Jaarverslag. De deelnemer dichtbij - -

Transcriptie

1 2013 Jaarverslag De deelnemer dichtbij - - -

2 Verslag van het bestuur 2 BPF Schoonmaak

3 Jaarverslag

4 Verslag van het bestuur 4 BPF Schoonmaak

5 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf Jaarverslag 2013 Jaarverslag

6 4 BPF Schoonmaak

7 Naam: Youness Boudra, Leeftijd: 23 Werkplek: Science Center NEMO, Amsterdam Het is belangrijk om te weten hoe je pensioen is geregeld. Dat kun je opzoeken op internet of je vraagt het aan je werkgever. Je moet in ieder geval niet wachten tot het zover is, want dan ben je te laat. Je moet er zelf achteraan gaan. Jaarverslag

8 6 BPF Schoonmaak

9 Inhoudsopgave Woord van de voorzitter en secretaris Belangrijke cijfers Organisatie Verslag van het bestuur 1 Communicatie 2 Financieel beleid 3 Beleggingen 4 Risicobeheer 5 Veranderingen in de regels 6 Pensioenbeheer 7 Goed pensioenfondsbestuur 8 Vooruitblik Advies van de deelnemersraad 10 Oordeel van het verantwoordingsorgaan Jaarrekening 2013 Balans per 31 december 2013 Staat van baten en lasten over 2013 Kasstroomoverzicht over 2013 Algemene toelichting Toelichting op de balans Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Toelichting op de staat van baten en lasten Vaststelling van het jaarverslag en de jaarrekening door het bestuur Overige gegevens Statutaire regeling voor de bestemming van het saldo van baten en lasten Actuariële verklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Jaarverslag

10 Voorwoord 8 BPF Schoonmaak

11 Hoe ging het in 2013? De economie groeide in 2013 over de hele wereld een beetje. Wel waren er grote verschillen in de werelddelen. In Nederland ging het niet goed met de economie. Daar heeft het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf (BPF Schoonmaak) last van gehad. Het was dan ook een spannend jaar. We wisten bijvoorbeeld niet of we de pensioenen misschien moesten korten. Gelukkig was dit niet nodig. Ieder jaar stijgen de prijzen van alles wat u nodig hebt: boodschappen, elektriciteit, huur, benzine. Uw geld wordt daardoor minder waard. Dat noemen we inflatie. BPF Schoonmaak probeert de pensioenen te laten meegroeien met de inflatie. Dat betekent dat u met het pensioen evenveel kunt blijven kopen. Dat meegroeien gebeurt door de pensioenen te verhogen met een toeslag. Dat kan alleen als het pensioenfonds genoeg bezittingen heeft. En daarmee voldoende winst maakt. Ieder jaar bekijkt het bestuur van BPF Schoonmaak of verhoging mogelijk is. In 2013 kon dat niet. Als een pensioenfonds niet genoeg geld heeft, is er meer premie nodig om alle pensioenen te betalen. Maar cao-partijen hebben besloten dat de pensioenpremie voor 2013 niet verder zou stijgen. Daarom is besloten dat u met dezelfde premie minder pensioen opbouwt. Dit noemen we het opbouwpercentage. Het opbouwpercentage hebben wij op 1 januari 2013 verlaagd van 2,05 procent naar 1,75 procent. Wij vinden het belangrijk dat u weet hoe het zit met uw pensioen. En dat u weet hoe en wanneer u bepaalde keuzes moet maken. Daarom proberen wij alles zo goed mogelijk uit te leggen. Ook is het belangrijk dat u ons makkelijk kunt bereiken. In 2013 hebben we al onze brieven aangepast. Wij schrijven nu eenvoudiger en duidelijker. We werken aan een nieuwe website. Ook krijgt u dit jaar een nieuwe Pensioenkrant. Met deze veranderingen willen wij u duidelijke informatie geven. Wij willen ook graag weten welke vragen u hebt. En of u alles begrijpt. Daarom praten wij veel met mensen. En onderzoeken wij of mensen onze brieven begrijpen. Ook hebben wij een groep mensen die leest wat wij schrijven over pensioen. Deze groep noemen we het onderzoekspanel. Zij vertellen ons wat ze wel snappen en wat niet. Alles wat ze ons vertellen, gebruiken we om onze informatie nog duidelijker te maken. Er is nog veel te doen voor ons. Maar we willen graag goed contact met u. Daar blijven we hard aan werken! Mari Martens, voorzitter Hans Koen, secretaris Jaarverslag

