Objectgeoriënteerde systeemontwikkeling
|
|
- Magdalena Lambrechts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 2 Objectgeoriënteerde systeemontwikkeling Objecttechnologie of objectoriëntatie is een bekende term in de automatisering. Regelmatig verschijnen artikelen over dit onderwerp in de bekende vaktijdschriften. Veel bedrijven zijn bezig om objectgeoriënteerde technieken toe te passen, andere beginnen met een voorzichtige verkenning van objectgeoriënteerde technieken. Toch zijn zeker de inhoudelijke kanten van objecttechnologie nog lang niet overal bekend. Men kent ongeveer het idee erachter en sommige van de meest in het oog springende kenmerken. Soms gaat de onbekendheid met het onderwerp zo ver dat objecttechnologie verward wordt met het programmeren in Java of C++. Zonder twijfel echter biedt het objectgeoriënteerde paradigma een veel bredere schakering van technieken en programmeertalen. De standaard visuele taal voor analyse en ontwerp UML (Unified Modeling Language) is een van die technieken. Voor in de volgende hoofdstukken nader ingegaan wordt op UML is het zinvol om in dit hoofdstuk in het kort de belangrijkste kenmerken van het objectgeoriënteerde paradigma toe te lichten. Ook zullen de claims die op de technologie gelegd worden, zoals betere onderhoudbaarheid en kwaliteit van de programmatuur, worden toegelicht. In hoofdstuk 5 worden allerlei specifieke termen uit de objecttechnologie als overerving, klasse, boodschap, objectmodel enz. beschreven. Dit hoofdstuk geeft een meer globaal overzicht van objecttechnologie en gaat in op de relatie en verschillen tussen objectgeoriënteerde en meer traditionele methoden. U als lezer zult daarna in staat zijn om de merites van UML in dit grotere kader te plaatsen. 3
2 4 OBJECTGEORIËNTEERDE SYSTEEMONTWIKKELING 2.1 HET OBJECTTECHNOLOGIEPARADIGMA Zojuist noemden we objecttechnologie een paradigma. Wat wordt er precies met die term bedoeld? Van Dale [Dale92] omschrijft de term als volgt: het geheel van wetenschappelijke prestaties van voorgangers dat door onderzoekers op een bepaald gebied op een bepaald moment in de ontwikkeling van een wetenschap als maatgevend wordt beschouwd. In het kader van dit boek is paradigma goed te omschrijven met het begrip denkraam, zoals dat gebruikt wordt in de bekende strip Olivier B. Bommel. Het objecttechnologieparadigma is een denkraam waarbinnen software wordt gestructureerd op basis van de combinatie van data en het gebruik daarvan. De manier waarop software gestructureerd wordt, met andere woorden de manier waarop programmatuur bekeken wordt, is in de loop der jaren zeer verschillend geweest. Het varieerde van structurering op basis van de functie van een bepaald (deel)programma en het functionele ontwerpen, tot structurering op basis van de benodigde data en het gegevensgerichte ontwerpen. Van aanhangers van beide kanten komt nu het protest: ja, maar we waren ook met de gegevens c.q. de functies bezig. Het antwoord hierop is: vanzelfsprekend waren aanhangers van het functioneel ontwerpen ook met data bezig en waren gegevensgerichte ontwerpers ook met de functie van de gegevens bezig. Die twee zijn nu eenmaal niet los te zien. Maar het uitgangspunt bij het structureren, het denkraam, was ofwel het een, ofwel het ander. Objecttechnologie gebruikt een ander denkraam, waarbij deze twee polen vanaf het eerste begin samen gedacht worden. 2.2 KENMERKEN VAN OBJECTTECHNOLOGIE Objecttechnologie is een nieuw paradigma op basis waarvan een bepaalde structuur aangebracht wordt in softwaresystemen. Het kenmerk van objecttechnologie is dat data en functies die deze data bewerken samengevoegd worden in een eenheid die object genoemd wordt. Elk object is een zelfstandige entiteit binnen het totale systeem. De structuur van het systeem bestaat uit objecten die met elkaar verbonden zijn en met elkaar communiceren.
3 KENMERKEN VAN OBJECTTECHNOLOGIE Objecten en de wereld Tijdens de analysefase in de bouw van een softwaresysteem construeren we een structuur (of model) waarin die software gegoten gaat worden. Hiertoe zien we ieder object als afspiegeling van hetzij een fysiek ding uit de werkelijkheid, hetzij een concept dat gangbaar is in die werkelijkheid. Fysieke objecten zijn over het algemeen duidelijk te onderscheiden: tafel, stoel, auto, bal, enz. Concepten zijn vaak lastiger om te onderscheiden. Sommige ingeburgerde concepten zijn daarentegen weer heel duidelijk: bankrekening, window, vakantie, enz. Met behulp van objecten is het mogelijk om een model te maken van een deel van de werkelijkheid. Dit model is natuurlijk altijd een vereenvoudiging. Omdat de objecten in het model een directe afspiegeling van dingen en concepten uit de werkelijkheid zijn, is een dergelijk model beter te begrijpen door gebruikers en andere niet-automatiseerders Principes uit de software-engineering Bij de objectgeoriënteerde manier om software te structureren zijn essentiële pribncipes uit de software-engineering het uitgangspunt. Een object verbergt zijn binnenkant (hoe worden operaties uitgevoerd, wat wordt er precies opgeslagen en hoe, enzovoorts) voor alle andere objecten in het systeem. Dit principe van inkapseling (Eng. encapsulation) is een welhaast perfecte vorm van information hiding. Het belang van information hiding staat, los van de gebruikte technieken, buiten kijf. Ieder modern boek over software-engineering zal dat direct beamen. Traditioneel blijken aanpassingen in software zeer moeilijk. Zelfs kleine wijzigingen van functionaliteit veroorzaken vaak een domino-effect: één kleine wijziging op één plaats in de software heeft vele, vaak ongewenste en onverwachte neveneffecten op grote delen van het systeem. Door middel van inkapseling is het mogelijk om aanpassingen in de software in belangrijke mate te lokaliseren. Aanpassen betekent dus minder werk, maar vooral ook minder kans op het introduceren van fouten door ongewenste neveneffecten. Hierdoor blijft de kwaliteit van de software, ook na herhaaldelijk aanpassen, op een hoog peil. Een systeem dat eenvoudig en met minder moeite aan te passen is, zorgt voor flexibiliteit. Het kan snel genoeg meeveranderen met de behoeften van de organisatie en gebruikers.
