1. Gereformeerde scholen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1. Gereformeerde scholen."

Transcriptie

1 1. Gereformeerde scholen. We kennen in Nederland vrijheid van onderwijs. Dat is een groot voorrecht, waarvan dankbaar gebruik wordt gemaakt. Binnenkort bestaat die situatie 100 jaar. Sinds 1917 is er niet alleen vrijheid voor ouders om zelf scholen te stichten, die scholen worden ook nog eens volledig door de overheid betaald. Daar staan natuurlijk wel voorwaarden tegenover. De overheid let vooral op de kwaliteit van het onderwijs en daarvoor worden eisen van deugdelijkheid gesteld. Scholen moeten laten zien welke resultaten hun leerlingen behalen. Daarnaast wordt ook gelet op veiligheid binnen de school, en dan gaat het zowel over de fysieke als de sociale veiligheid. Als een school op deze punten onvoldoende scoort, bestaat het risico van verscherpt toezicht en in het uiterste geval van stopzetting van de bekostiging. De overheid bemoeit zich niet met de inhoud van het schoolprogramma. De school is vrij om te bepalen vanuit welke levensovertuiging keuzes worden gemaakt en verwerkt in het onderwijs. We kennen in Nederland wel centrale toetsing van leerlingen. Aan het einde van de basisschool is er de eindtoets. De uitslag daarvan heeft invloed op het niveau van onderwijs dat de leerling in de middelbare school kan volgen. En de middelbare school wordt afgesloten met een centraal examen. Het programma daarvan wordt door de overheid bepaald en de inhoud van het examen ook. Wanneer je als school een maatschappelijk erkend diploma wilt afgeven, zul je de leerlingen daarop moeten voorbereiden. Ook daaruit blijkt dat de overheid de kwaliteit van het onderwijs controleert. De vrijheid van onderwijs bestaat dus vooral hierin, dat we alle ruimte hebben om vanuit onze christelijke levensovertuiging te werken. Onderwijs heeft drie aspecten: kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. Bij de socialisatie en de persoonsvorming denk ik aan het pedagogisch klimaat in de school. We leren de leerlingen om op een goede manier met elkaar om te gaan. We laten ze ook nadenken over wat ze voor anderen kunnen betekenen en hoe ze op een goede manier als christen kunnen participeren in de samenleving. Daarbij is ons uitgangspunt, dat we leerlingen, ouders en schoolpersoneel zien als kinderen van God, die ten opzichte van elkaar iets mogen betekenen. In de pedagogische benadering speelt een belangrijke rol dat we beseffen dat iedereen van genade leeft. Dat besef betekent veel voor de manier waarop we omgaan met gemaakte fouten. Bij de kwalificatie hebben de scholen ook veel ruimte voor de doorwerking van het christelijke geloof. Het gaat er bij onderwijs om dat de leerlingen kennis en inzicht verwerven. Ze leren feiten en ze leren verbanden en samenhang tussen die feiten. Zo ontstaat kennis, waarbij nog meer verdieping verkregen kan worden vanuit vragen over betekenis en bedoeling. Op dat niveau wordt onderwijs altijd beïnvloed door het wereldbeeld waarbinnen het gegeven wordt. Wij geloven dat God deze wereld geschapen heeft en dat Hij er een bedoeling mee heeft. Hij is onderweg naar een nieuwe wereld. Die kijk op de wereld (worldview) bepaalt de kaders waarbinnen wij kennis een diepere betekenis geven. Het bepaalt ook de kaders waarbinnen we verklaringen zoeken voor dingen die we waarnemen. We hebben alle ruimte om hier in de scholen aandacht aan te besteden. Er zijn in Nederland verschillen tussen scholen die in hun naam of historie iets christelijks hebben. Zo zijn er scholen die al meer dan 100 jaar bestaan. Oorspronkelijk werden ze vanuit de kerk bestuurd; in veel gevallen heetten ze ook school met de Bijbel. Onder invloed van de secularisatie is hier nogal wat in veranderd. Er zijn heel wat scholen die nog wel christelijk heten, maar waar de meeste leerlingen, hun ouders en veel van de leerkrachten niets meer hebben met het christelijke geloof. Hoogstens vind je er nog regels en documenten waarin de christelijke normen en waarden doorklinken,

2 maar in de dagelijkse praktijk wordt de Bijbel niet als betrouwbaar woord van God geopend en is er ruimte voor allerlei andere worldviews, naast de christelijke. Sinds ongeveer 1950 zijn er in Nederland heel wat gereformeerde scholen gesticht. Dat gebeurde door ouders die lid waren van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. Vanuit de vaak ingrijpende gevolgen van de Vrijmaking 1 werd het noodzakelijk gevonden om eigen scholen op te zetten, zodat de kinderen weer onderwijs zouden krijgen vanuit de gereformeerde levensovertuiging. De ouders zetten die scholen op, vaak geholpen door anderen uit de vrijgemaakte kerken die met hen overtuigd waren van de noodzaak van goed, gereformeerd onderwijs. Alle docenten waren vrijgemaakt, vrijwel alle leerlingen en hun ouders ook. Zo ontstonden overal in het land scholen die verbonden waren met de vrijgemaakte kerken. Dat was vooral zichtbaar, doordat de scholen gedragen werden door mensen die lid waren van die kerken. Vanaf de negentiger jaren van de vorige eeuw begint steeds sterker het besef door te dringen, dat het isolement van de vrijgemaakte kerken niet meer past. Ook andere christenen willen in leer en leven hun Heer dienen. Vanuit een verschillende historie ontmoeten kerkleden en kerken elkaar en groeit er herkenning van elkaar als kinderen van dezelfde Vader. Het leidt niet tot grote kerkelijke fusies. Wel ontstaan er plaatselijk steeds meer samenwerkingsvormen tussen kerken die vanuit de gereformeerde traditie ontstaan zijn. En dat heeft natuurlijk gevolgen voor de scholen. Ouders melden zich met de dringende vraag om hun kind toe te laten. De praktijk van dit moment is, dat we hier binnen de scholen op een bepaalde manier veel ruimhartiger mee omgaan. Christenen vanuit diverse kerken zijn welkom, niet alleen als ouders van leerlingen, maar ook als collega. Hiermee is het kerklidmaatschap niet verdwenen uit het benoemingsbeleid. Maar de focus is meer komen te liggen op het persoonlijk christen-zijn van elke medewerker dan op de algemene check van het formele kerklidmaatschap. We vinden het nog steeds heel belangrijk, dat elke leerkracht en elke andere medewerker binnen de school de gereformeerde identiteit mee vorm geeft. Het gaat immers bij het onderwijs om de leerlingen. Zij hebben christelijke opvoeders nodig en ze mogen erop rekenen dat ze bij iedereen ook in dat opzicht veilig zijn. De scholen zien het belang in van een goed beschreven en functionerend beleid rond de identiteit. Daar zijn al veel mooie voorbeelden van. Op dit moment werken de scholen samen in het LVGS aan de ontwikkeling van de gereformeerde identiteit als sterk merk. Dat geeft aan ouders, aan leerlingen, aan medewerkers en ook aan de overheid duidelijkheid over wat je van zo n school mag verwachten. Er zijn andere scholen in Nederland die veel overeenkomst vertonen met de gereformeerde scholen. Het zijn scholen die hun christelijke identiteit ook heel serieus nemen. Ze doen dat vanuit een wat andere traditie, namelijk de protestantse, de reformatorische of de evangelische. Deze scholen vinden elkaar op een aantal punten en werken dan ook samen, zonder daarbij te streven naar eenheid. Daarnaast zijn er scholen die openbaar zijn, doordat ze onder een openbaar bestuur vallen. Deze scholen werken juist opzettelijk niet vanuit een geloofsovertuiging. En er zijn scholen die van oorsprong wel christelijk waren, maar die zich nu presenteren als neutrale school, omdat ze geen levensvisie willen opdringen aan hun leerlingen. Soms biedt zo n school de leerlingen de gelegenheid om 1 In 1944 vond in Nederland de Vrijmaking plaats. Deze kerkreformatie had alles te maken met de visie op het verbond dat God met de kinderen van gelovigen sluit, met de doop als teken en zegel daarvan. Daarnaast speelden ook meer kerkpolitieke aspecten een rol, zoals de schorsing van Prof. K. Schilder.