12 Belangrijke cijfers (bedragen in duizenden euro s) Hieronder ziet u de belangrijkste cijfers van BPF Schoonmaak. U ziet hoe het ging in 2013, maar ook hoe het ging in de jaren daarvoor. Aantal werkgevers en werknemers Aantal aangesloten werkgevers in jaar Aantal aangesloten werkgevers ultimo jaar Aantal actieve deelnemers in jaar Aantal actieve deelnemers ultimo jaar Aantal gewezen deelnemers ultimo jaar Aantal pensioengerechtigden (ultimo jaar) Ouderdomspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Arbeidsongeschiktheidspensioen Prepensioen Opbouwpercentage per dienstjaar Ouderdomspensioen 1,75 2,05 2,05 2,05 2,05 10 BPF Schoonmaak

13 Premie (als percentage van de pensioengrondslag) Ouderdomspensioen 21,0% 21,0% 18,5% 17,7% 17,7% Overgangsregeling 0,9% 0,9% 0,9% 1,7% 1,0% Pensioenuitvoering Feitelijke premie Kostendekkende premie Gedempte premie Uitkeringen Pensioenuitvoeringskosten Beleggingen Belegd vermogen Opbrengst beleggingen -/ Beleggingskosten Beleggingsrendement (in procenten) 2,4% 10,0% 2,6% 6,6% 14,0% Beleggingsrendement, incl. risicoafdekking (in procenten) -/- 2,1 % 12,4% 10,7% 13,1% 6,1% Jaarverslag

14 Belangrijke cijfers Beleggingsrendement benchmark (in procenten) 2,1% 10,1% 2,1% 6,6% 13,5% Z-score 0,25 -/- 0,04 0,40 0,01 0,41 Performancetoets 1,74 0,76 0,16 0,00 0,00 Vermogen, verplichtingen en solvabiliteit Pensioenvermogen Pensioenverplichtingen Stichtingskapitaal en reserves Vereist eigen vermogen Reservetekort of overschot / / / / Vervangende interest (RTS) verplichtingen (in procenten) 2,9% 2,6% 2,8% 3,4% 3,9% Duration verplichtingen Aanwezige dekkingsgraad (in procenten) 106,2% 103,2% 98,7% 107,7% 110,4% Vereiste dekkingsgraad (in procenten) 110,9% 111,1% 111,4% 111,3% 112,5% Reële dekkingsgraad (in procenten) 65,8% 60,9% 53,6% 62,2% Aanpassing (opgebouwde) pensioenen Toeslag actieven (in procenten) 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Toeslag inactieven (in procenten) 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 12 BPF Schoonmaak

15 % ,3 Jaarverslag

16 Organisatie Afbeelding 1 Opbouw BPF Schoonmaak De geschillencommissie geeft een bindend advies. Geschillencommissie Adviescommissie bezwaarschriften vrijstellingsbesluiten Commissie vermogensbeheer Algemeen bestuur Uitvoerend bestuur Commissie pensioenbeheer Deelnemersraad Verantwoordings orgaan Commissie communicatie Wat is BPF Schoonmaak? Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf (BPF Schoonmaak) bestaat sinds 4 januari 1968 en is gevestigd in Utrecht. Het fonds is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel in Utrecht onder nummer Het fonds is aangesloten bij de Pensioenfederatie. De Pensioenfederatie is de belangenorganisatie voor alle pensioenfondsen in Nederland. Wat doen wij? BPF Schoonmaak wil een pensioen uitkeren aan iedereen die is aangesloten. Dat zijn onze deelnemers en gepensioneerden. Alle deelnemers zijn: werknemers die pensioen opbouwen bij BPF Schoonmaak (ex-)werknemers die eerder pensioen opbouwden bij BPF Schoonmaak Gepensioneerden zijn mensen die een uitkering van het fonds ontvangen. Bent u aangesloten bij BPF Schoonmaak? Dan betalen u en uw werkgever premie voor uw pensioen. Wij beheren en beleggen dit geld. Met de premie en opbrengst betalen wij pensioenen. Dat is niet alleen ouderdomspensioen. Als u komt te overlijden, krijgen uw partner en kinderen van ons pensioen. Dat noemen we nabestaandenpensioen. En kunt u niet meer werken, omdat u arbeidsongeschikt bent? Dan bouwt u bij ons pensioen op zonder premie te betalen. Organisaties die samenwerken in BPF Schoonmaak BPF Schoonmaak heeft een bestuur en een deelnemersraad. De deelnemersraad adviseert en het bestuur neemt beslissingen. De mensen in het bestuur en de deelnemersraad zijn werkgevers, werknemers en gepensioneerden. Zij komen uit de volgende organisaties: namens de werkgevers: Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten (OSB) namens de werknemers: FNV Bondgenoten en CNV Vakmensen namens de gepensioneerden: ouderenbond ANBO De Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS) is de brancheorganisatie voor de schoonmaakbranche. Het bestuur en de commissies BPF Schoonmaak heeft één bestuur. In het bestuur zijn de taken verdeeld. Sommige bestuursleden voeren de beslissingen uit. Dat noemen we de uitvoerende bestuursleden. Andere bestuursleden voeren niet uit, maar nemen beslissingen. En ze controleren of die beslissingen ook worden uitgevoerd. Deze groep bestuursleden noemen we het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur en uitvoerend bestuur zijn samen eindverantwoordelijk. 14 BPF Schoonmaak

