Scheefstand van de grote teen (Halux valgus)

Transcriptie

1 Orthopedie Behandeling Scheefstand van de grote teen (Halux valgus)

2 2 Patiëntenvoorlichting Ort/ Scheefstand van de grote teen (Hallux valgus)/

3 Inhoud Mogelijke behandelingen 5 Voorbereiding op de operatie en de opname 5 Krukken 5 De operatie 6 Na de operatie 8 Weer op de afdeling 8 Weer naar huis 8 Complicaties en risico s 9 Wanneer moet u contact opnemen? 9 Leefregels 10 Tot slot 10 3

4 Behandeling Scheefstand van de grote teen (Hallux valgus) Deze folder geeft u uitleg over de hallux valgus. Dit is een scheefstand van de grote teen, die vaak gepaard gaat met een ontstoken en gezwollen knobbel (bunion). Een hallux valgus komt voor bij tien procent van de bevolking, vooral bij vrouwen. Door deze afwijking kunt u pijnklachten ervaren, moeite hebben met het kiezen van schoenen en vervormingen aan de voorkant van de voet krijgen. De behandeling is afhankelijk van hoeveel last u heeft. De oorzaken van een hallux valgus zijn niet duidelijk, maar een aantal factoren zijn wel bekend. Genetische factoren: een brede middelvoet of een lange grote teen zijn kenmerken die gevoelig zijn voor deze afwijking Het dragen van bepaalde soorten schoenen: hoge hakken, schoenen met een puntig uiteinde die de middelvoet samendrukken. Leeftijd : het ouder worden veroorzaakt een loslating van vezelstructuren en een verbreding van de middelvoet. 4

5 Mogelijke behandelingen In het beginstadium kunt u drukplekken aan de zijkant van de grote teen voorkomen door aangepaste schoenen te dragen die vooraan voldoende breed zijn. Viltjes en ringpleisters kunnen hierbij ook helpen. Er bestaan kleine spalken die de scheefstand van de grote teen tijdelijk corrigeren. Deze spalken kunnen niet in de schoenen worden gedragen. Doordat deze spalken alleen een tijdelijke correctie geven, worden ze zeer zelden gebruikt. Bij patiënten die blijvend pijn hebben ondanks aangepast schoeisel, wordt er een operatie voorgesteld. Hierbij worden de botjes van de teen rechtgezet en vastgezet met een schroefje. De harde zwelling aan de binnenzijde van de voet ( bunion ) wordt verwijderd. De techniek die hierbij wordt toegepast hangt af van de grootte van de afwijking en de orthopeed. De ingrepen gebeuren meestal onder regionale verdoving( een ruggeprik) of een algehele verdoving. Na de ingreep mag u aan het einde van de dag naar huis. Bent u echter pas laat op de middag geopereerd, dan moet u vaak één nacht in het ziekenhuis blijven. Voorbereiding op de operatie en de opname Preoperatieve screening: U krijgt een uitgebreid gesprek met de anesthesist over de soort verdoving die bij u wordt gebruikt. Voor de pijnstilling na de operatie wordt met u de mogelijkheid van een zogeheten poplitea blok besproken. Dit is een speciale vorm van verdoving die vooral bestemd is om de pijn onmiddellijk na de operatie (12 24uur) te verminderen. Op de dag van de operatie komt u nuchter naar het ziekenhuis. Dit betekent dat u vanaf uur de nacht vóór de operatie niets meer mag eten, drinken of roken. Krukken U mag na deze ingreep niet meer op de voet staan, dus u moet gebruik maken van krukken. U kunt krukken lenen bij een thuiszorgwinkel. 5

