Take Home Examen. Manet en Baudelaire in Parijs. i Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag I
|
|
- Augusta Wouters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Take Home Examen Manet en Baudelaire in Parijs i Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag I
2 Om de werken van Edouard Manet te analyseren, is het handig om een goed beeld te hebben van het Parijs in de tijd dat deze man werkzaam was. Hij kwam namelijk uit de Franse hoofdstad en hij werd ook beïnvloed door deze stad. Wat vooral van belang is, zijn de transformaties die Parijs heeft ondergaan in de jaren vijftig en zestig van de negentiende eeuw. Deze veranderingen stonden onder leiding van baron Georges Haussmann, die van 1809 tot 1891 heeft geleefd. Het doel van deze verbouwingen was Parijs tot een moderne stad te transformeren. Zo werden er brede boulevards aangelegd, zodat de verkeersverbindingen verbeterd werden. Deze boulevards zouden het aanzicht van de stad compleet veranderen. Ook de sanering van oude volkswijken was één van de belangrijkste doelstellingen van de verbouwingen. Er werden waterleidingen en riolering aangelegd, evenals nieuwe parken en pleinen, en tolmuren werden afgebroken. (Choay, 1969) Dit alles leidde ertoe dat Parijs meer één geheel werd. De handel werd gemakkelijker en de verschillende stadsdelen vormden nu een organisch geheel. Deze modernisering had ook als gevolg dat de verschillende bevolkingsgroepen niet meer echt gescheiden van elkaar leefden. Nu trof je op de boulevards mensen uit alle lagen van de bevolking aan. De schilder Manet wordt wel gezien als kunstenaar van het moderne leven. Hij kwam uit een Frans bourgeois gezin uit Parijs en leefde van 1832 tot Manet schilderde geen historische onderwerpen, zoals de neoclassicistische en romantische schilders wel deden. Zijn schilderijen bevatten nieuwe moderne thema s en hij werd daarbij geïnspireerd door het moderne Parijs. In zijn werken zijn onder andere afbeeldingen van verschillende typetjes en dagelijkse, stedelijke scènes terug te vinden. Het stadsleven staat bij Manet centraal en hij probeerde de tegenstrijdigheden van de moderne maatschappij weer te geven. In een groot deel van zijn werk staan de helden en de voddenrapers uit de kunstgeschiedenis afgebeeld. Vooral het schilderij Le Vieux Musicien uit 1862 is een goed voorbeeld van hoe Manet verschillende typetjes uit verschillende sociale lagen van de moderne samenleving samen op een schilderij afbeeldde. Op dit schilderij zie je bedelaarskinderen, bohémiens, zigeuners, een violist, een voddenraper, een wandelende Jood en een absintdrinker. Deze figuren stonden allen centraal in het gemoderniseerde Parijs uit de tweede helft van de negentiende eeuw. (Blake, & Frascina, 1993) Manet brak met de traditionele verwachtingen en creëerde zo zijn eigen stijl, waarin hij gebruik maakte van vlakke composities met grote kleurvlakken en scherpe contouren. Een duidelijk contrast tussen licht en donker was ook kenmerkend voor zijn werk. Omdat zijn schilderijen zo anders waren dan de werken die in zijn tijd vooral gewaardeerd werden,
3 ontstond er veel kritiek op Manet. De conservatieve Salon weigerde dan ook veel van zijn schilderijen. Ook de Franse dichter Charles Baudelaire werd beïnvloed door het moderne Parijs. Hij wordt wel gezien als de eerste modernist, omdat hij zijn tijdgenoten bewust maakte van de moderne tijd waarin zij leefden. En doordat hij ook de donkere aspecten van de modernisering besprak, gaf hij daar een zekere schoonheid aan. In zijn werk De schilder van het moderne leven legt Baudelaire uit waar de moderne kunstenaar aan moet voldoen. Dit beschrijft hij onder andere in het derde hoofdstuk De kunstenaar, man van de wereld, man van de menigte en kind. Volgens Baudelaire is de moderne kunstenaar een man van de wereld en nieuwsgierigheid is zijn belangrijkste drijfveer. Ook moet hij kunnen observeren met de bezieling van een kind. Verder dient hij één te worden met de menigte, dat is zijn hartstocht en zijn beroep. Aan het einde van de dag, als het donker begint te worden en iedereen op huis aan gaat, zal de kunstenaar alles uitwerken wat hij die dag in zich heeft opgenomen: Uit de natuur is een toverwereld gedistilleerd. Al het materiaal waarmee het geheugen was volgepropt wordt gerangschikt, geordend