Studentenprotest tegen uitkleden studiefinanciering. Extra: goedkope uitjes en vakanties. Problemen met uw uitkering?

Transcriptie

1 juni 2010 iedere maand gratis Studentenprotest tegen uitkleden studiefinanciering Extra: goedkope uitjes en vakanties Jongeren kunnen in Utrecht gratis sporten 10 Prostituees twijfelen aan Wallen-aanpak 12 In eigen land blijven, zomerfestivals genoeg 15 Boerenhoeve leuker en voordeliger dan pretpark 31 MUGwijzer: adressen en tips voor werk & inkomen 22/25 uw boodschap beter in beeld bel of mail (Gert, Jaap, Eddo) Problemen met uw uitkering? Bel (020) Gratis Rechtshulp voor minima Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - Zie advertentie op pagina 7

2 Inhoud de maand MUG 5 Er is een maandelijkse ontmoetingsavond voor nieuwkomers en buren in de Vrolikstraat MUG begint de nieuwe maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? MUG maakt de balans op. 6/7 Wijkaanpak: Het weinige groen in de stad staat steeds meer onder druk Jonge portiekportiers werken in Amsterdam Zuid- Oost 14 Op het literaire podium van eetcafé Festina Lente vinden regelmatig dichtersavonden plaats 27 Sport: duurloper Veron Lust helpt arme kinderen in Kenia 2/3 De Maand MUG 8 Achtergrond: CoolCat-academie/ gratis eten voor minima in Utrecht 11 Bliksemstages voor jongeren 13 Kunst & Cultuur: Interactief WK beleven in Tropenmuseum 17 Empty your pocket Rubrieken: 5 Hoe kom je de maand door met weinig geld + Ombudsman 9 Werken met DWI 11 De Andere Kant van het Loket 28 Jacques Peeters 29 Betoog van Joost Kircz over financiële crisis, Griekenland en privatisering + Joep Bertrams + column Nicolien Mizee Foto voorpagina: John Melskens Rectificatie: In het aprilnummer van MUG staat op pagina 23, onder de rubriek 'Aanrader: Cliëntenbelang', dat WMO staat voor Wet Maatschappelijk Ondernemen. Dat moet zijn: Wet Maatschappelijke Ondersteuning. 'Werkplein' maakt naam nog lang niet waar De Werkpleinen, waar gemeenten en UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) samenwerken om mensen aan een baan te helpen, werken zelf maar matig. Niets wijst op een hogere uitstroom. Deze kritiek komt van wetenschappers Yolanda Hoogtanders en Marloes de Graaf in het mei-nummer van Sociaal Bestek, het vakblad voor werk en inkomen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor bijstandsgerechtigden, UWV voor mensen met een WW- of arbeidsongeschiktheidsuitkering. Sinds 2008 is wettelijk vastgelegd dat deze organisaties hun dienstverlening samen moeten aanbieden in zogeheten Werkpleinen. Die samenwerking verloopt verre van soepel. Op Werkpleinen waar dat wel aardig gaat, richt de dienstverlening zich vooral op 'makkelijke' klanten: mensen die snel aan het werk kunnen. Slechts enkeling geniet van werkloosheid Werkenden zijn tevredener dan niet-werkenden. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal-Cultureel Planbureau (SCP) onder zo'n duizend werkenden, werklozen en arbeidsongeschikten. Niet-werkenden oordelen slecht over zaken als de eigen gezondheid, financiële situatie en sociaal leven. Niet-werkenden schamen zich vaak voor hun positie. SCP-onderzoeker Patricia van Echteld:,,Op feestjes zeggen ze liever dat ze tussen twee banen in zitten of een sabbatical hebben.'' Werkenden denken juist dat veel niet-werkenden volop van hun vrije tijd genieten. Van Echteld constateert dat de houding jegens Peter van StraAten werklozen harder is geworden. Onterecht want 'calculerende' werklozen zijn een kleine minderheid, stelt het SCP. Het merendeel wil juist graag aan de slag. Tijdens de presentatie van het SCP-onderzoek in Rotterdam constateerde socioloog Godfried Engbertsen, kenner van armoedevraagstukken, dat de 'autonome werkloosheidscultuur' langzaam verdwijnt. Het wordt steeds lastiger om een uitkering te gebruiken als basisinkomen. Engbertsen:,,Dit kan leiden tot een meer fatalistische werkloosheidscultuur, kansloze werklozen die zich verbitterd uit de maatschappij terugtrekken en op dubieuze partijen gaan stemmen." Econoom Paul de Beer hield het publiek voor dat volledige werkgelegenheid niet per definitie tot een prettige maatschappij leidt.,,ooit was er een land in Europa waar iedereen werk had. Het land moest van de rest worden afgeschermd door een muur." Ruim één zesde minder aanvragen AWBZ Het kabinetsbesluit om de toegang tot de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) te beperken heeft effect. Het aantal nieuwe aanvragen daalde vorig jaar met 18 procent. Dit meldt het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), dat verantwoordelijk is voor de afhandeling van aanvragen voor AWBZzorg. De AWBZ verzekert tegen ziektekosten die gewone verzekeraars niet dekken. In 2009 zijn 1,1 miljoen aanvragen behandeld. Dit betreft zowel nieuwe aanvragen als aanvragen van personen die al zorg ontvingen. De aanvragen zijn gedaan door personen, met ruim anderhalve aanvraag per persoon Aanvragen zijn ingetrokken of afgewezen omdat cliënten niet aan de criteria voldeden. Meer illegale en onderbetaalde arbeid Het aantal buitenlandse werknemers dat zonder vergunning werkt, is vorig jaar toegenomen, waarschuwt de Arbeidsinspectie. De inspectie trof bij controles ruim werknemers zonder werkvergunning aan, een kwart meer dan in Illegale werknemers komen voor één derde deel uit Bulgarije of Roemenië. Opvallend vaak laten werkgevers buitenlandse stagiairs en studenten zonder vergunning werken. Naast werken zonder vergunning trof de Arbeidsinspectie ook 540 gevallen aan van onderbetaling: werknemers die minder betaald kregen dan het minimumloon. De grootste probleemsectoren zijn de bouw en de horeca. Daling werkloosheid lijkt alweer ingezet Tegen alle verwachtingen in is de werkloosheid in Nederland het afgelopen kwartaal gedaald. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is nu 5,9 procent van de beroepsbevolking werkloos, oftewel zo'n werklozen. De daling bedroeg 0,2 procent: personen. Zorgcollege leidt handen aan het bed op Het nieuwe wapen in de strijd tegen het personeelsgebrek in de zorg heet Zorgcollege. In dit 2 Actueel j u n i 2010

3 redactioneel Buiten slapen in de zomer, daar is toch niets mis mee? Het Amsterdamse Daklozen Aktie Kollectief (DAK) denkt daar anders over. Met een ludieke protestactie, waarbij tientallen daklozen, hulpverleners en sympatisanten de nacht doorbrachten voor de deur van de Stopera, vroeg de organisatie half mei om 'de menswaardige behandeling waarop óók dak- en thuislozen recht hebben'.,,in Amsterdam overstijgt de vraag naar laagdrempelige daklozen-nachtopvang het aanbod", aldus een woordvoerder van het DAK.,,Sinds de politie een 'opjaagbeleid' voert, zijn op straat slapende daklozen een gewilde prooi voor het geven van boetes, die op geen enkele wijze door de daklozen betaald kunnen worden." De vreedzame demonstratie liep uit op een gezellig feestje, dat tot diep in de nacht duurde. Foto: Ingrid de Groot vakcollege, waarvan er in vijf jaar minstens zestig uit de grond moeten worden gestampt, kunnen jongeren een vakopleiding volgen, waarna ze worden begeleid naar een baan in de sector. Het Zorgcollege is een vervolg op de vakcolleges Techniek, de moderne versie van de ambachtsschool. Als gevolg van de vergrijzing denkt demissionair minister Ab Klink (CDA) van Volksgezondheid de komende tien jaar een half miljoen extra werknemers in de zorgsector nodig te hebben. Tweede Kamer steunt aanpak onverzekerden De Tweede Kamer stemde medio mei in met het wetsvoorstel 'Opsporing onverzekerden'. Een ziektekostenverzekering is voor iedereen verplicht. Vanaf 2011 krijgen onverzekerden eerst een waarschuwing van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ). Geven ze daar geen gehoor aan, dan krijgen ze na drie maanden een boete van driehonderd euro. Bij een volgende controle volgt een tweede boete. Daarna worden deze mensen ambtshalve verzekerd door CVZ. Zij zijn dan twaalf maanden lang een premie verschuldigd (in totaal ongeveer 1.200,-). Frauderende directie De Key op straat gezet En weer blijkt de directie van een woningcorporatie aan de haal te zijn gegaan met de huurpenningen. Woningcorporatie De Key heeft aangifte gedaan tegen twee van zijn topmannen. De twee zouden bij de verkoop van grond in Zeewolde een bevriend tussenpersoon 3,2 miljoen euro winst hebben laten maken, ten koste van de corporatie. De twee ontkennen maar zijn door de raad van commissarissen al eind vorig jaar op non-actief gesteld. HET AMSTERDAMSE ARMOEDEBELEID is niet effectief en bereikt minder mensen dan zou moeten. Volgens de Rekenkamer Amsterdam zijn er zo'n méér minimahuishoudens dan door de gemeente becijferd. Dit is des te opmerkelijker omdat vorig jaar werd gesuggereerd dat de armoede in Amsterdam iets zou zijn teruggelopen, van een op de vijf naar een op de zes huishoudens. Volgens de jongste Armoedemonitor waren er arme gezinnen; de Rekenkamer houdt het op van de ruim huishoudens. In 2008 gaf Amsterdam 78 miljoen euro uit voor het armoedebeleid. Hiervan ging 59 miljoen naar inkomensondersteunende maatregelen zoals bijzondere bijstand, belastingkwijtschelding, langdurigheidstoeslag, knipkaart en scholierenvergoeding. De bevindingen van de Rekenkamer suggereren dat lang niet alle huishoudens die er recht op hebben van deze regelingen gebruik maken. Wie zijn positie wil verbeteren, moet flink worstelen om boven water te komen want ook de armoedeval is sterker dan gedacht. Als een gezin 30 procent boven het bijstandsniveau gaat verdienen zou dat 4.500,- extra moeten opleveren. In werkelijkheid krijgt zo'n gezin slechts 855,- extra omdat regelingen verschralen en kwijtscheldingen wegvallen. Dit wordt 'armoedeval' genoemd, vooral wanneer een kostverdiener investeert om die extra inkomsten te verdienen. Pechtold: '50 procent huurders woont scheef' Kreeg PvdA-lijsttrekker Job Cohen enige hoon te verduren omdat hij niet al zijn statistieken uit zijn hoofd kende, ook de andere lijstttrekkers zijn minder cijfervast dan ze doen voorkomen. Zo sprak D66-voorman Alexander Pechtold tijdens het RTL4-verkiezingsdebat in Carré er schande van dat 'in Amsterdam, met name in het centrum, 50 procent van de huurders scheef woont'. Van scheefwonen wordt gesproken wanneer iemand goed gaat verdienen maar in zijn relatief goedkope huurwoning blijft wonen. Het onderzoek Wonen in Amsterdam 2009 stelt dat 8,4 procent van de Amsterdamse huurders een scheefwoner is. Waarschijnlijk sprak Pechtold vooral een 'wens' uit, de wens dat minder mensen op een sociale huurwoning zijn aangewezen dan het geval is. Liberalen: bijstand niet voor immigranten Wie naar Nederland immigreert, maakt de eerste tien jaar geen aanspraak op bijstand. Althans, als het aan VVD en PVV ligt. Volgens beide partijen doen immigranten en allochtonen een onaanvaardbaar beroep op de sociale zekerheid. Niet langer in de WW dankzij ziekmelding Het is straks niet meer mogelijk om WW-rechten op te rekken door ziekmelding. Minister Donner (CDA) van Sociale Zaken werkt aan een wetsvoorstel om dit te voorkomen. Momenteel kan het voor mensen met een WWuitkering interessant zijn zich ziek te melden tijdens de loop van hun uitkering. De ziekteperiode wordt bij de duur opgeteld waarin iemand recht heeft op WW. Donners wetsvoorstel maakt hieraan een einde. Kunnen we eromheen? Op woensdag 9 juni zijn er verkiezingen... geweest als u deze MUG niet vers uit een bak heeft gevist maar pas ná de magische datum van 9 juni. Dat heb je als je eens keer per maand verschijnt. Toen deze MUG werd gedrukt was de campagne nog in volle gang. Tegen de tijd dat het volgende nummer komt, hebben de verliezers hun wonden al gelikt en zijn de winnaars aan het onderhandelen. Wie worden het/zijn het geworden? U weet het, als u dit na 9 juni leest, wij nog niet. Wij hebben nog maar twee verkiezingsdebatten op tv gezien. Uw hoofdredacteur woonde zelfs nog een verkiezingsdebat bij, over de plannen die de partijen hebben voor huurders en huiseigenaren. Gaan Henk en Ingrid meer betalen voor hun huurwoning? Behoudt Ingrid haar hypotheekrenteaftrek? Mag Henk met alleen een bijstandsuitkering straks nog in het centrum wonen? De Henk en Ingrids met een eigen woning kunnen gerust zijn. Anders dan rechts doet voorkomen, willen de linkse partijen de renteaftrek voorlopig slechts beperken. Henk en Ingrid gaan er niets van merken, alleen de 5 procent rijkste belastingbetalers en dan alleen nog de nieuwe gevallen, belooft de PvdA. GroenLinks wil op termijn helemaal van de aftrek af, om te beginnen voor hypotheken vanaf één miljoen. De SP morrelt aan de aftrek voor woningen boven de ,-. Benieuwd of de hypotheekrentediscussie van invloed is/was op de uitslag. Aan De Telegraaf lag het niet, die heeft de angst er bij Henk en Ingrid in hun Vinex-wijk goed ingestampt, gelijktijdig met de angst voor moslims en big brother-kastjes in forenzenauto s. Zou het stemadvies van de grootste krant hebben gewerkt? Job Cohen staat op de achterkant van MUG. Ook wij moeten het van adverteerders hebben. Als de VVD de achterpagina had gekocht, had Rutte er gestaan. Maar de VVD kiest niet MUG. De advertentie is geen stemadvies van de redactie. MUG geeft geen stemadvies. Het enige wat de redactie alle lezers toewenst, is dat we een regering krijgen die het overheidstekort aanpakt en tegelijkertijd een sociaal gezicht laat zien zodat de kloof tussen rijk en arm niet groter wordt. Joop Lahaise j u n i 2010 Actueel 3

