Verantwoording bij de lessenserie Redactioneel schrijven
|
|
- Bertha Aalderink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verantwoording bij de lessenserie Redactioneel schrijven Wij, Marita Swinkels en Jesse van Rijn, hebben de lessenserie Redactioneel schrijven met veel enthousiasme ontwikkeld. Deze lessenserie is een onderdeel van de afsluiting van de cursus Schrijfvaardigheid die wij volgen voor de master Nederlands aan de Hogeschool Utrecht. Het materiaal voor de lessenserie is online te vinden, op In deze tekst verantwoorden wij de keuzes die we hebben gemaakt bij het ontwikkelen van deze lessenserie. De verantwoording bestaat uit de volgende delen: 1)Leeswijzer website 2)Relatie doelgroep - lessenserie 3)Beginsituatie en voorkennis 4)Legitimering doelstellingen en beoordeling 5)Legitimering didactische keuzes 6)Samenwerking 7)Gebruikt materiaal 8)Literatuurlijst 1) Leeswijzer website De website die bij deze lessenserie hoort, bevat vrijwel al het materiaal dat nodig is om de lessenserie uit te voeren. De website bestaat uit twee delen: een gedeelte voor de docent en een gedeelte voor de leerlingen. Hieronder vindt u een beschrijving van de twee gedeeltes. Het docentgedeelte bevat onder het menu Projectopzet de pagina s Instructiemateriaal & praktische tips, D.A.-modellen en Beoordelingsmodel. Op de pagina Instructiemateriaal & praktische tips staan de powerpointpresentaties per les en een document met praktische aanwijzingen voor de gehele lessenserie. De beoordelingsrubric is te vinden op de pagina Beoordelingsmodel. De pagina Verantwoording bevat het document dat u nu aan het lezen bent. Het gedeelte voor de leerling bevat een aantal pagina s met opdrachtbeschrijvingen, achtergrondinformatie en formulieren die ze nodig hebben om de opdrachten uit te voeren. We hebben voor deze opzet gekozen, omdat we de mogelijkheid willen bieden om de lessenserie zowel digitaal als op papier uit te voeren. Doordat alle documenten voor leerlingen op school én thuis beschikbaar zijn, kan de docent allerlei (tussen)vormen kiezen van volledig digitaal en tot volledig op papier. 2) Relatie doelgroep - lessenserie In de opdracht zoals beschreven in de syllabus staat bij de doelgroep de keuze tussen 4havo of 5vwo. Omdat wij beide lesgeven in een 4havo-klas, leek de keuze snel gemaakt. De praktijkervaring zouden we goed kunnen gebruiken bij het ontwikkelen van de lessenserie. Dit was echter niet de enige reden waarom wij voor 4havo hebben gekozen. Door de cursus Didactiek van het schoolvak Nederlands hadden wij ons al verdiept in deze doelgroep en wisten we welke aandachtspunten er zijn bij het selecteren van didactische werkvormen Een 4havoklas kenmerkt zich vaak door een sterk heterogene samenstelling. Leerlingen die regulier vanuit 3havo zijn doorgestroomd, doubleurs uit havo4 of vwo4, afstromers van vwo3 en opstromers van vmbo-t4 kunnen een havo4-klas vormen. Hierdoor [bestaat] een niveauverschil tussen de leerlingen. (Vermaas & Van der Linden, 2007) De heterogeniteit uit zich ook in de verschillende leerstijlen. In een havoklas is vaak een breder spectrum van leerstijlen en intelligentieprofielen vertegenwoordigd (Michels, 2006). Met zowel individuele opdrachten
2 als samenwerkingsopdrachten en zowel observerend leren als schrijven met tekstbespreking voorziet de lessenserie in de verschillende manieren van leren. Michels (2006) schrijft verder dat havoleerlingen over het algemeen een wat minder brede algemene ontwikkeling [hebben] en dat hun belangstelling ligt bij onderwerpen die praktischer en meer toepassingsgericht zijn, direct aansluitend bij hun eigen belevingswereld. De lessenserie sluit hier goed op aan. Het is een praktische opdracht, waarbij de leerlingen de instructies ook meteen moeten toepassen. Zij kunnen kiezen uit een krant die of tijdschrift dat (enigszins) aansluit bij hun belevingswereld. Ook het feit dat havoleerlingen meer behoefte [hebben] aan structuur en controle, kleinere stappen [moeten] maken en meer oefenen komt terug in de lessenserie. Vermaas & Van der Linden (2007) schrijven dat de concentratieboog van de havoleerlingen kort [is]. en dat activerende didactiek een zeer waardevol instrument is. Daarnaast adviseren zij om de buitenwereld binnen [te] halen. De lessenserie haalt de buitenwereld binnen door de echtheid (Ekens, 2008) van de opdrachten. Leerlingen maken namelijk een krantenpagina of tijdschriftpagina van een bestaande krant of bestaand tijdschrift. Daarnaast hebben ze keuzevrijheid, doordat ze (redelijk) vrij zijn in het selecteren van teksteonderwerpen en bronnen. Door de korte, verschillende werkvormen wordt rekening gehouden met de korte concentratieboog van de havoleerlingen. Het feit dat de lessenserie aandacht besteedt aan reflectie en evaluatie sluit ook aan bij de behoeften van de doelgroep, omdat de leerlingen moeite [hebben] om te reflecteren (Vermaas & Van der Linden). Ook Michels (2006) ziet die moeite: havoleerlingen zijn wat oppervlakkiger in hun reflecties ten aanzien van de leerstof en hun eigen werk. In de lessenserie werken de leerlingen op verschillende manieren aan reflectie en evaluatie. Ten eerste stelt de leerling eigen leerdoelen op en na iedere les volgt een evaluatie van die leerdoelen. Aan het einde van de lessenserie schrijft de leerling ook een evaluatieverslag. Daarnaast reflecteren de leerlingen ook op hun eigen schrijfproducten, want in verschillende fases van het schrijfproces vinden er tekstbesprekingen plaats. Aangezien de leerlingen moeite hebben om te reflecteren, gebeurt dit vrij gestructureerd. De docent treedt hierbij nadrukkelijk op als begeleider van het reflectieproces. 