WET WERK EN BIJSTAND

Transcriptie

1 WET WERK EN BIJSTAND Uitvoeringsplan WWB en WIJ 2010 GEMEENTE WOUDRICHEM Loket Altena voor Werk, Inkomen & Zorg november 2009 Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 1

2 Uitvoeringsplan WWB en WIJ 2010 gemeente Woudrichem Inhoudsopgave 1. Algemeen pag Werk pag Inkomen pag Zorg pag Communicatie pag Financieel pag Verantwoording pag Cliëntenparticipatie pag Aanpalende beleidsterreinen pag Interne organisatie pag Planning besluitvorming in 2010 pag. 16 Bijlage: lijst gebruikte afkortingen pag. 16 Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 2

3 1. Uitvoeringsplan WWB 1.1 Algemeen De Wet Werk en Bijstand (WWB) en prestatieveld 6 van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) zijn beleidsterreinen met een aantal dezelfde benaderingen. In beide gevallen gaat het om contacten met individuele aanvragers voor voorzieningen. De gemeenten Werkendam en Woudrichem voeren deze taken gezamenlijk uit. Om de samenwerking tussen de twee beleidsterreinen verder te integreren, werd in de loop van 2009 besloten voortaan verder te gaan onder de naam Loket Altena voor Werk, Inkomen en Zorg. De re-integratieverordening WWB van de gemeenten schrijft voor dat de colleges in december aan de gemeenteraden een Uitvoeringsplan WWB voorleggen. Het Uitvoeringsplan geeft een beschrijving van de belangrijkste taakstellingen voor het komende jaar. Daarnaast komen in het Uitvoeringsplan nieuwe onderwerpen aan de orde die het komende jaar opgepakt gaan worden. Het bestaande beleid wordt niet in het Uitvoeringsplan beschreven. 2. Werk 2.1 Algemeen In de WWB staat werk voorop. Iedereen die kan werken en in z n eigen onderhoud kan voorzien, ontvangt in beginsel geen uitkering. Zo iemand proberen we te bemiddelen naar een werkgever. De economische crisis zorgt voor een geheel ander beeld in vergelijking met voorgaande jaren. De verwachting is dat in 2010 het aantal werklozen verder zal stijgen. Herstel van de economie wordt niet voor 2011 verwacht. Het aantal openstaande vacatures is momenteel een stuk lager dan vorig jaar. Dat maakt het moeilijk voor personen uit onderstaande categorie A. meteen een baan te vinden. Kan iemand nog niet werken, dan richten onze inspanningen zich op het ondersteunen en begeleiden van uitkeringsgerechtigden bij het vinden van werk, het vergroten van de werknemersvaardigheden of het aanbieden van passende scholing. Is de betrokkene vanwege medische- of sociale factoren (nog) niet in staat een betaalde baan te aanvaarden, dan proberen we hem of haar te motiveren richting vrijwilligerswerk of naar andere mogelijkheden. Zie 4.4. Alle WWB-cliënten hebben een trajectplan. De WWB-trajectplannen hebben we ingedeeld in vijf soorten: A. Arbeidstoeleiding Personen die wel in staat zijn om reguliere arbeid te verrichten, maar voor wie ondersteuning nodig is bij het vinden van werk. B. Arbeidsactivering Personen die op dit moment nog niet helemaal in staat zijn om reguliere arbeid te verrichten en die daarom nog wat vaardigheden moeten aanleren om dat in de toekomst wel te kunnen. C. Sociale activering Personen van wie wordt verwacht dat zij mogelijk op langere termijn aan het reguliere arbeidsproces kunnen deelnemen, maar daar nu nog niet aan toe zijn door psychische- en/of lichamelijke beperkingen D. Zorg / hulpverlening Personen die niet in staat zijn tot re-integratie door zorgtaken of door ernstige geestelijke en/of lichamelijke beperkingen. E. Inburgering Personen met een WWB-uitkering die een inburgeringstraject volgen. Na het behalen van het inburgeringsexamen krijgt het merendeel van deze mensen een traject arbeidsactivering. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 3

4 2.2 Indeling trajectplannen van bestaande en nieuwe cliënten Per 20 september 2009 hebben we 73 WWB huishoudens in ons uitkeringsbestand. We zien dat de stijging zich met name voordeed in het derde kwartaal Het aantal nieuwe toekenningen nam in de loop van 2009 per maand toe, terwijl het aantal mensen dat in 2009 uitstroomde steeds minder werd. De verwachting is dat het bestand in het vierde kwartaal van 2009 verder zal toenemen tot 85 huishoudens. De Wet investeren in jongeren (WIJ) is op 1 oktober 2009 ingegaan. De werkwijze rondom de WIJ cliënten is anders dan in de WWB, doch de wijze van financiering komt overeen met de WWB. Om die reden wordt in het onderstaand overzicht geen afzonderlijke planning opgenomen voor de WIJ. We verwachten in 2010 in totaal 50 nieuwe WWB- en WIJ aanvragen toe te kennen. We gaan er van uit dat van 15 huishoudens de uitkering zal worden beëindigd. Daarnaast houden we rekening met 4 aanvragen van niet-uitkeringsgerechtigden (nuggers). De indeling in trajecten voor alle WWB- en WIJ huishoudens is als volgt: Soort trajectplan Bestaande bestand 1 okt 2008 Bestaande bestand 20 september 2009 Verwacht bestand op 31 dec 2009 Verwachte nieuwe cliënten instroom 2010 Verwachte beëindigingen 2010 arbeidstoeleiding arbeidsactivering sociale activering Zorg/hulpverlening Inburgering totaal Verwacht totaal cliëntenbestand eind 2010 Toelichting bij bovenstaande cijfers: - In 2009 werden in de periode 1 januari tot 20 september 31 nieuwe WWB uitkeringen toegekend, ofwel gemiddeld 10 per kwartaal. Daarvan werden er 21 toegekend in het derde kwartaal De verwachting van 50 nieuwe uitkeringen voor 2010 is hierop gebaseerd; - De verwachting is dat van de 50 nieuwe toekenningen het in 10 gevallen zal gaan om een WIJ uitkering; - Bovenstaande cijfers hebben betrekking op het aantal huishoudens. Bij gehuwden en samenwonenden krijgen beide partners een trajectplan. Ook kinderen uit gezinnen met een bijstandsuitkering hebben een trajectplan, wanneer het kind een WWB-uitkering ontvangt. Het totaal aantal trajecten (situatie per 20 september 2009) ligt daarom 8 hoger in vergelijking met bovenstaande aantallen. De verdeling van de gehuwden / samenwoners over de trajectplannen is: 1 arbeidstoeleiding, 2 arbeidsactivering, 1 sociale activering, 2 zorg/hulpverlening en 2 inburgering; - Wij willen benadrukken dat het bij de prognose voor 2010 om een schatting gaat. 2.3 Inzet re-ïntegratievoorzieningen De arbeidsmarkt voor 2010 ziet er op dit moment slecht uit. De verwachting is dat in 2010 de werkloosheid verder zal oplopen. Herstel van de economische situatie, met een aantrekkende arbeidsmarkt, wordt op z n vroegst in 2011 verwacht. We kunnen er zondermeer van uitgaan dat dit in 2010 zal leiden tot een verdere stijging van het uitkeringsbestand. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 4

