Het traditioneel gezag en het Decentralisatieprogramma in Suriname

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het traditioneel gezag en het Decentralisatieprogramma in Suriname"

Transcriptie

1 Het traditioneel gezag en het Decentralisatieprogramma in Suriname Presentatie voor het Decentralization and Local Government Strengthening Programme Door mr. dr. Ellen-Rose Kambel 28 mei 2007

2 Achtergrond DLGP: versterking van districts en ressortraden Traditioneel bestuur niet opgenomen in DLGP Potentiele conflicten tussen twee bestuursorganen binnen zelfde jurisdictie. December 2005: verzoek aan IDB vanuit inheemse en marron gezagsdragers om studie uit te voeren.

3 Doel van de studie: Overzicht van internationale juridische verplichtingen van Suriname Voorbeelden uit andere landen m.b.t. zelfbestuur en autonomie Aanbevelingen voor wettelijke erkenning van traditioneel bestuur

4 Inhoud Concept Rapport: 1. Internationaal juridisch kader 2. Voorbeelden van inheems zelfbestuur en autonomie uit andere landen 3. Conclusies en Aanbevelingen Voorstel voor model van inheemse en marron districten

5 Internationaal Juridisch Kader

6 Internationaal erkende rechten van inheemse en tribale volkeren: Uitbanning van discriminatie (recht op speciale maatregelen) Territoriale Rechten Recht op zelfbestuur en autonomie Recht op participatie in besluitvorming

7 Discriminatieverbod/recht op speciale maatregelen Inter-Amerikaans Hof (Yakye Axa vs Paraguay zaak, 2005) Staten dienen effectieve bescherming aan inheemse volken te verschaffen die hun eigenheden, hun economische en sociale kenmerken, en hun bijzonder kwetsbare situatie, alsmede hun gewoonterecht, waarden, tradities en normen in acht nemen

8 Verbod van discriminatie Negatieve verplichting van Staten: NIET discrimineren Positieve verplichting: maatregelen nemen (iets DOEN) opdat inheemse en tribale volkeren hun mensenrechten gelijkelijk kunnen beleven Maatregelen nemen m.b.t. territoriale rechten, zelfbestuur en participatie

9 Territoriale Rechten Territoriale rechten: alle rechten met betrekking tot totale milieu dat wordt bewoond en gebruikt door inheemse en tribale volkeren. Valt ook onder: spirituele binding met voorouderlijk grondgebied

10 Territoriale Rechten (2) Jurisprudentie Inter-Amerikaans Hof: Traditionele eigendom staat gelijk aan volle eigendomstitel die is uitgegeven door de staat (Sawhoyamaxa vs Paraguay zaak, 2006) Inheemse volken hebben recht om formele erkenning en registratie van traditionele eigendom te eisen (Sawhoyamaxa-zaak) Staten verplicht om: inheemse en tribale eigendomsrechten op territoria juridisch te erkennen en om traditionele territoria te identificeren, af te bakenen en collectieve titel uit te reiken (Moiwana vs Suriname- zaak, 2005)

11 Territoriale Rechten (3) Maatregelen door de Staat te nemen: Wetgeving maken waarin inheemse en tribale traditionele grondeigendom wordt erkend Gebieden in kwestie identificeren, afbakenen Collectieve titel uitreiken als bewijs van eigendom Alles met participatie en toestemming van de betrokken volkeren (Moiwana-zaak)

12 Recht op Zelfbestuur Maakt onderdeel van recht op zelfbeschikking: vrijelijk eigen politieke status bepalen, economische, sociale en culturele ontwikkeling bepalen, recht om eigen zaken te regelen; in overeenstemming met eigen instellingen en eigen recht. Intern zelfbeschikkingsrecht: geen recht op afscheiding van nationale staat Geaccepteerd door VN mensenrechtenorganen en VN Human Rights Council

13 Recht op participatie in besluitvorming CERD General Recommendation (1997): Verdragspartijen dienen te verzekeren dat leden van inheemse volken gelijke rechten hebben ten aanzien van effectieve participatie in het openbaar leven, en dat er geen beslissingen worden genomen die direct betrekking hebben op hun rechten en belangen, zonder hun weloverwogen toestemming (informed consent).

14 Recht op participatie in besluitvorming (2) Inter-Amerikaans Hof (Yatama vs Nicaragua-zaak, 2005): Verdragspartijen moeten speciale maatregelen nemen om te verzekeren dat inheemse volken op gelijke voet kunnen participeren in besluitvorming over zaken die hen aangaan of die van invloed kunnen zijn op hun rechten en op de ontwikkeling van hun gemeenschappen en dat zij in staat zijn dit te doen middels hun eigen instellingen en in overeenstemming met hun waarden, gebruiken, tradities en eigen vormen van organisatie.

15 Samenvatting internationale juridische verplichtingen Suriname 1. Wettelijke erkenning van inheemse en tribale eigendom van gronden, territoria en hulpbronnen (inclusief afbakening en uitreiking van titel) 2. Wettelijke erkenning van inheemse en marron bestuursvormen en gewoonterecht 3. Effectieve mechanismen creeren voor participatie van inheemsen en marrons in besluitvorming 4. Alle maatregelen nemen met volledige participatie en toestemming van inheemse volken en marrons.

16 Voorbeelden uit andere landen Canada, Panama, Colombia, Guyana & India

17 Colombia ( inheemsen) Grondwet van 1991: Territoriale Entiteiten : 1) Departementen 2) Gemeenten 3) inheemse gebieden Inheemse gebieden bestuurd door raden en regelgeving in overeenstemming met de gebruiken en tradities van hun gemeenschappen Resguardos : collectieve inheemse eigendomsgronden (titels) binnen inheemse gebieden

18 Colombia (2) Grondwet erkent ook eigendom van zwarte gemeenschappen (marrrons) op hun voorouderlijke bezittingen. In de Grondwet zijn er twee zetels gereserveerd voor inheemse vertegenwoordigers (participatie in besluitvorming)

19 Guyana ( inheemsen) Amerindian Act (herzien 2005): erkent zelfbestuur van inheemse gemeenschappen Dorpsbestuur (village council): kapiteins en raadsleden gekozen door de gemeenschap Village Council houdt collectieve titel op grond van de gemeenschap Village council heeft bij wet de bevoegdheid om bindende regels te maken voor dorpsbewoners; regels moeten worden goedgekeurd door tweederde van de gemeenschap.

