Project: Docenten aan zet bij taal in alle vakken.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Project: Docenten aan zet bij taal in alle vakken."

Transcriptie

1 Project: Docenten aan zet bij taal in alle vakken. Wim Steegmans Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen Jenaplanschool voor Vmbo-T, Havo, Vwo Vak: Geschiedenis

2 Geconstateerd probleem: Leerlingen hebben moeite met het geven van een volledig en juist antwoord op (toets)vragen. Aantal (mogelijke) oorzaken: - slordigheid bij het lezen van vragen en het beantwoorden ervan; - onwetendheid over wat een goed antwoord is; - te kleine woordenschat; - onvoldoende kennis/beheersing van de toetsstof.

3 Doelen: Leerlingen leren vragen goed en rustig te lezen; Leerlingen leren sleutelwoorden te herkennen die hen helpen om hun antwoord te formuleren. Leerlingen weten wat voor soort antwoord ze bij een type vraag moeten geven.

4 3 stappen nulmeting d.m.v. oefentoets en bijbehorende evaluatie. Inzicht krijgen in verschillende type vragen d.m.v. vragenmatrix. Oefenen met beantwoorden van vragen d.m.v. onderstrepen en 10 tips. Toegepast in twee 4 havo klassen.

5 Aan het begin van het schooljaar hebben leerlingen de oefentoets en de evaluatie gemaakt; Vervolgens hebben de leerlingen aan de hand van de vragenmatrix een aantal vragen uit de geschiedenismethode geanalyseerd; Daarna hebben de leerlingen geoefend met het onderstrepen van de verschillende onderdelen van vragen uit de geschiedenismethode en de 10 tips.

6 Vraag 1 Gebruik bron 1 Een bewering: De godsdienst van Echnaton vertoont overeenkomst met het christendom. Ondersteun deze bewering met de bron. [2]

7 Vraag 4 Leg uit wat het verband is tussen de landbouwrevolutie en het ontstaan van vaste woonplaatsen. [2]

8 Vraag 7 Lees bron 3. Leg uit op welke wijze etnoarcheologie een rol kan spelen bij het reconstrueren van een prehistorische cultuur. [2] Bron 3 Een andere belangrijke werkwijze van de archeoloog die onderzoek wil doen naar de sociale aspecten van een cultuur, is de etnoarcheologie. Hierbij gaat het om de studie naar het belang van voorwerpen, gebouwen en structuren binnen huidige primitieve samenlevingen. Zo bestudeerde de Amerikaanse archeoloog Bintford het nederzettingenpatroon van Nunamiut, een hedendaagse groep jagers-verzamelaars in Alaska. Bindford meende dat alleen door bestudering van moderne jagersverzamelaars, we meer zouden begrijpen van groepen mensen in het Paleolithicum. C. Renfrew, Archeology (2004)

9 Beargumenteer met behulp van twee elementen uit de bron welk middeleeuws stelsel hieronder wordt uitgebeeld. Bij welk conflict tussen paus en keizer hoort deze bron? Leg je antwoord uit met behulp van een fragment uit de bron. Omstreeks 600 bekeerde Augustinus van Canterbury, die door de paus naar Engeland was gestuurd, koning Ethelbert van Kent tot het christendom. Dit paste bij de strategie die veel missionarissen in die tijd toepasten bij de verspreiding van het christendom. Geef aan [2]: - Wat die strategie was en;

10 De oefentoets gaf een aardig goede meting van de vaardigheden van de leerlingen op dat moment. De evaluatie gaf een aardig beeld van hoe leerlingen naar zichzelf kijken, maar niet zo n goed inzicht in de werkelijke bekwaamheid. Het gebruik van de vragenmatrix was (te) moeilijk voor leerlingen. ook het maken bleek best lastig, omdat sommige woorden dubbel inzetbaar zijn, dus bijvoorbeeld kennis of toepassen.