4 6 OBJECTGEORIËNTEERDE SYSTEEMONTWIKKELING Objecten en verantwoordelijkheden Belangrijk bij het structureren van software is ook een goede verdeling van alle activiteiten of taken binnen het systeem. De nadruk binnen objecttechnologie ligt daarom altijd op de verantwoordelijkheid (Eng. responsibility) van het object. Ieder object heeft een duidelijk afgebakende, meestal beperkte verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van bepaalde activiteiten in het systeem. Deze verdeel-en-heerstactiek maakt het mogelijk om fouten (bugs) makkelijker te lokaliseren. Maar niet alleen fouten, ook veranderingen zijn makkelijker te plaatsen en de consequenties ervan makkelijker te doorgronden. In het algemeen is het gehele ontwerp eenvoudiger te begrijpen. De structuur van een objectgeoriënteerd systeem zou je kunnen vergelijken met de opbouw van het menselijk lichaam. Elke cel is een afzonderlijk geheel met een beperkte functionaliteit en verantwoordelijkheid. Samen vormen de cellen organen die ook elk hun eigen functie en verantwoordelijkheid hebben. De organen vormen gezamenlijk het gehele systeem: het lichaam. In het grote geheel van het menselijk lichaam is het zowel van belang dat elk element afzonderlijk goed functioneert als dat de elementen op de juiste wijze samenwerken en communiceren. Voor objecten geldt hetzelfde. Elk object dient zijn taak (verantwoordelijkheid) goed uit te voeren en elk object dient samen te werken met andere objecten, soms objecten van dezelfde soort, soms objecten van een andere soort. Ook objecten worden in een softwaresysteem samengevoegd tot een soort orgaan. In UML bestaat zowel het packagemechanisme als het begrip component. Beide vormen deelstructuren in het systeem bestaande uit objecten. 2.3 VERSCHILLEN MET TRADITIONELE ONTWIKKELING Functionele decompositie versus domeinmodellering De traditionele functioneel georiënteerde systeemontwikkeling begint bij de functionaliteit die het systeem moet gaan bieden. Uitgaande hiervan wordt een ontwikkeltraject gestart met als doel om de gevraagde functionaliteit te leveren. Dit leidt tot functionele decompositie tot op het niveau dat de functies eenvoudigweg geprogrammeerd kunnen worden.
5 VERSCHILLEN MET TRADITIONELE ONTWIKKELING 7 Deze methode zal een systeem opleveren dat voldoet aan de originele gevraagde functionaliteit. Aanpassingen en uitbreidingen zijn vaak moeilijk te realiseren en kosten véél werk. Omdat alle subfuncties in eerste instantie gemaakt zijn om de oorspronkelijke functies te ondersteunen betekent een kleine wijziging in een oorspronkelijke hoofdfunctie meestal aanpassingen in vele subfuncties tot op het laagste niveau. Het toevoegen van een geheel nieuwe functie betekent het geheel opnieuw maken van die functie en bijbehorende subfuncties. Er is weinig reden om aan te nemen dat een van de bestaande subfuncties binnen de context van de nieuwe functie ook zal werken. Objectgeoriënteerde ontwikkeling gaat uit van domeinmodellering. Hierbij wordt de werkelijkheid waarin het systeem een rol speelt (het domein) in kaart gebracht. Dit levert een domeinmodel op. Hierin staan de concepten uit het domein met hun kenmerken, gedrag en onderlinge relaties. Dit model kan via een aantal één-op-één transformaties geïmplementeerd worden. Toch is dit model nog volledig onafhankelijk van de gevraagde functies. Het toevoegen van de systeemfuncties is nu voornamelijk het in bepaalde volgorde, onder bepaalde omstandigheden gebruiken van de al gedefinieerde operaties van de objecten gedefinieerd in het model. Het toevoegen van nieuwe functies vergt op deze manier weinig wijzigingen en meestal weinig werk. De functionaliteit zit al in de objecten, maar moet slechts in de juiste combinatie ingezet worden. Dit levert bijzonder flexibele systemen op, waarbij op iedere verandering van de organisatie en/of de gebruiker direct gereageerd kan worden. Objecttechnologie maakt zo een flexibele bedrijfsondersteuning mogelijk Verschillen met datageoriënteerde ontwikkeling Binnen de traditionele datageoriënteerde systeemontwikkeling wordt wel vaak domeinmodellering toegepast. Wat dit betreft sluit datageoriënteerde ontwikkeling beter aan bij objectgeoriënteerde ontwikkeling, maar datageoriënteerde ontwikkeling legt de nadruk alleen op de statische aspecten van het systeem. Een voorbeeld daarvan is het feit dat 4GLs binnen deze stroming zo populair zijn. Een 4GL biedt de mogelijkheid om heel snel functies te koppelen aan een op zich goede datastructuur. Er wordt echter zo weinig aandacht besteed aan de structuur van de functies dat de onderhoudbaarheid van programmatuur geschreven in een 4GL ronduit slecht te noemen is. Overigens is het feit dat de meeste relationele databases op dit moment een vorm van stored procedures ondersteunen, een teken dat ook in die kringen de eenzijdige nadruk op statische aspecten als een nadeel gezien wordt.