3) Beginsituatie en voorkennis De hiervoor beschreven heterogeniteit van de doelgroep maakt het moeilijk om uit te gaan van een gezamenlijke beginsituatie. Twee ijkpunten zijn echter wel vast te stellen (we laten het examenprogramma VMBO-T buiten beschouwing). Het eerste ijkpunt zijn de kerndoelen voor de onderbouw. Deze kerndoelen zijn vrij algemeen geformuleerd en het is lastig om daar concrete voorkennis uit af te leiden. Vanuit de kerndoelen mogen we er wel van uitgaan dat de leerlingen in ieder geval bekend zijn met begrippen als reflectie, conventies en het voorbereiden van schrijftaken (De Boer, 2007). De lessenserie sluit aan bij de veronderstelde voorkennis vanuit de kerndoelen door opdrachten die voortborduren op deze voorkennis. Een voorbeeld van zo n opdracht is het maken van een evaluatieverslag. De leerling moet dan niet alleen kunnen reflecteren op een concreet product, maar ook het grotere geheel kunnen zien. Het Referentiekader taal is het tweede ijkpunt. Leerlingen die in 4havo zitten, moeten zich minimaal op niveau 2F bevinden. Dit houdt in dat ze samenhangende teksten [kunnen] schrijven met een eenvoudige, lineaire opbouw, over uiteenlopende vertrouwde onderwerpen... (Ministerie van OCW, 2009, p. 15). De teksten die horen bij niveau 2F hebben een kern, inleiding en slot en een logische alineaindeling waarin verbanden expliciet worden aangegeven (Ministerie van OCW, 2009). Dit zijn ook de vaardigheden die leerlingen nodig hebben om de lessenserie te kunnen volgen. Er wordt van uitgegaan dat de basisvaardigheid aanwezig is en de lessenserie bouwt daarop voort door de tekstonderwerpen minder vertrouwd te maken en hogere eisen te stellen aan de tekststructuur en de gehanteerde schrijfstijl.
3 Andere voorkennis die leerlingen nodig hebben voor de lessenserie bevindt zich vooral op het gebied van terminologie. Zo moeten leerlingen vanuit de leesvaardigheid en fictie (beperkte) kennis hebben van verschillende tekstvormen, zoals de ingezonden brief of de recensie. Als je kijkt naar de verschillende lesmethodes, kun je concluderen dat deze termen behandeld horen te zijn in de onderbouw. 4) Legitimering doelstellingen en beoordeling Bij het formuleren van de doelstellingen hebben we rekening gehouden met een aantal factoren. Ten eerste moet de lessenserie goed aansluiten bij het schoolexamen schrijfvaardigheid in 5havo. Hier hangen ook de eindtermen Nederlands voor havo/vwo mee samen. Leerlingen moeten voor het schoolexamen een gedocumenteerde uiteenzetting, betoog of beschouwing kunnen schrijven. Ze moeten hun tekst kunnen reviseren en oog hebben voor het publiek waarvoor ze schrijven. De lessenserie heeft deze vaardigheden opgenomen als doelstellingen. Door te werken aan bovenstaande vaardigheden bereiden leerlingen zich voor op het examenjaar. Bovendien biedt de lessenserie handvatten aan de leerling om zichzelf te verbeteren in zijn schrijfvaardigheid. Zo stellen leerlingen eigen leerdoelen op en gaan ze na in hoeverre ze die leerdoelen behaald hebben. Een andere belangrijke factor zijn de referentieniveaus taal. Leerlingen moeten zich aan het einde van 5havo bevinden op niveau 3F. Op dit niveau moeten de leerlingen coherente teksten kunnen schrijven voor een algemeen publiek. Ze kunnen bronnen selecteren en gebruiken bij het schrijven van de teksten en ze moeten in staan zijn om layout en schrijfstijl aan te passen op het publiek (Ministerie van OCW, 2009). Aan deze doelstellingen werken de leerlingen door zich te verdiepen in de lezer van hun krant of tijdschrift. Ze moeten bij hun tekst ook minimaal één bron gebruiken. Bij deze doelstellingen is het belangrijk om te bedenken dat de vastgestelde eisen gelden voor 5havo. Je kunt niet van alle 4havo-leerlingen verwachten dat ze aan het einde van deze lessenserie alle vaardigheden bezitten. De lessenserie is nadrukkelijk bedoeld om leerlingen zich te laten ontwikkelen in deze vaardigheden. Dit is ook terug te vinden in het beoordelingsmodel. De leerling wordt niet alleen beoordeeld op het schrijfproduct, ook het schrijfproces telt mee in de beoordeling. Op die manier wordt het belang van aandacht aan het schrijfproces vergroot. Het beoordelingsmodel bij deze lessenserie is een rubric. Hiervoor hebben we gekozen, omdat de leerling zo een goed beeld krijgt van de eisen die aan hen gesteld worden. De rubric sluit aan op de doelstellingen van de lessenserie en heeft een duidelijke puntenschaal, waarbij concrete omschrijvingen staan. Om aan te sluiten bij hetgeen in de vorige alinea staat, biedt de rubric de mogelijkheid om ook voldoendes te geven wanneer een leerling een bepaalde doelstelling niet volledig heeft behaald. 5) Legitimering didactische keuzes Wij maken in deze lessenserie gebruik van diverse didactische werkvormen. Zo passeren onder andere schrijven met tekstbespreking, observerend leren en werken in een redactie de revue. In deze paragraaf verantwoorden we onze keuze voor deze werkvormen. Werken in een redactie Leerlingen werken in een redactie samen om een kranten- of tijdschriftpagina te maken. Ze houden redactievergaderingen, stellen gezamenlijk een lezersprofiel op en bespreken op regelmatige basis de vorderingen van de redactieleden. Deze werkwijze vergroot de echtheid van de opdracht, waardoor leerlingen zich meer betrokken voelen bij de opdracht en de intrinsieke motivatie toeneemt (Ekens, 2008). De redacties schrijven voor een bestaand lezerspubliek en hebben een keuzevrijheid wat betreft de tekstonderwerpen.
