De Groene Long Bij-vriendelijk-er. sturen op meer micromilieus
|
|
- Esmée Moens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Groene Long Bij-vriendelijk-er sturen op meer micromilieus
2 Groene Long
3 Paspoort Groene Wijk uit 1975: 35 jaar bos/groenontwikkeling Grootste aantal bewoners: > hoogste waardering voor groen Gehele groenstructuur hetzelfde Diverse bewoners klachten Geen ecologisch beheerplan Beperkte ecol. oevers Geen kruiden vegetaties Beperkte mantel en zoom Beperkte biodiversiteit flora Beperkte fauna voorzieningen
4 Plan van aanpak : 3 fasen Per fase: 1. Inventarisatie 2. Ontwerp 3. Buurt en bewoners communicatie 4. Aanpassing ontwerp 5. Realisatie 6. Evaluatie
5 1. Inventarisatie : Analyse : meten is weten! Bomen: 180 stuks > 20 soorten > veel zachthout Struiken: 215 > 10 soorten Eco quickscan: - vogels: 36 soorten - amfibieën : 5 soorten o.a poelkikker - vlinders: 19 soorten met o.a. eikenpage - libellen: 17 soorten - zoogdieren: 7 soorten - vaatplanten: 148 soorten met o.a. kl. - kaardenbol, br. wesp. orchis Bijen: 28 soorten (359)
6 Categorie Wetenschappelijke naam Nederlandse naam 2012 Ondergronds Andrena carantonica Meidoornzandbij 1 Andrena chrysosceles Goudpootzandbij 23 Andrena cineraria Asbij 2 Andrena fulva Vosje 2 Andrena haemorrhoa Roodgatje 7 Andrena nitida Viltvlekzandbij 6 Andrena subopaca Witkopdwergzandbij 34 Andrena tibialis Grijze rimpelrug 2 Andrena varians Variabele zandbij 1 Anthophora plumipes Gewone sachembij 1 Lasioglossum calceatum Gewone geurgroefbij 1 Lasioglossum leucopus Gewone smaragdgroefbij 1 Melitta haemorrhoidalis Klokjesdikpoot 1 Nomada flava Gewone wespbij 3 Nomada flavoguttata Gewone kleine wespbij 22 Nomada goodeniana Smalbandwespbij 3 Sphecodes miniatus Gewone dwergbloedbij 1 Bovengronds Bombus hypnorum Boomhommel 2 Chelostoma rapunculi Grote klokjesbij 4 Megachile willughbiella Grote bladsnijder 1 Osmia bicornis Rosse metselbij 13 Onder/bovengronds Bombus campestris Gewone koekoekshommel 1 Bombus hortorum Tuinhommel 3 Bombus lapidarius Steenhommel 3 Bombus pascuorum Akkerhommel 10 Bombus pratorum Weidehommel 1 Bombus terrestris Aardhommel 6 Bombus vestalis Grote koekoekshommel 2 Honingbij Apis mellifera Honingbij 97 Eindtotaal 254 Totaal 28 soorten (max 76) ondergronds nestelende, solitaire bijen
7 Inventarisatie bomen en struiken Soorten Long A (westka nt) Aant. Max. leeftijd % Populier Abeel Schietwi lg Wilg soort Alnus spaeth Knotwil g Treurwil g Long B (middendeel) Aant. %
8 Aanbevelingen bijen > input voor ontwerp Het aanleggen van steile, kale randen en richels in de taluds is gewenst > meer voortplantingslocaties! Meer soorten struiken : o.a. sporkenhout, gele kornoelje (doelsoort), bosaalbes (doelsoort), egelantier, kale struweelroos, viltroos, wegedoorn, wilde liguster, wilde kamperfoelie, klimop en hop > meer nectar en variatie! Ontwikkelen soortenrijke kruidenvegetaties > meer nectar en variatie! Ringen van enkele (oude) bomen op zuidelijk gelegen bosranden, de stammen dienen voor een groot deel van de dag in de zon te staan > meer voortplantingslocaties! Oeverzones voorzien van voedselplanten als Moerasandoorn en Grote kattenstaart. (Figuur 16) Inzaaien sterk behaarde planten als Bosandoorn, Overblijv. ossetong; smeerwortel> meer nestmateriaal! zuidelijke bosrandmilieus: meer warme micromilieus!
9 2. Ontwerp : deelgebied 2 kruidenvegetaties stobbenwal Mantel en zoom Ecol. oever
10 3. Communicatie overleg met buurtbewoners Zonder draagvlak geen duurzaam resultaat
11 4. Ontwerp en bestek met aanpassingen
12 5. Realisatie
13
14
15
16
17 6. Evaluatie Positief: * veel ecol. invloed op ontwerp * alle nieuwe biotoop vormen een plek * grote maat struiken positief * communicatie intern en met bewoners * Deelgebied/fase 1: positief ontvangen Wat kan beter: Fase 1. Inzaaien: o.a. bodemverdichting 2. Overdracht naar Beheer niet goed afgestemd Fase 2.1. Voorlichting inrichting en beheer naar bewoners ontbreekt nog 2. Kruiden in voorjaar en nazomer inzaaien > minder risico s verdroging 3. Monitoring: meten is weten : hoe scoren de bijen 1 jaar later?
