrouw, die rondom zich een groep jonge meisjes verzamelde. De meisjes werden onderwezen in de schone kunsten en voorbereid op het huwelijk. Sappho s poëzie is persoonlijk en duidt op diepe gevoelens tussen haar en de jonge pupillen: Zij nam van me afscheid en schreide bittere tranen Haar sprak ik toe ten antwoord: Ga heen in vreugde, en blijf aan mij denken; je weet toch hoe wij je koesterden. Zoveel moois dat wij beleefden... (Sappho, fragment 94). foto Lesbos: resten van het Romeinse aquaduct van de hoofdstad Mytilene lesbos Mytilene 13 lesbos: wijn, schoonheid en dichtkunst K
14 Het eiland Samos was in de 6de eeuw v.chr. een van de machtigste zeevarende naties van het oude Griekenland. Op het eiland woonden en werkten dichters, kunstenaars en geleerden zoals de wiskundige Pythagoras. Onder het bewind van de alleenheerser Polykrates werden politieke banden gesmeed met de Egyptische farao Amasis. Polykrates bouwde de grote tempel voor Hera, het Heraion. Volgens de legende was de godin Hera hier ter wereld gekomen en opgegroeid aan de oevers van de Imbrasos, vlak bij de zee. Op deze oeroude cultusplaats verrees een van de grootste tempels van het oude Griekenland. Het grondplan meet 123 bij 60 meter. De ruimte met het cultusbeeld was omgeven door dubbele en driedubbele zuilenrijen van enorme afmetingen. foto Het Heraion van Polykrates op Samos: links zijn resten van kleinere tempels, altaren en wijgeschenken te zien samos Heraion 14 samos: het eiland van hera L
15 Het eilandje Ikaria heette in de oudheid Ikaros, naar de zoon van Daidalos, die volgens de mythe hier in zee is gestort. Deze zee heet nog steeds de Ikarische Zee, met daarin de eilanden Samos, Patmos, Leros, Kalymnos, Kos en Ikaria. Op hun vlucht van het eiland Kreta waarschuwde vader Daidalos zijn zoon om niet te laag te vliegen: door het opspattende zeewater zouden zijn zelfgemaakte vleugels nat en zwaar worden. Maar ook niet te hoog! Door de zonnestralen zou de was, waarin de veren waren vastgezet, kunnen smelten. Jong en onbesuisd en genietend van de vlucht, vloog Ikaros toch te hoog. De vleugels lieten los en de arme jongen verongelukte in zee. ikaria foto Gezicht op Ikaria en de Ikarische Zee 15 ikaria: het graf van ikaros M
16 Het eiland Patmos ligt voor de kust van Klein-Azië, ten zuidwesten van Samos. Het speelde in de oudheid geen rol van betekenis. Het eiland was slechts geschikt als verbanningsoord. De beroemdste banneling die hier verbleef was de evangelist Johannes. In de zogenaamde grot van de Apocalyps zou hij zijn Openbaring hebben geschreven, een profetisch boek dat als laatste werd toegevoegd aan het Nieuwe Testament. Door het verblijf van Johannes werd Patmos een heilig eiland. In 1088 bouwde de monnik Christodoulos het Klooster van de Evangelist Johannes op de hoogste heuvel van het eiland. Het klooster herbergt talrijke handschriften en kerkelijke schatten. In tijden van nood kon het dienst doen als fort. klooster patmos foto Het Klooster van de Evangelist Johannes 16 patmos: het eiland van de openbaring N
17 De inwoners van het eiland Kos behoorden tot de stam der Doriërs. Vanuit de stad Epidauros op de Peloponnesos is het eiland gekoloniseerd. De belangrijkste god van zowel Epidauros als Kos is Asklepios. Op Kos kwam een beroemde artsenschool, het Asklepieion, tot bloei onder leiding van Hippokrates. Hij is de grondlegger van de wetenschappelijke geneeskunst. Nog steeds leggen artsen de Eed van Hippokrates af en is de Esculaap (de staf met slang) hun symbool. Het Asklepieion had vele functies: heiligdom met een tempel voor de god, ziekenhuis met behandelkamers en ziekenzalen, en cultureel centrum met ruimten voor lezingen en muziek. Het prachtige complex is aangelegd op drie terrassen, die met monumentale trappen met elkaar in verbinding staan. foto De drie terrassen van het heiligdom: onderin de Tempel van Asklepios; rechts de badgebouwen uit Romeinse tijd kos Asklepieion 17 kos: geboorte van de moderne geneeskunst O
18 Rhodos is het grootste eiland van de zuidelijke Sporaden. De gelijknamige hoofdstad is in 408 v.chr. ontstaan door samenwerking van de drie oude steden op het eiland: Lindos, Kameiros en Ialyssos. Volgens de mythe zou het eiland uit zee zijn opgerezen om de zonnegod Helios een plaats van verering te geven. Rhodos werd een belangrijk handelscentrum en trok als een magneet kunstenaars en geleerden aan. Tot diep in de Romeinse tijd werd hier de retorica onderwezen, de kunst der welsprekendheid: Cato, Julius Caesar en Cicero behoorden tot de studenten. Het beroemdste standbeeld was een van de wereldwonderen: een bronzen Helios van 50 meter hoog. Het beeld werd de Kolossos van Rhodos genoemd. In 1309 werd het eiland veroverd door de Johannieters. De vestingwerken en middeleeuwse architectuur van de binnenstad dateren uit die tijd. foto Rhodos: haven en middeleeuwse omwallingen uit de tijd van de Johannieters rhodos Rhodos 18 rhodos: eiland van de zonnegod P