6 8 OBJECTGEORIËNTEERDE SYSTEEMONTWIKKELING In de objecttechnologie wordt voldoende aandacht besteed aan de dynamiek van een softwaresysteem. UML bevat vier diagrammen die verschillende aspecten van deze dynamiek belichten. Het op juiste wijze samenvoegen van functies van diverse objecten om zo te komen tot de realisatie van een systeemfunctie wordt in deze diagrammen beschreven. 2.4 DE SOFTWARE-LEVENSCYCLUS EN NAADLOZE ONTWIKKELING Het concept object speelt binnen de objecttechnologie een centrale rol in alle fasen van de systeemontwikkeling. Dit betekent dat objecten uit de werkelijkheid die in de analysefase zijn gemodelleerd, zoals auto of stoel, tot in de implementatie terug te vinden zijn als objecten. Dit in tegenstelling tot traditionele methoden, die in alle fasen verschillende concepten gebruiken. Bij deze traditionele methoden is bij iedere faseovergang een transformatie van het ene naar het andere concept nodig. Binnen de objecttechnologie zijn dit soort transformaties overbodig. Het resultaat van de ene fase is letterlijk het startpunt voor de volgende fase. In figuur 2-1 staat dit proces voor een eenvoudig geval van drie fasen weergegeven. In de traditionele methoden is de transformatie bij een faseovergang slechts gedefinieerd van boven naar beneden. Een transformatie terug, van traditioneel (SA/SD) DFD's transformatie Analyse objectgeoriënteerd objecten structure charts transformatie Ontwerp objecten COBOL Implementatie objecten Figuur 2-1 Faseovergangen
7 DE SOFTWARE-LEVENSCYCLUS EN NAADLOZE ONTWIKKELING 9 een fase naar een voorgaande fase, is in het algemeen niet mogelijk. Omdat hier toch behoefte aan is, is een geheel nieuw vakgebied ontstaan: reverse engineering. Binnen het objecttechnologietraject is het teruggaan naar de voorgaande fase, vanwege de één-op-één afbeelding van de modellen, net zo makkelijk als de overgang naar een volgende fase. Dit heet reversability. Bij een verandering in een willekeurige fase is het gevolg voor alle andere fasen eenvoudig te traceren. Met name tijdens het onderhoud is dit een belangrijk voordeel. De term die diverse case-tools hanteren voor de mogelijkheid om veranderingen in een bepaalde fase ook in andere fasen door te voeren is round-trip-engineering. De directe overgang tussen de verschillende fasen wordt ook wel naadloze ontwikkeling (Eng. seamless development) genoemd. Iteratieve en incrementele werkwijzen waarbij meerdere malen door alle fasen gegaan wordt, zijn binnen objecttechnologie dan ook een natuurlijke manier van werken. Het gebruik van dergelijke werkwijzen betekent dat de manier waarop aangekeken wordt tegen de software-levenscyclus aangepast moet worden. Niet langer geldt dat een softwaresysteem gedurende zijn levensloop achtereenvolgens de conceptualisatiefase (Eng. requirements phase), analysefase, ontwerpfase, implementatiefase, testfase, gebruiksfase doorloopt. Delen van het systeem kunnen in de testfase zijn, terwijl andere delen van het systeem in de analysefase zijn Veranderingen in projectmanagement Deze mogelijkheid om combinaties te maken van softwaredelen in verschillende fasen stelt hoge eisen aan het management van een iteratief en incrementeel softwareproject. Time-boxing is een manier om een dergelijk project te managen. Deze manier deelt het gehele traject op in een aantal time-boxes. De kosten en de einddatum van de time-box liggen altijd vast, wat kan variëren is hoeveel van het systeem binnen die tijd geïmplementeerd wordt. Elke time-box kan wel worden opgedeeld in een conceptualisatiefase, analysefase, ontwerpfase, enzovoorts. Aan het begin van het traject kan het gehele systeem in delen, zogeheten incrementen, worden opgedeeld, maar ook tijdens het traject kan gekozen worden voor een bepaalde opdeling. Elk increment wordt in een time-box geïmplementeerd. Vanaf het moment dat de eerste time-box is afgelopen is er dus een werkend systeem. Dit systeem kan heel erg klein zijn, met zeer beperkte functionaliteit. Van belang is echter dat het werkt en dat het compleet is, met alle documentatie enz. Elke volgende time-box werkt nu verder met de basis die in de eerste time-box gelegd is. Aan het eind van een time-
8 10 OBJECTGEORIËNTEERDE SYSTEEMONTWIKKELING box wordt vaak een beslismoment ingelast. Op dit moment wordt het traject geëvalueerd en worden beslissingen genomen over de vervolgstappen. Ook is het mogelijk om niet verder te gaan met het project. Een bruikbaar, werkend systeem resulteert, onafhankelijk van deze beslissing. 2.5 SAMENVATTEND In dit hoofdstuk is beknopt aangegeven waarom objecttechnologie een positieve invloed kan hebben op begrijpelijkheid, kwaliteit, flexibiliteit en onderhoud. Natuurlijk is een degelijke methodische aanpak nodig om deze voordelen in de praktijk waar te kunnen maken. De rest van dit boek beschrijft de Unified Modeling Language (UML), een taal waarin de noodzakelijke structuur van een objectgeoriënteerd systeem vastgelegd kan worden. Het belang van UML ligt dan ook niet in de taal zelf, maar in de wijze waarop UML het bereiken van bovenstaande voordelen ondersteunt. De beschrijving van UML is dan ook vanuit dit praktische perspectief opgezet.
beschrijvingstechnieken bij systeemontwikkeling
1 Bijlage 8 Alternatieve (UML) beschrijvingstechnieken bij systeemontwikkeling De in hoofdstuk 3 weergegeven beschrijvingstechnieken voor de beschrijving van de informatietechnologie is summier. Er wordt
Nadere informatieSysteemontwikkeling met UML
Systeemontwikkeling met UML De visuele modelleertaal Unified Modeling Language (UML) is een gezamenlijk product van een groot aantal bedrijven. Het is een standaard die naar aanleiding van een request
Nadere informatieUML. From weblog http://dsnippert.wordpress.com. Dennis Snippert
UML From weblog http://dsnippert.wordpress.com Naam: Dennis Snippert Inhoudsopgave 1. Wat is Uml?... 3 2. UML diagrammen... 4 3. Uitleg diagrammen... 5 3.1. Usecase diagram:... 5 3.2. Class diagram:...