18 Nu al effect!! : vlinders, libellen, hommels zweefvliegen
Monitoring in het kader van de Stedelijke Ecologische Structuur Groningen 2012
Monitoring in het kader van de Stedelijke Ecologische Structuur Groningen 2012 Inventarisatie bijen Rapport 2012-048 A.J. Loonstra W. Patberg Monitoring in het kader van de Stedelijke Ecologische Structuur
Nadere informatieVerslag inventarisatie bijen en angeldragende wespen (Hymenoptera: Aculeata) in Westduinpark en Bosjes van Poot 2015
Verslag inventarisatie bijen en angeldragende wespen (Hymenoptera: Aculeata) in Westduinpark en Bosjes van Poot 2015 Martijn Kos Resultaten In totaal werden er in de periode van 8 maart 2015 tot en met
Nadere informatieBIJENGIDSJE. Ontdek de bijen en hommels die in het voorjaar in de tuin vliegen. Wat zoemt er in jouw achtertuin?
BIJENGIDSJE Ontdek de bijen en hommels die in het voorjaar in de tuin vliegen Wat zoemt er in jouw achtertuin? 1 Colofon 2 Tekst: Vincent Kalkman & Menno Reemer Tekeningen: Jeroen de Rond Nederland Zoemt
Nadere informatieWilde bijen in Amsterdam 2000 en 2014
Wilde bijen in Amsterdam 2000 en 2014 Ontwikkeling van de bijenpopulatie in relatie met beheer Arie Koster Ga voor de Amsterdamse bijen naar: www.denederlandsebijen.nl Inhoud presentatie Een korte terugblik
Nadere informatieTien jaar bijen bijeen in een stadstuin in Appingedam: een methodologische en ecologische analyse
Tien jaar bijen bijeen in een stadstuin in Appingedam: een methodologische en ecologische analyse Jan Kuper Inleiding Geïnspireerd door het enthousiasme van Stichting Bargerveen-collega Theo Peeters, die
Nadere informatieBijen in Stappengoor Inventarisatie van de wilde bijen op de wilgen
Bijen in Stappengoor Inventarisatie van de wilde bijen op de wilgen Jens Bokelaar s-hertogenbosch, 25 juni 2016 Bijen in Stappengoor 5 Opdrachtgever: Auteur: Marcel Horck Jens Bokelaar Omslagfoto: Wimperflankbij
Nadere informatieBoeren voor bijen. Bijensymposium 22 oktober 2011. Pieter Verdonckt inagro vzw
Boeren voor bijen Bijensymposium 22 oktober 2011 Pieter Verdonckt inagro vzw Pollen en nectar in het landbouwlandschap Wat kan je als landbouwer doen voor bijen? Opzet experimentele pollen en nectarranden
Nadere informatieWILDE BIJEN IN DEN HAAG
WILDE BIJEN IN DEN HAAG EEN VERSLAG VAN DE BIJENMONITOR 2012 Haags Milieucentrum Riviervismarkt 5 2513 AM DEN HAAG 070-361 69 69 info@haagsmilieucentrum.nl www.haagsmilieucentrum.nl www.facebook.com/haagsmilieucentrum
Nadere informatieWilde bijen in Deventer 2012
Wilde bijen in Deventer 2012 Jan Smit, Frank van der Meer, Erik van der Spek & Wim Klein Wilde bijen in Deventer 2012 Jan Smit, Frank van der Meer, Erik van der Spek & Wim Klein Colofon 2012, Jan Smit,
Nadere informatieNieuwsbrief winter 2014
Nieuwsbrief winter 2014 Jaaroverzicht van 2014 Wildebijenwerkgroep van het Mechels rivierengebied Het lijkt stil rond onze werkgroep maar niks is minder waar. Allerlei realisaties dit jaar door leden van
Nadere informatie2010 WILDE BESTUIVERS IN APPEL- EN PERENBOOMGAARDEN IN DE BETUWE MENNO REEMER & DAVID KLEIJN
2010 WILDE BESTUIVERS IN APPEL- EN PERENBOOMGAARDEN IN DE BETUWE MENNO REEMER & DAVID KLEIJN Stichting EIS-Nederland, Leiden Alterra, Wageningen Met medewerking van: Bureau Ecologica, Maarheeze Wilde
Nadere informatieWat hebben bijen nodig?