en geharmoniseerd, het verkrijgt die moeizaam verworven idealisering die het resultaat is van een kinderlijke waarneming, dat wil zeggen van een waarneming die scherp en magisch is, want onbevangen (Baudelaire, 1992, p. 26). In het daaropvolgende hoofdstuk bespreekt Baudelaire het begrip moderniteit. Moderniteit is volgens hem datgene waarnaar de moderne kunstenaar voortdurend op zoek is. Onder moderniteit verstaat Baudelaire (1992): het vergankelijke, het vluchtige, het toevallige, de ene helft van de kunst, waarvan de wederhelft het eeuwig onveranderlijke is (p. 27). Moderniteit is dus in elke periode en in elke bevolkingsgroep aanwezig. Het is datgene wat uniek is aan elke periode, waardoor je dus elke tijd modern kunt noemen. De moderne kunstenaar werd geacht de eeuwige, onveranderlijke schoonheid weer te geven, maar tegelijkertijd mag hij het andere aspect van de moderniteit zeker niet negeren: De soberheid, de vluchtigheid en de sociale tegenstrijdigheden die daar bij komen kijken. De nieuwe, brede boulevards in Parijs vormen veelal het decor in de prozagedichten van Baudelaire. Deze boulevards waren immers kenmerkend en symbolisch voor de verbouwingen van de hoofdstad. Een voorbeeld van zo n gedicht is Loss of a Halo. Dit gedicht vertelt over een dichter die zijn aureool is verloren in de drukte van de boulevards, waardoor hij nu even net als de gewone sterveling over straat kan. En dat lijkt hij helemaal niet erg te vinden. Hier komen de gewone wereld en de wereld van de kunstenaar als het
4 ware samen. Door de aureool heeft het gedicht een zeker spiritueel aspect, maar doordat het plaatsvindt in de moderne stad heeft het tegelijk ook iets alledaags, iets herkenbaars. De dichter mengt zich in de menigte en dat is precies zoals Baudelaire dat graag zag. Een kunstenaar moet zich niet opsluiten in zijn huis en zich verheven voelen boven de normale mens alsof hij een heilige is. Hij moet niet wegblijven van de straten, hij moet zich daarentegen juist meer identificeren met de gewone mensen in de stad. (Berman, 1982) Een ander prozagedicht uit Baudelaire s bundel is The Eyes of the Poor. Dit gedicht gaat over een stelletje, waarvan de man op dat moment even een hekel heeft aan zijn vriendin. Dit heeft te maken met haar gevoelloosheid toen ze in een café zaten en er een arm gezin vol bewondering naar binnen stond te staren. De vrouw kon niet tegen die starende mensen en vroeg of iemand ze weg kon sturen. Ook in dit gedicht speelt de scène zich af op de boulevards van Parijs en je ziet hier duidelijk dat de verschillende lagen van de bevolking dichter bij elkaar staan dan voorheen. De arme mensen lopen tussen de rijke mensen over de drukke boulevards. In dit gedicht is, naast het tijdelijke, vergankelijke, ook het eeuwige, onvergankelijke terug te vinden. Het is een scène die zich altijd en overal voor kan doen, maar het gebeurt juist in dit moderne Parijs, waarbij de tegenstrijdigheden van de moderniteit aan het licht komen. Tussen de schilder Manet en de dichter Baudelaire zijn duidelijke overeenkomsten te vinden. De twee mannen waren goede vrienden van elkaar en Manet wordt zelfs door velen gezien als hét voorbeeld van Baudelaire s ideale kunstenaar. Manet voldeed aan het beeld wat Baudelaire gaf van een flaneur; het blootleggen van de aard en het leven van de verschillende karakters die zich openbaarden in de moderne stad, zoals absintdrinkers, voddenrapers en prostituees. Volgens Baudelaire moest de moderne schilder de twee kanten van de moderniteit belichten in zijn schilderijen. Aan de ene kant het eeuwige en het onveranderlijke en anderzijds het vluchtige en het tijdelijke. (Blake, & Frascina, 1993) In de schilderijen van Manet zie we die eigenschappen allemaal terug en vanzelfsprekend zijn die ook te zien in het werk van Baudelaire. Manet was dus een zogeheten flaneur, omdat hij zich mengde in de menigte op straat en de maatschappij van daaruit observeerde. Toch kan hij ook gezien worden als een voddenraper in de zin dat hij ook de duistere kant van de samenleving blootlegde in zijn schilderijen. Dit geldt net zo goed voor Baudelaire. Wat dat betreft waren ze eenzelfde soort kunstenaar, namelijk een kunstenaar van het moderne leven, waarbij het gemoderniseerde Parijs het centrum was van waaruit ze opereerden.