Nadere informatieAliens? http://www.youtube.com/watch?v=e5pqleh2hz8
Aliens? http://www.youtube.com/watch?v=e5pqleh2hz8 Ontwikkelmethoden en technieken Kenmerken van ontwikkelmethoden POMT HC2 2 Vorige week 3 Rollenspel Klant is koning Communicatie en afspraken Documentatie
Nadere informatieTechnisch Ontwerp W e b s i t e W O S I
Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I WOSI Ruud Jungbacker en Michael de Vries - Technisch ontwerp Website Document historie Versie(s) Versie Datum Status Omschrijving / wijzigingen 0.1 20 nov 2008 Concept
Nadere informatieDATAMODELLERING BASIS UML KLASSEMODEL
DATAMODELLERING BASIS UML KLASSEMODEL Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm basis UML klassemodel beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen.
Nadere informatieDATAMODELLERING TOEPASSEN DATA ANALYTICS
DATAMODELLERING TOEPASSEN DATA ANALYTICS Inleiding In dit whitepaper wordt een toepassingsgebied beschreven voor datamodellering. Een toepassing is een werkveld op het vlak van architectuur of modellering
Nadere informatieInformatie & Databases
Informatie Wat is informatie en waaruit het bestaat? Stel op een kaart staat het getal 37 geschreven. Wat kun je dan zeggen van het cijfer 37? Niets bijzonders, toch? Alleen dat het een getal is. Gaat
Nadere informatieKenmerken van DLArchitect
Kenmerken van DLArchitect Bert Dingemans, e-mail : bert@dla-os.nl www : http://www.dla-os.nl 1 Inhoud KENMERKEN VAN DLARCHITECT... 1 INHOUD... 2 INLEIDING... 3 ARCHITECTUUR... 3 Merode... 3 Methode en
Nadere informatieOntwikkeling informatiesysteem
Ontwikkeling informatiesysteem Voorletters en naam: xxx Studentnummer: xxx Datum: 23 december 2013 Onderwijsinstelling: NCOI Opleidingsgroep Naam opleiding: Bachelor Bedrijfskundige Informatica Naam module:
Nadere informatieOntwikkelmethoden en technieken DSDM POMT HC3
DSDM Ontwikkelmethoden en technieken DSDM POMT HC3 HC WG rollenspel praktijktoets 1 praktijktoets 2 praktijktoets 3 Mei week 1 week 2 week 3 Week 4 vakantie Inleiding Ontwikkel methodiek DSDM Technieken
Nadere informatieVERENIGINGSWIJZER.NL PROJECTPLAN
Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Exacte Wetenschappen Project Multimedia Peter van Ulden Studentnr. 1494759 VERENIGINGSWIJZER.NL PROJECTPLAN INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding...3 2 Project omschrijving...4
Nadere informatieCanonieke Data Modellering op basis van ArchiMate. Canonieke Data Modellering op basis van Archimate Bert Dingemans
Canonieke Data Modellering op basis van ArchiMate Canonieke Data Modellering op basis van Archimate Bert Dingemans Abstract Modelleren op basis van de open standard ArchiMate is een goed uitgangspunt voor
Nadere informatieInhoud. Deel een Het ontwikkeltraject 13. Inleiding 11
5 Inhoud Inleiding 11 Deel een Het ontwikkeltraject 13 1 Werken binnen organisaties 15 1.1 Non-profit-organisatie 15 1.2 Profit-organisatie 16 1.3 Doelen 16 1.4 Rechtsvormen 16 Rechtspersoon 17 Persoonlijke
Nadere informatieTechnisch Ontwerp Ontwerp template
Auteur Dennis Steenwijk Versie Datum Status 1 Inleiding 2 Versie geschiedenis Versie Datum Status Naam Omschrijving 03-10-08 Dennis Steenwijk versie 2 van 9 Versie geschiedenis 3 Distributie Naam Functie
Nadere informatieScrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil
Scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil eagileagileagileagileagileagileagileagi leagileagileagileagileagileagileagileag
Nadere informatieChecklist basisontwerp SDM II
Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 5 Checklist basisontwerp SDM II Documentatie. Zijn de uitgangspunten voor het basisontwerp Is een plan van aanpak Zijn er wijzigingen op het Software Quality Assurance
Nadere informatieGEBIEDS(INFORMATIE)MODELLEN IN RELATIE TOT SYSTEMS ENGINEERING (SE) EN ASSET MANAGEMENT (AM) Hein Corstens
3D Doorbraak 14 juni 2016 GEBIEDS(INFORMATIE)MODELLEN IN RELATIE TOT SYSTEMS ENGINEERING (SE) EN ASSET MANAGEMENT (AM) Hein Corstens 1. BIM, Systems Engineering, Asset Management, Gebieds(Informatie)model
Nadere informatieMethodiek. Versie: 16/05/2012 13:42:35
Methodiek Versie: 16/05/2012 13:42:35 Inhoudsopgave Methodiek... 2 Onze visie op het functioneel ontwerp... 2 Stappen in het ontwerpproces... 3 Methodiek Inleiding In dit deel van de encyclopedie wordt
Nadere informatieDATAMODELLERING RACI MATRIX
DATAMODELLERING RACI MATRIX Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm RACI Matrix beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere data modelleervormen. Wil je een
Nadere informatieSparse columns in SQL server 2008
Sparse columns in SQL server 2008 Object persistentie eenvoudig gemaakt Bert Dingemans, e-mail : info@dla-os.nl www : http:// 1 Content SPARSE COLUMNS IN SQL SERVER 2008... 1 OBJECT PERSISTENTIE EENVOUDIG
Nadere informatieToegepaste notatiewijzen DLA software
Toegepaste notatiewijzen DLA software Bert Dingemans info@dla-architect.nl Inleiding In de DLA Software wordt gebruik gemaakt van een aantal notatiewijzen voor het opstellen van een object- en procesmodel.
