Gemeente Doetinchem. Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel. Rapportage. 4 juni 2014

Transcriptie

1 Gemeente Doetinchem Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel Rapportage 4 juni 2014

2 DATUM 4 juni 2014 TITEL Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel ONDERTITEL Rapportage OPDRACHTGEVER Gemeente Doetinchem Boulevard Heuvelink KT Arnhem Postbus BD Arnhem info@companen.nl (026) BTW NL B01 IBAN NL95RABO KVK AUTEUR(S) Roeland Kreeft (Companen) PROJECTNUMMER

3

4 Inhoud Samenvatting 1 1 Inleiding 3 2 Resultaten Respons De arbeidsovereenkomst Reistijd en vergoeding reiskosten tussen cliënten Secundaire arbeidsvoorwaarden Ondersteuning en communicatie van de werkgever Werksatisfactie Loopbaan Persoonlijke situatie Veranderingen in de zorg 12

5 Samenvatting De gemeenteraad van Doetinchem wil inzicht in de gevolgen die beleidskeuzes ten aanzien van de toekomstige aanbesteding van hulp bij het huishouden hebben voor de arbeidsvoorwaarden van thuiszorgmedewerkers. Companen heeft dit onderzoek voor de gemeente Doetinchem uitgevoerd middels een internetenquete die werd ingevuld door 449 medewerkers van zorginstellingen (hulp bij het huishouden, individuele begeleiding en dagopvang/dagbesteding). Het grootste deel van de medewerkers heeft een vast dienstverband (71%). Medewerkers hulp bij het huishouden hebben het minst vaak een vaste aanstelling (60%). Draaideurcontracten worden niet vaak genoemd (4x). Meer dan de helft van de medewerkers hulp bij het huishouden werkt twee dagen of minder per week. Van medewerkers individuele begeleiding en dagopvang/dagbesteding werkt ca. de helft drie dagen of meer. Vrijwel alle respondenten vinden hun werk leuk. Van de medewerkers hulp bij het huishouden geeft ruim 60% het werk een 8 of hoger. Van medewerkers individuele begeleiding en dagbesteding/dagopvang is dat ruim drie kwart. De helft van de respondenten werkt al 15 jaar of langer in dezelfde of een vergelijkbare functie. Medewerkers hulp bij het huishouden zien in meerderheid maximaal 5 cliënten per week. Een minderheid van de respondenten heeft de vraag naar de gemiddelde reistijd per dag tussen cliënten ingevuld. Respondenten die deze vraag wel invulden reisden in meerderheid minder dan een uur per dag tussen cliënten (hulp bij het huishouden) of 1 uur per dag (individuele begeleiding). De kosten voor het reizen tussen cliënten wordt bij de medewerkers hulp in het huishouden maar bij 15% van de respondenten volledig vergoed. Bij de medewerkers individuele begeleiding is dat bij 77% van de respondenten het geval. Hierover zijn veel medewerkers hulp in het huishouden in de open antwoorden kritisch. Bij 18% van de respondenten is hun inkomen het enige inkomen in het huishouden. Bij iets meer dan 25% van de medewerkers hulp bij het huishouden draagt het inkomen 50% of meer bij aan het huishoudensinkomen. Dat percentage ligt bij de medewerkers individuele begeleiding en dagopvang/dagbesteding aanzienlijk hoger (respectievelijk ca. 70% en ca. 50%). Meer dan de helft van de medewerkers hulp bij het huishouden verdient netto minder dan 500 per maand. Slechts 6% verdient netto meer dan per maand. Van de medewerkers individuele begeleiding en dagopvang/dagbesteding ca. 70% netto meer dan per maand. Over de secundaire arbeidsvoorwaarden zijn de medewerkers individuele begeleiding en dagopvang/dagbesteding positiever dan de medewerkers hulp bij het huishouden. Ook deze laatste groep beoordeelt de secundaire arbeidsvoorwaarden in meerderheid als goed of voldoende. Een kleine meerderheid van de respondenten beoordeelt de communicatie van de werkgever met werknemers als goed. 37% vindt de communicatie redelijk. Kritiek spitst zich toe op het ontbreken van persoonlijke communicatie. Veel gaat langs digitale weg. Over de ondersteuning vanuit de werkgever in moeilijke situaties met cliënten bestaat veel tevredenheid. Van de medewerkers hulp bij het huishouden heeft 33% een MBO-diploma (als hoogst afgeronde opleiding). Slechts 3% heeft een HBO opleiding. Van de medewerkers individuele begeleiding heeft 52% Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 1