19 Lindos is een van de drie oude steden van Rhodos. Vóór de eenwording in 408 v.chr. heerste de stad over het midden en zuiden van het eiland. De ligging is spectaculair: de acropolis rijst loodrecht op uit zee, tot een hoogte van 116 meter. Op de burcht ligt de tempel van Athena Lindia, die wordt omgeven door pleinen en zuilenhallen. De godin Athena zou in de burcht uit het hoofd van Zeus geboren zijn. Ook nadat Lindos haar zelfstandigheid had verloren bleef de stad welvarend, mede dankzij het populaire Athena-heiligdom. In de middeleeuwen versterkten de Johannieters de plaats met een grote burcht, waarvan de resten nog te zien zijn. Lindos werd ook bekend door het wijze bestuur van Kleoboulos, een van Griekenlands zeven wijzen. Van hem is de uitspraak Gematigdheid is de beste zaak. rhodos Lindos foto De akropolis van Lindos met de tempel van Athena Lindia; in de heuvel grotheiligdommen 19 lindos: de geboorte van athena
20 Het paleiscomplex van Knossos is het belangrijkste centrum van het minoïsche Kreta geweest in het 2de millennium v.chr. Het paleis omvatte woonvertrekken, voorraadschuren, openbare ruimten en heiligdommen. De officiële ruimten waren versierd met wandschilderingen in een levendige stijl. In de cultus speelde de stier een belangrijke rol. Het paleis en de rol van de stier hebben in de mythologie een lang leven gehad: de heilige stier zou bij koningin Pasiphaë de Minotauros verwekt hebben. De architect Daidalos bouwde in opdracht van koning Minos het labyrint, waar de stiermens in werd opgesloten. De plattegrond van Knossos doet inderdaad aan een doolhof denken. foto Overzicht van het paleis van Knossos: de gebouwen liggen rondom het centrale rechthoekige plein kreta Knossos 20 knossos: het doolhof en de stier Q
21 Naast Knossos was Phaistos een van de belangrijkste paleizen van Kreta in de minoïsche tijd. Het paleis ligt in het zuiden van Kreta op de uitlopers van een heuvelrug. Rond 1850 v.chr. werd het eerste paleis gebouwd, dat enkele malen verwoest is. Rond 1400 v.chr. ging het gebouw in vlammen op en werd niet meer opgebouwd. Phaistos was in de minoïsche tijd vooral belangrijk vanwege de handel met Egypte en het Nabije Oosten. De keramiek die hier gemaakt is, behoort tot de meest verfijnde van heel Kreta. Rondom het paleis lag een uitgestrekte nederzetting, die tot in de Byzantijnse tijd bewoond is gebleven. Door Italiaanse archeologen is hier de beroemde Schijf van Phaistos opgegraven, gedecoreerd met een raadselachtige tekst. foto Heuvelplateau met de opgravingen van het paleis van Phaistos kreta Phaistos 21 phaistos: paleis op de heuvel R
22 Het eiland Thera, hoog oprijzend uit zee, bestaat uit de resten van een enorme vulkaan, die tussen 1500 en 1450 v.chr. verschillende keren tot uitbarsting kwam. Bij deze natuurrampen ontstonden aardbevingen en tsunami s, die een einde hebben gemaakt aan de Minoïsche beschaving op het eiland Kreta. Bij opgravingen op Thera zijn resten van huizen teruggevonden, die getuigen van een hoogstaande cultuur. Op de wandschilderingen komen veel scènes uit het dagelijks leven voor: sportende jongens, vissers en beeldschone meisjes. Door de vulkanische as, die de huizen van Thera bedekt, zijn huisraad en fresco s goed bewaard gebleven. Thera kan het Pompeii van de Egeïsche Zee genoemd worden. foto Caldera (krater) van Thera met haven en het slingerpad omhoog (caldera) thera 22 thera: op de rand van de vulkaan S
23 Naxos is het grootste eiland van de cirkelvormige groep eilanden de Cycladen. Het eiland is nauw verbonden met de mythen rond de wijngod Dionysos. Hij zou hier geboren zijn uit het dijbeen van zijn vader Zeus. Op Naxos vond hij later ook zijn bruid Ariadne, die door Theseus was achtergelaten. Het eiland heeft een ideaal klimaat voor de wijnbouw. Dionysos was dan ook de belangrijkste god van het eiland. Behalve de wijn was ook het marmer een belangrijk exportartikel. In het noorden zijn grote marmergroeven gevonden. Interessant zijn de zuilen en beeldhouwwerken, die onafgewerkt in de groeves zijn blijven liggen. Een van die marmeren brokken zou een kouros moeten worden: een beeld van een jongeman van meer dan tien meter hoog. foto Marmergroeven op Naxos (cycladen) naxos 23 naxos: eiland van dionysos zie ook de Dionysos beelden op het podium T