5 Literatuur Baudelaire, C. (1992). De schilder van het moderne leven (M. van Buuren, vert.). Amsterdam: Uitgeverij Voetnoot. (Oorspronkelijke uitgave 1863) Berman, M. (1982). All that is solid melts into air. The experience of modernity. Londen & New York: Verso Blake, N., & Frascina, F. (1993). Modern Practices of Art and Modernity. In Frascina, F., et al. Modernity and Modernism. French Painting in the Nineteenth Century (pp ). New Haven & London: Yale University Press in association with The Open University. Choay, F. (1969). The Modern City : Planning in the 19 th Braziller. century. New York; George
Take Home Examen. Het stijlbegrip volgens Nelson Goodman. i Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag II
Take Home Examen Het stijlbegrip volgens Nelson Goodman i444049 Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag II De Amerikaanse filosoof Nelson Goodman heeft een boek geschreven, genaamd Ways of Worldmaking.
Nadere informatieTake Home Examen. De decadente en naturalistische kijk op de natuur. i444049 Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag III
Take Home Examen De decadente en naturalistische kijk op de natuur i444049 Postvak 54 6 juni 2008 Blok BA CW 1 E Vraag III De roman A Rebours uit 1884 van Joris-Karl Huysmans gaat over het leven van hertog
Nadere informatieKlee. en Cobra. Opnieuw beginnen
Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is
Nadere informatieRealisme het leven zoals het is
Realisme 1850 1920 het leven zoals het is Classicisme Barok 1640 1720 Realisme 1850 1920 Wat was Classicisme ook al weer? De thema's zijn vaak ontleend aan de antieke geschiedenis en de mythologie en zijn
Nadere informatieOBSERVATIE. Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt. Robbert Kooiman G&I 1-C
OBSERVATIE Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt Robbert Kooiman G&I 1-C Contents Inleiding... 2 Covert of Overt... 2 Analyse... 3
Nadere informatieDaar zit diepte in. Deel 1: Perspectief
Daar zit diepte in. Deel 1: Perspectief Heb je soms wel eens het gevoel dat je in een schilderij binnen kunt wandelen? Dat komt omdat schilders in perspectief schilderen. Honderden jaren geleden ontwikkelden
Nadere informatie1907-1914. Bram Vrielink Jim Bloemen 2de
Bram Vrielink Jim Bloemen 2de 1907-1914 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 3 HET KUBISME... 4 KUNSTENAARS KUBISME... 5 L AFICIONADO... 6 PORTRAIT OF PABLO PICASSO... 7 SIMULTANEOUS WINDOWS ON
Nadere informatieF r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot
Leven met aandacht Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot w e g D e v a n F r a n c i s c u s 2 Leven met aandacht Inhoud 1 De weg van Franciscus 9 2 De oprichting van de congregatie
Nadere informatieKijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.
Kijkwijzer HAVO / VWO Joep Nicolas 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015 Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.nl Welkom in het Cuypershuis Het museumgebouw is een uniek complex
Nadere informatieART HISTORY. de negentiende eeuw. H5 Hoofdstuk 3 Het Realisme Tweede helft 19de eeuw
ART HISTORY de negentiende eeuw H5 Hoofdstuk 3 Het Realisme Tweede helft 19de eeuw Thema s uit het Realisme Hardwerkende fabrieksarbeiders. Eenvoudige plattelandsmensen. Kleine en alledaagse gebeurtenissen.
Nadere informatie125 jaar. Geïnspireerd door de beroemde werken van Nederlands schilder. Vincent van Gogh (1853-1890)
125 jaar Geïnspireerd door de beroemde werken van Nederlands schilder Vincent van Gogh (1853-1890) WWW.BNWALLCOVERINGS.COM 125 JAAR GEÏNSPIREERD DOOR DE WERKEN VAN KUNSTSCHILDER VINCENT VAN GOGH De collectie
Nadere informatie2 Eeuw van het Verstand
2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de
Nadere informatieJohanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen
1 Gedichten, geïnspireerd door bomen Geheimen In het donker huizen bomen die overdag gewoner zijn. Wij slaan de bochten van een pad mee om en gaan, ontkomen aan het licht af op geheimen.kleine geluiden
Nadere informatie[DE BASILIEK VAN KOEKELBERG]
1 e graad secundair onderwijs Naam:... NATIONALE BASILIEK VAN HET HEILIG HART KOEKELBERG [DE BASILIEK VAN KOEKELBERG] Met dit boekje kan je zelfstandig of in groep kennismaken met de basiliek. 2 Hoe ga
Nadere informatieDe Tuin. der Lusten. Het is een psychische werkelijkheid, wat je daar ziet gaat over jou
22 BOVENBOUW De Tuin der Lusten TEKST EVELIEN NIJEBOER BEELD JEROEN BOSCH Uren kan je kijken naar dit schilderij van Jeroen Bosch. Niet alleen omdat er zoveel op staat, maar ook omdat al die taferelen
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 In 1886 vertrok Van Gogh naar Parijs. Hij maakte daar kennis met twee nieuwe schilderstromingen: het impressionisme en het pointillisme. Onder invloed van deze stromingen gingen de schilderijen
Nadere informatieBoekrecensie: De geschiedenis van de schoonheid Auteur: Umberto Eco Uitgeverij: Bert Bakker Jaar van uitgave: 2005
1 Boekrecensie: De geschiedenis van de schoonheid Auteur: Umberto Eco Uitgeverij: Bert Bakker Jaar van uitgave: 2005 Student: Jedidja van Wijngaarden Mobiele nummer: 06-14808686 Studentenummer: 412073
Nadere informatielandelijk, licht EN eclectisch interieur
interieur landelijk, licht EN eclectisch TEKST: ANNEMIE WILLEMSE - FOTOGRAFIE: JAN VERLINDE De bewoners van dit huis woonden eerder al in hetzelfde park. Ze waren het erover eens dat dit het leukste en
Nadere informatieZondag 16 december, 3 e advent dienst met HA ds. A.J.Wouda. Filippenzen 4: 4-9. Gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Zondag 16 december, 3 e advent dienst met HA ds. A.J.Wouda Filippenzen 4: 4-9 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Een paar verzen uit een brief van Paulus aan de gemeente in Filippi, een klein havenstadje
Nadere informatienaar aanleiding van de godin Venus geschilderd door Titiaan Deze Venus van Titiaan is jarenlang een bron geweest voor andere kunstenaars.