4 Daarnaast past deze werkwijze goed in de didactiek van de Tweede Fase. Leerlingen moeten namelijk samenwerken om tot een goed resultaat te komen. De redactievergaderingen en de deadlines waaraan de redactieleden zich moeten houden vergen een actieve studiehouding en een goede planning, iets wat in de didactiek van de tweede fase centraal staat. Daarnaast past ook het idee dat leerlingen vrij zelfstandig aan de opdrachten kunnen werken binnen het onderwijs van de tweede fase. Om aan te sluiten met de mogelijkheden van de havoleerlingen, hebben we er wel voor gekozen om de opdrachten vrij gestructureerd aan te bieden, onder andere met behulp van formulieren voor diverse opdrachten. Observerend leren en schrijven met tekstbespreking! Doordat zij [de leerlingen] niet zelf schrijven, kunnen zij zich beter richten op de leertaak, het! leren schrijven.!leerlingen kunnen kijken en luisteren hoe lezers met een tekst omgaan. Zo! krijgen!ze inzicht in de interactie tussen kenmerken van de tekst en leerprocessen en gaat! voor hen een wereld open. Leerlingen krijgen zicht op tekstwerking. Maar leerlingen kunnen ook zien! hoe andere leerlingen leertaken oplossen, kunnen uitvoeringen!vergelijken en reflecteren dan op de! schrijftaak. (Rijlaarsdam & Braaksma, 2004, p.7) Leerlingen hebben vaak moeite met het opbouwen, schrijven en herschrijven van hun teksten. Om meer inzicht in hun schrijfproces en -strategie te krijgen, maakt observerend leren deel uit van onze lessenserie. Observerend leren wordt in deze lessenserie gebruikt bij het opstellen van een schrijfplan, het schrijven van een inleiding en het schrijven van een slot. Het inzicht in eigen schrijfproces en -strategie wordt ook vergroot door het geven en krijgen van feedback, wat vanaf les 3 een rol gaat spelen. Leerlingen geven elkaar feedback op inleiding, kern en slot van de tekst. Ekens (2008) geeft diverse voordelen van schrijven met tekstbespreking: - Leerlingen krijgen in de meeste gevallen geen inhoudelijke feedback op hun schrijfproduct noch op hun schrijfproces. - Leerlingen ontwikkelen zelfvertrouwen, omdat de tekstbespreking niet met de beoordelaar plaatsvindt. - Leerlingen krijgen meer feedback krijgen tijdens het schrijfproces. Hij kan daardoor al tijdens het schrijfproces vorderingen maken. - Leren schrijven met tekstbespreking leidt tot een betere ontwikkeling van een procesmatige schrijfaanpak. Door in de lessenserie zowel aandacht aan observerend leren als aan schrijven met tekstbespreking te besteden, werken de leerlingen op regelmatige basis aan het verbeteren van hun schrijfproces, en daarmee hun schrijfproduct. Bij deze twee werkvormen werken de leerlingen in expertgroepen, waardoor alle leerlingen te maken hebben met dezelfde schrijfopdracht en dus goed op de hoogte zijn van de eisen die aan die opdracht gesteld worden. 6) Samenwerking Nadat we gezamenlijk een concept hadden bedacht voor de lessenserie zijn we taken gaan verdelen. Tijdens het uitvoeren van die taken hebben we veelvuldig overleg gehad. We hebben elkaars producten kritisch bekeken en waar nodig aangepast of aangevuld. Hieronder staat een verdeling van die taken: Concept lessenserie!! Marita & Jesse Website!!! Jesse Docentgedeelte: Verantwoording!! Marita & Jesse D.A.-modellen!!! Marita Praktische informatie!! Jesse PowerPointpresentaties! Marita
5 Beoordelingsmodel!! Jesse Leerlinggedeelte: Schrijfopdrachten!! Jesse Achtergrondinformatie!! Marita Schrijfplanformulieren!! Jesse Observatieformulieren!! Marita Feedbackformulieren!! Marita Evaluatieformulieren!! Jesse 7) Gebruikt materiaal Voor de lessenserie maken we gebruik van materiaal van de methode Ta!ent 4/5havo. Dit materiaal komt terug in het leerlinggedeelte, bij de pagina Achtergrondinformatie. We hebben voor dit materiaal gekozen, omdat het concrete tips en aanwijzingen geeft voor het schrijven van een tekst. Daarnaast kunnen leerlingen via dit materiaal meer te weten komen over de tekstvorm die ze moeten schrijven. Het materiaal is duidelijk bedoeld als ondersteuning bij de opdrachten en is niet het materiaal waar primair mee gewerkt wordt. Leerlingen maken ook geen opdrachten uit de methode. Naast Ta!ent hebben we materiaal gebruikt bij twee opdrachten: het maken van een lezersprofiel en het opstellen van leerdoelen voor de lessenserie (lesevaluatie 1). Dit materiaal hebben we slechts gebruikt als inspiratie. De bronnen staan aangegeven in de twee opdrachten zelf. 8) Literatuurlijst Boer, M. de. (2007). Concretisering van de kerndoelen Nederlands. Enschede. Braaksma, M. & Rijlaarsdam, G. (2004). Schrijven en leren schrijven. In: Vonk, 33 (3), Ekens, T. (2008). Activerende lees- en schrijflessen. Een handreiking voor het vak Nederlands in de 2e fase. Enschede: SLO. Michels, B. (2006). Verschil moet er wezen. Een werkdocument over verschillen tussen havo- en vwoleerlingen in de tweede fase en handreikingen om daarmee om te gaan. Enschede: SLO. Ministerie van OCW (2009). Referentiekader taal en rekenen. De referentieniveaus. Enschede. Projectgroep Nederlands V.O. (2002). Nederlands in de tweede fase. Een praktische didactiek. Bussum: Coutinho. Ravesloot, C., Mallaant, I., Hart, F. 't, & Blik, A. Talent Nederlands voor de tweede fase handboek 4/5 havo. (1e druk). 's-hertogenbosch: Malmberg. Vermaas J. & Van der Linden, R. (2007). Beter inspelen op havo-leerlingen. Tilburg: IVA Beleidsonderzoek en advies.