20 Guyana (2) Village council bevoegd om regels te maken m.b.t.: Gebruik, beheer, occupatie en bescherming van gronden en hulpbronnen Aanleg van wegen en bruggen Gedrag van niet-ingezetenen binnen gemeenschapsgronden Toestemming om zaken te doen binnen gemeenschapsgronden

21 Guyana (3) Dorpsbestuur mag boetes opleggen bij overtreding van regels Dorpsbestuur tevens bevoegd om: Belasting te innen van ingezetenen Toestemming te verlenen/onthouden voor mijnbouw binnen gemeenschapsgronden Alle regels behoudens goedkeuring van de Minister van Inheemse Zaken

22 Uitspraak CERD over Guyana (2006): Ernstig bezorgd dat besluiten van dorpsraden goedkeuring behoeven van de Minister doet beroep op de verdragspartij om de instelling van dorpsbesturen of andere toepasselijke instellingen in alle inheemse gemeenschappen te erkennen en te bevorderen, die de noodzakelijke bevoegdheden hebben voor de zelf-administratie en de controle over het gebruik, beheer en behoud van traditionele gronden en hulpbronnen.

23 Guyana (4) Nationale Dorpshoofden Raad (National Toushaos Council) Formele adviesraad van Minister van Inheemse zaken mbt ontwikkeling van inheemse volken en wetgeving die hen aangaat. Draagt vertegenwoordigers voor voor Constitutionele Commissie inzake Inheemse Volken Richt zich op conflictbemiddeling dorpshoofden en dorpsraden

24 Conclusies en aanbevelingen

25 Wettelijke erkenning territoriale rechten (inclusief demarcatie en uitgifte collectieve titel) Wettelijke erkenning van participatie rechten Wettelijke erkenning van zelfbestuur/autonomie Nieuwe wetgeving maken Bestaande wetgeving aanpassen Met volledige participatie/ instemming inheemsen en marrons

26 Zelfbestuur beperking van souvereiniteit Suriname? Souvereiniteit is geen carte blanche voor staten Souvereiniteit beperkt door mensenrechten en andere internationale afspraken (bijv. Internationaal milieurecht) Suriname heeft zich vrijwillig gecommiteerd aan deze beperkingen door toetreding tot verdragen

27 Zelfbestuur & duurzame ontwikkeling inheemsen en marrons Harvard studie: succesvolle economische ontwikkeling van inheemse volken afhankelijk van: 1. Zelfbestuur 2. Goed bestuur 3. Eigen bestuur (cultureel passend)

28 Zelfbestuur & individuele rechten Inheems en tribaal zelfbestuur moeten volledige eerbiediging van alle mensenrechten en vrijheden verzekeren. Inheemse en tribale gewoonterechten worden beperkt door de wet, in overeenstemming met internationale mensenrechten. Gewoonterechten mogen dus geen inbreuk maken op internationale mensenrechten van personen. Bij conflicten: procedures creeeren, bijv. speciale tribunalen; Constitutioneel Hof, etc

29 Niet-juridische argumenten voor erkenning recht op zelfbestuur Vergroting saamhorigheidsgevoel en natievorming: toont eerbied voor eeuwenoude bestuursvormen en erkenning van strijd Marrons om zich te bevrijden uit slavernij Positieve bijdrage aan duurzame economische, sociale en culturele ontwikkeling van inheemse volken en marrons (en dus aan nationale ontwikkeling) Voorkomt conflicten tussen traditionele en regionale bestuursorganen Efficienter: in plaats van geld en energie te investeren in nieuwe structuren, reeds bestaande structuren versterken en verbeteren.

30 Aanbevelingen Decentralisatieprogramma Structuur opzetten voor formele participatie van inheemsen en marrons binnen Decentralisatieprogramma Onderzoek naar traditionele structuren: wat zijn sterke kanten, waar is verbetering nodig (participatief onderzoek) technische ondersteuning uit buitenland (wiel niet opnieuw uitvinden; verdiep kennis over bestaande modellen in andere landen middels expert seminars) Betrek alle relevante actoren binnen de overheid: ministeries RO, ROGB, NH, Presidentiele Grondenrechtencommissie, etc

31 Voorstel voor creatie van inheemse en marron districten Inheemse en marron districten: Hebben zelfde juridische status als gewone districten Grenzen op basis van traditionele occupatie en gebruik (vast te stellen vlgs internationale normen) Bestuur in overeenstemming met eigen gewoonterecht en eigen traditionele structuren (Districtsbesturen worden vervangen door trad structuren) Binnen district kunnen er lagere bestuursniveaus zijn (dorpsbesturen). Districten collectief eigendom van inheemsen/marrons Grenzen ressorten blijven ongewijzigd

32 Ressortraden gewone districten Ressortraden inheemse/marron districten Bestuurlijke functie en functie binnen kiesstelsel blijft gehandhaafd Functie kiesstelsel handhaven Bestuurlijke functie verdwijnt; overgenomen door traditionele organen

33 Uitzonderingen Voor inheemse/marron gemeenschappen binnen stedelijk gebieden (Bernharddorp, Santigron, Pikin Poika, Columbia, Gran Kreek, etc) andere oplossing zoeken. Bijv. dorpsraden met vastgestelde bevoegdheden binnen bepaald geografisch gebied Voor stedelijke centra binnen inheemse of marrongebieden (bijv. Albina, Moengo, Apura stad): aparte administratieve status creeeren, bijv. Stadsraad. Met formele samenwerkingsverbanden tussen stadsraden en traditionele districts- en dorpsbesturen.

