ß-tt-Lo)c. to oo GEMEENTE vve E RT. Þ ü. ø n. ? Þ fi 4. n ru et akkoord n Gewijzigde versie. ! Anders, nl. .o l. n c-stuk ADVIES

Transcriptie

1 ì 6ú.o l >Ê to oo GEMEENTE vve E RT Sector Ruimte Openbr: EI Afdeling Zknummer(s) ngekomen stuk(ken) Behndelend medewerk(st)er Poftefeui I lehouder(s) Not Grondbeleid 2014 Projectontwikkeling Herm Velders-Geurtse Tel.: (0495) 57 52A2 en: Peter Kuppens, Orte Hermus A.F. vn Eersel ONDERWERP ADVIES Niet openbr:! Kbinet: E Nummer B&W-dvies: BW Instemmen met de Not Grondbeleid Besluiten de not ter vststelling n de rd voor te leggen 3. Intrekken vn de Not Grondbeleid TOELICHTING Reltie met vorio voorstel: De not grondbeleid 2074is een ctulistie vn de not grondbeleid Vernderingen in de mrkt voor woningbouwkvels en bedrijventerreinen mken het nodig het grondbeleid te vernieuwen. Drnst wordt deze not gebruikt om nsluiting te zoeken bij wijzigingen in het gemeentelijk beleid, orgnistorische vernderingen en de ctuele wet- en regelgeving. Voor een uitgebreide toelichting wordt verwezen nr het rdsvoorstel en de not grondbeleid Algemeen: Zie rdsvoorstel Arqu menten: Zie rdsvoorstel lweert, 30 oktober 2014 De directeur. In te vullen doo het B&.W sec etnit: Þ ü Commissie Ruimtelijke Ordening vn 16 december 2014 Rd vn 22 december 2014 Akkoord Akkoord met tekstuele npssing door portefeuillehouder! Anders, nl S /t kkoord bespreken n ru et kkoord n Gewijzigde versie I B À ñ, W,Y ø n W PS? Þ fi 4 Behndeling uiterlijk n college vn 18 november 2014 t A-stuk B-stuk n c-stuk W GG tu Beslissing d.d. ß-tt-Lo)c Nummer 3 I pgin 2 Pgin 1

2 Knttekeningen: Zie rdsvoorstel JURIDISCHE GEVOLGEN (o.. FATALE TERMIJNEN/HANDHAVING) Zie rdsvoorstel Zie rdsvoorstel FINANCIËLE EN PERSONELE GEVOLGEN COM M U NICATI E/ PARTICI PATI E Voor wie is dit dvies vn belng?:.t Rdsleden.!. Interne orgnístie..'. Overigen (bijv. fzender/nvrger) N d e re s pe ci f i cti e : ( p rti cu I i e re ) i n i ti ti e fn e m e rs.! A-stuk Rd Informtiebijeenkomst Commissie * Gemeentelijke website Ndere specifictie: : * Niet vn toepssing OVERLEG GEVOERD MET Intern: Afdelingen Finnciën - Huub Driessen en John Cmp OCSW - Roel Deneer en Mth vn Meijl Ruimtelijk beleid - Mrin Arts en Rymond Blondel Projectontwikkeli ng - projectleiders directeur sector Ruimte - Myrim Meertens en het DT Extern N.v.t. Openbr: Not Grondbeleid 2014 Niet-ooenbr: Niet vn toepssing BIJLAGEN Pgin 2

3 o,,lt ge lro I ãfr GEMEENTE vveert Vergdering vn de gemeenterd vn 22 december 2014 Poftefeuillehouder : A.F. vn Eersel Behndelend mbtenr : Herm Velders-Geuftse Doorkiesnummer : (095) en: Peter Kuppens, Ofte Hermus Nummer rdsvoorstel : RAD Agendpunt: - ONDERWERP Not Grondbeleid 2014 AANLEIDING EN DOELSTELLING Met de vststelling vn de not grondbeleid 2009 heeft de gemeenterd de kders gesteld wrbinnen het college vn burgemeester en wethouders het grondbeleid voert. Ten tijde vn het vststellen vn deze not ws de gemeente Weert nog ctief in de weer met uitbreidingen op het gebied vn wonen, werken en recreëren. Vnuit die rol heeft de gemeente veel gronden verworven om zo ctief te kunnen sturen op de plnontwikkeling en de gronduitgifte. Uitgngspunt voor deze ctieve bendering wren de Structuurvisie, de Visie Weeft 2015 en de Woonvisie vn dt moment. De nhoudende finnciële crisis, gevolgd door de economische crisis, de volkshuisvestelijke ontwikkelingen, het nieuwe beleid ls gevolg vn deze ontwikkelingen en de gewijzigde wet- en regelgeving, mken een heroriënttie op de te voeren grondpolitiek noodzkelijk. Het doel vn de not grondbeleid is drieledig: L. Trnsprntie bieden over de wijze wrop de gemeente opereert op het gebied vn grondbeleid en welke keuzes zij mkt in het l dn niet ctief optreden op de grondmrkt om beleidsdoelen te reliseren. 2. De rolverdeling vstleggen tussen het college en de rd op het gebied vn grondbeleid. 3. Vstleggen vn de finnciële kders vn het grondbeleid. PROBLEEMSTELLING Vernderingen in de mrkt voor woningbouwkvels en bedrijventerreinen mken het nodig het grondbeleid te vernieuwen. Drnst wordt deze not gebruikt om nsluiting te zoeken bij wijzigingen in het gemeentelijk beleid, orgnistorische vernderingen en de ctuele wet- en regelgeving. OPLOSSINGSRICHTINGEN De ctulistie vn het grondbeleid is vstgelegd in de not grondbeleid Hieronder wordt kort ingegn op een ntl belngrijke punten in de nieuwe not. Voor het overige verwijzen wij u nr de not.. Juridisch: Alle relevnte wetgeving vn dit moment is verwerkt in de not.. Beleidsmtig: Alle relevnte gemeentelijke, provincile- en rijksbeleidsstukken zijn in de not verwerkt.. Grondbeleidskeuze: Voorgesteld wordt een overwegend fciliterend grondbeleid te voeren. Wr nodig wordt vn een situtioneel ctieve grondpolitiek gebruik gemkt. Dt betekent dt fhnkelijk vn de situtie (potentiële winstmogelijkheden, risico's en mtschppelijk belng) wordt bepld welke strtegie vn grondbeleid - ctief, fciliterend of publiek-privte smenwerking - wordt ingezet. Bij fciliterend grondbeleid mkt de gemeente gebruik vn Totl ntl pgin's (inclusief rdsbesluit): 4 Pgin 1

