Keijser Capital Beleggen

Transcriptie

1 Keijser Capital Beleggen Kwartaaloverzicht Q Keijser Capital Research Nico van Geest RBA T: Geachte Belegger, Aangekomen in oktober willen wij u graag informeren over de gang van zaken van de modelbeheerportefeuilles in het derde kwartaal van Vriendelijke groet, Keijser Capital Vermogensbeheer & Advies Ontwikkelingen Financiële markten (zie ook appendix, tabel 1) In het derde kwartaal van 2013 zijn de rendementen van de verschillende aandelenmarkten goed geweest. De slotstanden van vrijwel alle Westerse aandelenmarkten waren eind september hoger dan eind juni. De aandelenkoersen van de BRIC landen herstelden wat, met uitzondering van de Indiase beurs. India heeft een tekort op de lopende rekening en is erg afhankelijk van de internationale rente en geldstromen. Toen deze rente in het tweede kwartaal begon te stijgen daalden de aandelenkoersen en de Indiase Roepia fors. Hetzelfde geldt min of meer voor Turkije, Zuid Afrika en Indonesië. Door de rentestijging op de kapitaalmarkten in de VS die in het 2 e kwartaal begon zijn veel geldstromen richting de VS gegaan. Dit resulteerde in uitstroom van middelen uit deze landen dat weer eens de aandacht vestigt op het onvermogen van veel opkomende landen om hun economieën veerkrachtiger te maken. In de valutasfeer was de sterkte van de Euro het opvallendst in het 3 e kwartaal. Zo steeg de Euro met 3% t.o.v. de dollar in het laatste kwartaal en sinds eind 2012 is de Euro met meer dan 10% gestegen t.o.v. de Noorse Kroon en 14% t.o.v. de Australische dollar. Het Britse Pond Sterling en de Zwitserse Frank daarentegen stegen daarentegen licht in 3 e kwartaal t.o.v. de Euro. De daling van de yenkoers t.o.v. Euro vlakte af na de forse daling in 1H2013. De geldmarkttarieven kwamen niet van hun plaats. Wel stegen de kapitaalmarktrentes nog licht maar niet meer zo fors als in het 2 e kwartaal. De grondstoffenprijzen zijn per saldo lager dan eind 2012 maar herstelde wat t.o.v. juni Opvallend was dat de Baltic Dry Freight index weer wat opveerde. Ook agri-commodities daalden fors in prijs koers dankzij goede oogsten. Medio september werd een piek in de aandelenperformance bereikt toen bleek dat er geen westerse oorlog met Syrië zal komen en de FED aankondigde voorlopig met het opkoopprogramma van staatspapier en hypotheken door te gaan. De zogenaamde tapering, het afbouwen van deze steunaankopen, is dus nog niet aan de orde. Dit resulteerde in een optimistische stemming. Dit werd ook nog ondersteund door betere cijfers van Europese inkoopmanagers (Purchase Managers index). Echter, sinds begin oktober daalden de aandelenkoersen weer in de VS en Europa door de patstelling in het Amerikaanse Congres over de goedkeuring van de begroting en het vaststellen van een nieuw staatsschuldplafond. Dit leidde tot een zogenaamde shutdown waarbij veel overheidsdiensten werden gesloten en ambtenaren zonder salaris naar huis werden gestuurd. Een oplossing lijkt overigens inzicht. In Europa zijn we er natuurlijk nog niet. Uit recent IMF onderzoek blijkt dat de verwachte economische groei in 2H2013 en 2014 wel eens van korte duur kan zijn, omdat een groot deel van deze groei is ontstaan door minder bezuinigingen, maar niet door structurele hervormingen. Het probleem blijft dat Europese banken te zwak zijn om nieuwe bedrijvigheid te financieren. Zo blijkt uit de ECB verslagen (long-term refinancing operations (LTRO) overzicht) dat Spaanse en Italiaanse 1/8