24 Een moedergodin uit oeroude tijden droeg de naam Leto. Zij werd vooral in Lycië (Klein-Azië) vereerd. In de Griekse mythologie was zij de geliefde van Zeus. Toen Hera, de vrouw van Zeus, merkte dat Leto zwanger was, joeg zij het meisje op en verhinderde dat zij vaste grond onder haar voeten kreeg om te kunnen bevallen. Op het eiland Delos bracht Leto uiteindelijk haar dochter Artemis en haar zoon Apollo ter wereld. Zeus verankerde het eiland, dat voortaan een belangrijke cultusplaats zou worden. Delos was zó heilig en rein, dat niemand er geboren mocht worden, of mocht sterven. Op het eiland verrezen heiligdommen voor Apollo, theaters en schathuizen, waarin de geschenken aan de god werden bewaard. Gyaros rheneia (cycladen) tenos delos foto Gezicht op de eilanden Delos, Rheneia, Tenos en Gyaros 24 delos: het heiligste eiland U
25 Melos maakt deel uit van de eilandengroep de Cycladen. Het vulkanische eiland ligt rondom een baai, waardoor een uitstekende natuurlijke haven wordt gevormd. Vanaf de vroege bronstijd was het eiland bewoond en werden de natuurlijke rijkdommen geëxploiteerd. Melos is het belangrijkste centrum voor de handel in zwavel en obsidiaan: vulkanisch glas, waarmee allerlei wapens en gebruiksvoorwerpen gemaakt kunnen worden. Tot diep in Anatolië worden werktuigen van Melisch obsidiaan teruggevonden. De belangrijkste nederzetting is Phylakopi. In de ruïnes van deze stad zijn prachtige wandschilderingen teruggevonden, met afbeeldingen van ondermeer vliegende vissen. (cycladen) foto Mijnbouwgebied in de omgeving van Phylakopi melos 25 melos: rijk door vulkanisme V
26 In de 6de en 5de eeuw v.chr. maakte Melos een grote bloei periode door. Dankzij de goede haven was het eiland een centrum van internationale handel. Aan de bloei kwam een einde tijdens de Peloponnesische Oorlog tussen Athene en Sparta ( v.chr.). Melos wilde geen partij kiezen, maar werd hiertoe gedwongen door de Atheners. Na een lange belegering namen de Atheners het eiland in, doodden de mannelijke inwoners en verkochten de vrouwen en kinderen in slavernij. Ondanks deze ramp bloeide Melos in de 4de en 3de eeuw v.chr. weer op. Getuigenis hiervan is het beeldschone standbeeld van de godin Aphrodite, dat tegenwoordig als de Venus van Milo bekend staat en bewaard wordt in het Louvre. (cycladen) foto Stadsgebied van het oude Melos. Het theater is duidelijk te herkennen. Boven het theater ligt het terrein dat kolonel Rottiers in 1825 heeft opgegraven melos 26 melos: onpartijdig tot het eind W
27 De Giganten waren zonen en dochters van aardmoeder Gaia. Zij waren woest, groot en sterk en wilden de heerschappij van de goden overnemen. In een enorme strijd, de gigantomachie, behaalden de goden de overwinning op de reuzen. Volgens de mythologie zouden de Giganten begraven zijn onder de granieten rotsen van het eiland Mykonos. Uit de Myceense tijd (14de 11de eeuw v.chr.) zijn koepelgraven teruggevonden, maar een rol van betekenis heeft Mykonos niet gespeeld. Het eiland wordt in antieke teksten dipolis genoemd, hetgeen betekent dat er twee steden geweest moeten zijn. In de oudheid hadden de inwoners van Mykonos een slechte naam: zij zouden dom, bekrompen, gierig en van nature kaalhoofdig zijn. foto Mykonos met haven en stad (cycladen) mykonos 27 mykonos: graniet en kaalkoppen X
28 Rond 400 v.chr. leidde de Atheense generaal Xenophon een Grieks leger van man uit Perzië terug naar het vaderland. Na talrijke ontberingen trokken de manschappen in de buurt van de stad Trapezounta (nu Trabzon, Turkije) over een berg en zagen plotseling de zee. Een gejuich steeg op: Thalassa!, Thalassa!! (zee!, zee!!). Deze gebeurtenis staat symbool voor de intense band tussen de Grieken en de zee. Al op de vroegste wandschilderingen uit het 2de millennium v.chr. staan schepen afgebeeld. De zeewegen brachten welvaart door handel, uitwisseling van kennis en talenten. De zee transporteerde de Griekse cultuur tot ver in Europa en Azië. En zij bracht Xenophon en zijn mannen terug naar huis. fourni foto Het eiland Fourni, gelegen ten zuiden van Samos 28 thalassa: griekenland en de zee zie ook de amfoor op het podium Y
Verslag Geschiedenis De Grieken
Verslag Geschiedenis De Grieken Verslag door een scholier 902 woorden 3 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Grieken Annabel van der Geer H1B Voorwoord Ik ga vertellen over de cultuur, politiek
Nadere informatie5,8. Werkstuk door een scholier 1578 woorden 18 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. De Griekse mythologie
Werkstuk door een scholier 1578 woorden 18 maart 2002 5,8 506 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Griekse mythologie Lang geleden vertelden de Grieken elkaar verhalen over Goden, Godinnen, Halfgoden en
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatieA familiedrama. Thessalië
Hephaistos was een zoon van het godenpaar Zeus en Hera. Hij kwam gehandicapt ter wereld. Zijn moeder kon dit niet accepteren en gooide haar kind van de Olympos af. Hij kwam terecht op het eiland Lemnos.