Nadere informatieDATAMODELLERING DATA MAPPING MODEL
DATAMODELLERING DATA MAPPING MODEL Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm data mapping model beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen. Wil
Nadere informatieIntroductie. Hoofdstuk 1. 1.1 Over softwareontwikkeling
Hoofdstuk 1 Introductie 1.1 Over softwareontwikkeling In de meeste gevallen zijn er veel mensen betrokken bij de ontwikkeling van software: niet alleen de klant die de opdrachtgever is en de programmeurs
Nadere informatieInleiding ontwikkelmethoden
Inleiding ontwikkelmethoden 1 Ontwikkelmethoden en Technieken POMT HC1 2 Ronald de Waal Opleiding TU Delft: industrieel ontwerpen Diverse softwarebedrijven, internet ontwerp vanaf 1994 Docent systeemontwikkeling
Nadere informatieOntwikkelmethoden en technieken. Ontwikkelmethoden & Technieken HC 2
Ontwikkelmethoden en technieken 1 Vandaag Een kleine geschiedenis (vervolg) Klein stukje XP Afbakening verwachtingen 2 Werkwijze theorie Lesstof Presentaties Boek Aantekeningen Introductie/overzicht Week
Nadere informatie1 Inleiding. 1.1 Doel. 1.2 Gerelateerde documenten. 1.3 Documenten historie
Project.: Kwaliteitsmanagement bij IBB Sleutelwoorden: Auteur: René Balvers Status: VERTROUWELIJK Ingenieursburo Balvers BV Newtonstraat 27 1704 SB Heerhugowaard The Netherlands Tel. 072 576 2552 Url:
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20225 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20225 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Heijstek, Werner Title: Architecture design in global and model-centric software
Nadere informatieCursus Software evolution. Dr. Bastiaan Heeren (bhr@ou.nl) Touw Symposium, 24 november 2012 Studiecentrum Amsterdam
Cursus Software evolution Dr. Bastiaan Heeren (bhr@ou.nl) Touw Symposium, 24 november 2012 Studiecentrum Amsterdam Inhoud Organisatie cursus De software vulkaan Opdracht 1: metrieken Opdracht 2: visualisatie
Nadere informatieUnified Modeling Language
Unified Modeling Language Een introductie voor leden van de expertgroep Informatiemodellen Harmen Mantel, Ordina ICT Management & Consultancy, werkzaam voor KING DOELSTELLING PRESENTATIE GEMEENSCHAPPELIJKE
Nadere informatieicafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous
icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous 2006-2007 Inhoudsopgave 1 2 1.1 Programmeertaal PHP5..................... 2 1.2 MySQL database......................... 3 1.3 Adobe Flash...........................
Nadere informatieRegas als bedrijf. Regas B.V. is een landelijke speler en actief binnen
Regas als bedrijf Regas B.V. is een landelijke speler en actief binnen de geestelijke gezondheidszorg en jeugdzorg. Binnen de maatschappelijke dienstverlening en maatschappelijke opvang/ vrouwenopvang
Nadere informatieScrum. Een introductie
Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 10 Scrum Een introductie Almere 1999 Proud of it Pagina 1 van 10 Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Scrum... 4 3 Scrum rollen...
Nadere informatieEvo Evolutionary Project Management. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Evo Evolutionary Project Management Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. EVO... 4 3. FASERING...
Nadere informatieZelftest Informatica-terminologie
Zelftest Informatica-terminologie Document: n0947test.fm 01/07/2015 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INTRODUCTIE Deze test is een zelf-test, waarmee u
Nadere informatieDATAMODELLERING CRUD MATRIX
DATAMODELLERING CRUD MATRIX Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm CRUD Matrix beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen. Wil je een beeld
Nadere informatieDATAMODELLERING BEGRIPPENBOOM
DATAMODELLERING BEGRIPPENBOOM Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm begrippenboom inclusief de begrippenlijst beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen.
Nadere informatiePortability, Interoperability of toch maar Connectivity Portability, Interoperability of toch maar Connectivity.
Portability, Interoperability of toch 1 Even Voorstellen Diploma s: 1980 Bachelor of Science Civil Engineering (Cairo, Egypte) 1986 Doctoraal in Geodesie (TU Delft, Nederland) Enige Automatiseringservaring:
Nadere informatieHet belang van. Data Modellering. GEMINIT Training. Data Modellering. Frédéric BARBIER
Het belang van Data Modellering Studiedag Informatiemanagement Politeia, 22 februari 2013, Gent Open data en de cloud: een revolutie in de informatiehuishouding van de overheid Training Data Modellering
Nadere informatieTechnische keuzes Management Informatie Systeem MeanderGroep
Technische keuzes Management Informatie Systeem MeanderGroep Dit document beschrijft de keuzes die gedaan worden ten aanzien van de hard en software voor het Management Informatie Systeem. Voor de presentatielaag
Nadere informatievoorbeeldexamen I-Tracks voorbeeldexamen ISDDF Information Systems Design and Development Foundation uitgave april 2005
voorbeeldexamen Information Systems Design and Development Foundation I-Tracks voorbeeldexamen ISDDF Information Systems Design and Development Foundation uitgave april 2005 inhoud 3 inleiding 4 voorbeeldexamen
Nadere informatieThier Software Development
planning.nl Thier Software Development Planning.nl is, als je alle factoren en afhankelijkheden mee zou nemen, vaak complex. Daarom is het belangrijk bij het automatiseren van dit proces te bedenken welke
Nadere informatieInhoud. Introductie tot de cursus