2 banken zich nog nauwelijks in de markt kunnen financieren. Een toeneming van de spread in kapitaalmarktrentes tussen Noord- en Zuid Europa zou zich zo weer kunnen voordoen. De overheidsschuld van de Eurozone bedraagt nu gemiddeld 95% van het BNP en loopt nog steeds op. Economische groei is hard nodig waardoor belastingopbrengsten kunnen stijgen en overheids- en private schulden makkelijker gereduceerd kunnen worden. Ook het reilen en zeilen in Nederland is onder de maat. We komen er niet goed vanaf, met name door de buitenlandse pers. Niet alleen is de economische groei meer negatief dan in de Eurozone (zie figuur 5, bladzij 6) maar ook hebben de regeringspartijen geen meerderheid in de Eerste Kamer, waardoor wetgeving bemoeilijkt wordt. Tel daar nog bij op een stijgende werkloosheid, continue dalende detailhandelsverkopen, de pensioenfondsperikelen alsmede een stagnerende vastgoedmarkt met oplopende leegstand in kantoren en winkels. Een lichtpuntje is de huizenmarkt, die na vijf jaar prijsdaling, het ergste achter de rug schijnt te hebben. Echter nu is duidelijk geworden dat door een hoge hypothecaire schuld, zo n ruim 25% van de verleende bedragen onder water staan (loan-to-value >100%), banken terughoudender zijn geworden in kredietverlening, wat met name ten name ten koste gaat van het MKB. Ook president Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) heeft het over politiek onvermogen en te lage groei van de kredietverlening. Volgens de DNB president is een jaarlijkse kredietgroei van 4% à 5% (nu ca. 3%) nodig om een gezonde BNP groei van 1 à 1.5% te realiseren. Ook blijkt dat de inflatie in Nederland boven het Europese gemiddelde ligt (figuur 4; bladzij 6). De stijging van BTW is hier mede de oorzaak van geweest; echter dit jaar-op-jaar effect loopt er nu uit waardoor de inflatie weer daalt. Koninklijke Olie en Unilever vallen tegen De zwaargewichten Koninklijke Olie en Unilever, samen goed voor 13% van onze Keijser Model aandelenportefeuille (en 26% weging in de AEX index), laten het dit jaar qua performance en resultaten afweten. De koers performance in 2013 tot dusver is voor de aandelen van Koninklijke Olie 8.6% en Unilever 3.8%. Gecorrigeerd voor drie kwartaaldividenden is de performance beter maar nog negatief, respectievelijk -4.5% en -0.7%. Uiteraard zijn en blijven deze tankers kwaliteitsondernemingen, die een goed (kwartaal) dividend geven en relatief weinig schulden hebben. Unilever heeft te kampen met een mindere gang van zaken in emerging markets en Koninklijke Olie met forse afschrijvingen. Unilever heeft onlangs haar aandelenbelang In het Indiase Hindustan Unilever uitgebreid met bijna 15% naar 67.25% (beoogd was 75%), halverwege de val van de Indiase Roepie. Op basis van de huidige roepie koers was Unilever zo n 10% goedkoper uit geweest; deinvestering bedroeg ca. 2.5mrd. Paul Polman staat nu bijna al vijf jaar aan het roer. Geleidelijk aan neemt het aandeel van persoonlijke verzorging in de omzet toe ten koste van voeding. Een majeure stap zou zijn wanneer de margarine en gerelateerde activiteiten worden afgestoten en dat daarvoor in de plaats activiteiten in de persoonlijke verzorging worden gekocht. Onlangs kondigde Shell aan zich gedeeltelijk uit Nigeria terug te trekken en zich meer te focussen op offshore (gas & olie productie op zee), dit zou kunnen leiden tot 10% minder olieproductie uit dat land. Sabotage in Nigeria, dat een zwakke overheid heeft, heeft Shell dit doen besluiten. Bij offshore heeft Shell het 100% voor het zeggen; op het land werk(te) zij in joint-venture verband. Mogelijk had dit besluit eerder genomen kunnen worden, maar goed het was uiteindelijk onontkoombaar. Teleurstellend in het 2e kwartaalcijfer was de forse afschrijving in de VS van maar liefst $2mrd op gebieden waar toch minder olie & gas uit de grond gehaald kan worden dan was verwacht, met name de investeringen in schaliegas zijn een teleurstelling. Ook is er het feit dat het productiegroeicijfer van 4 mln. vaten per dag in is losgelaten. Dit lijkt mij reëel, nu ook de exploratie ontwikkelingen in Alaska zijn uitgesteld. In 1H2013 werden er 3,3 mln. vaten olie equivalent per dag geproduceerd, nauwelijks meer dan een paar jaar geleden. Meer succesvol is Shell met vloeibaar gas en de omzet van gas (met name LNG en G-t-L) zal op termijn de omzet van olie overschrijden. De bestuurstermijn van CEO Peter Voser wordt niet verlengd en hij zal in maart 2014 worden opgevolgd door Ir. Ben van Beurden, die al sinds 1983 in dienst is van Shell. Toch denken wij dat er genoeg ruimte overblijft bij Shell voor dividendstabilisatie en/of verhoging. Ook in dit aspect denkt de onderneming op lange termijn. Microsoft In de afgelopen periode zijn de aandelen Microsoft gekocht op $31.77 na aankondiging van de overname van de mobiele telefoontak en licenties van Nokia voor een totaal bedrag 5.44mrd. In februari 2011 begon de samenwerking tussen 2/8