Praktische informatie voor de docent bij lessenserie Redactioneel schrijven
Praktische informatie voor de docent bij lessenserie Redactioneel schrijven In dit document vindt u praktische informatie over de lessenserie Redactioneel schrijven. Eerst wordt er een algemene beschrijving
Nadere informatie[DIA MET TITEL+COVER HIER]
[DIA MET TITEL+COVER HIER] Bijeenkomst 1 Beter schrijven in alle vakken Programma Aanleiding Schrijven in fasen Oriëntatiefase Opdrachtfase Schrijffase Revisiefase en publicatiefase (bijeenkomst 2) Voorwerk
Nadere informatieWerken met tussendoelen in de onderbouw
Laura Punt 2013 Werken met tussendoelen in de onderbouw Interactief lees- en schrijfonderwijs Inhoud Het waarom en het wat van tussendoelen Aansluiting tussen po en vo Werken met tussendoelen Voorbeelden
Nadere informatieSchrijven groep 7-8. Didactische richtlijnen
Schrijven groep 7-8 Leerdoelen De leerlingen schrijven allerlei soorten teksten, waaronder verhalende, informatieve, directieve, beschouwende en argumentatieve teksten herkennen en gebruiken kenmerken
Nadere informatieLESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen
LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen
Nadere informatieLeerdoelen, leerlijnen en leeractiviteiten
Leerdoelen, leerlijnen en leeractiviteiten Wanneer je werkt vanuit leerlijnen, is de methode slechts een van de bronnen waarmee leerlingen zich de leerstof eigen maken. Ilse Gmelig 8 februari 2018 Leerdoelen
Nadere informatieKinderen leren schrijven. www.taalvorming.nl
Kinderen leren schrijven www.taalvorming.nl Uitgangspunten van taalvorming Taalvorming is een lang bestaande werkwijze die je ook kunt zien als schrijfdidactiek werken vanuit eigen ervaringen samenhang
Nadere informatieBIJLAGEN DOCENTENHANDLEIDING. Doel van de lessenserie
BIJLAGEN DOCENTENHANDLEIDING Doel van de lessenserie De lessenserie is ontworpen met het oog op inzicht te geven over het schrijfproces. Als de leerlingen nu weten hoe een tekst te schrijven en die kennis
Nadere informatieLesontwerp 9. Examenvoorbereiding maatschappijwetenschappen
Lesontwerp 9. Examenvoorbereiding maatschappijwetenschappen Ontwikkelaar School Vak Groep Genre Gianna Troiani & Henri Boer Cartesius Lyceum, Amsterdam Maatschappijwetenschappen 5 havo/ 6 vwo argumenteren,
Nadere informatieSchrijven leerjaar 1-2 vmbo-b/k
Schrijven leerjaar 1-2 vmbo-b/k De leerlingen in de onderbouw van het vmbo hebben de doelen voor referentieniveau 1F vaak nog niet of nog maar net bereikt. In de onderbouw van het vmbo moet deze basis
Nadere informatieRonde 6. Beter worden in schrijven gaat niet vanzelf. 1. Inleiding. 2. Het schrijfproces en de didactiek
Ronde 6 Bert de Vos APS Contact: b.devos@aps.nl Beter worden in schrijven gaat niet vanzelf 1. Inleiding De afgelopen jaren heeft een verschuiving plaatsgevonden naar meer communicatief en meer procesgericht
Nadere informatieVakdidactiek 2 Didactiek van de hoofdvaardigheden
Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING Vakdidactiek 2 Didactiek van de hoofdvaardigheden Fase Hoofdfase, jaar 2 Leerroute Voltijd en deeltijd Schrijver(s)/docenten Ilona de Milliano, Catherine van Beuningen,
Nadere informatieHoofdstuk 5 De vijf fasen van het schrijfproces
Hoofdstuk 5 De vijf fasen van het schrijfproces Een geoefend schrijver lijkt zijn teksten zo uit zijn mouw te schudden. Of dat ook zo is, weten lezers lang niet altijd. Wie weet hoeveel moeite en tijd
Nadere informatieAan het einde van leerjaar 2 moeten alle havo vwo leerlingen minimaal niveau 2f behaald hebben voor schrijfvaardigheid.