Inhoud Introductie tot de cursus 1 Plaats en functie van de cursus 7 2 Inhoud van de cursus 8 2.1 Voorkennis 8 2.2 Leerdoelen 8 2.3 Opbouw van de cursus 8 2.4 Leermiddelen 9 3 Aanwijzingen voor het bestuderen
Nadere informatieOpdrachtformulering (pagina 3 van 7)
Afstudeerovereenkomst van Tim Wils Bijlage 1 Opdrachtformulering (pagina 3 van 7) Dit project betreft een eigen framework (soort API) waarmee relatief gemakkelijk en in korte tijd eindproducten opgezet
Nadere informatieDATAMODELLERING ARCHIMATE DATA- & APPLICATIEMODELLERING
DATAMODELLERING ARCHIMATE DATA- & APPLICATIEMODELLERING Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm ArchiMate data- & applicatiemodellering beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding
Nadere informatieProject methodiek. Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft. T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl
Project methodiek Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl Inhoud 1 PROJECTMETHODIEK... 3 1.1 TIME-BOXING... 3 1.2 USER-STORIES EN STORY-POINTS... 3
Nadere informatieOntwikkelen en testen van e-business: beheerste dynamiek
Ontwikkelen en testen van e-business: beheerste dynamiek Het ontwikkelen en gestructureerd testen van administratieve systemen is gebaseerd het watervalprincipe. Bij het ontwikkelen volgens het watervalprincipe
Nadere informatieAPPENDIX 3. Visueel voetmodel ter simulatie van voetkinematica aan de hand van planetaire drukdata (Friso Hagman)
APPENDIX 3. Visueel voetmodel ter simulatie van voetkinematica aan de hand van planetaire drukdata (Friso Hagman) 1. Introductie De doelstelling van het SIMKINPRES-project is het ontwikkelen van een klinisch
Nadere informatieDe samenhang tussen integrale veiligheidskunde en Human Technology
De samenhang tussen integrale veiligheidskunde en Human Technology 1 Inhoudsopgave: Samenvatting 3 De opleidingen 4 Overeenkomsten 5 Technologische ontwikkeling en veiligheid 6 Visie op het gezamenlijke
Nadere informatieLes F-02 UML. 2013, David Lans
Les F-02 UML In deze lesbrief wordt globaal beschreven wat Unified Modeling Language (UML) inhoudt. UML is een modelleertaal. Dat wil zeggen dat je daarmee de objecten binnen een (informatie)systeem modelmatig
Nadere informatievanuit de technische en organisatorische omgeving, werk-verdeling, budget, planning, en hergebruik van componenten. Het documenteren van SA dient
9 Samenvatting Software heeft vooruitgang in veel vakgebieden mogelijk gemaakt en heeft een toenemend invloed op ons leven en de samenleving in zijn geheel. Software wordt gebruikt in computers, communicatienetwerken,
Nadere informatie[functie] De functie die verantwoordelijk is voor het beheren van applicaties. [zaak] Een methode of maatregel om een risico te managen.
Applicatiebeheer het beheren van applicaties. [functie] De functie die verantwoordelijk is voor het beheren van applicaties. Beheer (beheren) Control Onder de activiteit applicatiebeheer valt de ontwikkeling,
Nadere informatie10 Meer over functies
10 Meer over functies In hoofdstuk 5 hebben we functies uitgebreid bestudeerd. In dit hoofdstuk bekijken we drie andere aspecten van functies: recursieve functies dat wil zeggen, functies die zichzelf
Nadere informatieObject Oriëntatie Foundation (OOF.NL)
Object Oriëntatie Foundation (OOF.NL) EXIN Hét exameninstituut voor ICT ers Janssoenborch - Hoog Catharijne Godebaldkwartier 365 3511 DT Utrecht Postbus 19147 3501 DC Utrecht Nederland T +31 30 234 48
Nadere informatieCyberpesten: social media platform mining tools
Cyberpesten: social media platform mining tools ABI team 27: Pascal Pieters, Stephaan Declerck Begeleider: dr. Rik Bos Opdrachtgever: prof. dr. ir. Remko Helms Inhoud Achtergrond Opdracht Projectaanpak
Nadere informatieObjectgeorïenteerd werken is gebaseerd op de objecten die door het systeem gemanipuleerd worden.
Herhaling Objectgeorïenteerd werken is gebaseerd op de objecten die door het systeem gemanipuleerd worden. De basisbouwsteen is het object; een geïntegreerde eenheid van data en operaties werkend op deze
Nadere informatieSoftware Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces
Software Processen Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1 Het software proces Een gestructureerd set van activiteiten nodig om een software systeem te ontwikkelen Specificatie;
Nadere informatiecase: toestandsdiagrammen
Hoofdstuk 13 case: toestandsdiagrammen In dit hoofdstuk wordt het maken van de eerste versie van de toestandsdiagrammen voor het boodschappensysteem van Hans en Jacqueline uitgewerkt. 13.1 Vind klassen
Nadere informatieInhoud. 1. Agile werken. 2. Het belang van Agile werken. 3. Basisprincipes van Agile werken. 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum
Inhoud 1. Agile werken 2. Het belang van Agile werken 3. Basisprincipes van Agile werken 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum 5. Drie rollen binnen een Scrum squad De wereld waarin je leeft verandert
Nadere informatieModule 1 Programmeren
Module 1 Programmeren Programmeertalen 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Programmeertalen in historisch perspectief 13 1.2.1 Machinecode 13 1.2.2 Assembleertalen (assembly) 14 1.2.3 Hogere programmeertalen 15 1.2.4
Nadere informatieUnified Modeling Language ACTIVITY DIAGRAMS
Unified Modeling Language ACTIVITY DIAGRAMS Alle Metzlar UML 19 augustus 2014 Inleiding Use case diagrammen laten zien wat het (informatie)systeem zou moeten doen. Activiteiten diagrammen laten zien hoe
Nadere informatieOplossingen voor het testen van objectgeoriënteerde software. Oplossingen voor het testen van. Overzicht. Pieter van den Hombergh.