5 Woudrichem kent van oudsher een laag werkloosheidspercentage. In augustus 2009 bedraagt de werkloosheid 2,3%. Dit behoort weliswaar tot de laagste van West-Brabant, maar er zijn veel minder vacatures dan een jaar geleden. Dit betekent dat de nieuwe instroom niet direct op een vacature valt te plaatsen. Daar komt bij dat de beste werklozen al vanuit hun WW situatie een andere baan hebben gevonden. Tot nu toe is het nog steeds zo dat in de WWB voornamelijk de mensen komen met geen of slechts een beperkte beroepsopleiding. Leeftijd, het ontbreken van werkervaring en het niet beschikken over een startkwalificatie zijn belemmerende factoren. Maatwerk is daarom van belang. Onze bestaande werkwijze zullen we voortzetten. We zullen nagaan in hoeverre we het werkproces kunnen standaardiseren door gebruik te maken van een vast protocol. A. Cliënten arbeidstoeleiding Cliënten met een trajectplan arbeidstoeleiding zullen we zoveel mogelijk proberen zelf te bemiddelen naar werk. Vanwege de slechte arbeidsmarkt kan omscholing daarbij nodig zijn. Onder meer het ROC Da Vinci College biedt een groot aantal mogelijkheden aan. In andere gevallen zullen we bijv. stages inzetten, als dat nodig is om op termijn een betaalde baan te vinden. Ook Direct-Werk en kortdurende beroepsgerichte opleidingen zetten we in. Jongeren bieden we een leerwerkaanbod aan. B. Cliënten arbeidsactivering Re-integratiebedrijven schakelen we eventueel in voor de categorie arbeidsactivering. In hoeverre we al dan niet een re-integratiebedrijf inschakelen of scholing aanbieden, bepalen onze consulenten. C. Cliënten in de WIJ Jongeren die een beroep doen op de WIJ moeten we een leerwerkaanbod doen. Dat kan een stage zijn, een opleiding of een combinatie hiervan. Jongeren onder 23 jaar zonder startkwalificatie zullen we stimuleren eerst een startkwalificatie te behalen. D. Specificatie uitgaven re-integratie Begin 2008 hebben we het volledige cliëntenbestand doorgelicht en de indeling in trajectsoorten geactualiseerd. Daaruit kwam naar voren dat het merendeel van de cliënten met een zorgtraject blijvend niet geschikt is voor werk. Een drietal cliënten van wie we vaststelden dat er voortaan (gedeeltelijke) arbeidsmogelijkheden zijn, hebben we een reintegratievoorziening aangeboden. De cliënten die daarna in de uitkering kwamen, hebben we nauwgezet geïndiceerd en in een trajectplan opgenomen. Ook voor deze nieuwe cliënten geldt dat een zorgtraject inhoudt dat men vooralsnog tijdelijk niet geschikt is voor het verrichten van arbeid. Voor elke afzonderlijke cliënt hebben wij een trajectplan op maat vastgesteld. De cliënten met een trajectplan arbeidsactivering komen, op basis van indicering door onze consulenten, in aanmerking voor een re-integratievoorziening. Mede op basis van de uitgaven in 2008 en 2009 kunnen we een bedrag vaststellen dat gemiddeld wordt uitgegeven aan re-integratievoorzieningen. De prognose van in te zetten re-integratievoorzieningen in 2010, op basis van gemiddelde bedragen, ziet er als volgt uit: Soort cliënt Aantallen Gemiddeld bedrag Totaal Arbeidstoeleiding, waaronder Direct-Werk trajecten Zittend bestand per 31 dec Nieuwe instroom Nugger Totaal * Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 5