4 ombudsman achter het nieuws rondkomen Bewonersgroep Oase maakte 'vuilnisvat van Oost' leefbaar Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers. Iemand die niet dakloos is, kan nauwelijks bevatten wat het betekent wanneer je je huis kwijtraakt. Alle zekerheden die je had zijn weg en nieuwe problemen doemen op. Kun je bij een bekende op de bank slapen of moet je overnachten onder een brug of in een portiek? En hoe kom je aan geld? Nog dezelfde dag ga je naar DWI, zodat er in ieder geval iets in gang gezet wordt. De man die onlangs mijn spreekuur bezocht, moet zich in een soortgelijke situatie hebben bevonden. Hij werd echter volkomen verrast toen DWI vroeg waar hij de komende vijf nachten zou verblijven in verband met controle door de Afdeling Handhaving. Toen de man aangaf dat hij niet wist waar hij die nacht zou slapen, werd de bijstandsaanvraag afgewezen omdat niet aan de informatieplicht werd voldaan. Hoewel ik op zich geen bezwaar heb tegen controlemaatregelen vind ik dat DWI rekening moet houden met de specifieke omstandigheden van zijn klanten. Het argument dat daklozen vaak op dezelfde plaatsen overnachten gaat in dit geval niet op omdat de man nog maar net dakloos was. Nog bedenkelijker vind ik het feit dat de eis dat daklozen moeten opgeven waar ze de komende vijf dagen slapen, niet op wet- of regelgeving is gebaseerd maar op een interne werkafspraak van DWI. Aan interne afspraken kunnen niet zomaar rechtsgevolgen worden verbonden, maar door een bijstandsaanvraag op deze gronden af te wijzen doet DWI dat wel. Dat is met name schrijnend omdat daklozen zonder uitkering gemakkelijk verder afglijden. Ik heb de wethouder dan ook gevraagd ervoor te zorgen dat DWI de 'vijfdageneis' uit de werkvoorschriften schrapt. Iedereen die benadeeld wordt door onredelijke regels en geen goede reactie op zijn klacht krijgt, kan bij mij terecht. Iedere dinsdag houd ik van tot uur een gratis inloopspreekuur aan het Singel 250 (hoek Raadhuisstraat) in Amsterdam. Schrijven kan ook: Postbus 11131, 1001 GC Amsterdam m u g m aga zine Charles Braam Oorspronkelijk bedoeld voor vluchtelingen is de 'eetclub' van Vluchtelingenwerk en bewonersgroep Oase de spil geworden van sociale cohesie in de Vrolikstraat, ooit de droevigste straat van Amsterdam-Oost. Algemeen gedeelde onvrede over verpaupering van de buurt en onverschilligheid tussen buren leidde tot de oprichting van de bewonersgroep Oase. De gewelddadige dood in maart 1993 van het twaalfjarige meisje Zülbiye Gündüz door een gestoorde buurman opende bij veel straatbewoners de ogen. Sindsdien komen ze geregeld samen. Plaats van samenkomst is Vrolikstraat 281-hs, het onderkomen van bewonersgroep Trefpunt Oase. Naast de maandelijkse eetclub vinden hier nog tal van andere activiteiten plaats zoals gereedschapsuitleen. Verder kan de ruimte door buurtbewoners worden gehuurd. De binnenkomende gasten worden enthousiast welkom geheten door gastvrouw Hans Hidskes. Zo n dertig personen zijn inmiddels aangeschoven, in afwachting van de heerlijkheden die kokkin Herly Herawatti deze avond in het kleine keukentje heeft klaar gemaakt. Herly, die even verderop in de straat woont, werkt in de catering en neemt al vier jaar lang eens in de twee maanden vrij om in Oase te koken. Niet alleen Indonesisch, zoals vanavond: ze is in veel verschillende keukens thuis. Mensen bij elkaar brengen door middel van lekker eten is haar motivatie. Het publiek bestaat uit buurtbewoners, onder wie vaste gast poppenspeler Koos Kneus en een aantal eters uit andere delen van de stad. Onder hen twee Nellie s. Een van de Nellie s woont in de Diamantbuurt en komt hier al meer dan vier jaar, voor het goedkope eten en natuurlijk voor de gezelligheid. Ze noemt een hele lijst van adresjes waar goedkoop gegeten kan worden.,,daar moeten jullie van de MUG maar eens aandacht aan besteden.'' Vluchtelingen zijn er vanavond niet zoveel. De enige zijn Nasr, een Iraniër, die al zeventien jaar in Nederland woont en op Schiphol werkt en Angel uit Somalië, pas acht maanden hier. Nasr keek van zijn balkon uit op de tuin,,vanuit dat dieptepunt in 1993 is met medewerking van de woningcorporatie begonnen met het leefbaarder maken van de straat, legt Jasper Schneider uit. Hij is sinds 1996 coördinator van Oase. Schneider was aanvankelijk sceptisch. De Vrolikstraat was jarenlang verwaarloosd en nu kon ineens van alles. Toen de bewonersgroep de beschikking kreeg over een eigen ruimte om vandaaruit allerlei activiteiten te organiseren, zag hij hoe het vuilnisvat van Oost zich langzaam ontwikkelde tot een leefbare straat. Tijdens bijeenkomsten van de bewonersgroep werd er niet alleen 'stijf om de tafel gezeten', maar ook altijd een gezamenlijke maaltijd gemaakt. Schneider:,,Toen Vluchtelingenwerk Amsterdam met het voorstel kwam hier een eetclub te beginnen om de integratie van hun cliënten te bevorderen, waren we daar meteen voor. Na verloop van tijd werden de avonden steeds minder door de doelgroep, de vluchtelingen, bezocht. Hans Hidskes, sinds januari namens Vluchtelingenwerk coördinatrice van de eetclub, vindt dat jammer, maar niet onlogisch.,,ik begeleid zelf een Tamil-mevrouw, maar die neem ik hier niet mee naar toe. Ze spreekt heel slecht Nederlands en zou zich hier in haar eentje totaal verloren voelen. Joop Kraaijenvanger, de voorganger van Hans:,,Mensen uit andere culturen hebben heel andere uitgaanspatronen. Nieuwe groepen komen wel een paar keer hier maar na een tijdje houdt het op. Ze weten dan in ieder geval dat het er is. Je kunt ze er niet met de haren bij slepen. Volgens Schneider blijven de maaltijden van belang voor de sociale cohesie in de straat.,,er ontstaan vriendschappen uit en zelfs een huwelijk. Verder komen er ook mensen, die al dit soort plekken in de stad afgaan. Een driegangenmaaltijd kost vijf euro, exclusief drankjes. De maaltijden kunnen zo goedkoop zijn door een waarderingssubsidie van de gemeente Amsterdam en omdat al het werk gedaan wordt door vrijwilligers. Van de eters wordt verwacht dat ze na afloop zelf de handen in het sop steken. Over de toekomst is Schneider niet zo positief. Er komen steeds meer yuppen en tweeverdieners wonen, die weinig binding met de straat hebben. Ze blijven totdat ze elders een duurdere woning kunnen kopen.,,dan lijkt het of het beter gaat met de buurt. Maar een werkloze heeft er niets aan dat hij een rijke buurman naast zich heeft wonen." Voor een prikkie eten en ook nog leuke mensen ontmoeten Al het werk wordt gedaan door vrijwilligers. Foto: Ingrid de Groot van Oase en kwam, gedreven door nieuwsgierigheid, een kijkje nemen. Sindsdien is hij iedere maand present. Nasr vindt het jammer dat er niet veel vluchtelingen zijn. Voor hem is Oase van grote betekenis geweest voor zijn integratie. Angel is een van de vier vrijwilligers, die iedere maand meehelpt de avond tot een succes te maken. Net als Lenie Nissink, een buurvrouw van zeventig jaar, die iedere maand de boodschappen doet en helpt met groenten snijden en Mirjam, die speciaal uit Slotervaart komt en in de bediening werkt. Hans Hidskes loopt rond met de wijnfles en probeert zoveel mogelijk alcoholische versnaperingen te slijten. De maaltijden zijn al zo goedkoop en om quitte te draaien moet er omzet gemaakt worden.,,we hebben al speciaal pinda s en andere zoutjes neergezet om de mensen aan het drinken te krijgen, zegt ze guitig. Hans laat iedereen die vertrekt beloven de volgende maand terug te komen en ze duldt geen tegenspraak. En waarom ook niet, lekker eten voor een prikkie en leuke ontmoetingen. Daar kom je natuurlijk voor terug. Lezers vertellen hoe zij de maand doorkomen met weinig geld Phineke Strip (37) kon haar studie aan de modevakschool niet afronden door een autoongeluk.,,in 1996 reed ik met een vriendin in Duitsland toen we in een kettingbotsing terechtkwamen en ik een whiplash opliep. Ondanks de pijn heb ik nog wel geprobeerd om af te studeren, maar dat ging gewoon niet meer. Omdat ik vaak last van mijn schouders en mijn nek heb, ben ik niet in staat om fulltime te werken. Ik heb een WIA-uitkering (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) van 820,-. Als ik al mijn vaste lasten heb betaald, hou ik nog 126,- over. Daarnaast krijg ik 119,- huur- en zorgtoeslag. Mijn boodschappen doe ik afwisselend bij supermarkten zoals Dirk, Albert Heijn en Lidl. Van tevoren maak ik thuis een boodschappenlijst, bereken hoeveel alles gaat kosten en neem dan exact dat bedrag mee. Op die manier geef ik niet te veel geld uit. Ik heb er geen moeite mee artikelen nog op dezelfde dag terug te brengen als blijkt dat ze ergens anders iets goedkoper zijn. Bij de Lidl koop ik alleen een maandvoorraad (ongeveer 15,-) aan frisdrank, koffie en thee. Ik maak gebruik van mijn stadspas om twee keer per week te zwemmen. Voor een 12-rittenkaart betaal ik 28,65. Als ik niet zwem, loop ik binnen twee dagen met een stijve nek en schouder. Kleding is een centraal punt in mijn leven gebleven. Ik ben gek op de stijl van Audrey Hepburn en Brigitte Bardot. Een keer per maand heb ik een meidendag. Dan zie ik mijn vriendinnen van de modevakschool weer. We gaan dan naar de kringloopwinkel de Sirkel in Maarssen. Het voordeel van die winkel is dat ze vaste prijzen hanteren. Een broek kost 3,30 en een rok 2,80. Voor mensen met een smalle beurs is dit natuurlijk geweldig. Speciaal voor Koninginnedag had ik 50,- gespaard en koop me dan helemaal suf aan kleding, schoenen en tassen. Ik zou graag een tweedehands kledingwinkel willen runnen waarin veel retrospullen te koop zijn uit de jaren 60 en 70. Die zou ik dan voor 10% willen aanvullen met nieuwe kleding die ook een vleugje retro heeft. Lea Nortan juni 2010 Ac t ueel 5

5 wijkaanpak Teksten: Toine Graus, Marcel Schor, Jos Verdonk In achterstandswijken is 'Buurtbewoners moeten zelf het heft in handen nemen Enthousiast zwerfvuil opruimen. Foto's: John Melskens Extra ogen in de buurt Eens in de twee weken verzamelen de jeugdige portiekportiers van Amsterdam Zuidoost zich in het kantoortje van de wijkbeheerders in de Kemperingflat. Het project PortiekPortiers is een initiatief van woningbouwcorporatie De Key, dat vorig jaar september van start ging. Kinderen van basisscholen in de K-buurt van Amsterdam Zuidoost assisteren wijkbeheerders Jerry Pelhan en Jeroen Vogel. Hun werkterrein omvat de vier torenflats die met een K. beginnen: Kralenbeek, Kempering, Klieverink en Kouwenoord. De kinderen pakken hun papierprikkers en vuilniszakken en trekken de buurt in. Ze zijn gekleed in het tenue van de portiekportiers: een sweater, een broek en een petje. Ze hebben allemaal een identiteitspasje en in hun logboekje houden ze bij wat er in hun buurt moet gebeuren: een portiekdeur die klemt, of een plantsoentje met zwerfvuil.,,de portiekportiers zijn extra ogen in de wijk, legt Jeroen Vogel uit.,,de kinderen hebben een voorbeeldfunctie. Maar belangrijker is dat ze trots worden op de buurt waar ze vandaan komen. De vier K-torens zijn met hun achttien etages de hoogste in de Bijlmer. Bij elkaar verblijven er zo n zeshonderd huishoudens. Er wonen veel vluchtelingen en mensen met een Afrikaanse achtergrond en er zijn veel eenoudergezinnen. Vogel en Pelhan kennen alle bewoners bij naam en toenaam. Ze zijn de aanspreekpunten in de wijk en altijd bereid tot een praatje. Suleiman (7) zit op basisschool De Blauwe Lijn. Hij is een van de weinige Marokkaanse kinderen in de buurt. Iqra (10) is half Pakistaans en half Russisch. Ze wil later dokter worden.,,mijn papa en mama komen uit Afghanistan, maar in dat land was veel ruzie", vertelt Shabnam (8), terwijl ze in een slordig plantsoentje het zwerfafval te lijf gaat met een papierprikker die langer is dan zijzelf.,,ze zijn toen gevlucht. Maar ik ben geboren in Amsterdam. Portiekportier word je niet zomaar. De kinderen hebben eerst een cursus van tien weken gevolgd. In januari zijn ze voor hun enthousiaste inzet door het stadsdeel onderscheiden met een geldbedragje.,,daarmee hebben we iets leuks gedaan", vertelt Vogel.,,We zijn met zijn allen gaan disco-bowlen. Maar we organiseren ook andere leuke activiteiten om de kinderen vertrouwd te maken met hun buurt. Zo zijn we op excursie geweest naar de brandweer en de politie en bezochten we de moskee en de kinderboerderij. Na een uurtje prikken vinden meester Jerry en meester Jeroen het welletjes. De kinderen hebben het koud. Ze lopen terug naar het clubhonk in de Kemperingflat voor een glaasje ranja. De kleine Shabnam kan het maar nauwelijks bijbenen.,,ik loop nu tussen twee jongens, dus mag ik een wens doen, legt ze uit.,,maar die wens vertel ik niet hoor, want anders komt die niet uit. (JV) De portiekporiers hebben een voorbeeldfunctie. Vergeleken met andere Nederlandse steden heeft Amsterdam weinig groen. Foto: Michel Hobbij Zonder groen in de stad is het maar een kale boel. Postzegelparkjes in de buurt, mits goed onderhouden, zijn een ideale plek voor buurtbewoners en hun kinderen om elkaar te leren kennen. Daar zou de stad meer geld voor moeten uittrekken. Een stad moet meer zijn dan een combinatie van stenen, glas en asfalt. Groene plekken zijn in een stedelijke omgeving van groot belang voor iedereen die zich even wil onttrekken aan de dagelijkse beslommeringen. Al is het maar Een stukje bos, ter grootte van een krant, om met de dichter J.C. Bloem te spreken. Maar juist in de Vogelaarwijken schiet zelfs dat kleine beetje groen er wel eens bij in. Demissionair minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Gerda Verburg (CDA) trok begin vorig jaar bijna acht miljoen euro uit om de Vogelaarwijken groener en leefbaarder te maken. Tot op dat moment was er in die wijken vooral aandacht voor huizenbouw en de sociale verhoudingen in de buurt. De inrichting van de openbare ruimte stond als laatste op het lijstje. Terwijl je daar toch direct instapt als je de voordeur achter je dichttrekt. Iedere Amsterdammer kent wel de clubjes Marokkaanse of Turkse vrouwen, die in het buurtplantsoentje een soort openbare crèche hebben ingericht. Voor hen is zo n postzegelparkje, vlak om de hoek, van groot belang. Hier kunnen ze elkaar ontmoeten op een vertrouwde plek. Het maakt de zorg voor de kinderen makkelijker en het is een ideale plek om in contact te komen met moeders die een andere culturele achtergrond hebben. Kortom: groen is ook goed voor de sociale samenhang in de buurt. Stedenbouwkundigen maken een onderscheid tussen voordeurgroen, buurtgroen en wijkgroen. Voordeurgroen is een geveltuintje in de straat; buurtgroen zijn plantsoentjes om de hoek; wijkgroen zijn de stadsparken. Amsterdam heeft relatief weinig groen binnen de bebouwde kom. Rotterdam doet het beter. De meest groene gemeente in Nederland is Lelystad. Het groen dat we hier hebben staat onder druk. Jupijn Haffmans, directeur van het Milieucentrum Amsterdam, een organisatie die zich inzet voor een duurzaam en leefbaar Amsterdam, legt uit hoe dat zit.,,er moeten zeventigduizend woningen binnen de stadsgrenzen worden gebouwd. Dat wordt duwen, proppen en piepen. In stadsvernieuwingsgebieden als Nieuw-West vindt een enorme verstening plaats. Veel van de groene ruimte verdwijnt daar. In Zuidoost worden duizenden bomen gekapt. Het gevolg van deze 'verstening' is dat er alleen nog ruimte is voor postzegelparkjes. Deze plekjes worden volgens Haffmans doorgaans met veel zorg ingericht. Over de buurtparkjes in de oude negentiende-eeuwse wijken rond de binnenstad is het Milieucentrum minder te spreken.,,wij noemen die parkjes wel eens prikkeldraadgroen of schaamgroen, zegt Arjen Breur, stadsecoloog van het Milieucentrum.,,Ze zijn vaak beplant met stekelig en taai struikgewas om te voorkomen dat kinderen erin gaan spelen of zwervers in gaan slapen. Het is bovendien goedkoop om te onderhouden. Het kan ook anders: bewoners kunnen zelf het heft in handen nemen en een plantsoentje in de buurt adopteren. Dan kunnen ze zelf een plan bedenken voor beplanting zoals fruitbomen en bloemen. Vaak is een stadsdeel bereid om zo n initiatief te steunen met geld en begeleiding. Op meer dan honderd plekken in de stad zijn er op deze manier armetierige plantsoentjes, vergeten veldjes of saaie stoepen omgetoverd tot groene lusthofjes. Dit gebeurt ook wel eens zonder medewerking van de 6 achtergrond j u n i 2010