6 een HBO-opleiding en 44% een MBO-opleiding. Van medewerkers dagopvang/dagbesteding heeft 67% als hoogst afgeronde opleiding MBO gedaan en 30% HBO. Een grote meerderheid van de respondenten (85%) zegt goed op de hoogte te zijn van de veranderingen die de komende tijd plaatsvinden in de zorg. Het minst op de hoogte zijn de medewerkers hulp bij het huishouden. Een op de vijf van hen zegt niet of slecht op de hoogte te zijn Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 2

7 1 Inleiding Tijdens de discussie in de gemeenteraad over de inkoop van hulp bij het huishouden, waarover in juli 2013 een besluit is genomen, is toegezegd een onderzoek uit te voeren naar de arbeidsvoorwaarden van thuiszorgmedewerkers. De gemeenteraad wil inzicht in de gevolgen die beleidskeuzes ten aanzien van de toekomstige aanbesteding van hulp bij het huishouden hebben voor de arbeidsvoorwaarden van thuiszorgmedewerkers. Companen heeft dit onderzoek voor de gemeente Doetinchem uitgevoerd. We hebben in overleg met de betrokken medewerkers bij de gemeente een vragenlijst opgesteld. Daarbij hebben we bijzondere aandacht besteed aan de neutraliteit van de vragen. De bedoeling van het onderzoek was informatie te vergaren. Als de respondenten de vragen als sturend of gekleurd hadden beschouwd, had dat een negatieve invloed kunnen hebben op de respons of had dit kunnen leiden tot het strategisch beantwoorden van de vragen. Wij hebben de vragenlijst daarom vooraf getest bij enkele thuiszorgmedewerkers uit ons eigen netwerk (niet werkzaam bij een van de partijen die bij het onderzoek zijn betrokken). Het onderzoek is uitgevoerd middels een internetenquête. Via de in de gemeente werkzame zorgaanbieders zijn thuiszorgmedewerkers opgeroepen aan de enquête deel te nemen. Hiertoe hebben we een uitnodigingsmail opgesteld die door de zorgorganisaties is verspreid onder hun personeel. De enquête heeft drie weken online gestaan. In deze periode is de enquête door 449 respondenten ingevuld. De enquête werd ingevuld door medewerkers van de volgende organisaties: Organisatie Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding TSN Zozijn Zorgcompas Fatima Siza T-zorg Riwis Vitaal Markerheem Verian Alfasens Gaafwerk Sensire ZZP er Totaal In de rapportage presenteren we de uitkomsten van de enquête. Bij een aantal vragen splitsen we de resultaten uit naar functie. Waar we de resultaten niet uitsplitsen zijn de afwijkingen tussen de drie functiegroepen gering. Voor de vergelijkbaarheid presenteren we de uitkomsten in de meeste gevallen als percentages Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 3