4 lle beschikbre instrumenten om de kosten te verhlen. Voor mtschppelijk gewenste plnnen met een verwcht negtief resultt wordt de rd voorf om instemming gevrgd. Het ctief risicomngement bij ruimtelijke projecten wordt vorm gegeven door miniml één ml per jr de risico's kwlittief en kwntittief in beeld te brengen, beheersmtregelen te treffen en door toetsing n de weerstndscpciteit. Winsten uit de grondexploitties worden in eerste instntie ngewend om de reserve Risicobuffer Bouwgrondexploitties op niveu te brengen. De gesloten finnciering vn de grondexploittie wordt beëindigd, zodt de overige winsten worden toegevoegd n de Algemene Reserve. De reserve Stdsvernieuwing wordt opgeheven. Angezien in de toekomst verhoudingsgewijs meer inbreidings- en herstructureringsgebieden zullen voorkomen blijven investeringen in stdsvernieuwing noodzkelijk. Dit betekent dt deze stdsvernieuwingsopgve in de toekomst wordt gedekt uit de lgemene middelen (integrle fweging prioriteiten). Voor lle projecten (in exploittie en nog in exploittie te nemen) worden eventuele tekoften fgedekt vi een voorziening. Voor overige gronden/gebouwen wordt de boekwrde - voor zover deze de mrktwrde overstijgt - verlgd tot de mrktwrde. Bij overdrcht vn objecten vn de Algemene Dienst nr Projectontwikkeling wordt de boekwrde met een mximum vn de inbrengwrde vergoed. Wnneer er sprke is vn een trnsitie (ontwikkeling - sloop) dn worden de objecten ondergebrcht bij het grondbedrijf. Is er sprke vn tijdelijke exploittie vn het bestnde pnd/grond dn gt de loctie dmi nistrtief nr Vstgoed. Alle posities binnen het grondbedrijf, die niet lnger nodig zijn voor gebiedsontwikkelingen zijn in de fgelopen jren benoemd ls "Overige gronden en gebouwen". Inspelend op de centrlistie vn het vstgoed zullen deze gronden en gebouwen dministrtief worden ondergebrcht bij de Algemene Dienst (cluster Vstgoed). Voor een uitgebreide toelichting wordt verwezen nr de not grondbeleid De not grondbeleid 2014 treedt in werking ndt deze doorde rd is vstgesteld. De not heeft doorgns een levensduur vn 4 jr. Wnneer de ctuliteit dr nleiding toe geeft, kunnen bijzondere onderwerpen in prte not's - nvullend op de not grondbeleid - nder beleidsmtig worden uitgewerkt. COMMUNICATIE De not is bedoeld voor een ntl doelgroepen. 1. College en rd om kders vn bevoegdheden vst te leggen. 2. Ambtelijke orgnistie om de werkwijze met betrekk ng tot het grondbeleid te vernkeren 3. (prticuliere) ontwikkelrs om het grondbeleid vn de gemeente kenbr te mken. De not is op de gebruikelijke wijze rdpleegbr vi de website vn de gemeente. De not behoeft tussentijds geen evlutie EVALUATIE ADVIES RAADSCOMMISSIE 1. Instemmen met de Not Grondbeleid Intrekken vn de Not Grondbeleid VOORSTEL COLLEGE Pgin 2

5 ôð g6 gl0 I ge GEMEENTE vveert Bijbehorend ontwerprdsbesluit bieden wij u hierbij ter vststelling n Burgemeester en wethouders vn Weert, de secretris, de burgemeester, M.H.F. Knpen A.A.M.M. Heijmns Totl ntl pgin's (lnclus ef rdsbesluit): 4 Pgin 3

6 GEMEENTE vveert N u m mer r d svoorstel; MD RAADSBESLUIT De rd vn de gemeente Weert, gezien het voorstel vn burgemeester en wethouders vn 18 november 2OI4; 1. Instemmen met de Not Grondbeleid Intrekken vn de Not Grondbeleid besluit Aldus vstgesteld in de openbre vergdering vn 22 december 2Ot4 De griffier, De voorzitter, M.H.R.M. Wolfs-Corten A.A.M.M. Heijmns

7 NOTA GRONDBELEID 20L4 GEMEENTE vtleert Vstgesteld in de gemeenterdsvergdering vn... NOTA GRONDBELEID

8 NOTA GRONDBELEID

9 INHOUD pg n L INLEIDING EN SAMENVATTING Herziening Not Grondbeleid. 5 Gew ij z i gd e m rkto m st nd ig h ed e n / vo I ksh u i sveste I ijke o ntw i kke I i ng e n 5 Nieuw Beleid 5 N ieuwe ontw i kkel i ngen : Omgevi ng swet..., Ve n nootsch psbel sti ng pe r L Ruimtelijk beleid 8 Korte terugbl i k... Structuu rvi sie Weert Korte en lnge termijn Structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden Limburg Visie wonen Visie bedrijventerreinen en kntoorlocties Visie detilhndel, PDV en GDV Bijzondere locties in Weert I I HOOFDKEUZE VORM GRONDBELEID Vormen vn grondbeleid... ( Pro)Actief g rondbeleid.. F ci I ite rend g ro nd bel ei d Pu b I i ek- pri v te s menwe rki n g ( P PS ) Gemeentelijke keuze: fciliterend grondbeleid L4 Instrumentrium Kostenverhl en plnschde Bestem m i n g s pl n Verwerven 15 L2 t2 L2 NOTA GRONDBELEID

10 4 4.L FINANCIËLE KADERS Winstbepling en risicomngement Bestemmingsreserve Interne trnscties...,. 17 Vstgoed Bovenwijkse voorzieningen en ruimtelijke ontwikkelingen Grondprijsbeleid KADERS ORGANISATIE RolverdelinS Vertrouwelijkheid gegevens: Openbr wt kn en geheim wt moet! Projectmtig werken Rpportges Meerjren perspectief g rondexploittles V o o rtg n g s r p p o rt g e s. Procesbeheersing... Instructie voor het voeren vn onderhndelingen... Contrctbeheer, boekingen, verplichtingen en subsidies.. (O nder) M ndten regel i n9...,.,... A n besteden... Verkoopbeleidspln.... 2L...2L Hndboek juridische kwliteitszorg.. 27, 2L 2t 2t AANBEVELINGEN REKENKAMERONDERZOEK BEGRIPPENLIJST NOTA GRONDBELEID