6 Toelichting: - De verwachting is dat de helft van het aantal nieuwe cliënten met een traject arbeidstoeleiding een korte periode Direct-Werk gaat verrichten; - Het zittend bestand met een traject arbeidsactivering en de nieuwe trajecten arbeidsactivering zullen we een re-integratie instrument aanbieden; - De nuggers- zullen we eveneens een re-integratie instrument aanbieden. Het geraamde bedrag van is lager dan het in de gemeentebegroting 2010 opgenomen bedrag voor uitgaven aan re-integratietrajecten. In de begroting is geraamd. Van het overschot van betalen we de bijdrage aan het Werkgeversservicepunt (zie 2.5). In 2009 was deze bijdrage voor Werkendam en Woudrichem gezamenlijk Voor 2010 is de bijdrage van Woudrichem aan het Werkgeversservicepunt eenderde hiervan, ofwel Dit betekent dat ten opzichte van de raming een bedrag beschikbaar blijft van Dit bedrag willen wij gedeeltelijk inzetten voor het tijdelijk aanstellen van een extra consulent begin Het restantbedrag blijft beschikbaar voor re-integratie uitgaven. Met onze accountant namen we de rechtmatigheidsaspecten door. Het blijkt toegestaan om van het re-integratiebudget een consulent te bekostigen, mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Onze verwachting is dat het inzetten van een extra consulent meer effect heeft dan het inkopen van (dure) instrumenten bij de re-integratiebedrijven. 2.4 Taakstelling re-integratiebeleid Wij hebben nog steeds een lage werkloosheid en een relatief klein uitkeringsbestand. Het aantal uitkeringsgerechtigden zal in 2010 echter flink stijgen. Het zal ook moeilijker worden om langdurig werklozen aan een baan te helpen. In voorgaande jaren namen we steeds een taakstelling op om het uitkeringsbestand te verlagen. Uiteraard blijven wij ons inzetten om zoveel mogelijk uitstroom te realiseren. Op de instroom hebben we geen invloed. Ons streven is er in elk geval op gericht de stijging van het uitkeringsbestand in 2010 zo beperkt mogelijk te laten zijn. 2.5 Fusie CWI / UWV en ontwikkeling Werkgeversservicepunt Het CWI en het UWV zijn per 1 januari 2009 gefuseerd; de opvolger van het CWI is het UWV Werkbedrijf. Het doel van de fusie is mensen beter en sneller aan de slag te helpen. Het kabinet wil dat de lokale samenwerking op het terrein van werk en inkomen wordt versterkt. Nauwere samenwerking met het UWV Werkbedrijf is voor ons belangrijk. Daarom besloten wij per 1 januari 2009 een samenwerkingsovereenkomst aan te gaan met het Werkgeversservicepunt (WSP) in Gorinchem. Het WSP neemt een functionaris van 0,5 fte in dienst die uitsluitend werkzaam zal zijn voor de gemeenten Werkendam en Woudrichem. De kosten hiervan komen ten laste van het geraamde budget voor re-integratievoorzieningen. In 2010 willen we de overeenkomst met het WSP verlengen. 2.6 Werkgeversbenadering en loonkostensubsidies Kabinet, werkgevers en werknemers hebben tijdens de participatietop in juni 2007 afspraken gemaakt om meer mensen aan het werk te krijgen. De VNG en het kabinet maakten afspraken om in de periode tot 2011 in totaal mensen uit de bijstand te helpen en niet-uitkeringsgerechtigden te activeren. Wij sloten ons aan bij dit streven. In 2007 en 2008 lukte het ons het uitkeringsbestand te verlagen. In 2009 en 2010 ziet de situatie er heel anders uit. De gemaakte afspraken tijdens de participatietop zijn als gevolg van de economische crisis niet meer actueel. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 6

7 Echter, juist in deze moeilijke economische tijden, is het van belang om nauwe samenwerking te creëren met werkgevers. Zij zijn het immers die ons aan banen, stageplekken en leerwerkbanen moeten helpen. Het WSP is de aangewezen partij om vacatures en stageplaatsen binnen te halen. In de contacten met werkgevers wijst het WSP hen op de mogelijkheden die de gemeente heeft, bijvoorbeeld op het gebied van loonkostensubsidies. Wij zijn daarnaast ook zelf constant bezig ons bestaande netwerk van werkgevers uit te breiden. Een goede afstemming tussen onze consulenten en het WSP is daarvoor essentieel. De contacten met het WSP verlopen naar tevredenheid, maar kunnen op een aantal punten verbeterd worden. Wij willen in het eerste kwartaal de mogelijkheden nagaan om de criteria te versoepelen om voor loonkostensubsidie in aanmerking te komen. 2.7 Economisch platform Land van Heusden en Altena In het Land van Heusden en Altena bestaat een economisch platform. Hierin zitten vertegenwoordigers van onder meer het bedrijfsleven, kamer van koophandel, onderwijs en gemeenten. Ook Loket Altena participeert in het platform. Loket Altena praat binnen het platform mee over de ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt. Met name is Loket Altena erop gericht contacten te leggen met onderwijsinstellingen en werkgevers. Het is de bedoeling dat werkgevers zoveel mogelijk stageplekken beschikbaar stellen voor met name jongeren met een WIJ voorziening. Deelname aan het platform is een goede plaats om hierover afspraken te maken. 2.8 Werken of leren voor jongeren tot 27 in plaats van bijstand De Wet Investeren in Jongeren (WIJ) is op 1 oktober 2009 van kracht geworden. Gemeenten worden met de nieuwe wet verplicht werkloze jongeren tot 27 jaar die zich melden voor een uitkering, een aanbod te doen. Dit kan een baan zijn, een vorm van scholing of een combinatie van beide. De gemeente probeert zoveel mogelijk rekening te houden met de wens van de jongeren. Een uitkering wordt toegekend, wanneer de jongere geen (of onvoldoende) inkomsten ontvangt uit de te verrichten activiteiten. Als de jongere het aanbod niet accepteert, kent de gemeente geen uitkering toe. De uitkeringen ingevolge de WIJ worden betaald uit hetzelfde budget waar de WWB uitkeringen van betaald worden: het Inkomensdeel WWB. Het WIJ-beleid is vastgelegd in nieuwe verordeningen die op 1 januari 2010 ingaan. Voor de periode 1 oktober tot en met 31 december 2009 geldt het bestaande WWB reintegratiebeleid ook voor de jongeren. De gemeenteraad heeft daartoe een afzonderlijk besluit genomen. 2.9 Actieplan Geef jongeren een kans Voor de regio s Drechtsteden, Gorinchem en het Land van Heusden en Altena is onlangs het actieplan aanpak jeugdwerkloosheid opgesteld, met de titel Geef jongeren een kans. Het plan noemt een groot aantal plannen om de jeugdwerkloosheid zoveel mogelijk te beperken. Dat kan door jongeren te laten doorleren; voor anderen geldt dat een geschikte baan moet worden gezocht of een combinatie van leren en werken. De werkloosheid onder jongeren tot 27 jaar is in onze regio in de afgelopen maanden gestegen. We verwachten een toename van 10 personen van jeugdige werkzoekenden. De wet WIJ is 1 oktober 2009 ingegaan. Deze wet verplicht gemeenten om jongeren die daarom vragen een aanbod te doen. Dat kan een aanbod zijn voor scholing, voor een stage/baan of een combinatie hiervan. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 7