34 Alle maatregelen: met volledige participatie van inheemsen en marrons

35 Kali na en Lokono Ndyuka Kali na en Lokono Lokono Kali na en Lokono Paramaka Kwinti Aluku Matawai Ndyuka Saramaka Wayana Trio

SURINAME: GEDEELD OF VERDEELD. Autonomie binnen Grenzen

SURINAME: GEDEELD OF VERDEELD. Autonomie binnen Grenzen SURINAME: GEDEELD OF VERDEELD Autonomie binnen Grenzen SURINAME: GEDEELD OF VERDEELD Autonomie binnen Grenzen 3 DE OORSPRONKELIJKE VOLKEN De Inheemse Volken van Suriname De Inheemse Volken van Suriname

Nadere informatie

Het Nationaal REDD + Programma Suriname DE BESTURING. Mw. Ellen Naarendorp 10 april 2015

Het Nationaal REDD + Programma Suriname DE BESTURING. Mw. Ellen Naarendorp 10 april 2015 Het Nationaal REDD + Programma Suriname DE BESTURING Mw. Ellen Naarendorp 10 april 2015 .. WE ZIJN HET BOS.. HET REDD + WAAROM PROGRAMMA SURINAME? WIJ WILLEN DIT > voor ons NAGESLACHT WIJ WILLEN DIT >

Nadere informatie

ADEK 20 mei Mr. Ahmadali - Managing Director "Decentralization and Local Gvt Streng 1

ADEK 20 mei Mr. Ahmadali - Managing Director Decentralization and Local Gvt Streng 1 ADEK 20 mei 2009 MASTER OPLEIDING TOT WETGEVINGSJURIST IN SURINAME Cluster Staats en Bestuursrecht Sectie 4: Decentralisatie Docent: Mr. B. Ahmadali email: b.ahmadali@decentralisatie.org Site: www.decentralisatie.org

Nadere informatie

De Voorzitter van de Adviesraad Internationale Vraagstukken De heer Mr. F. Korthals Altes Postbus 20061 2500 EB Den Haag. Den Haag, november 2004

De Voorzitter van de Adviesraad Internationale Vraagstukken De heer Mr. F. Korthals Altes Postbus 20061 2500 EB Den Haag. Den Haag, november 2004 De Voorzitter van de Adviesraad Internationale Vraagstukken De heer Mr. F. Korthals Altes Postbus 20061 2500 EB Den Haag Den Haag, november 2004 Hierbij dank ik u mede namens de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking

Nadere informatie

DE PRESIDENT VAN DE REPUBLIEK SURINAME

DE PRESIDENT VAN DE REPUBLIEK SURINAME Wet van... houdende nadere wijzigingen van de Grondwet van de Republiek Suriname (S.B. 1987 No.116, zoals laatstelijk gewijzigd bij S.B.1992 No.38) ONTWERP DE PRESIDENT VAN DE REPUBLIEK SURINAME In overweging

Nadere informatie

Het multiplier effect van goed bestuur in het binnenland van Suriname

Het multiplier effect van goed bestuur in het binnenland van Suriname Het multiplier effect van goed bestuur in het binnenland van Suriname Door mr. dr. Ellen-Rose Kambel Lezing verzorgd voor Service Clubs in Actie voor Suriname. Samenwerken voor Sterke Projecten Rotterdam,

Nadere informatie

Vraag 3) U bent op de hoogte van de inhoud van Grondwet Art. 94?

Vraag 3) U bent op de hoogte van de inhoud van Grondwet Art. 94? Besluit Algemene Rechtspositie Politie (BARP) Art. 9 Politie belooft trouw in de volgende volgorde aan Kroon, Grondwet en de wetten van ons land (i.e. Nederland) Vraag 1) Bent u hier als vertegenwoordiger

Nadere informatie

Kern van het internationaal publiekrecht

Kern van het internationaal publiekrecht Kern van het internationaal publiekrecht Andre Nollkaemper Tweede druk Boom Juridische uitgevers Den Haag 2005 Inhoud LljSt van aikortingen Verkort aangehaalde literatuur Deel 1: Kernbegrippen XV XVIII

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET

TRACTATENBLAD VAN HET 72 (2009) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2010 Nr. 96 A. TITEL Aanvullend Protocol bij het Europees Handvest inzake lokale autonomie betreffende het recht op participatie

Nadere informatie

Besluitvorming in de Lokono gemeenschappen van West Suriname

Besluitvorming in de Lokono gemeenschappen van West Suriname Besluitvorming in de Lokono gemeenschappen van West Suriname Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname VIDS Januari 2008 Community Report for Inter-American Development Bank project: Indigenous

Nadere informatie

Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 3.5.2017 COM(2017) 218 final Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD waarbij de Commissie wordt gemachtigd onderhandelingen te openen over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk

Nadere informatie

EUROPESE COMMISSIE TEGEN RACISME EN INTOLERANTIE

EUROPESE COMMISSIE TEGEN RACISME EN INTOLERANTIE CRI(97)36 Version néerlandaise Dutch version EUROPESE COMMISSIE TEGEN RACISME EN INTOLERANTIE TWEEDE ALGEMENE BELEIDSAANBEVELING VAN DE ECRI: SPECIALE ORGANEN OP NATIONAAL NIVEAU GERICHT OP DE BESTRIJDING

Nadere informatie

Van de concepten voor institutionele wetgeving inzake Decentralisatie

Van de concepten voor institutionele wetgeving inzake Decentralisatie Samenvatting Van de concepten voor institutionele wetgeving inzake Decentralisatie Zoals vervat in de Memorie van Toelichting (MvT) op de desbetreffende ontwerpen, afkomstig van de DLGP consultant, Mr.