11 1 INLEIDING EN SAMENVATTING De gemeente Weert is een ctieve gemeente op het gebied vn ruimtelijke ordening, wonen, werken en recreëren. Om de bestuurlijke doelen te reliseren wordt onder meer het grondbeleid ingezet. Grondbeleid is drbij geen doel op zich, mr vormt het kder wrbinnen de gemeente hr ruimtelijke doelstellingen wil reliseren. Dit beleid wordt enerzijds omkderd door wettelijke regelgeving en nderzijds door bestuurlijke keuzes. De not grondbeleid legt spelregels vst, omschrijft om welke instrumenten het gt en geeft n welke beleidskeuzes de gemeente mkt in de toepssing vn deze instrumenten. Die spelregels drgen bij n een slgvrdig hndelen door het college en stellen de gemeenterd in stt zijn kderstellende en controlerende bevoegdheden uit te voeren. Ook wordt ngegeven hoe de gemeente omgt met kostenverhl, prijsvorming, verwerving vn gronden, winst- en verliesneming, risicomngement, uitgifte en beheer. 1.1 Grondbeleid De not grondbeleid geeft het juridische en beleidsmtige kder n wrbinnen de gemeente opereert. De wettelijke bsis is mede vernkerd in de Wet ruimtelijke ordening (Wro). De not grondbeleid wordt doorgns vstgesteld voor de periode vn meerdere jren, echter er vinden ontwikkelingen plts die nleiding geven tot jrlijkse herijking. Denk n het grondprijsbeleid, dt jrlijks wordt vstgesteld. De bestnde beleidskders, uitgngspunten en condities worden continu gewogen. Wnneer de ctuliteit drtoe nleiding geeft kunnen bijzondere onderwerpen in prte not's - nvullend op de not grondbeleid - nder beleidsmtig worden uitgewerkt. L.2 Herziening not grondbeleid Met de vststelling vn de not grondbeleid 2009 heeft de gemeenterd de kders gesteld wrbinnen het college vn burgemeester en wethouders het grondbeleid uitvoert. Ten tijde vn het vststellen vn deze not ws de gemeente Weert nog ctief in de weer met uitbreidingen op het gebied vn wonen, werken en recreëren. Vnuit die rol heeft de gemeente veel gronden verworven om zo ctief te kunnen sturen op de gronduitgifte. Uitgngspunt voor deze ctieve bendering zijn de Structuurvisie, de Visie Weeft 2015 en de Woonvisie vn dt moment geweest. De nhoudende finnciële crisis, gevolgd door de crisis op de woningmrkt, de volkshuisvestelijke ontwikkelingen, nieuw beleid en gewijzigde wet- en regelgeving, mken een heroriënttie op de te voeren grondpol itiek noodzkelijk Gewijzigde mrktomstndigheden / volkshuisvestelijke ontwikkelingen De fgelopen jren zijn de gevolgen vn de economische en vstgoedcrisis vn grote invloed geweest op de wrde vn de grondposities vn de gemeente Weert. Op 10 pril 2013 heeft de rd op grond vn het rdsvoorstel "Instemmen met de wrdering vn de grondexploitties" een besluit genomen over de te hnteren prognoses voor woningbouw, bedrijventerreinen en kntoren. Anleiding voor dit besluit is de bijgestelde verwchting over het ntl te reliseren woningen, bedrijven en kntoren, de fsering in de tijd en de prijzen wrvoor kvels kunnen worden verkocht. Deze bijstelling hd grote finnciële gevolgen voor de grondexploitties vn de gemeente. De rd heeft finnciële voorzieningen getroffen om de overgewrdeerde opbrengstverwchtingen op te kunnen vngen. Hetzelfde rdsbesluit is nleiding geweest voor een onderzoek door de Rekenkmer nr het toepssen vn het grondbeleid en het grondprijsbeleid, wrop in hoofdstuk 6 nder wordt ingegn Nieuw beleid. In december 2013 is de Structuurvisie Weeft 2025 ("Weert nodigt uit") vstgesteld. Dit nieuwe kder voor de ruimtelijke ontwikkeling en progrmmering in Weert is drmee vn grote invloed op het lokle grondbeleid. Het beschrijft onder meer hoe de te grote plnvoorrd woningen wordt fgebouwd op de korte en lnge termijn.. Het jrlijks grondprijsbeleid geeft ctuele informtie over de prijsontwikkelingen,. Midden-Limburgse gemeenten Echt-Susteren, Leudl, Msgouw, Nederweert, Roerdlen, Roermond en Weeft hebben in GOMl-verbnd besloten dt binnen de progrmmlijn Wonen een concreet en bestuurlijk gedrgen perspectief moet worden geformuleerd. Dt is gebeurd middels de structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg. Deze visie is in juni 2Ol4 in ontwerp ter visie gelegd. Hierin is de gewenste ruimtelijke ontwikkelingsrichting ten nzien vn het beleidsveld Wonen voor de kofte termijn ( ) en met een doorkijk nr de lnge termijn ( ) vstgelegd. NOTA GRONDBELEID

12 1.2.3 Nieuwe ontwikkelingen: Omgevingswet Nr verwchting wordt in 2018 de Omgevingswet ingevoerd. De invoering vn deze wet zl gevolgen hebben voor o.. de huidige regels (Grondexploittiewet) vn het kostenverhl. De Afdeling Grondexploittie zl, nst vele ndere wetten, worden getncorporeerd in de Omgevingswet en voor zover nu bekend zl het in 2008 ingevoerde exploittiepln worden vervngen door exploittieregels en exploittievoorschriften. Op inhoud zijn de vernderingen vn de kostenverhlsmogelijkheden beperkt. Vernderingen zijn te verwchten op het verhl vn kosten vn bovenwijkse voorzieningen en ruimelijke ontwikkelingen. Omdt de tijdspnne tot de invoering vn de wet zo groot is, worden de gevolgen hiervn meegenomen in de eerstvolgende nieuwe not grondbeleid Vennootschpsbelsting per De kns is groot dt de ngekondigde invoering vn de vennootschpsbelsting voor gemeenten doorgt. In dt gevl moet de gemeente belsting fdrgen over de (fiscle) winsten die zij mkt met hr ondernemersctiviteiten. Voor de bepling vn de fiscle winst is nst het sldo op de betreffende ctiviteit ook de openingsblns per 1 jnuri 2016 en de clustering vn gemeentelijke ondernemersctiviteiten vn belng. De clustering mkt mogelijk dt winsten en verliezen met elkr worden verrekend. Het is nog niet duidelijk of er eisen worden gesteld n deze clustering (bijv. één orgnistorische eenheid). In de komende periode worden de finnciële en orgnistorische gevolgen voor de gemeenterd in kft gebrcht. 1.3 Doel Het doel vn de not grondbeleid is drieledig:. Trnsprntie bieden over de wijze wrop de gemeente opereert op het gebied vn grondbeleid en welke keuzes zij mkt in het l dn niet ctief optreden op de grondmrkt om beleidsdoelen te reliseren. b. De rolverdeling vstleggen tussen het college en de rd op het gebied vn grondbeleid. c. Vstleggen vn de finnciële kders vn het grondbeleid. 1.4 Smenvtting beslispunten De gemeente Weert wenst een overwegend fciliterend grondbeleid te voeren en wr nodig situtioneel ctief grondbeleid. Voor plnnen met een verwcht negtief finncieel resultt, mr die mtschppelijk gewenst zijn, wordt de rd voorf om instemming gevrgd. Wnneer de gemeente Weert een fciliterend grondbeleid wil/moet voeren, mkt zij gebruik vn lle beschikbre instrumenten om de kosten te verhlen.. De gemeente Weert zet primir in op kostenverhl vi nterieure overeenkomsten.. In gevl vn ctieve grondverwerving is primire inzet het bereiken vn een minnelijke nkoop. Voor lle projecten (in exploittie en nog in exploittie te nemen) worden eventuele tekorten fgedekt vi een voorziening. Voor overige gronden/gebouwen geldt dt wnneer de boekwrde de mrktwrde overstijgt, de boekwrde wordt verlgd, De gemeente Weert voert een ctief risicomngement bij ruimtelijke projecten door miniml één ml per jr de risico's kwlittief en kwntittief in beeld te brengen, door het treffen vn beheersmtregelen en door de toetsing n de weerstndscpciteit. Winsten uit de grondexploitties worden in eerste instntie ngewend om de reserve Risicobuffer Bo rondex loitties niveu te bren en NOTA GRONDBELEID