17 Op afbeelding 1 ziet u hoe het bestuur van BPF Schoonmaak in elkaar zit. Wie zaten er in 2013 in het bestuur? Bestuur Bestuursleden worden benoemd voor vier jaar. Die periode kan het bestuur een paar keer verlengen met vier jaar. Het is niet de bedoeling dat bestuursleden allemaal tegelijk aftreden. Dat doen ze om de beurt. In het schema hiernaast ziet u wie er in het bestuur zit, sinds wanneer iemand in het bestuur zit en wanneer iemand uit het bestuur gaat. Benoemd namens de werkgevers Functie in bestuur Sinds Tot Namens Dhr. J. (Hans) Koen* Secretaris 1 augustus januari 2015 OSB Dhr. E.A. (Eef) Collignon Bestuurslid 1 oktober januari 2014 OSB Mw. E.A. (Evelyne) Simons** Bestuurslid 1 januari januari 2017 OSB Benoemd namens de deelnemers Functie in bestuur Sinds Tot Namens Dhr. M.M. (Mari) Martens Voorzitter 1 januari januari 2018 FNV Bondgenoten Mw. T.F.M. (Thérèse) Schets Bestuurslid 1 maart januari 2016 FNV Bondgenoten Dhr. H. (Harm) Roeten*** Bestuurslid 1 januari januari 2017 CNV Vakmensen Het bestuur krijgt hulp van commissies: de commissie Vermogensbeheer de commissie Pensioenbeheer de commissie Communicatie Uitvoerend bestuur Functie in bestuur Sinds Namens Andere commissies en groepen zijn: de deelnemersraad het verantwoordingsorgaan de geschillencommissie de adviescommissie Bezwaarschriften Vrijstellingsbesluiten BPF Schoonmaak werkt samen met: APG voor de pensioenadministratie Syntrus Achmea voor het vermogensbeheer Dhr. G.F. (Gijs) Vermeulen Uitvoerend bestuurslid 1 november 2010 OSB, FNV Bondgenoten en CNV Vakmensen Mw. C.H.L. (Elly) Kwakkelstein Uitvoerend bestuurslid 23 november 2011 OSB, FNV Bondgenoten en CNV Vakmensen * De heer Koen is in 2014 herbenoemd tot 1 januari ** Mevrouw Simons is sinds 1 januari 2013 opvolger van de heer G.J. Sleumer. *** De heer Roeten is sinds 1 januari 2013 de opvolger van de heer H.J. Kampherbeek. Jaarverslag