Erotiek in de kunst naar aanleiding van de godin Venus geschilderd door Titiaan Venus is een Romeinse godin, zij is de godin van de liefde en de vruchtbaarheid. 1 Daarnaast symboliseert zij ook de seksuele
Nadere informatieRembrandt van Rijn. Hoofdstuk 1 : Rembrandt zijn eerste jaren.
Rembrandt van Rijn Hoofdstuk 1 : Rembrandt zijn eerste jaren. Rembrandt is op 15 juli 1606 in Leiden geboren. Rembrandt zijn vader was eigenaar van een molen. Die molen was niet bewoonbaar. Hun huis stond
Nadere informatieDE FAMILIE VAN LOON 130 _
DE FAMILIE VAN LOON Mooi idee: je familie en huis jarenlang laten portretteren door schilders en fotografen. De roemrijke familie Van Loon uit Amsterdam deed dat. De indrukwekkende stapel familieportretten
Nadere informatieVincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van.
Vincent van Gogh Een van de beroemdste schilders die Nederland heeft gehad was Vincent van Gogh. Deze kunstenaar heeft zelfs zijn eigen museum gekregen in Amsterdam. Toch wel heel bijzonder, zeker als
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatieLestip 'Jacques naar de stad'
Lestip 'Jacques naar de stad' Over het boek Jacques is een klein, mollig hondje met een trui aan. Samen met zijn vriend meneer Wiebelsok trekken ze de stad in. Ze drinken een kopje thee in een café en
Nadere informatieWAARNEMEN SCHETS DE LIJN PERSPECTIEF EN RUIMTELIJKHEID COMPOSITIE KLEUR MUZIEK EN ABSTRACTIE
WAARNEMEN SCHETS DE LIJN PERSPECTIEF EN RUIMTELIJKHEID COMPOSITIE KLEUR MUZIEK EN ABSTRACTIE Concept: Annelinde de Jong Tekst: Annelinde de Jong en Kevin Aerts Annelinde de Jong, 2012 1 WAARNEMEN Check,
Nadere informatieDe wandelaar boven de nevelen. olieverf op doek 74,8 bij 94,8 cm
e l l a h t s n u K r ge r u b m a H n i n e Te bezichtig De wandelaar boven de nevelen 1818 h ic r d ie r F id v a D r a p Cas olieverf op doek 74,8 bij 94,8 cm 1 802 Greifswald (DL) 1774 Caspar David
Nadere informatieGauguin, Bonnard, Denis. Dit werkboekje is van:
Gauguin, Bonnard, Denis Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin
Nadere informatie14 februari is het Valentijnsdag! Vol verwachting kloppen de harten van de vele jongens en meisjes.