Nadere informatietaal reliëf > stadstaten (polis / poleis) machtstrijd poleis (Athene <> Sparta) zelfde vijand Homerus
H2 GRIEKENLAND 1. Eenheid en verdeeldheid > Waarom? taal reliëf > stadstaten (polis / poleis) religie machtstrijd poleis (Athene Sparta) zelfde vijand Homerus Polis: - Acropolis - bestuur, rechtspraak,
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatie5,8. Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november keer beoordeeld. Geschiedenis. Begrippen:
Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november 2012 5,8 118 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Begrippen: Atheense democratie: een vorm waarbij het bestuur het volk (demos) via stemming
Nadere informatieDe 7 wereldwonderen. De piramiden van Gizeh: Tijd
Opzoekfiche van Fien uit klas Wim 26/11/09 Blz. 1 van 8 De 7 wereldwonderen zijn 7 bijzondere bouwwerken. De zeven wereldwonderen zijn: 1. De piramiden van Gizeh 2. De hangende tuinen van Babylon 3. De
Nadere informatieGeschiedenis hoofdstuk 3
Geschiedenis hoofdstuk 3 Romeinse rijk 500 v Christus 500 na Christus Rome de eeuwige stad : deze stad bestaat al eeuwenlang. De tijdlijn Het Romeinse rijk begint 500v Chr. En eindigt 500 na Christus.
Nadere informatieDit werkstuk werd online gezet door. Dit is mijn werkstuk over Griekenland en ik ga het hebben over:
Dit werkstuk werd online gezet door Griekenland. Dit is mijn werkstuk over Griekenland en ik ga het hebben over: De inleiding Het bestuur. Middelen van bestaan. De kranten De eilanden De geschiedenis Het
Nadere informatieNaam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6
Naam: De Romeinen De Romeinse bouwkunst. De Romeinen behoren tot de beste bouwers uit de geschiedenis. Ze bouwden tempels, riolen, waterleidingen, wegen, kanalen, huizen, aquaducten, havens, bruggen en
Nadere informatieAls je in een Griekse stad woonde en een jongen van achttien was, kreeg je militaire training voor het Griekse leger.
Werkstuk door Timon 2189 woorden 19 maart 2014 6 129 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 1: GESCHIEDENIS VAN DE GRIEKEN De Minoïsche, Myceense en Archaïsche beschaving De eerste Griekse cultuur,
Nadere informatieMaak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van
Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken
Nadere informatieDe renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!
De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit
Nadere informatieeen zee Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in
Werkblad 9 Ω Grieken en Romeinen Ω Les : Grieken: goden en mensen Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in Griekenland heel belangrijk. Ze werden stadstaten genoemd.
Nadere informatieWerkstuk KCV Grieken en Romeinen
Werkstuk KCV Grieken en Romeinen Werkstuk door een scholier 1308 woorden 21 oktober 2005 5,4 154 keer beoordeeld Vak KCV Wie waren de Romeinen? De Romeinen waren ongeveer 2000 jaar geleden de bewoners
Nadere informatieGamma dagen groep 8 Wereldverkenning Griekenland & Italië
Gamma dagen groep 8 Wereldverkenning Griekenland & Italië 1 Vooraf Beste groep 8 leerlingen, welkom bij het vak wereldverkenning. Dat is een combinatie van aardrijkskunde, klassieke cultuur en geschiedenis.
Nadere informatieEindexamen Grieks vwo 2004-I
Tekst 1 Proloog Poseidon Ik, Poseidon, kom uit de zilte diepten van de zee, 1 waar dansende koren van Nereïden een prachtig patroon van voetsporen weven. Sinds ik eens met Apollo rond dit land van Troje
Nadere informatieTimaeus van Plato. Naar de bronnen. van de kosmologie. Seminarreis naar Athene en Naxos met Gerard Bodifee
Timaeus van Plato Naar de bronnen van de kosmologie Seminarreis naar Athene en Naxos met Gerard Bodifee Vierentwintig eeuwen geleden schreef Plato zijn Timaeus, een uiteenzetting over het ontstaan van
Nadere informatieProject Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC
Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.