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2002 Nr. 112. Europees Verdrag inzake de erkenning van de rechtspersoonlijkheid

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2002 Nr. 112. Europees Verdrag inzake de erkenning van de rechtspersoonlijkheid 50 (1986) Nr. 2 1 ) TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2002 Nr. 112 A. TITEL Europees Verdrag inzake de erkenning van de rechtspersoonlijkheid van internationale niet-gouvernementele

Nadere informatie

NOL H1, EIR 91, EIR 3

NOL H1, EIR 91, EIR 3 HC 1A. Inleiding NOL H1, EIR 91, EIR 3 Internationaal recht Het internationale publieke recht leidt vooral tot vrijwilligheid. Het vrijwillig onderwerpen aan het internationale recht. Het gaat over boven

Nadere informatie

Wat is een constitutie?

Wat is een constitutie? Wat is een constitutie? Veel landen op de wereld worden op een democratische manier bestuurd. Een democratie staat echter niet op zichzelf. Bij een democratie hoort namelijk een rechtsstaat. Democratie

Nadere informatie

Wat is een constitutie?

Wat is een constitutie? Wat is een constitutie? 2 Veel landen op de wereld worden op een democratische manier bestuurd. Een democratie staat echter niet op zichzelf. Bij een democratie hoort namelijk een rechtsstaat. Democratie

Nadere informatie

Verkort aangehaalde literatuur 15

Verkort aangehaalde literatuur 15 Verkort aangehaalde literatuur 15 1 Begrip en aard van het internationaal publiekrecht 17 1.1 Inleiding 17 1.2 Geschiedenis 19 1.3 Omschrijving 22 1.3.1 Algemene omschrijving 22 1.3.2 Het internationale

Nadere informatie

I. Context (1) I. Context (2) Het Akkoord van Brussel van 16 september 2002: Een juridisch kader voor grensoverschrijdende intercommunales

I. Context (1) I. Context (2) Het Akkoord van Brussel van 16 september 2002: Een juridisch kader voor grensoverschrijdende intercommunales Het Akkoord van Brussel van 16 september 2002: Een juridisch kader voor grensoverschrijdende intercommunales Prof. dr. Jan Wouters Maarten Vidal Instituut voor Internationaal Recht K.U. Leuven www.internationaalrecht.be

Nadere informatie

waardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid

waardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid individuele vrijheid participatie gelijke rechten solidariteit waardigheid Basisrechten Santé België is een rechtsstaat en een democratie die ieders mensenrechten e De Staat garandeert de naleving van

Nadere informatie

Verklaring van Zweden

Verklaring van Zweden Raad van de Europese Unie Brussel, 18 september 2015 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2015/0028 (COD) 11505/15 ADD 1 CODEC 1120 ENV 522 AGRI 439 MI 527 COMER 114 PECHE 271 NOTA I/A-PUNT van: aan:

Nadere informatie

NL In verscheidenheid verenigd NL A7-0176/9. Amendement. Morten Messerschmidt namens de EFD-Fractie

NL In verscheidenheid verenigd NL A7-0176/9. Amendement. Morten Messerschmidt namens de EFD-Fractie 1.6.2011 A7-0176/9 9 Overweging E E. Het Verdrag van Lissabon heeft het mandaat van de leden van het Europees Parlement gewijzigd, door ze rechtstreekse vertegenwoordigers van de burgers van de Unie te

Nadere informatie

DLGP-CIVIELTECHNISCHE WERKEN Component 4 Task Manager ing. M.Blenman

DLGP-CIVIELTECHNISCHE WERKEN Component 4 Task Manager ing. M.Blenman DECENTRALISATIE PROGRAMMA 1-2003-2009 Pilot districten: Nickerie, Para, Wanica, Commewijne en Marowijne DECENTRALISATIE PROGRAMMA 2-2009-2014 Paramaribo, Sipaliwini, Coronie, Saramacca en Brokopondo zijn

Nadere informatie

VN-verklaring over de rechten van inheemse volken 1

VN-verklaring over de rechten van inheemse volken 1 VN-verklaring over de rechten van inheemse volken 1 De Algemene Vergadering Met als leidraad de bedoelingen en beginselen van het Handvest van de Verenigde Naties, en goed vertrouwen in de nakoming van

Nadere informatie

Mijnbouw, infrastructuur en de rechten van inheemse en tribale volkeren in Zuid-Oost Suriname

Mijnbouw, infrastructuur en de rechten van inheemse en tribale volkeren in Zuid-Oost Suriname PROJECT STRATEGISCHE ANALYSE EN PARTICIPATIEF ACTIEPLAN VOOR ZUID OOST SURINAME Mijnbouw, infrastructuur en de rechten van inheemse en tribale volkeren in Zuid-Oost Suriname Rapport in opdracht van de

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Goedkeuring en machtiging tot ondertekening van het Wijzigingsprotocol tot modernisering van het Verdrag

Nadere informatie

Verdrag betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, San Francisco,

Verdrag betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, San Francisco, Verdrag betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, San Francisco, 09-07-1948 (vertaling: nl) Verdrag No. 87 betreffende de vrijheid tot

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 4 juni 2009 (08.06) (OR. en) 10523/2/09 REV 2

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 4 juni 2009 (08.06) (OR. en) 10523/2/09 REV 2 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 4 juni 2009 (08.06) (OR. en) 10523/2/09 REV 2 JAI 346 COMIX 469 COTER 60 ENFOPOL 159 USA 39 ASIM 57 COHOM 126 COJUR 15 POLGEN 97 RESULTAAT BESPREKINGEN van: de Raad datum:

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 29.1.2015 COM(2015) 21 final 2015/0013 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van het Verdrag van de Verenigde Naties

Nadere informatie

DE VERHANDELING OVER DECENTRALISATIE, AUTONOMIE EN MEDEBEWIND DECENTRALIZATION AND LOCAL GOVERNMENT STRENGTHENING PROGRAM (DLGP) in opdracht van

DE VERHANDELING OVER DECENTRALISATIE, AUTONOMIE EN MEDEBEWIND DECENTRALIZATION AND LOCAL GOVERNMENT STRENGTHENING PROGRAM (DLGP) in opdracht van DE VERHANDELING OVER DECENTRALISATIE, AUTONOMIE EN MEDEBEWIND In het kader van DECENTRALIZATION AND LOCAL GOVERNMENT STRENGTHENING PROGRAM (DLGP) in opdracht van de Minister van Regionale Ontwikkeling

Nadere informatie

WISE-REDD+ Project Suriname Trainingsboek Community Engagement Strategie 29, 30, 31 maart 2016 Ballroom Torarica Paramaribo, Suriname

WISE-REDD+ Project Suriname Trainingsboek Community Engagement Strategie 29, 30, 31 maart 2016 Ballroom Torarica Paramaribo, Suriname WISE-REDD+ Project Suriname Trainingsboek Community Engagement Strategie 29, 30, 31 maart 2016 Ballroom Torarica Paramaribo, Suriname WISE-REDD+ Partners Suriname This publication was funded in part by

Nadere informatie

Wij danken allen die het mogelijk hebben gemaakt om deze Conferentie te houden.