Schrijven leerjaar 1 en 2 havo/vwo Aan het einde van leerjaar 2 moeten alle havo vwo leerlingen minimaal niveau 2f behaald hebben voor schrijfvaardigheid. Leerdoelen De leerlingen schrijven allerlei soorten
Nadere informatieHypertekst schrijven en observerend leren als aanvullende didactiek 1
Ronde 2 Martine Braaksma & Gert Rijlaarsdam Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Contact: braaksma@uva.nl Hypertekst schrijven en observerend leren als aanvullende didactiek 1
Nadere informatieSchrijven leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t
Schrijven leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t De leerlingen in de onderbouw van het vmbo hebben de doelen voor referentieniveau 1F vaak nog niet of nog maar net bereikt. In de onderbouw van het vmbo moet deze basis
Nadere informatieOntwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Nadere informatieLeerlingen beter leren schrijven
Leerlingen beter leren schrijven en zelf minder nakijken Naam Datum Marieken Pronk, m.pronk@aps.nl 23 januari 2015 Start Wanneer heeft u voor het laatst iets geschreven? Waar liep u toen tegen aan? Hoe
Nadere informatieVoorwoord. Veel succes met de schrijftraining! Amsterdam, februari 2012. Freek Bakker Joke Olie. 6 Voorwoord
Voorwoord Schrijven op B2 is een takenboek dat hulp biedt bij de training in het schrijven van korte en langere teksten in het Nederlands, die geschreven moeten worden op het Staatsexamen NT2 II. Schrijven
Nadere informatieNaar een betere mondelinge taalvaardigheid Het belang van feedback
Naar een betere mondelinge taalvaardigheid Het belang van feedback Drs. J.G.R. Wurth, Prof. Dr. J.C. de Jong, Prof. Dr. H. Hulshof, Dr. E.H. Tigelaar en Prof. Dr. W.F. Admiraal Recent is in Nederland een
Nadere informatieFaculteit Geesteswetenschappen BASISGEGEVENS STAGE. onvoldoende voldoende. goed. goed. Eindoordeel (cijfer): Toelichting: ONDERTEKENING STAGEDOCENT
Faculteit Geesteswetenschappen FEEDBACK & BEOORDELINGSFORMULIER ONDERWIJSSTAGES (BA & MA) De beoordeling van de onderwijsstages op Bachelor 3 en masterniveau bestaat uit twee onderdelen: het functioneren
Nadere informatieMethodeanalyse Talent
Methodeanalyse Talent Wij hebben gekozen voor de methode Talent. Voornamelijk omdat Tessa en Wouter er veel mee hebben gewerkt. Wouter en Tessa hebben wel hele verschillende ervaringen met de methode.
Nadere informatieAcademisch schrijven in voortgezet en hoger onderwijs: effectieve didactiek
wil niet alleen écht gekend worden als hij in verleiding wordt gebracht; diezelfde echtheid zoekt hij in de boeken. Gert Rijlaarsdam (a), Mariet Raedts (b) & Wilma van der Westen (c) (a) Universiteit van
Nadere informatieOp weg naar vlammende betogen. Een doorlopende leerlijn voor spreekvaardigheid
10. En verder nog Ronde 4 Leontien van den Berg & Geppie Bootsma APS Contact: l.vandenberg@aps.nl g.bootsma@aps.nl Op weg naar vlammende betogen. Een doorlopende leerlijn voor spreekvaardigheid 1. Inleiding
Nadere informatieNEDERLANDS VMBO. Syllabus GT centraal examen 2012. November 2010 - 1 -
NEDERLANDS VMBO Syllabus GT centraal examen 2012 November 2010-1 - Verantwoording: 2010 College voor Examens vwo, havo, vmbo, Utrecht. Alle rechten voorbehouden. Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
Nadere informatieBijlage 3: Format beschrijving opdrachten onderzoekend leren
Bijlage 3: Format beschrijving opdrachten onderzoekend leren Dit format is bedoeld voor docenten die onderzoekend-lerenopdrachten gaan maken voor het gebruik in hun eigen groep en/of voor gebruik door
Nadere informatieRubrics vaardigheden
Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden In het leerlab 2020 hebben 7 vernieuwingsscholen vier rubrics ontwikkeld om de persoonlijke groei van leerlingen in kaart te brengen. Deze rubrics zijn vaardigheden
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 13602 25 juli 2011 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 29 juni 2011, nr. VO/309740, houdende
Nadere informatieNederlandse taal Syllabus BB, KB en GT centraal examen 2010
Nederlandse taal Syllabus BB, KB en GT centraal examen 2010 augustus 2008 Verantwoording: 2008 Centrale Examencommissie Vaststelling Opgaven vwo, havo, vmbo, Utrecht Alle rechten voorbehouden. Alles uit
Nadere informatieRubrics vaardigheden
Rubrics vaardigheden Rubrics vaardigheden In het leerlab 2020 hebben 7 vernieuwingsscholen vier rubrics ontwikkeld om de persoonlijke groei van leerlingen in kaart te brengen. Deze rubrics zijn vaardigheden
Nadere informatieLeerwerktaak Bouwen aan grammatica
Leerwerktaak Bouwen aan grammatica Titel Bouwen aan grammatica! Onderwijstype Niveau Competenties(s) Beroepstaak VO MBO 1 propedeusefase 2 hoofdfase 3 eindfase (lio) 1 interpersoonlijk 2 pedagogisch 3
Nadere informatieMbo, toets je taal! Taalvaardigheid Nederlands beoordelen in competentiegericht onderwijs
. Competentieleren Hajer, M. & T. Meestringa (2004). Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Coutinho. Ministerie van OC&W (2004). Van A tot Z betrokken. Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006-2010 (http://taalinmbo.kennisnet.nl/bronnen/aanvalsplan).