Wat hebben bijen nodig? Plek om te nestelen en te schuilen Genoeg voedsel Bijen zijn volledig afhankelijk van bloemen: stuifmeel (bouwstof) en nectar (brandstof). Hoe meer floristische diversiteit, hoe
Nadere informatieDe Alkmaarder Hout: het oudste stadsbos van Nederland als habitat voor wilde bijen
Kennisimpuls bestuivers 2018-5 De Alkmaarder Hout: het oudste stadsbos van Nederland als habitat voor wilde bijen Fabrice Ottburg en Jeroen Scheper, 27 juli 2018, definitief. Contactgegevens: Dhr. Fabrice
Nadere informatieDe stadswijk als bijenbarrière
2014 Van Hall Larenstein Michiel van Welsem De stadswijk als bijenbarrière Werkt stedelijk gebied als een barrière voor bijen rondom stadsnatuur gebieden? De potentiële barrièrewerking van stedelijk gebied
Nadere informatieBESTUIVERS IN HET LANDSCHAP
BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP INTRODUCTIE Biodiversiteit: Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom of een gehele planeet.
Nadere informatieVoorjaarsweekend Tuinplezier EEN TUIN VOL LEVEN. De Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht maart 2017.
Voorjaarsweekend Tuinplezier EEN TUIN VOL LEVEN De Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht 11-12 maart 2017 Bijen in de tuin www.denederlandsebijen.nl Arie Koster Wat zijn bijen - Insecten zijn dieren
Nadere informatieWilde bijen in Amsterdam Zuid
Wilde bijen in Amsterdam Zuid Een inventarisatie van wilde bijen in het openbaar groen van stadsdeel Zuid A. Koster F.A.L. Nieuwenhuis Augustus 2014 In opdracht van Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuid Woord
Nadere informatieBegin van een hobby (1983)
Wilde Bijen Frans van Alebeek april 2011 Voor de KNNV afdeling Lelystad Begin van een hobby (1983) Vosje (Andrena fulva) Signaalbij (Nomada signata) Grote wolzwever (Bombylus major) Insecten in Nederland
Nadere informatieHoofdstuk 4 De bijen van Nederland
Hoofdstuk 4 De bijen van Nederland Er zijn in ons land gegevens verzameld over meer dan 350 soorten bijen. Daaruit blijkt dat het met veel soorten niet echt goed gaat. Om een beeld te geven van de grote
Nadere informatieSolitaire bijen determineren
Solitaire bijen determineren Door Dries Laget Faculteit WETENSCHAPPEN Vakgroep: BIOCHEMIE, FYSIOLOGIE en MICROBIOLOGIE Laboratorium voor Zoöfysiologie Krijgslaan, 281 S33, B 9000 GENT Tel. 09 2644929 Fax
Nadere informatieHet leven van wilde bijen. Het leven van wilde bijen
Het leven van wilde bijen Biologie & beheer in de praktijk Anne Jan Loonstra Het leven van wilde bijen Samenstelling, onderzoek en fotografie Anne Jan Loonstra, Koeman en Bijkerk bv 1 Bijen Onderwerpen
Nadere informatieHoe krijg je wilde bijen in de tuin. In de Oude Ijsselstreek. Arie Koster. Arie Koster
Hoe krijg je wilde bijen in de tuin In de Oude Ijsselstreek Arie Koster www.denederlandsebijen.nl Arie Koster Wat zijn bijen? Insecten! - Insecten zijn dieren met een uitwendig skelet met kop, borststuk,
Nadere informatieNationale Bijentelling. Onderzoeksactiviteit 1
Nationale Bijentelling Onderzoeksactiviteit 1 1 Nationale BIJENTELLING Onderzoeksactiviteit 1 Hoe gaat het met de wilde bijen in Nederland? Vincent Kalkman, onderzoeker bij Naturalis en EIS Kenniscentrum
Nadere informatieIets over mijzelf. Wilde Bijen. Dit zijn wel bijen. Wat zijn bijen en wat niet? Honingbij. Goudwesp. Zweefvlieg. Sluipwesp Zweefvlieg
Iets over mijzelf Wilde Bijen Frans van Alebeek februari 2013 Onderzoek Bijen & Bloemen in de stad (Lelystad) Wat zijn bijen en wat niet? Dit zijn geen bijen Zweefvlieg Goudwesp Sluipwesp Zweefvlieg Zweefvlieg
Nadere informatieWilde bijen in de betuwe
Wilde bijen in de betuwe Arie Koster Wellantcollege Houten Lector Bijenbeheer en bijenvriendelijke tuinen Wellantcollege laat de bijen zoemen www.denederlandsebijen.nl Arie Koster Welke factoren bepalen
Nadere informatieBijen in Appèlbergen Anne Jan Loonstra
Bijen in Appèlbergen Anne Jan Loonstra Inleiding Appèlbergen is een gebied waar ik sinds een jaar of vijf regelmatig kom om er bijen, wespen en vliegen te bestuderen. Het afgelopen jaar heb ik zeer frequent
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016. Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heel aangename dag, maar er was minder te zien dan ik had gehoopt/verwacht. Twee dagen eerder waren we in de Hortus
Nadere informatieInventarisatie wilde bijen Kolis Meeuwen-Gruitrode
Inventarisatie wilde bijen Kolis Meeuwen-Gruitrode 2017-2018 Inventarisatie Kolis 1 Colofon Rapport: Nature-ID gcv Beukenlaan 14 2200 Herentals België Veldwerk, rapportage en foto's: Maarten Jacobs (Nature-ID