8 Het actieplan noemt een groot aantal concrete mogelijkheden waarmee we jongeren een leerwerk aanbod kunnen geven. Daarmee geven de gemeenten een concrete invulling aan de doelstellingen van de WIJ. Het is belangrijk dat we de inhoud van het plan goed afstemmen met onze eigen consulenten, het ROC Da Vinci College, het UWV Werkbedrijf en met de werkgevers Overeenkomst met re-integratiebedrijven Op dit moment hebben we overeenkomsten met drie re-integratiebedrijven. Dat zijn Fourstar,!Go en USG Restart. De overeenkomsten zijn tweemaal verlengd, waardoor ze op 31 december 2010 definitief beëindigd moeten worden. In maart 2010 zullen we daarom starten met de voorbereidingen voor een nieuwe aanbesteding. Het heeft onze voorkeur dit gezamenlijk te doen met een aantal gemeenten binnen de regio West-Brabant. 3. Inkomen 3.1 Algemeen De bijstand vormt het vangnet in ons sociaal zekerheidsstelsel. Wanneer men een beperkt vermogen bezit en onvoldoende inkomsten heeft uit arbeid, uitkering of anderszins, bestaat er recht op een maandelijkse bijstandsuitkering. De uitkering wordt slechts verstrekt zolang men niet in staat is zelf volledig in het levensonderhoud te voorzien. 3.2 Fraudepreventie We hebben op dit moment een fraudepreventie beleid. Uitgangspunt daarvan is dat we werken met klantprofielen. Uit het op te maken profiel blijkt in hoeverre er risico bestaat op misbruik of fraude. In ons heronderzoekplan hebben we vastgelegd hoe frequent de controle is. Wanneer er kans bestaat op misbruik of fraude, zal de controle vaker en intensiever plaatsvinden. Het heeft onze voorkeur dit beleid te verbeteren. Het blijkt echter dat het merendeel van de gemeenten in de regio West-Brabant hetzelfde beleid kent als wij. Daarom hebben we in 2009 nog geen besluit genomen over een nieuwe benaderingswijze. In het tweede kwartaal 2010 willen we ons fraudepreventie beleid aanpassen. 3.3 WWB verordeningen actualiseren We kennen een drietal WWB verordeningen, t.w. de Toeslagenverordening, Maatregel- en handhavingsverordening en Re-integratieverordening. Uit een oogpunt van periodiek onderhoud moeten we deze verordeningen jaarlijks actualiseren. In verband met de komst van de WIJ per 1 oktober 2009 was het nodig om in het vierde kwartaal 2009 een aantal nieuwe WIJ verordeningen voor te bereiden. Tot nu toe was er geen noemenswaardige aanleiding de WWB verordeningen aan te passen. Daarom schuiven we de aanpassing door naar het derde kwartaal Uitbesteden WWB 65-plus aan SVB Het aantal 65-plussers dat recht heeft op een aanvullende WWB uitkering zal naar verwachting de komende jaren toenemen. Uit een oogpunt van klantgerichtheid en tegengaan van het niet-gebruik, hebben wij de uitvoering van de WWB voor 65-plussers met ingang van 1 juli 2008 overgedragen aan de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Dit is dezelfde instantie die de AOW uitkeringen toekent. De samenwerking met de SVB verloopt probleemloos. Het kabinet streeft er inmiddels naar dat alle gemeenten de uitvoering van de WWB voor 65-plussers overhevelen naar de SVB. Aan het eind van het kalenderjaar 2009 ontvangen wij een overzicht van alle toekenningen Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 8

9 die SVB in het afgelopen jaar heeft gedaan. Deze informatie vormt tevens de basis voor het in het eerste kwartaal van 2010 op te stellen evaluatierapport over de uitvoering door de SVB. 3.5 Terugvordering en Verhaal De beleidsregels Terugvordering en Verhaal moeten worden geactualiseerd. Per 1 juli 2009 zou de aanpassing gereed dienen te zijn. In verband met de invoering van de vierde tranche van de Algemene Wet Bestuursrecht en de invoering van de WIJ werd dit uitgesteld tot 1 januari De actualisatie zal nu plaatsvinden in december De nieuwe regeling gaat op 1 januari 2010 in. 3.6 Debiteurenbeheer De controle op het debiteurenbestand is nagenoeg volledig op orde. Vanwege de invoering van de vierde tranche Algemene Wet Bestuursrecht moet het werkproces debiteuren geactualiseerd worden. Een projectgroep debiteuren is hiervoor in het leven geroepen. Op dit moment is de projectgroep hier volop mee bezig. Het project zou halverwege 2009 afgerond moeten zijn, maar dit bleek niet haalbaar omdat de vierde tranche per 1 juli 2009 in werking trad. De streefdatum is nu om in maart 2010 te draaien op de aan te passen wijze. 3.7 Elektronisch klantdossier Het elektronisch klantdossier werd in 2008 ingevoerd. Vanaf de start volgen wij de landelijke ontwikkelingen. De nieuwe informatie verwerken wij steeds in ons automatiseringssysteem. Daardoor zijn er geen achterstanden en zijn wij up to date met het onderwerp elektronisch klantdossier. 4. Zorg 4.1 Algemeen Tot het onderdeel Zorg behoren onder meer de uitvoering van het minimabeleid en de schuldhulpverlening. 4.2 Uitvoering minimabeleid Ons minimabeleid bestaat uit een aantal verschillende regelingen. Eén van de uitgangspunten van het beleid is dat we de uitvoering zo eenvoudig mogelijk willen laten verlopen. Dit betekent dat we steeds op zoek zijn naar verdere verbeteringen. Het is voor de klant van belang dat hij vooraf een goede inschatting kan maken of hij voor een bepaalde voorziening in aanmerking komt. Daarom zullen we in het eerste kwartaal van 2010 de module bereken je recht aanschaffen en toevoegen op onze site. De module is niet alleen voor potentiële cliënten van belang; ook verwijzers kunnen hierdoor sneller vaststellen voor welke voorzieningen hun cliënt in aanmerking komt. 4.3 Schuldhulpverlening Het kabinet wil de schuldhulp verbeteren. De gemeenteraad krijgt een wettelijke taak om toe te zien op de kwaliteit van de schuldhulpverlening. De gemeenteraad stelt de plannen voor een integrale aanpak voor een periode van maximaal vier jaar vast. Jaarlijks moet het college aan de gemeenteraad verantwoording afleggen over de uitvoering van de schuldhulpverlening. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 9