Valentijnsdag 14 februari is het Valentijnsdag! Vol verwachting kloppen de harten van de vele jongens en meisjes. In Engeland en de Verenigde Staten (VS) vieren mensen al eeuwen Valentijnsdag. In België
Nadere informatieBegrippenlijst 6 Massamedia Klas 3
Begrippenlijst 6 Massamedia Klas 3 = herhaling van een begrip van begrippenlijst 1, 2, 3, 4 of 5 Computeranimatie Massamedia Animatie op de computer gemaakt. Animatie is een film die gemaakt is door foto
Nadere informatieElk seizoen een nieuw interieur
52 Stijlvol Wonen B i n n e n k i j k e n Elk seizoen een nieuw interieur De kans dat Anke en Geert ooit uitgekeken raken op hun interieur, is wel heel erg klein. De inrichting wordt namelijk regelmatig
Nadere informatiePERSBERICHT 16 januari 2015
Van: Carina Blokzijl Museum Gouda [Carina.Blokzijl@museumgouda.nl] Verzonden: vrijdag 16 januari 2015 12:36 Onderwerp: van Michel tot Israels Bijlagen: GeorgesMichel_Gezicht_op_de_heuvel_van_Montmartre.jpg;
Nadere informatieDharma DE WARME CHARME VAN
REPORTAGE Dharma DE WARME CHARME VAN Het enthousiast kloppend hart van Kortrijk heeft er sinds kort een uniek adresje bij. Met Bed&Breakfast Dharma maakt gastvrouw Linda haar droom waar en garandeert ze
Nadere informatieHC zd. 42 nr. 31. dia 1
HC zd. 42 nr. 31 weinig mensen zullen zeggen dat ze leven voor het geld geld maakt niet gelukkig toch zeggen we er graag achteraan: wel handig als je het hebt want waar leef ik voor? een christen mag zeggen:
Nadere informatieB) Film Charles Baudelaire en de schilders van het moderne leven \/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\
/\/\/\/\/\/\/\/\/\ Museumopdrachten bij de tentoonstelling Le peintre de la vie moderne/ De schilder van het moderne leven /\/\/\/\/ in Museum De Paviljoens (5 november 2005-19 maart 2006) /\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/
Nadere informatieinhoud 1. Een leven in beeld 2. Vincents jeugd 3. Aan het werk 4. Brieven 5. Boeren 6. Naar Parijs 7. Naar het zuiden 8. De ruziemaker 9.
Vincent van Gogh inhoud 1. Een leven in beeld 3 2. Vincents jeugd 4 3. Aan het werk 5 4. Brieven 6 5. Boeren 7 6. Naar Parijs 9 7. Naar het zuiden 10 8. De ruziemaker 11 9. Ziek 12 10. Het einde 13 11.
Nadere informatiewerkboek tekenaar & dichter dubbeltalent 8.05-9.09 2012 Cobra Museum voor Moderne Kunst
tekenaar & dichter werkboek dubbeltalent 8.05-9.09 2012 Cobra Museum voor Moderne Kunst Tekenen en dichten; dat doe je allebei met je hand. Het maakt niet uit hoe je het doet, je kunt zelf kiezen: je doet
Nadere informatieVoorbeeldig onderwijs
m a r i a va n de r hoe v e n Voorbeeldig onderwijs In de politieke arena wordt gedebatteerd over de vraag of het goed gaat met het Nederlandse onderwijs. Getuige het recente Oesorapport zijn we op onderdelen
Nadere informatieVerloren gewaand schilderij van Manet teruggevonden
AiA Art News-service Verloren gewaand schilderij van Manet teruggevonden Kunstvondst De Franse schilder Manet bewonderde Frans Hals en kopieerde in 1872 in Haarlem diens Regentessen. Dat lang verloren
Nadere informatieBronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden. Inhoudsopgave Pagina. Bron 1 Design Marcel Wanders. 2. Bron 2 ADHD in de klas. 2
Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden Inhoudsopgave Pagina Bron 1 Design Marcel Wanders. 2 Bron 2 ADHD in de klas. 2 Bron 3 Recensie over Boijmans van Beunigen 3 Bron 4 Flip in de klas. 4 Bron
Nadere informatieDeel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties
Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna
Nadere informatieReader/begrippenlijst periode 4 toetsweek :
Roncalli mavo Tekenen/Kunstgeschiedenis. Klas 3 Reader/begrippenlijst periode 4 toetsweek : Hoe moet je leren??? De begrippen zijn bij deze toets gekoppeld aan de kunststromingen van de kunstpromotie.
Nadere informatieIn de buik van een zwangere vrouw waren eens twee ongeboren kinderen: een kleine gelovige en een kleine scepticus.
In de buik van een zwangere vrouw waren eens twee ongeboren kinderen: een kleine gelovige en een kleine scepticus. De kleine skepticus vraagt: Geloof jij eigenlijk in een leven na de geboorte? De kleine
Nadere informatieWie ben jij? Ik ben... Introductie VMBO
VMBO onderbouw Introductie Wie jij bent is niet in één zin te beantwoorden. Of je man of vrouw bent. Uit welk land je komt. Wanneer je geboren bent. Welke dingen (muziek, kleding, sport etc.) je leuk vindt.
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2012 tijdvak 2 dinsdag 19 juni 13.30-15.30 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 34 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten
Nadere informatieStick to your roots verbeteren in plaats van vernieuwen
Stick to your roots verbeteren in plaats van vernieuwen Kaizen Continu verbeteren of ook wel in het Japans: Kaizen. Deze gedachtegang gaat er vanuit dat verbeteren een veel betere optie is dan vernieuwen.