11 Het consequent laten onderstrepen in vragen en het verwijzen naar de tips helpt leerlingen om beter inzicht te krijgen in het beantwoorden van vragen. antwoorden in de toetsen van blok 2 zijn bij de meeste leerlingen vaak vollediger en meer op de vraag gericht. Het inzicht geven in de verschillende type vragen heeft veel tijd nodig. de vragenmatrix bleek erg complex voor leerlingen en die heb ik dan ook losgelaten. Deze aanpak vangt niet het gebrek aan inzicht van leerlingen op; Niet alle leerlingen passen het geleerde toe in

12 Top: - Het laten onderstrepen van onderdelen van de vraag en regelmatig vragen aan leerlingen wat ze moeten doen ( 10 tips ) helpt bij de bewustwording. Tip: - Het kan leerlingen helpen om cijfers te laten zetten bij de verschillende onderdelen van de vraag die ze moeten beantwoorden. Dat maakt de controle makkelijker. - Het laten zoeken naar het beste antwoord tussen foute antwoorden kan bijdragen aan de bewustwording. - Toepassing in de breedte (meerdere vakken) en de diepte (door de jaren heen) zorgt voor een

13 Vragen?

kan worden vereenvoudigd tot kan worden vereenvoudigd tot 15 16.

kan worden vereenvoudigd tot kan worden vereenvoudigd tot 15 16. Voorkennistoets Met behulp van deze toets kun je voor jezelf nagaan of je voldoende kennis en vaardigheden in huis hebt om het vak wiskunde in het eerste jaar van de studie Bedrijfskunde te kunnen volgen

Nadere informatie

Vak: Nederlands Klas: 5 vwo 2015-2016 Blok: I a

Vak: Nederlands Klas: 5 vwo 2015-2016 Blok: I a Vak: Nederlands Klas: 5 vwo 2015-2016 Blok: I a WEEK STOFOMSCHRIJVING ACTIVITEIT LEERLING tijdens les en buiten lestijd 35/36 Nieuw Nederlands: Cursus Leesvaardigheid Algemene theorie en Argumentatieve

Nadere informatie

Enquête (uitgewerkt in procenten en aantallen)

Enquête (uitgewerkt in procenten en aantallen) Enquête (uitgewerkt in procenten en aantallen) schooljaar 2013-2014 aantal enquêtes verstuurd 15 / 100% aantal enquêtes retour 12 / 80 % Naam oude basisschool Theresia VMBO basis VMBO kader VMBO gemengd

Nadere informatie

DIDACTISCH GROEPSPLAN

DIDACTISCH GROEPSPLAN SBO De Boei DIDACTISCH GROEPSPLAN GROEP: Kof LEERKRACHT(EN): Anke Heijs/Margriet Wouda VAKGEBIED: Rekenen PERIODE: Jan.-juni Samenstelling van de groep: Stimulerende factoren: Belemmerde factoren: Beginsituatie:

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

CKV Rubric Rembrandt College Veenendaal december 2007

CKV Rubric Rembrandt College Veenendaal december 2007 Rubric CKV op het Rembrandt College Veenendaal (in ontwikkeling) Domeinen in CKV: A. Culturele activiteiten B. Kennis van Kunst en Cultuur C. Praktische activiteiten D. Reflectie en Kunstdossier We kiezen

Nadere informatie

Criteria. Communicatie? Dat is toch logisch! Of niet?

Criteria. Communicatie? Dat is toch logisch! Of niet? Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst!

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Op het Hondsrug College Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Hondsrug Het Gymnasium Hondsrug is een afdeling van het Hondsrug College. Het is onderdeel van het vwo,

Nadere informatie

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Lichamelijke Opvoeding Niveau mavo. Jaar Toetsnaam Type Omschrijving Afnamemoment Weegfactor Herkansbaar 10 handelingsdeel 1 handelingsdeel

Lichamelijke Opvoeding Niveau mavo. Jaar Toetsnaam Type Omschrijving Afnamemoment Weegfactor Herkansbaar 10 handelingsdeel 1 handelingsdeel Opvoeding Niveau mavo 1) Leerlingen die hun absentie niet op orde hebben dienen dit in te halen door lessen te volgen van andere klassen. Dit gaat in samenspraak met de betreffende docent. medische redenen,