3 Windows van Microsoft en Nokia Lumia smartphones. Als de aandeelhouders van Nokia de overname goedkeuren op de bijzondere aandeelhoudersvergadering van 19 november a.s. wordt aan het eind van dit jaar de overname een feit. Volgens het management van Microsoft zal de overname vanaf 2015 positief aan de winst per aandeel bijdragen. De koers van Microsoft is nogal volatiel de laatste tijd. Dit kwam door de teleurstellende 4e kwartaalcijfers van het boekjaar 2012/2013 toen er fors werd afgeschreven op voorraden van tablet/laptop computer Surface RT, wat resulteerde in een koersdaling; na de aankondiging van het vertrek van CEO Ballmer steeg de aandelenkoers weer. In september werd er een nieuw aandeleninkoop-programma van $40mrd aangekondigd, dat het oude inkoopprogramma van 40mrd vervangt dat in september 2013 afliep. Er is overigens geen termijn verbonden aan het nieuwe aandeleninkoop-programma. Ook is het kwartaaldividend verhoogd met 22% van $0,23 naar $0,28 (ex dividend datum 19 nov 2013); dit impliceert bij huidige koers een dividend rendement van ca. 3.5%. Keijser Modelportefeuille Aandelen De Modelportefeuille Aandelen heeft in het 3 e kwartaal een performance laten zien van 5% (1) 1 en over de eerste negen maanden van dit jaar bedroeg de performance 13,8% tegenover ruim 9% bij de AEX index en DJEURSTOXX50 (zie figuur 2) Keijser Modelportefeuille Aandelen Modelpf AEX DJEUROSTOXX50 Figuur 2: Relatieve performance Keijser Modelportefeuille Aandelen januari september 2013 (Bron: Keijser Capital Research) De aandelen die over het 3 e kwartaal fors bijdroegen aan de resultaten waren: ING, Delta Lloyd, Aalberts Industries en Philips. Daarentegen was er een lichte daling van de aandelenkoersen: Koninklijke Olie, Unilever en BASF. Ook werd er in het afgelopen kwartaal veel cashdividend uitgekeerd wat bij de liquide middelen is opgeteld en waarvan de aandelen Microsoft zijn gekocht. 1 Dit rendement is gebaseerd op 0,7% aan- en verkoopkosten, maar exclusief beheerskosten. Aangezien de door ons berekende rendementen niet door derden zijn gecontroleerd kunnen hier geen rechten aan worden ontleend 3/8

