Topsector Water. NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Transcriptie

1 Topsector Water NWO-bijdrage Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

2 Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage 1 Voorgestelde activiteiten Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector Strategische meerjarige partnerschappen NWO Wetsus langdurig partnerschap programma 2 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector specifieke programma s ALW Topsectorbrede Call 2 Nederlands Polair Programma 2 Perspectief programma WaterNexus 2 TRAMP Technologies for the Risk Assessment of MicroPlastics 3 Developing multipurpose biodegradable structures for generating ecosystem services bridging thresholds 3 Partnership KWR-STOWA 3 Partnership TISCA RioNed/STOWA 3 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Programma s relevant voor meerdere topsectoren Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie 4 Agri & Food/Logistiek/Tuinbouw & Uitgangsmaterialen/Water Maatschappelijk Verantwoord Innoveren alle TS 4 Sloshing van LNG (SLING) STW Perspectief programma Energie/Water 4 Lectorenposities Water/HTSM/ICT/Energie 5 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Internationale programma s Sanitatie samenwerking met India LSH/Water 5 JPI Urban Europe (sustainable urbanization) 5 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Bijdrage vanuit de NWO instituten Inzet NIOZ incl. Pelagia 6 Publiek-private samenwerking PPS 1 Open Technologieprogramma alle TS 6 Privaat-publieke programmering PPP Topsector Internationale programma s JPI Oceans ERANET COFUND Marine Technologies 6 JPI Climate (Climate Services) 7 Onderzoeksfaciliteiten en praktijkgericht onderzoek 7 Vrij onderzoek gericht op de topsectoren 7 Topsector Water: concrete acties voor Contactpersoon / meer informatie

3 Inleiding De onderzoeksprogrammering van NWO voor de TS Water zal de komende jaren gericht zijn op de gezamenlijke realisatie van een aantal PPS2- en PPS3-programma s en de samenwerking m.b.t. Wetsus. Een deel van de PPS2- programmering richt zich op topsector-overstijgende initiatieven. Deze brede programma s zijn gericht op excellent onderzoek dat op termijn perspectief biedt voor een bijdrage vanuit de wetenschap aan maatschappelijke uitdagingen zoals de totstandkoming van een duurzame circulaire economie. Kennis- en Innovatieagenda Wereldwijd neemt de belangstelling voor water-gerelateerde vraagstukken toe. Daarbij gaat het zowel om maatschappelijke als ook technologische en economische vraagstukken. Water biedt kansen en uitdagingen maar leidt onder bepaalde omstandigheden ook tot serieuze bedreigingen en gevaren. Als zeer breed inzetbaar publiek goed vraagt water in bijzondere mate om een goede samenwerking tussen wetenschappers, bedrijven en overheden. In de komende jaren wil de TS Water (deels in samenwerking met andere topsectoren) zich inzetten voor het bieden van oplossingen voor vraagstukken omtrent sustainable urban delta s, zowel dicht bij huis als ook in het buitenland. Bijzondere aandacht verdienen de stedelijke en verstedelijkende centra in de delta s. Terwijl klimaatverandering en zeespiegelstijging, bodemdaling door grondwateronttrekking, zoutindringing en heftige regenval de veiligheid en watervoorziening in stedelijke delta s bedreigen, blijft de wereldbevolking massaal richting deze aan het water gelegen steden trekken (KIA, TS Water ). Deze ontwikkeling vraagt om toekomstgerichte oplossingen op een groot aantal terreinen. Grote veranderingen in de energiesector, incl. windmolenparken op zee en methoden om energie uit water te winnen, het ontwikkelen van innovatieve schepen voor verschillende doeleinden, het winnen van schaarse grondstoffen en het sluiten van kringlopen doen een beroep op het ontwikkelen en toepassen van nieuwe kennis. De TS Water heeft voor de jaren een keuze gemaakt van 17 prioritaire thema s (zie KIA TS Water), in 3 clusters (Deltatechnologie, Maritiem en Watertechnologie). In de tabel aan het einde van dit document wordt naar deze thema s verwezen. De NWO onderzoeksprogrammering voor de TS Water draagt middels funderend onderzoek bij aan een beter begrip van maatschappelijke, technologische en economische vraagstukken. Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage NWO zal binnen de topsector Water in samenwerking met private en publieke partners verschillende PPS en niet- PPS activiteiten ontwikkelen en uitvoeren. De toekenning van projecten zal gebaseerd zijn op een voor NWO gebruikelijke, onafhankelijke selectie- en besluitvormingsprocedure, waarmee de wetenschappelijke kwaliteit van het onderzoek gewaarborgd wordt. Topsector Water 1

4 Voorgestelde activiteiten Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector Strategische meerjarige partnerschappen NWO Wetsus langdurig partnerschap programma NWO en Wetsus starten een gemeenschappelijk programma op het terrein van watertechnologie. De wetenschappelijke uitdagingen liggen vooral op het gebied van nieuwe technologische ontwikkelingen, nieuwe materialen en biologische innovaties. Onderdeel van dit gezamenlijke programma zal een call-systeem zijn waarmee de beste projectvoorstellen voor watertechnologie worden geselecteerd. De call is open voor alle wetenschappers aan Nederlandse universiteiten. Om de multidisciplinaire samenwerking te versterken wordt het PhD onderzoek uitgevoerd bij Wetsus, op één locatie met hoogwaardige onderzoeks-infrastructuur. De call heeft een omvang van 0,5 M per jaar voor 2017 t/m De intentie is om, bij een positieve evaluatie, dit bedrag te verhogen naar 2 miljoen per jaar vanaf Dit bedrag wordt verdubbeld door de private bijdrage vanuit de bij Wetsus aangesloten bedrijven. De eerste call wordt uitgeschreven in Budget NWO: 0,5 M Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector specifieke programma s ALW Topsectorbrede Call Dit wordt een open call for proposals voor de hele topsector Water. De Kennis- en Innovatieagenda van de topsector Water incl. de technologische aspecten zal het inhoudelijke kader voor deze call vormen, waarin prioriteiten kunnen worden aangegeven. Voor Maritiem zal in deze call 2 M gealloceerd worden; er is 2,75 M beschikbaar voor Deltatechnologie en Watertechnologie gezamenlijk. Dit programma krijgt vorm als een PPS2 met minimaal 10% cofinanciering. Budget NWO: M 4,75 Nederlands Polair Programma Het Nederlands Polair Programma is een programma dat investeert in wetenschappelijk onderzoek naar de poolgebieden. Prognoses van het bedrijfsleven voor de komende tien jaar geven een verwachte toename van economische activiteit op verschillende terreinen met daaraan gekoppeld een groeiende behoefte aan poolexpertise op diverse vlakken. Dit programma heeft aanknopingspunten met een aantal topsectoren, met name Water, Energie en Logistiek. Voor de periode zijn de 4 volgende thema s gedefinieerd: 1. IJs, klimaat en zeespiegelstijging; 2. Polaire ecosystemen; 3. Duurzame exploitatie en 4. Sociaal, juridisch en economisch landschap. Met name thema 3 is van belang voor topsector-gerelateerd onderzoek. Dit programma zal in de variant PPS2 uitgevoerd worden met een minimale externe bijdrage van 10%. Budget NWO: 1,00 M Perspectief programma WaterNexus De ambitie van WaterNexus is om integrale oplossingen te ontwikkelen voor problemen met waterschaarste in Delta-gebieden wereldwijd. De sleutel hiervoor is om zout water als grondstof te zien en niet als bedreiging: zout water waar mogelijk, zoet water waar nodig. 2 NWO-bijdrage

5 Het programma zal bestaan uit 5 projecten met een totale omvang van M 6,1. Partner Ministerie van I&M zal M 1.5 cash bijdragen. De overige partners (Alterra, Deltares, TNO, KWR Water Cycle Research Institute, Eijkelkamp, Pentair, Priva, Nijhuis, Magneto, Paques, RoyalHaskoningDHV, Grontmij, Fugro Geoservices, Shell, Dow Benelux, Oasen, Evides, STOWA, Hoogheemraadschap van Rijnland en WLN) dragen samen 1495 k in cash en 1416 k in kind bij. Additioneel zal nog 330 k TKI toeslag worden ingezet. Budget NWO: 1,50 M TRAMP Technologies for the Risk Assessment of MicroPlastics Doel van dit samenwerkingsproject zal het