3 eens in de week een les te volgen die door een christen wordt gegeven. Het zijn lessen die een uitzondering vormen in een onderwijssysteem dat niet uitgaat van een christelijk wereldbeeld. 2. Identiteit in uitvoering De vlag moet de lading dekken. Met andere woorden: wanneer een school gereformeerd heet, dan moet dat in de praktijk ook te merken zijn. Het is niet zo ingewikkeld om als bestuur van een school een mooi identiteitsdocument te schrijven. En het is ook niet zo moeilijk om daar voldoende support voor te krijgen. Veel mensen die bewust gekozen hebben voor die school, zullen op een goed geschreven document graag amen zeggen. Het wordt wat ingewikkelder om er ook een dagelijkse praktijk van te maken. Dat gaat verder dan de wat naïeve verwachting dat het vanzelf in orde komt, als je maar zorgt dat je de juiste mensen aan die school verbindt. Zoals in het leven van een Christen dagelijkse voeding nodig is, zo is in een christelijke school dagelijkse activiteit nodig om het bijzondere karakter levend te houden. Het hoort bij een gereformeerde school dat de Bijbel dagelijks open gaat. Dat doen we aan het begin van elke schooldag, samen met de leerlingen. Die dagopening is een dagelijkse kans om met je leerlingen iets te delen van je persoonlijke geloof. Soms betekent dit, dat je kunt getuigen vanuit de ervaring die je als gelovig christen hebt. Soms betekent het, dat je laat merken dat je ook vragen en twijfels hebt, dat je niet op alle vragen een pasklaar antwoord hebt. Wat is het mooi om samen met de klas die vragen uit te spreken in gebed, en God te bidden om wijsheid. Het is goed om met elkaar te bidden voor mensen die we kennen, voor nood in de wereld, en ook om kracht voor het werk van de nieuwe dag. Een dagopening is veel meer dan een stukje uit de Bijbel lezen en samen bidden. Een dagopening is elkaar ontmoeten, als leerlingen in de school van Christus. In de jaren die ik 2 binnen de gereformeerde school heb doorgebracht en nog dagelijks mag doorbrengen, heb ik ervaren hoe geweldig het is om elkaar te kunnen bemoedigen juist als het moeilijk is. Ik denk aan die keer, dat ik de collega s voordat de lesdag ging beginnen moest vertellen dat een paar uur eerder een collega was overleden na een ernstig verkeersongeluk. Je ervaart de kracht die je krijgt om die moeilijke mededeling te doen, en je ervaart de verbondenheid wanneer je samen naar de Bijbel luistert, een lied zingt en bidt. Het is goed, om na het overlijden van een collega de tijd te nemen om stil te staan bij die droevige gebeurtenis. We richtten een stilteruimte in en iedereen die dat wilde, kon daar zitten, iets opschrijven in een gedenkboekje, of gewoon nog eens kijken naar die foto. De kracht en verbondenheid van het gezamenlijke geloof is juist op die momenten bijzonder sterk en troostend. Een school is er om leerlingen te onderwijzen, en om ze te laten leren. Sommige leerlingen hebben daarbij last van omstandigheden die dat leren moeilijk maken. Het kunnen zorgen zijn, of leerproblemen. Daar willen we ze bij helpen, door aangepaste onderwijsprogramma s maar ook door er aandacht aan te besteden in gesprekken. Juist bij dit soort moeiten (in de gezinssituatie, in de persoonlijkheid van de leerling zelf) is het belangrijk om te bespreken dat je daardoor niet minder waard bent. God heeft ook jou gemaakt; Hij geniet ook van de dingen die jij doet, al is het dan in jouw ogen 2 Huib van Leeuwen begon in 1974 als docent wiskunde en natuurkunde aan de gereformeerde scholengemeenschap in Rotterdam. Tot aan vandaag werkt hij nog altijd aan die school, nu als schoolleider met speciale taken o.a. op het vlak van de identiteitsontwikkeling, de professionalisering en de kwaliteitszorg.