8 2 Resultaten 2.1 Respons Van de respondenten werkt de grootste groep (331) als hulp bij het huishouden. Van hen werkt het grootste deel (141) als HH1, 45 respondenten werkt als HH2 en 133 doet beiden. In totaal 52 respondenten werkt in de individuele begeleiding. Het aantal respondenten in de dagopvang/dagbesteding bedraagt 66. Figuur 2.1.1: Welke functie vervult u? (in procenten) 15% 11% Individuele begeleiding Hulp bij het huishouden Dagopvang/dagbesteding 74% Voor de hulpen bij het huishouden is het onderzoek representatief met een betrouwbaarheidsmarge van 1% en een steekproefmarge van 5%. 1 Dit zijn gangbare maatstaven voor een betrouwbaar onderzoek. De respons was niet aselect naar werkgever. Verreweg de meeste respondenten werken bij TSN. Of dat in de beantwoording van vragen tot een vertekening leidt, is op grond van het onderzoek niet te bepalen. De betrouwbaarheid van de antwoorden van de medewerkers individuele begeleiding en dagbesteding/dagopvang zijn indicatief. De betrouwbaarheid en de steekproefmarge zijn voor deze groepen te groot om het onderzoek representatief te noemen. Waar de enquêteresultaten zijn uitgesplitst naar functie moet hiermee dus rekening worden gehouden. De cijfers geven wel een goede indicatie van de werkelijkheid. 1 Betrouwbaarheidsmarge: de kans dat de uitkomsten bij herhaling van het onderzoek bij een vergelijkbare steekproef gelijk zijn aan de nu gevonden uitkomsten is 99%; Steekproefmarge: de kans dat de groep respondenten bij herhaling van het onderzoek naar samenstelling gelijk is aan de groep die heeft deelgenomen aan het onderzoek is 95%; We zijn ervan uitgegaan dat er in Doetinchem ca. 600 hulpen in het huishouden actief zijn Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 4

9 2.2 De arbeidsovereenkomst Het grootste deel van de respondenten (71%) werkt in een vast dienstverband bij een van de instellingen. Aan het onderzoek werd deelgenomen door één ZZP'er en drie alfahulpen. Daarmee zijn zij ondervertegenwoordigd in het onderzoek. Van de overige respondenten had de meerderheid een vast contract (71%). 4% heeft een tijdelijk contract, 11% een 0-urencontract en 12% een minimummaximumcontract. Opvallend is dat medewerkers Hulp bij het huishouden minder vaak een vaste aanstelling hebben (ruim 60%) dan de medewerkers Individuele begeleiding of Dagopvang/dagbesteding (ruim 85%). De omvang van de arbeidsovereenkomst (of het gemiddeld aantal uren dat per week wordt gewerkt) verschilt eveneens tussen de medewerkers in de Hulp bij het huishouden en de andere medewerkers. Een meerderheid van de medewerkers Hulp bij het huishouden werkt twee dagen of minder per week (56%). De andere medewerkers werken in meerderheid meer dan twee dagen. Figuur 2.2.1: Hoeveel uur per week werkt u gemiddeld? (in procenten) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding < 9 uur 9-16 uur uur uur uur 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Geen van de medewerkers Hulp bij het huishouden in ons onderzoek bezoekt meer dan 10 cliënten in de week. Bij de medewerkers Individuele begeleiding ligt het aantal cliënten gemiddeld hoger. De medewerkers Dagopvang/dagbesteding zien de meeste cliënten per week wat logisch is gezien het groepsgewijze karakter van hun werkzaamheden. Tabel 2.2.1: Hoeveel cliënten begeleidt u (gemiddeld) per week? (in procenten) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding < > Totaal Het grootste deel van de medewerkers heeft vaste werktijden (79%). 15% van de respondenten heeft flexibele werktijden. Slechts zeven respondenten zeggen een rooster te hebben dat een of meerdere keren per maand wijzigt Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 5

10 2.3 Reistijd en vergoeding reiskosten tussen cliënten We hebben de medewerkers Hulp bij het huishouden en Individuele begeleiding gevraagd naar hun gemiddelde reistijd op een werkdag tussen cliënten. Een groot deel van de respondenten heeft deze vraag niet beantwoord. Respondenten die de vraag wel beantwoord hebben, geven in meerderheid aan gemiddeld 1 of 2 uur per dag te reizen. Deze cijfers hebben gezien de non-respond een beperkte waarde Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 6