10 De wet moet ook een einde maken aan te lange wachttijden. Bij ons is de wachttijd bij de Kredietbank Breda het afgelopen jaar opgelopen tot enkele maanden. Dit is te lang en wij zijn in overleg met de Kredietbank om dit terug te dringen. Na een verzoek tot schuldhulp heeft een gemeente in het wetsvoorstel maximaal vier weken de tijd om tot actie over te gaan. De maximale wachttijd bij bedreigende schulden is drie dagen. Een belangrijk uitgangspunt van de wet is dat de hulpverlening een integraal karakter heeft. Niet alleen moet de aandacht uitgaan naar het oplossen van het schuldenprobleem, maar ook naar de omstandigheden waaronder die schulden zijn ontstaan. De ingangsdatum van de nieuwe wet ligt naar verwachting in het tweede halfjaar Op dit moment ligt het wetsvoorstel voor advies bij de Raad van State. Op dit moment zijn wij, met Trema en de Kredietbank, bezig een cursus omgaan met geld op te zetten. Beoogde startdatum is maart Van het rijk ontvangen we in de jaren 2009 t/m 2011 extra middelen voor schuldhulpverlening. Deze zijn geoormerkt. In 2009 gaat het om een bedrag van Het is van belang om schuldproblemen in een vroegtijdig stadium te signaleren. Daarom gingen we eind 2008 een convenant aan met de drie woningbouwcorporaties. In het convenant is vastgelegd dat de corporaties verwijzen naar het Meldpunt Schuldhulpverlening (MSW) als er huurschulden zijn. Samenwerking is nodig om schuldproblemen te voorkomen en op te lossen. Het convenant wordt in het eerste kwartaal 2010 geëvalueerd. 4.4 Sociale activering- en zorgtrajecten Onze nadruk ligt op het re-integreren van cliënten naar werk. Daarnaast schenken we ook veel aandacht aan cliënten met een traject sociale activering of een zorgtraject. Cliënten met een trajectplan Zorg zijn vrijgesteld van sollicitatieactiviteiten. Voor cliënten met een trajectplan sociale activering gaan we op zoek naar passende bezigheden. Zij verrichten vrijwilligerswerk, maken gebruik van het ROC cursusaanbod, volgen een programma in de verslavingszorg, nemen deel aan dagactiviteiten van de GGZ etc. Het gevaar van sociaal isolement is voor deze twee groepen aanwezig. Met Trema en De Veste zullen we overleg aangaan om te bezien op welke manieren we het aanbod aan beide groepen kunnen uitbreiden. Dit overleg moet uitmonden in een beleidsnotitie waarin we aangeven op welke wijze we een nieuwe impuls kunnen geven aan de begeleiding van de personen met een zorg- of sociale activeringstraject. In de nota zal ook worden ingegaan op de overige doelgroepen op wie sociale activering zich richt. Planning is mei Jeugdsportfonds Om diverse redenen (gezondheid en sociale ontwikkeling) is het van belang dat kinderen deelnemen aan sportactiviteiten. Dit sluit ook aan bij de plannen van het kabinet. Wij zijn in 2007, met Aalburg en Woudrichem, een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met het Brabants Jeugdsportfonds. We waren destijds één van de eerste gemeenten die samenwerking aangingen met het Jeugdsportfonds. Jongeren uit gezinnen waarvan de ouders een laag inkomen hebben, kunnen een bijdrage ontvangen van 225 per jaar voor deelname aan een sportclub. In oktober 2008 hebben we de overeenkomst met het Jeugdsportfonds geëvalueerd en besloten deze te verlengen tot 1 januari Als dekking gebruiken we hiervoor de extra middelen die we hebben ontvangen voor 2008 en 2009 om kinderen uit arme gezinnen meer kansen te geven om deel te nemen aan onder meer sport. Met het ministerie van SZW Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 10

