MAGAZINE. Nieuwe wegen. Zin in de toekomst. Experiment

Transcriptie

1 MAGAZINE Zin in de toekomst Experiment // Het kantoor van de toekomst, zelfvoorzienend in energie en mobiel blz. 22 Nieuwe wegen // Seminars: meer mogelijkheden door meer kennis blz. 24 // Samen werken De energietransitie vorm geven, 28 //Samenwerken voor meer kwaliteit van leven Mens, natuur en economie, 26 // De kunst van het bouwen Vormgeving ontmoet ecologie, 30 // Verantwoording nemen pro clima ondersteunt bouw van kindertehuis in Roemenië, 34 Oxfam Trailwalker hoe ver ga jij voor een wereld zonder armoede, blz. 36 Solar Decathlon Prijsvraag energie-efficiëntie en bouwen met zonne-energie 1e prijs voor Victoria University, NZ, met pro clima, blz. 32

2 Beste lezer, De mens staat centraal bij alles wat we doen: de mens als medewerker, als partner in dienstverlening, ambachtelijk werk, handel, industrie, samenwerkingsverbanden, onderzoek en opleiding, of als klant en als iemand die zich inzet voor anderen. Dankzij nauwe samenwerking binnen een complex netwerk kan pro clima steeds weer accenten leggen en bij de afdichting van de gebouwschil een deskundig aanspreekpunt zijn op het gebied van uiterst innovatieve en progressieve systemen. Gezamenlijk bereiken we daarmee ons doel: de mens te laten leven in een energiezuinig en gezond woonklimaat. Communicatie is bij pro clima een van de basisinstrumenten. Ook de dialoog met u telt voor ons zwaar, want alleen zo kunnen we verder leren, nieuwe oplossingen en producten ontwikkelen en, heel simpel, nog beter worden. Daarom hechten wij ook veel waarde aan uw feedback naar pro clima. Wij stellen elke suggestie op prijs, elk commentaar en natuurlijk ook complimenten. Wij zijn blij u het derde nummer van het pro clima magazine te kunnen presenteren: het bevat concrete projecten en visies, die onze wereld een klein beetje beter en leefbaarder maken. Laat u inspireren! Uwe Bartholomäi Directie Industrieel en bouwkundig verkoper Marketing, verkoop, organisatie, informatietechnologie en ontwikkeling personeel Oliver Goldau Architect Marketing communicatie en media

3 // Nieuwe wegen begaan Creatief samenwerken en iets in gang zetten Innovatie in werelderfgoed Rüdiger Karzel zou er het liefste meteen intrekken. Enthousiast staat hij voor het experimentele gebouw "openoffice" op Zeche Zollverein, het werelderfgoed in Essen. "openoffice" is de winnaar van de wedstrijd "mobile working spaces", omdat het locatie- en energie-onafhankelijkheid combineert met innovatieve vormgeving. "OpenOffice is één grote innovatie en een absoluut experiment", zegt Sonja Becker "vooral het bijzondere verwarmingsconcept is compleet nieuw in zijn soort". Daarbij moet de opgewekte energie uit de fotovoltaïsche installatie op het dak direct in de wanden stromen en deze opwarmen. Rüdiger Karzel en Sonja Becker leiden het architectenbureau bk2a in Keulen en hebben het project samen met de Technische Universiteit Darmstadt ontwikkeld. MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13 22