18 Organisatie Wat doen de bestuurscommissies? Commissie Communicatie De commissie Communicatie adviseert het bestuur hoe BPF Schoonmaak pensioenzaken het best kan uitleggen. Dit noemen we ook wel pensioencommunicatie. De commissie maakt daarvoor plannen: een communicatiebeleidsplan en een communicatiejaarplan. In het hoofdstuk Communicatie op pagina 21 leest u wat de commissie Communicatie in 2013 heeft gedaan. Commissieleden Mw. T.F.M. (Thérèse) Schets Dhr. E.A. (Eef) Collignon Mw. E.A. (Evelyne) Simons Mw. C.H.L. (Elly) Kwakkelstein Commissie Vermogensbeheer De commissie Vermogensbeheer adviseert het bestuur hoe ze het geld het best kunnen beleggen. In het hoofdstuk Beleggingen op pagina 24 en 25 leest u wat de commissie Vermogensbeheer in 2013 heeft gedaan. Commissieleden Mw. T.F.M. (Thérèse) Schets Dhr. J. (Hans) Koen Dhr. G.F. (Gijs) Vermeulen beheren en beleggen en het uitkeren als u recht hebt op pensioen. De commissie Pensioenbeheer houdt in de gaten wat de pensioenuitvoerder doet en of dat goed gebeurt. Ook adviseert de commissie het bestuur over nieuwe plannen en persoonlijke zaken. In het hoofdstuk Pensioenbeheer op pagina 33 leest u wat de commissie Pensioenbeheer in 2013 heeft gedaan. Commissieleden Dhr. M.M. (Mari) Martens Dhr. E.A. (Eef) Collignon Dhr. G.F. (Gijs) Vermeulen Mw. C.H.L. (Elly) Kwakkelstein Mw. E. A. (Evelyne) Simons Dhr. H. (Harm) Roeten Welke organen heeft het fonds nog meer? Deelnemersraad De deelnemersraad bestaat uit vijf leden: vier deelnemers en één gepensioneerde. De deelnemersraad geeft de mening van de werknemers en gepensioneerden. In 2013 kwam de deelnemersraad zes keer bij elkaar. Ook was er twee keer een studiedag. Zij spraken toen over wetsvoorstellen die gaan over een goed bestuur en over het laten meegroeien van de pensioenen. Dhr. H.F.M. (Herman) Smeets (voorzitter), namens FNV Bondgenoten Mw. M.A.E.J. (Marion) Blok-Kok, namens FNV Bondgenoten Dhr. H. (Hans) van Schoor, namens CNV Vakmensen Mw. G.M.W. (Trudy) Schriemer, namens ANBO Verantwoordingsorgaan In het verantwoordingsorgaan zitten drie leden namens de werkgevers, werknemers en gepensioneerden. Het verantwoordingsorgaan kwam in 2013 vier keer bij elkaar. Het bestuur vertelt aan het verantwoordingsorgaan wat het doet en hoe het dat doet. Ook legt het bestuur uit hoe het goed bestuur voert. Dat noemen we de principes voor goed pensioenfondsbestuur. Het verantwoordingsorgaan mag hierover zijn mening geven. Deze mening staat altijd in het jaarverslag. Daar staat ook de reactie van het bestuur op deze mening. Dit leest u op pagina 39. Werkgeverslid Dhr. A.J. (Arjan) van de Griend, namens OSB Werknemerslid Dhr. N.J.C. (Nico) Beekhuijs, namens werknemers (FNV Bondgenoten) Commissie Pensioenbeheer BPF Schoonmaak is uw pensioenuitvoerder. Dat wil zeggen dat wij uw pensioengeld Deelnemers Dhr. J.C. (Hans) Molle, namens FNV Bondgenoten Lid namens gepensioneerden Dhr. H. (Hans) van Schoor, namens gepensioneerden 16 BPF Schoonmaak