6 Belangrijk is het om uw voeten voor de operatie goed schoon te maken. Hiermee verkleint u de kans op een infectie na de operatie. U kunt hiervoor zorgen door: Nagels: Uw nagels moeten kortgeknipt en schoon zijn. U dient nagellak te verwijderen. Wondjes: Het is belangrijk dat er geen wondjes op de voeten, tenen en langs de nagels bevinden. Als er wondjes zijn, is er kans op een infectie en kan de operatie mogelijk niet doorgaan. Als u hierover twijfelt neem dan contact op met de polikliniek Orthopedie, of meld dit aan de verpleegkundige op de verpleegafdeling. Voetenbadje: Vóór de operatie moet u uw voeten schoonmaken met water en gewone zeep waarbij u met een borsteltje de nagels goed schoon dient te maken. Hierna is het belangrijk niet meer met blote voeten op de vloer te lopen of te staan. Draag tot die tijd sokken. De operatie Tijdens de operatie worden de botjes van uw teen rechtgezet ("een osteotomie"). Met een fijn zaagje en beiteltje wordt de harde zwelling aan de binnenzijde van de voet ( bunion ) verwijderd. De techniek die hierbij wordt toegepast hangt af van de grootte van de afwijking. De meest gebruikte technieken zijn de "Chevron osteotomie" en de " Scarf osteotomie" van het middenvoetsbeen en de "Akin osteotomie" van het basiskootje, genoemd naar hun uitvinders. Met fijne pinnetjes of schroefjes worden de beentjes vastgezet tot ze genezen zijn in de juiste stand. De schroefjes kunnen blijven zitten tenzij ze last geven, maar dit komt bijna niet voor. 6

7 Chevron osteotomie Hierbij wordt een knobbel aan de basis van de grote teen verwijderd en de stand van de grote teen gecorrigeerd. De grote teen wordt doorgezaagd en vastgezet met een schroef. Scarf osteotomie Hierbij wordt eenderde deel van het kootje van de grote teen Z vormig doorgezaagd en verplaatst zodat de teen rechter komt te staan. De botjes worden weer aan elkaar vastgemaakt met twee schroeven. Akin osteotomie In combinatie met de chevronoperatie of de basisosteotomie wordt soms de akin techniek gebruikt. Hierbij wordt er een wigje gemaakt (en dus een deel verwijderd) in het basisgewricht van de grote teen om zo de stand van de teen te corrigeren. Dit wordt weer vastgezet met een krammetje (soort nietje). 7

8 Na de operatie Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Hier wordt u heel goed in de gaten gehouden: uw bloeddruk, polsslag en ademhaling worden regelmatig gecontroleerd. Na één tot twee uur, als u goed hersteld bent, gaat u weer terug naar uw kamer op de afdeling. Om na de operatie uw pijn te verminderen wordt meestal een poplitea blok gegeven. Dit is een verdoving van de zenuw in de knieholte die naar de voet loopt, door een injectie. Deze verdoving geeft ongeveer 24 uur pijnstilling. Weer op de afdeling Op de afdeling controleren wij uw bloeddruk, hartslag en wond regelmatig. Het kan zijn dat u nog wat slaperig of suf bent. Sommige patienten voelen zich na de operatie misselijk en hebben geen zin in eten. In uw arm zit nog het infuus. U ligt op een zachte matras om de kans op doorliggen zo klein mogelijk te houden. U mag in bed zowel op uw rug, als op uw linker en rechterzijde liggen. Na de operatie is een drukverband om de voet aangebracht. Dit moet twee weken blijven zitten. U mag gedurende de eerste twee weken niet op de voet gaan staan. U moet dus met krukken lopen. Hierna mag u gedurende de volgende vier weken met behulp van een speciale voorvoet ontlastende schoen (de Darco schoen) op de voet gaan staan en lopen. Soms is het makkelijk voor het evenwicht te bewaren om de krukken te blijven gebruiken. Gedurende twee weken moet u een keer per dag 1000 mg vitamine C innemen. Dit wordt gedaan ter voorkoming van dystrofie. Dit is een aandoening waarbij uw bloedvaten en zenuwen zodanig gestoord zijn na de operatie, dat deze roodheid en pijn veroorzaken. Weer naar huis Meestal kunt u na een dag het ziekenhuis weer verlaten. U krijgt dan de volgende papieren mee: Een controleafspraak op de polikliniek Orthopedie bij de Nurse Practitioner, twee weken later. Deze verwijdert de hechtingen en bespreekt met u de nabehandeling. 8