4 misschien minder dan wat een ander ervan maakt. Die liefde van God voor ieder mens is een belangrijk thema bij de begeleiding van leerlingen met persoonlijke problematieken. Niet als een simpele remedie; wel als een verdieping van wat we voor elkaar kunnen betekenen. Een belangrijk doel van ons onderwijs is, dat we proberen om leerlingen de grootheid van God te laten zien. De gelegenheid daarvoor doet zich vaak genoeg voor. Bijvoorbeeld, als je beelden laat zien van de natuur: het is Gods schepping. Bijvoorbeeld, als je bespreekt hoe nieuw leven ontstaat, op een manier die we wel kunnen beschrijven maar niet kunnen nabootsen. De schoonheid van de dingen, tot en met de bijzonderheden die je ontdekt wanneer je bezig bent met wiskunde. En ook: de mogelijkheden die we door de taal hebben gekregen om mooie dingen te zeggen. Het is belangrijk om geregeld te laten merken dat je beseft: de dingen die we hier leren gaan over Gods wereld. De docent heeft de mooie opdracht om die verwondering over Gods grootheid te verwoorden, wanneer zich de gelegenheid daarvoor maar voordoet. Niet iedereen vindt dat eenvoudig. Niet altijd liggen de voorbeelden voor het oprapen. Daarom organiseren we contacten tussen docenten, ook om van elkaar te leren hoe je kansen hiervoor kunt creëren en benutten. Ons onderwijs vindt plaats in klassenverband. Elke leerling moet een plekje in de groep hebben; dat valt niet altijd mee. Leerlingen van de middelbare school zitten vaak in de puberteit. Dat zorgt voor onzekerheid, en dat lossen ze soms op een wat onhandige manier op. Respect voor elkaar, zorg voor de ander en een veilige leeromgeving: het zijn aspecten waar elke school zich sterk voor zal maken. Deze thema s zullen dus ook op een gereformeerde school besproken en aangepakt worden. Daar liggen opnieuw kansen om daarbij ook Gods geboden en voorschriften in de praktijk toe te passen. 3. Samenhang is nodig! Bij alle thema s die hierboven beschreven zijn, zou je kunnen denken: logisch, wat is hier nu bijzonder aan? Zo zullen de ouders hun kinderen toch ook opvoeden? Op deze manier wordt in de kerk toch ook aan jongerenwerk gedaan? Inderdaad! En daarom is het goed dat het op school ook gebeurt. Zodat de opgroeiende generatie het hoort van de ouderen: zó zit de wereld in elkaar; de wereld die door God gemaakt is en waar wij onze plek hebben. Dat besef ontstaat niet vanzelf, daarbij wordt de actieve inzet van opvoeders gevraagd. Opvoeding en onderwijs: werk in uitvoering! Dat geldt voor de kennis en vaardigheden, maar even goed ook voor de vorming van jonge christenen. Ik heb hierbij het beeld gebruikt van een krukje. Stelt u zich voor, een krukje met drie poten. Er zit een kind op, dat opgroeit. Die groei zit natuurlijk in het kind zelf. Wanneer het ouder en zwaarder wordt, zal het krukje uiteindelijk bezwijken onder het gewicht van dat kind. Daarom vraag ik aandacht voor de poten onder dat krukje. Elke poot staat voor een plek waar gewerkt wordt aan de groei van dat kind: thuis, op school en in de kerk. Wanneer de groei van die poten niet min of meer gelijk opgaat, zal het krukje scheef gaan staan en valt het uiteindelijk met kind en al om. Afstemming tussen die drie poten is daarom van groot belang. Bij de start van het gereformeerd onderwijs werd vaak gesproken over de triangel. Bij deze driehoek gaat het om de verbindingen tussen gezin, school en kerk. In de toepassing van dat beeld ontstond enige moeite, toen we tot het inzicht kwamen dat je bij de kerk ruimer kunt denken dan alleen aan de vrijgemaakte kerk. Voor sommige mensen betekende dat feitelijk het einde van de gereformeerde school. Als we de kerk loslaten, verdwijnt de triangel en dat is het einde van gereformeerd onderwijs, zo was de vrees. We leven nu in een tijd waarin er binnen dezelfde kerkgemeenschap soms

5 forse verschillen zijn over bepaalde punten van de praktijk van het geloof. En er zijn andere kerkgemeenschappen waarmee de verschillen eigenlijk niet groter zijn dan die interne variatie. Doorslaggevend voor de school is, dat we hetzelfde doel van onderwijs nastreven. Dat heeft weliswaar veel te maken met wat we in de kerk doen, maar toch gaat het om andere dingen. Een andere kerkkeuze behoeft niet te betekenen dat je niet kunt samenwerken in een echt gereformeerde school. Dat inzicht is de laatste jaren steeds sterker geworden in het gereformeerd onderwijs. Daarmee is de kerk absoluut niet buiten beeld geraakt. De GSR 3 presenteert zich kortweg als een gereformeerde school voor christenen, door christenen. Daarbij verwachten we van elke collega dat hij/zij zich laat voeden in het geloof en daarvoor actief lid is van een kerk in de gereformeerde traditie. En we verwachten van de ouders van elke leerling, dat zij in hun eigen leven ook actief leven vanuit het geloof. Die verbinding met de kerken geven we ook invulling door te delen met elkaar. Bijvoorbeeld, door predikanten en anderen uit te nodigen om mee te werken aan bijzondere programma s. Of om als gastdocent iets te komen vertellen vanuit hun werk en ervaring. En omgekeerd: we delen onze kennis en ervaring in het onderwijzen en opvoeden van jongeren met mensen die zich in de kerk met het jeugdwerk bezighouden. Het zijn mooie momenten van ontmoeting, herkenning en bemoediging! 4. Toerusting Voor opvoeding en ook voor onderwijs geldt: het is een proces van begeleiding waarbij het kind steeds meer zelfstandig mag worden. Wij moeten onszelf als opvoeders en onderwijzers overbodig maken. Totdat het zover is, hoort bij ons werk ook een stuk toerusting. Daarmee bedoel ik, dat we leerlingen goed informeren over de wereld waarin we leven. En we moeten hen helpen om zelf om te gaan met vragen die zich daarbij voordoen. Dat doe je niet door ze de antwoorden te vertellen; ze zullen zelf ook de nodige ervaring op moeten doen. En ook voor dit leerproces geldt: leren doe je met vallen en opstaan. In het geval van de middelbare school hebben we te maken met een aanzienlijk aantal leerlingen die zullen gaan studeren aan een universiteit of hogeschool. In dat hoger onderwijs wordt veel van hun eigen inzicht verwacht. Ze komen daarbij vaak terecht in een seculiere, wetenschappelijke omgeving. Daar komen ze geen docenten tegen die met hen spreken over geloofsvragen. Dat moeten ze nu op eigen kracht kunnen. Die kracht moeten ze dus in de tijd daarvoor, in de gereformeerde school, hebben opgedaan en getraind. Die oefening is nooit klaar. Maar we kunnen in de school wel een basis leggen. Zo worden leerlingen voorbereid op vragen waarmee ze geconfronteerd gaat worden. Ik geef een paar voorbeelden uit de praktijk van mijn school. Voor de lessen bij het vak Verzorging hebben we een eigen lesmethode ontwikkeld, samen met de andere gereformeerde scholen 4. De onderwerpen die bij dat vak behandeld worden, bieden op een heel natuurlijke manier de mogelijkheid om daarbij ook de vraag te stellen: hoe heeft God het bedoeld? Bijvoorbeeld als het gaat om relaties en over seksualiteit, als het gaat over gezond leven. En ook waar het gaat over zorgvuldig omgaan met materialen en met het milieu. 3 GSR staat voor Gereformeerde Scholengemeenschap Randstad. Het is een gereformeerde middelbare school in Rotterdam, met ook een vestiging in Rijswijk (bij Den Haag). 4 In Nederland werkt het gereformeerd identiteitsplatform GRIP voor de vier gereformeerde scholengemeenschappen aan materiaal en aan ondersteuning van docenten, juist op het punt van de inhoud van gereformeerd onderwijs.