13 De gesloten finnciering vn grondexploittie wordt beëindigd; d.w.z. winsten vn grondexploitties worden niet lnger binnen het grondbedrijf gehouden. De stdsvernieuwingsopgve wordt gedekt uit lgemene middelen (integrle fweging prioriteite Bij de overdrcht vn objecten vn de Algemene Dienst nr Projectontwikkeling wordt de boekwrde met een mximum vn de inbrengwrde ve Objecten die zijn fgestoten nr Projectontwikkeling worden ondergebrcht bij het grondbedrijf indien er sprke is vn een trnsitie. Is er sprke vn tijdelijke exploittie vn het bestnde pnd/gr:ond dn gt de loctie dm inistrtief nr Vstgoed. De "Overige gronden en gebouwen" vn het grondbedrijf (boekwrde 7 miljoen) dministrtief en orgnistorisch worden ove rcht nr V oed ene Dienst) en vn het grondprijsbeleid worden ter besluitvormi n de rd ele 1.5 Leeswijzer De not grondbeleid 2014 geeft een zo compleet mogelijk beeld vn het ctuele juridische kder voor het grondbeleid en de beleidskeuzes die de gemeente Weert drin mkt. Hoofdstuk 2 gt in op de bestuurlijke doelen die de gemeente nstreeft op het gebied vn ruimtelijk beleid. Hoofdstuk 3 biedt inzicht in de verschillende vrinten vn grondbeleid en de keuzes die de gemeente Weert drin heeft gemkt. Hoofdstuk 4 gt in op de finnciën vn het grondbedrijf: Hoe wordt o.. omgegn met risicomngement/weerstndsvermogen, reserves en voorzieningen, winst- en verliesneming, fondsfdrchten grondprijsbeleid en de reltie met de Algemene Dienst. In hoofdstuk 5 wordt ingegn op de projectorgnistie, rppoftges, procesbeheersing en het verkoopbeleidspln. Hoofdstuk 6 gt in op de nbevelingen vn het Rekenkmeronderzoek. Tot slot bevt hoofdstuk 7 een begrippenlijst op lfbetische volgorde. NOTA GRONDBELEID

14 2 RUIMTELIJKE VISIE EN BELEID 2.t Ruimtelijk beleid Om de kwliteiten - zowel in termen vn een goed woon- en leefklimt ls ook in termen vn een goed vestigingsklimt voor het bedrijfsleven - binnen de gemeente voor lngere tijd te bestendigen en in te spelen op de knsen en bedreigingen op het gebied vn ruimtelijke ontwikkelingen, is een visie voor de lngere termijn vstgelegd. De Structuurvisie Weert 2025 geeft de gewenste ruimtelijke koers n voor de periode tot Leidend them vn de Structuurvisie Weert 2025 is: Weert nodigt uit. De gemeente Weert zlzich terughoudender opstellen en de smenleving, inclusief de mrkt, meer ruimte en verntwoordelijkheid geven. De gemeente wil globle kders meegeven, stimuleren en fciliteren. De komende periode wordt een omslg voorzien in de ruimtelijke ontwikkeling vn de std en wordt de focus, n enkele woon- en werkuitbreidingen, nr het bestnd stedelijk gebied gelegd. Als bsis geldt de compcte std met hr singels, ringbnen, rdilen, knl en spoorlijn. De structuurvisie benoemt een 4-tl integrle them's:. Prettige woongemeente voor jong en oud.. Groenste std met een grote toeristisch-recretieve ntrekkingskrcht.. Uitnodigend, bruisend centrum.. Hoogwrdige bedrijvigheid, dienstverlening en innovtie. De Structuurvisie heeft geen directe rechtsgevolgen, bestemmingsplnnen hebben dt wel. 2.2 Woningbouwprogrmm Vnuit de fdeling Ruimtelijk Beleid wordt het woningbouwprogrmm ngestuurd. In het eerste kwrtl vn het jr vindt monitoring en ctulistie plts. De rd wordt hierover geïnformeerd Korte terugblik In 2010 is de Regionle woonvisie Weefterkwftier vstgesteld. Bij nvng bestond de plnvoorrd uit 3630 woningen. Weert heeft in die periode netto circ 800 woningen gereliseerd. Dit zou betekenen dt ultimo 2013 een netto plnvoorrd resteert vn ongeveer woningen. ln20t2 is besloten om plnnen voorc.935 woningen definitief te schrppen. Rekening houdend met enkele nieuwe plnnen die zich inmiddels hebben ngediend, heeft Weert ultimo 2013 een bruto plnvoorrd vn circ woningen Structuurvisie Weert 2025 Wonen mkt deel uit vn het them: Prettige woongemeente voor jong en oud. In de Structuurvisie is vstgelegd dt de omvng vn de plnvoorrd moet worden fgestemd op de behoefte. Hierbij is uitgegn vn een resterende toenme vn het ntl woningen met Dit ntl is gebseerd op het gemiddelde vn drie prognoses (8,t12072, Primos en CBS 2Ol2).In het woningbouwprogrmm is een overzicht vn lle woningbouwlocties opgenomen. In totl hebben lle locties smen ruimte voor de bouw vn ongeveer woningen. We kijken kritisch wr we de komende jren de behoefte n woningen reliseren en lleen hoogwrdige woonplekken met onderscheidende woonmilieus brengen wij tot ontwikkeling, De opgve heeft hiermee een kwntittieve component: er is meer nbod dn vrg Korte en lnge termijn We onderscheiden een korte termijn (2Ot4t/m2Ot7) en een lnge termijn (2018 e.v.). Weert heeft de keuze gemkt om op bsis vn een fwegingskder voor de korte termijn een kernvoorrd te definiëren en besluiten te nemen voor een deel vn de overcpciteit in de plnvoorrd. Dit fwegingskder is opgenomen in de Structuurvisie Weeft We gn uit vn de relistie vn 500 woningen op de korte termijn en nog eens 700 woningen op de lnge termijn Dit betekent dt in totl 800 woningen moeten worden geschrpt, wrvn 400 in de periode 2Ot4t/m Herijking vn het woningbouwprogrmm vindt plts in 2018, mede op bsis vn de dn geldende inzichten. Vi de herziening vn bestemmingsplnnen en het vervllen vn principe-toezeggingen wrvn geen gebruik is gemkt, komen op de korte termijn plnnen voor ruim 400 woningen te vervllen Bij de herziening vn bestemmingsplnnen betreft dit het schrppen vn binnenplnse fwijkingsmogelijkheden en wijzigingsbevoegdheden voor woningen, het vervllen vn directe bouwtitels dn wel het verminderen vn het mximum ntl woningen op een ntl locties. Op de korte termijn (2Ot4l/m 2Ol7) worden hiertoe de bestemmingsplnnen voor de woonwijken in de std, de binnenstd en de kernen herzien. Het proces is zodnig ingericht dt hierbij sprke is vn ieve risiconvrdi NOTA GRONDBELEID 20]"4 8