6 groen nog te vaak een sluitpost en een plantsoentje of parkje in hun eigen wijk adopteren' gemeente. Guerilla gardening is een snel groeiende beweging in de hele wereld, ook in Amsterdam. Op de website van het Milieucentrum is een lijst te vinden van zeventig van deze 'groengroepen' in de stad. Haffmans is groot voorstander van legale of illegale acties van bewoners die een stuk groen willen aanleggen of onderhouden. Mocht er een stadsdeel zijn dat dwarsligt bij zo n initiatief dan kunnen de bewoners naar het Milieucentrum bellen, belooft hij. Het probleem is dat juist in Vogelaarwijken dit soort initiatieven moeilijk van de grond komen. De mensen voelen zich vaak niet betrokken bij de buurt. Onderzoekers van Alterra, het kennisinstituut voor de groene leefomgeving, vroegen in Osdorp bewoners met een verschillende culturele achtergrond wat ze van het Botteskerkpark vonden. Jongeren, ouderen, mensen van Een speelplaats in het groen is een ontmoetingsplek voor kinderen en hun ouders. Foto: Michel Hobbij (advertentie) Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Nederlandse afkomst wilden allemaal iets anders met het park. Toch lukte het om tot één ontwerp te komen waar iedereen zich uiteindelijk in kon vinden. Aan de verbetering van het park wordt op dit moment gewerkt. In Amsterdam-Noord is een deskundige bewonersvereniging actief die zich om het leefklimaat en vooral om het groen van het stadsdeel bekommert: 'Amsterdam- Noord, Groene Stad aan het Water' (ANGSAW). De vereniging is al sinds eind jaren negentig actief. Harry van den Berg is voorzitter van ANGSAW. De vereniging heeft voor een groene IJ-oever en wonen aan het water gestreden.,,dat is gelukt, zegt Van den Berg.,,We zijn nu bezig met de achterkant van de oever. We willen voorkomen dat er een tweedeling ontstaat tussen een rijke IJ-oever en een arm achterland. De Van der Pekbuurt, een achterstandswijk, wordt nu aangepakt. De buurt dankt zijn naam aan architect Jan Ernst van der Pek, die dit gebied in 1919 ontwierp. Daarin is veel ruimte voor pleintjes, die zich goed lenen voor een groene opzet. Van den Berg:,,Deze pleintjes kunnen veel beter worden ingericht dan nu het geval is. Het zijn geen goede ontmoetingsplekken voor buurtbewoners. Aan onderhoud wordt zo weinig mogelijk uitgegeven. Een keer per jaar worden de struiken zowat platgeknipt en de bomen kort gesnoeid. Dan krijg je van dat saaie groen. Goed onderhoud betekent aandacht en zorg. Daar moet de stad geld voor uittrekken. Buurtgroen heeft lang in het verdomhoekje gezeten. Het Gentiaanplein, voorheen misschien wel het verschrikkelijkste plein van Amsterdam, wordt nu opgeknapt. Maar het gaat niet altijd goed. De bewonersvereniging heeft slechte ervaringen met Vogelaarwijk de Banne.,,In de jaren negentig is daar in goed overleg met de buurt een plan gemaakt, waarin veel groen werd behouden, herinnert Van den Berg zich.,,het was eigenlijk een voorbeeldig project. Maar vervolgens werd het heel lang stil en toen kwam er een plan op tafel dat helemaal niks meer te maken had met de oorspronkelijke opzet. De buurt kwam toen in opstand." In achterstandswijk Bos en Lommer in stadsdeel West wordt in de Sara Burgerhartstraat een miniparkje aangepakt, met geld van het ministerie van Landbouw. Problemen met uw uitkering? Blijven betalingen uit? Is uw uitkering afgewezen? Is uw uitkering beëindigd? Wordt uw uitkering teruggevorderd? Wordt uw uitkering gekort? Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis. Het ontwerp is in overleg met buurtbewoners en het stadsdeel tot stand gekomen. In dezelfde wijk ligt natuurspeeltuin de Ruige Speelplek, op de hoek van de Willem de Zwijgerlaan en de Jan van Galenstraat. Leerlingen van de nabijgelegen Narcis Queridoschool hebben daaraan meegeholpen. De speeltuin bestaat uit heuvels en dalen, een bosgedeelte en een strandje. De speeltoestellen zijn hoofdzakelijk van hout gemaakt. Voorheen lag hier een verwaarloosde groenstrook. De moeders uit de buurt zijn blij met de natuurspeeltuin.,,kinderen komen hier graag omdat de speeltuin zo groen is. Het is een goede ontmoetingsplaats voor kinderen en ouders, vertelt Jennifer van den Heuvel, moeder van de vijfjarige Guillem. Ook Ellen de Jong is positief. Ze komt regelmatig met kinderen van de buitenschoolse opvang in de Ruige Speelplek.,,Het is een heerlijke doe-speeltuin. Hier kom je makkelijk met elkaar in contact. De Jong ziet nog wel een paar knelpunten:,,ik mis een toilet en een speeltuinbeheerder. En ik heb nog een tip voor het stadsdeel: plaats wat picknicktafels. Hunzestraat WE Amsterdam T (020) F (020) advocaten@walker wittensleger.nl Kort Miljoenenaanslag voor corporaties De coalitie van PvdA, GroenLinks en VVD heeft in het nieuwe programakkoord 'Kiezen voor de stad' bepaald dat de Amsterdamse woningcorporaties 225 miljoen euro moeten bijdragen aan de sanering van het Vereveningsfonds. Het Vereveningsfonds, het fonds waaruit bouwplannen worden gefinancierd, heeft een tekort van 360 miljoen euro. De rest van het tekort wordt aangezuiverd door 30% minder ambtenaren aan toekomstige bouwplannen te laten werken. Stemwijzer over Vogelaarwijken Hoe de verschillende politieke partijen na de verkiezingen met de veertig Vogelaarwijken verder willen is te lezen op Op de website krijgt de lezer 24 stellingen met uitgebreide toelichtingen voorgelegd. Ruwweg willen de VVD en PVV geen geld meer in de achterstandswijken stoppen. PvdA, GroenLinks en SP willen wel verder, het CDA voor een deel. De voorstanders willen nog meer nadruk op bewonersinitiatieven leggen. Bijna duizend mensen hadden eind mei de Vogelaars-stemwijzer ingevuld. Uitzendbureau in achterstandswijk Twee bewoonsters van de Arnhemse Vogelaarwijk Broek zijn een uitzendbureau voor werkzoekenden in de wijk gestart.,,op het industrieterrein is werk, bijvoorbeeld in de bloemenwinkel en de bakkerij of in de fabriek, zegt Christa Hartemink.,,In deze wijk zijn genoeg mensen die graag willen werken. Met medebewoonster Ria Bouwen kwam Hartemink op het idee om dit te combineren. Het initiatief van de ondernemende buurtbewoners wordt door het ministerie van VROM/Wonen, Wijken en Integratie betaald. Cultuur in Overtoomse Veld Villa Beehive in Overtoomse Veld (Nieuw-West) is vorige maand heropend. Buurtbewoners kunnen er terecht voor film, theater, muziek, debatten en tentoonstellingen. De culturele ontmoetingsplaats is een initiatief van stichting Beehive.,,We bieden een podium voor creatievelingen in en buiten de buurt, vertelt Bart de Groot, medeoprichter van Beehive.,,Hopelijk trekken we ook mensen van binnen de ringweg. Dat zou goed voor de buurt zijn. De ontmoetingsplaats is mogelijk gemaakt met Wijkaanpakgeld. j u n i 2010 achtergrond 7

7 Coolcat College biedt leerwerkplekken Van het DWI mag je vier weken per jaar op vakantie. Charles Braam CoolCat Fashion is een keten van kledingwinkels, met een interne opleidingstraject voor jongeren boven de zestien: het CoolCat College. Ik heb al vijf jaar vakantie! Een 'strakke presentatie' is wat CoolCat-personeel op de eigen opleiding leert. Foto: Michel Hobbij Met meer dan honderd winkels in Nederland is er binnen het bedrijf Cool- Cat Fashion voortdurend behoefte aan enthousiast en goed opgeleid personeel op alle niveaus, van verkoopmedewerkers tot het hogere management. In dat kader, mede ingegeven door onvrede met het peil van de huidige beroepsopleidingen, is een intern opleidingstraject opgezet: het CoolCat College. Binnen één tot anderhalf jaar kunnen geschikte kandidaten worden klaargestoomd voor een leidinggevende functie.,,schooldiploma s zijn bij ons niet van belang. Als je het laat zien, kun je bij ons aan de slag, ook al ben je een school-dropout, aldus Bas Schoonis, die als Human Resource and Development Officer verantwoordelijk is voor de opleidingen en ontwikkelingen binnen CoolCat.,,Veel managers zijn begonnen als hulpkracht en zijn door inzet, enthousiasme en persoonlijke kwaliteiten succesvol doorgegroeid. Het gaat hier om zo n zeventig medewerkers per jaar, die het trainee-traject volgen. Mike van de Blom is inmiddels opgeklommen tot assistent-bedrijfsleider in het pas heropende filiaal aan de Nieuwendijk, een van Cool- Cats flagships. Hij onderschrijft de filosofie van het trainee-traject binnen CoolCat.,,De opleiding sluit goed aan op de praktijk. Een mboof hbo-opleiding is heel breed. Een CoolCat-opleiding is meer gericht op de CoolCat-praktijk: kleding verkopen aan jongeren tussen 6 en 24 jaar. Dat maakt het gemakkelijker in te stromen in de organisatie. Voordeel is ook dat CoolCat de hele opleiding betaalt. Schoonis:,,We zijn heel flexibel. Het komt voor dat iemand tijdelijk stopt en na een half jaar de draad weer oppakt. Dat is bij ons geen enkele probleem. Trainees hebben één dag in de week les op het hoofdkantoor in Houten in vakken als communicatietraining, plannen en organiseren. Veel aandacht wordt besteed aan Visual Merchandise. Omdat Cool- Cat zich richt op jongeren is een strakke presentatie vanzelfsprekend belangrijk. Een opleidingstraject wordt afgesloten met een presentatie door de trainee, die als tastbaar bewijs een certificaat ontvangt. Mike van de Blom:,,Daarna kun je instromen maar je moet er klaar voor zijn. De manager van de winkel, jouw begeleider dus, bepaalt dat samen met het hoofdkantoor. Zo kan iemand die geschikt is voor de functie van assistent-manager in een a-winkel, misschien wel manager worden in een b-winkel. De winkels moeten een afspiegeling zijn van de maatschappij.,,in Rotterdam bijvoorbeeld wonen veel mensen van Surinaamse en Antilliaanse afkomst. Dat zie je terug in ons personeel. De klant herkent zich zo in de medewerkers, zegt Schoonis.,,Medewerkers die al lang bij ons werken, worden door ons geholpen om door te stromen naar bijvoorbeeld Vero Moda of een andere keten, die zich richt op een wat ouder publiek. Voor leerlingen uit het (v)mbo biedt CoolCat als erkend leerbedrijf stageplaatsen en leerwerkplekken, waarbij de studiekosten volledig worden vergoed. Er zijn voorwaarden: je moet tenminste zestien jaar oud zijn en je moet je voor een half jaar vastleggen. Info: Minima kunnen gratis eten bij Joy4You gorter Gek word ik ervan! Christien Hidding In restaurant Joy4You in Utrecht kunnen mensen die het financieel moeilijk hebben vier avonden per week terecht voor een gratis maaltijd. Het is vrijdagavond uur. Met bijna vijftig gasten zijn alle tafeltjes in het restaurant bezet. Een spreuk uit Leviticus aan de muur herinnert eraan dat het hier een kerkelijke organisatie betreft. Op het menu staat rijst met vlees en kool, als toetje is er yoghurt en een kop koffie. Om uur staan de gasten voor de volgende shift alweer voor de deur.,,steeds meer mensen in Nederland zijn arm of leven in een sociaal isolement", zegt Anna Klaassen, welzijnswerker bij Joy4You. Dit is een project van stichting de Burcht-Armenzorg, een christelijke organisatie die zich inzet voor mensen aan de onderkant van de samenleving. Anna:,,Vroeger was het normaal dat kerken aan hulpverlening deden. Nu zijn veel taken overgenomen door de gemeente, maar vanuit de Bijbel ligt er een duidelijke opdracht om zorg te dragen voor de zwakkeren." Om de doelgroep te bereiken, onderhoudt Joy4You contacten met organisaties als welzijnswerk, voedselbank en reclassering. Iedereen met een uitkering is welkom, maar ook mensen die eenzaam zijn en hulp nodig hebben, mogen komen. Bij het eerste bezoek wordt een intakegesprek gehouden. Wie daar behoefte aan heeft, krijgt een persoonlijk begeleider, die gedurende maximaal één jaar ondersteuning geeft bij onder andere opvoeding, budgettering en (vrijwilligers)werk. Daarna wordt zo nodig verdere hulpverlening ingeschakeld. Zieken en gezinnen met kleine kinderen krijgen vijf keer per week een maaltijd thuisbezorgd. De begeleider helpt hen de hierdoor ontstane extra financiële ruimte zinvol te gebruiken en werkt met hen aan het verbeteren van hun leven. Interieur van eetgelegenheid Joy4You. Foto: Joy4You Zonder de bijdrage van sponsors zoals bedrijven, fondsen, particulieren en de provincie Utrecht zou het project niet mogelijk zijn. Het restaurant ontvangt gratis eten van supermarkten. Daarnaast werken er ruim dertig vrijwilligers. Deze behoren zelf niet tot de doelgroep. Een uitzondering vormen enkele mannen uit de mannenopvang van de Burcht-Armenzorg, die verslaafd of dakloos zijn geweest. Zij zeggen vaak:,,ik ben hier zo veranderd, ik wil vrijwilliger worden." De versobering van de sociale zekerheid en de opkomst van de voedselbanken lijken een terugkeer naar de charitas in te luiden. Toch vindt Anna het een positieve ontwikkeling dat niet alles meer bij de gemeente ligt.,,doordat de maatschappij zo individualistisch wordt, denk ik dat juist de kerk veel te bieden heeft." Restaurant Joy4you, Cremerstraat 235, Utrecht 8 achtergrond j u n i 2010

8 Zorgboerderij werd levensanker werken met dwi Sinoloog Sam Tolsma heeft een veelbewogen leven achter de rug Toine Graus Ex-marinier Sam Tolsma werd arbeidsongeschikt verklaard. Het lukte hem niet om onder die veroordeling uit te komen. Dus moest hij zichzelf opnieuw uitvinden. Elke morgen staat Sam Tolsma om zeven uur op. Dan begint zijn werkdag. De ochtenduren besteedt hij aan het lezen en schrijven van Chinese karakters net zoals een pianist elke dag zijn vingers oefent. Als hij de geest krijgt, arrangeert hij enkele karakters tot een tableau van betekenissen en vertaalt die dan in het Nederlands. Het resultaat noemt hij een herdichting. Tolsma is streng voor zichzelf: geen zin, toch aan de slag. Op maandag en woensdag gaat hij met zijn Spartamet de stad uit naar boerderij De Boterbloem in de Lutkemeerpolder waar hij de hele dag werkt in de moestuin en de boomgaard. Zo n één keer per maand vertrekt hij met diezelfde Spartamet naar een natuurvriendenhuis in Wijk aan Zee om een paar dagen te wandelen in de duinen. Sam Tolsma is niet gepensioneerd, dat zal hij pas over twee jaar zijn. Hij leeft al vanaf 1988 van een arbeidsongeschiktheidsuitkering en daar is hij helemaal niet blij mee.,,het deed pijn toen ik arbeidsongeschikt werd verklaard. Hij heeft van alles geprobeerd om onder die veroordeling uit te komen. Maar toen hij naar het GAK ging om werk te vragen of in ieder geval om bemiddeling naar een baan, was de reactie: Ja ja, het zal wel. We sturen wel een brief. Dag meneer Tolsma.,,Niks deden ze, zegt Tolsma,,,geen bemiddeling, geen re-integratie. Ik was echt boos, nog steeds ben ik pissig. Hij windt geen doekjes om de reden van zijn afkeuring:,,koning Alcohol had mij in zijn greep." Elke ochtend, nog voor hij met zijn Chinese pictogrammen in de weer gaat, kijkt hij in de spiegel en zegt tegen zichzelf vandaag niet, Sam. Dat lukt meestal, een enkele keer niet.,,of ik drink niks of ik ga over de grens. Alcohol begon een probleem te worden toen zijn tweede huwelijk op de klippen liep. Hij vertrok vanuit Cromvoirt, een dorp in de buurt van s Hertogenbosch waar hij met vrouw en kinderen woonde, naar Amsterdam en dook onder op de Kromboomsloot. Een tante had daar nog een kamertje over. Uit een andere tijd in Amsterdam kende hij een kroegbaas en diens café werd zijn echte thuis. Inkomsten had hij eigenlijk niet, dus kwam alles op de lat.,,ze moesten er nog een lat bij kopen. Het was een moeilijke tijd maar Sam Tolsma switcht tussen de rauwe en de intellectuele kanten van de samenleving. Foto: Jan van Breda dankzij de Jellinek-kliniek wist hij zijn verslaving onder controle te krijgen.,,de Jellinek leerde mij dat je de strijd met de alcohol niet kunt winnen. De fles is je vijand. Als je dat weet kun je de kurk weer op de fles krijgen. Zo nu en dan heeft hij een terugval maar dankzij zijn eigen discipline en zorgboerderij De Boterbloem heeft hij zijn leven weer op de rails gekregen. Een jaar of acht geleden kwam hij er toevallig langs tijdens een fietstochtje met zijn zoon Wouter. Vanaf dat moment is hij er altijd blijven komen. Het is het anker in zijn leven. Bij Trijntje Hoogdam, de eigenaresse van De Boterbloem vindt hij altijd een luisterend oor, 'een edele dame'. Tolsma heeft een bewogen leven achter de rug. Hij is geboren in Tilburg. Op jonge leeftijd scheidden zijn ouders en Sam ging bij zijn vader wonen. Dat boterde niet. Hij heeft er een autoriteitsprobleem aan overgehouden. Wat hem niet belette om op z'n vijftiende voor de marine te tekenen:,,ik was blij dat ik het huis uit kon." Makkelijk was de opleiding niet maar dankzij het goede advies van matroos Vis rolde hij er doorheen:,,hoe idioot de orders ook zijn, je doet het, maar je doet het wel fout. Dan vragen ze het geen tweede keer." Het laatste deel van zijn opleiding volgde hij bij de marine op Kattenburg. Na zes jaar kreeg hij daar zijn diploma. Nu kan het leven beginnen, dacht Sam en ging naar café Breda bij het Centraal Station om zich door een koppelbaas te laten ronselen. Honderd gulden per dag kon je toen in de havens verdienen, een ongekend bedrag. Er waren meer vrijbuiters die dat deden. Provo Hans Tuinman was erbij en fotograaf Cor Jaring wist precies welke koppelbaas het beste was. Het leven veranderde toen hij een heel mooi meisje ontmoette dat prompt zwanger van hem raakte. Ze trouwden en kregen een zoon. Daar hoorde een fatsoenlijke baan bij. Tolsma solliciteerde en kon op de bibliotheek van het Koninklijk Instituut voor de Tropen aan de slag. Een groter contrast met het vrijbuitersleven is niet denkbaar maar dat is typisch voor Tolsma, altijd switchen tussen de rauwe en de intellectuele kanten van de samenleving. Daar op het Tropeninstituut kreeg hij Chinese karakters onder ogen. Eigenlijk had hij altijd al willen studeren. Hoewel zijn marinediploma daarvoor onvoldoende was, lukte het hem toegelaten te worden tot het colloquium doctum van het Sinologisch Instituut in Leiden. En binnen de kortste keren zat hij op Taiwan om daar Chinees te leren. Ze vonden op het Sinologisch Instituut dat hij talent had. Vijf maanden lang werd hij op Taiwan ondergedompeld in de Chinese taal en terug in Nederland studeerde hij nog een jaar klassiek Chinees. Toen had hij genoeg bagage om Chinese poëzie te lezen. Daar was het hem allemaal om begonnen. Jaren later vinden we Sam terug in de Brabantse bossen met een kettingzaag. Zijn eerste huwelijk is op de klippen gelopen en hij is hertrouwd. Hij werkt bij een cultuurtechnisch bedrijf en in de bossen tussen allerlei rauw volk voelt hij zich prima thuis. Ze krijgen drie kinderen daar in Brabant. Het is een mooi leven tot Koning Alcohol zijn invloed steeds sterker doet gelden. Het dieptepunt was de arbeidsongeschiktheidsverklaring. Sam Tolsma moest zichzelf opnieuw uitvinden. Daar is creativiteit voor nodig en daar heeft is bij hem geen gebrek aan. Onlangs trad hij op in Zaal Honderd met zijn Chinese poëzie. Het was een succes. Wil iemand Chinees leren lezen voor een zacht prijsje, bel Sam Tolsma De Dienst Werk en Inkomen (DWI) verstrekt uitkeringen én helpt mensen aan werk, opleiding of dagbesteding. MUG noteert elke maand hun ervaringen. Deze maand: Wendy (40) doet administratief en receptiewerk.,,ik ben op allerlei vlakken bezig om mijn leven weer op de rails te zettten. Van de veertien jaar die ik drugsverslaafd ben geweest, was ik tien jaar dakloos. Veel mensen met een vergelijkbare achtergrond zijn alle motivatie verloren. De stabiliteit die zij missen, heb ik juist wel. Inmiddels woon ik samen en gebruik alleen nog methadon. En ik volg dat traject bij Pantar, waar ik via DWI terecht ben gekomen. Eerst verwezen ze me naar de sociale werkplaats. Maar daar bleek al snel dat mijn afstand tot de arbeidsmarkt minimaal is. Dat ik, ondanks mijn verleden, veel perspectieven heb. In januari 2009 begon ik vervolgens aan mijn huidige traject bij multicultureel centrum Podium Mozaïek. Ik doe er administratief en receptiewerk. Ik maak de kas op, verzorg de post, doe de administratie én ik doe baliewerk. Ondertussen volg ik een opleiding tot telefonist/receptionist, die DWI financiert. Volgende maand begin ik met de laatste twee modules. Daarna kan ik beginnen met een opleiding tot administratief medewerker. Ik vind het allemaal te gek. Op mijn werk mag ik mijn eigen tijd indelen en als ik eens eigen initiatief toon, wordt dat gewaardeerd. Bovendien heb ik de hele dag contact met verschillende mensen. Ik verdien er niet veel mee: ik krijg voor 24 uitlopend tot 32 uur per week een maandelijkse vergoeding van 67 euro stimuleringsgeld op mijn uitkering. Dat is niet erg. Ik snap heus wel dat ik door mijn verleden een achterstand heb opgebouwd. Ik zie dit werk dan ook als een investering in mijn toekomst, die ik steeds rooskleuriger zie. Ik hoop alleen maar dat ik straks niet op een saai kantoor kom te werken. In juli loopt mijn traject af, dan moet ik weer solliciteren. Ik wil graag administratief werk blijven doen maar wel voor een doelgroep waar ik zelf uit kom. Dakloosheid en verslaving zijn zo n groot deel van mijn leven geweest... Ik wil niet vergeten waar ik vandaan kom." Michiel Wetzer j u n i 2010 achtergrond 9