ontwikkelen van een meetmethode voor micro- en nanoplastic deeltjes in zoet water zijn, en het krijgen van inzicht in de effecten, gevaren en het uiteindelijk lot van die deeltjes in het milieu om het opzetten van een risk assessment framework mogelijk te maken. Met dat laatste kunnen beleidsmakers en managers beter geïnformeerde beslissingen nemen om het probleem op te lossen. Een breed consortium van onderzoekers en gebruikers is gevormd: WU, UU, 8 Waterschappen, Ministerie I&M, STOWA, NVWA, IMARES, RIKILT, RIWA, Deltares en DLO-biobased products. De gebruikers zullen gezamenlijk in totaal k 220 in cash en k 136 in kind bijdragen. Budget NWO: 0,65 M Developing multipurpose biodegradable structures for generating ecosystem services bridging thresholds Onderzoek naar biologisch afbreekbare structuren die gebruikt kunnen worden om natte ecosystemen (riffen, veen, zoutwater moerassen enz.) te (helpen) herstellen. Huidige methodes zijn vaak duur en in veel gevallen niet succesvol omdat succes afhangt van de (her)kolonisatie door sleutelorganismen. De te onderzoeken structuren moeten die (her)kolonisatie vergemakkelijken. Een breed consortium van onderzoekers en gebruikers is gevormd: RUN, NIOZ, TUD, RUG, Natuurmonumenten, STOWA, RWS, Van Oord Marine Ingenuity, Bureau Waardenburg, GEA 2H-Technologies, Rodenburg Biopolymers. De gebruikers zullen gezamenlijk in totaal k 182,5 in cash bijdragen. Budget NWO: 0,75 M Partnership KWR-STOWA Met KWR en STOWA worden besprekingen gevoerd over een STW Partnership-programma voor onderzoek op het gebied van de risicobeoordeling van producten uit reststromen van waterbewerking. Dit programma krijgt de vorm van een STW Partnership, waarin KWR en STOWA 1,5 miljoen euro cash zullen bijdragen over een periode van circa vier jaar. De totale omvang van het Programma bedraagt 3 miljoen euro. Er komt een open call voor projecten op genoemd thema. Budget NWO: 1,50 M Partnership TISCA RioNed/STOWA Het Partnership TISCA Technology Innovation for Sewer Condition Assessment is gericht op het ontwikkelen van technieken die de toestand van het Nederlands rioolnetwerk beter in kaart brengen. De nieuwe technieken moeten leiden tot een enorme kostbesparing voor het onderhoud aan riolen en persleidingen. Dit programma heeft de vorm van een STW Partnership, waarin RIONED, STOWA en het Kennisprogramma Urban Drainage gezamenlijk 1,5 miljoen euro cash zullen bijdragen over een periode van circa vier jaar. De totale omvang van het Programma bedraagt 3 miljoen euro. Budget NWO: 1,50 M Topsector Water 3

6 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Programma s relevant voor meerdere topsectoren Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie Agri & Food/Logistiek/Tuinbouw & Uitgangsmaterialen/Water De transitie naar een circulaire economie legt ons vanuit het perspectief van de verbindingen tussen water, voedsel, energie en biodiversiteit de opgave op om de huidige systemen om te vormen naar klimaat-robuuste en hoogproductieve systemen. Het biedt kansen voor zowel het aanpakken van grote maatschappelijke vraagstukken, zoals het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, de voorzieningszekerheid van grondstoffen, schoon water en voedsel, en de eindigheid van fossiele grondstoffen, als voor economische groei. Nieuwe ontwikkelingen moeten zonder uitzondering duurzaam zijn. De te ontwikkelen kringlopen dienen maximaal gesloten te zijn: biomassareststromen moeten worden ingezet voor het behoud van draagkracht van de bodem en het water om een stabiele gewasgroei te verzekeren. Systeemaanpak is het vertrekpunt voor het sluiten van kringlopen op verschillende schaalniveaus; vervanging fossiele grondstoffen door hernieuwbare grondstoffen en herwinning van grondstoffen, het terugvoeren van mineralen, hergebruik van afval, retourstromen, complexe netwerken, ketenregie en integratie, duurzame business modellen, andere diensten koppelen aan primaire producten, van bulk naar specialisatie. Het is cruciaal te begrijpen hoe onderdelen in een circulaire economie elkaar beïnvloeden