Nadere informatieTULE inhouden & activiteiten Nederlands. Kerndoel 8. Toelichting en verantwoording
TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 8 130 TULE inhouden & activiteiten Nederlands Kerndoel 8 De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van een brief, een verslag, een formulier of
Nadere informatieWetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen
Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén
Nadere informatieD.1 Motiveren en inspireren van leerlingen
DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt
Nadere informatieStap 1 Doelen vaststellen
Stap 1 Doelen vaststellen! Lesdoelen staan altijd in relatie tot langere termijn doelen. Zorg dat je de leerlijn of opbouw van doelen op schoolniveau helder hebt! Groepsdoelen staan altijd in relatie tot
Nadere informatieBeroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool
Beroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool In dit beroepsproduct ontwerp je onderwijs op het gebied van Wetenschap en technologie voor de basisschool. Uitgangspunt bij je onderwijsontwerp
Nadere informatieHOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES?
OPDRACHT HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES? In deze opdracht doorloop je in vogelvlucht alle stappen die je kunt zetten om van leerdoelen te komen tot een goede les voor de leerlingen. Het betreft
Nadere informatiePTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17
Exameneenheden Nederlands NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat
Nadere informatieLESPLANNEN GS-HOLOCAUST
LESPLANNEN GS-HOLOCAUST 1. ophalen kennis Jodenvervolging / Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog / pers in oorlogstijd 2. ophalen kennis argumenteren Les in reeks (nr): 1 Vooraf: uitdelen leerlingen
Nadere informatieme nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started
me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started Inhoud Competentiegericht opleiden 3 Doel van praktijktoetsen 4 Wijze van evalueren en beoordelen 4 Rollen 5 Getting started
Nadere informatieLeerstofoverzicht Lezen in beeld
Vaardigheden die bij één passen, worden in Lezen in beeld steeds bij elkaar, in één blok aangeboden. Voor Lezen in beeld a geldt het linker. Voor Lezen in beeld b t/m e geldt het rechter. In jaargroep
Nadere informatieONDERZOEK. Heterogene en homogene klassen 3 H/V
ONDERZOEK Heterogene en homogene klassen 3 H/V In opdracht van: Montessori Lyceum Amsterdam Joram Levison Jeroen Röttgering Lisanne Steemers Wendelin van Overmeir Esther Lap Inhoudsopgave Inhoudsopgave
Nadere informatieTaalkunde in het schoolvak Nederlands: wat hebben methodes ons te bieden?
VIERENTWINTIGSTE CONFERENTIE HET SCHOOLVAK NEDERLANDS Ronde 5 Maria van der Aalsvoort ILS, Radboud Universiteit Nijmegen Contact: m.vanderaalsvoort@ils.ru.nl Taalkunde in het schoolvak Nederlands: wat
Nadere informatieONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK
ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het
Nadere informatieOpbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking
Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking Programma Doelen en programma toelichten Terugblik op huiswerkopdracht Een
Nadere informatieHet verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen.
Bonaventuracollege Leiden Het verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen. Advies voor docenten Sanne Macleane 2015 Inhoudsopgave Inleiding... 3 De opbouwende leerlijn van het zelfstandig
Nadere informatieLeerwerktaak Samenwerkend lezen
Leerwerktaak Samenwerkend lezen Titel Niveau Samenwerkend lezen Hoofdfase WPL 2B Competenties 3 vakinhoudelijk/vakdidactisch 4 organisatorisch 7 reflectie en ontwikkeling Beroepstaak 1 lesgeven 2 begeleiden
Nadere informatieGetting Started. Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen
Getting Started Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen De BIG-opleidingen worden competentiegericht vormgegeven. Met het competentiegericht opleiden hebben de opleidingen een duidelijker inhoudelijk
Nadere informatieVerslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen
Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Amber Van Geit Opleiding:
Nadere informatieProfessionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs
Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Angelique van het Kaar Risbo Erasmus Universiteit Rotterdam 7 november 2012 Overzicht onderwerpen Training Didactische
Nadere informatieLesontwerp 6. Het schrijven van een filosofisch essay
Lesontwerp 6. Het schrijven van een filosofisch essay Ontwikkelaars School Vak Groep Genre Joop van der Kuip & Frans Diederen St.-Odulphuslyceum, Tilburg filosofie & Nederlands 5 vwo argumenteren Doel
Nadere informatieIntroduceren thema Broeikaseffect. Startopdracht. gekeken. http://bit.ly/1vqs19u. Thema: Broeikaseffect. laten stoppen? centraal:
Natuur & Techniek het broeikaseffect Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Broeikaseffect In deze les staan de volgende hogere- orde denkvragen centraal: 1. Hoe zou je het broeikaseffect kunnen
Nadere informatieVoor ons als leermiddelenontwikkelaars dienden zich twee hoofdvragen aan:
Ronde 6 Paul de Maat & Marianne Molendijk CED-groep Contact: P.demaat@cedgroep.nl M.Molendijk@cedgroep.nl Actueel Schrijven. Teksten leren schrijven bij Nieuwsbegrip 1. Inleiding Schrijven is de moeilijkste
Nadere informatieLeerwerktaak Hoor je wat ik zeg?!
Leerwerktaak Hoor je wat ik zeg?! Titel Hoor je wat ik zeg?! Onderwijstype Niveau Competenties(s) Beroepstaak VO MBO Alle 1 propedeusefase 2 hoofdfase 3 eindfase (lio) 1 interpersoonlijk 2 pedagogisch
Nadere informatieDoorgaande leerlijn taal voor alle kinderen. Els Loman
Doorgaande leerlijn taal voor alle kinderen Els Loman Doelen Verdieping in de inhouden van de domeinen van taal van de referentieniveaus www.taalenrekenen.nl 2 Waar Wil Je Heen? Alice kwam bij een tweesprong.