Nadere informatieWilde bijensoorten in een stedelijke omgeving: stad Antwerpen
08 antenne oktober-december 2014 jaargang 8 nr. 4 Wilde bijensoorten in een stedelijke omgeving: stad Antwerpen Kyra Koch (e-mail: kyra.koch@gmail.com) Inleiding Bijen zijn zeer waardevol voor de mensheid
Nadere informatieWILDE BIJEN IN RELATIE TOT HET GROENBEHEER IN AMSTERDAM. Een inventarisatie van wilde bijen in het openbare ruimte. A. Koster
WILDE BIJEN IN RELATIE TOT HET GROENBEHEER IN AMSTERDAM Een inventarisatie van wilde bijen in het openbare ruimte A. Koster Alterra Research Instituut voor de Groene Ruimte, Wageningen, 2001 REFERAAT Koster,
Nadere informatieBijen en wespen van De Maashorst. Pieter van Breugel
Bijen en wespen van De Maashorst Pieter van Breugel Een roodharige wespbij wordt verjaagd door een rode bosmier. Colofon Uitgegeven door: Auteur: Foto s: Opmaak: Redactie: Wijze van citeren: Natuur- en
Nadere informatieWat hebben bijen nodig?
[Naam docent] Wat hebben bijen nodig? Een zoemende tuin biedt: Nestelgelegenheid Variatie in soorten (en dus in bloeitijden) Variatie in structuur (hoog, laag) Variatie in onderhoud (in ruimte en in tijd)
Nadere informatieBijen- en insectengidsje van Delftse tuinen Een compilatie van waargenomen soorten bijen en insecten
Bijen- en insectengidsje van Delftse tuinen Een compilatie van waargenomen soorten bijen en insecten S. Campbell Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133
Nadere informatieBermenplan Assen. Definitief
Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595
Nadere informatieKleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer. Context: steeds minder insecten. -76% insectenbiomassa Anthonie Stip
Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer Context: steeds minder insecten Anthonie Stip 1 juni 2018 anthonie.stip@vlinderstichting.nl @birdingstip -76% insectenbiomassa 1 Insectenverlies vooral na mei Biodiversiteit
Nadere informatieWorkshop. Bijenhotel
Workshop Bijenhotel 1 Blauwe ertsbij 2 Kleine roetbij Wespbij Zweefvlieg - grote ogen - 1 paar vleugels 3 - korte antennes 4 Bij of Wesp? Bijen - Stuifmeel en nectar (larvenvoedsel) - Verzamelapparaat
Nadere informatieInsecten van de Goese Heggen 2004
Insecten van de Goese Heggen 2004 Insecten Onderzoeksbureau Baaijens Onderzoek en advies Insecten van de Goese Heggen 2004 A.M. Baaijens Inhoud 1. Inleiding.. 1 2. Geselecteerde insectengroepen 1 2.1 Functie
Nadere informatieBij-vriendelijke natuurvriendelijke oevers
Bij-vriendelijke natuurvriendelijke oevers Bijeenkomst UvW bij Waterschap Rivierenland in Tiel Vrijdag 29 juni 2018, Fabrice Ottburg Wageningen Environmental Research Bosbandzweefvlieg (Syrphus torvus)
Nadere informatieVan veenweidegebied tot bijenlandschap. Menno Reemer
Van veenweidegebied tot bijenlandschap Menno Reemer Hoeveel soorten bijen komen er in Nederland voor? Foto s Roy Kleukers Foto Roy Kleukers Honingbij Honingbij, een apart geval Foto Roy Kleukers Sociale
Nadere informatieBijen in Moerenburg Inventarisatie van drachtplanten en bijensoorten in Moerenburg
Bijen in Moerenburg Inventarisatie van drachtplanten en bijensoorten in Moerenburg Jens Bokelaar Luuk Drukoningen 27 juni 2015 Bijen in moerenburg 5 Bijen in moerenburg 6 Projectbegeleider: Opdrachtgever:
Nadere informatieADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK. Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING
ADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING De gemeente Leiden werkt aan de inrichting van een ringvormig stadspark
Nadere informatieVaste planten in de openbare ruimte. Een onderzoek naar biodiversiteit in de binnenstad. Kars Klein Wolterink Jeroen Schneider
1 Vaste planten in de openbare ruimte Een onderzoek naar biodiversiteit in de binnenstad Kars Klein Wolterink Jeroen Schneider Almere 3 december 2017 2 Voorwoord: Dit rapport is tot stand gekomen in opdracht
Nadere informatieWanneer God, Mozes vanuit de brandende braamstruik roept en hem de opdracht geeft om zijn volk uit Egypte te leiden, dan geeft Hij ook aan wat het
Wilde bijen en zo. Daar gaat het over vanmorgen. De bijbelgedeelten die we hebben gelezen gaan eigenlijk ook over wilde bijen. Dat waren in het wild levende honingbijen. Wij hebben het vanmorgen over wilde
Nadere informatieBijen en volkstuinen
Bijen en volkstuinen Hoe maken we volkstuinen bijenvriendelijk Een selectie van de mogelijkheden Arie Koster Voor meer informatie Voor planten voor bijen, vlinders en andere bloembezoekers www.drachtplanten.nl
Nadere informatieWilde bijen in nood. Hoe kan jij helpen?