9 Gratis sporten voor kinderen met Utrechtse stadspas Christien Hidding Een laag inkomen is voor kinderen in de regio Utrecht geen belemmering meer om lid te worden van een sportvereniging. De U-pas, de Stadspas voor inwoners van Utrecht, Houten, Maarssen, De Bilt, Nieuwegein en IJsselstein die moeten rondkomen van een inkomen tot 125 procent van de bijstandsnorm, geeft korting op sportieve en culturele activiteiten. In 2008 heeft Utrecht het landelijk convenant Kinderen Doen Mee ondertekend. Doel van dit convenant is de participatie van kinderen in sport en cultuur met 50 procent te verhogen. Sindsdien kunnen U- pashouders tot en met zestien jaar gratis lid worden van sportverenigingen die zich hebben aangemeld. De contributie wordt dan voor 100% vergoed. De gemeente heeft hiervoor euro per jaar extra gereserveerd. De regeling is mogelijk gemaakt door Marka Spit, wethouder van Sociale Zaken (PvdA) in de vorige bestuursperiode:,,ik vind het heel belangrijk dat kinderen die willen sporten geen geld aan hun ouders hoeven te vragen.'' Inmiddels doen bijna alle Utrechtse verenigingen mee en regelmatig melden zich nieuwe aan. Kinderen met een U-pas kunnen zich zelf bij de sportvereniging van hun keuze aanmelden, waar men dan zorgt voor de declaratie van de contributie. Bovendien bestaat de mogelijkheid om bij het landelijke Jeugdsportfonds een tegemoetkoming te krijgen voor sportkleding of sportattributen. Dit fonds kan ook bijdragen als kinderen willen sporten bij een vereniging die zich niet bij de U-pas heeft aangesloten of als kinderen geen U-pas hebben. Aanvragen bij het Jeugdsportfonds kunnen alleen worden gedaan door een intermediair, bijvoorbeeld iemand uit de hulpverlening of het onderwijs. Een bijdrage van het Jeugdsportfonds bedraagt maximaal 225,- per jaar. Het belang van meedoen in de maatschappij in het algemeen en van sporten in het bijzonder, wordt breed onderschreven. Zo nam de Tweede Kamer in februari 2010 de motie Spekman/Blanksma aan, waarin van gemeenten meer inzet wordt geëist voor kinderen. Minister Donner omarmt de motie en schrijft aan de Tweede Kamer:,,Maatschappelijke participatie van een kind is van groot belang met het oog op zijn of haar kansen op De U-pas geeft in Utrecht korting op sportieve en culturele activiteiten. Fotocollage: Eddo Gorter een zelfredzame toekomst. Volgens het rapport 'Kunnen alle kinderen meedoen?' van het Sociaal-Cultureel Planbureau (mei 2009) zit een half miljoen kinderen tussen vijf en achttien jaar (ofwel één vijfde van het totaal) niet op een sportvereniging, muziekles, scouting of een andere activiteit. In ruim de helft van de gevallen ( ) geldt de financiële gezinssituatie als het struikelblok. In Amsterdam kregen mensen met een Stadspas vroeger een kortingscheque die kon worden ingeleverd bij een sportvereniging. Tegenwoordig is er een andere regeling. Ouders met een laag inkomen krijgen van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) een aanvraagformulier voor een zogeheten Scholierenvergoeding. Deze vergoeding is echter niet alleen bedoeld voor de kosten van het sporten, maar ook voor de kosten van deelname aan culturele activiteiten, en voor schoolkosten, zoals schoolspullen en schoolreisjes. De maximale bijdrage is 225 per jaar voor een basisschoolkind en 400 voor een kind in het voortgezet onderwijs. de andere kant van het loket Reclassering Nederland is streng doch rechtvaardig In de rubriek De andere kant van het loket vertellen ambtenaren of medewerkers van sociale instellingen over hun werk en hun ervaringen. De voornaamste taak van de reclassering is tegenwoordig het voorkomen en verminderen van crimineel gedrag. Reclassering Nederland bestaat uit drie afdelingen: Diagnose-advies, Werkstrafunit en Toezichthouding. Het werk van de reclassering begint wanneer iemand is opgepakt. Katinka van Eunen werkt als toezichthouder en vertelt wat dat inhoudt.,,wij zijn een zelfstandige organisatie. Justitie en het gevangeniswezen zijn onze belangrijkste opdrachtgevers. De verdachten en veroordeelden komen onder ons toezicht. Voor de zitting op de rechtbank maken wij een rapportage met een diagnose en advies naar de rechtbank. Aan de hand van het instrument RISc onderzoeken wij het leefgebied van de cliënt." RISc staat voor Recidive Inschattingsschalen en bestaat uit twaalf schalen: (1) Delictgeschiedenis; (2) Huidig delict en delictpatroon; (3) Huisvesting en wonen; (4) Opleiding, werk en leren; (5) Inkomen en omgaan met geld; (6) Relaties met partner, gezin en familie; (7) Relaties met vrienden en kennissen; (8) Drugsgebruik; (9) Alcoholgebruik; (10) Emotioneel welzijn; (11) Denkpatronen, gedrag en vaardigheden; (12) Houding. Samen vormen deze schalen de totaalscore die het risico op recidive (herhaling) aangeeft.,,we brengen hun leefgebied in kaart. Welke problemen staan in relatie tot het delict? Is het gepleegd in groepsverband? Hebben we te maken met psychische problemen? Wat is de aard van het delict, werd er geweld gebruikt? Was het impulsgedrag, is er sprake van gebrek aan een geweten? We halen ook informatie uit het proces-verbaal en spreken de wijkagent. Alles wordt geregistreerd in het systeem. In vrij korte tijd proberen wij een beeld te krijgen van iemands persoonlijkheid en omstandigheid. Eigenlijk hebben wij twee petten op. We houden toezicht maar bieden ook ondersteuning bij het nakomen van de gestelde voorwaarden. Dan worden er doelen voor de toekomst gesteld zoals training, behandeling, schuldhulpverlening. Daarover worden goede afspraken gemaakt. We begeleiden de cliënten met schulden, boetes en het vinden van huisvesting. Ons toezicht is verplicht, dus ze zitten niet op ons te wachten. Het delict wordt besproken. Snapt hij wat hij het slachtoffer heeft aange- Katinka van Eunen werkt als toezichthouder bij Reclassering Nederland. Foto: Ingrid de Groot daan? De één wil graag een beter leven en gaat daar gemotiveerd aan werken. Maar er zijn ook cliënten die zich niet realiseren wat ze hebben aangericht. Als ze iemand met een pistool hebben bedreigd, reageren ze verbaasd dat hun slachtoffer daar nog jaren last van heeft: Ik was toch niet van plan om te schieten. Ze kunnen niet verder denken dan zichzelf. Zelfinzicht kun je niet aanzetten met een knopje. Wij gaan ervan uit dat als iemand veroordeeld is, hij schuldig is. Ook al houdt hij zijn onschuld vol. Dat zijn natuurlijk moeilijke gevallen omdat zij niet gemotiveerd zijn te veranderen. Ik probeer altijd een aanknopingspunt te vinden, een trigger, om ze in beweging te krijgen. De laatste fase van hun straf kunnen delinquenten thuis uitzitten met een enkelband. Voorwaarden is dat de cliënt minimaal 26 uur per week werkt op een plek die ook aan onze eisen voldoet." Het uitgangspunt van Reclassering Nederland is een veiliger samenleving. Vroeger draaide alles om de delinquent. Tegenwoordig krijgt ook het slachtoffer een stem. 10 achtergrond j u n i 2010

10 Onderhoudsmonteur Peter legt de werking van de stroomafnemer uit aan leerlingen van het Wellantcollege. Foto: Ingrid de Groot Bliksemstages helpen vmbo'ers op weg Vereniging Jongeren Incorporated (Jinc) is de schakel tussen scholen en bedrijfsleven Arjan van Oorsouw Al op de basisschool stage lopen? Waarom niet. Als het om je toekomst gaat, kun je er niet vroeg genoeg bij zijn, vinden ze bij Jinc. Bedrijven zijn enthousiast. AL op je elfde weten wat je later wordt? Als het aan Jongeren Incorporated ( Jinc) ligt, mag dat best worden gestimuleerd. Jinc verzorgt stages voor vmbo-leerlingen én jawel, zelfs voor kinderen op de basisschool. Jinc-medewerker Cecilia Sigvardsdotter:,,Doel van de bliksemstages is kinderen over zichzelf te laten nadenken.'' Bliksemstages zijn ultra korte 'stages', eigenlijk schoolreisjes, voor kinderen van tien tot veertien. Tijdens de bliksemstages maken kinderen kennis met het bedrijfsleven. Leerlingen van de laatste klassen van de basisschool en de eerste klassen van het vmbo kunnen eraan meedoen, ter voorbereiding op een toekomstige beroepskeuze. Jinc regelt de bliksemstageplekken en bemiddelt tussen scholen en Deffy wordt liever voetballer dan trambestuurder bedrijven. Ballast Nedam, Albert Heijn, GGZ, verschillende banken en woningbouwverenigingen doen mee met de bliksemstages. Zij betalen contributie al naar gelang de grootte van het bedrijf. BartJan Commissaris heeft als directeur van basisschool De Polsstok in Amsterdam Zuidoost ervaring met de bliksemstages:,,de stages helpen schooluitval terugdringen. Heel veel kinderen komen als veertienjarige voor keuzes te staan die ze nog niet kunnen overzien. Dat ligt niet aan hun intelligentie maar heel vaak aan de omstandigheden waarin ze opgegroeid zijn en aan de sociale context. Yvon Mul, bovenbouwcoördinator van de P.J. Troelstraschool in Nieuw-West:,,Iedereen weet wel wat een postbode doet of een dokter of mensen in beroepen waarvoor je een bepaald uniform moet dragen. Maar laten we ING als voorbeeld nemen: dagelijks gaan mensen in hun gewone kloffie een kantoor binnen en doen daar van negen tot vijf iets, maar wat doen ze daar dan? Die kinderen hebben geen idee. Gerlinde van Raalte is adjunctdirecteur van Jinc:,,Je kunt het ook omkeren: wat doen die bliksemstages voor bedrijven? Zij komen niet snel in contact met vmbo'ers, en op deze manier komen ze er op een laagdrempelige manier mee in aanraking. Dat doet iets met kinderen én met managers. De leerlingen krijgen een korte presentatie van het bedrijf, daarna een rondleiding. We laten jongeren echt dingen doen. Ze moeten meewerken, broodjes bakken, een rechtszaak naspelen, een tram besturen. Er dient altijd een praktisch element bij te zitten. Levensechte ervaring is heel belangrijk. We willen dat ze ruiken en proeven wat nou een bedrijf is en hoe je je op de werkvloer gedraagt. Want daar gaat het vaak mis. Wij leren hen ook om zich goed te presenteren tijdens een eerste gesprek. Managers uit het bedrijfsleven spelen een rollenspel. De leerlingen doen altijd goed mee. Zeven vmbo'ers van het Wellantcollege in de Watergraafsmeer nemen op een woensdagochtend een kijkje in de GVB-tramremise aan de Havenstraat. Peter geeft uitleg over de werking van een tram. Hij is onderhoudsmonteur bij het GVB. De vmbo'ers mogen in de smeerput onder een tram kijken. Peter geeft uitleg over de twee remsystemen van het voertuig. Ze leren van welk materiaal het onderstel en de tramwielen zijn gemaakt. Ook krijgen ze een inkijkje in de bovenkant van de tram waar de computersystemen geplaatst zijn. Het leukste onderdeel is voor het laatst bewaard: een stukje rijden met de tram. Joey mag als eerste 'op de bok'. In zijn achteruit. Of trambestuurder hen wel wat lijkt? Deffy staat een voetbalcarrière voor ogen en Cerzino, Jamal, Yassin en Jamal weten het nog niet. Of ze voortaan anders in een tram zitten, nu ze weten hoe zo'n gevaarte werkt? Deffy gaat altijd met de bus en de anderen nemen ook nauwelijks de tram. Met een gereserveerde tram brengt bestuurder/instructeur Michel Klijnzoon de jongens veilig terug naar hun school in de Watergraafsmeer. Jinc verzorgt niet alleen voor jonge scholieren stages. Voor oudere vmbo-leerlingen, van vijftien en zestien jaar, is het project 'Ondernemen doe je zo' bedacht. Van Raalte:,,We onderzoeken met de leerlingen of het ondernemerschap iets voor hen is. De meeste leerlingen hebben daar irreële beelden bij: snel rijk, mooie auto. Samen met lokale ondernemers bekijken de leerlingen wat er binnen een bedrijf goed gaat en wat niet. Daarna moeten ze een praktijkopdracht maken onder begeleiding van coaches uit de bankwereld." Deze stages duren langer dan een dagdeel. De leerlingen zijn er doorgaans zo'n drie maanden mee zoet. In die drie maanden worden praktijk en theorie gecombineerd. Jinc heeft daarnaast nog zes projecten onder haar hoede: sollicitatietraining, training sociale vaardigheden, carrièrecoach, ict, kidzz academy en taaltrip. Met deze projecten bereikt Jinc jaarlijks ruim twaalfduizend basisschool- en vmbo-leerlingen. Alle Jinc-projecten hebben gemeen dat ze gericht zijn op beroepsoriëntatie en het vergroten van sociale en taalvaardigheden, die jongeren voor de arbeidsmarkt nodig hebben De begroting van Jinc bestaat voor meer dan de helft uit bijdragen van de deelnemende bedrijven. Jinc noemt zich 'redelijk onafhankelijk'. Gerlinde van Raalte, adjunct-directeur:,,we zijn niet afhankelijk van overheid en subsidies. Verder komt 20 procent van de begroting van stadsdelen en 20 procent van liefdadigheidsfondsen als het VSB-fonds en stichting DOEN. Met die subsidies zetten we nieuwe projecten op. Taaltrip bijvoorbeeld is speciaal bedoeld voor kinderen die een taalachterstand hebben. Ze gaan naar Schiphol, een bank, woningbouwcorporatie Far West, UPC of de natuur in. Daar leren ze moeilijke woorden in de juiste context. Als je ergens naar toe gaat, buiten je leefomgeving, werkt dat horizonverbredend. Kinderen zijn geneigd hun leefwereld als 'het centrum' te zien." j u n i 2010 achtergrond 11