Nadere informatieRembrandt en de Bijbel
Rembrandt en de Bijbel POSE CHRISTENDOM HAV0/VWO 4 - CSG CALVIJN GODSDIENST De profetie van Simeon aan Maria olieverf op paneel (55 44 cm) 1628 Kunsthalle, Hamburg - Duitsland 1 Wat gaan jullie doen? Als
Nadere informatieLees Zoek op Om over na te denken
Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in
Nadere informatie2 Vroege renaissance 2.1
2 Vroege renaissance Giotto di Bondone, rond 1315 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de 14e eeuwse kunstenaar Giotto di Bondone, die in Italië een nieuwe kunststijl introduceerde. Voor het
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2009 tijdvak 2 dinsdag 23 juni 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 65 punten
Nadere informatieA-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan
A-tekst De aquarel Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan In de 19de eeuw maakte de Nederlandse aquarel een ongekende bloeiperiode door. De artistieke idealen van die tijd vonden in dit medium een perfecte
Nadere informatiePreek 8 mei 2016 met Hemelvaart afbeeldingen
Lieve gemeente, Afgelopen donderdag was het Hemelvaartsdag. Een feest waar we ons als vrijzinnigen niet zo heel veel bij voor kunnen stellen. Wat moeten we van dit verhaal nog geloven en wat heeft het
Nadere informatieInleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5
Musa Inhoud Inleiding op het lespakket. Blz. 3 Het verhaal van Musa Blz. 4 Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5 Het koffertje ontdekken. Blz. 6 en 7 Inhoud koffertje. Blz. 8 en 9 2 Inleiding
Nadere informatieThinking of Art Opdracht: Kunst en Cultuur - Portfolio & Rituelen
Thinking of Art Opdracht: Kunst en Cultuur - Portfolio & Rituelen Gijs Witkamp HKU GAR1B V1.0 29-09-2014 Portfolio Opdracht 1: In de lessen Kunstgeschiedenis worden diverse voorbeelden getoond hoe kunstenaars
Nadere informatieNovember Glaceren met Acrylmedium December Het licht van Rembrandt / Het december gevoel de duisternis van Rembrandt
PROGRAMMA 2011 2012 Uitgangspunt van de lessen is dat kennis van de schilderkunstige technieken en stromingen vanuit de eigen ervaring wordt ontdekt en ontwikkeld. De opdrachten hebben betrekking op zowel
Nadere informatieMaria, de moeder van Jezus
Maria, de moeder van Jezus Kerstoverdenking Rotary 2014 1. Maria in de kerkgeschiedenis 2. Maria in de Bijbel 3. Boodschap 1. Wees gegroet Wees gegroet Maria, vol van genade. De Heer is met u. Gij zijt
Nadere informatieSessie 68. Meningen over Wat Tyler. Mening in 1381. Mening Nu. Niet waar of Valt niet te zeggen
Sessie 68. Meningen over Wat Tyler Mening in 1381 Mening Nu Niet waar of Valt niet te zeggen Sessie 68. Uitspraken over Wat Tyler Mensen moeten niet als slaven hoeven werken alleen maar omdat ze arm zijn.
Nadere informatieEnkele vragen aan Kristin Harmel
Enkele vragen aan Kristin Harmel Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKenna- Smith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt
Nadere informatie3e Statie: Jezus valt voor de 1e maal onder het kruis.
1e Statie: Jezus wordt ter dood veroordeeld. De eerste plaats waar Jezus stil stond op de kruisweg, was het paleis van de Romeinse landvoogd Pontius Pilatus. De joodse leiders wilden Jezus uit de weg ruimen.
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatieWaar de hemel de aarde raakt daar wordt de mens bewogen...
Waar de hemel de aarde raakt daar wordt de mens bewogen... Ton Schulten Woord vooraf Al van jongs af heeft Ton Schulten zich aangetrokken gevoeld tot schilderkunst en vormgeving. Op 53-jarige leeftijd
Nadere informatieWie ben jij? Ik ben... Introductie. HAVO/VWO bovenbouw
HAVO/VWO bovenbouw Introductie Wie jij bent is niet in één zin te beantwoorden. Of je man of vrouw bent. Uit welk land je komt. Wanneer je geboren bent. Welke dingen (muziek, kleding, sport etc.) je leuk
Nadere informatievoorspellen (laatste keer in week 12: de zonsverduistering)
Handleiding niveau B De Nieuwsbegripbieb Achteraan deze handleiding vindt u een lijstje met titels van informatieve en fictieboeken, die aansluiten bij het onderwerp van de Nieuwsbegriples. Op de website
Nadere informatieOpening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid
Opening van zondag 19 april 2009 Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid De opening Hans Siegmund oud-docent van de exposanten begon de openingstoespraak met te zeggen dat hij wel eerst wat glaasjes
Nadere informatiedoor in zijn brief aan de Galaten te spreken over Jezus geboren uit een vrouw en niet uit een maagd.
