NHI 3.0 Hoe "gaat het" er mee. Wim J. de Lange, projectleider NHI Kees Peerdeman, Waterschap Brabantse Delta 25 april 2013

Transcriptie

1 NHI 3.0 Hoe "gaat het" er mee Wim J. de Lange, projectleider NHI Kees Peerdeman, Waterschap Brabantse Delta 25 april 2013

2 Inhoud 1. NHI landelijk model: resultaten voor DP Zoetwater 2. NHI verbeterd door regionale modeldata 3. NHI als toolbox voor alle waterbeheerders 4. Onderweg naar "Ons NHI" 2

3 Inhoud 1. NHI landelijk model: resultaten voor DP Zoetwater 3

4 NHI adeqaat voor Deltaprogramma Zoetwater Deltabeslissingen: beslissing is strategisch van aard (nog geen ontwerpen). lange termijn (2050, 2100) integraal (zoveel mogelijk meekoppeling, alle mogelijke effecten beschouwen) participatief (afstemming Rijk Regio,...) Hoofdwatersysteem maatregelen: het uitbreiden van de Kleinschalige Water Aanvoer (KWA) beperking van de zoutindringing via de Nieuwe Waterweg met een bellenscherm, en vergroten van de waterberging (bijv. door het peilbeheer vin het IJsselmeer aan te passen).

5 Onzekerheden in aspecten buiten NHI Maatregelen 5 5 Model schematisatie Randvoorwaarden 1 NHI Effectmodellen Expert judgments criteria keuze Delta beslissing Scenario s stakeholders 1. statistisch / natural variability 2. toekomstonzekerheid 3. onwetendheid 4. ambiguiteit (verschillende perspectieven/doelen) 5. ontbrekende kennis (incl. modelonnauwkeurigheden) Figuur 1 Overzicht van verschillende onzekerheden in het besluitvormingsproces

6 Lange termijn veranderingen onzekerheid model onzekerheid randvoorwaarden Referentie Figuur 1 Ontwikkeling van onzekerheid voorspelling van maatgevend hoogwater (Snippen & IJmker, 2012). Verder in toekomst grotere onzekerheden

7 Chloride concentratie (g/l) Chloride concentratie (g/l) Chloride concentratie (g/l) NHI geeft belangrijkste trends goed weer Chloride concentratie Gouda, gemiddeld matig extreem droog droog jaar jaar jaar Huidig Huidig Huidig 2050G 2050G 2050G 2050W+ 2050W+ Norm Norm Norm NORM Jan Jan Jan-7602-Mar Mar Mar May May Apr-7630-Jun Jun Jun Aug Aug Aug Oct Oct Oct Dec Dec Dec-76 Datum Datum Inlaatnorm overschrijding chloride bij Gouda Droger jaar hogere en langere overschrijding bij Gouda

8 NHI geeft belangrijkste trends goed weer Jaar Omschrijving 2008 Normaal 1989 Droog 2003 Zeer droog 1976 Extreem droog Jaar Actueel (mm) Potentieel (mm) Reductie (%) Beregening (Mm3) Jaar LG3 (m-mv) Berekende transpiratie voor landbouwgewassen in het zomerhalfjaar en beregeningsgift Berekende LG3 voor agrarische gronden met een GLG <2.5 m Droger jaar meer beregening, grotere verdampingsreductie lagere LG3 met GLG < 2.5m

9 NHI geeft plausibel seizoensverloop Figuur 1. Netto inlaat Friesland 2003, meting (blauw), NH2.2 (rood) en NHI 3.0 (paars) Gemeten (zwart) en berekende (blauw) grondwaterstanden periode op meetpunten in Midden Brabant

10 NHI adeqaat voor Deltaprogramma Zoetwater NHI toepasbaar gezien (Marchand en De Lange, 2013) grootschalige beslissingen onzekerheden binnen NHI zijn veel kleiner dan die in andere aspecten die in de deltabeslissingen worden meegenomen best beschikbare landelijke model op dit moment Wetenschappelijke Klankbordgroep & toetsingsrapportage: resultaten "gebruiken onder toezicht" door hydrologische experts onderbouwing toepasbaarheid moet beter, m.n. regionale schaal alle NHI 3.0 rapportages op

11 Inhoud 1. NHI landelijk model: resultaten voor DP Zoetwater 2. NHI verbeterd door regionale modeldata 3. NHI als toolbox voor alle waterbeheerders 4. Onderweg naar "Ons NHI" 11

12 Gezamenlijke modeldata in NHI3.0 Proces: Deltamodel workshops in Workshops met regionale waterbeheerders: "zoet" en "zout" Nederland "oppervlaktewater" en "grondwater" Fasen: Aanleveren Checken Consensus voor landelijk model NHI Opnemen enkele voorbeelden

13 Waterverdelingsnetwerk: LSM DM LSM 13

14 Verbeterde indeling Districten NHI 2.2 NHI 3.0

15 Water-bodem-plant systeem Drainagekaart Peel en Maasvallei

16 Grondwater: belangrijkste veranderingen GEO TOP Laagindeling parameters nieuw

17 compleet 1 op 1 relatie REGIS Regionale modeldata in NHI: GMDB REGIS GMDB Grondwater modellen Ervaringen Brabant