11 'De gemeente gaat er volledig aan voorbij dat vrouwen kunnen kiezen voor dit vak.' Foto: John Melskens Ambitieus project voor de Wallen 'We constateerden dat mensenhandel veel wijder was verbreid, dan we dachten' Hansje Verbeek Het gemeentelijke Coalitieproject 1012 zorgt op de Wallen voor grote veranderingen in de prostitutiebranche. Doordat de focus op de bestrijding van criminaliteit ligt, schieten de prostituees er echter weinig mee op. Sommige toeristen keken vreemd op toen ze in Amsterdam kwamen: ze hadden thuis in de krant gelezen dat de Wallen gesloten waren. Dat is echter niet het geval en dat gaat ook niet gebeuren. Wel zijn er inmiddels zo n 100 ramen gesloten en zullen er nog meer dichtgaan. Dit plan maakt deel uit van het veel omvangrijker Coalitieproject 1012, zo genoemd naar het betreffende postcodegebied. Hiermee wil de gemeente misstanden en overlast aanpakken en de verloedering terugdraaien, om het gebied te transformeren tot een aantrekkelijk hart van Amsterdam.,,Het belangrijkste doel van het 1012-beleid voor de Wallen is het terugdringen van de criminaliteit, vertelt Els Iping kort voor haar afscheid als PvdA stadsdeelvoorzitter.,,het moet weer een Amsterdamse buurt worden, met een goede balans tussen wonen, werken en uitgaan. Criminaliteit krijg je nooit helemaal weg. Maar dat we als overheid niet de baas zijn, dat pikken we niet meer. Onderzoek van de commissie Van Traa in 1996 had laten zien dat een groot gedeelte van het Wallengebied in handen was van criminelen. Op 1 oktober 2000 werd prostitutie een legale branche. Sindsdien moeten exploitanten van prostitutiebedrijven een vergunning aanvragen. Zij worden sinds 1 juni 2003 bovendien getoetst aan de wet Bibob. Bij verdenking van malafide praktijken, kunnen zij hun vergunning weer verliezen. Wanneer in 2005 blijkt dat met al deze maatregelen de criminaliteit op de Wallen niet is verdwenen, worden er nieuwe plannen gemaakt. Deze resulteren in het Coalitieproject In december 2008 wordt de Strategienota gepresenteerd. In de nota staat dat van de 482 ramen er 290 mogen overblijven. Exploitant Charles Geerts wacht de uitkomst van de Bibob-procedure niet af en verkoopt in juni 2007 zijn panden voor 25 miljoen. Daarmee gaan er 65 ramen dicht en verliezen meer dan honderd vrouwen hun werkplek. Cindy is een van hen.,,we wisten pas een paar weken van tevoren dat we weg moesten. Er werd gezegd dat Geerts een crimineel is, maar ik had het er prima naar m n zin. Het was niet makkelijk om een andere goede kamer te vinden, omdat natuurlijk iedereen op zoek ging. Maar de meeste andere vrouwen heb ik daarna nooit meer gezien. De prostituees op het Oudekerksplein weten nog steeds niet wat hun te wachten staat. Alle ramen moeten daar weg. De eigenaar wil de panden echter niet verkopen en de exploitant kwam glansrijk door de Bibob. Els Iping zegt hierover:,,wij willen dat ze weggaan, daarover scheppen wij geen onzekerheid. We zullen daarom de bestemming van het Oudekerksplein wijzigen. Het nieuwe 1012-beleid moet ook een einde maken aan ernstige misstanden. In 2007 bleek uit onderzoek door de Nationale Recherche dat een Turks-Duitse bende al jarenlang op grote schaal en op gewelddadige manier prostituees uitbuitte. Deze vrouwen werkten in raambordelen met een vergunning. De onderzoekers schreven ook dat controleurs van raambordelen het percentage onvrijwillig werkende vrouwen schatten op 50-90%. Els Iping was geschokt.,,we moesten tot onze verbijstering constateren dat mensenhandel veel wijder was verbreid, dan we hadden gedacht. In het rapport 'Schone Schijn' uit 2008 van de Nationale Recherche, staat echter ook dat de activiteiten van de Turks-Duitse bende al een paar jaar bekend waren bij verschillende overheidsdiensten en journalisten. Ook had zowel een exploitant als een prostituee die niet voor de groep werkte, melding gedaan bij de politie. 'Dit duidt erop', aldus Schone Schijn, 'dat ook als er bruikbare signalen van mensenhandel voorhanden zijn, deze niet altijd adequaat worden aangepakt.' Bovendien meldt het rapport dat er op dat moment een aantal zaken over mogelijke mensenhandel lagen te wachten op behandeling. De laatste maanden en ook recent nog zijn er meerdere malen mensen opgepakt voor mensenhandel op de Wallen.,,Natuurlijk is dat een goede zaak, maar ik vind het heel erg dat de focus van het 1012-beleid zo zeer op mensenhandel is komen te liggen, zegt voormalig prostituee Mariska Majoor, die sinds 1994 het PIC (Prostitutie Informatie Centrum) runt op het Oudekerksplein.,,De gemeente gaat er volledig aan voorbij dat vrouwen kunnen kiezen voor dit vak. Vrouwen verdienen op deze manier hun geld en hebben er niets aan als hun werkplek wordt weggenomen en zij aan hun lot worden overgelaten. Vraag aan hen wat zij willen. Willen ze stoppen? Bied ze daarbij dan hulp. Willen ze blijven werken? Ondersteun ze daarbij dan ook. Verontwaardigd is Mariska Majoor over de miljoenen subsidie die naar het Scharlaken Koord zijn gegaan.,,dit is een christelijke instantie die weigert samen te werken met niet-christelijke organisaties en er alleen op gericht is om vrouwen uit de prostitutie te halen. Er moet juist meer gedaan worden aan empowerment, prostituees moeten weten wat hun rechten zijn. Ook in het rapport Schone Schijn wordt geconcludeerd dat het prostitutiebeleid vooral in het teken staat van het opsporen van mensenhandel en dat deze verweving nadelig is voor zowel een adequate aanpak van mensenhandel, als voor het tot stand komen van een goed prostitutiebeleid.,,schone Schijn wordt vaak gebruikt om het onderwerp mensenhandel op de agenda te krijgen, maar deze conclusie wordt merkwaardig genoeg niet overgenomen, zegt Marieke van Doorninck, fractievoorzitter van GroenLinks Amsterdam.,,Mensenhandel vindt plaats in sectoren waar het arbeidsrecht zwak is. Doordat het prostitutiebedrijf jarenlang illegaal was, is ook de sterke onafhankelijk prostituee zich niet bewust van haar rechten. Daardoor kan er makkelijk een sfeer ontstaan waar ruimte is voor misbruik van de meer kwetsbaren. Marieke van Doorninck vindt dat de gemeente er te weinig voor zorgt dat prostituees geïnformeerd worden over hun rechten en over de mogelijkheden om voor hun rechten op te komen.,,het arbeidsrecht is ontzettend belangrijk, anders gaat het recht van de sterkste gelden en dat is nooit het recht van de werknemer. Zolang je van de positieverbetering van prostituees geen speerpunt maakt, levert het prostitutiebeleid onvoldoende op. Het is droevig dat hiervan bijna tien jaar na de opheffing van het bordeelverbod nog zo weinig is terechtgekomen. Met het 1012-beleid hebben we de kans om dat te doorbreken, maar dat is tot nu toe nog niet gebeurd. We zijn op dezelfde manier met prostituees omgegaan als we al eeuwenlang doen. Dat moet veranderen als we het ambitieuze project voor de Wallen willen laten slagen. 12 achtergrond j u n i 2010

12 Tijdens het WK voetbal (van 11 juni tot en met 11 juli) is het Tropenmuseum omgebouwd tot een stadion en het Tropentheater tot een Afrikaanse voetbalkroeg. Interactief meedoen met het WK voetbal in het Tropenmuseum. Foto: archief Tropenmuseum Afrika scoort tijdens het WK in het Tropenmuseum Jos Verdonk Een dag na het begin van het WK voetbal op 11 juni trapt in het Tropenmuseum het interactief voetbalspektakel Afrika scoort! af.,,in Afrika wordt voetbal nog intensiever beleefd dan in Europa en het WK is niet alleen heel belangrijk voor het gastland, maar ook een collectieve boost voor het hele continent, zegt conservator Afrika Paul Faber. In het Tropenmuseum zijn beleving, spektakel en edutainment de sleutelwoorden. Bezoekers van 'Afrika scoort!' komen de expositieruimte binnen via een twaalf meter lange spelerstunnel, waarin het aanzwellend stadionrumoer wordt nagebootst. Prominent in de benedenzaal van het museum staat een 24 meter lange tribune opgesteld. Daarop wordt in woord en beeld de aanloop naar het WK getoond. Faber:,,Het is de bedoeling dat na afloop van de expositie deze tribune door Afrika gaat reizen. Deze is zo gemaakt dat hij ook buiten kan worden opgesteld." Bovenop de spelerstunnel is een heuse skybox gebouwd. Daar houden enkele sportredacteuren de expositie dagelijks actueel. De wall of fame is een wand van twaalf meter lang en drie meter hoog, die bij aanvang van het WK nog helemaal leeg is. Bezoekers van het museum kunnen iedere dag op de website van het Tropenmuseum stemmen op de mooiste voetbalfoto van de vorige dag, die dan op de reuzenwand een plekje krijgt. In de zaal staan zes goals opgesteld van de deelnemende Afrikaanse landen: Algerije, Ghana, Ivoorkust, Kameroen, Nigeria en gastland Zuid-Afrika. In deze doelen hangen teamfoto s, geschilderde portretten van sterspelers en fanartikelen zoals vlaggen, sjaaltjes en hoofddeksels. Ook de inmiddels beruchte, oorverdovende vuvuzelatoeters ontbreken uiteraard niet. In het midden van de zaal staat een mega voetbalspel. Daaraan kunnen bezoekers vier tegen vier een potje tafelvoetballen. Na elke derde goal krijgen de deelnemers als extra uitdaging een quizvraag over het WK te beantwoorden. Tijdens het toernooi is het Tropentheater omgetoverd tot een Afrikaans sportcafé. De wedstrijden van de Afrikaanse landen en Oranje zijn er te zien op een groot scherm en worden ter plekke becommentarieerd door deskundigen van het Afrikaanse voetbal. Uit de tapkasten van het Soeterijncafé stroomt op deze avonden uitsluitend Afrikaans bier. De toegang tot deze voetbalavondjes is gratis.,,ik verheug mij het meest op Nederland-Kameroen. Dan zit ik in de zaal met een delegatie Kameroenezen. Ik vind het leuk als Kameroen wint, maar met Nederlands succes ben ik als voetballiefhebber natuurlijk ook blij", zegt Faber. Tropenmuseum Linnaeusstraat 2 Lezen over boeken op het web Het logo van de Papieren Man op internet Peter van Lieshout Een van de zegeningen van het internet is het enorme geheugen. Via je laptop of PC ben je met een druk op de knop niet alleen van het laatste nieuws op de hoogte. Kranten en tijdschriften gooien oude, uitgelezen nummers namelijk niet in de papierbak. Heel veel artikelen worden voor de, voorlopige, eeuwigheid opgeborgen in archieven die hun deuren nooit op slot doen. Vooral voor wie van het ouderwetse boeken lezen houdt is dat een uitkomst. Een ware lezer kiest zijn leesvoer namelijk niet op basis van bestsellerlijstjes of genre (Scandinavische thrillers!), maar eerder aan de hand van eigen en andermans ervaringen. Recensies door kritische besprekers, al dan niet beroeps, spelen een belangrijke rol. Alleen is het een enorme klus om alle boekenbijlagen wekelijks of maandelijks op de voet te volgen. En te bewaren natuurlijk, want geen mens is zo gek om uitsluitend net verschenen boeken uit te kiezen. Gelukkig zijn er websites die een snelle toegang bieden tot literaire informatie. Meningen, standpunten, nieuwtjes en schrijversinterviews, afkomstig uit alle, ook internationale hoeken en gaten van de nog gewone papieren media, zijn te vinden op De Papieren Man. Die site wordt met ijzeren regelmaat aangevuld, iedere dag opnieuw. Onlangs is zijn aanbod verder uitgebreid met een nieuwe rubriek, waarin een fikse selectie van de literatuurrecensies in een aantal vooraanstaande Nederlandse en Vlaamse kranten en weekbladen staan. Dit gebeurt in samenwerking met Athenaeum Boekhandel, die de Nederlandse pers al voor zijn rekening neemt op zijn eigen onvolprezen, ook dagelijks ververste, website. De Papieren Man voegt daar nu de boekenbijlages van De Morgen, De Standaard, Knack en Humo aan toe. Echt een aanrader., want zomertijd is lezerstijd. Mode met een missie Het atelier van Mode met een Missie. Foto: John Melskens Thea Golverdingen Met modelabel Ami-e-toi willen de vrouwen van 'Mode met een Missie' de modewereld veroveren. Alles wordt gemaakt door vrouwen die in een moeilijke situatie zijn beland. De eerste ateliers werden in 2005 in Nijmegen en Arnhem geopend. Momenteel zijn er in zeven steden ateliers. Thuislozenorganisatie HVO-Querido doet sinds 2008 mee. Het atelier in Amsterdam zit in de oude brandweerkazerne aan het Haarlemmerplein. Die is omgebouwd tot een trendy werkruimte. Na de zomer wordt het atelier officieel geopend. Momenteel werken er 12 vrouwen mee aan de nieuwste collectie. We hebben dezelfde achtergrond als de initiatiefnemers Jacqueline van Lent en Rietje Compiet, zegt Hilde Appelman. Samen met collega Pien Rietveld runt zij het atelier. We werken allemaal in de zorg en hebben daarnaast ook allemaal een creatieve achtergrond. De ontwerpen worden gemaakt door modeontwerpers van de Modeacademie in Arnhem waar Mode met een Missie nauw mee samenwerkt. De collectie wordt ieder jaar getoond tijdens een modeshow op de Arnhemse Biënnale, een toonaangevend internationaal modeevenement. De eerste winkel van Ami-e-toi is vorig jaar in Arnhem geopend. De prijzen zijn niet laag, het gaat immers om een echt chique kledingmerk. Appelman: We werken met dure stoffen zoals zijde, wol en kasjmier en in ieder kledingstuk wordt een tweedehands item verwerkt. Dat kan een stukje kant zijn of een biesje uit een ander kledingstuk. Het idee hierachter is dat alles een tweede kans verdient. Het is immers ook de bedoeling dat de vrouwen een nieuwe start kunnen maken. Zo wil Saskia Boonstra (naam gefingeerd), één van de medewerkers, een modeopleiding gaan volgen. Aanmelden: j u n i 2010 kunst & cultuur 13