11 Tabel 2.3.1: Hoeveel uur bent u tijdens een werkdag gemiddeld kwijt met het reizen tussen cliënten? (in aantallen) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding 0 uur uur uur uur uur 1 0 Weet niet/geen antwoord Totaal Ook hebben we de medewerkers Hulp bij het huishouden en Individuele begeleiding gevraagd of de reistijd tussen cliënten wordt doorbetaald. Deze vraag werd wel door vrijwel alle respondenten beantwoord. 27% van de respondenten krijgt reistijd tussen cliënten altijd doorbetaald; 50% nooit. 8% krijgt de reistijd meestal wel doorbetaald; 4% meestal niet. De overige respondenten weten niet of zij hun reistijd tussen cliënten doorbetaald krijgen. Opvallend is het verschil tussen medewerkers Hulp bij het huishouden en medewerkers Individuele begeleiding. De eerste groep krijgt slechts in 34% altijd of meestal de reistijd doorbetaald, terwijl dat bij de tweede groep 94% is. Datzelfde beeld zien we bij de vergoeding van de kosten voor het reizen tussen cliënten. Van de medewerkers individuele begeleiding zegt 77% deze volledig vergoed te krijgen. Van de medewerkers Hulp bij het huishouden is dat maar 15%. Tabel 2.3.2: Krijgt u de kosten die u maakt voor het reizen tussen cliënten vergoed? (in procenten) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding Volledig Niet volledig Niet 45 0 Weet niet 21 6 Totaal Secundaire arbeidsvoorwaarden We hebben de respondenten gevraagd van welke secundaire arbeidsvoorwaarden zij gebruik kunnen maken en van welke ze daadwerkelijk gebruikmaken. Wat opvalt is dat veel medewerkers niet van alle voorgelegde secundaire arbeidsvoorwaarden konden aangeven of zij er gebruik van kunnen maken (gemiddeld 44%). Meest gebruikte secundaire arbeidsvoorwaarden zijn de eindejaarsuitkering (69%), de reiskostenvergoeding voor woon-werkverkeer (68%) en de pensioenregeling (63%) Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 7

12 Tabel 2.4.1: Van welke bijzondere arbeidsvoorwaarden kunt u gebruikmaken en van welke maakt u gebruik of heeft u gebruik gemaakt? (in procenten) Kan ik gebruik van maken maar doe ik niet Maak ik gebruik van/heb ik gebruik van gemaakt Kan ik geen gebruik van maken Weet niet Een eindejaarsuitkering Reiskostenvergoeding woonwerkverkeer Pensioenregeling Scholing en studiefaciliteiten Een fiets van de zaak Vergoeding ziektekosten Overwerktoeslag Vergoeding telefoonkosten Zorgverlof Bedrijfssparen Vergoeding kinderopvang Sparen voor een sabatical Kopen van extra vakantiedagen Sporten via het werk We hebben de respondenten gevraagd of zij tevreden zijn met de secundaire arbeidsvoorwaarden die hun werkgever biedt. Van de respondenten noemt 67% de arbeidsvoorwaarden voldoende of goed. 11% vindt de secundaire arbeidsvoorwaarden onvoldoende. De overige respondenten weten het niet of hebben er geen mening over. Opvallend is dat medewerkers Hulp bij het huishouden hun arbeidsvoorwaarden minder vaak goed vinden. Figuur 2.4.2: Wat vindt u van de bijzondere arbeidsvoorwaarden die uw werkgever biedt? (in procenten) Hulp bij het huishouden Goed Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding Voldoende Onvoldoende Weet niet / geen mening 0% 20% 40% 60% 80% 100% Arbeidsvoorwaarden die worden gemist zijn: (meer) vergoeding van reiskosten en reistijd 29x meer uren of vaste uren 8x Meer loon 6x studie/scholing 6x baanzekerheid 3x leuke dingen doen met collega's 2x diversen 10x Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 8