Nadere informatie

Toetsrooster toetsweken Schooljaar 2018/2019

Toetsrooster toetsweken Schooljaar 2018/2019 Toetsrooster toetsweken Schooljaar 2018/2019 Beste bovenbouw-leerlingen, Hieronder vindt je het toetsrooster van de afdelingen VMBO-TL, HAVO en VWO voor alle toetsweken van dit schooljaar. Met behulp hiervan

Nadere informatie

Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016

Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016 Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016 Cursusdoelen 1. De student heeft kennis van getalfuncties, inzicht in de telrij, (structuur van) getallen en getalrelaties

Nadere informatie

Datum: Les in reeks (nr1): Beginsituatie: wat is de aanpak van de kandidaten bij het beantwoorden van examenvragen

Datum: Les in reeks (nr1): Beginsituatie: wat is de aanpak van de kandidaten bij het beantwoorden van examenvragen LESPLANNEN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN EXAMENTRAINING2 HAVO/VWO Leerdoelen les 1: Kandidaten reflecteren op: o welke strategie ze gebruiken om een examenvraag te kunnen beantwoorden o hoe ze met bronnen

Nadere informatie

Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat?

Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat? Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat? GP goes OGW Met OGW willen we de ontwikkeling van leerlingen zo goed mogelijk stimuleren. Dat vraagt van de docent én school

Nadere informatie

Passievolle en ambitieuze (geschiedenis)docent op zoek naar uitdaging in het onderwijs mikehoffmann@live.nl

Passievolle en ambitieuze (geschiedenis)docent op zoek naar uitdaging in het onderwijs mikehoffmann@live.nl Mike Hoffmann Passievolle en ambitieuze (geschiedenis)docent op zoek naar uitdaging in het onderwijs mikehoffmann@live.nl Samenvatting Ik ben een creatieve, leuke en gedreven docent met een sterke drive

Nadere informatie

Basis Werkwoordspelling is onderdeel van de Bundel Basisprogramma's. Deze bundel bevat ook Basisspelling en Basisgrammatica.

Basis Werkwoordspelling is onderdeel van de Bundel Basisprogramma's. Deze bundel bevat ook Basisspelling en Basisgrammatica. Basis Werkwoordspelling Basis Werkwoordspelling is onderdeel van de Bundel Basisprogramma's. Deze bundel bevat ook Basisspelling en Basisgrammatica. Basis Werkwoordspelling is een programma voor het leren

Nadere informatie

Docenten aan zet bij taal2013. Op de GSG Leo Vroman

Docenten aan zet bij taal2013. Op de GSG Leo Vroman Docenten aan zet bij taal2013 Op de GSG Leo Vroman Formuleren Bovenbouw GSG Ilsemarie Samson oktober-november 2012 samen met: Bernadet de Keyzer Nederlands Bob Groen MO en Economie Dennis Lensveld Scheikunde

Nadere informatie

SCHRIJVEN. Instructiekaart voor de leerling nr. 5. A-vragen. Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...?

SCHRIJVEN. Instructiekaart voor de leerling nr. 5. A-vragen. Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...? Instructiekaart voor de leerling nr. 5 A-vragen Formulering van de vraag Formulering van het antwoord Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...? Antwoord met één volledige

Nadere informatie

Tekenen in de Tweede fase

Tekenen in de Tweede fase Tekenen in de Tweede fase Wat kun je verwachten? Wat kun je verwachten? Lessen per week: Havo 4 / 5 2 uur praktijk en 1 uur theorie (KG/KB) Vwo 4 2 uur (de verdeling praktijk / theorie wisselt door het

Nadere informatie

Taalgericht vakonderwijs

Taalgericht vakonderwijs Taalgericht vakonderwijs Publicatie: Taalgericht vakonderwijs in de Mens- en Maatschappijvakken. Handreiking voor opleiders en docenten, Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken en Landelijk

Nadere informatie

Visualisatie Talenten

Visualisatie Talenten Mijn Koning of Koningin: Hoe ziet de Koning(in) eruit Hoe voelt de Koning(in) zich Wat heeft de Koning(in) nodig 1 Talent 1: Hoe ziet dit talent eruit Hoe voelt dit talent zich Wat heeft dit talent nodig

Nadere informatie

Op het vwo heb je wiskunde A, B, C en D. Wiskunde A, B en C horen bij een profiel, wiskunde D is een keuzevak.