4 >> Iets compleet nieuws maken, innovaties ontwikkelen, iets ongewoons uitproberen daarvoor is moed nodig, maar ook de juiste partner. Als dit alles samenkomt, zijn er eindeloos veel mogelijkheden Synergie realiseren Innovatieve projecten zijn alleen mogelijk door de inzet van verschillende competenties en de specifieke kennis van diverse partners. Zo werd open Office met deskundige ondersteuning van circa 50 sponsors uit de bouw gerealiseerd. Pro clima bijvoorbeeld stelde voor de bouwfysisch uiterst veeleisende constructie zijn speciale knowhow op het gebied van intelligent vochtmanagement in de gebouwschil ter beschikking, evenals het passende systeem INTELLO PLUS voor de cellulose-isolatie. "Innovaties, van elkaar leren en daarmee gezamenlijk iets in gang zetten, dat is een centraal uitgangspunt van pro clima" aldus Uwe Bartholomäi, directeur van pro clima, "daarom vonden wij het vanzelfsprekend dat wij er bij open Office ook bij waren". Contact bk2a architektur I dipl.architekten aknw dipl. architekten nds ethz Reischplatz 6, Köln Tel Fax info@bk2a.de Project openoffice Mobiel kantoor, zelfvoorzienend in energie. 1e prijs en uitvoering bij de internationale prijsvraag mobile working spaces van de stichting Zollverein, in samenwerking met het vakgebied Industrielle Methoden der Hochbaukonstruktion, Prof. M. Hauschild en studenten A. Dasic + T. Waidelich, TU Darmstadt. Voltooid 09/2010 INTELLO-systeem inside Meer informatie vanaf blz MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13

5 // Theorie en praktijk een succesduo Wie verder leert, maakt zijn leven rijker Individueel en deskundig Het programma seminars van pro clima dat uit meerdere stappen bestaat, is individueel afgestemd op basiskennis en vaardigheden. Onderwerpen en inhoud van de workshops worden steeds aangepast aan veranderingen en vraag en worden continu uitgebreid. Actueel zijn de twee nieuwe seminars "ABC van woningbouw van fundering tot vorst" en "Basiskennis bouwfysica in de gebouwschil van dauwpunt tot bescherming tegen hitte", die het seminarprogramma van pro clima nog uitgebreider maken. Deskundige sprekers presenteren theoretische grondslagen, die vervolgens in het pro clima opleidingscentrum gezamenlijk in praktijk worden gebracht. Gepland zijn modulen over onderwerpen als verkooptraining, conflictvermijding op de bouw, gebruik van IT-tools en recht wordt vervolgd > Ontspannen leren: de combinatie van ludiek gepresenteerde inhoud en vakmanschap levert resultaat op. ABC van woningbouw Basiskennis bouwfysica "Betrouwbaar afdichten" "Overtuigend argumenten aanvoeren kwaliteit borgen" Foto: BauWissen Informatie en aanmeldingen ook online via MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13 24

6 >> Door communicatie en het overbrengen van kennis openen zich nieuwe perspectieven. Wanneer wij onze specifieke knowhow vol vertrouwen uitwisselen, profiteert uiteindelijk iedereen daarvan. Sterke punten benutten en tijd besparen < Praktisch advies en persoonlijke begeleiding in doelgerichte seminars Tijd is een waardevol en duur goed, dat we over veel verschillende zaken moeten verdelen. Daarom willen we ook bij opleidingen en vervolgopleidingen kunnen vertrouwen op een specifiek toegesneden en deskundige kennis- en informatieoverdracht. Het "BauWissenteam" traint bijvoorbeeld al ruim tien jaar alle uitvoerenden in de bouw in een combinatie van vakkennis en sociale vaardigheden. Daarbij is praktijkgerichtheid bijzonder belangrijk en op dat gebied werkt Bau Wissen nauw samen met pro clima. Actueel aanbod van seminaris, datums en meer informatie altijd op Bau Wissen Ontwikkeling van medewerkers en bedrijf Christof Klein pro clima opleidingscentrum Hier worden theoretische inzichten omgezet naar praktische toepassingen. Onder deskundige leiding wordt er in kleine groepen aan realistische bouwplaatsmodellen gewerkt. Rheintalstraße 35 43, Schwetzingen Christof Klein Eigenaar Bau Wissen 25 MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13