Wij danken allen die het mogelijk hebben gemaakt om deze Conferentie te houden. Voorwoord Dit concept document is tot stand gekomen vanuit presentaties, discussies en overwegingen met verschillende belangengroepen bij de Organisatie van de Conferentie Ordening Goud sector in Suriname

Nadere informatie

VR DOC.0432/1

VR DOC.0432/1 VR 2018 0405 DOC.0432/1 DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED EN DE VLAAMSE MINISTER VAN CULTUUR, MEDIA, JEUGD EN BRUSSEL NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Definitieve goedkeuring

Nadere informatie

Sustainable Development

Sustainable Development Mr. Bas Ahmadali Institute Suriname Local Government And Strategic Public Management http://basahmadali.nl/?p=58 Sustainable Development Duurzame ontwikkeling door decentralisatie en Bevolkingsparticipatie

Nadere informatie

Gezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Gezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE HOGE VERTEGENWOORDIGER VAN DE EUROPESE UNIE VOOR BUITENLANDSE ZAKEN EN VEILIGHEIDSBELEID Brussel, 13.4.2015 JOIN(2015) 10 final 2015/0073 (NLE) Gezamenlijk voorstel voor een BESLUIT

Nadere informatie

DE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN. (editors)

DE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN. (editors) DE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN JOHAN MEEUSEN GERT STRAETMANS (editors) Dit boek kwam tot stand met de steun van de Europese Gemeenschap (Actie Jean Monnet) intersentia Antwerpen - Oxford INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1

INHOUDSOPGAVE DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1 INHOUDSOPGAVE TEN GELEIDE... v DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1 Inleiding... 1 Hoofdstuk 1. De samensmelting van Verdragen en pijlers... 7 Hoofdstuk 2. Eén

Nadere informatie

2012 STAATSBLAD No. 28 VAN DE REPUBLIEK SURINAME

2012 STAATSBLAD No. 28 VAN DE REPUBLIEK SURINAME 2012 1 2012 STAATSBLAD VAN DE REPUBLIEK SURINAME DISTRICTSVERORDENING van 03 november 2010, houdende vaststelling van regels met betrekking tot het instellen en beheren van het Districtsfonds voor het

Nadere informatie

Het bindend EU Handvest van de grondrechten Een naadloos web van grondrechtenbescherming in Europa? Amsterdam, 17 maart 2015

Het bindend EU Handvest van de grondrechten Een naadloos web van grondrechtenbescherming in Europa? Amsterdam, 17 maart 2015 Het bindend EU Handvest van de grondrechten Een naadloos web van grondrechtenbescherming in Europa? Amsterdam, 17 maart 2015 Sybe A. de Vries Jean Monnet leerstoel EU interne-marktrecht & grondrechten

Nadere informatie

Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013

Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013 Implementing the UNCRPD Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013 Wat is het VN-Verdrag? UNCRPD = United Nations

Nadere informatie

PVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH. Dr. Marijke De Pauw (VUB)

PVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH. Dr. Marijke De Pauw (VUB) PVF vanuit mensenrechtenperspectief: de draagwijdte van art. 19 VRPH Dr. Marijke De Pauw (VUB) 1. Achtergrond VRPH 2.Art. 19: Het recht op zelfstandig wonen en deel uitmaken van de maatschappij 3.General

Nadere informatie

Afdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17

Afdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17 IX Onderzoeksopzet 1 Hoofdstuk 1. Achtergrond 3 Hoofdstuk 2. Probleemstelling 7 Afdeling I. Academisch debat 7 Afdeling II. Eigen bijdrage academisch debat 9 Hoofdstuk 3. Onderzoeksvragen en -methodologie

Nadere informatie

Europees Handvest inzake lokale autonomie

Europees Handvest inzake lokale autonomie (Tekst geldend op: 04-02-2010) Europees Handvest inzake lokale autonomie (vertaling: nl) Europees Handvest inzake lokale autonomie PREAMBULE De Lidstaten van de Raad van Europa die dit Handvest hebben

Nadere informatie

Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal vragen om de kennis te toetsen. Het betreft steeds drie multiplechoicevragen en drie open vragen.

Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal vragen om de kennis te toetsen. Het betreft steeds drie multiplechoicevragen en drie open vragen. 1 Inleiding In wetten worden veel zaken geregeld: studiefinanciering, de huur van een studentenkamer, de koop van studieboeken en kleding, maar ook verkeersregels en belastingheffing. Hiermee en met vele

Nadere informatie

Datum van inontvangstneming : 09/09/2013

Datum van inontvangstneming : 09/09/2013 Datum van inontvangstneming : 09/09/2013 Vertaling C-354/13-1 Zaak C-354/13 Samenvatting van een verzoek om een prejudiciële beslissing in zaak C-354/13 overeenkomstig artikel 98, lid 1, van het Reglement

Nadere informatie

De inheemse en tribale volkeren van Suriname

De inheemse en tribale volkeren van Suriname STUDIE SIPALIWINI door DLGP-consultant Mr. Hans Lim Apo OVERZICHT De inheemse en tribale volkeren van Suriname De geschiedenis Rechten van inheemsen UN Declaration on Human Rights International Convention

Nadere informatie

Versie Gezien de uitstekende samenwerking tussen de Federale Staat en de deelstaten in het kader van dit samenwerkingsakkoord;