in het geheel (het systeem), maar ook wat de relatie is van het geheel tot de onderdelen. Daarbij worden de elementen ook in relatie tot hun omgeving en in hun maatschappelijke context beschouwd. Dit programma krijgt vorm als een PPS2 met minimaal 10% cofinanciering. Het is een topsector-overstijgend programma en maakt onderdeel uit van de topsectoren Agri & Food, Logistiek, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water. Ook de topsector Creatieve Industrie heeft zich middels bijdragen vanuit het bedrijfsleven aan bij dit initiatief aangesloten. Bij het NRPO-SIA onderzoek loopt momenteel een programma op het gebied van circulaire economie: PROVANG. Waar mogelijk wordt aansluiting op de NWO call Circulaire Economie gestimuleerd. Ook de topsector Energie en TNO zijn voornemens te participeren. Budget NWO: 5 M Maatschappelijk Verantwoord Innoveren alle TS In het programma Maatschappelijk Verantwoord Innoveren (MVI) wordt al in de ontwikkelingsfase van een innovatie onderzocht welke ethische en maatschappelijke aspecten een rol spelen, en welke maatschappelijke context nodig is om de innovatie te doen slagen. Dit zorgt voor een groter maatschappelijk draagvlak en voorkomt dat innovaties onnodig stranden. Bovendien worden door dit onderzoek complexe en kostenverhogende aanpassingen achteraf voorkomen. Zo ontstaan kansen voor betere producten en diensten die beter aansluiten bij behoeften in de maatschappij door sociaal geïnspireerde innovaties. De middelen worden specifiek ingezet voor de Water-gerelateerde programmering binnen MVI. Het onderzoek profiteert van en bouwt voort op al geboekte resultaten, en richt zich op lacunes en nieuwe vragen. Deze worden in samenspraak met de topsector bepaald. De MVI-programmering voor de Topsector Water uit de NWO-propositie is daarbij het vertrekpunt. Naast de programmering die gericht is op specifieke topsectoren, zal MVI ook vraagstukken programmeren die voor alle topsectoren relevant zijn. Deze vraagstukken worden uitgewerkt binnen de aan MVI deelnemende topsectoren. Budget NWO: 6,15 M Sloshing van LNG (SLING) STW Perspectief programma Energie/Water Het voorgestelde publiek-private STW Perspectief programma SLING betreft een cross-sectoraal vraagstuk dat betrekking heeft op het toenemende gebruik van vloeibaar aardgas (LNG) als brandstof voor o.a. schepen. Vanuit de Nederlandse overheid is het streven om gasemissie te reduceren ten behoeve van het milieu en positieve gezondheidseffecten. Een overgang naar LNG als brandstof kan het CO2 niveau tien procent tot twintig procent verlagen en de luchtkwaliteit significant verbeteren. Kostenreductie is nodig voor toepassing van LNG-technologie, waaronder het ontwerp van veilige brandstoftanks. Membraantanks kunnen een oplossing zijn voor een dergelijk 4 NWO-bijdrage

7 veilig ontwerp. Door innovatieve test setups, metingen en modellering zal dit programma dit optimalisatie vraagstuk adresseren. Een consortium van onderzoekers en gebruikers is gevormd: TUD, RUG, TU/e, UT, National LNG Platform, MARIN, Heerema, Shell, Total, Damen Shipyards Group, ACCEDE BV, Argos Bankering BV, Demcon- BuNova, Femto Engineering, Gaztransport & Technigaz (GTT) en Nippon Kaiji Kyokai (ClassNK). Het programma ligt op het snijvlak van de Topsectoren Energie en Water (TKI Maritiem). Budget NWO: 3,60 M Lectorenposities Water/HTSM/ICT/Energie Uit een uitgebreide NWO-verkenning blijkt dat bij hogescholen en bij alle NWO-instituten de wens leeft om samenwerking tussen hogescholen en deze NWO-instituten te versterken. Die samenwerking dient twee doelen: a. Versterken van onderzoek in de keten, b. Beschikbaarheid van technisch talent. Dit is een speerpunt in de Human Capital Agenda van de drie betrokken topsectoren Energie, HTSM/ICT en Water. De ambitie van de hogescholen is daarnaast om de kwaliteit van opleidingen te verbeteren doordat uitdagende onderzoeksstages kunnen worden aangeboden en doordat hogescholen een betere (toegang tot) de onderzoekinfrastructuur ontwikkelen. De lectoren worden aangesteld voor 0,5 fte voor vier jaar. Zij