Nadere informatieToelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010
Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010 Achtergrond De globale kerndoelen voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs bieden
Nadere informatiePTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 14-15-16
Examenprogramma PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 14-15-16 NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang
Nadere informatieLezen om te schrijven en schrijven om te lezen; samenhang met behulp van de onderwijsleercyclus
Ronde 1 Bart van der Leeuw & Theun Meestringa Nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Contact: b.vanderleeuw@slo.nl t.meestringa@slo.nl Lezen om te schrijven en schrijven om te
Nadere informatieRubrics voor de algemene vaardigheden - invulblad. 1. Zelfstandig leren Het kunnen sturen van het leerproces en daarop reflecteren.
ingevuld door :. Zelfstandig leren Het kunnen sturen van het leerproces en daarop reflecteren Aanpak kiezen en planning maken Ik verdiep me in een opdracht zodat ik overzicht heb. Ik kan een passende aanpak
Nadere informatieTraining. Coachend begeleiden
Training Coachend begeleiden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Bertine Pruim Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Factor-E Coachend begeleiden
Nadere informatiePTA Nederlands TL voor overstappers uit 3H Houtrust cohort 14-15-16
Examenprogramma PTA Nederlands TL voor overstappers uit 3H Houtrust cohort 14-15-16 NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands
Nadere informatieLeerwerktaak Spreken is goud!
Leerwerktaak Spreken is goud! Titel Spreken is goud! Onderwijstype Niveau Competenties(s) Beroepstaak VO MBO 1 propedeusefase 2 hoofdfase 3 eindfase (lio) 1 interpersoonlijk 2 pedagogisch 3 vakinhoudelijk/vakdidactisch
Nadere informatieInhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89
Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op
Nadere informatieLes Dieren met een baan, thema vermaak
Les Dieren met een baan, thema vermaak Lesvoorbereidingsformulier Doelgroep: groep 6 Beginsituatie: Wat kunnen en kennen de leerlingen al m.b.t. de doelstelling? Kijk in de methode, praat met je mentor,
Nadere informatieIntroduceren thema Áchtbanen. Thema: Achtbanen. centraal: 2. Hoe komt het dat de wagentjes toch op de rails blijven zelfs
Natuur & Techniek Achtbanen Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Achtbanen In deze les staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Ontwerp een wagentje voor je eigen achtbaan. 2.
Nadere informatieLeerwerktaak Schatrijk aan woorden
Leerwerktaak Schatrijk aan woorden Titel Schatrijk aan woorden Niveau Hoofdfase WPL2A Competenties 3 vakinhoudelijk/vakdidactisch 4 organisatorisch 7 reflectie en ontwikkeling Beroepstaak 1 lesgeven 2
Nadere informatieLesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder. Student(e) Klas Stageschool Plaats
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Mentor Datum Groep Aantal lln Vak- vormingsgebied: beeldende
Nadere informatieRonde 8. Referentiekader taal: hoe werkt dat? 1. Inleiding. 2. Wat is het Referentiekader taal?
Ronde 8 Theun Meestringa & Bart van der Leeuw SLO, Enschede Contact: t.meestringa@slo.nl b.vanderleeuw@slo.nl Referentiekader taal: hoe werkt dat? 1. Inleiding Het Nederlandse Ministerie van Onderwijs,
Nadere informatieCKV Festival 2012. CKV festival 2012
C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van
Nadere informatieOmgaan met geld, oorzaken en gevolgen
Omgaan met geld, Taalhandeling: Verklaren Verklaren ervaarles Schrijftaak: Flyer maken over omgaan met geld, instructieles oefenles Lesdoel: Leerlingen passen de VOGELSstrategie oefenlesles voor het schrijven
Nadere informatieOpdracht Feedback Feed up Feed forward
Opdracht Feedback Feed up Feed forward In deze workshop ga je aan de slag met het inbouwen van verschillende feedbackmomenten in je les. In deze workshop leer je het verschil tussen: - feedback, feed up
Nadere informatieKies jij Duits? Docentenhandleiding doorstromers havo en vwo. Differentiatie 3 havo/vwo. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Kies jij Duits? Docentenhandleiding doorstromers havo en vwo Differentiatie 3 havo/vwo SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Kies jij Duits? Docentenhandleiding doorstromers havo en vwo
Nadere informatiePTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Media&Design, Statenkwartier (Vakcollege) cohort
Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan
Nadere informatieEindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011
Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie
Nadere informatieChecklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding
Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieProgramma. Inleiding. Project LOB - Codename Future. Arrangeren. Begeleiden van studenten
Programma Inleiding Project LOB - Codename Future Arrangeren Begeleiden van studenten LOB arrangeren Drie scholen Studenten arrangeren lesmateriaal voor een vakdocent Lesmateriaal gaat over de relatie
Nadere informatieDoorlopende leerlijnen taal: ervaringen met 3 scholen
Ronde 5 Bert de Vos APS, Utrecht Contact: b.devos@aps.nl Doorlopende leerlijnen taal: ervaringen met 3 scholen 1. Over de drempels met taal Het rapport Over de drempels met taal is al ruim een jaar oud.
Nadere informatieSterkte-Zwakte Analyse
Sterkte-Zwakte Analyse Naam en klas student: Dirkje Martens PEH16DA Stagegroep: Groep 5 en 6. Naam SLB: Frank Verwater Datum: Februari 2017 t/m april 2017 Naam Werkplekbegeleider: Stageschool: Taal stellen
Nadere informatieTechnisch gesproken reken ik daarop. Taal, techniek en rekenen-wiskunde bij jonge kinderen.