Versie Gezien de uitstekende samenwerking tussen de Federale Staat en de deelstaten in het kader van dit samenwerkingsakkoord; Samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat, de Vlaamse overheid, het Waals Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige Gemeenschap over de opstelling van een gemeenschappelijke lijst

Nadere informatie

EERBIEDIGING VAN DE GRONDRECHTEN IN DE UNIE

EERBIEDIGING VAN DE GRONDRECHTEN IN DE UNIE EERBIEDIGING VAN DE GRONDRECHTEN IN DE UNIE De rechtsgrondslag voor de grondrechten op EU-niveau is lange tijd voornamelijk gelegen geweest in de verwijzing in de Verdragen naar het Europees Verdrag tot

Nadere informatie

***I ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL 2015/0028(COD)

***I ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL 2015/0028(COD) EUROPEES PARLEMENT 2014-2019 Commissie interne markt en consumentenbescherming 31.3.2015 2015/0028(COD) ***I ONTWERPVERSLAG over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad

Nadere informatie

Medezeggenschap bij benoeming en ontslag van bestuurders. WMS-congres 12 november 2014 Ede

Medezeggenschap bij benoeming en ontslag van bestuurders. WMS-congres 12 november 2014 Ede Medezeggenschap bij benoeming en ontslag van bestuurders WMS-congres 12 november 2014 Ede De basis voor medezeggenschap in het onderwijs Het gaat hier immers om een maatschappelijke instelling, die mede

Nadere informatie

Nederlands Samenwerkingsverband voor Inheemse Volken. Inhoudsopgave

Nederlands Samenwerkingsverband voor Inheemse Volken. Inhoudsopgave Nederlands Samenwerkingsverband voor Inheemse Volken Contactpersoon: NCIV Nederlands Centrum voor Inheemse Volken Mr. Leo van der Vlist Postbus 94098 1090 GB Amsterdam leo.vandervlist@nciv.net Inhoudsopgave

Nadere informatie

Procedurele beginselen en waarborgen bij internering in gewapende conflicten en andere situaties van gewapend geweld

Procedurele beginselen en waarborgen bij internering in gewapende conflicten en andere situaties van gewapend geweld Procedurele beginselen en waarborgen bij internering in gewapende conflicten en andere situaties van gewapend geweld Roeland Neyrinck Juridisch adviseur 16 mei 2011 Studiecentrum voor Militair Recht en

Nadere informatie

Van gunsten naar rechten voor leerlingen met beperkingen. Het VN-Verdrag over de rechten van personen met een handicap en onderwijs

Van gunsten naar rechten voor leerlingen met beperkingen. Het VN-Verdrag over de rechten van personen met een handicap en onderwijs Van gunsten naar rechten voor leerlingen met beperkingen Het VN-Verdrag over de rechten van personen met een handicap en onderwijs Feiten New York 13 december 2006 Verdrag + Optioneel Protocol (rechtsbescherming)

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 30.4.2015 COM(2015) 183 final 2015/0095 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de stabilisatie- en associatieovereenkomst

Nadere informatie

Ver van mijn bed of toch niet? Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

Ver van mijn bed of toch niet? Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Ver van mijn bed of toch niet? Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap 3 e reflectievoormiddag Onbeperkt aan de slag 2 december 2016, Brussel 1 Dienst Diversiteitsbeleid - Agentschap

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED EN DE VLAAMSE MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Definitieve goedkeuring van het ontwerp

Nadere informatie

2) Instemmen met de benoeming van de voorgedragen leden van de Raad van Toezicht van de Stichting openbaar onderwijs Marenland;

2) Instemmen met de benoeming van de voorgedragen leden van de Raad van Toezicht van de Stichting openbaar onderwijs Marenland; Gemeente Appingedam Raadsvoorstel Raadsagenda d.d.: 14 maart 2016 Voorstel nummer : 8 Behandelend ambtenaar : Willem van der Oest Telefoonnummer : 0596 691194 E-mailadres : w.vanderoest@appingedam.nl Portefeuillehouder

Nadere informatie

BIJLAGE. bij. Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD

BIJLAGE. bij. Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 20.12.2017 COM(2017) 830 final ANNEX 1 BIJLAGE bij Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot aanvulling van het Besluit van de Raad van 22 mei 2017 waarbij machtiging wordt

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.5.2019 COM(2019) 242 final 2019/0116 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende het namens de Europese Unie in de Raad van Ministers in te nemen standpunt met

Nadere informatie

Advies IS - Irak. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law. Postbus BA Amsterdam T

Advies IS - Irak. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law. Postbus BA Amsterdam T Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2632 Advies IS - Irak Datum 3 september 2014 Opgemaakt door Prof. dr. P.A. Nollkaemper Op

Nadere informatie

Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum

Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum Bouwen aan de democratische veiligheid in Europa Ontwerptoespraak van de secretaris-generaal Brussel, woensdag 12 november 2014 Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze

Nadere informatie

Constitutioneel recht

Constitutioneel recht Constitutioneel recht Prof. mr. C.A.J.M. Kortmann Bewerkt door Prof. mr. P.P.T. Broeksteeg Prof. mr. B.P. Vermeulen Mr. C.N.J. Kortmann Zevende druk Kluwer a Wotters Kluwer business INHOUD AFKORTINGEN

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 438 Wijziging van de Wegenverkeerswet 1994 in verband met de wijziging in de procedure betreffende de aanvraag en afgifte van rijbewijzen Nr.