Wilde bijen in nood. Hoe kan jij helpen? EEN PLUSPUNT VOOR DE NATUUR Bijen in nood We horen steeds vaker dat bijen massaal verdwijnen. Bijenkast na bijenkast staat leeg. Niet alleen honingbijen boeren
Nadere informatie- - - 2 3 4 5 6 7 1.2 1.4 1.2 1 1.2 1 1 0.8 0.8 0.8 0.6 0.6 0.6 0.4 0.4 0.4 0.2 0.2 0.2 0 Bijen 0 Zweefvliegen totaal 0 Plantgebonden zweefvliegen 8 9 10 11 12 geriemde zandbij geriemde zandbij donkere
Nadere informatieDE NED ERLAND SE BIJEN
NATUUR VAN NEDERLAND 11 DE NED ERLAND SE BIJEN (HYMENOPTERA: A PIDAE S.L.) NATUUR VAN NEDERLAND 11 DE NED ERLAND SE BIJEN (HYMENOPTERA: A PIDAE S.L.) THEO M.J. PEETERS, HANS NIEUWENHUIJSEN, JAN SMIT,
Nadere informatieWilde bijen in Tuinen van West Inventarisatie en beheeradviezen. Anneke Teepe en Arie Koster
Wilde bijen in Tuinen van West Inventarisatie en beheeradviezen Anneke Teepe en Arie Koster 2019 Tekst: Arie Koster en Anneke Teepe Foto s: Anneke Teepe Foto s omslag: Rosse metselbij (m) op madeliefje,
Nadere informatieHoe gaat het met de wilde bijen?
Hoe gaat het met de wilde bijen? Natuurgebieden het domein van natuurbeheerders Soortenrijk, maar wel achteruitgang t Het agrarische landschap het domein van de boeren Al lange tijd verdwenen Stedelijk
Nadere informatieBIJEN IN LEEUWARDEN. Thijs Gerritsen & Bart Franken
BIJEN IN LEEUWARDEN Thijs Gerritsen & Bart Franken Wat komt er aan bod? o Even voorstellen o Bijen: wat zijn dat? o De mens en de bijen Intermezzo Akte 2 o De Leeuwarder bijen o Resultaten en conclusies
Nadere informatieNotitie flora en fauna
Notitie flora en fauna Titel/locatie Projectnummer: 6306 Datum: 11-6-2013 Opgesteld: Rosalie Heins Gemeente Baarn is voornemens om op de locatie van de huidige gemeentewerf een nieuwe brede school ontwikkelen.
Nadere informatieBij-vriendelijk Beheer
Bij-vriendelijk Beheer Sabine van Rooij en Anjo de Jong, Wageningen Environmental Research 13 november 2018, Klantendag Benchmark Gemeentelijk Groen Waarom? Voor welke soorten? Bijen o 358 soorten in Nederland:
Nadere informatieTytsjerksteradiel foar én mei de bij
Tytsjerksteradiel foar én mei de bij Beleidsplan voor bij-vriendelijk handelen in de gemeente Tytsjerksteradiel Bijlagen Bijenbeleidsplan December 2013 Inhoud Bijlage I: Bedreigingen voor de bij... 3 Bijlage
Nadere informatieDe patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen.
De patrijs, klant van de akkerrand. Achtergrondinformatie bij de lesbrief voor kinderen. Tekeningen Ciel Broeckx, juni 2010. 1 De Europese Unie heeft in 2002 afgesproken om het verlies aan biodiversiteit
Nadere informatieImkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek
Wees erbij! Imkervereniging de korenbloem Bart Bakker Jan Breembroek 1 Imkervereniging de korenbloem Gemeente Renkum plus stukje Betuwe 50 leden 102 jaar oud Bestuur: Bart Bakker Jan-Joris van Kampen Jan
Nadere informatieOevers 2x maaien Oever 2
Oevers 2x maaien Oever 2 De vegetatie is rijk aan diverse soorten kruiden, zoals kattenstaart, grote waterweegbree en zwanebloem en behoort tot het Watertorkruidverbond (Oenanthion aquaticae). De vegetatie
Nadere informatieDoel Met de antwoorden kan de gemeente Wageningen een algemeen beeld formuleren van de groenbeleving door de bewoners van Wageningen Hoog.