4 Keijser Modelportefeuille Obligaties De Modelportefeuille Obligaties gaf een totaal rendement (2) 2 in 3 e kwartaal van 0.51%, een lichte underperformance t.o.v. onze benchmark:de Citi EURO Broad Investmentgrade index. Echter sinds begin 2010 bedraagt de outperformance ruim 6%, zoals is af te lezen van figuur Keijser Modelportefeuille Obligaties Keijser Model Obligatieportefeuille Citi Euro Broad Investmentgrade Index Figuur 3: Relatieve performance Keijser Modelportefeuille Obligaties januari september 2013 (Bron: Keijser Capital Research) In het afgelopen kwartaal zijn de Hochtief obligaties verkocht en zijn de volgende obligaties aangeschaft: Lloyds Bank, %, achtergestelde obligaties (na 12 feb 2019: 850 bps spread). ISIN: XS ) Hoewel deze obligaties ca. 123% noteren is er effectief rendement van ruim 5% te behalen. De obligaties (hebben een BBB- rating van S&P en Fitch. De aandelenkoers van Lloyds bank is fors opgelopen dit jaar. Shanks 4.23% % (ISINCODE: XS ); effectief rendement net boven 4%. Deze Britse afvalverwerker is beursgenoteerd en heeft in het verleden ook al obligaties uitgegeven. Het jaarverslag en andere informatie is zeer transparant. Om de groei te financieren wordt deze obligatie uitgegeven: De business is nogal kapitaalintensief en men werkt met langlopende contracten. Een belangrijke driver/risico is de verandering in milieuwetgeving. Ca. 50% van de omzet komt uit Nederland. Andere landen waar men actief is, zijn België, het VK en Canada. Shanks doet niet alleen waste management voor overheden maar ook voor bedrijven w.o. Unilever en Heineken. De schuldverhouding is netjes met 2x EBITDA. Het eigen vermogen maakt 37% van het balanstotaal uit; na aftrek van immateriële activa is dit 14%. De obligaties hebben geen rating; de Keijser Rating is II. Repsol 3.5% , 1 juli 2013 uitgegeven op 93.5% (ISIN code: ES ), kwartaal coupon en coupure 500. Op elke coupondatum kan er op 100% vervroegd afgelost worden. Ook is het effectief rendement van deze investment grade bond aantrekkelijk: ca. 4%, zonder vervroegde aflossing. Deze vervroegde aflossing kan overigens best eens aan de orde komen wanneer claims van Repsol op de door naar de mening van het management onterechte onteigening van hun belang in de Argentijnse oliemaatschappij YPF worden ingewilligd. Onlangs is een compensatievergoeding van $5mrd geweigerd. Overigens zijn de balansratio s prima. Repsol heeft wel claims lopen bij diverse rechtbanken in de VS, Argentinië en Spanje. Een belangrijke deelneming is Gas Natural Fenosa, die overigens goed rendeert. 2 Het rendement van de Modelportefeuille Obligaties is gebaseerd op een gemiddelde van de rendementen die obligatie beheer cliënten na kosten (excl. beheerskosten) behaald hebben. 4/8

5 Appendices Aandelen indices Mar'12 June'12 Sept' Mar'13 June '13 Sept '13 vs YE '12 (%) AEX AMX AScX DAX CAC London FT index DJ EURO Stoxx S&P Nasdaq Composite DJ Industrial Tokyo Nikkei China Shanghai B Hong Kong HSE RTS Moskou Bombay BSE India Sao Paulo BOVESPA Valuta's en rentestanden Ult' 10 Ult.'11 Mar'12 June'12 Sept'12 Ult.'12 Mar'13 June '13 Sept '13 vs. YE'12 (%) EUR/USD EUR/GBP EUR/CHF EUR/JPY EUR/Yuan Renminbi EUR/AUD EUR/NOK EUR/SEK EUR/Lira USD/Yuan Renminbi bps vs YE'12 EURIBOR 3 mnds in % EURIBOR 12 mnds in % jaars Duitse. rente in % jaars Ned. Staat in % jaars VS overheid in % Grondstoffen en overige Ult' 10 Ult.'11 Mar'12 June'12 Sept'12 Ult.'12 Mar'13 June '13 Sept '13 vs. YE'12 (%) Baltic DryFreightindex (200daags) EPRA (EUR. Real estate Index) Gold (troy ounce) in USD Aluminum (spot) in USD Copper (spot ton grade) in USD Oil (Brent blend spot) in USD Oil (WTI) in USD Soy oil (USD cnts/bushel/lb) Tabel 1: Overzicht Financiële Markten juni 2013 (Bron: Keijser Capital Research) 5/8

6 CPI NL CPI EURO Figuur 4 Overzicht Inflatie (CPI) in Nederland en de Eurozone sept 2013 (Bron: CBS/Keijser Capital Research) In september daalde de inflatie jaar-op-jaar in Nederland naar 2.4% (in augustus was dit nog op jaarbasis 2.8%); de inflatie in de eurozone daalde in september naar 1.1% (augustus 1.3%) GDP NL GDP EURO Figuur 5: Overzicht Inflatie van BNP groei in Nederland vs Eurozone juni 2013 (Bron: CBS/Keijser Capital Research) In het 2 e kwartaal van 2013 september daalde het BNP in Nederland met 1,7% (1 e kwartaal 2013:-1.8%). Dit was het 7 e kwartaal met een negatieve economische groei. De Eurozone heeft 6 kwartalen met negatieve groei achter de rug. In het 2 e kwartaal 2013 daalde het BNP nog met -0.5%. (1 e kwartaal 2013: -1%). 6/8