Nadere informatieRomeinen. Romeinen. Germanen
Romeinen Romeinen Grieken en Romeinen lijken op elkaar qua levensstijl. Het Romeinse rijk is ontstaan in Rome (753 v. Chr.). De Romeinen kwamen 50 v. Chr. naar Nederland. De Romeinen hebben het Latijns
Nadere informatieWerkstuk CKV De Tempel van Hera
Werkstuk CKV De Tempel van Hera Werkstuk door een scholier 1239 woorden 30 oktober 2006 5,1 22 keer beoordeeld Vak CKV Algemene gegevens. Wat is het? Een ruïne van een tempel met vele beelden. Hoe heet
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatieDeel 5: Romeinse Rijk Project: Bij de Gallo- Romeinen in de vicus Tienen. HB pg 138-141
Deel 5: Romeinse Rijk Project: Bij de Gallo- Romeinen in de vicus Tienen. HB pg 138-141 I. Inleiding Schrijf bij elke afbeelding welke functie/doel het zou hebben gehad in de Gallo- Romeinse periode. Functie:
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Nadere informatieVraag 1: Waar en wanneer begon en eindigde de Griekse beschaving?
Vraag 1: Waar en wanneer begon en eindigde de Griekse beschaving? In Griekenland bestond de eerste grote beschaving van Europa. Vul het juiste antwoord in. Plaats waar de Griekse beschaving begon: Tijdstip
Nadere informatieDe Romeinen. Wie waren de Romeinen?
De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als
Nadere informatieLonden 2012! Meer dan 2000 jaar geleden. Gerwin De Decker. Grieken hun goden vereerden. De enige. bewoners waren priesters, die de
Gerwin De Decker Sportievelingen zullen zich tijdens de zomervakantie niet vervelen. Want de Olympische Spelen komen er weer aan! Van 27 juli tot en met 12 augustus 2012 zullen alle topatleten van de hele
Nadere informatieReisverslag Berlijn 2012 Deel 2 [1]
Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Berlijn 2012 Deel 2 Reisverslag Berlijn 2012 Deel 2 [1] Door wjvanderzanden [2] op za, 10/20/2012-22:50 Tags:
Nadere informatie1 Belangrijk in deze periode
1 Belangrijk in deze periode De Romeinen en de Grieken zijn in hun tijd twee machtige volkeren. Ze hebben beiden zaken bedacht en uitgevoerd die ook nu voor ons eigen, hedendaagse leven belangrijk zijn.
Nadere informatieVoorwoord. Rome en de Romeinen
Voorwoord Rome en de Romeinen Dit verhaal speelt in Rome, ongeveer 2000 jaar geleden. Rome was toen een rijke stad, met prachtige gebouwen. Zoals paleizen voor de keizers, voor de Senaat en voor de grote
Nadere informatieDe soldaten maken een geluid dat aansluit bij de muziek die ze maakten.
Scène 6 SOLDATEN UIT KRETA De soldaten komen op, ze maken muziek. Ze hebben een leider: de Strateeg. De Atheners verzamelen zich, waaronder de zeven meisjes en zes jongens die uitgekozen worden als offer
Nadere informatieAntwoorden Kennismaking met de Klassieken. Thema Te wapen! Oorlog bij de Klassieken. Grieken. Vraag 1. a. Tarente, Zuid-Italië. b v. Chr.
Antwoorden Kennismaking met de Klassieken Thema Te wapen! Oorlog bij de Klassieken a. Tarente, Zuid-Italië. b. 340 330 v. Chr. Eigen antwoord leerling. De aanwezigheid van tin zorgt voor de groenige kleur
Nadere informatieDe Griekse Bouwkunst
De Oude Grieken De Oude Grieken Het land Griekenland ligt in het zuidoosten van Europa. Het bestaat uit een groot stuk vastland en een heleboel kleine eilandjes. Griekenland bestond uit allerlei staatjes.
Nadere informatieHet geheim van Cleopatra
Marian Hoefnagel Het geheim van Cleopatra VEERTIEN De tijd van je leven Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Voorwoord Dit verhaal speelt meer dan 2000 jaar geleden, in Egypte. De wereld zag er
Nadere informatieIk heb dit onderwerp gekozen, omdat ik het wel een interessant onderwerp vind. Er was ook veel informatie over te vinden.
Boekverslag door A. 1250 woorden 23 mei 2004 5.4 665 keer beoordeeld Vak Geschiedenis DE GRIEKEN Ik heb dit onderwerp gekozen, omdat ik het wel een interessant onderwerp vind. Er was ook veel informatie
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. 2.4 De late oudheid. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten
Nadere informatieHuiselijk. Gezin W. Melkweg Hu
90 Hera 91 Huiselijk Gezin W Overspel Schik Bedrogen E Melkweg Hu Moeder De 92 chtgenote welijk e Haard Wraak kgodinnen r Goden Zus 93 the old & the new Hera Hera was de dochter van de titanen Kronos
Nadere informatie6,7. Spreekbeurt door een scholier 1552 woorden 1 oktober keer beoordeeld. Nederlands DE ZEVEN WERELD WONDEREN
Spreekbeurt door een scholier 1552 woorden 1 oktober 2001 6,7 361 keer beoordeeld Vak Nederlands DE ZEVEN WERELD WONDEREN In de oudheid kende men veel kunstwerken die indruk op de mensen maakten vanwege
Nadere informatieOver het toneelstuk Gijsbrecht van Amstel
Voorwoord Gijsbrecht van Amstel leefde rond 1300. Hij was de belangrijkste man van de stad Amsterdam in die tijd. Gijsbrecht was geliefd bij de bevolking van Amsterdam, maar hij had ook veel vijanden.