19 Geschillencommissie Het kan zijn dat u het niet eens bent met een besluit van het pensioenfonds. Dat noemen wij een geschil. U kunt dan vertellen waarover u het niet eens bent en waarom niet. U gaat dan in beroep bij de geschillencommissie. Er zijn regels die bepalen hoe de geschillencommissie te werk gaat. Die staan in het reglement van de geschillencommissie. In 2013 heeft niemand de geschillencommissie ingeschakeld. Commissieleden In deze commissie zijn alle drie de zetels vrij. Werkgroepen Zijn er belangrijke onderwerpen die extra tijd kosten? Dan maakt het bestuur een werkgroep. In 2013 waren dat de werkgroep Jaarverslag, de werkgroep Governance, de werkgroep IRM (Integraal Risicomanagement) en de werkgroep ALM (Asset Liability Management). Compliance officer Dhr. B. Peters, van het Nederlands Compliance Instituut Adviseur beleggingscommissie Mw. M. Verheul, van Investment Communication Consultancy Certificerend actuaris Dhr. B. den Hartog, van Towers Watson Netherlands B.V. Commissieleden Dhr. J.B. van den Beld, onafhankelijk voorzitter Mw. H. Dautzenberg Mw. A. Kamta Adviescommissie Bezwaarschriften Vrijstellingsbesluiten Schoonmaakbedrijven en glazenwassersbedrijven zijn aangesloten bij BPF Schoonmaak. Maar misschien heeft een werkgever een goede reden om zich niet aan te sluiten. Ook een werknemer kan niet mee willen doen aan de pensioenregeling. Bijvoorbeeld vanwege zijn geloof. Werkgevers en werknemers kunnen dan vrijstelling aanvragen. Het bestuur neemt hierover een beslissing. Daarbij krijgen ze advies van een speciale commissie: de adviescommissie Bezwaarschriften Vrijstellingsbesluiten. Het bestuur benoemt leden voor deze commissie als er beroep op de commissie wordt gedaan. In 2013 zijn geen bezwaren ingediend. De werkgroep Jaarverslag keek mee bij het maken van het jaarverslag. De werkgroep Governance was bezig met de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen. De werkgroep IRM houdt zich bezig met de wijze waarop de risico s worden beheerd. De werkgroep ALM voert een studie uit. Zij kijken hoe we het geld het best kunnen beleggen. Deskundigen Het bestuur wordt ook geholpen door externe deskundigen. Zij adviseren en ondersteunen het bestuur op het gebied van beleggingen en gedragsregels: Onafhankelijk technisch voorzitter van het bestuur Dhr. H.J.P. (Harry) Penders, van Kartika Interim Management Adviserend actuaris Dhr. A. el Amrani, van Syntrus Achmea Vermogensbeheer B.V. Accountant Dhr. H.C. van der Rijst, van PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Pensioenbeheer De administratie van het pensioenfonds wordt gedaan door APG Pensioenbeheer (onderdeel van APG Groep N.V.). Vermogensbeheer Verschillende organisaties beheren het geld van BPF Schoonmaak: Syntrus Achmea Vermogensbeheer doet het vermogensbeheer Syntrus Achmea Vastgoed Management doet de vastgoedbeleggingen De administratie van vermogensbeheer wordt gedaan door Northern Trust Global Services Limited. Jaarverslag

20 18 BPF Schoonmaak

21 Naam: Ans Dupont, Leeftijd: 54 Werkplek: RAS, Den Bosch Mijn overleden man was zelfstandig ondernemer en had niets opgebouwd. Nu heb ik mijn zaken op orde. Mijn nieuwe partner bouwt pensioen op in loondienst, net als ik. Het zou fijn zijn als we later samen leuke dingen kunnen doen. Veel meer is niet nodig. Jaarverslag

22 Verslag van het bestuur 20 BPF Schoonmaak

23 Verslag van het bestuur 1. Communicatie Het is belangrijk dat u weet hoe het zit met uw pensioen. Daarom proberen wij alles zo duidelijk mogelijk uit te leggen. In 2013 hebben we daar wat in veranderd. We hebben bijvoorbeeld onderzocht of de mensen die bij ons pensioen opbouwen, alles begrijpen. En we hebben goed bekeken wat we allemaal versturen. Als dat kan, schrijven we alles nog duidelijker op. Als wij iets over pensioen uitleggen, doen we dat punt voor punt. Eerst leggen we de belangrijkste zaken uit. Voor wie meer wil weten, leggen we nog meer uit. En wilt u echt alles weten? Dan vindt u op onze website nog meer informatie. We hopen dat we zo alles zo goed mogelijk uitleggen. Gelukkig merken we nu al dat mensen ons sneller bellen met vragen. Dat is goed, want wij helpen graag. Alle brieven eenvoudiger In 2013 hebben wij al onze brieven aangepast. Pensioen blijft een lastig onderwerp. Moeilijke informatie leggen we nu zo eenvoudig mogelijk uit. Nieuwe website In 2013 hebben we goed gekeken naar onze website. We hebben onderzocht wat deelnemers, gepensioneerden en werkgevers van de website vinden. Wij hebben een nieuw plan gemaakt voor de website. Dat plan hebben we besproken met een groep deelnemers. Die hebben ons geholpen met goede tips. Op de nieuwe website zal iedereen snel en duidelijk antwoord vinden op zijn vraag. De nieuwe website komt in de tweede helft van 2014 op internet. Kalender Pensioen is belangrijk. Maar mensen vinden het ingewikkeld en denken er vaak niet over na. Dat willen we graag veranderen. Daarom heeft iedereen van ons een kalender gekregen. Deze kalender kunt u thuis gebruiken. De kalender geeft elke maand een tip over pensioen. Pensioenkrant In 2013 hebben we een nieuw idee bedacht voor de Pensioenkrant. De Pensioenkrant wordt groter en de artikelen zijn duidelijker. Ook laten we werknemers iets vertellen over hun werk en over pensioen. Pensioen3daagse Ieder jaar is er in oktober de Pensioen3daagse. Pensioenfondsen komen dan langs bij werkgevers om meer te vertellen over pensioen. Werknemers kunnen vragen stellen over hun pensioen. BPF Schoonmaak heeft in 2013 ook meegedaan aan de Pensioen3daagse. Dicht bij de deelnemers We luisteren zo veel mogelijk naar de vragen van deelnemers. We onderzoeken bijvoorbeeld of zij belangrijke brieven begrijpen. En wij praten veel met mensen uit het onderzoekspanel. Ook tijdens de Pensioen3daagse hebben we veel deelnemers gesproken. Zo weten we steeds beter hoe we alles nog duidelijker kunnen uitleggen. Activiteiten 2014 In 2014 gaan we dit doen: We maken de nieuwe website U krijgt de nieuwe Pensioenkrant We onderzoeken hoe we iedereen nog beter kunnen bereiken. Bijvoorbeeld met verjaardagskaarten en bonnen voor een gesprek over uw pensioen Jaarverslag