Oplossingen voor het testen van objectgeoriënteerde software Pieter van den Hombergh Fontys Hogeschool voor Techniek en Logistiek Software Engineering 14 maart 2013 HOM/FHTeL Oplossingen voor het testen
Nadere informatieEnterprise Resource Planning. Hoofdstuk 3 Planning, ontwerp en implementatie van Enterprise Resource Planning-systemen
Enterprise Resource Planning Hoofdstuk 3 Planning, ontwerp en implementatie van Enterprise Resource Planning-systemen Pearson Education, 2007; Enterprise Resource Planning door Mary Sumner Leerdoelstelling
Nadere informatiea. Wat wordt verstaan onder V&V? b. Uit welke kernactiviteiten bestaat V&V? c. Noem enkele voor- en nadelen van inspecties. d. Idem voor testen.
Eindtoets T07351 Software engineering Een eindtoets staat in het algemeen model voor het tentamen van de betreffende cursus. Aangezien deze cursus een mondeling tentamen heeft, bevat deze eindtoets slechts
Nadere informatieHoofdstuk 3. Verantwoording methode doelgerichte digitale regelgeving. Hoofdstuk 3. Verantwoording methode doelgerichte digitale regelgeving
Hoofdstuk 3. Verantwoording methode doelgerichte digitale regelgeving Datum: 22 maart 2019 Versie: definitief, 2.0, vastgesteld door PMT (07-03-2019) Toelichting/context: Waterschappen gaan uit van de
Nadere informatieProjectplan. Elektronica-ICT Artesis. Auteur: Coopman Tom Interne Promotor: Peeters Tom Externe Promotor: Delepierre Bruno, Adforce
Elektronica-ICT Artesis Projectplan Auteur: Coopman Tom Interne Promotor: Peeters Tom Externe Promotor: Delepierre Bruno, Adforce Projectplan ter voorbereiding van de bachelorproef en stage Academiejaar
Nadere informatieDie inputs worden op een gecontroleerde manier aangeboden door (test) stubs. De test driver zorgt voor de uiteindelijke uitvoering ervan.
Nota: Schrijf je antwoorden kort en bondig in de daartoe voorziene velden. De puntenverdeling is 2 punten per theorie-vraag en 8 punten per oefening. Het totaal is 40. Vraag 1. Er bestaan verschillende
Nadere informatiePraktijkrichtlijn IMBRO
Praktijkrichtlijn IMBRO Auteur : TNO / Alterra Datum : 25 november 2009 versie : 1.0 Status : definitief IMBRO Informatiemodel Bodem en Ondergrond REVISIE HISTORIE Datum Versie Beschrijving Auteur(s)
Nadere informatieIP Businessmanager voor gevorderden
IP Businessmanager voor gevorderden mobiel integratie total cost of ownership (tco) management rapportages netwerken en ict vm en hosted oplossingen business manager integratie bedrijfs applicaties voip
Nadere informatieInhoud Deel een Het ontwikkeltraject 1 2 3
5 Inhoud Inleiding 11 Deel een Het ontwikkeltraject 13 1 Werken binnen organisaties 15 1.1 Non-profit-organisatie 15 1.2 Profit-organisatie 16 1.3 Doelen 16 1.4 Rechtsvormen 16 Rechtspersoon 17 Persoonlijke
Nadere informatieOplossingen voor het testen van objectgeoriënteerde software
Oplossingen voor het testen van objectgeoriënteerde software Pieter van den Hombergh Fontys Hogeschool voor Techniek en Logistiek Software Engineering 14 maart 2013 HOM/FHTeL Oplossingen voor het testen
Nadere informatieDATAMODELLERING ARCHIMATE DATAMODELLERING
DATAMODELLERING ARCHIMATE DATAMODELLERING Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm ArchiMate datamodellering beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen.
Nadere informatieKennis na het volgen van de training. Na het volgen van deze training bent u in staat:
Training Trainingscode Duur Gepubliceerd Taal Type Leermethode Kosten SF2015V8 4 dagen 02/02/2015 Nederlands & Engels Developer, basis Invidueel & klassikaal Op aanvraag Deze training richt zich op het
Nadere informatieSnelgids voor het bouwen van een IT- RDBMS in EXCEL.
Snelgids voor het bouwen van een IT- RDBMS in EXCEL. door Johan van der Maas. Tabel2 Kolom1 Kolom2 Kolom3 Kolom4 Tabel1 Kolom1 Kolom7 Kolom6 Kolom7FK Kolom8 Kolom9 Kolom10 Kolom11 Kolom14 Tabel3 Kolom7
Nadere informatieModel Driven Development. Kosten, baten, organisatie
Model Driven Development Kosten, baten, organisatie Model Based versus Model Driven 2 MODEL BASED VERSUS MODEL DRIVEN 3 Model Based Development Modellen gebruikt bij ontwerp Handmatig coderen aan op basis
Nadere informatieVerzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling. Agile Methodiek en Technologie. Zest Application Professionals
Verzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling Agile Methodiek en Technologie Zest Application Professionals Hoe is de aansluiting op ontwikkelmethoden voor Legacy-systemen? Out of the Box
Nadere informatieB.Sc. Informatica Module 4: Data & Informatie
B.Sc. Informatica Module 4: Data & Informatie Djoerd Hiemstra, Klaas Sikkel, Luís Ferreira Pires, Maurice van Keulen, en Jan Kamphuis 1 Inleiding Studenten hebben in modules 1 en 2 geleerd om moeilijke
Nadere informatieNotitie Doel en noodzaak conceptueel (informatie)model
Notitie Doel en noodzaak conceptueel (informatie)model Deelprogramma Digitaal Stelsel Omgevingswet Contactpersoon A.J. Sloos Inleiding Het conceptuele model waar behoefte aan is, is het diepste representatieniveau
Nadere informatieDe beheerrisico s van architectuur
De beheerrisico s van architectuur Een overzicht van de ArChimate Risico Extensie versie 0.2 Bert Dingemans Inleiding Het implementeren van een (enterprise) architectuur brengt altijd risico s met zich
Nadere informatieAgile in Projecten minimalisme of strak pak? Richard Weber PMP
Agile in Projecten minimalisme of strak pak? Richard Weber PMP De Spreker Richard Weber Directeur & oprichter Adviseur & coach Projectmanagement Profile Dynamics ICT & Bedrijfskundige achtergrond Trainer
Nadere informatieVoor en nadelen (spatieel) gedistribueerd
Voor en nadelen (spatieel) gedistribueerd Centraal Dynamische regelbaarheid Gedistribueerd Communicatie hogere systeemlagen Communicatie lagere systeemlagen Fouttolerantie Faalgedrag Schaalbaarheid Complex
Nadere informatieThier Software Development Onze werkwijze
Thier Software Development TSD is sinds 1995 actief op de markt voor software ontwikkeling. Wij hebben de juiste combinatie van ervaren mensen die hun sporen in het bedrijfsleven hebben verdiend en jonge,
Nadere informatieInhoud: Inleiding tot Taak 1.1.14 1 Omschrijving van vacatures 2 Matrix van benodigde 5 Bronvermeldingen 7
Inleiding Taak 10 gaat over het oriënteren op het vakgebied van onze toekomst. Als we straks afgestudeerd zijn zullen we automatisch werk moeten gaan zoeken. Maar welk werk of in welke sector? Dat gaan
Nadere informatieTechnische architectuur Beschrijving
A gemeente Eindhoven Technische architectuur Beschrijving Specificatiecriteria Versie 1.1 A. van Loenen Technisch Beleidsadviseur B&E 21-Sep-2011 avl/fd11027578 Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven Realisatie
Nadere informatieOplossingsvrij specificeren
Oplossingsvrij specificeren ir. J.P. Eelants, projectmanager Infrabouwproces CROW Samenvatting De methodiek van oplossingsvrij specificeren richt zich niet alleen op het formuleren van functionele eisen.