6 In de mentorlessen wordt aandacht besteed aan hoe je met elkaar omgaat. Ook meer algemene vragen komen aan de orde. We gebruiken daarbij een methode die vanuit een andere achtergrond ooit ontwikkeld werd, en die voor onze leerlingen wordt aangepast vanuit een christelijke kijk op het leven. Zo worden ze systematisch getraind in de verbinding tussen hoe je leeft en wat je gelooft. Voor de oudere leerlingen organiseren we een themadag over een thema als genieten. Dat is best spannend, want genieten heeft bij sommigen meteen al de klank van werelds, en helemaal losgaan. Toch lezen we in de Bijbel ook dat er veel te genieten valt. Hoe kan dat dan op een verantwoorde manier? We koppelen dat aan concrete vragen rond seksualiteit en alcohol. Voor leerlingen die de mogelijkheid hebben tot wetenschappelijk vervolgonderwijs organiseren we een ochtend waarop we met een christen-wetenschapper nadenken over de vragen die zich hierbij voordoen. Verdragen geloof en wetenschap zich wel met elkaar? Hoe zit het met de kwestie schepping of evolutie? Is het wel verstandig om als christen je met wetenschap bezig te houden? Wij denken van wel, maar dan wel op de goede manier. Onze school staat in Rotterdam, waar veel verschillende culturen en geloven voorkomen. We nemen leerlingen mee naar een moskee, om ze kennis te laten maken met de islam en met islamieten. Dat vinden we nodig om te voorkomen dat ze gemakkelijk meegaan in vooroordelen over die andere culturen. We leven immers met elkaar in dezelfde stad; dan moet je elkaar ook kennen. Voor een aantal van deze voorbeelden geldt, dat ze te maken hebben met wat je begeleide confrontatie kunt noemen. Wij geloven niet in de school als een afgeschermde plek waar je kunt opgroeien zonder weet te hebben van de wereld. Er komt immers een moment dat ze die school verlaten, en dan moeten ze weten hoe ze in die wereld kunnen, mogen en moeten leven. Natuurlijk moet er sprake zijn van een bepaalde mate van bescherming, en van begeleiding. Gericht op groei, op zelfstandigheid, op eigen verantwoordelijkheid. 5. Ten slotte Bij dit verhaal passen twee kanttekeningen. De eerste is, dat dit een beschrijving is die ik geef vanuit mijn persoonlijke werkervaring en vanuit mijn persoonlijke betrokkenheid. Dat betekent dat een ander zou kiezen voor andere accenten en misschien ook wel voor een andere woordkeuze. Ik zie daarin geen problemen, maar het is goed om te beseffen wat de status van dit verhaal is. De tweede kanttekening is, dat je uit zo n verhaal de indruk kunt overhouden dat we het in Nederland allemaal goed voor elkaar hebben. Alsof elke school het beleid rond de identiteit goed verankerd heeft en elke docent er dagelijks mee bezig is. De praktijk is ook hier een stuk weerbarstiger. Vrijwel dagelijks merk ik dingen op, bij mijzelf en binnen de school, waarvan ik moet zeggen dat het beter had gekund. Het volmaakte hebben we niet bereikt. Ik voel mij dagelijks nog leerling; en ik prijs mij gelukkig dat ik dat mag zijn in de school van Christus.

Aangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft

Aangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft Aangenaam: Guido Informatie over kennismaken met Guido gelooft Welkom op Guido Als u deze brochure leest dan heeft u uw zoon of dochter aangemeld voor GSG Guido. Guido is een gereformeerde school voor

Nadere informatie

Gereformeerd onderwijs 2.0

Gereformeerd onderwijs 2.0 Gereformeerd onderwijs 2.0 Eindrapport werkgroep Toekomst gereformeerd onderwijs Noord-Nederland Opdrachtgever: bestuur Noorderbasis, bestuur GBS De Wierde, bestuur GBS Eben Haëzer, bestuur VGSO, bestuur

Nadere informatie

Geloven in Scholen met de Bijbel

Geloven in Scholen met de Bijbel Geloven in Scholen met de Bijbel Inleiding Wij willen in onze scholen samenwerken met Gereformeerde Scholen zijn opgericht door ouders vanuit christenen die, net als wij, willen leven naar de Gereformeerde

Nadere informatie

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen vandaag wil ik dit gebod toepassen op het geloofsgesprek onderwerp van de gemeenteavond komende week onze overtuiging is dat zulke gesprekken hard nodig zijn voor de opbouw van onze gemeente tegelijk is

Nadere informatie

Aangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft

Aangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft Aangenaam: Guido Informatie over kennismaken met Guido gelooft Welkom op Guido Als u deze brochure leest dan heeft u uw zoon of dochter aangemeld voor GSG Guido. Guido is een school voor christenen in

Nadere informatie

HC zd. 22 nr. 32. dia 1

HC zd. 22 nr. 32. dia 1 HC zd. 22 nr. 32 een spannend onderwerp als dit niet waar is, valt alles duigen of zoals Paulus het zegt in 1 Kor. 15 : 19 als wij alleen voor dit leven op Christus hopen zijn wij de beklagenswaardigste

Nadere informatie

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst

Nadere informatie

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof Zondag 19 januari 2014 Viering in de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen Paulusgemeenschap en Protestantse Gemeente de Eshof Hoevelaken Thema: Is Christus dan verdeeld? (1 Kor. 1,13) 1 / 7

Nadere informatie

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN WAAROM??? DAAROM!!! Soms sta je met je mond vol tanden, wanneer je kind je met een vraag overvalt. "Waarom zijn de bomen groen?", "Waarom regent het vandaag?" Waarom... waarom..., steeds weer waarom. De

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Identiteitsdocument Met de Bijbel op weg de wereld in

Identiteitsdocument Met de Bijbel op weg de wereld in Identiteitsdocument Met de Bijbel op weg de wereld in 1. We willen gereformeerd zijn 2. We geloven in genade 3. We zijn samen op reis Gereformeerd onderwijs voor christenen Met de Bijbel op weg de wereld

Nadere informatie

Identiteitsdocument UITGANGSPUNTEN/PREAMBULE

Identiteitsdocument UITGANGSPUNTEN/PREAMBULE Identiteitsdocument Versie 7 juni 2018 Op 31 januari 2018 en 6 juni 2018 zijn brede, gezamenlijke bijeenkomsten gehouden van het College van Bestuur (CvB), de schoolleiding, de Medezeggenschapsraad (MR)

Nadere informatie

Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw

Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw Lesimpuls 1 Materiaal: affiche Bespreken van de affiche aan de hand van frames of omkadering Wat zie je op de affiche?

Nadere informatie

WAAR WE VOOR STAAN VERWONDERING ONTMOETING LEVENSKUNST RITUELEN RELIGIEUS GEWORTELD WAT DOE JIJ VANDAAG?