24 Verslag van het bestuur 2. Financieel beleid Financiële situatie in was een jaar met goede en slechte ontwikkelingen. Het goede nieuws was dat we de pensioenen niet hoefden te korten. Maar het gaat nog steeds niet goed met de economie. Daardoor is er nog te weinig geld. Als een pensioenfonds niet genoeg geld heeft, is er meer premie nodig om alle pensioenen te betalen. Maar cao-partijen hebben besloten dat de pensioenpremie voor 2013 niet verder zou stijgen. Daarom is besloten dat u met dezelfde premie minder pensioen opbouwt. Dit noemen we het opbouwpercentage. Het opbouwpercentage hebben wij op 1 januari 2013 verlaagd van 2,05 procent naar 1,75 procent. Ook konden we de pensioenen in 2014 niet laten meegroeien met de groei van de prijzen. Dat noemen we indexeren. Hoewel het langzaam beter gaat, moeten we nog veel doen om alles in orde te krijgen. Geld voor uitbetalen pensioenen Wij moeten geld uitbetalen aan iedereen die nu met pensioen is. En aan iedereen die straks met pensioen gaat. BPF Schoonmaak moet ervoor zorgen dat er voldoende geld is om al die pensioen te kunnen betalen. Dat noemen we de pensioenverplichting. Eind 2013 hadden we hiervoor 2,7 miljard euro nodig. Dekkingsgraad Pensioenfondsen moeten voldoende geld hebben om alle pensioenen te kunnen betalen. Dat meten we met de dekkingsgraad. De hoogte van de dekkingsgraad hangt af van: hoeveel geld het fonds bezit (het vermogen) hoeveel het fonds nu én later aan pensioen moet uitbetalen (de pensioenverplichtingen) Als de dekkingsgraad 100 procent is, is er precies genoeg geld om alle pensioenen uit te betalen. Maar de dekkingsgraad moet hoger zijn dan die 100 procent. Want het fonds moet ook reserves hebben. Deze reserves zijn nodig om de risico s te beheersen. Deze reserves noemen we het eigen vermogen. Eigen vermogen Het is dus belangrijk dat we meer geld hebben dan dat we aan pensioenen moeten uitbetalen. Als de waarde van onze bezittingen groter is dan de verplichtingen die we hebben, dan hebben we een eigen vermogen. Hoe hoog moet dit eigen vermogen zijn? Hiervoor heeft De Nederlandsche Bank een berekening bedacht. Er wordt geld opzijgezet voor risico s. We beleggen het geld. Maar we kunnen soms verlies maken in plaats van winst. Of de rente is opeens heel laag. Daardoor brengt het geld minder op. Met reserves kunnen we die risico s opvangen. Deze reserves noemen we de bestemmingsreserves. Al die reserves bij elkaar zijn het vereist eigen vermogen. In het hoofdstuk Risicobeheer leggen we meer uit over de risico s. Dekkingstekort Het minimaal vereist eigen vermogen is 4,4 procent van de pensioenverplichtingen. Dat betekent dat de dekkingsgraad die we nodig hebben 104,4 procent of hoger moet zijn. In 2013 hadden we geen dekkingstekort. Reservetekort Het vereist eigen vermogen moest eind ,9 procent van de pensioenverplichtingen zijn. Dat betekent dat de dekkingsgraad 110,9 procent of hoger moet zijn. De dekkingsgraad was in ,2 procent. We hadden daardoor een reservetekort. Op afbeelding 2 ziet u de dekkingsgraad van BPF Schoonmaak in 2013 op de rode lijn. Ook ziet u de minimaal vereiste dekkingsgraad en de vereiste dekkingsgraad. In tabel 1 ziet u waardoor de dekkingsgraad steeg of daalde. Waardoor kan de dekkingsgraad dalen? De rente is belangrijk. Het pensioenfonds rekent daarmee uit of alle pensioenen betaald kunnen worden. Als u minder rente krijgt op uw spaarrekening, dan 22 BPF Schoonmaak