Nadere informatieAgile systeemontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
Agile systeemontwikkeling Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Terminologie... 4 3. Uitgangspunten...
Nadere informatieRAD Rapid application development. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.
RAD Rapid application development Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...
Nadere informatie1. Welke diagrammen beschrijven het dynamisch gedrag van een applicatie?
1. Welke diagrammen beschrijven het dynamisch gedrag van een applicatie? -Use case-diagram -Use case-beschrijving -Activity diagram -Sequentie diagram 2. Welke diagrammen beschrijven de structuur van de
Nadere informatieUML is een visuele taal om processen, software en systemen te kunnen modeleren.
Vragen inleinding UML 1. Wat is UML? UML is een visuele taal om processen, software en systemen te kunnen modeleren. 2. Waar bestaat UML uit? Notaties(zijn symbolen, commentaar en waarden etc.) en diagrammen(grafische
Nadere informatieInformatica 2 Studiehandleiding
Informatica 2 Studiehandleiding Embedded Systems Engineering Groep: ES1D ir drs E.J Boks 25-02-2010 Inhoud 1 Inleiding... 2 2 Doelstelling... 3 3 Beoordeling... 4 4 Eisen aan het verslag... 6 Voorbeeld
Nadere informatieMVO-Control Panel. Instrumenten voor integraal MVO-management. Intern MVO-management. Verbetering van motivatie, performance en integriteit
MVO-Control Panel Instrumenten voor integraal MVO-management Intern MVO-management Verbetering van motivatie, performance en integriteit Inhoudsopgave Inleiding...3 1 Regels, codes en integrale verantwoordelijkheid...4
Nadere informatieConceptueel Modelleren GEÏNTEGREERD DATA MODELLEREN MET DEMO EN DATA VAULT
Conceptueel Modelleren GEÏNTEGREERD DATA MODELLEREN MET DEMO EN DATA VAULT Introductie Wineke Sloos BSc Taal & Kunstmatige Intelligentie @ Tilburg University MSc Information Management @ Tilburg University
Nadere informatieUitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s
Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s Sofie De Cooman 21 December 2006 Stagebedrijf: Interne begeleider: Externe begeleider: BarcoView Koen Van De Wiele
Nadere informatieMDA in de praktijk. Freek Bosch, Business Unit Manager Amsterdam, 4 juni 2009
Functional Model Driven Development MDA in de praktijk Freek Bosch, Business Unit Manager Amsterdam, 4 juni 2009 FMDD agenda FMDD Waarom FMMD De praktijk Wat is FMDD Ervaringen en lessons learned Ervaringen
Nadere informatieArchimate risico extensies modelleren
Archimate risico extensies modelleren Notatiewijzen van risico analyses op basis van checklists versie 0.2 Bert Dingemans 1 Inleiding Risico s zijn een extra dimensie bij het uitwerken van een architectuur.
Nadere informatieRelease notes. Versie 2.3
DEFINITIES EN TELRICHTLIJNEN VOOR DE TOEPASSING VAN FUNCTIEPUNTANALYSE Release notes Versie 2.3 nesma.org VOORWOORD 1 VOORWOORD In 2005 werden de Nesma FPA telrichtlijnen verheven tot de Internationale
Nadere informatieApplication interface. service. Application function / interaction
Les 5 Het belangrijkste structurele concept in de applicatielaag is de applicatiecomponent. Dit concept wordt gebruikt om elke structurele entiteit in de applicatielaag te modelleren: softwarecomponenten
Nadere informatieVraag 1. Vraag 1a TERUGKOPPELING PROEFTENTAMEN. Software architecture
Software architecture IM0203 TERUGKOPPELING PROEFTENTAMEN Vraag 1 Vraag 1a Veel van de in het werkboek besproken patterns kunnen ingezet worden voor het referentiesysteem. We lopen de patterns hier stuk
Nadere informatieDATAMODELLERING SIPOC
DATAMODELLERING SIPOC Inleiding In dit whitepaper wordt de datamodelleervorm Sipoc beschreven. Deze modelleervorm staat in verhouding tot een aantal andere modelleervormen. Wil je een beeld krijgen van
Nadere informatieOmzeil het gebruik van mappen en bestanden over Wiki s en het werken in de 21 e eeuw
Omzeil het gebruik van mappen en bestanden over Wiki s en het werken in de 21 e eeuw In de whitepaper waarom u eigen documenten niet langer nodig heeft schreven we dat het rondmailen van documenten geen
Nadere informatie