18 Modelbeheer Zuid Nederland Verandering grondwaterstand (W+ scenario 2050) GLG (Zomer) GHG (winter)

19 Gezamenlijke data in NHI3.0 Basisdata - schematisatie

20 Grondwater Voorbeeld Brabant

21 Ervaringen kennis Wijze schematiseren breuken waterlopen lagen Aansluiting Vlaamse ondergrond op REGIS

22 Onname regionale modeldata in GMDB Consensus data Meest gedetaileerd Model data verschaald tot detail van niveau 1 Model data zoals aangeleverd modeldata in NetCDF niveau 1 niveau 2 niveau 3 metadata in database Modelvergelijking consensus Transformatie 1 schematisatie Ervaringen Brabant Model X Project Y leesbaar voor iedereen: NetCDF Zelf "stekker" bouwen

23 Ervaringen inspanning Grondwater model data Veel werk om bestanden te genereren Moeite data uitwisselen Geen gemeenschappelijk data-protocol voor modelparameters

24 Inhoud 1. NHI landelijk model: resultaten voor DP Zoetwater 2. NHI verbeterd door regionale modeldata 3. NHI als toolbox voor alle waterbeheerders 4. Onderweg naar "Ons NHI" 24

25 Van basisdata tot modelresultaat Uitvoerdata modellen: rekendata Modeldata koppeling tools TOOLBOX Workflow & Versiebeheer tool schematisatie tools. tools Basisdata

26 NHI : De Grote Ombouw Van "ontoegankelijk gereedschap" praktisch "niet te gebruiken" ad-hoc versiebeheer MODFLOW88 "eigen versie" grijze koppelsoftware regionale kennis, hoe dan? gesloten, persoonsgebonden Naar "professionele toolbox voor iedereen" modelcodes met B&O versiebeheersysteem MODFLOW2005 (USGS) OpenMI ready koppelingen GMDB, IHW, meteo, topsysteem Opensoftware, overdraagbaar Stille activiteit calibratie pas na overzetten software

27 Toolbox toepassen in regionale modellering? Wat hebben we nu Versiebeheer Workflow manager Uniforme modelcodes Koppelingen OpenMI ready Gangbaar file format (bijv.): imod: idf file SOBEK: his file GMDB: NetCDF files Server Bij regionale toepassing: Workflows vullen Gebruikers wensen "Stekkers" software derden Regionale data opnemen Toegangbeheer server samen verder bouwen in regionale pilot?

28 Inhoud 1. NHI landelijk model: resultaten voor DP Zoetwater 2. NHI verbeterd door regionale modeldata 3. NHI als toolbox voor alle waterbeheerders 4. Onderweg naar "Ons NHI" 28

29 Op weg naar "Ons NHI" Visies Stuurgroep NHI Deltares - Alterra Brabant, waterschappen Hoe verder?

30 Stuurgroep: de stip op de horizon (2015 e.v.) NHI Transport, chemie, dichtheid "Ons NHI" Gebruik NHI voor wettelijke taken Vergunningen WKO brijn, vuil Nitraat Richtlijn Delta commissie KRW plannen GGOR Bouw Gebruik NHI voor wettelijke taken Verankering in wettelijke kaders (bijv.eu verantwoording) Integratie met: KRW-v Transport, chemie, dichtheid Integratie met regionale modellen: multi-scale-service Samen met regionale modellen State of art:gui,processen,rekenefficiency,betrouwbaarheid Samen beheer: data,schematisaties,software,hardware

31 Deltares: "Ons NHI" afspraken uitvoering Service-level-afspraken voor software en modellen in het Nederlandse waterbeheer (Segeren & Blom, 2012) 1. Grote nieuwe ontwikkelingen financiering programmering uitvoering projectmatig nvt Consortium 2. relatief kleine ontwikkelingen Gebruikers, meerjarig gebruikers Regie: kennisinstellingen 3. beheer en onderhoud Gebruikers, meerjarig gebruikers Regie: kennisinstellingen 4. ondersteuning Gebruikers, incidenteel nvt Adviesbureaus kennisinstellingen

32 Brabant, waterschappen: Data vrij beschikbaar Methoden vrij te kiezen Voorwaarden: consequent vastleggen meta informatie krachtig beheersysteem werkbare afspraken gedeelde verantwoordelijkheid

33 Op weg naar "Ons NHI" En hoe gaan we samen verder? NHI (data & toolbox) laten groeien tot tot gemeenschappelijk nationaal instrumentarium Beginnen bij modeldatabeheer Toolbox: ruwe steen slijpen tot een mooie diamant Deelnemen in doelgerichte gebruikersgroepen "GMDB"-gebruikersgroep; wie meldt zich aan eerst sessie; brainstorm aanpak; met buro's; in juni? Voor oppervlakte water: dezelfde richting > IHW voorstel Voorstel voor andere groepen?

34 Einde