Op het vwo heb je wiskunde A, B, C en D. Wiskunde A, B en C horen bij een profiel, wiskunde D is een keuzevak. Let op: In de wiskundefilm wordt gezegd dat je naast wiskunde B ook wiskunde A kunt kiezen als examenvak in het vrije deel. Dit is niet toegestaan. De enige combinatie die is toegestaan, is wiskunde B

Nadere informatie

Mike Hoffmann. Samenvatting. Ervaring. Ambitieuze en passievolle docent geschiedenis zoekt onderwijsgerelateerde uitdaging mikehoffmann@live.

Mike Hoffmann. Samenvatting. Ervaring. Ambitieuze en passievolle docent geschiedenis zoekt onderwijsgerelateerde uitdaging mikehoffmann@live. Mike Hoffmann Ambitieuze en passievolle docent geschiedenis zoekt onderwijsgerelateerde uitdaging mikehoffmann@live.nl Samenvatting Ik ben een creatieve, leuke en gedreven docent met een sterke drive en

Nadere informatie

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Hoe je het onderbuikgevoel zichtbaar maakt voor leerlingen (en jezelf) Wat bedoel ik met determineren? Hoe doe je dat

Nadere informatie

Verbanden 1. Doelgroep Verbanden 1

Verbanden 1. Doelgroep Verbanden 1 Verbanden 1 Rekenen en Wiskunde Verbanden 1 bestrijkt de basisvaardigheden van Verbanden: de verschillende grafische presentaties, zoals tabel, rooster, staafdiagram, cirkeldiagram en grafiek. Doelgroep

Nadere informatie

Ronde 2. Taalsgrift: wei make cheen vaute! 1. Inleiding. 2. Taalbeleid op het Alfrink College 1

Ronde 2. Taalsgrift: wei make cheen vaute! 1. Inleiding. 2. Taalbeleid op het Alfrink College 1 Ronde Ellen Koemans & Anne-Marie van der Meer Alfrink College, Zoetermeer Contact: kom@alfrink.nl mea@alfrink.nl Taalsgrift: wei make cheen vaute! 1. Inleiding Wei make cheen vaute, zeiden de leerlingen.

Nadere informatie

Het competentieweb in bijlage 1 wordt gebruikt om gericht te werken aan een leerlijn van de competenties.

Het competentieweb in bijlage 1 wordt gebruikt om gericht te werken aan een leerlijn van de competenties. Bijlage 16: Handleiding Competentieweb Handleiding Competentieweb Het competentieweb in bijlage 1 wordt gebruikt om gericht te werken aan een leerlijn van de competenties. Het web Voor elke competentie

Nadere informatie

Vak: Nederlands Klas: 6 vwo 2015-2016 Blok: I

Vak: Nederlands Klas: 6 vwo 2015-2016 Blok: I Vak: Nederlands Klas: 6 vwo 2015-2016 Blok: I WEEK STOFOMSCHRIJVING 35 Literatuur: uitleg wat je dit jaar moet doen. De komende weken (tot week 42) werken aan ondergenoemde punten via opgave en in afspraak

Nadere informatie

Christelijke Basisschool De Bron. Frankenskamp 4 3848 DE Harderwijk 0341-426704 www.debronharderwijk.nl

Christelijke Basisschool De Bron. Frankenskamp 4 3848 DE Harderwijk 0341-426704 www.debronharderwijk.nl Christelijke Basisschool De Bron Frankenskamp 4 3848 DE Harderwijk 0341-426704 www.debronharderwijk.nl Huiswerkprotocol Visie op huiswerk Niet alle scholen geven huiswerk. Toch zijn er veel scholen, waaronder

Nadere informatie

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht...