krijgen de opdracht praktijkgericht onderzoek te doen bij de instituten en daarbij verbinding te zoeken met (mkb-)bedrijven en aandacht te schenken aan talentontwikkeling. De andere helft van zijn/haar tijd (0,5 fte) is de lector werkzaam bij een hogeschool. Budget NWO: 1,31 M Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Internationale programma s Sanitatie samenwerking met India LSH/Water In het kader van dit programma zal een internationale samenwerking worden aangegaan tussen Nederland en India op het gebied van water - hoogstwaarschijnlijk gericht op sanitatie van water en rioolvoorzieningen. Het onderzoeksprogramma is cross-sectoraal (Water en LSH). Het betreft een programma met een open call voor projecten. Aan Nederlandse kant zal samenwerking met stakeholders, waaronder bedrijven, verplicht zijn, inclusief cofinanciering. Budget NWO: 1,50 M JPI Urban Europe (sustainable urbanization) Om te komen tot een duurzame samenleving is goed begrip van het onderling verbonden karakter van de mondiale voedsel-, water- en energiesystemen essentieel. In een ideale situatie zullen samenlevingen trade-offs minimaliseren en zal de synergie tussen deze systemen toenemen waardoor de transitie naar duurzame consumptie en productiepatronen kan versnellen. Deze Water-Energie-Voedsel Nexus aanpak kan een doorslaggevende rol spelen in het cultiveren van een duurzame mondiale ontwikkeling door een bijdrage te leveren aan het identificeren van integrale oplossingen om de onderlinge afhankelijkheid tussen deze systemen te beheersen. Gezien de snelle populatietoename is speciale aandacht nodig voor ontwikkelingen in en om stedelijke gebieden. De Nexus aanpak biedt daarbij een unieke mogelijkheid om transities naar duurzame samenlevingen over de stedelijke-rurale gradiënt heen te versnellen. Dit betreft een Era-Net Cofund in PPS2 vorm. Budget NWO: 1,25 M Topsector Water 5

8 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Bijdrage vanuit de NWO instituten Inzet NIOZ incl. Pelagia De in-kind bijdrage van het NIOZ omvat de inzet van het onderzoeksschip RV Pelagia, bijbehorende instrumenten, mankracht en logistiek ten behoeve van PPS projecten op het gebied van TKI s Deltatechnologie en Maritiem. Inzet NWO: 3,98 M (in-kind) Publiek-private samenwerking PPS 1 Open Technologieprogramma alle TS Het Open Technologieprogramma (OTP) is bedoeld voor projecten over de hele breedte van het technisch-wetenschappelijke onderzoek. Er zijn geen thema s in het OTP en er vindt geen oormerking vooraf plaats. Indienen van onderzoeksaanvragen kan het hele jaar door. Hoogstaande wetenschappelijke kwaliteit én utilisatie zijn de twee criteria waarop aanvragen door internationale onafhankelijke referenten worden beoordeeld. Bij elk project wordt een Gebruikerscommissie ingesteld. Het OTP leidt tot PPS-projecten variant 1 of 2. Op grond van stabiele historische verdeling kan voor grote topsectoren goed vooraf worden ingeschat hoeveel middelen per topsector besteed zullen gaan worden. Budget NWO: 36,0 M Privaat-publieke programmering PPP Topsector Internationale programma s JPI Oceans ERANET COFUND Marine Technologies Innovatie in zeeën en oceanen kan een sleutelrol spelen in de aanpak van mondiale uitdagingen zoals schaarste en kwetsbaarheid van strategisch grondstoffen, en leiden tot het ontsluiten van blue economy potentieel, terwijl ook de risico s van klimaatveranderingen het hoofd worden geboden. EU interventie is noodzakelijk om de voorwaarden te creëren voor investeringen waarbij kostbaar dubbel werk wordt voorkomen. Voorstellen moeten gericht zijn op verschillende toepassingen waaronder milieuvriendelijk, veilig en betrouwbaar transport over water, offshore en onderzee activiteiten, aquacultuur, bio-raffinaderijen, ontziltingsfabrieken, enz. De voorstellen moeten zich richten op overkoepelende uitdagingen zoals het reduceren van onderwatergeluid en emissies, reductie van de impact op het milieu, het minimaliseren van de carbon footprint, recycling, nieuwe materialen, geavanceerde maaktechnologie, net als sensoren voor navigatie, observatie, monitoring en het diepzee milieu. Dit betreft een Era-Net Cofund in PPP vorm. Budget NWO: 1,00 M 6 NWO-bijdrage