25 Afbeelding 2 Dekkingsgraad (DG) in 2013 hebt u later ook minder geld. Andersom geldt dat ook. Een pensioenfonds weet hoeveel geld het later nodig heeft om alle pensioenen te kunnen uitbetalen. Als de rente laag is, dan moet het pensioenfonds nu meer geld hebben. Als de rente hoog is, hoeft het fonds minder te hebben Ook kan de dekkingsgraad dalen doordat mensen langer leven. Dat is natuurlijk goed nieuws. Maar we moeten dan ook langer pensioen uitbetalen. Het verschil tussen de waarde van ons bezit en geld dat we nodig hebben voor pensioenen wordt dus groter. Daardoor daalt de dekkingsgraad Het rendement van het fonds over 2013 was 2,4 procent. Omdat de rente flink kan veranderen, beschermt het fonds zich hiertegen. Als we deze bescherming meerekenen is het rendement over ,1 procent negatief Waardoor steeg de dekkingsgraad in 2013? De gemiddelde rente is in 2013 gestegen van 2,6 procent naar 2,9 procent. Hierdoor is het bedrag dat we moesten reserveren voor pensioenen lager geworden. Daardoor is ons eigen vermogen gestegen. We hielden dus geld over. Daardoor is de dekkingsgraad gestegen. Het bestuur probeert de pensioenen te laten meegroeien met de inflatie. Dat betekent dat u met het pensioen evenveel kunt blijven kopen. Dat meegroeien gebeurt door de pensioenen te verhogen met een toeslag. We noemen dat toeslag verlenen. Wij verlenen alleen toeslag als het pensioenfonds genoeg geld heeft. Ieder jaar bekijkt het bestuur of dat kan. Eind 2013 was de dekkingsgraad te laag om toeslag te verlenen. Om toeslag te kunnen verlenen had de dekkingsgraad eind 2013 namelijk minimaal 110,9 procent moeten zijn. We hebben ook geen geld opzij kunnen zetten om in de toekomst toeslag te kunnen verlenen. Gemiste toeslagverlening Wij hebben al een aantal jaren geen toeslag verleend. Dit betekent dat de pensioenen niet hebben kunnen meegroeien met de inflatie. De totale gemiste toeslagverlening is nu 8,1 procent. Deze achterstand zouden we pas kunnen inhalen bij een dekkingsgraad van 125,7 procent. Omdat wij het belangrijk vinden om toch te kunnen indexeren, heeft het bestuur in 2013 besloten de regels voor toeslagverlening vanaf 2014 te wijzigen. 115,0% 107,5% 100% 92,5% 85,0% maart juni september december 2013 Vereiste DG DG Minimaal vereiste DG Tabel 1 Invloed van factoren op de verandering van de dekkingsgraad over 2013 (in procenten) Dekkingsgraad begin ,2% Premiebijdrage 0,3% Pensioenuitkeringen 0,1% Toeslagverlening 0,0% Verandering rentetermijnstructuur 4,8% Overrendement -2,8% Wijziging actuariële grondslagen 0,0% Overig 0,6% Toeslag De prijzen stijgen. Daardoor wordt uw geld minder waard. Dat noemen we inflatie. Dekkingsgraad eind ,2% Jaarverslag