7 // Hand in hand voor meer kwaliteit van leven Gezamenlijk naar een leefbare toekomst >> Mens, natuur en economie bepalend voor onze toekomst. Een leefbare toekomst voor iedereen kan alleen worden bereikt wanneer we het eens worden over gemeenschappelijke doelen en deze niet uit het oog verliezen. Innovatieve technologieën voor de toekomst De aarde leefbaar maken en houden voor alle levende wezens is een van de grote uitdagingen van onze tijd. Bescherming van het milieu speelt daarin een rol, net zoals groei, welvaart en gezondheid. Het bewust inzetten van innovaties en technologieën kan in beslissende mate bijdragen aan de leefbare wereld van morgen. Een effectieve afdichting van de gebouwschil leidt bijvoorbeeld tot een lagere energiebehoefte en daarmee ook tot een lagere CO₂-uitstoot. Dankzij 20 jaar ervaring met het afdichten van de gebouwschil heeft pro clima uitgebreide kennis opgedaan, die de basis vormt voor permanente innovatie. Wat telt is de mens "Bij pro clima proberen we gezamenlijk dingen te veranderen. We willen daar plezier aan beleven en aan gezamenlijke doelen werken" aldus Lothar Moll, directeur van pro clima. De betrokkenheid van gemotiveerde en tevreden werknemers vormt de basis voor permanente innovaties. Door deze innovaties kan het bedrijf efficiënt werken, zodat het economisch gezien in staat is, de mens in het middelpunt van het bedrijf te stellen. "Daar wint iedereen bij; het zorgt niet alleen voor meer kwaliteit van leven voor ons, bij ons werk, maar ook voor andere mensen", vertelt Lothar Moll. MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13 26

8 Toen Lothar Moll ruim dertig jaar geleden het eerste adviescentrum voor ecologisch bouwen opende, was hij een van de pioniers op dit gebied, dat op dat moment nog relatief weinig aandacht kreeg. In het begin van de jaren tachtig werd het adviescentrum "Biologische Insel" uitgebreid met een bouwmaterialenhandel, waarbij het assortiment uit uitsluitend milieuvriendelijke bouwmaterialen bestond. In 1985 werden de eerste folies voor convectiebescherming en dampremmen ontwikkeld en deze werden verkocht onder de naam B.I. bouwpapier. Met de introductie van het merk pro clima in 1994 werden nog meer producten voor een professioneel luchtdichtingssysteem gelanceerd. In 2000 kwam er met de dichtingsbanen voor buiten met monolithisch membraan een nieuwe generatie thermische isolatie op de markt. Met het uiterst effectieve systeem INTELLO legt pro clima sedert 2004 nieuwe maatstaven voor de bescherming tegen bouwschade en schimmel. Tegenwoordig ontwikkelt en verkoopt pro clima in meer dan 20 landen dichtingssystemen die aangepast zijn aan het klimaat, en onderzoekt en ontwikkelt voortdurend systemen en duurzame oplossingen voor het afdichten van de gebouwschil van morgen. Lothar Moll (1956) is Dipl.-Ing. (FH) Houttechniek en directeur bij pro clima 27 MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13

9 // Samen een andere richting inslaan Leven en toekomst in balans MAGAZINE pro clima KENNIS 2012/13 28

10 >> Iedereen kan op zijn manier bijdragen aan de toekomst van de aarde: gezonde voeding, energiezuinige en gezonde huizen, zuinige auto's al deze zaken maken het leven van individuen leefbaarder en ontzien tevens het milieu. Samen op weg De energietransitie in Duitsland is een uitgemaakte zaak. Maar om te slagen, moet ieder afzonderlijk een bijdrage leveren, onder andere door zo veel mogelijk energie te besparen. Wanneer bijvoorbeeld bij het verwarmen van een gebouw door een perfecte thermische isolatie energie wordt bespaard, kan deze bespaarde "gewonnen" energie worden gebruikt voor het opwekken van stroom. Al jarenlang wordt samen met bedrijven gewerkt aan onderzoek en ontwikkeling van intelligente oplossingen voor het terugdringen van de energiebehoefte. Vele daarvan zijn tegenwoordig al beschikbaar voor een groot deel van de bevolking, bijvoorbeeld de eerder genoemde thermische isolatie van huizen. De mogelijkheden om energie te besparen zijn talrijk en er is nog veel te doen, maar vandaag al kunnen we met de beschikbare intelligente oplossingen relatief veel bereiken. Vroeger Nu Morgen Schadelijke stoffen Vloer* Schadelijke stoffen Isolatie Luchtdichte gebouwschil Vloer* * Vloer staat in deze afbeelding voor alle bouwmaterialen binnenshuis. Schadelijke stoffen Isolatie Luchtdichte gebouwschil Vloer* (met weinig emissie) Afbeelding: Sentinel-Haus Institut, Freiburg Perfect en milieuvriendelijk Verwarmen Warm water Koelen, vriezen Wassen, koken, spoelen Overige apparatuur Verlichting Energieverbruik per toepassingsgebied Bron: dena / situatie per Energie-efficiëntie en een gezond woonklimaat hebben bij pro clima al altijd centraal gestaan. Al 20 jaar bepalen ze het handelen en het productassortiment van pro clima. Dankzij de intelligente en uiterst effectieve afdichtingssystemen en toepassingsoplossingen kan er op energie worden bespaard, kan de CO₂-uitstoot worden verlaagd en zijn ook de stookkosten nog eens lager. Daarnaast bieden luchtdichte thermische isolatieconstructies nog extra doorslaggevende voordelen: ze zijn van grote waarde omdat ze bouwschade voorkomen en voor een behaaglijk huis zorgen waarin het goed wonen is. 29 MAGAZINE pro clima KENNIS 2012/13