9 JPI Climate (Climate Services) Dit ERA-Net is gericht op een versterking van onderzoek naar Climate Services, met inbegrip van klimaatadaptatie, mitigatie en risicomanagement van rampen. Hiermee worden regio s, steden en belangrijke economische sectoren in staat gesteld nieuwe kansen te benutten en de leidende rol van Europa te versterken. Uitgangspunt van dit ERA- Net is dat Climate Services de gebruikers naar gelang hun behoefte voorzien van kennis om daarmee het hoofd te bieden aan de gevolgen van klimaatvariabiliteit en -verandering. Deze kennis geeft ook richting aan zowel onderzoekers als beslissers vanuit beleid en bedrijfsleven. De call wordt opengesteld in 2016 in samenwerking met 16 landen en een totaal budget van max. 75 M. NWO en het departement I&M (DGRW & RWS) zijn de Nederlandse partners. Dit ERA-Net sluit aan bij het Nederlandse Nationaal Kennis- en innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK). Dit betreft een Era-Net Cofund in PPS2 vorm. Budget NWO: 1,00M en 0,7 M I&M Onderzoeksfaciliteiten en praktijkgericht onderzoek Een deel van de bijdrage kan komen uit investeringen in onderzoeksfaciliteiten waarvan de topsector heeft aangegeven dat deze relevant is c.q. waarbij aanvragen direct voortkomen uit de gezamenlijke programmering in TKI-verband. Daarnaast gaat het om relevante investeringen in praktijkgericht onderzoek aan hogescholen die aansluiten op de gezamenlijke programmering in de topsectoren/tki s. Vrij onderzoek gericht op de topsectoren Een deel van de bijdrage komt uit brede calls voor ongebonden, nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek. Belangrijke instrumenten zijn bijvoorbeeld de vrije FOM-programma s en de FOM-projectruimte (m.n. HTSM, Energie, LSH en Chemie), de TOP-subsidies (voor Chemie, ICT en LSH) en talentprogramma s zoals de Vernieuwingsimpuls. Ook projecten binnen het ALW Open programma dragen substantieel bij aan de topsector Water. Van deze investeringen wordt na toekenning vastgesteld in hoeverre deze bijdragen aan de innovatiecontracten. NWO zal de aandelen en inhoudelijke aansluiting op de strategische agenda s actief monitoren en hierover op reguliere basis contact onderhouden met de topsectoren en TKI s en tevens de resultaten van de projecten actief onder de aandacht van bedrijven brengen, met het oog op snelle doorstroom van kennis en kunde en potentiele nieuwe PPS. Topsector Water 7

10 Topsector Water: concrete acties voor Activiteit PPS Relatie met Innovatiecontract Strategische meerjarige partnerschappen Raakvlak met andere topsectoren NWO inzet Water(M ) NWO Wetsus langdurig partnerschap programma ,50 TS specifieke PPS calls Totale NWO inzet (M ) ALW Topsectorbrede Call 2 alle IT s 4,25 4,75 Nederlands Polair Programma 2 8, 11, 14 Energie, Logistiek 1,00 Perspectief programma WaterNexus 2 2, 5, ,50 TRAMP Technologies for the Risk Assessment of MicroPlastics Developing multipurpose biodegradable structures for generating ecosystem services bridging thresholds 2 15, 16 0,65 2 0,75 Partnership KWR-STOWA 3 15, 16 1,50 Partnership TISCA RioNed/STOWA ,50 PPS calls relevant voor meerdere TS Circulaire Economie: Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie 2 2, 5, 9-12, Logistiek, T&U, A&F, BBE 1,25 5,00 Maatschappelijk Verantwoord Innoveren 2 alle IT s Che, CI, En, LSH, Log, TU, AF, SIA 0,30 6,15 Sloshing van LNG 2 12, 13 Energie 1,80 3,6 Lectorenposities 2 Energie; ICT; HTSM 0,16 1,31 Internationale PPS calls Sanitatie samenwerking met India 2 9, LSH 0,75 1,50 JPI Urban Europe (sustainable urbanization) 2 2, 4, 9, 17 Logistiek 1,25 PPS bijdrage instituten Inzet NIOZ incl. Pelagia 2 8, 10, ,98 PPS 1 Open Technologieprogramma 1 alle IT s 36,0 PPP internationaal JPI Oceans ERANET COFUND Marine Technologies PPP 8, 10, ,00 JPI Climate (Climate Services) 2 2, 9, 17 1,00 Totaal 23,14 Contactpersoon / meer informatie Drs. D.A. van der Kroef, wnd. directeur ALW E: d.vanderkroef@nwo.nl 8 NWO-bijdrage