WAAR WE VOOR STAAN VERWONDERING ONTMOETING LEVENSKUNST RITUELEN RELIGIEUS GEWORTELD WAT DOE JIJ VANDAAG? WAAR WE VOOR STAAN 4 VERWONDERING 7 ONTMOETING 8 LEVENSKUNST 11 RITUELEN 12 RELIGIEUS GEWORTELD 17 WAT DOE JIJ VANDAAG? 18 WAAR WE VOOR STAAN Het Apostolisch Genootschap biedt ontmoetingsplaatsen voor

Nadere informatie

Vraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen?

Vraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen? Enquête identiteit. Vraag 1: Ik vul deze vragenlijst in: Alleen 30 (85) Samen, ouder/verzorger/kind 55 Vraag 2: Hoeveel kinderen heeft u op Het klinket: totaal 112 kinderen Vraag 3: Wat is uw religie of

Nadere informatie

vragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus

vragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus Dienstnummer: 1316 zondag: 3 e zondag van de zomer datum: 07-07-2019 plaats: De Ontmoeting, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Lucas 2:41-52 (BGT) liederen: Opw 733; 'Samen in het licht';

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Preekschets voor 26 mei 2013 Trinitatis. Lezingen : Spreuken 8:22-31 en Johannes 3:1-13

Preekschets voor 26 mei 2013 Trinitatis. Lezingen : Spreuken 8:22-31 en Johannes 3:1-13 Preekschets voor 26 mei 2013 Trinitatis Lezingen : Spreuken 8:22-31 en Johannes 3:1-13 De teksten gelezen De twee schriftlezingen geven twee manieren van kijken naar God : Spreuken (het lied van de wijsheid)

Nadere informatie

Preek over de opdracht: Laat de Geest u vervullen (Efeziërs 5:18b) Van drs Ton de Ruiter. Lees vooraf eerst: Efeziërs 5:1,2 en 5:15-33 en 6:1-10

Preek over de opdracht: Laat de Geest u vervullen (Efeziërs 5:18b) Van drs Ton de Ruiter. Lees vooraf eerst: Efeziërs 5:1,2 en 5:15-33 en 6:1-10 Preek over de opdracht: Laat de Geest u vervullen (Efeziërs 5:18b) Van drs Ton de Ruiter. Lees vooraf eerst: Efeziërs 5:1,2 en 5:15-33 en 6:1-10 Bedrinkt u niet (5:18a) is duidelijk een opdracht waar we

Nadere informatie

Geloven in Scholen met de Bijbel

Geloven in Scholen met de Bijbel Geloven in Scholen met de Bijbel Inleiding Wij willen in onze scholen samenwerken met Gereformeerde Scholen zijn opgericht door ouders vanuit christenen die, net als wij, willen leven naar de Gereformeerde

Nadere informatie

Wat is JATOV? Jatov wordt uitgegeven in vier delen. In ieder deel staat één woord centraal. De opbouw is als volgt: kennen. Bijbel te lezen.

Wat is JATOV? Jatov wordt uitgegeven in vier delen. In ieder deel staat één woord centraal. De opbouw is als volgt: kennen. Bijbel te lezen. JaTov 1 Inhoud Wat is Jatov? 5 Wat betekent Jatov? 6 Voor jou 8 1. Het doel 10 2. De Bijbel 16 3. Wat is zonde? 22 4. FF Checken 28 5. Redding 30 6. Geloof 36 7. Vergeving 42 8. FF Checken 48 9. Bidden

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Nu, we gaan het in de komende tijd over het gebed hebben en vandaag op deze startzondag allereerst over de vraag: Heer, leer ons bidden.

Nu, we gaan het in de komende tijd over het gebed hebben en vandaag op deze startzondag allereerst over de vraag: Heer, leer ons bidden. Lukas 11, 1 Thema: leer ons bidden Serie over het gebed (1 e ) Marknesse, 11 september 2011 startzondag Gemeente van onze Here Jezus Christus, Inleiding 1 Wat heb je van God ontvangen? Die vraag heb ik

Nadere informatie

De Heer is God! Dertien Bijbelstudies bij Psalm 100

De Heer is God! Dertien Bijbelstudies bij Psalm 100 De Heer is God! Dertien Bijbelstudies bij Psalm 100 De Heer is God! Dertien Bijbelstudies bij Psalm 100 Heino Gerritsen Schrijver: Heino Gerritsen Coverontwerp: Heino Gerritsen Foto cover: zonsopkomst

Nadere informatie

Met regelmaat komt ik nog in de Ooster. Als ik naar deze Oosterkerkgemeente kijk, dan zie ik een zeer levendige gemeenschap.

Met regelmaat komt ik nog in de Ooster. Als ik naar deze Oosterkerkgemeente kijk, dan zie ik een zeer levendige gemeenschap. Verkondiging Een icoon met een groot rood veld. Een vurig veld in de vorm van een lindeblad het vuur dat overal heen kan waaien. Dat is de verbeelding van deze icoon uit de tweede helft van de zestiende

Nadere informatie

40-dagendagboek. Discipelen van Jezus. Leren leven in de kracht van Jezus. Kees de Vlieger. Een Kerygma studie

40-dagendagboek. Discipelen van Jezus. Leren leven in de kracht van Jezus. Kees de Vlieger. Een Kerygma studie 40-dagendagboek Discipelen van Jezus Leren leven in de kracht van Jezus Kees de Vlieger Een Kerygma studie Copyright Stichting Kerygma Nederland Kerkstraat 24-3 3781 GB Voorthuizen Tel. 0342-475048 E-mail:

Nadere informatie

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Heilig Jaar van Barmhartigheid Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra

Nadere informatie

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas: Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende

Nadere informatie

Relatie <> Religie. Beste Galsem,

Relatie <> Religie. Beste Galsem, RelatieReligie BesteGalsem, Hetfeitdatjouwpatientnuopeenchristelijkevenementisisnietongevaarlijk.Hetgeestelijke levenvanjouwpatientzalgrotesprongenmakennaarhetkampvandevijandtoe.watikjou aanraadisomditnietafteremmen,maaromdittebederven.brengjouwpatientincontactmet

Nadere informatie

21 februari 2016 ONLINE MET GOD. Voorganger: Ds.H.Bondt Begeleiding: Entheos / Els Cornelisse

21 februari 2016 ONLINE MET GOD. Voorganger: Ds.H.Bondt Begeleiding: Entheos / Els Cornelisse 21 februari 2016 ONLINE MET GOD. Voorganger: Ds.H.Bondt Begeleiding: Entheos / Els Cornelisse Votum en groet Ps. 65,1 (U luistert als wij bidden) De lofzang klinkt uit Sions zalen tot U met stil ontzag.