a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... de uitdaging... Hallo, ik ben Hanna. Dit jaar ben ik begonnen aan QUEST. QUEST past prima bij mij. Dat denk ik zelf, dat denken mijn ouders

Nadere informatie

Vak: Nederlands Klas: 4 vwo Blok: I a

Vak: Nederlands Klas: 4 vwo Blok: I a Vak: Nederlands Klas: 4 vwo 2016-2017 Blok: I a WEEK 34 STOFOMSCHRIJVING ACTIVITEIT LEERLING tijdens les en buiten lestijd Uitleg methodes en werkwijze Aanmelden Beter spellen.nl niveau 3F en woordpost.nl,

Nadere informatie

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA Expertisecentrum Kunsttheorie www.expertisecentrum-kunsttheorie.nl. Kwartet Hofcultuur Middels deze opdracht vatten de leerlingen eerst voor henzelf een aantal belangrijke aspecten omtrent de kunst en

Nadere informatie

Examentraining klas 4 mavo

Examentraining klas 4 mavo Examentraining klas 4 mavo Historische vaardigheden Maken van een examen 100 minuten Bespreken examen Overige vragen m.socrative.com Room number: 65459 Vul je naam in Maak de quiz - Historische personen

Nadere informatie

VERBETEREN VAN DE TAALVAARDIGHEID (RESULTATEN POST-DOC ONDERZOEK)

VERBETEREN VAN DE TAALVAARDIGHEID (RESULTATEN POST-DOC ONDERZOEK) VERBETEREN VAN DE TAALVAARDIGHEID (RESULTATEN POST-DOC ONDERZOEK) GIJS ORNÉE & TALITHA VISSER g.ornee@noordik.nl Ta.visser@noordik.nl KENNISMAKING Talitha Visser Docent en onderzoeker -2006 docent sk,

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen Tijdvak 1 Toetsvragen 1 De meeste kennis over de periode waarin de eerste mensen leefden, komt van archeologen. Wat houdt het werk van archeologen in? A Zij bestuderen de verschillende theorieën over de

Nadere informatie

Brochure Begrijpend lezen VMBO 1

Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van

Nadere informatie

geschiedenis (nieuwe stijl)

geschiedenis (nieuwe stijl) Examen HAVO 2008 tijdvak 1 dinsdag 20 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen.

Nadere informatie

Schrijven voor het staatsexamen NT2 -I. 20 jaar staatsexamens NT2

Schrijven voor het staatsexamen NT2 -I. 20 jaar staatsexamens NT2 Schrijven voor het staatsexamen NT2 -I Programma: - voorstellen - schrijfdidactiek in vooruit! - opdracht 1: schrijfkaart - opdracht 2:feedbackformulier - dilemma s - meer over vooruit! Verslag cafetaria

Nadere informatie

Een spreekbeurt houden

Een spreekbeurt houden Een spreekbeurt houden Groep 4 gaat voor het eerst een spreekbeurt voorbereiden en houden. Moeilijk? Eng?We hebben nu al een beetje geoefend met een boekbespreking, maar voor veel kinderen is praten met

Nadere informatie

Plattegrond van de school Groep 5 rekenen 1

Plattegrond van de school Groep 5 rekenen 1 Plattegrond van de school Groep 5 rekenen 1 In de eerste les gaan de leerlingen de school opmeten om gegevens te verzamelen voor het maken van een plattegrond. In de tweede les gaan de leerlingen de plattegrond

Nadere informatie

Hoe plan ik mijn huiswerk

Hoe plan ik mijn huiswerk Marije Kuin & Bianca E. Boyer Hoe plan ik mijn huiswerk EEN PRAKTISCH WERKBOEK Dit werkboek is van:... Vormgeving omslag: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Vormgeving binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.

Als bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt. Examen HAVO 2011 tijdvak 1 maandag tijdvak 23 mei 1 9.00-12.00 uur geschiedenis (pilot) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen.

Nadere informatie

Tweetalig vwo op Eijkhagen. That s interesting!