Nadere informatie

10374/15 ADD 1 mou/dau/hh 1 DG G 3 B

10374/15 ADD 1 mou/dau/hh 1 DG G 3 B Raad van de Europese Unie Brussel, 28 oktober 2015 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2013/0089 (COD) 10374/15 ADD 1 PI 43 CODEC 950 ONTWERP-MOTIVERING VAN DE RAAD Betreft: Standpunt van de Raad in

Nadere informatie

EUROPESE COMMISSIE TEGEN RACISME EN INTOLERANTIE

EUROPESE COMMISSIE TEGEN RACISME EN INTOLERANTIE CRI(96)43 Version néerlandaise Dutch version EUROPESE COMMISSIE TEGEN RACISME EN INTOLERANTIE EERSTE ALGEMENE BELEIDSAANBEVELING VAN DE ECRI: BESTRIJDING VAN RACISME, VREEMDELINGENHAAT, ANTISEMITISME EN

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1593 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Statuten jeugdraad Glabbeek

Statuten jeugdraad Glabbeek Statuten jeugdraad Glabbeek 2018-2025 Algemeen Art 1. In de gemeente Glabbeek wordt een gemeentelijke jeugdraad opgericht in uitvoering van het decreet van 14 februari 2003 houdende de ondersteuning en

Nadere informatie

EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT. Brussel, 13 maart 2003 (17.03) (OR. en) CONV 620/03 CONTRIB 277

EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT. Brussel, 13 maart 2003 (17.03) (OR. en) CONV 620/03 CONTRIB 277 EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT Brussel, 13 maart 2003 (17.03) (OR. en) CONV 620/03 CONTRIB 277 BEGELEIDENDE NOTA van: het secretariaat aan: de Conventie Betreft: Bijdrage van de heren Alfonso Dastis en

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2015Z08639 Datum 27 mei 2015

Nadere informatie

OVEREENKOMST. Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), vertegenwoordigd door de heer Georges CARLENS, administrateur generaal,

OVEREENKOMST. Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), vertegenwoordigd door de heer Georges CARLENS, administrateur generaal, OVEREENKOMST TUSSEN DE RIJKSDIENST VOOR ARBEIDSVOORZIENING (RVA), DE RIJKSDIENST VOOR DE SOCIALE ZEKERHEID (RSZ) IN BELGIË EN HET UITVOERINGSINSTITUUT WERKNEMERSVERZEKERINGEN (UWV) EN DE STICHTING INLICHTINGENBUREAU

Nadere informatie

TYPES INSTRUMENTEN OVERZICHT

TYPES INSTRUMENTEN OVERZICHT TYPES INSTRUMENTEN OVERZICHT Aanbeveling... 2 Advies... 2 Algemeen commentaar... 2 Beleidsdocument... 3 Besluit... 3 Decreet... 3 Europees besluit... 3 Grondwet... 3 Koninklijk besluit... 3 Mededeling...

Nadere informatie

Onderwerp: Statutenwijziging Stichting openbaar onderwijs Marenland.

Onderwerp: Statutenwijziging Stichting openbaar onderwijs Marenland. Raadsvergadering 22 februari 2016 Nr.: 10 AAN de gemeenteraad Onderwerp: Statutenwijziging Stichting openbaar onderwijs Marenland. Portefeuillehouder: Wethouder B. Schollema. Ter inzage liggende stukken:

Nadere informatie

Europese krijtlijnen voor een sociaal federalisme

Europese krijtlijnen voor een sociaal federalisme Europese krijtlijnen voor een sociaal federalisme prof. dr. Herwig VERSCHUEREN Universiteit Antwerpen De Europese context Overzicht De Europese spelers en hun instrumenten De Europese juridische krijtlijnen

Nadere informatie

Associatie Raamwerk Overeenkomst tussen de Republiek Suriname en MERCOSUR

Associatie Raamwerk Overeenkomst tussen de Republiek Suriname en MERCOSUR Associatie Raamwerk Overeenkomst tussen de Republiek Suriname en MERCOSUR De Argentijnse Republiek, de Federatieve Republiek Brazilië, de Republiek Paraguay, de Republiek ten oosten van de Uruguay, de

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED EN DE VLAAMSE MINISTER VAN CULTUUR, MEDIA, JEUGD EN BRUSSEL NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Goedkeuring en machtiging tot ondertekening

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.12.2011 COM(2011) 911 definitief 2011/0447 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD inzake de verklaring van aanvaarding door de lidstaten, in het belang van de Europese

Nadere informatie

Interimregeling Financiële Decentralisatie

Interimregeling Financiële Decentralisatie Ministerie Van Regionale Ontwikkeling SURINAME Projectinformatie Document VII DECENTRALIZATION AND LOCAL GOVERNMENT STRENGTHENING PROGRAM (DLGP) Interimregeling Financiële Decentralisatie WET van 11 maart

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1961 Nr. 74

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1961 Nr. 74 51 (1959) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1961 Nr. 74 A. TITEL Europees Verdrag inzake de academische erkenning van universitaire kwalificaties; Parijs, 14 december 1959

Nadere informatie

PARITAIRE PARLEMENTAIRE VERGADERING ACS- EU

PARITAIRE PARLEMENTAIRE VERGADERING ACS- EU PARITAIRE PARLEMENTAIRE VERGADERING ACS- EU Commissie politieke zaken 5.3.2009 AP/100.506/AM1-24 AMENDEMENTEN 1-24 Ontwerpverslag (AP/100.460) Co-rapporteurs: Ruth Magau (Zuid-Afrika) en Filip Kaczmarek

Nadere informatie

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen

Nadere informatie

Datum 12 juni 2013 Betreft Beantwoording vragen van het lid Omtzigt over het artikel 'Timmermans goede bedoelingen brengen Syrië dichter bij de hel'

Datum 12 juni 2013 Betreft Beantwoording vragen van het lid Omtzigt over het artikel 'Timmermans goede bedoelingen brengen Syrië dichter bij de hel' Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Contactpersoon Arnt Kennis T 0703487186

Nadere informatie

CARICOM staat voor Caribbean Community (Caribische Gemeenschap) and Common Market (Gemeenschappelijke Markt).