26 Verslag van het bestuur Toeslagverlening geen toeslag toeslag naar rato volledige toeslag 100% 104,4% 115,7% 120% - Dekkingsgraad lager dan 104,4%: geen toeslag - Dekkingsgraad hoger dan 104,4% en lager dan 115,7% (= VEV+ 5%): toeslag naar rato - Dekkingsgraad hoger dan 115,7% (=VEV + 5%): volledige toeslag Herstelplan Van de overheid hebben alle pensioenfondsen een plan moeten maken om ervoor te zorgen dat de dekkingsgraad weer hoog genoeg wordt. Dat is het herstelplan. Volgens ons herstelplan moest de dekkingsgraad begin 2014 minimaal 104,4 procent zijn. Dat is gelukt. Volgens het herstelplan moet de dekkingsgraad in 2024 minimaal 110,7 procent zijn. Het liefst willen we de pen sioenen indexeren. Om dat te kunnen doen, moet de dekkingsgraad zelfs hoger zijn. We hebben in 2013 daarom besloten om toch iets meer risico te nemen met onze beleggingen. Dit kan meer geld opleveren. Pensioenen niet omlaag De dekkingsgraad was aan het eind van 2013 gelukkig hoog genoeg. Daarom zijn de pensioenen niet verlaagd. Pensioenopbouw wel omlaag Het opbouwpercentage is per 1 januari 2013 verlaagd van 2,05 procent naar 1,75 procent. Daardoor werd de minimale vereiste dekkingsgraad lager: 104,4 procent. Voor de verlaging van het opbouwpercentage was dit 104,6 procent. Premie Werknemers en werkgevers betalen iedere maand premie aan BPF Schoonmaak. Het pensioenfonds betaalt hiervan de pensioenen en alle kosten die daarbij horen. Verandert de hoogte van de premies? Dan gebeurt dat altijd op 1 januari. Premies in 2013 In het jaar 2013 was de premie 21 procent van de pensioengrondslag. Dit noemen we de feitelijke premie. De pensioengrondslag is het deel van het salaris waarover de deelnemer pensioen opbouwt. De werknemer betaalt maximaal 10,5 procent premie. De andere helft betaalt de werkgever. De werkgever betaalde in 2013 ook 0,9 procent premie voor een regeling voor werknemers die geboren zijn vóór Dit was de overgangsregeling. Hun pensioenen werden door wettelijke maatregelen lager. De overgangsregeling vult op de pensioendatum hun pensioen aan. Met de premie die werknemers en werkgevers betalen, moeten wij alle kosten voor het pensioen kunnen betalen. Dat noemen we kostendekkend. Dit is verplicht voor elk pensioenfonds in Nederland. Met het geld van de kostendekkende premie betalen we alle nieuwe pensioenen en de uitvoeringskosten. De inkoop van pensioen kan op verschillende manieren worden berekend. Eén manier is om de kosten te berekenen met de rentetermijnstructuur. Dit noemen we de kostendekkende premie. Een andere manier is om met een gemiddelde rente de kosten te berekenen. BPF Schoonmaak doet dit met een gemiddelde rente van 3,5 procent. De berekende premie noemen we de gedempte premie. De berekende premies staan in de tabel 2. Reserves Het fonds moet extra geld hebben. Dat noemen we de reserves. Het pensioenfonds belegt het geld. Daarmee lopen we risico. Soms leveren beleggingen minder op dan verwacht. Met reserves kunnen we deze risico s opvangen. De hoogte van de reserves bepaalt bovendien of het bestuur toeslag kan verlenen. Ook de Pensioenwet stelt financiële eisen aan pensioenfondsen. Fondsen moeten genoeg geld hebben om pensioenen nu en in de toekomst uit te betalen. Er staat in de Pensioenwet een vereist eigen vermogen en een minimaal vereist eigen vermogen. Het vereist eigen vermogen is het vermogen dat het fonds moet hebben om het komende jaar in 39 van de 40 gevallen alle risico s te kunnen opvangen. Het fonds heeft vier reserves: 1. om beleggingsrisico s op te vangen 2. om andere risico s op te vangen, zoals in de uitvoering en verzekeringen 3. om het arbeidsongeschiktheidspensioen te betalen 4. om de overgangsregeling te betalen 3. Beleggingen Hoe wij omgaan met beleggingen hebben we vastgelegd in het beleggingsbeleid. In het beleggingsbeleid staan de belangen van de deelnemers en gepensioneerden centraal. Op korte en lange termijn. Het is belangrijk dat de beleggingen van het pensioenfonds een goed rendement opleveren. Maar het is ook belangrijk dat we niet te veel risico nemen. 24 BPF Schoonmaak