11 Foto's: Christian Eblenkamp Photodesign, Rietberg >> Ecologisch, zuinig en mooi, zo willen veel opdrachtgevers dat hun huis is. Het perfecte samenspel van opdrachtgever, architect en alle disciplines die bij de bouw betrokken zijn, zorgt voor oplossingen die qua vorm en functie van waarde zijn, ook op de lange termijn. MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13 30

12 // De kunst van het bouwen Samen invulling geven aan gevoel voor leven Betrouwbare vakkundigheid op de bouwplaats Op de bouwplaats is bescherming tegen bouwschade van primair belang. Daarvoor zijn naast perfecte producten en systemen, deskundige contactpersonen nodig, die alle vragen snel en vakkundig kunnen beantwoorden. De medewerkers van pro clima hebben een brede achtergrond, zijn deskundig en geven advies afgestemd op de specifieke behoeften: de engineers van pro clima uit de houtbouw en bouw zorgen voor een effectieve, betrouwbare uitvoering van individuele constructies; in geval van problemen zijn de buitendienstmedewerkers u ter plaatse van dienst. Architecten en ontwerpers krijgen bovendien ondersteuning bij het uitbrengen van aanbestedingsteksten of het maken van berekeningen van condenswater. pro clima biedt perfect op elkaar afgestemde systeemoplossingen voor luchtdichting binnen, sanering, en winddichting buiten, die allemaal optimaal te combineren zijn. Visies omzetten in daden "Precies zo hebben opdrachtgevers zich hun huis voorgesteld", aldus Michael Manges, nieuwbouwarchitect. De opdrachtgever wilde een compacte bouwvorm met een intelligente en gereduceerde constructie, waardoor een positieve energiebalans mogelijk is. Dankzij de prefab houten frames was de ruwbouw in twee dagen gereed, de totale bouwtijd bedroeg slechts vijf maanden. "Het huis bewijst dat een vanuit het oogpunt van milieu en duurzaamheid optimale bouw geenszins moet inboeten aan vormgeving" aldus architect Manges. Daarvoor moet iedereen die bij de bouw betrokken is zijn deskundigheid optimaal inzetten en moet men op elkaar kunnen vertrouwen: de architect op de ontwerper, de verwerker op de leverancier en de leverancier op de producent. Contact MANGES ARCHITEKTEN BDA Ringstr. 87a Rheda-Wiedenbrück info@manges-architekt.de Project Nieuwbouw Braun-Bamberg Rheda-Wiedenbrück Woonoppervlak: 128 m² Perceeloppervlak: 577 m² Onderscheiden met de BDA-Preis OWL MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13

13 > // De zon tegemoet Nieuwe wegen naar de toekomst Foto: Foto: FirstLight house Foto: FirstLight house Victoria University Wellington, Nieuw-Zeeland < Een geweldig resultaat in constructie en vormgeving: het FirstLight house van de University of Wellington uit Nieuw-Zeeland bij de Solar Decathlon Foto: Foto: FirstLight house In het FirstLight house gaat veel intelligente techniek schuil. De toegepaste uiterst effectieve damprem INTELLO zorgt bijvoorbeeld voor een zeer goede thermische isolatieconstructie. MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13 32