15 2.2.4 Structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg De Midden-Limburgse gemeenten Echt-Susteren, Leudl, Msgouw, Nederweeft, Roerdlen, Roermond en Weert hebben in GOMl-verbnd besloten dt binnen de progrmmlijn Wonen een concreet en bestuurlijk gedrgen perspectief moet worden geformuleerd. Dt is gebeurd middels deze structuurvisie. Hierin wordt de gewenste ruimtelijke ontwikkelingsrichting ten nzien vn het beleidsveld "Wonen" voor de korte termijn (2074 t/m 2O77) en met een doorkijk nr de lnge termijn (2018 t/m 2023) vstgelegd. Integrle herijking vindt plts in De Structuurvisie geeft richting n de kwlittieve en kwntittieve opgve wr de gemeente woningbouw de komende jren wenselijk vindt en de wijze wrop het ntl woningbouwplnnen wordt fgestemd op de behoefte. Dit betekent dt beleidsmtig is vstgelegd hoe de plnvoorrd voor woningen wordt fgebouwd. In de structuurvisie is een fwegingskder opgenomen. Dit ligt grofweg in het verlengde vn het fwegingskder zols opgenomen in de Structuurvisie Weert Een belngrijk verschil is echter dt in de Structuurvisie Wonen, Torgen Woonomgeving Midden-Limburg een resterende groei vn 900 woningen voor Weert wordt verwcht. Voor de korte termijn zl Weert het beleid, zols vstgelegd in de Structuurvisie Weert 2025 kunnen uitvoeren. Bij de integrle herijking in 2018 vindt op bsis vn de dn geldende inzichten bijstelling plts. In de eerste helft vn 2015 worden plnnen getrechterd volgens het zeefmodel dt in de Structuurvisie Weert 2025 en de Structuurvisie Wonen, Torg en Woonomgeving Midden-Limburg is opgenomen. 2.3 Visie wonen Weert biedt mogelijkheden in verschillende woonmilieus, vn stedelijk wonen tot lndelijk wonen. We zetten in op meer onderscheidende woonmilieus en het zoveel ls nodig toevoegen vn woningen. Weert wil de kwliteit vn wonen nog ntrekkelijker mken en ontwikkelingen stimuleren. Het suburbn wonen in Weert voeft de boventoon: de wijken bestn grotendeels uit grondgebonden woningen met redelijke voortuinen in een dichtheid die op of onder het gemiddelde ligt vn Nederlnd. De buitenwijken vn Weert zijn zeer ruim opgezet. Het centrum en Keent zijn de meer stedelijke woonomgevingen. De woningen in Weert hebben een goede prijskwliteitverhouding, de bereikbrheid is goed, de veiligheid scoort hoog en het voorzieningenniveu is goed. Drom is Weeft niet lleen ntrekkelijk voor de huidige inwoners mr ook ls woongemeente voor mensen die (komen) werken in Weert. Vnwege de strtegische ligging vn Weert geldt dit overigens ook voor mensen die nu nog elders in Limburg, Zuidoost- Brbnt en in Belgiê werken mr nog niet in Weert wonen. Om in te spelen op de demogrfische vernderingen en op de verschillende behoeften vn bevolkingsgroepen wordt ingezet op:. Het reliseren vn de lndelijke woonwijk Lrveld. Het overgrote deel vn het nbod bestt uit eengezinswoningen en de wijk richt zich dn ook grotendeels op gezinnen. Vrouwenhof voorziet hier ook deels in, mr is sterker verbonden met de bestnde wijk Leuken,. Trnsformtie vn locties dicht bij voorzieningen nr woningen geschikt voor één- en tweepersoons huishoudens / ouderen.. Het bieden vn een meer stedelijke woonomgeving in het centrum en bij het knl. Dit is bij uitstek de plek wr, met mte en gedoseerd, pprtementen gebouwd kunnen worden, in combintie met een beperkt ntl stdswoningen. Dit is onderdeel vn het te ontwikkelen wterfront vn Weert.. Verschillende lgbouwmilieus wr het groen en rustig wonen is, Wijkvernieuwing is nodig in (delen vn) de vroeg-noorlogse wijken Keent/Moesel en Groenewoud/Biest en in sommige dicht bebouwde delen vn Boshoven. Hier kn npssing vn de woningvoorrd en/of grootschlige rioolvervnging gekoppeld worden n vergroening en verdunning.. Behoud vn de krkteristiek vn de kernen en inzetten op vernieuwing en npssing vn de bestnde woningvoorrd nr levensloopbestendige woningen en beperkte uitbreiding. Drnst zijn op diverse plekken in de wijken kleinschlige woonprojecten voorzien, die voor een groot deel tegemoet komen n de behoefte n levensloopbestendige woningen. Deze levensloopbestendige woningen worden zoveel mogelijk gebouwd nbij de wijkvoorzieningen en woonzorgzones. De smenstelling vn de bevolking is n het vernderen en dit zet zich de komende jren voort, voorl door een fnme vn het ntl gezinnen met kinderen en een forse toenme vn het NOTA GRONDBELEID

16 ntl 1- en 2-persoonshuishoudens. Het betreft huishoudens in lle leeftijden, mr voorl ouderen. Het nbod vn woningen zl op die vernderende vrg inspelen. Mede ls gevolg vn de economische omstndigheden is de vrg nr huurwoningen de fgelopen jren fors toegenomen. Het gt niet lleen om socile huurwoningen. Vnwege de vernderende wet- en regelgeving is de behoefte n vrije sector huurwoningen toegenomen. Dit is een segment, dt in Weert nr verhouding beperkt voorhnden is en dt in de woningbouwprogrmmering beperkt wordt voorzien. Hierbij dient met nme gedcht te worden n levensloopbestendige (gestpelde) woningen (d.w,z, bsiswoonprogrmm gelijkvloers: woonkmer, keuken, slpkmer en snitir) dicht bij voorzieningen en in mindere mte n eengezinshuurwoningen verspreid over de wijken. Levensloopbestendige woningen bedienen meerdere doelgroepen en dit type woning speelt in op steeds kleiner wordende huishoudens. Voor de lnge termijn (vnf 2018) stt de kwlittieve invulling vn de woningbouw progrmmering nog niet vst. Indictief bevindt ongeveer 2oo/o zich in de huursector en B0o/o in de koopsector. Deze verhouding komt niet overeen met de huidige inzichten. De gemeente stt voor de opgve de woningbouwprogrmmering komende jren bij te sturen, zodt meer nsluiting wordt gezocht op de mrkt vn huurwoningen in zowel de socile ls vrije sector huur. Een groot deel vn de vrg moet verder opgevngen worden binnen de bestnde woningvoorrd. Investeren in verduurzming en het verbeteren vn de toegnkelijkheid zijn hierbij sleutelbegrippen. Verder is Weert voornemens een deel vn de piek in het ntl huishoudens op te vngen in tijdelijke woonvormen. Het voornemen bestt in 2015 een pilot te st rten. 2.4 Visiebedrijventerreinenenkntoorlocties Weert zet in op een gezonde economische bsisstructuur. Om te kunnen blijven bloeien in werkgelegenheid, is een ntl rndvoorwrden vn belng: de bereikbrheid nr de terreinen en de beschikbrheid vn voldoende gevrieerde vestigingslocties voor bedrijven en voorzieningen, wrdoor de juiste orgnistie zich op de juiste plek kn vestigen. Qu grondbeleid is de visie op bedrijventerreinen gericht op het continueren vn de lopende grondexploitties. Het opstrten vn nieuwe (grootschlige) gebieds- en loctieontwikkelingen is de komende jren niet n de orde. Er is ruimschoots voldoende nbod n bedrijventerreinen nwezig voor de komende jren. Bij het voorziene uitgifte tempo resteert over c. 15 jr nog ltijd h gevrieerde ruimte. Weert kiest beperkt voor themtisering vn de bedrijventerreinen, Verder worden de gebruiksmogelijkheden op de terreinen binnen de Ringbn, Knlzone I, Doolhof (Grfschp Horneln binnen ringbn) en het terrein Roermondseweg-West verruimd ls gevolg vn vrgen uit de mrkt en de huidige mix vn functies. Hierbij moet dn gedcht worden n mtschppelijke en leisure-chtige functies en functies die verbnd houden met sport en recretie. Dit zijn functies met beperkte hinder voor de omgeving. De ligging vn deze terreinen, tegen woonwijken n, lt een dergelijke verkleuring toe. In de progrmmering en bij gronduitgifte moet beleidsmt g worden uitgegn vn de juiste schlgroottes (stftersruimte/zeer kleinschlig, kleinschlig, middelgroot, grootschlig), zodt optiml kn worden ingezet op duurzm grondgebruik. Bij de gronduitgifte moet de duurzme verstedelijkingsldder worden toegepst wrdoor Weert zowel inbreiding op bestnde locties stimuleert ls "mgdelijke" grond uitgeeft op reeds in ontwikkeling zijnde bedrijventerreinen. Het grootschliger nbod vn kntoorruimte is geconcentreerd op Centrum-Noord, wr nog meer dn voldoende ruimte nwezig is voor nieuwkomers. Het kleinschliger nbod is verspreid nwezig in en rond de binnenstd. Voor het voorzien in de vrg is hiermee een goed gevrieerd nbod nwezig. Wel vrgt het juiste gebruikvn de beschikbre ruimte om gemeentelijke regievoering. Enkele mrktprtijen bieden in Weeft ook nog locties n. Het grondbeleid qu kntoren is voorl gericht op het voorkomen vn stgntie in de uitgifte en het benutten vn knsen. Om de knsen op de loctie Centrum-Noord te benutten wordt onderzocht of een ndere invulling mogelijk is dn het bouwen vn kntoorruimte. 2.5 Visie detilhndel, PDV en GDV De insteek vn gemeentelijk beleid is om voor de detilhndel knsrijke gebieden n te wijzen om deze gebieden te versterken en om een verdere ruimtelijke concentrtie te bewerkstelligen. Als NOTA GRONDBELEID