Enquête Wageningen Hoog. U vindt hier het overzicht van de resultaten uit de bewonersenquête voor de wijk Wageningen Hoog. De enquête kon zowel digitaal als schriftelijk worden ingevuld tot 9 december
Nadere informatieOver bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten
NBV-lezing Biodiversiteit. Over bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten Inleiding. Deze lezing is ontwikkeld om hen die niet zo vaardig zijn in het maken van (Power Point)- presentaties toch
Nadere informatieVeldbezoeken Het gebied is op 16 juli 2014 bezocht door Menno Reemer (EIS) samen met Hendrik Baas (gemeente Zoetermeer).
Bijenvraagbaak casus 1: Zoetermeer Westerpark Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) & Robbert Snep (Alterra) 6 oktober 2014 Vraagsteller: Hendrik Baas (Gemeente Zoetermeer) Gebied: Zoetermeer, Westerpark,
Nadere informatie2012 WILDE BESTUIVERS IN
2012 WILDE BESTUIVERS IN APPEL- EN PERENBOOMGAARDEN IN DE BETUWE IN 2010 EN 2011 MENNO REEMER & DAVID KLEIJN Stichting EIS-Nederland, Leiden Alterra, Wageningen Met medewerking van: Bureau Ecologica,
Nadere informatieEindrapportage Slootkwaliteitsplan in de Braakpolder bij Kolhorn
Eindrapportage Slootkwaliteitsplan in de Braakpolder bij Kolhorn Juni 2013 Foto s: Frode Numan, Paulien de Gaaij, Pieke Molenaar, Oda Bögels 1 INHOUD Pilot Slootkwaliteitsplan in de Braakpolder... - 3
Nadere informatieZo helpen de wilde metselbij en de fruitteler
1 van 6 2-6-2017 13:52 Zo helpen de wilde metselbij en de fruitteler elkaar De bij krijgt een luxeverblijf in ruil voor gratis arbeid Een groeiend aantal Nederlandse fruittelers experimenteert met de inzet
Nadere informatieBijen en vlinders in de educatieve tuinen
Bijen en vlinders in de educatieve tuinen RAPPORT Natuur.studie nummer 8 2014 Jens D Haeseleer uitgevoerd in opdracht van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid De natuur
Nadere informatie(Ge)wilde bijen monitoren! Bijen in het algemeen. Geleedpotigen. Bijen, wespen en vliegen. Dezelfde soort? Waar gaan we het over hebben vanavond?
Waar gaan we het over hebben vanavond? over bijen in het algemeen en : waarom monitoren? wáár vind je bijen? En hoe kun je ze helpen? (Ge)wilde bijen monitoren! welke soorten doen mee? en wat valt er over
Nadere informatieDe Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 24 maart Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 24 maart 2015 Beste natuurliefhebber/- ster, De dag begon een beetje grijs, maar toen ik op de tuin kwam scheen de zon al aangenaam. Dat bleef zo tot ongeveer drie
Nadere informatieWilde bijensoorten en hommels verdwijnen in hoog tempo door neonicotinoïden?
Wilde bijensoorten en hommels verdwijnen in hoog tempo door neonicotinoïden? Toetsing webpublicatie Bijensterfte.nl van de Universiteit Utrecht 10 april 2019 STAF Research, projectcoördinatie G.R. Rotgers,
Nadere informatieHommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers
HOMMELS Hommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers INDELING IN HET DIERENRIJK Rijk: Animalia dieren Stam: Arthropoda geleedpotigen Klasse: Insecta insecten Orde: Hymenoptera vliesvleugeligen Onderorde:
Nadere informatieJohn T. Smit Vincent J. Kalkman Jeroen de Rond. Basisgids hommels
2018 John T. Smit Vincent J. Kalkman Jeroen de Rond Basisgids hommels Basisgids hommels Basisgids hommels 1 2 Basisgids hommels Basisgids hommels 2018 John Smit, Vincent Kalkman & Jeroen de Rond EIS Kenniscentrum
Nadere informatieEEN NIEUWE DETERMINEERTABEL. HET is nu al vele jaren geleden, dat ik in dit Tijdschrift een tabel gaf voor het determineeren
DE EIDEREEND OP VLIELAND. 137 de vogel, die Burdet in 1909 fotografeerde of voor heide en kraaiheide, zooals de vogel in deze aflevering. Voedsel is er te kust en te keur, zoowel in ondiep water als in
Nadere informatieSamenwerken aan een rijke flora. Bijen zijn NIET hot!!!!!! Bijen zijn van levensbelang!!!!!