7 Datum Onderneming Resultaten 16-okt ASML 3e kw 17-okt Google (VS) 3e kw 17-okt Roche 3e kw 17-okt Nutreco Trading update 18-okt General Electric (VS) 3e kw 20-okt Philips 3e kw 20-okt Akzo Nobel 3e kw 20-okt Binck 3e kw 22-okt Aalberts Industries Trading update 22-okt Unit4 Trading update 22-okt KPN 3e kw 23-okt Arcadis 3e kw 23-okt Corbion (vh CSM) Trading update 23-okt Heineken Trading update 24-okt Microsoft (na beurs) 1e kw 2013/ okt Unilever 3e kw 25-okt BASF 3e kw 25-okt USG People 3e kw 25-okt TenCate 3e kw 25-okt Unibail Rodamco 3e kw inkomsten 28-okt TNT Express 3e kw 28-okt Apple (VS) 4e kw (2012/2013) 29-okt ASM International 3e kw 30-okt L Oreal 3e kw omzet 30-okt Corning 3e kw. 31-okt Koninklijke Olie 3e kw. 31-okt Wereldhave 3e kw. 31-okt Randstad 3e kw. 01-nov Brunel Trading update 04-nov PostNL 3e kw 05-nov DSM 3e kw 06-nov ING 3e kw 06-nov Delta Lloyd 3e kw 06-nov Vopak Trading update 06-nov THK Group 3e kw 06-nov Wolters Kluwer 3e kw 07-nov Aegon 3e kw 07-nov Imtech 3e kw 07-nov EuroCommercial Prop. Ex div. EUR nov Arcelor Mittal 3e kw 07-nov Reed Elsevier 3e kw 07-nov Repsol YPF 3e kw 07-nov Corio 3e kw 08-nov Shanks 1H 2013/ nov Fugro Trading update 08-nov AMG 3e kw 14-nov Ahold 3e kw 14-nov BAM 3e kw. 14-nov HAL Trust 3e kw. 14-nov SMB Offshore Trading Update. 15-nov Boskalis 3e kw Tabel 2: Kalender publicatie 3 e kwartaalcijfers van ondernemingen (Bron: company data/keijser Capital Research) Gearceerd zijn aandelen of ondernemingen waarvan wij obligaties in de modelportefeuille hebben 7/8

8 Keijser Capital N.V. Vermogensbeheer Adriaan van der Peijl Directeur Vermogensbeheer & Advies T.: +31 (0) Maurice Mureau Beleggingsadviseur T.: +31 (0) Harm Schut Beleggingsadviseur T.: +31 (0) MKB Advies & -Financiering Peter Nederlof Algemeen Directeur T.: +31 (0) Tim de Rooij Analist T.: +31 (0) Kim Geerts Legal T.: +31 (0) Effectenhandel Reinout van Zessen Commercieel Directeur T.: +31 (0) Peter Jurgens Hoofd Effectenhandel T.: +31 (0) Jos Renssen Hoofd Vastrentende Waarden T.: +31 (0) Research Nico van Geest Hoofd Research T.: +31 (0) De auteur van deze publicatie belegt of kan beleggen in de financiële instrumenten die in deze publicatie zijn genoemd. Ook Keijser Capital handelt of kan handelen in genoemde financiële instrumenten, zowel namens cliënten als voor eigen rekening. Deze publicatie is samengesteld door de researchafdeling van Keijser Capital. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Keijser Capital betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk beschikbare en bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Keijser Capital niet instaan. Keijser Capital geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid. Keijser Capital aanvaardt dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Deze publicatie dient niet te worden opgevat als een aanbod om effecten aan te kopen, noch als een uitnodiging tot verkoop ervan. De inhoud van deze publicatie is generiek van aard en houdt derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de inhoud van deze publicatie dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het effect dat in deze publicatie aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en ze in overeenstemming is met zijn of haar beleggingsprofiel. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in deze publicatie kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. Keijser Capital heeft een vergunning ingevolge de Wet op het financieel toezicht. De Autoriteit Financiële Markten is de bevoegde toezichthouder. Keijser Capital heeft organisatorische en administratieve maatregelen getroffen om een onafhankelijk en integer marktoptreden te waarborgen. 8/8