17 knsrijke gebieden benoemen wij de binnenstd (met het ccent op sfeer, ontmoeting en beleving), de wijk-, buurt- en dorpswinkelcentr (met nme voor de dgelijkse boodschppen) en de PDV-loctie Roermondseweg-Moesdijk (voor de doelgerichte nkopen). De keerzijde vn deze medille is, dt erook kwetsbre gebieden te noemen zijn: gebieden die in de toekomst niet meer ls winkelgebied kunnen functioneren. Het beleid is gericht op concentrtie in de binnenstd, het meewerken n functieverndering in nloopstrten en knsrme delen. Bij de ctulistie vn bestemmingsplnnen worden bijvoorbeeld detilhndelsbestemmingen weggenomen op kwetsbre locties, wnneer detilhndel níet meer nwezig is. Het betreft dn met nme solitire vestigingen en enkele winkelstrips in de woonwijken. In de prktijk betekent dit dt de gemeente zeer inititiefrijk gt cteren in de zin vn het vooftouw nemen en njger zijn. Voor de toekomst moeten de potenties in de binnenstd benut worden en moet een ntwoord gegeven worden op lgemene trends en ontwikkelingen zols de retilontwikkelingen. De insteek is concentrtie te bevorderen om een gezonde toekomstbestendige binnenstd te krijgen die op zichzelf vitl is en blijft. De binnenstd blijft in ontwikkeling en ls gevolg vn de vernderingen in de retilwereld komt ruimte vrij voor ndere functies. De gemeente speelt een crucile rol bij de trnsitie nr de winkelgebieden vn de toekomst. Die trnsitie is nodig voor lle winkelgebieden, niet lleen dr wr sprke is vn (grote) leegstnd. Specifieke npk voor het leegstndsvrgstuk is nodig. Voorl de opkomst vn internet vrgt n te denken over de knsen vn ndere winkelconcepten, ruimtelijke keuzes en instrumenten. Er worden geen nieuwe concentrtiegebieden in het centrum ngewezen zonder het ruimtelijk effect elders n te pkken. Bij hergebruik vn bestnde winkelbebouwing kn het creëren vn ruimte voor grootschlige detilhndelsvestiging worden toegestn. De ntrekkelijke lndelijke ketens die nog ltijd grootschliger locties zoeken, moeten zo een kns hebben de binnenstd te versterken. De wijkwinkelcentr in Weert liggen op centrle, goed bereikbre locties verspreid over de std, met uitzondering vn het oostelijk deel vn Weeft. Er zijn mogelijkheden in Weert-Oost om een nieuw wijkwinkelcentrum te reliseren tussen de wijken Groenewoud en Leuken. 2.6 Bijzondere locties in Weert Binnen de gemeente Weert ligt een ntl specifieke locties die voor grootschlige (her)ontwikkeling in nmerking komt. In en rondom het centrum, mr ook in Weert-West liggen (grotere) locties die in nmerking komen voor herstructurering en/of herontwikkeling. Op deze locties gt de gemeente, nders dn in de trditionele bendering vnuit een ctieve verwervingsstrtegie, juist veel meer regie voeren op bsis vn privt en mtschppelijk inititief. De gemeente neemt drbij het inititief, mr niet middels het nkopen vn vstgoed. Zij neemt inititief middels het inrichten vn een goed proces, het verbinden vn prtijen en fciliteren vn llintievorming. Uiterrd behoudt de gemeente de publieke verntwoordelijkheid ten nzien vn het creëren vn het juiste plnologische kder. NOTA GRONDBELEID T

18 3 HOOFDKEUZE VORM GRONDBELEID Grondbeleid is beleid dt gericht is op het reliseren vn ruimtelijke doelstellingen. Het is drmee geen doel op zich, mr een middel om ndere doeleinden te verwezenlijken. Het grondbeleid ondersteunt ndere gemeentelijke beleidsterreinen zols wonen en ruimtelijke ordening. De gemeente kn op verschillende mnieren hr grondbeleid vorm geven, te weten "ctief", "fciliterend" en door "Publiek Privte Smenwerking". Centrl hierin stt de gewenste gemeentelijke bemoeienis met betrekking tot het proces vn plnontwikkeling en -relistie. Beleid en pln vorming Grond verwerven Bouw / woonrijp mken bouwen gemeente derden gemeente derden PPS gemeente derden Bron vn de fbeelding: VNG, Hndreiking grondbeleid voor rdsleden, 17 december Vormen vn grondbeleid (Pro)Actief grondbeleid Bij ctief grondbeleid gedrgt de gemeente zich min of meer ls mrktprtij, De gemeente mkt een pln, koopt de grond, mkt deze bouwrijp, geeft zelf de bouwrijpe gronden uit tegen voorf vstgestelde grondprijzen, zorgt voor het woonrijp mken en neemt het beheer vn de openbre ruimte op zich. De invloed vn de gemeente is bij deze vorm vn grondbeleid mximl. Eventuele inkomsten zijn voor de gemeente, mr ook lle risico's en eventuele tegenvllers. Proctief grondbeleid gt zelfs nog een stpje verder dn ctief grondbeleid. Hierbij is sprke vn strtegische grondverwerving nog voordt er sprke is vn concrete bouwplnnen Fciliterend grondbeleid Bij fciliterend grondbeleid heeft de gemeente de grond niet zelf in eigendom en lt zij de inititieven over n de mrkt. Privte ontwikkelingen worden getoetst n het gemeentelijk beleid. De gemeente geeftveell vi het bestemmingspln sturing n de gewenste ruimtelijke ontwikkeling. De plnrelistie is geheel voor rekening en risico vn de inititiefnemer. Ter vergoeding vn de door de gemeente gemkte kosten, betlt de inititiefnemer een exploittiebijdrge. Het kostenverhl kn worden geregeld vi een nterieure overeenkomst, of vi het exploittiepln ls het kostenverhl niet op een ndere mnier verzekerd is. De gemeente mkt hierbij de fweging of de ontwikkeling finncieel hlbr is. Hierbij wordt ook gekeken nr de zwrte vn het instrument om kosten te verhlen. Het exploittiepln kn ook gebruikt worden om ndere loctie-eisen te stellen met betrekking tot o.. het woningbouwprogrmm en werkzmheden in de openbre ruimte. In onderstnd overzicht worden de voor- en ndelen vn de vormen vn ctief en fciliterend grondbeleid met bijbehorende instrumenten in beeld gebrcht. NOTA GRONDBELEID