Nadere informatieIn het oude Rome De stad Rome
In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome is héél oud. De stad bestaat al meer dan tweeduizend jaar. Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De mensen die naar Rome kwamen,
Nadere informatieHet labyrint lopen. Waarom doen we dat in de Paasnacht? Zeven stappen om het labyrint bewust te lopen
Op 19 en 20 november 2011 hield de kerkenraad met een aantal belangstellenden een bezinning over zin en vorm van het labyrinth onder leiding van ds. Koos Zijlstra Het labyrint lopen Een labyrint kun je
Nadere informatieSPECIAL 2010 MEEZEILEN KOS ATHENE KOS. VIER WEKEN 16 mei tot 13 juni 2010
SPECIAL 2010 MEEZEILEN KOS ATHENE KOS VIER WEKEN 16 mei tot 13 juni 2010 Ons Sun Odyssey 51 zeiljacht, maakt in de periode van 16 mei tot 13 juni 2010 een zeiltocht van vier weken vanaf haar thuishaven
Nadere informatieEEN PRINS WORDT EEN HERDER
Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 tijd van grieken en romeinen, paragraaf 3 Imperium Romanum
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 tijd van grieken en romeinen, paragraaf 3 Imperium Romanum Samenvatting door Anisha 1170 woorden 23 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieTailor Made Travel Presenteert met de reismadammen naar Griekenland Van 2 tot 9 oktober 2016 rondreis door de Peloponnesos
Tailor Made Travel Presenteert met de reismadammen naar Griekenland Van 2 tot 9 oktober 2016 rondreis door de Peloponnesos Dag 1 zondag 2 oktober 2016 Eindhoven Athene Per taxibusje vanuit Genk / Houthalen
Nadere informatieHoop in onzekere tijden. Daniël: Gebed & Antwoord
Hoop in onzekere tijden Daniël: Gebed & Antwoord Relatie met God God Aanbidden Zijn relatie met God Zijn Rol/Relatie in de wereld Hoe werd die band met God duidelijk? Daniël 2: 28 Maar er is een God in
Nadere informatieOpgravingen te Sissi op Kreta
Opgravingen te Sissi op Kreta Sinds 2007 voert de Belgische School te Athene elk jaar op het eiland Kreta tijdens de zomermaanden archeologische opgravingen uit te Sissi, een kustplaatsje 4 km ten oosten
Nadere informatieTailor Made Travel Presenteert met de reismadammen naar Griekenland Van 2 tot 9 oktober 2016 rondreis door de Peloponnesos
Tailor Made Travel Presenteert met de reismadammen naar Griekenland Van 2 tot 9 oktober 2016 rondreis door de Peloponnesos Dag 1 zondag 2 oktober 2016 Eindhoven Athene - Delphi Per taxibusje vanuit Genk
Nadere informatieNaam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt
Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt De Gouden Eeuw duurde niet precies honderd jaar. Hij begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De Gouden
Nadere informatieGRIEKEN EN ROMEINEN ORIENTATIEKENNISVRAGEN...
GRIEKEN EN ROMEINEN ORIENTATIEKENNISVRAGEN... score: 1. a Waarom konden er in Griekenland zoveel verschillende staatsvormen naast elkaar bestaan? Gebruik in je antwoord het begrip poleis. b Sparta en Athene
Nadere informatie14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.
Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieGriekenland 336 v. Chr (bij de dood van Philippos van Macedonië ) Alexander de Grote opvolger Philippos van Macedonië.
Kenmerkende aspecten: De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat De klassieke vormentaal van de Grieks Romeinse cultuur De ontwikkeling
Nadere informatieWereldsteden ontdekken met Ben en Binkie
Wereldsteden ontdekken met Ben en Binkie AMSTERDAM Praag Parijs Sydney Ben Kom met ons mee! Binkie Juwelen van steden de mooiste steden van de wereld 3 e verdieping Schiet op, Binkie! Parijs Bewaar het
Nadere informatieDe kruistochten. God wil het! Steden en Staten
prehistorie 42 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Steden en Staten De kruistochten In de woonkamer van familie Vos hangt een klok met Romeinse cijfers. Jos en Mirthe willen graag
Nadere informatieGeschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika
Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika In het vroegere Amerika woonden Indianenstammen. Columbus ontdekte dit land van de Indianen in 1492. Het waren de Azteken, de Inca s
Nadere informatieCyprus. Inleiding. Nicosia (Lefkosia)
Cyprus Inleiding Cyprus ligt in Zuidoost Europa. Het is het derde grootste eiland in de Middellandse Zee. Het bevindt zich ongeveer op 70 km onder de zuidkust van Turkije, en op 150 km van Syrië. Voor
Nadere informatie4,5. Werkstuk door een scholier 1405 woorden 22 april keer beoordeeld. Geschiedenis
Werkstuk door een scholier 1405 woorden 22 april 2003 4,5 484 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave Wie, wat en wanneer. Griekse goden. Athene. Sparta. Het orakel van Delphi. De Olympische spelen.