Nadere informatie

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten Verschillen in geloven Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft Verschillen in geloven is een themaboekje uit de serie Zijsprong. Deze serie hoort bij het bewaarmagazine Spring, opvoeden en geloven

Nadere informatie

Verder op weg met Jezus

Verder op weg met Jezus Verder op weg met Jezus Heel goed besef ik de onafheid en de onvolmaaktheid van wat ik geschreven heb. Er is nog zoveel meer te vertellen over Jezus Christus. Er is nog zoveel meer over Hem te weten en

Nadere informatie

HC Zondag 16 - Het goede nieuws voor een ouderling en voor ieder ander

HC Zondag 16 - Het goede nieuws voor een ouderling en voor ieder ander HC Zondag 16 - Het goede nieuws voor een ouderling en voor ieder ander Bevestiging Chris Smits als ouderling Liturgie Voorzang Opw 462 = EL 261 Stil gebed Votum Zegengroet Zingen: Ps 18,1.8.9 Gebed Lezen:

Nadere informatie

Wie ben ik in het koninkrijk? les 1 DISCIPLE MENTOR

Wie ben ik in het koninkrijk? les 1 DISCIPLE MENTOR Wie ben ik in het koninkrijk? les 1 DEEL 4 DISCIPLE MENTOR In Gen 1, 2 en 3 lezen we direct hoe God denkt over de mens. Hij laat zien wie we zijn, waar we voor gemaakt zijn en wat onze bestemming in het

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, gasten in ons midden,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, gasten in ons midden, 1 Preek bidden 1 HC 45-116, 46-120, Lucas 10,38-11,13 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, gasten in ons midden, Als je christelijk bent opgevoed, dan leer je als kind al van je ouders dat je moet bidden.

Nadere informatie

Bereid de jongeren voor, rust ze toe en laat ze los voor bediening in hun gemeente, hun maatschappij en in de wereld in zijn geheel.

Bereid de jongeren voor, rust ze toe en laat ze los voor bediening in hun gemeente, hun maatschappij en in de wereld in zijn geheel. Tiener- en jeugdwerk 1 Timotheüs 4:12 Niemand schatte u gering om uw jeugdige leeftijd, maar wees een voorbeeld voor de gelovigen in woord, in wandel, in liefde, in geloof en in reinheid. Jeugd, jongeren,

Nadere informatie

Identiteitsverklaring

Identiteitsverklaring De HAAL-scholen hebben een duidelijke christelijke identiteit. Die identiteit wordt (uit)gedragen door de medewerkers. Vanwege de grote verantwoordelijkheid van de medewerker is deze identiteitsverklaring

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het is altijd prettig als de Bijbel zelf aangeeft, hoe je iets moet lezen. Soms zijn er van die verhalen of gelijkenissen, waarvan ik bij een eerste

Nadere informatie

Prediker 7:3 - Wat moet ik met verdriet?

Prediker 7:3 - Wat moet ik met verdriet? Prediker 7:3 - Wat moet ik met verdriet? Iedereen wordt geconfronteerd met de dood. Moeilijk is dat. Maar volgens Prediker is het mooi om op een begrafenis te zijn. Want verdriet om de dood zet je stil,

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het zijn lezingen die er niet om liegen, vandaag. Mozes, die het volk de wet voorhoudt, als een keus tussen leven en dood. En Jezus lijkt er nog een

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Formulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1)

Formulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1) Formulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1) Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Over de doop Bij de doop word je in water ondergedompeld of ermee besprenkeld.

Nadere informatie

MET TWEE BENEN IN DE WERELD

MET TWEE BENEN IN DE WERELD 62 MET TWEE BENEN IN DE WERELD 63 VRAGEN AAN EEN CHRISTELIJKE LERAAR OP EEN NIET-CHRISTELIJKE SCHOOL Marloes Hoencamp 64 Wie ben je? En waar geef je les? Mijn naam is Marco van der Spek, 26 jaar, en ik

Nadere informatie

Vormgeving christelijke identiteit binnen PricoH

Vormgeving christelijke identiteit binnen PricoH Stoekeplein 8a 7902 HM Hoogeveen tel.: 0528-234494 info@pricoh.nl www.pricoh.nl PricoH heeft acht christelijke basisscholen onder haar beheer. Binnen deze acht scholen werken ruim 200 medewerkers, in diverse

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het valt mij steeds weer op: Wil je iets begrijpen van het evangelie van Matteüs, dan moet je het Oude Testament er bij houden. Op belangrijke momenten

Nadere informatie

Johannes 8:12 Jezus is de sleutel tot echt leven

Johannes 8:12 Jezus is de sleutel tot echt leven Johannes 8:12 Jezus is de sleutel tot echt leven In het donker zie je niets. Niet waar je bent, niet hoe de wereld er uit ziet, niet wat je moet doen. In het licht ga je het allemaal begrijpen. Jezus zegt:

Nadere informatie

Door onze keuze is er een breuk tussen God en mens.

Door onze keuze is er een breuk tussen God en mens. Probleem: breuk tussen en mens Door onze keuze is er een breuk tussen en mens. maakte de mens omdat Hij een vriend wilde. Hij wilde aanhoudend contact met de mens. Hij gaf de mens een verrassend mooi leven.

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Grondslag Stichting tot Oprichting en instandhouding van Scholen voor Christelijk Onderwijs te Schoonhoven

Grondslag Stichting tot Oprichting en instandhouding van Scholen voor Christelijk Onderwijs te Schoonhoven Grondslag Stichting tot Oprichting en instandhouding van Scholen voor Christelijk Onderwijs te Schoonhoven Naam: Grondslag Stichting tot Oprichting en instandhouding van Scholen voor Christelijk Onderwijs

Nadere informatie

De Bijbel open 2013 47 (30-11)

De Bijbel open 2013 47 (30-11) 1 De Bijbel open 2013 47 (30-11) Zie, hij bidt. Dat lezen we in Hand. 9 over Paulus. Zie hij bidt., het wordt verteld na zijn bekering op de weg naar Damascus. En het wordt gezegd alsof het iets heel bijzonders

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik had bedacht dat ik voor vandaag maar eens een ouderwetse preek in 3 punten ga houden. Het eerste punt gaat over het kijken naar de ander. De tweede

Nadere informatie

Geloven in onderwijs

Geloven in onderwijs Geloven in onderwijs Wij willen in onze scholen samenwerken met christenen die, net als wij, willen leven naar Gods woord en zich in hun dagelijks handelen hierdoor willen laten leiden. De kern van Gods

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 was de Levend evangelie Gemeente bezig met het onderwerp 40 DAGEN GEBED. Om gemeente breed

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Identiteit. Roelofsbrink CK Den Ham (0546)

Identiteit. Roelofsbrink CK Den Ham (0546) Identiteit Roelofsbrink 6 7683 CK Den Ham (0546) 672542 juni 2017 Voor u ligt het identiteitsdocument van GBS Domino in Den Ham. In dit document beschrijven we aan de hand van vier bouwstenen wie we zijn

Nadere informatie

in verbinding schoolplan 2012-2016

in verbinding schoolplan 2012-2016 in verbinding schoolplan 2012-2016 Onze kernwaarden Zo werken we samen Verantwoording Visie Verantwoordelijkheid Verbinding Vertrouwen Vrijheid Waarom zijn we er? De Jacobus Fruytier scholengemeenschap