13 2.5 Ondersteuning en communicatie van de werkgever Medewerkers in de zorg die bij mensen thuis werken, kunnen tegen problemen aanlopen met het gedrag van cliënten. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om cliënten die onredelijke eisen stellen, zich vervelend gedragen of zich niet aan afspraken houden. We hebben gevraagd of zij voldoende ondersteuning krijgen van hun werkgever in dergelijke situaties. De meerderheid van de respondenten loopt in het werk niet tegen problemen met cliënten aan. Slechts 2% van de respondenten vindt de begeleiding onvoldoende. Een van deze respondenten gaf hierop een toelichting: 'Ik miste nadien geestelijke ondersteuning. Wat het met je doet... Ik had een heel heftige situatie. Mijn cliënt was een lopende tijdbom met volgens arts nu of in de toekomst met de ME/politie worden opgehaald en opgesloten worden in een inrichting' De overige 196 gegeven toelichtingen waren positief. Men ervaart steun uit de organisatie. Er zijn deskundigen en leidinggevenden om op terug te vallen, er wordt aandacht besteed aan intervisie en supervisie en er wordt gewerkt met protocollen. Enkele reacties: 'Bij directe problemen kan ik mijn collega's of teamleider bellen, casusoverleg tijdens teamvergadering, of een extra overleg indien nodig. We werken met schaduwcollega's, dus evt. kan er een collega overnemen of mee gaan ter ondersteuning'. 'Na het invullen van een MIC (Melding Incidenten Cliënten) wordt er door middel van een gesprek aandacht aan de zaak besteed. Indien nodig kunnen meerdere disciplines er bij betrokken worden'. 'Overleg in multidisciplinaire samenstelling (gedragswetenschapper, AVG, ergotherapeut, logopediste, videointeractiebegeleidster), contact met collega's, contact met teamcoach'. 'Hiervoor hebben we het traumaprotocol en begeleiding van een traumapsycholoog'. De communicatie van de werkgever met medewerkers wordt door de meeste respondenten als goed bestempeld (55%). Nog eens 37% vindt de communicatie redelijk. Slechts 5% beoordeelt de communicatie van de werkgever als slecht (de overige respondenten hadden hierover geen mening). De kritiek van medewerkers op de communicatie met de werkgever heeft er in de meeste gevallen mee te maken dat alle communicatie digitaal verloopt. Veel respondenten geven aan graag meer persoonlijk contact te hebben. Over de mate waarin de werkgever medewerkers ondersteunt bij de ontwikkeling van vaardigheden die voor het werk belangrijk zijn, heeft de meerderheid van de respondenten geen mening (56%). Kennelijk is de behoefte aan de ontwikkeling van vaardigheden niet bij alle medewerkers aanwezig. 30% van de respondenten vindt de ondersteuning voldoende. Deze bestaat hoofdzakelijk uit een ruim cursusaanbod en intervisie. 13% van de respondenten vindt de ondersteuning op dit punt onvoldoende. Van hen zou 70% behoefte hebben aan ondersteuning bij de ontwikkeling van vaardigheden Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 9