14 < >> Het veiligstellen van onze levensstandaard nu en in de toekomst en deze toegankelijk maken voor een gestaag groeiende bevolking is een van de grootste uitdagingen van deze tijd, die ons nog vele jaren zal bezighouden. Energie-efficiëntie en duurzaam bouwen bieden een aanzet voor oplossingen. De zon in huis Al sinds 2002 organiseert het Amerikaanse Ministerie van Energie in het kader van energie-efficiëntie, duurzaam bouwen en componenten in huis die werken op zonne-energie, een speciale internationale wedstrijd. In de "Solar Decathlon" worden de vormgeving, bouw en functie van gebouwen die draaien op zonne-energie beoordeeld vanuit het oogpunt van kosten- en energieefficiëntie en onderscheidende vormgeving. Gewenst neveneffect van de wedstrijd: deelnemers en het publiek informeren over en bewust maken van de vele mogelijkheden van energie- en dus kostenbesparing door schone vormen van energie. Bovenin meedoen In de bedrijfsfilosofie van pro clima hebben energieefficiëntie en duurzaam bouwen altijd al centraal gestaan. Daarom ondersteunt pro clima met zijn producten en knowhow diverse internationale teams bij hun deelname aan de Solar Decathlon De 19 beste teams met hun huizen ontmoeten elkaar uiteindelijk voor de finale op de National Mall in Washington, en pro clima is er ook! De Victoria University of Wellington (Nieuw-Zeeland) heeft de eerste prijs op het gebied van "Constructie" al in de wacht gesleept, met producten en knowhow van pro clima. Solar Decathlon 1e plaats categorie Engineering Victoria University Wellington, Nieuw-Zeeland pro clima feliciteert het team van harte Dolle vreugde na zware inspanningen. Het FirstLight house-team neemt op de ranglijst een prachtige derde plaats in. In de categorie Engineering staan de Nieuw- Zeelanders zelfs aan de leiding. Foto: Stefano Paltera/U.S. Department of Energy Solar Decathlon 33 MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13

15 // Samen op naar de toekomst Wie zich inzet, verandert de wereld >> Veel mensen en bedrijven zijn tegenwoordig sociaal betrokken, veelal zonder dat dit voor hen economisch voordeel oplevert. Dat kan op velerlei manieren: weeskinderen helpen, milieuprojecten ondersteunen, kennis doorgeven of donaties doen. Wanneer we dan ook nog accepteren dat er nu eenmaal verschillen zijn, kunnen we samen aan onze toekomst werken. Een nieuwe dakconstructie MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13 34

16 << Een nieuwe dakconstructie voor de oude pastorie van Wolkendorf bij Sighișoara, Vulcan < Duits-Roemeense samenwerking bij de sanering van de pastorie. > De nieuwe, oude pastorie: toekomstige recreatieplek voor kinderen en hun pleegfamilies Alles is mogelijk Duits-Roemeense samenwerking Met geborgenheid en vertrouwen op naar de toekomst Claudiu houdt met een stralend gezicht een rijbewijs in de lucht net binnengehaald! Wat voor vele jonge mensen vanzelfsprekend is, betekent voor Claudiu veel meer: na zijn geboorte opgegroeid in een weeshuis van de Roemeense staat, komt hij op zesjarige leeftijd in een pleeggezin, waar hij voor het eerst in zijn leven ervaart dat er van hem wordt gehouden en dat hij geaccepteerd wordt zoals hij is, dat er toekomstperspectief is. Claudiu had geluk toen een stichting zich 12 jaar geleden inzette om achtergelaten kinderen een nieuw gezin te geven op dit moment heeft de stichting 40 kinderen in 24 gezinnen ondergebracht. Ook Zimmerei Müller uit Rosengarten nabij Schwäbisch Hall levert ter plaatse een bijdrage: gepensioneerden, jongeren, leerlingen en medewerkers van de timmerfabriek rijden meerdere keren per jaar naar Roemenië, hielpen een afgebrande boerderij mee opbouwen, vernieuwen dakconstructies of knappen huizen van arme bewoners op. Op dit moment zijn ze bezig met de herbouw van een oude pastorie als recreatieplek voor kinderen en hun pleegfamilies. Er zijn vele mogelijkheden om de toekomst in positieve zin te beïnvloeden: naast concrete werkzaamheden ter plaatse is ook financiële en materiële hulp nodig. pro clima schonk bijvoorbeeld al het materiaal voor het damprem- en luchtdichtingssysteem in de oude pastorie van Wolkendorf en hielp met knowhow. Dankzij de doeltreffende thermische isolatie van de oude pastorie wordt niet alleen later, tijdens gebruik, geld bespaard, maar profiteert ook het klimaat van de lagere CO₂-uitstoot. Wilt u ook iets in gang zetten? Neem gerust contact met ons op: telefonisch: +49(0) per fax: +49(0) per info@proclima.de De nieuwe, oude pastorie Foto's: Hans-Ulrich Müller, Rosengarten 35 MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13