11 sloten we een convenant, waarmee we ons verplichten meer kinderen uit arme gezinnen te laten deelnemen aan sportactiviteiten. Het Jeugdsportfonds ziet kans om door middel van sponsorcontracten zelf inkomsten te verwerven, waardoor de jaarlijkse bijdrage van de gemeente gehalveerd kan worden. Voor ons was dit reden de overeenkomst met het Jeugdsportfonds te verlengen tot en met 31 december 2012, waarbij onze bijdrage over een groter aantal jaren wordt uitgesmeerd. In de afgelopen maand hebben wij intensief met het Jeugdsportfonds de mogelijkheden doorgenomen om extra bekendheid te geven aan hun activiteiten. We gaan opnieuw scholen en sportclubs benaderen, een brief sturen naar ouders, informatiemateriaal plaatsen op de infopagina en de websites etc. Tot nu toe blijven we onder het maximaal aantal kinderen dat een bijdrage kan ontvangen. We verwachten dat het aantal deelnemers in 2010 zal toenemen. 5. Communicatie 5.1 Algemeen De voorlichting op het terrein van sociale zekerheid is tweeledig. Doel is enerzijds het informeren van inwoners over de mogelijkheden van WWB, minimabeleid en schuldhulpverlening. Daarnaast richt de voorlichting zich op WWB cliënten; zij worden gewezen op hun rechten en plichten. 5.2 Afstemming WWB WMO In de loop van 2010 komen er in de kernen van onze gemeente inlooppunten. Van daaruit verstrekken vrijwilligers informatie over onder meer de WWB, het minimabeleid en de WMO. Het zijn met name de mensen uit ons al langer bestaande netwerk van intermediairs die hierin een actieve rol gaan vervullen. De afstemming tussen WWB en WMO hebben we inmiddels vormgegeven in een andere werkwijze. Onze consulenten verstrekken voortaan informatie over de beide beleidsterreinen via de telefonische servicelijn en via de spreekuren in Werkendam en Woudrichem. Gebruikers van WMO voorzieningen zijn voor een deel dezelfde doelgroep als de cliënten van het gemeentelijk minimabeleid. Tot voor kort hadden de beide werkterreinen elk hun eigen naam. Buro Altena voor Werk, Inkomen & Zorg voor de WWB en daarnaast Loket Altena voor de WMO. Om de integratie te benadrukken is ervoor gekozen dat WWB en WMO voortaan beide werkzaam zijn onder de naam Loket Altena voor Werk, Inkomen en Zorg. 5.3 Voorlichtingsmateriaal Schriftelijk- en digitaal voorlichtingsmateriaal moet op elkaar aansluiten. Beide vormen zijn nodig. Onze digitale publiekssite van Schulinck biedt informatie over de WWB en het lokaal minimabeleid. In 2010 zullen we de site uitbreiden met informatie over de WMO. We hebben in 2009 een communicatieplan vastgesteld voor de WWB en de WMO. Het plan bevat een uitgebreid scala aan voorlichtingsactiviteiten. Zo komen er voor alle onderdelen van het beleid nieuwe folders. Er is een nieuwe website Loket Altena die verder aangepast en ontwikkeld moet worden. Met intermediairs wordt contact gelegd. Er is een leesclub samengesteld, met vertegenwoordigers uit organisaties en adviesraden, die vooraf hun opmerkingen geven op de concept-teksten. Centraal in ons voorlichtingsbeleid staat dat we de klant willen activeren een beroep te doen op voorzieningen en regelingen waar hij recht op heeft. Het voorlichtingsbeleid zal gedurende het hele jaar 2010 vorm krijgen. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 11

12 Uit het recente klanttevredenheidsonderzoek kwam naar voren dat de informatieverstrekking over onze regelingen en voorzieningen verbetering behoeft. Eén van de door ons vastgestelde verbeterpunten betreft daarom de voorlichting. Wij hopen op deze manier de informatieverstrekking de noodzakelijke nieuwe impuls te geven. 6. Financieel 6.1 Participatiebudget Het Participatiebudget is per 1 januari 2009 ingegaan. Daarmee zijn de budgetten van het WWB-Werkdeel, volwasseneducatie en inburgering samengevoegd. Gemeenten ontvangen voor deze drie beleidstaken voortaan één gebundeld budget, dat is geoormerkt. Met deze wijziging krijgen gemeenten meer vrijheden om te schuiven tussen de verschillende beleidsterreinen. In 2009 werden in de begroting de drie budgetten nog afzonderlijk opgenomen. Vanaf 2010 is dit niet meer toegestaan en is het budget als één post opgenomen. De staatssecretaris van OCW heeft onlangs laten weten dat het in het Participatiebudget opgenomen bedrag voor volwasseneducatie twee jaar langer geoormerkt blijft voor aanwending bij een ROC, namelijk tot 1 januari Het voorlopig Participatiebudget voor 2010 van Woudrichem ziet er als volgt uit: Re-integratie (WWB-Werkdeel) Inburgering Volwasseneducatie totaal Het komt er op neer dat wij tot en met 2012 weinig mogelijkheden hebben om te schuiven met de budgetten. Het bedrag voor inburgering gaat naar verwachting namelijk volledig op aan inburgeringstrajecten, terwijl de gelden voor volwasseneducatie tot 2013 niet vrij besteedbaar zijn. 6.2 WWB-Inkomensdeel 2010 Van het rijk ontvangen wij jaarlijks een bedrag voor het betalen van de periodieke WWB uitkeringen. Dit is het zogenaamde WWB-Inkomensdeel. Het is een niet-geoormerkt bedrag. Het budget voor 2009 was (inclusief 65+). Het budget voor 2010 heeft SZW flink opgetrokken: het voorlopig budget voor 2010 bedraagt Daarbij is rekening gehouden met de te verwachten stijging van het uitkeringsbestand. In paragraaf 2.4 houden wij als taakstelling aan dat de stijging van het uitkeringsbestand zo beperkt mogelijk dient te zijn. Wij gaan er van uit dat onze uitgaven aan uitkeringen minimaal 10% hoger zullen zijn dan het van het rijk ontvangen WWB-Inkomensdeel. Een bedrag van 10% van het WWB-Inkomensdeel, zijnde ,30, komt voor onze eigen rekening. Als het totaalbedrag dat we aan uitkeringen betalen boven de 10% van het WWB- Inkomensdeel ligt, kunnen we voor het meerdere compensatie vragen bij het ministerie SZW. Wij gaan er van uit dat we over het jaar 2010 een verzoek tot compensatie zullen gaan indien bij SZW. In de begroting 2010 staat een bedrag opgenomen voor het WWB-Inkomensdeel van Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 12