14 2.6 Werksatisfactie We hebben de respondenten gevraagd hoe leuk zij hun werk vinden. Vrijwel iedereen beoordeelt het werk met een rapportcijfer 7 of hoger (93%). De leuke aspecten van het werk die als toelichting het meest worden genoemd zijn het contact met cliënten (110 keer), de dankbaarheid van het werk (75 keer), de afwisseling van het werk (40 keer) en de contacten met collega's (17 keer). Negatieve aspecten aan het werk die het vaakst worden genoemd zijn de werkdruk/gebrek aan tijd voor cliënten, de onrust en onzekerheid die alle veranderingen met zich meebrengen, het werk wordt soms als zwaar en saai ervaren (schoonmaken), administratieve taken, weinig contact met collega's en onvoldoende waardering (van cliënten en/of van de overheid). Tabel 2.6.1: Hoe leuk vindt u uw werk op een schaal van 1 (helemaal niet leuk) tot 10 (heel erg leuk). (in procenten) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding < Totaal Iets meer dan de helft van de respondenten geeft aan dat zij hun huidige werk nog langer dan drie jaar zou willen blijven doen (52%). 8% wil het werk nog een tot drie jaar blijven doen. 4% wil er binnen een jaar mee stoppen. De overige respondenten (16%) weet nog niet hoelang zij nog in hun huidige functie willen blijven werken. We hebben de respondenten die aangaven binnen drie jaar ander werk te willen gaan doen gevraagd of zij bij het vinden van een andere functie (binnen of buiten de organisatie) ondersteuning van hun werkgever zouden willen krijgen. Hierop antwoordde precies de helft bevestigend. 29% weet nu al geen behoefte te hebben aan ondersteuning bij het vinden van een andere functie als dat aan de orde zou zijn. De overige respondenten (21%) weet nog niet of zij van dergelijke ondersteuning gebruik zouden willen maken. De ondersteuning waaraan de respondenten behoefte denken te hebben bij het vinden van ander werk bestaat uit studie/opleiding (14x genoemd), begeleiding naar ander werk (13x genoemd) en begeleiding naar vergelijkbaar werk (10x genoemd). Andere vormen van ondersteuning werden een enkele keer genoemd. 2.7 Loopbaan Veel respondenten werken al lang in hun huidige of in een vergelijkbare functie. De helft van alle respondenten al 15 jaar of langer. Met name in de Hulp bij het huishouden werken veel respondenten relatief kort bij hun huidige werkgever. Als toelichting gaven 66 medewerkers Hulp in het huishouden aan recent te zijn 'overgenomen' van Sensire naar hun huidige werkgever. Van de respondenten heeft 14% eerder gewerkt bij hun huidige werkgever. 'Draaideurcontracten' werden niet vaak genoemd. In de toelichting werd vier keer genoemd dat de medewerker waarvan het Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 10

15 arbeidscontract na drie jaar afliep, na drie maanden weer werd aangenomen. In de overige gevallen hebben medewerkers bijvoorbeeld stage gelopen bij hun huidige werkgever en daarna bij andere werkgevers gewerkt, zijn zij wegens privéomstandigheden tijdelijk uit het arbeidsproces geweest of hebben zij tijdelijk in een andere sector gewerkt waarna ze bij hun huidige werkgever zijn teruggekeerd. 72% van de respondenten werkte in een andere sector voor zij in hun huidige functie gingen werken. Medewerkers Hulp bij het huishouden scoren hier iets hoger dan medewerkers Individuele begeleiding en medewerkers Dagopvang/dagbesteding (respectievelijk 81%, 65% en 36%). De werkzaamheden die medewerkers uitvoerden voor zij in hun huidige functie terecht kwamen, zijn zeer uiteenlopend. In de Individuele begeleiding en Dagopvang/dagbesteding waren dit iets vaker beroepen in zorg of welzijn. Ook administratief werk werd veel genoemd. Tabel 2.7.1: Hoe lang werkt u al in uw huidige (of een vergelijkbare) functie? (in procenten) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding < 1 jaar tot 5 jaar tot 10 jaar tot 15 jaar tot 20 jaar > 20 jaar Totaal Tabel 2.7.2: Hoe lang werkt u al bij uw huidige werkgever? (in procenten) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding < 1 jaar tot 5 jaar tot 10 jaar tot 15 jaar tot 20 jaar > 20 jaar Totaal Persoonlijke situatie In onze respondentengroep is 95% vrouw en 5% man. Respondenten waren in meerderheid woonachtig in Doetinchem (23%). Verder kwam een deel uit Winterswijk (8%), uit Aalten (6%) en uit Wehl (5%). De overige respondenten kwam uit verschillende andere gemeenten. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 49 jaar. Ruim 50% is ouder dan 40. Van de respondenten maakt 35% deel uit van een tweepersoonshuishouden; 19% heeft een gezin met kinderen of andere inwonende huisgenoten; 12% is alleenstaand. In 18% van de gevallen is het inkomen van de respondent het enige inkomen in het huishouden. Als we alleen kijken naar de meerpersoonshuishoudens is dat 9%. Twee derde van de respondenten verdient netto minder dan per maand (68%) Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 11