Nadere informatie

Zand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering

Zand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering Zand erover verzoeningsviering voor de tweede graad Zand erover Verzoeningsviering voor de tweede graad Vooraf in de klas Wat heb je nodig? - twee grote bladen papier, schrijf op het eerste blad het kernwoord

Nadere informatie

Inspirerend Presenteren

Inspirerend Presenteren Inspirerend Presenteren Door Kai Vermaas & Charis Heising Bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla Inleiding Wil je leren hoe jij een presentatie kunt geven waar je zeker bent van je verhaal? En

Nadere informatie

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1

1 Korintiërs 12 : 27. dia 1 1 Korintiërs 12 : 27 kerk in deze (21 e ) eeuw een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ik geloof wel in God maar niet in de kerk kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009. Begin schooljaar Boekentassenwijding

Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009. Begin schooljaar Boekentassenwijding Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009 Begin schooljaar Boekentassenwijding alle kinderen mogen hun boekentas meebrengen kinderen met boekentas in de intredeprocessie ze zetten die vooraan in de kerk

Nadere informatie

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien OpGroeieN OpGroeieN DaT doen We in Best SaMen! DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien Beste Betsy is het Centrum voor Jeugd en Gezin in Best. Niet

Nadere informatie

Voor de dienst: "Laat Het Zien" van Reni en Elisa Welkom Lied 216 ( Morning has broken ) Bemoediging en groet Gebed Lied 780 (naar Psalm 139) Psalm 23

Voor de dienst: Laat Het Zien van Reni en Elisa Welkom Lied 216 ( Morning has broken ) Bemoediging en groet Gebed Lied 780 (naar Psalm 139) Psalm 23 Voor de dienst: "Laat Het Zien" van Reni en Elisa Welkom Lied 216 ( Morning has broken ) Bemoediging en groet Gebed Lied 780 (naar Psalm 139) Psalm 23 1 Een psalm van David. De HEER is mijn herder, het

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

Geloof tegenover gevoelens

Geloof tegenover gevoelens Kenneth Hagins Geloofsles nr. 7 Geloof tegenover gevoelens Centrale waarheid: Een formule voor geloof is: 1) Zoek in Gods Woord naar een belofte die betrekking heeft op wat u nodig heeft, 2) Geloof Gods

Nadere informatie

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen

Nadere informatie

Getuige zijn geeft de opdracht tot verantwoording, tot verantwoordelijkheid. Jij daar, ja jij, zeg het maar, waarvan ben jij nu getuige?

Getuige zijn geeft de opdracht tot verantwoording, tot verantwoordelijkheid. Jij daar, ja jij, zeg het maar, waarvan ben jij nu getuige? Overweging in de Oecumenische viering 24 januari 2010: Lezing uit Lucas 24 (stemmenspel) Geliefde zusters en broeders, getuigen van onze Heer, Jij bent mijn getuige. Je zult maar zo n opdracht krijgen,

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Missie Nederlands Gereformeerde Kerk Voorthuizen-Barneveld

Missie Nederlands Gereformeerde Kerk Voorthuizen-Barneveld Waarom een missie? We realiseren ons dat geloven in God en het verlossingswerk van Jezus Christus in 2008 geen vanzelfsprekendheid meer is. De ontkerkelijking is een feit, maar tegelijk is er ook weer

Nadere informatie

WAT WATER ER TOE DOET

WAT WATER ER TOE DOET WAT WATER ER TOE DOET oktober 2010 3- Gedoopt en daarna Daarna begint de opvoeding en daarbij het proberen duidelijk te maken wie God is en hoe je op een goede manier met Hem kunt leven. Dat is natuurlijk

Nadere informatie

Je bent jong en je wilt wat!

Je bent jong en je wilt wat! Je bent jong en je wilt wat! Logisch, je voelt je geen sukkel. Je bent jong, je zit vol energie en je wilt eruit halen wat er uit dit leven te halen valt. Plezier maken, feesten en doen waar je zin in

Nadere informatie

Preek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I

Preek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I Preek Gemeente van Christus, De mooiste dingen in het leven kun je niet als erfernis wegschenken Let er maar eens op. De belangrijkste dingen zijn geen erfstuk. Zeker, je kunt mooie spulletjes erven. Of

Nadere informatie

In het voetspoor van...

In het voetspoor van... In het voetspoor van... Bijbelse figuren en hun levensgeheim voor jongeren van 2 en 3 jaar drs. M. van Campen Zevende druk Zoetermeer Inhoud. Timotheüs - op school bij God 7 2. Adam - een gevallen mens

Nadere informatie

De geboden onderhouden, is trouw zijn aan God, maar het is evenzeer trouw zijn aan onszelf, aan onze ware natuur, en aan onze diepe aspiraties.

De geboden onderhouden, is trouw zijn aan God, maar het is evenzeer trouw zijn aan onszelf, aan onze ware natuur, en aan onze diepe aspiraties. Maria, leer ons bidden! Het gebed is er niet in de eerste plaats om ons te voldoen. Ze is onteigening van onszelf om ons in de gesteltenissen te plaatsen van de Heer, Hem in ons te laten bidden. In een

Nadere informatie

Vooraf: Kern: participatie, van passief naar actief door in te zetten op groeien in geloof en zelfstandigheid = Hebr.6:1-3 groeien in geloof en kennis

Vooraf: Kern: participatie, van passief naar actief door in te zetten op groeien in geloof en zelfstandigheid = Hebr.6:1-3 groeien in geloof en kennis Werkvelden & uitdagingen Catechisatie, De jongeren in hedendaagse taal, communicatie en vorm vertellen van Gods grootheid en liefde vanuit de bijbel (Geloofsinhoud & Verdieping) Vereniging, Jongeren uitdagen

Nadere informatie

Bijbelstudie lessen voor 8-12 jaar

Bijbelstudie lessen voor 8-12 jaar Deze handleiding is van Bijbelstudie lessen voor 8-12 jaar Gebruikte Bijbelvertaling HET BOEK Lessen zijn oorspronkelijk geschreven als dagelijkse Bijbelstudie tijdens een GO KIDS zendingsreis naar Roemenië.

Nadere informatie

VIEREN DOOR/VOOR JONGEREN

VIEREN DOOR/VOOR JONGEREN VIEREN DOOR/VOOR JONGEREN VOORBEDE Soms moeten gebeurtenissen en dingen met naam worden genoemd. Soms moet je de dingen meer openlaten, opdat iedereen zijn eigen ervaringen erin kan herkennen. De voorbede

Nadere informatie

Doel van Bijbelstudie

Doel van Bijbelstudie Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het

Nadere informatie

WAAR WE VOOR STAAN VERWONDERING ONTMOETING LEVENSKUNST RITUELEN RELIGIEUS GEWORTELD WAT DOE JIJ VANDAAG?