13 Het nieuwe bedrag van was ten tijde van het aanleveren van de begrotingscijfers nog niet bekend. Het gevolg hiervan betekent wel een nadelig effect van afgerond , wanneer we de 10% compensatieregeling moeten aanvragen. De financiële gevolgen zullen we verwerken in een begrotingswijziging. 6.3 WWB-Werkdeel 2010 In het voorlopig Participatiebudget 2010 van Woudrichem is in totaal een bedrag opgenomen van voor re-integratie. Hiervan hebben wij in de begroting een bedrag van geraamd voor uitgaven van trajecten. In par. 2.3 geven wij een specificatie van het in te zetten budget voor re-integratie. Een bedrag van verwachten we uit te geven aan re-integratietrajecten. Dit is lager dan het in de begroting geraamde bedrag. Dit komt door onze werkwijze. Ons beleid is er de afgelopen jaren op gericht om meer bemiddelingen zelf te doen in plaats van uit te besteden aan re-integratiebedrijven. Bij de verwachte toename van het uitkeringsbestand is het niet mogelijk dit binnen de bestaande personeelsformatie te blijven doen. Daarom zijn wij van plan in januari 2010 een extra consulent aan te trekken voor activering. Deze medewerker kan betaald worden uit het geraamde budget voor re-integratie. 7. Managementrapportage, verantwoording en interne administratieve organisatie 7.1 Maraps/beraps Voor wat betreft de verantwoording volgen wij de normale planning en control cyclus van de gemeenten Werkendam en Woudrichem. In de te verstrekken informatie komt onder meer de ontwikkeling van het klantenbestand en de uitgaven aan uitkeringen, re-integratie en minimabeleid aan de orde. Dit houdt in dat wij geen afzonderlijke managementrapportage meer opstellen halverwege het kalenderjaar. 7.2 Verantwoording aan gemeenteraad Voor 1 juli 2010 leggen wij verantwoording af aan de gemeenteraad over het gevoerde beleid in Verantwoording aan het rijk De verantwoording van het lokale beleid sociale zaken aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vindt plaats via een bijlage bij de gemeenterekening. Eind januari dient de jaarrekening in concept klaar te zijn. 8. Cliëntenparticipatie 8.1 Gezamenlijke cliëntenraad Sociale Zekerheid Werkendam en Woudrichem hebben een gezamenlijke cliëntenraad Sociale Zekerheid. De cliëntenraad bestaat uit een mix van individuele cliënten van sociale zaken en WSW geïndiceerden, en daarnaast vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en kerken. In mei 2010 zal het jaarverslag in de vergadering vastgesteld worden. Het jaarverslag bevat een opsomming van de onderwerpen waarover de cliëntenraad advies over uitbracht. Daarnaast worden de overige activiteiten aangestipt waarmee de cliëntenraad zich bezighield. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 13

14 De cliëntenraad kent op dit moment twee vacatures voor cliënten. Het blijkt tot nu toe lastig te zijn hiervoor gegadigden te vinden. Hopelijk zal extra aandacht over de cliëntenraad via nieuwsbrieven, publicaties op de infopagina etc. ertoe leiden dat nieuwe kandidaten zich beschikbaar stellen. Ook zullen we begin 2010 een werving doen voor nieuwe leden. 8.2 Klanttevredenheidsonderzoek Eenmaal in de vier jaar laten we een klanttevredenheidsonderzoek uitvoeren. In 2009 vond opnieuw een onderzoek plaats. De uitkomsten werden in oktober 2009 in een brief aan de gemeenteraad kenbaar gemaakt. De gemiddelde tevredenheidsscore kwam uit op 7.2. Naar aanleiding van het rapport hebben wij op een drietal terreinen verbeterpunten vastgesteld: - Bekendheid verbeteren van de diverse regelingen; - De mogelijkheden om deel te nemen aan scholing, vrijwilligerswerk en werkervaringsplaatsen verbeteren en hierover duidelijker communiceren; - De werkzaamheden van re-integratiebedrijven evalueren en met hen nieuwe afspraken maken. 9. Aanpalende beleidsterreinen 9.1 Sociale werkvoorziening Bevorderen begeleid werken en detacheringsplaatsen De modernisering van de WSW vond in 2008 plaats. Het streven binnen de Sociale Werkvoorziening is erop gericht dat zoveel mogelijk SWgeïndiceerden via het zogenaamde begeleid werken een baan vinden, dan wel op detacheringsbasis bij een bedrijf worden geplaatst. Hiervoor is de medewerking nodig van het bedrijfsleven. Onder meer via het Werkgeversservicepunt en via bedrijfsbezoeken van WAVA medewerkers zullen in 2010 werkgevers opnieuw geïnformeerd worden over de mogelijkheden die er zijn. Wij hopen dat zoveel mogelijk werkgevers gebruik zullen maken van de constructie detachering. 9.2 Wet inburgering Aanpassing beleid De uitvoering van het inburgeringsbeleid is in onze gemeente, na een aanvankelijke stagnatie, vanaf 2008 goed op gang gekomen. De uitvoering van de Wet inburgering hebben wij, samen met de gemeenten Woudrichem en Aalburg, voor de jaren 2009 t/m 2011 uitbesteed aan de Stichting Nieuwkomers en Vluchtelingenwerk Altena. De tekst van de Wet inburgering is gewijzigd om de uitvoering eenvoudiger te maken Evaluatie samenwerking trajectuitvoerders Wet inburgering De inburgeringstrajecten worden vanaf eind 2007 uitgevoerd door ROC West-Brabant en Elycio Taalinstituut. Voor deze bedrijven werd gekozen na een Europese aanbestedingsprocedure. In 2009 hebben wij, na evaluatie, gebruik gemaakt van de mogelijkheid om het contract met deze bedrijven voor de tweede maal met een jaar te verlengen. Dit betekent dat het contract met de twee taalaanbieders definitief stopt per 31 december We zullen daarom in het eerste halfjaar 2010 ons gaan voorbereiden op een nieuwe aanbesteding. Wij zullen dit doen samen met omliggende gemeenten. Daarbij zullen we nagaan of het zinvol is om tot een integrale aanbesteding over te gaan van zowel de reintegratie als de inburgering. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 14