13 Ramsj literair podium Lezen op de Dam Elke lente en zomer worden op een aantal zondagen boekenmarkten georganiseerd in Amsterdam. Vaste locaties zijn de Dam, het Marie Heinekenplein en aan de Amstel bij het Muziektheater. 'Boeken op de Dam' is een grote markt met zo n tachtig kramen, opgesteld in acht lange rijen. Het thema van de mei-editie was Indonesië, maar lang niet alle deelnemers hielden zich daar aan. Het aanbod op de Dam is zeer breed. In de eerste plaats zijn er vanzelfsprekend heel veel boeken: van tweedehands, (drie voor vijf euro), tot zeldzaam antiquarisch en nagenoeg onbetaalbaar. Maar er worden ook cd s, dvd s en vinyl verkocht en voorts prenten en schoolkaarten. Ergens op een tafeltje staat zelfs een schoenendoos met edelstenen voor één euro. Het aanbod is divers: van Fokken met dwerggeiten tot een boek met de wel heel gezellige titel Huidziekten in de beeldende kunst. Hans Versluis van antiquariaat Ex Libris komt uit Bergen op Zoom en staat al voor de zesde keer op de Dam. Naast de kraam van de familie Versluis staat Vincent met vooral kinderboeken, stripalbums en curiosa. Vincent heeft een veilinghuis in Amsterdam en doet dit er voor de lol bij. Hier kun je terecht voor het complete werk van Kapitein Rob, een gewild verzamelobject voor jongens van boven de vijftig, maar ook voor een vintagebordspelletje met Tom Poes in de hoofdrol. Marieke Lont van het Amsterdamse Antiquariaat Lont is gespecialiseerd in tweedehands kinderboeken, maar doet ook in theologie en filosofie.,,het leuke van de boekenmarkt hier op de Dam is dat er ook heel veel mensen toevallig langskomen, zoals toeristen en dagjesmensen. Ik zeg altijd: mensen kopen geen boeken, maar jeugdsentiment. Op een tafeltje dat ietwat verweesd tussen de kraampjes staat wordt de tragische ondergang van Whitney Houston even treffend als genadeloos geïllustreerd. Haar Songbook is afgeprijsd van 16,50 naar 5,-. Aan het einde van de middag ligt er nog een heel stapeltje. Jos Verdonk Zo 13 juni: boeken aan de Amstel Zo 11 juli :boeken op de Dam info: In café Festina Lente aan de Looiersgracht Lente treden dichters op tijdens de Jordanese versie van poetry slam. Foto: Ingrid de Groot In dichterscafé wordt langzaam gehaast Schrijven is een eenzame bezigheid. Daarom zoeken woordkunstenaars een podium. MUG bezoekt maandelijks een literair optreden. Jos Verdonk Festina Lente is een eetcafé in de Jordaan met een hart voor poëzie. Het café organiseert regelmatig dichterlijke activiteiten, zoals de maandelijkse Poëzieslag. En zo n poëzie-avond is niet suf, moeilijk of elitair. Tijdens de laatste reguliere editie van alweer het twaalfde seizoen is de kleine kroeg tot de nok toe gevuld met vooral vrolijke twintigers en dertigers. Festina Lente, Latijn voor haast u langzaam, is een van de eerste gelegenheden in Nederland waar poetry slams werden gehouden. Poetry slam is een fenomeen dat in de jaren zeventig in Amerika is ontstaan. Tijdens zo n slam nemen dichters het op een podium tegen elkaar op en zijn de voordracht en de performance minstens zo belangrijk als de MUGWEBWINKEL AANBIEDINGEN gedichten zelf. Eind jaren negentig waaide deze laagdrempelige theatervorm over naar Europa. Poëzieslag, de Jordanese variant van poetry slam, is een soort Idols voor dichters. Tijdens de eerste ronde treden alle deelnemers maximaal drie minuten op. De jury laat vier of vijf dichters doorgaan naar de tweede ronde, waarin de spreektijd een minuut langer is. In de finale nemen twee finalisten plus de publieksfavoriet het vijf minuten tegen elkaar op. In het pand waar Festina Lente is gevestigd, zit al meer dan honderd jaar een café. Gedurende die jaren heeft het café diverse namen en eigenaars gehad. Eén van die namen was Bohemia, in de jaren vijftig een begrip onder jazz-liefhebbers. In Bohemia hebben onder andere Theo Loevendie en Chet Baker staan jammen op de plek waar nu de keuken van het eetcafé is. Bohemia was ook de plek waar Simon Vinkenoog ( ) in 1957 in contact kwam met de Amerikaanse beatdichter Allen Ginsberg. Vinkenoog bleef tot aan zijn dood onlosmakelijk verbonden aan Festina. Jarenlang was hij juryvoorzitter van de Poëzieslag. Zijn weduwe en muze Edith Ringnalda is inmiddels benoemd tot eregast voor eeuwig van de Poëzieslagen. John Coltrane: Kind of Coltrane (cd) 9,99 Visite In het gras bij de haagbeuk rond de tuintafel viert het feest De armen ze liggen op tafel of steken een vorkje gebak af De visite spreekt en eet en is het met acht hoofden eens Die Arno is een hele vent de regering regeert en de aarde wordt warmer van al dat gedraai De visite knikt en slikt en viert dat het verjaardag is Pim te Bokkel (uit: De dingen de dingen de dans en de dingen (2010)) Miles Davis: Kind of Davis (cd) 9,99 Behalve café en podium is Festina Lente ook een bescheiden galerie. Voor de finale begint wordt op luchtige wijze nog even de expositie Vermist: Arno geopend. Dit multidisciplinaire kunstproject is een initiatief van een groepje jonge dichters dat zichzelf 'Rauwe Uiwe noemt. Bij een serie dia s hebben ze gedichten geschreven waarin het jongetje Arno centraal staat, die op zijn eigen verjaardagspartijtje besluit weg te lopen. De rauwe uien zijn niet te beroerd om tijdens hun voordrachten elkaar en elkanders werk onderuit te halen. Uiteindelijk kiest de jury voor de met nasaal stemgeluid voorgedragen, zwaarmoedige gedichten van Marcel van Dijk. Juryvoorzitter Rick de Leeuw roemt de 'woedende gereformeerdheid' van Van Dijks gedichten. Er is ook een verrassing: finaliste Kira Wuck en de publiekslieveling, de markante, groots gebarende voordrachtskunstenaar Daan Doesborgh, krijgen een wildcard voor de jaarfinale. Erik Jan Harmens, een van juryleden, heeft nog wat tips voor potentiele poetry-slammers die een poging willen wagen.,,zorg dat je genoeg goede gedichten hebt voor de drie rondes. Spreek verstaanbaar en durf het publiek aan te kijken, dus zorg ervoor dat je je teksten enigszins kent. En draag nooit excuses aan zoals ik ben zenuwachtig of ik ben verkouden'. Het is ook niet zo handig om vlak voor je optreden te gaan drinken of blowen..." De jaarfinale van Poëzieslag vindt zaterdagmiddag 12 juni plaats, op de brug voor Festina Lente over de Looiersgracht en tijdens het Lovers Festival. Thelonius Monk: Kind of Monk (cd) 9,99 14 kunst & cultuur j u n i 2010

14 Buitenpret in Ruigoord bij het Pinksterfestival Vurige Tongen. Foto: John Melskens Tussen tuinfeest en mini-woodstock De zomer barst van de openluchtevenementen: een bonte verzameling van stijlen Kom mee naar buiten allemaal / Dan zoeken wij de wielewaal / En horen wij die muzikant / Dan is zomer weer in 't land! Peter van Lieshout Het festivalseizoen is weer in volle gang. Overal in het land worden muzikale en/of theatrale openluchtevenementen op touw gezet. Soms gericht op een bepaald genre, vaak in de vorm van een bonte mix van stijlen, gespeeld en gezongen door bekende namen of juist lokale waaghalzen. Op pleinen en markten, langs grachten en werven of gewoon in de wei. In omvang variërend van een uit de kluiten gewassen tuinfeest tot een waarachtig mini-woodstock. In de zomermaanden juni, juli, augustus en, vooruit, september is er tussen Delfzijl en Vaals keus uit maar liefst 368 een- of meerdaagse festivals. Een op drie is gratis toegankelijk! De website biedt een uitputtend overzicht van al het gebodene, en doorklikmogelijkheden naar de thuispagina's van de organisatoren. Poëzie Wel gratis toegang, maar eigenlijk ook weer niet. In Rotterdam hanteren ze het aloude principe van het rondgaan met de hoed. Na een avond genieten van allerhande soorten poëzie drukken de bezoekers hun waardering uit in harde munt of knisperende flap. Brengt meer in het laatje dan de kassa vooraf, zo is de ervaring. Het 41e Poetry International Festival plaatst de internationale poëzie van 11 tot en met 18 juni a.s. opnieuw in het middelpunt. Vierentwintig dichters uit de hele wereld van Afghanistan tot de Verenigde Staten, van Brazilië tot Zuid Korea, van Soedan tot Rusland komen naar de Rotterdamse Schouwburg. Het festival gaat op zoek naar de grens tussen poëzie en proza. Ook poëzie uit de Verenigde Staten krijgt aandacht. Daarnaast zijn er vele speciale programma's, over de verzen van Wislawa Szymborska, over tweetalige dichters met Fernando Pessoa als vertrekpunt, over de epiek van Herman Gorter,over het eeuwenoude epos Layla en Madjnun, de Perzisch Arabische voorlopers van Shakespeares Romeo en Julia en nog veel meer. Het festival start op vrijdag 11 juni met 'Amerika! Amerika!', een avond met Rotterdamse dichters over de nostalgie van de Holland- Amerikalijn. Er is poëzietheater, digitale poëzie, kunstfilms, achtergronden, interviews, debat en nog veel meer. Een doorlopende poëzieparade biedt op zaterdag 12 juni een vooruitblik op de week en vormt daarmee de officiële opening van het festival. Een witte nacht Nuit Blanche, een festival dat wereldwijd al veel bekendheid geniet, is eindelijk ook naar Nederland overgewaaid. Op 19 juni zal Nuit Blanche plaatsvinden. Twaalf uur lang zal Amsterdam worden omgetoverd tot een groot podium. Speciale plekken, betoverende hoekjes, straten en locaties en vooral veel kunstdisciplines zullen in deze nacht voorbijkomen. Nuit Blanche is voor iedereen gratis toegankelijk en duurt vanaf tot uur in de morgen. Er zijn dit jaar twaalf verschillende kunstprojecten verdeeld over zo'n zeven locaties in de stad. Zelfs een mobiel project dat met de telefoon gespeeld wordt is toegevoegd aan de programmering. Reuring in Purmerend Verrassend snel te bereiken met trein, bus of fiets. Of maak 's ochtends vroeg een fraaie wandeltocht via natuurgebied Het Twiske. Aan de noordpunt gewoon rechtdoor, spoorlijn volgen tot het stadje zich aandient. Van dinsdag 22 juni tot en met 27 juni is er van alles te beleven. Reuring is een internationaal zomerfestival met een zeer gevarieerd programma dat bol staat van spektakel, theater, dans, muziek en straattheater uit binnen- en buitenland. Op bijzondere locaties, rond het festivalhart in de binnenstad en in het Leeghwaterpark. De meeste optredens zijn gratis te bezoeken, evenementen binnenshuis rekenen wel entree. Aan de oever van de Sloterplas Van vrijdag 25 juni tot en met zondag 27 juni weer een gratis festival aan de waterkant. Het Sloterplas Festival biedt een keur aan culturele activiteiten en swingende muziek met als klap op de vuurpijl op de laatste dag een fenomenale muzikale uitsmijter met onder andere The Jig die na hun cd-presentatie en optreden in Paradiso hot zijn. Herrie aan de Zaan Zaterdag 26 juni barst het Moisefestival los, even buiten Zaandam gesitueerd, van twaalf uur s middags tot de klok van middernacht. Het Moisefestival is een jaarlijks terugkerend gratis festival met muziek, dans en mode. Ook dit jaar is weer driftig gezocht naar bands, theateracts, films & videokunst, beeldende kunst en niet te vergeten veel vrijwilligers. Zestien bands geven acte de presence. Verbroken ketenen Keti Koti, een Surinaams begrip, betekent 'Verbroken Ketenen'. Het symboliseert de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863 in de toenmalige koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen en daarmee de afsluiting van een sinistere periode in de Nederlandse geschiedenis. De stad Amsterdam, historisch verbonden met de transatlantische slavenhandel, wil samen met het NiNsee de aanzet geven om de viering van de afschaffing van de slavernij en de herdenking van het slavernijverleden een brede en nationale basis te geven. Met het jaarlijkse gratis Keti Koti Festival op 1 juli staat Nederland stil bij het verleden en kijkt vooruit naar de toekomst; we vieren vrijheid, gelijkheid en verbondenheid. Het Keti Koti Festival moet een nieuwe impuls geven aan de herdenkingen, rites en feesten die soms jarenlang weggemoffeld zijn in buurthuizen en achteraf barretjes. Het grootste gratis jazzfestijn Haarlem Jazzstad is het grootste gratis jazzfestival van Europa. Met elk jaar vele duizenden bezoekers in de monumentale binnenstad van Haarlem. Overal in de stad staan podia opgesteld. En er wordt een verjaardag gevierd. Dit jaar alweer de 30ste editie van Haarlem Jazzstad! Het evenement vindt plaats vanaf woensdag 18 augustus tot en met zondag 22 augustus. j u n i 2010 kunst & cultuur 15

15 agenda cultuur 1 Inez van Lamsweerde, Vinoodh Matadin Anastasia 1994 Zaterdag 5 t/m zondag 27 juni De eerste foto s van Amsterdam Het Stadsarchief presenteert de mooiste foto s van Amsterdam uit de beginperiode van de fotografie. Met een slaperig Amsterdam voor de grote stadsuitbreiding rond In de tentoonstelling zijn prachtige stadsgezichten te zien in stereofoto s, een soort 3D. Door de lange belichtingstijden is iedere beweging uitgewist en lijkt de in werkelijkheid zo dichtbevolkte stad verlaten en leeg. Stadsarchief Amsterdam, Vijzelstraat 32 info www. stadsarchief.amsterdam.nl open di t/m vrijdag 10:00-17:00 za/zo 11:00 17:00 toegang 5 met stadspas 3 met junibon gratis Zo 6 juni t/m zo 29 augustus Vondelpark Openluchttheater Zondag 6 juni gaat het nieuwe seizoen van het Vondelpark Openluchttheater van start. De officiële opening wordt om 16:00 uur verricht door Brigitte Kaandorp. Voordat zij dat doet is er om 14:30 uur een concert van Beans & Fatback. Na de opening speelt Moke (vanaf 16:15 uur). De hele zomer zijn er voorstellingen: op vrijdagavond is er dans, op zaterdagmiddag zijn er jeugdvoorstellingen en jazz-optredens en op zaterdagavond is er cabaret en lichte muziek. De zondag is de dag van de muziek, variërend van pop tot Nederlandstalig, en van klassiek tot wereldmuziek. Vondelpark Openluchttheater info nl. Toegang gratis Zondag 6 juni Hindoestani/Sarawati Art festival De herdenking van 137 jaar Hindoestaanse immigratie India-Suriname- Nederland is de aanleiding voor dit festival vol rituele Baithak Gana muziek en dans uit Suriname. Deze kunstvormen zijn in India ontstaan en ontwikkelden zich in Suriname als versterking van de mystieke beleving van de Hindoestanen. Het publiek zal zeker in hogere sferen raken. Bijmerparktheater, Anton de Komplein 240 info www. bijlmerparktheater.nl aanvang 15:00 toegang 10 stadspas 7,50 Dinsdag 8 t/m dinsdag 29 juni Topfilms in de 50Plus Biosoop Geen drukte en dus ontspannen genieten van topfilms. Elke dinsdag om 13:30 uur in Pathé Tuschinski en Arena, op donderdag om 13:30 uur alleen in Pathé Tuschinski. Koffie met koek in de pauze is inbegrepen. In Pathé Arena kan gekozen worden uit Vicky Christina Barcelona (1 juni) Bride Flight (8 en 15 juni) en Gran Torino (22 en 29 juni). In Pathé Tuschinski tussen Revolutionary Road (8, 10 en 15 juni) en Australia (17, 22, 24 en 29 juni). Pathé Tuschinski, Reguliersbreestraat 26-34, Pathé Arena, Arenaboulevard 600 info aanvang 13:30 toegang 6,50 met stadspas 5 met junibon gratis Vrijdag 11 juni Faber Zomer Festival Comedy, rap en hiphop, film en muziektheater. Acteur Peter Faber presenteert elke vrijdag-, zaterdagen zondagavond in Theater Het Zonnehuis verschillende voorstellingen uit zijn repertoire. Met onder andere Caveman, Fabels van Fo en Dagboek van een Gek. Er zijn ook gastoptredens van bijvoorbeeld Helmert Woudenberg, die met Waterman een aangrijpend onderduikverhaal brengt, twee jonge actrices met hun muziektheatervoorstelling Eva&Eva en De Lijpe Chickies met Urban Improv Comedy. Zondag 27 juni wordt het festival op feestelijke wijze afgesloten. Theater Het Zonnehuis, Zonneplein 29 Amsterdam-Noord info aanvang 20:30 toegang 7,50/ 10 met stadspas 6,75/ 9 met junibon gratis Zaterdag 12 juni Rock n rollfestival Zeeburg Wie zich voor een paar uurtjes in de fifties wil wanen moet zaterdag 12 juni naar eiland Zeeburg komen. Daar wordt, voor de vijentwintigste keer, D-Day gehouden, wat staat voor Nederlands grootste openlucht rock n rollfestival. Zes bands gaan los, er is een grote fifties-markt en er zijn tientallen old-timers te bezichtigen. Bier kost nog steeds slechts 1,50. Cruise-Inn, Zuiderzeeweg tussen de Schellingwouderbruggen in openbaar vervoer bus 37 en tram 26 info www. cruise-inn.com aanvang 14:00 parkeren en toegang gratis Donderdag 17 en vrijdag 18 juni Musicalproductie Als je Valt Altijd iets van maken, meisjes, als je valt (Sonia Gaskell). In een situatie verzeild raken die anders loopt dan gedacht. Hoe red je je hieruit zonder gezichtsverlies? Iedereen kent het. Het citaat van de beroemde Russiche choreografe gold als vertrekpunt voor deze productie. Een muzikale voorstelling met veel zang en dans en hilarische scenes. Cultuurcentrum VU Griffioen, Uilenstede 106, Amstelveen info www. grifioen.vu.nl aanvang 20:30 toegang 7 met stadspas 5 Vrijdag 18 t/m zondag 20 juni Open tuinen dagen Thema van de open tuinen dagen is dit jaar hofjes en gezamenlijke tuinen. Verschillende gesloten hofjes gaan deze dagen open voor publiek. Rolstoelen, kinderwagens en honden kunnen helaas niet worden toegelaten. Langs veel adressen vaart een boot. Verkooppunten en startadressen: Amnesty, Bijbels Museum, Museum Van Loon, Huis Marseille en Museum Willet Holthuysen info open 10:00-17:00 toegang passe-partout 15 met junibon gratis Za 19 juni t/m zaterdag 17 juli From Engineers of Yesterday Dirk Polak, zanger van de cultband Mecano, maakt sinds 1977 Meccanowerken (schilderijen, objecten, tekeningen), volledig gebaseerd op het speelgoed Meccano. Hij zal bij Radar Architecture & Art 25 werken tonen. Naast enkele losse werken is er een hommage te zien aan de grote en raadselachtige Franse schrijver Alfred Jarry (schrijver van o.a. Pere Ubu). Radar Achitecture & Art, Eerste Rozendwarsstraat 17hs info www. radar-amsterdam.com open vrij/za 13:00 17:00 toegang gratis Zondag 20 juni Amsterdams Roots Festival In het Oosterpark is weer een uitgebreid programma op zes podia met internationale, nationale en veel jonge bands. Naast muziek is er ook een uitgebreid dans- en kinderprogramma en een grote wereldmarkt met meer dan 100 kramen. Optredens onder andere van zangeres Lura (Kaapverdië), Amazigh (Frankrijk/Algerije), La Pegatina (Barcelona), Pamberi Steel Orchestra (Trinidad) Hanggai (Peking), ChobQuibTown (Bogota) en Gipsy.cz (Tsjechië). Oosterpark info toegang gratis Do 24 t/m dinsdag 29 juni Toneel: Trojaans rouwen Trojaans rouwen is de afstudeervoorstelling van Milona Reigman aan de Regie Opleidng van de Amsterdamse Theaterschool. Voor deze voorstelling bewerkte zij Trojaanse Vrouwen van Euripides tot een muziektheatervoorstelling over de troost van het samenzijn en het belang van rituelen. Maandag 28 en dinsdag 29 juni voorstelling in het kader van het Its Festival dat van 24 juni t/m vrijdag 2 juli in de stad plaats vindt met meer dan 200 theatertalenten in meer dan 70 producties. Frascati wg, M.v.B. Bastiaanseweg 54 Info Its Festival www. itsfestival.nl www. theaterfrascati.nl aanvang 20:30 toegang 12 met stadspas 8,50 1 Vrij 25 juni t/m wo 15 september Pretty Much Everything Overzichtstentoonstelling Pretty Much Everything van de wereldberoemde fotografen Inez van Lamsweerde en Vinoodh Matadin die balanceren tussen surrealistische kunst en mode. In Foam zijn ongeveer 300 foto s te zien die 25 jaar geschiedenis van het duo beslaan. Kunstfoto s, mode-foto s en portretten, een chronologische volgorde ontbreekt. De twee kunstenaars werken wonen sinds 1995 in New York. Foam Fotografiemuseum, Keizersgracht 609 info nl open 10:00-18:00 do/ vr 10:00 21:00 gesloten 21 t/m 24 juni toegang 8 studenten/65+ 5,50 stadspas 4 tot 12 jr. gratis 16 kunst & cultuur j u n i 2010