9 Een controleafspraak met de orthopeed, ongeveer zes weken na de operatie. Complicaties en risico s Infecties Er kan een infectie ontstaan. Bij een infectie krijgt u pijn en roodheid van de wond en temperatuur verhoging. De kans hierop is echter erg klein. Trombose en longembolie Omdat u tijdens en vlak na de operatie veel stil ligt in bed en dus minder loopt, kan er trombose ontstaan. Bij trombose ontstaan er bloedstolsels in de bloedvaten. Als bloedstolsels een bloedvat afsluiten, ontstaat een embolie. Het weefsel dat door dit bloedvat wordt voorzien van zuurstof, krijgt dan te weinig bloed. Hierdoor kan schade aan dat weefsel ontstaan. In het ziekenhuis krijgt u een injectie ter voorkoming van trombose. Nabloedingen zwelling Er kan een nabloeding en zwelling optreden. Daarom is het belangrijk de eerste twee weken uw voet goed hoog te houden en zoveel mogelijk te rusten. Zwelling van de voet, kan zeker drie tot zes maanden aanhouden. Dit is normaal en verdwijnt spontaan. Zenuwletsel Er kan een huidzenuw beschadigd raken omdat er sneden in de huid worden gemaakt. Dit geeft een doof gevoel in een gedeelte van de huid. Meestal verdwijnen deze klachten in de loop van de tijd vanzelf, soms zijn ze blijvend. Niet vastgroeien van het bot Soms is het mogelijk dat de botuiteinden niet goed vastgroeien dit heet een nonunion (het bot is niet goed geheeld). Patiënten die roken hebben een verhoogd risico hierop, daarom wordt geadviseerd te stoppen met roken. Wanneer moet u contact opnemen? U dient contact op te nemen met de polikliniek Orthopedie, als een van de onderstaande problemen ontstaan. In overleg met uw behandelend arts wordt dan bekeken wat er eventueel moet gebeuren: Als de wond gaat lekken; Als de wond rood of dik wordt en/of meer pijn gaat doen; 9

10 Als u temperatuur verhoging krijgt boven de 38 graden Celsius en zich daarbij niet goed voelt. U kunt de polikliniek Orthopedie tijdens kantooruren bereiken via telefoonnummer Daarbuiten moet u in bovenstaande gevallen contact opnemen met de spoedpost. Leefregels Het is belangrijk dat u zich de eerste twee weken aan de volgende leefregels houdt, tenzij uw arts dit anders met u heeft afgesproken. U mag de eerste twee weken niet op de geopereerde voet staan. U mag alleen lopen met behulp van de krukken die u zelf regelt en meeneemt naar het ziekenhuis. U heeft van de afdeling een zogeheten Darcoschoen meegekregen. U mag deze pas twee weken na de operatie gaan dragen. Deze darcoschoen moet u gedurende vier weken gebruiken als u staat of loopt. Als u dat prettig vindt, mag u daar de krukken bij gebruiken. Deze schoen neemt u mee als u op controle komt na twee weken. Wondverzorging: De wond moet de eerste twee weken droog blijven. Na twee weken worden uw hechtingen verwijderd op de polikiniek Orthopedie, tijdens de controleafspraak met de nurse practitioner. Houdt u aan de gebruiksvoorschriften voor de pijnstilling die u meekrijgt vanuit de afdeling U mag niet fietsen/ autorijden gedurende de eerste zes weken na de operatie. Dagelijkse werkzaamheden: zittend werk is toegestaan na twee weken. Lopend werk is toegestaan na zes weken. Tot slot Hebt u na het lezen van deze folder nog vragen over de operatie en behandeling? Aarzel dan niet om te bellen naar de receptie van de polikliniek Orthopedie Dit nummer kunt u eveneens (tijdig) bellen als u om dringende redenen uw afspraak niet kunt nakomen. Voor verdere informatie kunt u ook de volgende websites bekijken:

11 . 11

12