Ze wordt afgebeeld op schilderijen. Ogen verwachtingsvol opgeslagen, gebedenboek uit haar hand gevallen, want daar staat een engel met een boodschap voor haar. Op sommige schilderijen schrikt ze, maar
Nadere informatieVilla Reynaert DE HAND VAN PIETER PORTERS IN TEKST: ANNEMIE WILLEMSE - FOTOGRAFIE: CLAUDE SMEKENS 56 TIJDLOOS
Villa Reynaert DE HAND VAN PIETER PORTERS IN TEKST: ANNEMIE WILLEMSE - FOTOGRAFIE: CLAUDE SMEKENS 56 TIJDLOOS Of je nu tot rust wilt komen tussen zakelijke beslommeringen door of je wilt met je geliefde
Nadere informatieHC zd. 6 nr. 32. dia 1
HC zd. 6 nr. 32 wie Jezus wil kennen moet de verhalen over hem lezen beschreven door Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes terecht worden ze evangelisten genoemd ze beschrijven het evangelie ze vertellen
Nadere informatie7. IMPRESSIONISME & EXPRESSIONISME. KLU www.klu.nl Inleiding Kunstgeschiedenis Hanneke Lenders
7. IMPRESSIONISME & EXPRESSIONISME KLU www.klu.nl Inleiding Kunstgeschiedenis Hanneke Lenders Inhoud 1. Impressionisme (1863 1900) 2. Post-Impressionisme (1886 ) Van Gogh Expressionisme Gauguin Expressionisme
Nadere informatiebeeldende vormgeving Naam:...Klas... Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details.
beeldende vormgeving Naam:...Klas... thema 6: De mens Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details. Zolang de mens zich bezig gehouden heeft met kunst, heeft hij
Nadere informatieBoek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem
Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom
Nadere informatieGESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT
GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT Wie zei: Het is mijn taak om dit land goed te besturen. Maar al die ministers moeten zich er niet mee bemoeien. 1. koning Willem I 2. koning Willem II 3. koning
Nadere informatieOf: hadden de meisjes niet met z'n 10-en mee kunnen lopen bij het schijnsel van 5 lampen?
Zondag 21 november 2010-10e zondag van de herfst - kleur wit - Kogerkerk - preek Jesaja 65, 17-23 / Mattheüs 25, 1-13 Lieve mensen van God, 10 jonge vrouwen, 10 meisjes zijn op weg naar een bruiloft. 5
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Heeft u m al gezien? Misschien al een stukje in gelezen? Dit jaar is er een bijzonder boek uitgekomen, en het haalde gelijk grote verkoopcijfers. Ik
Nadere informatieTeksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015. Gedicht: Kaarsenlicht
Teksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015 Gedicht: Kaarsenlicht Omdat ieder lichtje een verhaal is groter dan alle woorden van missen en dood van liefde levensgroot die we ooit spraken en hoorden
Nadere informatieTHE FORMER KAMERBEEK COLLECTION
PERSBERICHT AMSTERDAM 14 APRIL 2017 ISAAC ISRAELS MOULIN DE LA GALETTE LEIDT DE VEILING VAN THE FORMER KAMERBEEK COLLECTION Isaac Israels (1865-1934), Moulin de la Galette, Parijs ( 300.000-500.000) Amsterdam
Nadere informatieEen goed leven voor.
Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een
Nadere informatieKunst die wil verleiden
MVRDV, De Markthal, Rotterdam Kunst die wil verleiden Het examen tekenen, handvaardigheid en textiele vormgeving 2018 "Mooi examen, teleurstellend gemaakt ", zo was een van de eerste reacties van docenten
Nadere informatieSamenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme
Samenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme Samenvatting door H. 972 woorden 26 juni 2016 1 1 keer beoordeeld Vak CKV Er zijn in de 19e eeuw 5 stromingen ontwikkeld NEO- classicisme De Romantiek Realisme
Nadere informatieNadieh Jolyn Siekmans
Vlinder, fladderend in de lucht doe je hen de groeten in jouw vlucht als je ze boven de hoogste bomen wellicht zult tegenkomen Samenkomst voor het afscheid van Nadieh Jolyn Siekmans * 9 mei 1994 17 januari
Nadere informatieHartstocht voor je financiën
INHOUDSOPGAVE 1. Hartstocht voor je financiën................................ 5 2. Geld!...................................................... 7 3. De wet van de geleidelijke groei............................
Nadere informatieInhoudsopgave. Straatkeuze 3. De 15 geselecteerde conceptfoto s 4. Conceptideeën 5. Nieuw concept: Naam geeft Faam 8. Bijlage: de 30 beste foto s 9
Inhoudsopgave Straatkeuze 3 De 15 geselecteerde conceptfoto s 4 Conceptideeën 5 Nieuw concept: Naam geeft Faam 8 Bijlage: de 30 beste foto s 9 2 Straatkeuze De straat die ik gekozen heb is de Nieuwe Binnenweg
Nadere informatieUitvaart voorbede Voorbeeld 1.