Nadere informatieAntwoorden Grieks Teksten hoofdstuk 6 t/m 14
Antwoorden Grieks Teksten hoofdstuk 6 t/m 14 Antwoorden door een scholier 2808 woorden 7 november 2001 7,2 455 keer beoordeeld Vak Methode Grieks Pallas 6 B Theseus en de jonge kinderen verlaten Athene.
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
Nadere informatieReisgids Griekenland Peloponnesos & Attica en Kreta
Reisgids Griekenland Peloponnesos & Attica en Kreta Isidora Pupovac/ Tzatziki Sirtaki 1 1BC Inleiding Reis 1: de Peloponnesos Monument 1: het Epidaurus pagina 4 Monument 2: Olympia pagina 5 Monument 3:
Nadere informatieART HISTORY Klassieke Oudheid. H 4 - profiel Grieken 500 v. Chr - 100
ART HISTORY Klassieke Oudheid H 4 - profiel Grieken 500 v. Chr - 100 De Griekse stadstaten Kreta is de bakermat van de Griekse beschaving. Door de ligging en handel met andere oudere culturen was hier
Nadere informatieOUDE GRIEKEN. Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de. SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT. amfoor. Dionysos. kottabos.
PROFESSOR KLEINBREIN amfoor Dionysos kottabos sater chiton Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de OUDE GRIEKEN SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT TIJDLIJN ongeveer 2800-1450 v.
Nadere informatieOnweer. Adelaar Opp. Justitie Re. Metamorfose. Almachtig Pa
34 Zeus 35 Onweer Adelaar Opp Justitie Re Vreem Metamorfose Almachtig Pa 36 Bliksem ergod chtspraak dgaan n Halfgoden tricide 37 the old & the new Zeus Zeus is de oppergod, die heerste vanaf de berg Olympus.
Nadere informatieKastelen in Nederland
Kastelen in Nederland J In ons land staan veel kastelen. Meer dan honderd. De meeste van die kastelen staan in het water. Bijvoorbeeld midden in een meer of een heel grote vijver. Als er geen water was,
Nadere informatieRomeinen 1/6. Ze vroegen overal belasting en werden zo ook steeds rijker.
Romeinen Rome was één van de vele volken in Italië. Op een gegeven moment wisten ze de baas te worden over hun buurlandje. Ze voegden de soldaten bij hun eigen leger en waren dus weer sterker! Ze trainden
Nadere informatieHet ontstaan van Carthago.
De Phoeniciërs. De Phoeniciërs zijn voor West-Europa van het grootste belang geweest. Phoeniciërs woonden in het huidige Libanon en beheersten met handelsvaart de Middellandse-Zee vooral tussen 1200 en
Nadere informatieGeschiedenis Tijdvak CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/101047
Geschiedenis Tijdvak 02 01 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 10 mei 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/101047 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieDE GEBOORTE VAN JEZUS
Bijbel voor Kinderen presenteert DE GEBOORTE VAN JEZUS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door:
Nadere informatieDe klassieke oudheid
De klassieke oudheid De klassieke oudheid is een benaming voor De Griekse en Romeinse beschaving. Grieken: 1000 - ca.200 v Chr. De Grieken waren idealisten en filosofen. Rond 550 vc werd rond Athene de
Nadere informatieDe strijd om Troje. Inhoud
De strijd om Troje EN DE TERUGKEER VAN DE HELDEN verteld door Simone Kramer met illustraties van Els van Egeraat Uitgeverij Ploegsma Amsterdam Inhoud De twistappel 5 Paris, een Trojaanse koningszoon 11
Nadere informatie2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart.
108 1 Een lied van David. God geeft mij moed 2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart. 3 Ik wil mijn harp laten klinken, ik wil de zon wakker maken met mijn lied. 4 Heer,
Nadere informatieGriekenland 336 v. Chr (bij de dood van Philippos van Macedonië ) Alexander de Grote opvolger Philippos van Macedonië. Tijd van Grieken en Romeinen
Griekenland 336 v. Chr (bij de dood van Philippos van Macedonië ) Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Alexander de Grote opvolger Philippos van Macedonië. Alexander de Grote opvolger Philippos
Nadere informatieOoit komt er een dag dat de hemel openbreekt en de doden zullen opstaan. Ooit komt er een dag dat U terug komt op een wolk en dat U kijkt met ogen,
Ooit komt er een dag dat de hemel openbreekt en de doden zullen opstaan. Ooit komt er een dag dat U terug komt op een wolk en dat U kijkt met ogen, stralend als de zon Ooit zal het zo zijn dat we leven
Nadere informatieProject Prehistorie, Grieken en Romeinen DEF
Project Prehistorie, Grieken en Romeinen DEF Week 1DEF: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.
Nadere informatieVan Pasen naar Pinksteren Van Pinksteren naar het Loofhuttenfeest. 1. Pesach (Pasen) 2. Sjawoeot (Pinksteren) 3. Soekot (Loofhuttenfeest)
Van Pasen naar Pinksteren Van Pinksteren naar het Loofhuttenfeest 1. Pesach (Pasen) 2. Sjawoeot (Pinksteren) 3. Soekot (Loofhuttenfeest) De betekenis van het feest Wat is de oorspronkelijke betekenis?