19 VOORDELEN Gemeente. heeft de regie. behoudt inititief. kn prtner kiezen Gemeente kn mximl sturen op. doelstellingen. inhoudr kwliteiç en fser ng plnnen Sterke onderhndelingspositie Exploittiewinst voor de gemeente Gemeente beplt uitgifteprijzen en voorwrden ACTIEF GRONDBELEID NADELEN Risico's voor rekening gemeente Exploittietekort voor de gemeente Inzet vn finnciële en orgnistorische middelen FACILITEREND GRONDBELEID VOORDELEN NADELEN f nititiefnemer. vel'werft o voert grondexploittie. drgt risico's Gemeente stelt. rndvoorwrden voor ontwikkeling. eisen n kwliteitr/beheer openbr gebied Kostenverhl vi nterieure overeenkomst of exploittiepln Beperktere inzet vn orgnistorische cpciteit Primt ontwikkeling ligt bij n t t efnemer Minder invloed op o kwliteit. explo ttiewinst plnning Minnelijke verwerving Wet Voorkeursrecht Gemeenten Onteigening Bouw- en woonrijp mken Grond ifte INSTRUMENTEN Bestemmingspln Omgevingsvergunning Anterieure overeenkomst (bouw-)regelgeving Kostenverhl Publiek-privte smenwerking (PPS) Gemeente en prticuliere inititiefnemer leggen een vorm vn smenwerking vst in een overeenkomst. Hierin worden fsprken vstgelegd over de plnrelistie, verntwoordelijkheden, risico's, winstmogelijkheden, kostenverhl, etc. De grondexploittie wordt gezmenlijk gevoerd door de gemeente en de prticuliere inititiefnemers. Het bouwclim model, jointventure model en concessie model zijn hier voorbeelden vn. bouwclim model.mrktprtij verkoopt grond voor recht op fnme bouwrijpe bouwkvels. gemeente drgt risico's grondexploittie.sturingsmogelijkheden gemeente zijn mximl joint venture model o pdijen richten gezmen I ijke grondexploittiemtsch ppij op.verdeling risico's is gelijk n de verdeling vn de ndelen.minder sturingsmogelijkheden gemeente concessie model.mrktpftij voeé doorgns privte grondexploittie.invloed gemeente beperkt zich voornmelijk tot de plnvorming.weinig risico voor gemeente.ontwikkeling openbr gebied doorgns voor rekening mrktprtijen NOTA GRONDBELEID 20].4 13

20 3"2 Gemeentelijkekeuze:fciliterend grondbeleid De invoering vn de Grondexploittiewet biedt de gemeente meer mogelijkheden tot kostenverhl. Hierdoor is ten opzichte vn de periode vn voor de Grondexploittiewet de noodzk tot ctieve grondpolitiek vervllen. Dit geeft de gemeente meer vrijheid om dr wr zij niet ctief wil zijn, fciliterend te werk te gn. Actief grondbeleid is in beplde gevllen wenselijk met betrekking tot de gewenste regierol, de mtschppelijke doelstellingen en het kostenverhl. Anderzijds is fciliterend grondbeleid uitgngspunt bij projecten met risicovolle processen of projecten die op bsis vn zelfrelistie tot stnd kunnen komen. De ndruk komt de komende periode meer te liggen op plnrelistie en plnreductie. De gemeente Weeft heeft de fgelopen jren een (pro)ctief grondbeleid gevoerd. Hierdoor heeft de gemeente hr volkshuisvestelijke doelen kunnen verwezenlijken. Zelfbouwkvels - wr behoefte n ws - zijn in de mrkt gezet tegen mrktconforme grondprijzen. Die (pro)ctieve grondpolitiek heeft veel middelen opgeleverd voor mtschppelijke doelen, mr heeft ook geleid tot de huidige omvng vn de grond- en vstgoedpotefeuille. Rond 2008 trd er een kentering op in de mrktomstndigheden. De recessie werd gndeweg de jren steeds voelbrder. Dt heeft geresulteerd in een teruglopende mrkt. De gevoerde ctieve grondpolitiek is in de gewijzigde mrktomstndigheden vn de fgelopen jren risicovol gebleken. Drbij komt dt recente onderzoeken nr demogrfische ontwikkelingen voor de woonbehoefte uitwijzen dt een forse vermindering vn de huidige plnvoorrd noodzkelijk is, Gelet hierop en het feit dt. een groot deel vn de uitbreidingsgebieden reeds eigendom is vn de gemeente en meer dn voldoende restcpciteit biedt om de komende jren in de behoefte te voorzien b. beplde mtschppelijke en ruimtelijke doelstellingen nleiding kunnen vormen om ctief grondbeleid toe te pssen c. het belngrijk is om de regie over de stedelijke ontwikkeling zoveel mogelijk te behouden hnteren wij u een overwegend fciliterende grondpolitiek ls uitgngspunt voor het nieuwe grondbeleid. Wr nodig wordt vn een situtioneel ctieve grondpolitiek gebruik gemkt. Dit betekent dt fhnkelijk vn de situtie (potentiële winstmogelijkheden, risico's en mtschppelijk belng) wordt bepld welke strtegie vn grondbeleid - ctief, fciliterend of publiek-privte smenwerking - wordt ingezet. De gemeenterd wordt vi de begroting en jrrekening geïnformeerd over besluiten om gebruik te mken vn een ctieve grondpolitiek. Indien op voorhnd duidelijk is dt de betreffende grondexploittie negtief zl uitpkken, wordt de rd voorf om instemming gevrgd. De gemeente Weert wenst een overwegend fciliterend grondbeleid te voeren en wr nodig situtioneel ctief grondbeleid. Voor plnnen met een verwcht negtief finncieel resultt, mr die mtschppelijk gewenst zijn, wordt de rd voorf om instemming gevrgd. Wnneer de gemeente Weert een fciliterend grondbeleid wil/moet voeren, mkt zij gebruik vn lle beschikbre instrumenten om de kosten te verhlen. 3.3 Instrumentrium 3.3,1 Kostenverhl en plnschde De Grondexploittiewet (Grex-wet) mkt deel uit vn de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en is per 1 juli 2008 in werking getreden. De Grex-wet biedt het instrumentrium voor het verhlen vn kosten voor de productie vn bouwgrond bij prticuliere grondexploitties. Het verhlen vn kosten kn privtrechtelijk - vi nterieure overeenkomsten - of publiekrechtelijk - vi exploittieplnnen en drn posterieure overeenkomsten - worden geregeld. Privtrechtel ij k trject Er zijn diverse mengvormen vn smenwerking mogelijk. Welk model uiteindelijk gekozen wordt hngt f vn verschillende specten zols zeggenschp, risico, verdeling tken en kosten, wijze vn npk, opbrengsten en verevening, slgkrcht, etc. Een voorwrde voor het sluiten vn een overeenkomst is wel dt de ndere prtij drtoe bereid is. Wordt een overeenkomst gesloten vóór vststelling vn het bestemmingspln, dn spreken we vn een nterieure overeenkomst. NOTA GRONDBELEID