Uitvaart voorbede Voorganger: Genadige en barmhartige God. U ziet ons hier bijeen in ons verdriet rond het sterven van N. Hij / zij was één van ons, wij zullen hem / haar missen. Geef ons de kracht samen
Nadere informatieSamenvatting. Clay Shirky Iedereen Hoofdstuk 4 Eerst publiceren, dan filteren. Esther Wieringa - 0817367 Kelly van de Sande 0817383 CMD2B
Samenvatting Clay Shirky Iedereen Hoofdstuk 4 Eerst publiceren, dan filteren Esther Wieringa - 0817367 Kelly van de Sande 0817383 CMD2B Deze samenvatting gaat over hoofdstuk 4; eerst publiceren dan filteren,
Nadere informatieBegrippen tekenen periode 4 VORM COMPOSITIE RUIMTE. Vorm. Silhouetten
Begrippen tekenen periode 4 VORM COMPOSITIE RUIMTE Vorm Silhouetten Mensen, dieren, voorwerpen en planten hebben allemaal hun eigen vorm. Daar zijn ze aan te herkennen. Je ziet geen kleuren, lijnen, diepte
Nadere informatierijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO ANTWOORDMODEL VERSIE A + B Visuele analyse van schilderkunst in de 17DE, 19DE en 20STE eeuw 1/5
1/5 VERSIE A Vraag 1 A Gebruik van licht om de dramatiek te uiten. Het subtiele licht (vs. clair-obscur in de barok) geeft diepte aan het schilderij en accentueert het hoofdmotief. Het zorgt er dus voor
Nadere informatieKoningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande
Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie
Nadere informatieDIT DOEBOEK MONDRIAAN IS VAN
DIT DOEBOEK MONDRIAAN IS VAN naam... straat...... plaats... land... UITGEVERIJ LEOPOLD GEMEENTEMUSEUM DEN HAAG 1 INHOUD RECYCLE... 36 ROMEINSE SUDOKU... 37 DE HELD VAN DIT BOEK... 4 LANDSCHAP... 6 WOORDZOEKER...
Nadere informatieT W E E D E W E R E L D O O R L O G i n p e r s p e c t i e f
1 Tijdens de lessen over de Tweede Wereldoorlog heb je geleerd over Anne Frank. Een joods meisje dat met haar familie ondergedoken zat in het Achterhuis op de Prinsengracht in Amsterdam. Anne hield een
Nadere informatiehandleiding bij Jan Knops
handleiding bij Jan Knops Jan KNOPS is directeur van vzw Initia, bureau voor kunst- en cultuurinitiatieven in Brussel en initiator van verschillende artistieke en filosofische projecten. Hij is auteur
Nadere informatie2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1
2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1! " #$% & #& '$' '& + ()" *% $, $ -% 1 H. Jagersma en M. Vervenne, Inleiding in het Oude Testament, Kampen, 1992. J. Bowker, Het verhaal
Nadere informatieEr was eens... Magritte
Er was eens... Magritte 1 2 Er was eens... Magritte René René Magritte is wereldberoemd met zijn vreemde, poëtische beelden. Hij werd geboren op 21 november 1898 te Lessines, in de provincie Henegouwen.
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 dinsdag 21 juni 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor dit examen zijn maximaal punten
Nadere informatieHET VERHAAL VAN KATRIN
HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds
Nadere informatieDE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?.
DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?. Amersfoort, 21 augustus 2007 John van den Hout Geachte aanwezigen, Toen ik me voorbereidde om voor u dit verhaal te houden, was mijn eerste gedachte: Wat
Nadere informatieChina. Met Fan Kuan op stap. 3 lessen rond kunst in China. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten per les
China Met Fan Kuan op stap 3 lessen rond kunst in China Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Met Fan Kuan op stap - Colofon Met Fan Kuan op stap Les voor groep 7/8
Nadere informatie'Geheime' kunstcollectie Imtech komt in de verkoop
FD: Economie & Politiek door Siem Eikelenboom 28 augustus 2015 'Geheime' kunstcollectie Imtech komt in de verkoop Karel Appel, 'Bloem met blauwe ogen' (1977) 'Als je de ontvangsthal van Van Rietschoten
Nadere informatieWerkstuk Dordtologie november 2014
Werkstuk Dordtologie november 2014 Hilde van Kruiningen VAN BIERBROUWEN. NAAR BLAUWBILGORGEL Omdat ik in dit gebied woon en me dagelijks over de Groenmarkt en het Buddingh plein begeef hebben de geschiedenis
Nadere informatie