Nadere informatieLonden ipad. Londen. British Museum. Samengesteld door: BusTic.nl
Londen British Museum 1 British Museum Londen ipad Het British Museum is het grootste museum van Groot-Brittanië met meer dan 6 miljoen kunstwerken. De collectie is verspreid over meer dan 90 zalen waarin
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1, Griekse Politiek
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1, Griekse Politiek Samenvatting door een scholier 1106 woorden 16 september 2005 4,2 61 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Geschiedenis Module 1 Hoofdstuk
Nadere informatie1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde. Noteer alleen de letters.
Oefenrepetitie geschiedenis SUCCES!!! 4 Havo Periode 1 Tijdvakken 1 t/m 4 Dyslectische leerlingen slaan de vragen met een asterisk (*) over. DOOR DE TIJD HEEN 1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de
Nadere informatieIK OVERLEEFDE AUSCHWITZ
Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr
Nadere informatieMaria, de moeder van Jezus
Maria, de moeder van Jezus Kerstoverdenking Rotary 2014 1. Maria in de kerkgeschiedenis 2. Maria in de Bijbel 3. Boodschap 1. Wees gegroet Wees gegroet Maria, vol van genade. De Heer is met u. Gij zijt
Nadere informatieDoel: Na deze opdracht weet je meer over het leven en de gebruiken van de Vikingen
Thema: Van A tot Z Geschiedenis Tijd van monniken en ridders Vikingen Moeilijkheid: *** Tijdsduur: *** Juf Nelly De Vikingen komen Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven en de gebruiken van
Nadere informatieToespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde.
Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde. Dames en heren, Het is een mooie gewoonte om een boom te planten om een ingrijpende
Nadere informatieByzantine Empire & Beyond
Byzantine Empire & Beyond 15 daagse cruise ms Minerva Inschepen: 30 september 2015 in Piraeus Ontschepen: 14 oktober 2015 in Istanbul BYZANTINE EMPIRE & BEYOND FACE2FACE TRAVEL 1 PROGRAMMA Dag 1+2: Piraeus,
Nadere informatieGRIEKS PASEN inclusief 3 daagse cruise
7-DAAGSE GROEPSREIS: GRIEKS PASEN inclusief 3 daagse cruise REISPERIODE: WOENSDAG 04/04/2018 T/M DINSDAG 10/04/2018 GRIEKENLAND 7-daagse groepsreis 'BELEEF GRIEKS PASEN Tijdens deze speciale rondreis maakt
Nadere informatieLESBRIEF - ICAR VLIEGT
LESBRIEF - ICAR VLIEGT spel: Arno Huibers schrijver: Geert Niland regisseur: Geert Niland Icar Vliegt - het bewerkte verhaal van onze voorstelling Icar woont met zijn vader op een zonnig eiland. Icar speelt
Nadere informatieOntdekking. Dorestad teruggevonden
Dorestad teruggevonden Ontdekking Het vroegmiddeleeuwse Dorestad verdween na de negende eeuw van de kaart. Pas rond 1840 werd de stad teruggevonden, bij toeval. Kort daarna deed het RMO opgravingen en
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieNoordhorn. februari Gods 12 toekomstplannen Het boek Openbaring
Noordhorn 2017 2018 Het boek Openbaring Gods 12 toekomstplannen februari 2017 19 september Christus, de opgestane Majesteit 10 oktober Een rapport voor zeven gemeenten 31 oktober Mensen in de hemel! 21
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis De Grieks-Romeinse wereld
Samenvatting Geschiedenis De Grieks-Romeinse wereld Samenvatting door een scholier 2160 woorden 7 januari 2010 6,8 13 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 2, De Grieks-Romeinse
Nadere informatieDe Olympische Spelen door Ruud Verberne Geschiedenis
De Olympische Spelen door Ruud Verberne Geschiedenis De oorspronkelijke Olympische Spelen werden gehouden in de oude Griekse stad Olympia. Deze stad was sinds de 10e eeuw v.chr. een religieuze en politieke
Nadere informatieGeschiedenis groep 6 Junior Einstein
De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten
Nadere informatieinhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7.
Piramides inhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7. De bouw van de piramide 10 8. Beroemde piramides 13
Nadere informatieOver land en over zee. Veroveraars
De Romeinen hadden een heel groot rijk van Azië, Noord- Afrika en ook nog Europa. Ze hadden sterke legers en hele slimme generaals met stevige wegen en snelle boten. Over land en over zee In Nederland
Nadere informatieWeek les 2. Keizer en Kerst
Week les 2. Keizer en Kerst Je ouders kennen het begin van het kerstevangelie misschien nog wel uit het hoofd: En het geschiedde.... Dit lijkt heel veel op het woord geschiedenis eschiedenis. Er is ook
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Tijd van Grieken en Romeinen: kern, perspectief en kenmerkende aspecten
Samenvatting Geschiedenis Tijd van Grieken en Romeinen: kern, perspectief en kenmerkende aspecten Samenvatting door Lotte 2036 woorden 19 juni 2017 5,4 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks
Nadere informatie