Samenwerken aan een rijke flora. Bijen zijn NIET hot!!!!!! Bijen zijn van levensbelang!!!!! Aat Rietveld. Ambassadeur groen van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging. En nog zo wat z(t)aken. Voorzitter
Nadere informatieWilde bijen in natuur- en groenbeheer. Ivo Raemakers Menno Reemer
Wilde bijen in natuur- en groenbeheer Ivo Raemakers Menno Reemer 1 Waarom bijen? Rode Lijst: veel soorten bedreigd Functie in ecosysteem: belangrijke bestuivers Indicator voor natuurbeheer en natuurkwaliteit
Nadere informatieKritische kijk op de bijensterfte en initiatieven om het tij te keren prof. Dirk de Graaf
Kritische kijk op de bijensterfte en initiatieven om het tij te keren prof. Dirk de Graaf VOLSOG fytodag, HoGent, 15 december 2016 inhoud - gevonden in de krant - inzoemen op de bijensterfte - oorzaken
Nadere informatieDe waarde van Bijenlandschappen
De waarde van Bijenlandschappen Sabine van Rooij en Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Ondertekening Convenant Bijenlandschap West Brabant 12 December 2018, Roosendaal Betrokken bij: Groene
Nadere informatieNatuurwaarden op Groene daken Workshop KNW Stowa 4 Oktober 2016 Klaas van Nierop
Natuurwaarden op Groene daken Workshop KNW Stowa 4 Oktober 2016 Klaas van Nierop * Stadsecoloog bij Stadsingenieurs GG * vanaf 2008 gestart met lit. studie ecol.onderzoek op groene daken * 2010-2011 ecol.
Nadere informatieBeneluxseminarie, workshop bestuivers 08/11/2011 Jens D Haeseleer. Beneluxseminarie Educatie over Biodiversiteit via Voeding. Workshop Bestuivers
Beneluxseminarie, workshop bestuivers 08/11/2011 Jens D Haeseleer Beneluxseminarie Educatie over Biodiversiteit via Voeding Workshop Bestuivers Inhoud Bestuiving Bestuivers Belang van bestuiving voor voedselvoorziening
Nadere informatieHOOFDSTUK 7 PARASITAIRE BIJEN
7 HOOFDSTUK 7 PARASITAIRE BIJEN JAN SMIT Niet alle bijen zijn nijverig. Sommige zijn ronduit lui. Zij laten het bouwen van een nest en het zoeken naar voedsel voor hun nageslacht liever over aan andere
Nadere informatieHoningbijen in natuurterreinen? { Richtlijn Richtlij voor n be voor he be erd he ers erd Erik van der Spek
Honingbijen in natuurterreinen? { Richtlijn voor beheerders Erik van der Spek Natuurterreinen Natuur staat voorop, medegebruik daarop aangepast. Honingbijen concurrent 1 Ingolf Stephan-Dewenter 1998 kalkgrasland
Nadere informatieHOOFDSTUK 4 BIJEN EN BLOEMEN
4 HOOFDSTUK 4 BIJEN EN BLOEMEN MANJA M. KWAK Bijen en bloemen: iedereen weet dat ze iets met elkaar te maken hebben, maar weinigen weten er het fijne van. Bijen blijken in lichaamsbouw en levenswijze volledig
Nadere informatieIPM ALS BASIS VOOR EEN MODERNE LANDBOUW VERPLICHT VANAF Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling
IPM ALS BASIS VOOR EEN MODERNE LANDBOUW VERPLICHT VANAF 2014 Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Wetgeving Richtlijn 2009/128 voor een duurzaam gebruik van pesticiden Hoofdstuk 1 definities
Nadere informatieBEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot. sv RIS Regnr. DSB/ Den Haag, 15 februari 2011
Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot sv 2011.031 RIS 178468 Regnr. DSB/2011.58 Den Haag, 15 februari 2011 Inzake: Bijen en bestuivende insecten
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 19 april Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 19 april 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Eindelijk was het weer eens een zonnige dinsdag, de temperatuur was aangenaam en er was redelijk veel te zien op de tuinen.