Technisch gesproken reken ik daarop. Taal, techniek en rekenen-wiskunde bij jonge kinderen. In dit document lees je wat het beroepsproduct Technisch gesproken reken ik daarop inhoudt. De vakken rekenen-wiskunde,
Nadere informatieVan leerdoel tot les. Door Femke Loos
Van leerdoel tot les Door Femke Loos Wie ben ik? Film Persoonlijk Leren Het Stormink Inhoud Wat is leerdoeldenken? Wat levert leerdoeldenken op? WAT wil ik dat de leerlingen leren? HOE wil ik dat de leerlingen
Nadere informatieACTIVERENDE WERKVORMEN. Pedagogische dag COLOMAplus Johan Fouquaert
ACTIVERENDE WERKVORMEN Pedagogische dag COLOMAplus 2013-03-01 LEERPLANREALISATIE Het handboek. is de bijbel voor vele leraars ik krijg mijn handboek niet uit Nochtans. Activerend onderwijs Wat? Ll verwerkt
Nadere informatieEen overtuigende tekst schrijven
Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen
Nadere informatie2015 In nauw overleg met docenten Nederlands en experts wordt het vernieuwend lesmateriaal vertaald naar een vernieuwende, didactische leerlijn.
Het vak Nederlands Historie 2013 Malmberg voert veel gesprekken met docenten Nederlands havo en vwo bovenbouw en besluit om andere lesmethode te gaan ontwikkelen dan de huidige traditionele lesmethodes.
Nadere informatieToetsvragen bij domein 6 Stellen
bijvoorbeeld Exemplarische opleidingsdidactiek voor taalonderwijs op de basisschool Toetsvragen bij domein 6 Stellen Bart van der Leeuw (red.) Jo van den Hauwe (red.) Els Moonen Ietje Pauw Anneli Schaufeli
Nadere informatieCKV Rubric Rembrandt College Veenendaal december 2007
Rubric CKV op het Rembrandt College Veenendaal (in ontwikkeling) Domeinen in CKV: A. Culturele activiteiten B. Kennis van Kunst en Cultuur C. Praktische activiteiten D. Reflectie en Kunstdossier We kiezen
Nadere informatieDoorlopende leerlijnen Nederlands (PO - havo/vwo) 2011
Doorlopende leerlijnen Nederlands ( - havo/vwo) 2011 De samengevatte kerndoelen en eindtermen in samenhang met de referentieniveaus taal Domein 1. Leesvaardigheid Nr. 4: Informatie achterhalen in informatieve
Nadere informatieSAMENVATTING DIGITALE VELDRAADPLEGING. Syllabus Nederlands 2014 vwo
SAMENVATTING DIGITALE VELDRAADPLEGING Syllabus Nederlands 2014 vwo Juni 2012 2 Inhoud Inleiding 4 1. Resultaten digitale veldraadpleging 5 2. Samenvatting en conclusie syllabuscommissie 7 Bijlage 1: Vragenlijst
Nadere informatiedocent-leerling* vaksectie school tevredenheid over de DTT
Modelbeschrijving Interventies DTT implementatie gericht op: docent-leerling* vaksectie school levert: bekendheid met de DTT * van toepassing op deze interventie 1 Naam interventie: tevredenheid over de
Nadere informatieDe inrichting van het nieuwe examen schrijfvaardigheid
De inrichting van het nieuwe examen schrijfvaardigheid Hans Goosen In het schooljaar 2000-2001 zijn voor het eerst op alle havo-scholen de nieuwe examenprogramma s afgerond. Voor Nederlands betekent dit
Nadere informatieLeerwerktaak Samenspraak
Leerwerktaak Samenspraak Titel Niveau Samenspraak 2 hoofdfase WPL 2B Competenties(s) 3 vakinhoudelijk/vakdidactisch 4 organisatorisch 7 reflectie en ontwikkeling Beroepstaak 1 lesgeven 2 begeleiden van
Nadere informatieLesvoorbereidingsmodel
Gegevens student Gegevens basisschool Naam Naam Groep Voltijd Deeltijd Dagavond Plaats Studiejaar/periode Sem 1 Sem 2 Soort onderwijs Regulier Montessori Dalton OGO Studentnummer Stagementor(en) Email
Nadere informatieLeergebied Overstijgend Onderwijs in de VMBO stroom (versie juni 2018)
Leergebied Overstijgend Onderwijs in de VMBO stroom (versie juni 2018) In de VMBO stroom van het ACL wordt sinds het schooljaar 2016-2017 expliciet aandacht besteed aan de leergebied overstijgende (LGO)
Nadere informatieHet flexibel inzetten van de taalmethode heeft te maken met de functie van taal.
Taal: vakspecifieke toelichting en tips Taalverwerving en -onderwijs verlopen als het ware in cirkels: het gaat vaak om dezelfde inhouden, maar de complexiteit en de mate van beheersing nemen toe. Anders
Nadere informatieNEDERLANDS VMBO. Syllabus BB, KB en GT centraal examen 2012
NEDERLANDS VMBO Syllabus BB, KB en GT centraal examen 2012 November 2010 Verantwoording: 2010 College voor Examens vwo, havo, vmbo, Utrecht. Alle rechten voorbehouden. Alles uit deze uitgave mag worden
Nadere informatieNaam leerlingen. Groep BBL 1 Nederlands. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment. Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen.
Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL 1 Nederlands Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 5 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.
Nadere informatieEen doorlopende leeslijn voor elke leerling. Alle facetten van leesontwikkeling in het voortgezet onderwijs belicht
2. Taalonderwijs van 12-18 Ronde 5 Regine Bots CED-Groep, Unit VO-BVE, Rotterdam Contact: r.bots@cedgroep.nl 2 Een doorlopende leeslijn voor elke leerling. Alle facetten van leesontwikkeling in het voortgezet
Nadere informatieALGEMEEN. Doel & inhoud. Evaluatie
NI04_02 Komunikace v obchodním styku a v zaměstnání Sofie Royeaerd Ústav germanistiky, nordistiky a nederlandistiky Arna Nováka 1 602 00 Brno CZ sofie.royeaerd@gmail.com ALGEMEEN Doel & inhoud In deze
Nadere informatie