CARICOM staat voor Caribbean Community (Caribische Gemeenschap) and Common Market (Gemeenschappelijke Markt). ORGANEN VAN DE CARICOM SURINAME INTEGREERT CARICOM staat voor Caribbean Community (Caribische Gemeenschap) and Common Market (Gemeenschappelijke Markt). De organen van de CARICOM zijn: 1. De staatshoofden

Nadere informatie

EUROPEES PARLEMENT. Commissie verzoekschriften MEDEDELING AAN DE LEDEN

EUROPEES PARLEMENT. Commissie verzoekschriften MEDEDELING AAN DE LEDEN EUROPEES PARLEMENT 2004 Commissie verzoekschriften 2009 17.12.2008 MEDEDELING AAN DE LEDEN Betreft: Verzoekschrift 0532/1998, ingediend door Chiara del Rio (Italiaanse nationaliteit), over de niet-erkenning

Nadere informatie

Methodologie voor Participatieve Ressort- en Districtsplannen

Methodologie voor Participatieve Ressort- en Districtsplannen Methodologie voor Participatieve Ressort- en Districtsplannen Conclusies en Werkvoorstel 2007-2008 Drs.Msc. Romeo Ramlakhan Email: Rramlakhan@conare.gov.do Uitgevoerde Activiteiten A. Formele en informele

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 13 februari 2007 (OR. en) 5332/07 PESC 38 COEST 9

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 13 februari 2007 (OR. en) 5332/07 PESC 38 COEST 9 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 13 februari 2007 (OR. en) 5332/07 PESC 38 COEST 9 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: GEMEENSCHAPPELIJK OPTREDEN VAN DE RAAD tot wijziging en verlenging

Nadere informatie

Inleiding tot Recht. Uit Praktisch Burgerlijk Recht

Inleiding tot Recht. Uit Praktisch Burgerlijk Recht Inleiding tot Recht Uit Praktisch Burgerlijk Recht 1. Wat is recht? Een exacte definitie is niet te geven. Elke klassieke definitie bevat vier elementen: Gedragsregels, normen Doel = maatschappelijk leven

Nadere informatie

Zo kijkt VVJ naar participatie 1

Zo kijkt VVJ naar participatie 1 Zo kijkt VVJ naar participatie Groeien naar meer participatief besturen Groeien naar, want kun je niet snel snel, en niet in je eentje Participatief besturen : is voor VVJ een voorwaarde voor goed beleid

Nadere informatie

COHESIEBELEID 2014-2020

COHESIEBELEID 2014-2020 GEÏNTEGREERDE TERRITORIALE INVESTERING COHESIEBELEID 2014-2020 De nieuwe wet- en regelgeving voor de volgende investeringsronde van het EU-cohesiebeleid voor 2014-2020 is in december 2013 formeel goedgekeurd

Nadere informatie

7775/17 van/ons/ev 1 DG C 2B

7775/17 van/ons/ev 1 DG C 2B Raad van de Europese Unie Luxemburg, 3 april 2017 (OR. en) 7775/17 RESULTAAT BESPREKINGEN van: d.d.: 3 april 2017 aan: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties COHOM 44 CFSP/PESC 300 DEVGEN

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 24 november 2004 (26.11) (OR. en) 15130/04 JAI 490 ASIM 47

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 24 november 2004 (26.11) (OR. en) 15130/04 JAI 490 ASIM 47 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 24 november 2004 (26.11) (OR. en) 15130/04 JAI 490 ASIM 47 BEGELEIDENDE NOTA van: het voorzitterschap aan: het Coreper (2e deel) nr. vorig doc.: 14497/04 JAI 441 ASIM

Nadere informatie

ING ENVIRONMENTAL APPROACH

ING ENVIRONMENTAL APPROACH ING ENVIRONMENTAL APPROACH Mensenrechten op de werkplek 3 De uitgangspunten 4 Vrijheid van organisatie en het recht op collectieve onderhandeling 5 TABLE OF CONTENTS Dwangarbeid 6 Kinderarbeid 7 Discriminatie

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1994 Nr. 266

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1994 Nr. 266 15 (1965) Nr. 5 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1994 Nr. 266 A. TITEL Verdrag tot instelling van één Raad en één Commissie welke de Europese Gemeenschappen gemeen hebben, met

Nadere informatie

BIJLAGEN. bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. Een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat

BIJLAGEN. bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. Een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat EUROPESE COMMISSIE Straatsburg, 11.3.2014 COM(2014) 158 final ANNEXES 1 to 2 BIJLAGEN bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD Een nieuw EU-kader voor het versterken van

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2001 Nr. 134

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2001 Nr. 134 23 (2001) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2001 Nr. 134 A. TITEL Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika inzake de geldendmaking

Nadere informatie

PROCESDOEL 3 HUMANISEREN VAN HET SAMENLEVEN MET ANDEREN

PROCESDOEL 3 HUMANISEREN VAN HET SAMENLEVEN MET ANDEREN PROCESDOEL 3 HUMANISEREN VAN HET SAMENLEVEN MET ANDEREN 3.1 Exploreren, verkennen en integreren van de mogelijkheden van de mens 3.2 Exploreren, verkennen en integreren van de grenzen van de mens 3.3 Ontdekken

Nadere informatie

Leveranciers- normen

Leveranciers- normen Leveranciersnormen Als onderdeel van Arconics voortdurende toewijding aan duurzaam en ethisch ondernemerschap, zetten we ons in voor samenwerking met onze leveranciers, aannemers, consultants en anderen

Nadere informatie

Comp. 2.3 Burgerparticipatie en Voorlichting

Comp. 2.3 Burgerparticipatie en Voorlichting Comp. 2.3 Burgerparticipatie en Voorlichting Ministerie van Regionale Ontwikkeling Decentralization and Local Government Strengthening Program (DLGP-II) Iris Gilliad MSc Task Manager Burgerparticipatie

Nadere informatie

Krachtenveld Europese Unie

Krachtenveld Europese Unie Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese

Nadere informatie

MARAKA. Redactioneel. Deze nieuwsbrief is een uitgave van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS).

MARAKA. Redactioneel. Deze nieuwsbrief is een uitgave van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS). MARAKA Deze nieuwsbrief is een uitgave van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS). Wij wensen u veel leesplezier. Voor reacties of een bijdrage kunt u contact opnemen met de redactie.

Nadere informatie