16 agenda politiek Zaterdag 5 juni Het recht van rechts De Balie is een avond lang weer rechtbank. Rechts Nederland wil bezuinigen op 'linkse hobby's'. Drie rechtse stellingen over zorg en belastingverlaging en misdaadbestrijding zijn in het geding. Met een objectieve rechter, pleitende advocaten, getuigen pro en contra en het publiek als jury. De Balie, Kleine- Gartmanplantsoen 10 Informatie en reserveren Aanvang 20:30 Toegang gratis Zaterdag 5 juni Politiek en Cultuur Landelijk verkiezingsdebat onder leiding van Felix Rottenberg. De economische crisis heeft gevolgen voor cultuur. Sommige politici willen fors bezuinigen. Met cultuurwoordvoerders van alle landelijke partijen. Centrale Bibliotheek, Oosterdoksstraat 110 Aanvang 15:00 Toegang gratis Zondag 6 juni De links/rechts-show Ontdek waar je staat: ben je echt zo links of juist veel rechtser dan je lief is? Deze show biedt vooral hoop: er wordt toegewerkt naar nieuwe politieke kleuren en klanken. Linksom of rechtsaf. De Balie, Kleine- Gartmanplantsoen 10 Aanvang 20:30 Toegang gratis Zondag 6 juni Het Grote Verkiezingsgala Nog geen idee op wie te stemmen? Lijsttrekkers vertellen wat hun plannen zijn. En volop cabaretiers, schrijvers en muziek. Paradiso, Weteringschans 6-8 Informatie en reserveren Aanvang 19:00 Toegang 12,50 Zondag 6 juni Linkse kerkdienst Een echte kerkdienst! Een linkse preek vol dogma's, tien linkse geboden, mogelijkheid tot biechten, getuigenissen, belijdenissen en het avondmaal. En samenzang, begeleid door organist en huisband. De Balie, Kleine- Gartmanplantsoen 10 info Reserveren Aanvang 15:00 Toegang gratis Woensdag 16 juni Slangenbezweerders Wat zijn de economische en psychologische gevolgen van de crisis? Econoom Arnold Heertje en interviewer Hans Ruineman belichten beide zijden. Centrale Bibliotheek, Oosterdoksstraat 110 Aanvang 20:00 Toegang gratis Dinsdag 22 juni Not in my Backyard Steeds meer toeristen trekken elke zomer, het liefst per vliegtuig, naar steeds exotischer oorden. Maar hoe veilig zijn die? Wat betekent onze komst voor de locale bevolking? De Balie, Kleine- Gartmanplantsoen 10 Informatie en reserveren Aanvang 20:30 T oegang 7 / 5 Blowup van deze foto is te zien in de Openbare Bibliotheek (OBA) op het Oosterdokseiland op de vijfde etage bij het hobbyplein (mogelijk gemaakt door MUG en Amsterdams Fonds voor de Kunsten). Empty your Pocket Robbert Dijkgraaf Fotoproject George Maas Robbert Dijkgraaf is wis- en natuurkundige en hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Ook is hij betrokken bij de deeltjesversneller in Zwitserland.,,De foto is gemaakt in het Academisch Cultureel Centrum aan het Spui, waar ik een lezing gaf. De spullen die ik voor me heb, zijn redelijk representatief voor de gangbare inhoud van mijn zakken. Ik mis alleen mijn portemonnee: ik denk dat ik die per ongeluk thuis heb laten liggen. Wat ik wel bij me heb, is de standaard handelswaar voor een reiziger van de wetenschap. Ik voel me wel eens een huis-aanhuisverkoper die steeds hetzelfde probeert te verkopen. Er liggen twee telefoons: eentje voor privé en één voor zakelijk gebruik. Het privé-toestel gebruik ik om te bellen, met mijn zakelijke telefoon mail ik vooral. Ik stuur eindeloos veel tjes, soms wel honderden per dag. En dat gaat uitstekend met die telefoon. Je ziet ook nog een paar pennen liggen. Daar ligt één hele mooie tussen, die is voor officiële documenten. Vaak heb ik ook van die hele dunne stiften bij me, handig wanneer ik hele lange formules moet opschrijven. En natuurlijk een rode stift, speciaal voor fouten. Je ziet nog wat visitekaartjes en een usb-stick. Ik geef veel voordrachten en daarom heb ik die altijd bij me. Aan mijn sleutelbos hangt een bonuskaart van Albert Heijn. Het zou best kunnen dat ik die nog op mijn naam heb geregistreerd en daarmee help ik Big Brother aan het meest waardevolle dat er is: informatie. Mensen kijken mee. Zelf ben ik veel op internet en ik ben me er van bewust dat ik overal voetsporen achterlaat. En dat geldt ook voor mobiele telefoons: mensen ervaren dat als vrijheid. Maar alles wordt geregistreerd. Dat is een interessante gedachte, waar ik eigenlijk te weinig bij stilsta. Waar het Higgs-deeltje ligt, vraagt u? Als het goed is, barst het op de foto van die deeltjes... Michiel Wetzer j u n i 2010 kunst & cultuur 17

17 JONG EN SLIM Tekst: Marcel Schor, Sanne Rooimans Studenten protesteren 'Studeren is straks alleen maar voor de rijken' MENTOR Luidruchtig demonstreerden een paar duizend studenten op het Museumplein tegen de dreigende bezuinigingsplannen op het wetenschappelijken hoger beroepsonderwijs Honderden oranje ballonnen met flyers gingen vorige maand op het Museumplein de lucht in richting politiek Den Haag. Boze studenten uit alle hoeken van het land protesteerden hiermee tegen de voorgestelde bezuinigingsmaatregelen: afschaffing van de basisbeurs, verhoging van het collegegeld en het omzetten van de OV-studentenkaart in een kortingskaart. Baas in eigen beurs, ik betaal vaginaal mijn doctoraal, belast de rijken, haal het geld waar het zit! en wanted stufi-dief Mark Rutte, Alexander Pechtold en Job Cohen stond op spandoeken en borden te lezen. De actiemiddag werd een mix van joelende studenten, sprekers en muziek door radiostation Wild FM. Jasmijn Koets van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), mede-organisator van de protestdag, verwoordde de zorgen van de aanwezige studenten:,,investeer in beter onderwijs. Haal geen geld bij de studenten weg en handhaaf de basisbeurs. Studeren is niet alleen voor de elite, maar voor iedereen. De basisbeurs is een maandbedrag dat afhankelijk is van de woonsituatie van de student. Thuiswonende studenten krijgen minder ( 95,61 voor hbo en universiteit; 75,39 voor het mbo) dan uitwonende studenten ( 266,23 voor hbo en universiteit; 'Het onderwijs moet voor alle studenten betaalbaar blijven.' Foto: John Melskens 246,- voor het mbo). Een aantal politieke partijen wil van de studiebeurs als gift af. Ze zien meer in een sociaal leenstelsel, waarbij de student geen of een lage rente over de lening betaald. Na de studie kan de terugbetaling inkomensafhankelijk worden gemaakt. Studentenorganisaties vrezen dat jongeren zich straks voor duizenden euro s in de schulden moeten steken. Ze denken dat veel studenten dan niet meer gaan studeren.,,ik ben hier om er voor te zorgen dat ik kan blijven studeren, vertelt Anne-Miek uit Sittard. Ze doet bij Fontys Hogeschool de lerarenopleiding. Student filosofie Floris uit Amsterdam is het daar mee eens:,,het onderwijs moet voor alle studenten betaalbaar blijven. En Jamila:,,Ik ben bang dat studeren straks alleen nog maar voor de rijken is weggelegd. Ze doet in Amsterdam een tandartsopleiding. Minder down to earth was een ludieke actie van de jongerenorganisatie van de VVD. Boven het Museumplein cirkelde tientallen minuten een vliegtuigje met sleep: I love sociaal leenstelsel, JOVD.,,Neerhalen dat ding, riepen sommige boze studenten. Universiteitsbazen Karel van der Toorn van de Universiteit van Amsterdam en Sybolt Noorda van de Vereniging van Universiteiten steunen de roep van studenten om extra geld voor het hogeronderwijs. Op de vraag van een actievoerende student of de voorzitters ook de studiebeurs willen handhaven, regeerden de voorzitters ontwijkend. Van der Toorn:,,Je moet wel met een heel goed alternatief komen wil je de huidige basisbeurs veranderen.,,handen af van de basisbeurs, riep demissionair staatssecretaris van Onderwijs Marja van Bijsterveldt (CDA) strijdlustig op het podium, met in haar handen een reuzenknip van karton. De juichende kreten van een groepje CDA-jongeren, in de buurt van de bewindsvrouw, werden door de rest van de studenten met een stevig boegeroep overstemd: Weg met het CDA, weg met die partij. De christen-democraten leken op voorhand niet populair bij de actievoerende studenten. Niet alleen tegen de staatssecretaris werd geprotesteerd. Oud-voorzitter van het LSVb Maarten van Poelgeest ging tegen het eind van zijn verhaal de mist in. De GroenLinks wethouder van Ruimtelijke Ordening stelde:,,studenten kunnen later best een bepaald percentage van hun inkomen reserveren voor de aflossing van hun studielening. Hij werd onthaald op boegeroep. Emile Roemer van de SP, de enige lijsttrekker op de actiedag, kreeg applaus:,,blijf met je tengels van de studiefinanciering af. Laat de banken maar aan de bezuinigingen meebetalen. Avondje goedkoop naar Nationale Ballet Met Theme & Variation bracht Het Nationale Ballet afgelopen weken een voorstelling waarin vier generaties dansmakers samenkwamen. De kritieken waren veelbelovend maar de zaal was niet gevuld. Mooi! Dit maakt de kans namelijk alleen maar groter dat je als student ook naar voorstellingen van Het Nationale Ballet kunt, maar dan voor een studententarief. In de entertainmentindustrie Korting op diverse voorstellingen worden jongeren niet gezien als doelgroep voor de verspreiding van klassieke muziek of klassiek ballet. Toch is het voor jongeren belachelijk goedkoop om eens richting Stopera of Concertgebouw te gaan. Voor beide geldt een regeling waarbij op de dag zelf de laatste kaarten aan studenten of jongeren onder de 25 (Muziektheater) en 30 jaar (Concertgebouw) worden verkocht. Voor het Muziektheater betekent dit dat je 90 minuten voor aanvang van een voorstelling een kaartje voor 10,- kunt kopen, ongeacht de rang en op vertoon van een geldige studentenkaart. De voorstellingen van De Nederlandse Opera kennen dezelfde regeling, maar kosten 15,- per kaart. Of er nog kaarten voor een specifieke voorstelling over zijn, valt soms moeilijk te zeggen. Het hangt over het algemeen af van de populariteit en de publiciteit rondom een voorstelling. Belangstellenden voor kaarten voor het volle tarief hebben voorrang, daarna komt het studententarief in aanmerking. Over het algemeen blijkt: het is het proberen waard. De last-minute kaarten voor voorstellingen in het Concertgebouw, de zogenaamde sprintplaatsen kunnen vanaf 45 minuten voor aanvang worden gekocht, eveneens voor 10,-. Deze korting geldt voor iedereen onder de 30 jaar met een geldig legitimatiebewijs. MUG-redacteur Charles Braam is jongerenmentor bij Goal!, een project van de gemeente Amsterdam. Hij schrijft over zijn ervaringen. Over,,Wat had je eigenlijk voor je werkstuk?, vraag ik aan Selma, in de auto op weg naar haar school.,,een 7.2.,,Zo, dat is heel mooi.,,ja, dankzij u.'',,maar ik heb helemaal niet geholpen.,,nee, maar ik kon bij u rustig werken, zonder last van mijn broers.,,maar het blijft jouw prestatie, vergeet dat niet. Selma glundert. s Middags had ik een tje van haar gekregen: 'Beste charles Ik ben u nummer even kwijt geraakt omdat ik nieuwe nummer heb maar ik heb een vraag ik heb vandaag ouderavond en niemand kan mee gaan van me familie ik heb het om half 8 ik wou u vragen of of mee kan dat zou echt leuk gaan worden kunt u kijken waar ik zwak in ben en zo.' Alleen al omdat Selma zoiets vraagt, schrap ik mijn gemaakte plannen. We wachten in de hal. Een Turkse jongen met zijn vader zitten bij de klassenleraar. Als ze weggaan, pakt de leraar zijn tas. Ho, ho! Wij moeten nog. Selma snelt de kantine in. De leraar pakt zijn tas weer uit en zoekt Selma s cijferlijst. Er volgt een ingewikkelde rekensom. Je hebt bijna een master wiskunde nodig om te begrijpen dat Selma overgaat. In mijn tijd mocht je maximaal twee vijven hebben. Met alles daaronder bleef je gewoon zitten. Niks compensatiepunten zus, verzuimpunten zo. Er is echter een maar. Selma heeft onder druk van haar moeder aangegeven dat ze economie wil gaan doen. Dat zou zitten blijven betekenen. Dat is beter voor je toekomst, denkt haar moeder. Selma is typisch een meisje voor zorg en welzijn. Ze wil later iets gaan doen met maatschappelijk werk.,,als het nodig is, ga ik wel met je moeder praten, bied ik aan. Binnenkort gaan we naar de Open Dag van Selma's nieuwe school. De namen van de personen zijn om privacyredenen gefingeerd. Ook jongerenmentor worden? Kijk op j u n i 2010 achtergrond 19