15 10. Interne organisatie 10.1 Deskundigheidsbevordering Het is van belang dat de deskundigheid van medewerkers op peil blijft en op onderdelen verbetert. Dit geldt zowel voor het terrein van de WWB, als voor automatisering. De scholing is onder meer van belang op het terrein van fraude-alertheid, maatregelenbeleid, heffingskortingen, voorliggende voorzieningen, werkgeversbenadering en relevante wetsaanpassingen. Ook in 2010 zullen opleidingen gevolg worden. In een scholingsplan wordt dit uitgewerkt. Het heeft de voorkeur om een aantal opleidingen te volgen op basis van in-company. Ook zal een paar keer per jaar een intern casuïstiek overleg worden gehouden, waarbij praktijksituaties worden doorgenomen Automatiseringssysteem GWS4ALL Het aanpassen en bijstellen van het automatiseringssysteem vormt een continue proces Wet Dwangsom Op 1 oktober 2009 trad de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen in werking. Met deze wet wil het parlement de burger de gelegenheid geven om de overschrijding van beslistermijnen van overheidsinstanties te bestraffen. Als de gemeente niet binnen de vastgelegde termijn, na de ingebrekestelling, een beslissing neemt op bijvoorbeeld een aanvraag voor een uitkering, moet de gemeente de burger een dwangsom betalen. Loket Altena zal er naar streven dat we geen dwangsommen hoeven uit te betalen. Wanneer het aantal cliënten in 2010 flink gaat stijgen, zal de werkdruk toenemen. Het gevaar bestaat dat we dan de besluiten niet binnen de gestelde termijnen kunnen nemen. Dit kan een bijkomstige reden zijn om in dat geval tot een tijdelijke formatie uitbreiding te moeten overgaan. Zie Personeel Zoals eerder opgemerkt zal ons klantenbestand in 2010 naar verwachting flink stijgen. De prognose staat vermeld in par De personeelsformatie komt bij een stijgend bestand onder druk te staan. We hebben twee soorten consulenten: uitstroom/activering en inkomen/zorg. Zoals aangegeven in par. 2.3 en 6.3 zullen we tijdelijk, voorlopig voor de duur van 1 jaar, een extra consulent uitstroom/activering aantrekken die ten laste komt van de begrotingspost reintegratiebeleid. Voor het verstrekken van uitkeringen, het minimabeleid en de uitvoering van de schuldhulpverlening verwachten we in 2010 evenzeer problemen. De slechte economische situatie zal leiden tot een groter beroep op het minimabeleid en de schuldhulpverlening. Een forse toename van het klantenbestand valt op enig moment niet meer op te vangen met de bestaande consulenten inkomen/zorg. Afhankelijk van de ontwikkeling van de omvang van het uitkeringsbestand, zullen wij begin 2010 een besluit nemen over het tijdelijk inzetten van een extra consulent inkomen/zorg. Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 15

16 11. Planning besluitvorming van onderwerpen in 2010 Par. Besluit Onderwerp Gereed door 2.5 college Evaluatie en verlenging overeenkomst WSP Jan college Mogelijkheden nagaan om regels loonkostensubsidie te Maart 2010 versoepelen. 2.6 / 2.7 loket altena In overleg met WSP werkgevers benaderen voor creëren permanent stageplekken 2.9 / 2.10 loket altena Uitvoering WIJ conform nieuwe verordeningen en met permanent behulp actieplan jeugdwerkloosheid 2.11 college Aanbesteden re-integratrietrajecten Maart college Fraudepreventieplan opstellen Mei raad Verordeningen actualiseren Okt college Evaluatie uitbesteding WWB 65+ aan SVB Maart loket altena Debiteurenbeheer actualiseren Maart college Aanschaf module bereken je recht Febr loket altena Ontwikkelen en starten cursus Omgaan met geld Maart college Convenant met woningbouwcorporaties evalueren Maart college Beleidsnotitie over zorgtrajecten en trajecten sociale Mei 2010 activering 4.5 loket altena Jeugdsportfonds breder bekend maken permanent 5.3 loket altena Voorlichting nieuwe impuls geven permanent 6.3 college WWB-Werkdeel, tijdelijk extra activeringsconsulent in Jan 2010 dienst nemen 7.2 raad Verantwoording beleid 2009 Juni college Jaarverslag cliëntenraad vaststellen Mei loket altena Werving nieuwe leden cliëntenraad Febr loket altena Uitvoeren verbeterpunten klanttevredenheidsonderzoek permanent loket altena Afstemming met WSP en WAVA over informeren permanent werkgevers over detachering WSW werknemers college Aanbesteden scholing inburgeringstrajecten Maart loket altena Scholingsplan, deelnemen aan toegekende opleidingen permanent 10.2 loket altena Uitvoeren aandachtspunten uit evaluatie en ontwikkelingen permanent volgen 10.4 college Tijdelijke personeelsuitbreiding i.v.m. stijging bestand Maart 2010 raad Uitvoeringsplan WWB 2011 Dec 2010 Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 16

17 Bijlage: lijstje met gebruikte afkortingen CWI Loket Altena WIZ MSW Nugger NVA ROC SZW UWV UWV Werkbedrijf WAO WIA Wi WIJ WMO WSP WSW WW WWB Centrum voor Werk en Inkomen Loket Altena voor Werk, Inkomen & Zorg Meldpunt Schuldhulpverlening Werkendam - Woudrichem Niet-uitkeringsgerechtigde Stichting Nieuwkomers en Vluchtelingen Altena Regionaal Opleidingscentrum Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Uitvoeringsorganisatie Werknemers Verzekeringen De samenvoeging tussen het CWI en het UWV Wet arbeidsongeschiktheid Wet inkomensvoorziening naar arbeidsvermogen (opvolger van de WAO) Wet Inburgering Wet investeren in jongeren Wet Maatschappelijke Ondersteuning Werkgeversservicepunt Wet Sociale Werkvoorziening Werkloosheidswet Wet Werk en Bijstand Uitvoeringsplan Wwb 2010, gemeente Woudrichem 17