Nadere informatieBijen en hun leefomgeving. Lezing door Arie Koster d.d
Bijen en hun leefomgeving Lezing door Arie Koster d.d. 14-11-2013 Inhoud presentatie - Wat zijn bijen - Indeling bijen - Herkenning wilde bijen - Wilde bijen in stedelijk gebied - Groenbeheer voor bijen
Nadere informatieBijenmonitoren docentendeel
Bijenmonitoren docentendeel De doelen van deze les zijn: -Leerlingen kennen de kenmerken van een insect. -Leerlingen kunnen bijen van andere insecten onderscheiden. -Leerlingen kunnen werken met de zoekkaart
Nadere informatieBIJEN EN GRAAFWESPEN ALMELO-NORDHORN LANGS KANAAL MENNO REEMER & FRANK VAN DER MEER MET AANDACHT VOOR ANDERE INSECTEN
2001 BIJEN EN GRAAFWESPEN LANGS KANAAL ALMELO-NORDHORN MET AANDACHT VOOR ANDERE INSECTEN MENNO REEMER & FRANK VAN DER MEER 7 november 2001 tekst Menno Reemer & Frank van der Meer productie Stichting European
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. Hommels
Nadere informatieZe gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel Hommels kunnen tot 60% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel meedragen. In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje
Nadere informatie2009 DE MOSHOMMEL BOMBUS MUSCORUM IN ZUID-HOLLAND
2009 DE MOSHOMMEL BOMBUS MUSCORUM IN ZUID-HOLLAND MERVYN ROOS & MENNO REEMER DE MOSHOMMEL BOMBUS MUSCORUM IN ZUID-HOLLAND 30 oktober 2009 tekst Mervyn Roos & Menno Reemer productie Stichting European
Nadere informatieQuickscan flora en fauna
Quickscan flora en fauna Hofjeswoningen Wijk bij Duurstede Projectnummer: 7323 Datum: 9-7-2015 Projectleider: Rob van Dijk Opgesteld: Tatiana Lodder De gemeente Wijk bij Duurstede is van plan om 29 hofwoningen
Nadere informatiePlantensoorten kiezen
Plantensoorten kiezen De keuze lijkt ontzettend groot Een ieder heeft zijn eigen voorkeur Een kort overzicht van de vele mogelijkheden Klein kan effectief zijn Mantel en zoom meidoorn en voorjaarszonnebloem
Nadere informatieSonne Copijn, Bee Foundation
Sonne Copijn, Bee Foundation Waarom deze cursus? Het doel is: 1. Te kijken door de ogen van de bijen. 2. Het vergroten van het aantal bijvriendelijke tuinen 3. Een netwerk op te bouwen om van elkaar te
Nadere informatieDenkrichtingen en ideeën
Denkrichtingen en ideeën Doelen Behoud identiteit en eigenheid landgoedkarakter Behoud en herstel van patronen en elementen en bijbehorende natuurwaarden Verweving van cultuur en natuur Versterken mogelijkheden
Nadere informatieSolitaire bijen: van koele minnaar tot trouwe partner in de fruitteelt, Agrolink workshop 04/05/2016
Solitaire bijen: van koele minnaar tot trouwe partner in de fruitteelt, Agrolink workshop 04/05/2016 dr. ir. Tim Belien diensthoofd Zoölogie pcfruit vzw Dit project is gefinancierd binnen het Interreg
Nadere informatieOver bijtjes, bloemetjes en mensen
Over bijtjes, bloemetjes en mensen Inhoud 05 Wil je wat meer weten over de bijen? 06 De plaats van de bijen in het dierenrijk 07 De rol van de bijen voor landbouw en in de natuur 08 Zijn bijen gevaarlijk?
Nadere informatieOver bijtjes, bloemetjes en mensen
Over bijtjes, bloemetjes en mensen In het project Platteland in de bloemetjes zetten we bijen op een voetstuk. Bijen zijn op veel vlakken onmisbaar, maar ze hebben het op dit moment niet altijd gemakkelijk
Nadere informatieOntwikkelingsperspectief Madurodam
Inhoud presentatie Juli 2016 Ontwikkelingsperspectief Madurodam Programma voor de toekomst De gedachte aan het begin Tussenstappen Variant 30 mei Nieuwe terreingrens MD Toegevoegd oppervlak: 2,2 ha Resterend
Nadere informatieQuickscan natuuronderzoek bouwblok Kolenbranderweg Haaksbergen
Quickscan natuuronderzoek bouwblok Kolenbranderweg Haaksbergen Een inventarisatie van beschermde flora en fauna Haaksbergen 21 Mei 2014 Rapportnummer 031 Projectnummer 012 opdrachtgever Fam. Ten Dam Kolenbranderweg
Nadere informatieJohn T. Smit & Frank van der Meer. Inventarisatie van de bijen van het Nationaal Park Dwingelderveld bij Natuurmonumenten
John T. Smit & Frank van der Meer 2016 Inventarisatie van de bijen van het Nationaal Park Dwingelderveld bij Natuurmonumenten Inventarisatie van de bijen van het Nationaal Park Dwingelderveld bij Natuurmonumenten
Nadere informatieDe Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heerlijke, zonnige dag met niet teveel wind. Met een beetje sluierbewolking zou het een ideale dag zijn geweest
Nadere informatieBlije bijen ontdekkingsroute
Blije bijen ontdekkingsroute Handleiding vragen 1. Het vertrekpunt: START Vragen over de honingbij 2. De wandeling Vragen over de drie bijencategorieën: honingbijen, wilde bijen en hommels. Wilde bij Hommel
Nadere informatie