18 Ook met weinig geld vallen er deze Zin in vakantie, een paar dagen weg of een uitstapje? Ook als je niet veel te besteden hebt, is er keuze genoeg. MUG zet een aantal tips en mogelijkheden op een rijtje. Foto's: John Melskens Kortingspassen De Stadspas is voor Amsterdammers met een laag inkomen en voor 65-plussers. De pas geeft het hele jaar korting op bezoek aan theater, film, museum, circus, sportclub, restaurant of sauna, bij elkaar ruim 300 adressen. Bovendien krijgen stadspashouders 11 kortingsbonnen voor extra korting of gratis toegang op maandelijks wisselende activiteiten. Ze worden aangekondigd in Amsterdam.nl, het gratis magazine van de gemeente, dat elke vierde week van de maand huis-aan-huis wordt bezorgd en in de digitale Stadspas Nieuwsbrief. Alle acties staan ook op pagina 333 en 334 van AT5 teletekst en op www. stadspas.nl. Kinderen van stadspashouders (tot en met 11 jaar) krijgen ook een Stadspas en kunnen dus van alle stadspasaanbiedingen profiteren. Bovendien ontvangen ze elke schoolvakantie extra bonnen. Alle Amsterdamse jongeren van 12 tot en met 18 jaar krijgen een XXXS-kaart. Deze kaart geeft korting op allerlei activiteiten en events speciaal voor jongeren, bijvoorbeeld op films bij Pathé. Kinderen (12-18 jaar) van een stadspashouder krijgen ook een XXXS-kaart, maar met het Stadspaslogo. Zij kunnen hiermee dus ook van de stadspasaanbiedingen gebruikmaken. Zij ontvangen ook maandbonnen, maar geen vakantiebonnen. tel: (10-12 uur) Gids betaalbare vakanties De werkgroep Arme Kant van Nederland/EVA geeft elk jaar de Gids Betaalbare Vakanties uit. ( 1,50). Daarin is uitgebreide informatie te vinden over vakanties met en zonder kinderen, kinderkampen en jongerenvakanties, vakanties met voorzieningen voor gehandicapten, woningruil/oppas, vormingsactiviteiten en fondsen. Op de website staat bij Projecten onder het kopje Gids betaalbare vakanties' ook de WWWeetjespagina, met - heel handig - alle links uit de Gids tel: Fondsen In de Gids Betaalbare Vakanties staan fondsen vermeld, waarop een beroep gedaan kan worden voor een financiële tegemoetkoming in de vakantiekosten. Zowel voor gewone als aangepaste reizen. Soms is het voor mensen met een beperking mogelijk om voor reizen financiële steun te krijgen via een persoonsgebonden budget (pgb) of de AWBZ. Aanpassingen, verzorging en voorzieningen maken het uitje voor hen vaak duurder dan een 'gewone' vakantie. Nadere informatie hierover is te krijgen bij de gemeente Amsterdam, via het speciale informatienummer van de gemeente tel: (8-18 uur). Voordelig weg De stichting Weekje Weg organiseert vakanties voor mensen die langdurig op het minimumniveau leven en al jaren niet op vakantie zijn gegaan. De vakantiegangers betalen een eigen bijdrage naar draagkracht. De gemeente Amsterdam geeft subsidie bij vakanties van Stichting Weekje Weg en een aantal andere vakantieorganisaties. Aan te vragen bij deze organisaties zelf. Voor informatie over subsidie bij Stichting Weekje Weg, tel: tel: Alleenstaande vrouwen Alleenstaande vrouwen in de leeftijd van 18 tot 40 jaar, die van een minimuminkomen moeten leven en er graag eens uit willen, kunnen een reisbeurs aanvragen bij Stichting Blijdesteyn. Met deze financiële tegemoetkoming kunnen ze vervolgens zelf bepalen hoe en waar ze hun vakantie willen doorbrengen. tel: De natuur in Wie een meerdaagse wandel- of fietstocht maakt, kan tegen een vriendenprijsje onderdak vinden bij een van de 3400 particuliere logeeradressen door het hele land van 'Vrienden op de Fiets'. In het adressenboekje staan bovendien 240 gastadressen in België, 100 in Duitsland en enkele in diverse andere landen. Alleen voor donateurs van Vrienden op de Fiets (min. 7,- per jaar). Zin in een goedkope trekkershut op een camping? Stichting Trekkershutten Nederland promoot meer dan driehonderd locaties in de Benelux en Duitsland. Een aantal is ook geschikt voor mindervaliden. Een overzichtskaart met alle geregistreerde locaties is voor 2,- verkrijgbaar bij VVV en ANWB. Al van oudsher biedt het Nivon vrijetijdsbesteding in natuurgebieden. Niet alleen reizen, maar ook thema-activiteiten zoals survivaltochten voor jongeren en eenouderweekenden. In de Nivon-natuurvriendenhuizen in binnen- en buitenland valt voordelig te verblijven. Leden zijn nog goedkoper uit. tel: of tel: tel: Kampeerboeren Kamperen of logeren op het platteland? Met de kortingskaart van VeKaBo wordt een flinke korting gegeven in voor- en naseizoen bij de ruim 1600 aangesloten accommodaties, te herkennen aan het logo met de hooimijt. Stichting Vrije Recreatie heeft een groot aanbod aan campings bij boeren in vrijwel heel Europa. Adressen zijn gratis voor donateurs (min. 10,- per jaar). tel tel Ardennen Net over de grens zijn vaak voordelige vakantiehuisjes te vinden, bijvoorbeeld in de Ardennen. Aangepaste vakanties Een overzicht van vakanties voor chronisch zieken en voor mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking vindt u in de Blauwe Gids. Deze gids kost 4,95 en wordt uitgegeven door de NBAV (Nederlandse Branchevereniging Aangepaste Vakanties), die als overkoepelende organisatie waakt over de kwaliteit. De Support Vakantiegids geeft zo'n 1500 adressen van aangepaste accommodaties in Nederland en het buitenland plus allerhande informatie over reizen met een handicap. De Vakantiegids is een jaarlijkse, extra editie van Support Magazine, een onafhankelijk vakblad voor mensen met een lichamelijke beperking, kost 5,95 (incl. verzendkosten) en is los te bestellen. Gratis is de Vakantiegids 2010 van MEE Amstel en Zaan. Je kunt hem downloaden vanaf de website of ophalen bij een MEElocatie in uw buurt. De Zonnebloem organiseert vakanties voor mensen die door ziekte, handicap of leeftijd lichamelijke beperkingen hebben, met name voor diegenen die (intensieve) verzorging of verpleging nodig hebben. Ook voor dagjes uit kunt u bij de Zonnebloem terecht. Ook dit jaar is er weer een activiteitenprogramma vol excursies en evenementen achtergrond j u n i 2010

19 zomer veel leuke dingen te doen Kinderen en jongeren Stichting Heppie organiseert groepsvakanties, weekenden en ouder-kindvakanties voor kinderen (6-15 jr) die niet zomaar weg kunnen, omdat er geen geld voor is of omdat de kinderen extra begeleiding nodig hebben. Kinderen en jongeren (6-25 jr) kunnen bij YMCA terecht voor meer dan 150 verschillende zomerkampen en reizen: spannende kinderkampen in Nederland, o.a. het Y-Camp voor kinderen en jongeren die wat meer aandacht nodig hebben, themaweken, zeilkampen, buitensportkampen in het buitenland en kampeertrektochten wereldwijd. Er zijn ook eenoudervakanties en zomervakanties rondom hobby s zoals paardrijden en theater. tel: (10 cpm) tel: Retraite in het klooster Mensen die echt tot rust willen komen kunnen terecht in sommige kloosters, soms al voor 15,- per overnachting inclusief maaltijden. retraite.startpagina.nl Woningruil en vakantieoppas Een zeer goedkope manier om vakantie te vieren, is woningruil of vakantieoppas. Bij woningruil betrekken mensen voor een afgesproken periode elkaars woning. Dit kan zowel nationaal als internationaal. Het bespaart de kosten van een hotel. Bij vakantieoppas zorgt de gast voor huis, huisdieren en planten, in ruil voor een gratis verblijf. Bemiddelingsbureaus vragen wel inschrijvingsgeld, vanaf 60,- tot ongeveer 125,- per jaar. tel: tel: tel: Leer- en doevakanties Het Vakantie Anders Festival in de Ardennen biedt workshops en cursussen. Er zijn speciale programma's voor kinderen (0-16 jaar). Via ANWB VrijBuitens kunnen ouders, samen met hun kinderen, natuurbeheerders helpen bij het onderhoud van bospaden of bij het werken aan een beter leefklimaat voor plant en dier. Volgens ongeveer hetzelfde idee werken de Vobula kampeervakanties voor het hele gezin. Er zijn ook jongerenkampen (16-30 jaar). tel: tel Evenementen Ook dit jaar zijn er weer veel al dan niet gratis toegankelijke evenementen en festivals in Amsterdam. De website van de gemeente geeft een overzicht. In het Amsterdamse Bos speelt het Bostheater van 18 juni t/m 22 augustus het nieuwe door Jeroen van den Berg geschreven stuk Don Q (at your service), een absurdistische komedie. De zondagvoorstelling is nog steeds gratis, op andere dagen is de toegang 10,-. Er is elke dag behalve op maandag om 21:30 uur een voorstelling. De gratis openluchtvoorstellingen in het Vondelpark beginnen deze maand weer. Tot en met zondag 26 augustus valt er veel te genieten van een programma vol muziek, dans, cabaret en jeugdvoorstellingen. De Uitmarkt vindt dit jaar plaats in het weekend van 27 t/m 29 augustus. De hoofdactiviteiten zijn op het Museumplein. Ook werken Paradiso en het Concertgebouw mee. In de Sugar Factory zijn cabaretvoorstellingen van onder meer Sara Kroos en Dolf Janssen. In het Vondelpark is er een junior Uitmarkt. Hier staan muzikale optredens centraal, maar de jonge bezoekers kunnen er ook workshops volgen Sport en spel Met de Stadspas kun je tegen gereduceerd tarief onder begeleiding of in teamverband sporten. Voor individuele sporten zoals wielrennen en hardlopen is op diverse sites informatie, waaronder trainingschema s te verkrijgen. Wimbledonwinnaar Richard Krajicek heeft zijn naam verbonden aan playgrounds, waar de jeugd kan spelen en sporten. De accommodaties liggen midden in woonwijken en zijn voor iedereen toegankelijk. Sinds 2003 bestaan er multifunctionele trapveldjes voor de jeugd, vernoemd naar Johan Cruyff. De Cruyffcourts zijn ook bedoeld voor jongens en meisjes met verstandelijke of lichamelijke beperkingen. In Amsterdam liggen er inmiddels tien. Er kan gevoetbald worden, en er wordt (rolstoel)hockey en basketbal worden gespeeld Stadsstranden Amsterdam heeft zes stadsstranden. Blijburg op IJburg is de bekendste, maar kan er gezond worden bij de Silodam, de RAI en aan de Houthaven. Aan de Sloterplas en de Gaasperplas liggen mooie grote stranden. Dagje op stap In de zomerperiode is er eens in de vier weken op verschillende plaatsen in de stad een gratis toegankelijke boekenmarkt. Er zijn boeken op vele terreinen, van spotgoedkoop tot dure collector-items. Elke markt heeft een thema. 13 juni - Boeken aan de Amstel: spannende boeken 11 juli - Boeken op de Dam: uitverkoop 15 augustus - Boeken aan de Amstel: kinderboeken 12 september - Boeken in De Pijp: muziek Voor literaire wandelaars heeft uitgeverij Bas Lubberhuizen een serie literaire zwerftochten laten verschijnen in het voetspoor van o.a. WF Hermans, Multatuli, Nescio en Gerard Reve. Een los deel kost 6,-. De geschiedenis van Anne Frank leidt naar zowel de Rivierenbuurt als naar het Achterhuis aan de Prinsengracht. Dierenpark Artis heeft in de zomerperiode een extra lange openstelling: tot zonsondergang. Studenten kunnen op vertoon van hun collegekaart voor 2,50 naar binnen. Bespaartips Er zijn diverse sites die tips voor mensen met een smalle beurs op een rijtje hebben gezet: www. amsterdam.nl/wonen_milieu (kies bovenin voor 'tips voor de smalle beurs 2010' en vervolgens rechts voor 'vakantie, vrije tijd en varia') (kies uit het menu links 'vakantie/ uittips') bespaartips.htm j u n i 2010 achtergrond 21

20 m u g w i j z e r 'Seizoenswerk óók goed op cv' Seizoenswerk is allang niet meer alleen voor jongeren weggelegd. Het UWV Werkbedrijf heeft momenteel in Noord- Holland veel extra vacatures voor tijdelijk werk in de landen tuinbouw. Volgens Van Dale is seizoenswerk werk dat niet het hele jaar door kan worden verricht. Uiteraard valt veel werk in de land- en tuinbouwsector daaronder.,,er wordt nu weer volop gerooid, geplukt en gesnoeid, zegt UWV-woordvoerder Wessel Agterhof. Volgens zijn meest recente cijfers is de werkloosheid gedaald 22 mugwijzer j u n i 2010 en dat heeft een duidelijke link met seizoensarbeid. Niet al die vacatures zijn makkelijk in te vullen. Werkgevers zoeken daarom vaak hun toevlucht tot illegale werknemers of gastarbeiders uit Oost- Europa. Niettemin waren vorig jaar nog tweeduizend vacatures in de land- en tuinbouw onbezet. Minister Donner van Sociale Zaken denkt een deel van de oplossing voor dit probleem te hebben gevonden in de zogenoemde oogstkalender. Hiermee kan de agrarische brancheorganisatie LTO bij het UWV precies aangeven waar en wanneer er vacatures voor seizoenswerk zijn. Dat werkgevers vaak moeite hebben hun seizoenswerk-vacatures te vervullen, is volgens Agterhof niet vreemd.,,het is zwaar en vaak vies werk voor lager geschoolden. Dat soort werk is niet gewild. Maar dankzij de crisis zie je nu een verdringing op de arbeidsmarkt waarbij hoger opgeleiden steeds meer werk voor lager geschoolden doen. Je hoeft je er in ieder geval niet voor te schamen.,,zit je tegen het einde van je uitkeringsperiode aan? Of heb je gewoon geen zin om thuis te zitten? Overweeg een tijdelijke baan onder je niveau. Met een beetje geluk verdien je ook nog meer dan je uitkering. En het staat goed op je cv. Je laat zo zien dat je gemotiveerd bent om te werken en dat je ambities hebt om verder te komen. Alles is beter dan werkloos thuis te moeten zitten. Wie een seizoensbaan heeft gevonden, heeft nog wel een paar zaken te regelen. Iedereen met een uitkering is verplicht om wijzigingen in het inkomen direct te melden. Als je vergeet wijzigingen door te geven, kan dat verstrekkende gevolgen hebben voor je recht op uitkering. (MW) Vakantiebaan naast uitkering? Tip 1 In de vakantieperiode is veel extra tijdelijk werk beschikbaar Tip 7 Tip 4 Het UWV heeft een overzicht van seizoenswerk in de land- en tuinbouw Vraag naar je rechten bij een vakbond; ook als niet-lid Tip 8 Seizoenswerk staat beter op je cv dan werkloos thuiszitten werk Seizoensarbeid is vaak zwaar en vies, maar wél voorradig. Foto: Ingrid de Groot tips Tip 2 Met een beetje geluk kun je je uitkering opzeggen Tip 5 Ook met een parttime vakantiebaan is er sollicitatieplicht Tip 9 Houd bij op welke vacatures je solliciteert. Je uitkerende instantie kan er naar vragen Illustratie: Péjo Tip 3 Geef wijzigingen in je inkomen direct door aan je uitkerende instantie Tip 6 Seizoenswerk is niet alleen voor jongeren Tip 10 Er zijn uitzendbureaus gespecialiseerd in seizoenswerk MUGwijzer Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. MUGwijzer geeft antwoord. Bij wie moet ik zijn als ik werk wil? Hoe kom ik aan een uitkering? Waar moet ik naar toe als ik niet meer uit de schulden kom? Wat als ik zorg nodig heb? Zoek je werk? Ontslagen? Zoek je werk? Ben je schoolverlater? Ga naar een van de Werkpleinen. Het UWV- Werkbedrijf zit daar onder één dak met DWI. UWV-Werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Kies een Werkplein in de buurt. Voor alle Werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle Werkpleinen zijn open van 9.00 tot uur. Kijk ook op Werkplein Centrum en Oost Weesperstraat 117 T Werkplein Noord Buikslotermeerplein 161 T Werkplein Nieuw-West Jan van Galenstraat T Werkplein Zuid/Oud-West Cornelis Troostplein 23 T Werkplein Zuidoost, Diemen en Duivendrecht Flierbosdreef 2-12, Zuidoost T Werkplein Amstelland Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen T Werkplein Haarlemmermeer Dik Tromplein 8, Hoofddorp T DWI-Jongerenloket Jonger dan 27 jaar? Dan word je geacht te werken en/of een opleiding te volgen. Meld je bij het Werkplein. DWI-Jongerenloketten kunnen je helpen bij het zoeken naar een baan of opleiding. Kijk op www. jongerenloket.amsterdam.nl Dress for Success Gratis nieuwe of bijna nieuwe kleding voor sollicitanten met een smalle beurs. Neem je uitnodiging voor de sollicitatie mee! Kijk ook op Burgemeester de Vlugtlaan T Open: ma, di en do 13:00-16:00, en elke vr 10:00-14:00. Graag eerst bellen. Vrijwilligers Centrale Amsterdam Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk je een eind op weg helpen. Je doet iets nuttigs en je doet ervaring op. Vaak kun je voor vrijwilligerswerk een vergoeding ontvangen, soms bovenop je uitkering. Bespreek het wel eerst met je klantmanager bij DWI. Voor vrijwilligerswerk in combinatie met een uitkering gelden strenge regels. VCA Amsterdam VCA Hoofdkantoor Hartenstraat 16 T Bemiddelingsspreekuur: di 13:00-17:00 en wo t/m vr 9:00-17:00 (op afspraak) VCA Nieuw-West T en Bemiddelingsspreekuur: ma t/m do 9:00-17:00; vr 9:00-13:00 (op afspraak) VCA Noord Hagedoornplein 1-B T (bgg ) Bemiddelingsspreekuur: ma 13:00-17:00; di 9:00-12:00; wo 9:00-13:00 VCA Zuidoost Bijlmerdreef 1289 T / Bemiddelingsspreekuur: ma t/m do 9:00-17:00 VCA Zuideramstel A.J. Ernststraat 112; Lekstraat 13a T (Buitenveldert) T (Rivierenbuurt) Bemiddelingsspreekuur ma 13:00-17:00 (Lekstraat); di 9:00-13:00 (A.J. Ernststraat) a d r e s s e n g e c h e c k t 100% g e g a r a n d e e r d Bijzonder werk Is werk vinden niet je echte probleem? Steek dan je licht eens op bij een van onderstaande projecten, onder meer voor (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden, dak- en thuislozen. Woon/werk Project Terug in de maatschappij via wonen en werk. Vereisten: géén verslaving; wel uitkering via DWI. Kijk ook op T Open: ma t/m vrij 9:00-17:00; bel voor een afspraak; Stichting Nieuwe Werkvormen A dam Voor mensen met een psychiatrische achtergrond; werken met behoud van uitkering (administratie, fietswinkel, i e d e r e m a a n d