17 // Verantwoording nemen Wie actief is, kan anderen beïnvloeden >> Het is niet altijd eenvoudig om de zorgen en problemen van anderen dichtbij te laten komen. Wie echter verantwoording neemt en zich voor anderen inzet, krijgt daarvoor ook veel terug Aan de andere kant van de wereld Mogelijkheden om verantwoordelijkheid te nemen zijn er voldoende, of dat nu net voor onze deur of aan de andere kant van de aardbol is. Nieuw-Zeeland werd zwaar getroffen door een aardbeving, maar er is vooruitgang de wederopbouw is in volle gang. Ook pro clima neemt hier verantwoordelijkheid: de honderd procent dochter van Moll GmbH, gevestigd in Christchurch, draagt door middel van giften actief bij aan de wederopbouw. Een speciale uitgave van de wandbetimmeringsfolie EXTASANA, die alleen in Nieuw-Zeeland is uitgebracht, is van een speciale solidariteitsopdruk voorzien. De Mannem Alpinis met pro clima-medewerker Günter Bergmann (2e v.l.) zamelden dit jaar voor de Oxfam Trailwalker euro in en bereikten daarmee een geweldige 6e plaats. < Foto: Christoph Rumpf, Oxfam Deutschland Uiteindelijk legden Bergmann en zijn team de route van 100 km af in slechts 23 uur en 52 minuten: plaats 28. Hartelijk gefeliciteerd! < MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13 36

18 Foto: Christoph Rumpf, Oxfam Deutschland Lopen voor een rechtvaardiger wereld Günter Bergmann heeft de finish bereikt: hij en zijn collega's Ruslan Fursa, Simon Bartl-Zuba en Berthold Theus hebben de 100 km van de OXFAM loop afgelegd, een buitengewone groepsloop voor het goede doel, die teamgeest en sportiviteit koppelt aan sociale betrokkenheid. Mensen van diverse generaties, maatschappelijke groeperingen en regio's zetten zich bij deze loop gezamenlijk in voor een rechtvaardige wereld zonder armoede. Ook hier kan men weer op veel verschillende manieren meedoen: deelnemen aan de loop, net als pro clima-medewerker Günter Bergmann, bij de uitvoering van de loop helpen of, zoals pro clima, als sponsor de teams ondersteunen. Foto: Mike Auerbach, Oxfam Deutschland Oxfam International Oxfam International is een onafhankelijke hulp- en ontwikkelingsorganisatie die een rechtvaardige wereld zonder armoede nastreeft. Elk jaar organiseert de organisatie de OXFAM Trailwalker onder het motto: Drie uitdagingen een team: Doe mee! Een team dat uit vier deelnemers bestaat, legt gezamenlijk in 30 uur zonder onderbreking een wandeltocht van 100 km af. Daarbij telt niet alleen de sportieve prestatie, maar ook de gezamenlijke inzet voor een rechtvaardiger wereld zonder armoede. Wie ook mee wil doen, kan hier meer informatie vinden: Foto: Mike Auerbach, Oxfam Deutschland 37 MAGAZINE - pro clima KENNIS 2012/13