WAAR WE VOOR STAAN VERWONDERING ONTMOETING LEVENSKUNST RITUELEN RELIGIEUS GEWORTELD WAT DOE JIJ VANDAAG? WAAR WE VOOR STAAN VERWONDERING ONTMOETING LEVENSKUNST RITUELEN RELIGIEUS GEWORTELD WAT DOE JIJ VANDAAG? 4 7 8 11 12 17 18 WAAR WE VOOR STAAN Het Apostolisch Genootschap biedt ontmoetingsplaatsen voor

Nadere informatie

DOPEN. Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t. Geloven = dopen

DOPEN. Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t. Geloven = dopen Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t DOPEN Geloven = dopen Op veel plekken in de bijbel wordt gesproken over dopen. Maar als je onbekend bent met dopen, waar moet je dan beginnen? We hopen dat

Nadere informatie

1. Priester: Licht en leven vinden we bij God, want Hij wil niet dat de mens

1. Priester: Licht en leven vinden we bij God, want Hij wil niet dat de mens Voorbede Na de homilie van de diaken of de priester volgt de Voorbede. In de Voorbede bidden we als geloofsgemeenschap voor de intenties die in ons hart zijn. Uiteraard gaan de beden in het geval van een

Nadere informatie

A. God, wij bidden U voor alle mensen die onzeker zijn over zichzelf: dat zij het vertrouwen in zichzelf hervinden.

A. God, wij bidden U voor alle mensen die onzeker zijn over zichzelf: dat zij het vertrouwen in zichzelf hervinden. Bidden met jongeren Voorbede Ben je teleurgesteld in het leven? Ben je gekwetst door anderen? Draag je vervelende herinneringen met je mee? A. God, wij bidden U voor alle mensen die hun leven graag anders

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

bètawijsheid opbrengst van werksessies inleiding

bètawijsheid opbrengst van werksessies inleiding bètawijsheid opbrengst van werksessies inleiding Na de bèta-studiedag van april 2017 heeft GRIP het initiatief genomen om een groep geïnteresseerden uit diverse scholen bij elkaar te brengen voor een oriëntatie

Nadere informatie

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting

Nadere informatie

Rivieren van levend water zullen stromen uit het hart van wie in mij gelooft (Joh. 7:3 8)

Rivieren van levend water zullen stromen uit het hart van wie in mij gelooft (Joh. 7:3 8) - Identiteit - Hogeschool Viaa heeft als grondslag de Bijbel. Zij erkent deze als het betrouwbare en geïnspireerde Woord van God, zoals dat verwoord is in het gereformeerde belijden en zij beschouwt de

Nadere informatie

PETRUS EN DE KRACHT VAN HET GEBED

PETRUS EN DE KRACHT VAN HET GEBED Bijbel voor Kinderen presenteert PETRUS EN DE KRACHT VAN HET GEBED Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Janie Forest Aangepast door: Ruth Klassen Vertaald door: Importantia Publishing Geproduceerd

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

Deel 1. Opvoedingsproject

Deel 1. Opvoedingsproject Deel 1 Opvoedingsproject 5 6 1. Opvoedingsproject Wij verwachten van alle ouders dat ze loyaal achter de identiteit en het pedagogisch project van onze school staan en dit ondersteunen. Hieronder vindt

Nadere informatie

MAAK KENNIS MET SGJ CHRISTELIJKE JEUGDZORG. SGJ Christelijke Jeugdzorg Samengevat

MAAK KENNIS MET SGJ CHRISTELIJKE JEUGDZORG. SGJ Christelijke Jeugdzorg Samengevat MAAK KENNIS MET SGJ CHRISTELIJKE JEUGDZORG SGJ Christelijke Jeugdzorg Samengevat SGJ Christelijke Jeugdzorg wil er met professionele jeugdzorg aan bijdragen dat kwetsbare kinderen en jongeren zich positief

Nadere informatie

Bijlage 4 - Verslag Normen en waarden

Bijlage 4 - Verslag Normen en waarden Bijlage 4 - Verslag Normen en waarden Assertiviteit Begrip Behulpzaamheid Betrouwbaarheid Creativiteit Dankbaarheid Dienstbaarheid Doelgerichtheid Eenheid Eerlijkheid Eerzaamheid Enthousiasme Flexibiliteit

Nadere informatie

Voorwoord Met oprechte blijdschap schrijf ik het voorwoord voor dit boek. Ik ken Henk Rothuizen al vele jaren en heb hem zien opgroeien tot een man van God, met een bediening die verder reikt dan zijn

Nadere informatie

Branding en binding. Onze kinderen in de branding?! Wat betekent mijn opvoeding?

Branding en binding. Onze kinderen in de branding?! Wat betekent mijn opvoeding? Onze kinderen in de branding?! Wat betekent mijn opvoeding? Branding: moeilijk voor jongeren en ouders Jaren 60: De pil, televisie, abortus, provo s Jaren 30: grote werkloosheid, verandering moraal Industriële

Nadere informatie

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus AVONDMAALSVIERING KONINGSKERK 13-09 - 2009 door ds. L. Krüger Schriftlezing: Koloss. 1: 24-29 (NBV) Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag

Nadere informatie

Gemeente van onze Here Jezus Christus,

Gemeente van onze Here Jezus Christus, Gemeente van onze Here Jezus Christus, Echt gelukkig! Dat is het thema waar we vanochtend over na gaan denken. En misschien denkt u wel: Wat heeft dat thema nu met deze tekst te maken, Die gaat toch over

Nadere informatie

Thema: Aanvaard elkaar Tekst: Romeinen 15: 7. Liturgie: Paulus, wat doe je nou? Ik kan je nu even niet meer volgen. Je spreekt jezelf gewoon tegen.

Thema: Aanvaard elkaar Tekst: Romeinen 15: 7. Liturgie: Paulus, wat doe je nou? Ik kan je nu even niet meer volgen. Je spreekt jezelf gewoon tegen. Thema: Tekst: Romeinen 15: 7 Liturgie: Lied voor de dienst: EL 212: 1,2: Heer, wat een voorrecht Welkom Lied 971: 1,2,3: Zing een nieuw lied Stilte en begroeting Klein gloria Gebed Kinderkerk Zingen: Samen

Nadere informatie

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = Orde van dienst voor zondag 23 februari 2014, zevende zondag na Epifanie Kerk: Brugkerk, Kroonplein 1 te Lemelerveld Aanvang: 10.00 uur Organist: Ton Timmerman Voorganger: ds. C.Th. Benard = = = = = =

Nadere informatie

Zondag 16 februari 2014. Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help!

Zondag 16 februari 2014. Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help! Zondag 16 februari 2014 Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help! Voorganger: ds. Bram Bregman Organist: dhr. Klaas Keimpema Pianist en dirigent schoolkoor: dir. Adriaan Stuij Welkom -

Nadere informatie