21 Pu b I i ekrech tel i i k trject Het vststellen vn een exploittiepln is verplicht wnneer het kostenverhl vn de grondexploittie en (kwliteits)eisen voor de werken en werkzmheden (bouwrijp mken, inrichting openbrgebied, nleg nutsvoorzieningen e.d.) niet op ndere wijze verzekerd is. Lngs publiekrechtelijke weg (vi de omgevingsvergunning) kn dn kostenverhl bij iedere grondeigenr/ontwikkelr met een bouwpln worden fgedwongen. Ook kunnen loctie-eisen worden gesteld voor de wijze vn inrichten vn de openbre ruimte en een verdeling vn het woningbouwprogrmm. N opstelling vn een exploittiepln kunnen lsnog overeenkomsten met privte prtijen worden gesloten. Deze moeten dn wel pssen binnen het kder vn het exploittiepln. Een dergelijke overeenko mst wordt posteri eu re ove reen komst genoemd. Plnschde Met de inwerkingteding vn de Wro op 1 juli 2008 is een nieuw stelsel vn plnschde in werking getreden. Tevens is een uitgebreid overgngsrecht met betrekking tot nvrgen tot tegemoetkoming in plnschde in werking getreden. Bij ontwikkelingen vn derden wordt plnschde ltijd verhld op de inititiefnemer Bestemmingspln De Grondexploittiewet biedt de gemeente de mogelijkheid om vi een exploittiepln bij een bestemmingspln loctie-eisen te stellen. Een voorbeeld hiervn is het fdwingen vn beplde ntllen bouwctegorieën die in een Algemene mtregel vn Bestuur (AmvB) behorende bij de Grondexploittiewet zijn gedefinieerd. In Lrveld is dit gebeurd Verwerven De gemeente heeft een ntl wettelijke instrumenten voor de verwerving vn grond Kort smengevt: Minnelijke grondverwervinq: In goed overleg met de grondeigenr wordt onderhndeld over de nkoop vn het perceel. Beide prtijen zijn gelijkwrdig n elkr. Gemeentelijk voorkeursrecht: De Wet voorkeursrecht gemeenten biedt de gemeente de mogelijkheid om f te dwingen dt een eigenr - bij een voorgenomen verkoop vn de grond (met opstl) - deze eerst n de gemeente moet nbieden. De gemeente en de eigenr moeten het vervolgens eens worden over de koopprijs. Onteiqening: Onteigening is lleen mogelijk indien het publiek belng ntoonbr zwrder weegt dn het persoonlijk belng. Wnneereen eigenr in het voortrject kenbr mkt niet minnelijk te willen verkopen en lles is gedn om tot minnelijke verwerving te komen, kn het publieke middel vn onteigening worden ingezet. De gemeente Weert zet primir in op kostenverhl vi nterieure overeenkomsten.. In gevl vn ctieve grondverwerving is primire inzet het bereiken vn een minnelijke NOTA GRONDBELEID

22 4 FINANCIELE KADERS 4.t Winstbeplingenrisicomngement Bij de finnciële resulttbepling en bij het winst- en verliesnemen worden de verslgleggingregels vn het Besluit Begroting en Verntwoording (BBV) gevolgd. De exploitties worden jrlijks gectuliseerd. De boekwrde vn het project en lle investeringen en opbrengsten worden met rente en indexeringen berekend nr de wrde per 1 jnuri vn het lopende boekjr (Netto Contnte Wrde). Voor het verwerken vn deze prognoses in de blns en de resulttenrekening gt het BBV er vnuit dt het voorzichtigheidsprincipe wordt toegepst:. Voor projecten ("bouwgrond in exploittie" en "Niet in exploittie genomen gronden") met een (ngenoeg) vststnd verlies wordt een voorziening getroffen ter grootte vn het tekoft op de netto contnte wrde. Dit ndeel komt ten lste vn de reserve Risicobuffer Bouwgrondexploitties. Als de voorziening (gedeeltelijk) vrijvlt, wordt deze toegevoegd n de reserve Risicobuffer Bouwg ro ndexploitties.. Voor projecten wrbij de berekening positief uitvlt, kn de winst in het (rekenings-)resultt worden genomen, ndt deze is gereliseerd.. Indien de mrktwrde vn de "Overige gronden en gebouwen" lger blijkt dn de boekwrde, vindt een "hrde" fwrdering (verlging boekwrde) plts ter grootte vn het verschil tussen boekwrde en mrktwrde. Ook dit ndeel wordt ten lste vn de reserve Risicobuffer Bouwg rondexploitties gebrcht. De gemeente Weert hnteert een uniforme npk voor het risicomngement bij ruimtelijke projecten, De risico's worden miniml één ml per jr geïnventriseerd (kwlittieve nlyse) en wr mogelijk worden de risico's gereduceerd door het treffen vn beheersmtregelen. De overblijvende risico's worden berekend (kwntittieve nlyse) en vstgelegd in het risicoprofiel. Met deze informtie is de projectleider in stt directie en bestuur goed te informeren over de risico's binnen projecten. Drnst kn de omvng vn de overblijvende risico's worden berekend (bepling risicoprofiel), zodt een reltie kn worden gelegd met de reserve Risicobuffer Bouwgrondexploitties (weerst ndsc pciteit). Informtie over de te nemen winsten en verliezen en bijbehorende risico's worden vi de documenten uit de Plnning & Control cyclus n de gemeenterd voorgelegd. Informtie over de P&C cyclus treft u n in bijlge 1. Voor lle projecten (in exploittie en nog in exploittie te nemen) worden eventuele tekoften fgedekt vi een voorziening. Voor overige gronden/gebouwen geldt dt wnneer de boekwrde de mrktwrde overstijgt, de boekwrde wordt verlgd. o De gemeente Weert voert een ctief risicomngement bij ruimtelijke projecten door miniml één ml per jr de risico's kwlittief en kwntittief in beeld te brengen, door het treften vn beheersmtregelen en door de toetsing n de weerstndscpciteit. 4.2 Bestemmingsreserve De gemeente Weeft hnteert sinds vele jren een gesloten finnciering. Winsten uit grondexploitties zijn binnen het grondbedrijf gehouden om de opgve in de stdsvernieuwing te dekken. Doorde bijstelling vn de wrdering vn grondexploitties in het boekjr2ol2zijn middelen vn de Algemene Dienst ngesproken. Bij de herziening vn de reserves en voorzieningen (juni 2013) is de Algemene reserve grondexploittie opgeheven. In plts hiervn is de reserve Risicobuffer Bouwgrondexploitties ingesteld. De reserve Stdsvernieuwing is in stnd gebleven, mr onduidelijk is of deze nog noodzkelijk is. De noodzk om deze reserve te hndhven is fhnkelijk vn de keuze tussen een systeem vn gesloten finnciering en een open systeem met integrle fweging vn prioriteiten. Gelet op de finnciële noodzk verdient de integrle fweging de voorkeur. Dit betekent dt de reserve Stdsvernieuwing zl worden opgeheven en dt de benodigde middelen voor de stdsvernieuwingsopgve (het slopen vn woningen/bedrijven en herstructurering vn openbre ruimte) zullen worden ingebrcht bij de prioriteitenfweg ing. NOTA GRONDBELEID 20].4 L6