16 Figuur 2.8.1: Hoeveel draagt uw inkomen bij aan het totale huishoudensinkomen? (in procenten) Dagopvang/dagbesteding Individuele begeleiding Hulp bij het huishouden 0% 20% 40% 60% 80% 100% Inkomen is het enige inkomen in het huishouden Inkomen draagt 50% of meer bij aan het totale huishoudensinkomen Inkomen draagt 25 tot 50% bij aan het totale huishoudensinkomen Inkomen draagt minder dan 25% bij aan het totale huishoudensinkomen Tabel 2.8.1: Netto salaris per maand (in procenten; salarissen uitbetaald per vier weken zijn omgerekend naar maandsalarissen) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding < > Totaal Medewerkers Individuele begeleiding en de Dagopvang/dagbesteding zijn gemiddeld hoger opgeleid dan medewerkers Hulp bij het huishouden. Van medewerkers individuele begeleiding en medewerkers Dagopvang/dagbesteding heeft ruim 95% een MBO of HBO-opleiding. Van medewerkers Hulp bij het huishouden is dat 36%. Onder 'anders' werd meerdere keren de huidhoudschool en het LBO genoemd. Enkele keren hebben medewerkers zichzelf bijgeschoold met cursussen. Tabel 2.8.3: Hoogst afgeronde opleiding (in procenten) Hulp bij het huishouden Individuele begeleiding Dagopvang/dagbesteding totaal Alleen lagere school Middelbare school MBO HBO WO Anders Totaal Veranderingen in de zorg We hebben de respondenten tenslotte gevraagd of zij op de hoogte zijn van de veranderingen die de komende tijd plaatsvinden in de zorg. 85% zegt hiervan goed of op hoofdlijnen van op de hoogte te zijn. De overige respondenten is niet goed op de hoogte of zegt er weinig of niets van af te weten (3%). Deze respondenten zijn zonder uitzondering medewerkers Hulp bij het huishouden. Kijken we alleen naar deze groep dan zegt 20% niet of niet goed op de hoogte te zijn van de veranderingen. Ook hebben we de respondenten gevraagd of zij de gemeente nog dingen wilden meegeven over de toekomstige organisatie van de zorg. Uit de (open) antwoorden blijkt dat veel respondenten zich zorgen Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 12

17 maken of hun cliënten in de toekomst nog wel de ondersteuning krijgen die zij nodig hebben. Ook wordt vaak de noodzaak benadrukt om goed te kijken naar de individuele situatie van cliënten. De angst bestaat dat de gemeente te makkelijk uitgaat van de aanwezigheid van een sociaal netwerk en van mantelzorgers. Ook maken veel respondenten zich zorgen over het effect van de veranderingen op cliënten. Zij zijn bang dat de veranderingen teveel onrust en stress veroorzaken bij cliënten. Ook zijn respondenten vaak bezorgd over het behoud van werkgelegenheid en arbeidsvoorwaarden. Enkele respondenten doen suggesties voor het vergroten van de efficiency van de thuiszorg. Alle cliënten waar ik kom, hebben de zorg nodig. Nu al is het merkbaar dat er bij cliënten uren eraf worden gehaald, en dat ze zeggen dat buren en familie maar moeten bijspringen. Bij veel mensen werkt en kan dit niet. Blijf vooral kijken naar de individu en de problematiek. Ik ben bang dat als er bezuinigd wordt op bijvoorbeeld begeleiding NAH, dat er dan vervolgens andere problemen veroorzaakt worden die meer tijd, geld en problemen op gaat leveren. Kleine teams die zelf de uren in gaan vullen, buurtzorgconcept?? Bij de ene cliënt is 3 uur veel te veel, de andere volstaat met 2 uur etc. De indicaties kloppen van geen kanten. Dat wij ons werk blijven behouden, met een goeie cao Onderzoek arbeidsvoorwaarden zorgpersoneel 13