Tweetalig vwo op Eijkhagen. That s interesting! Tweetalig vwo op Eijkhagen That s interesting! Meer dan 75% van de lessen in het Engels Find out if TTO is right for you! Wat is tweetalig onderwijs? Als je kiest voor het tweetalige vwo van Eijkhagen

Nadere informatie

Een gebouw ontwerpen en dan.

Een gebouw ontwerpen en dan. Een gebouw ontwerpen en dan. Waar maak je het van??? Lesbrief over bouwmaterialen Project Topstages www.ontdektechniek.nu Deel A: Voorbereiding Inleiding In de eerste fase van het bouwproces wordt door

Nadere informatie

Help ik ben geslaagd, wat nu? Thijs van der Heijden

Help ik ben geslaagd, wat nu? Thijs van der Heijden Help ik ben geslaagd, wat nu? Thijs van der Heijden Kwetsbare doelgroep. Extra verantwoordelijkheid. Welke extra vaardigheden zijn nodig om de kansen te vergroten? Niet alleen studievaardigheden, ook sociale

Nadere informatie

Het WOORD van GOD. Emmaus Correspondence School te Dubuque, U.S.A. (Dutch The Word of God )

Het WOORD van GOD. Emmaus Correspondence School te Dubuque, U.S.A. (Dutch The Word of God ) Het WOORD van GOD Alle rechten voorbehouden, niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Info/Contact Postbus

Nadere informatie

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen

Nadere informatie

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel

Nadere informatie

Een spreekbeurt houden

Een spreekbeurt houden Een spreekbeurt houden Groep 4 gaat voor het eerst een spreekbeurt voorbereiden en houden. Moeilijk? Eng? Voor veel kinderen is praten met de groep als publiek wel lastig. De een maakt zich er drukker

Nadere informatie

Do s and Don ts of Bilingual Education

Do s and Don ts of Bilingual Education Do s and Don ts of Bilingual Education Een korte handleiding Tweetalig Onderwijs voor Leerlingen Leraren Ouders Het tweetalig HAVO op Philips van Horne en tweetalig VWO op Het College komt mede tot stand

Nadere informatie

Wat wil ik na het Pax Christi College gaan doen??

Wat wil ik na het Pax Christi College gaan doen?? Wat wil ik na het Pax Christi College gaan doen?? Decaan F. Kerkhof september 2015 Het keuzeproces : hoe zit dat in elkaar? Havo 4 en vwo 5 oriënteren door middel van: - www.studiekeuze123.nl - www.startstuderen.nl

Nadere informatie

Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).

Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Getallen 1 Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt voor groep 7 en 8 van de basisschool

Nadere informatie

Wat doen we zoal in groep 6?

Wat doen we zoal in groep 6? Welkom Wij zijn een groep van 19 kinderen met twee juffen. Op maandag en dinsdag is juf Veldhuis er, op donderdag en vrijdag juf Ten Hove. Op woensdag zijn de juffen er om de beurt. Juf Knikker vervangt

Nadere informatie

Weergave van digitaal assessment project Go or no go

Weergave van digitaal assessment project Go or no go Weergave van digitaal assessment project Go or no go log uit beelen, chantal - PABO Terug naar overzicht Persoonlijke gegevens en omstandigheden Studentennummer Roepnaam Tussenvoegsel Achternaam Adres

Nadere informatie

Leren Leren en ExcelLeren

Leren Leren en ExcelLeren Leren Leren en ExcelLeren www.mindsetlearnandgrow.nl Wat is MindSet? MindSet is een groep studenten die leerlingen leert effectief te leren. Wij helpen leerlingen betere schoolresultaten te behalen door

Nadere informatie

Locatie Buitenbaan Je doet ertoe!

Locatie Buitenbaan Je doet ertoe! JENAPLAN Locatie Buitenbaan Je doet ertoe! BUITENGEWOON JENA een andere, succesvolle aanpak In Heerenveen kunnen leerlingen sinds 1997 in de onderbouw van Jenaplan-onderwijs volgen in heterogene klassen:

Nadere informatie

Assessment as learning. Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school?

Assessment as learning. Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school? Assessment as learning Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school? Formatieve assessment, waarom zou je dat gebruiken? In John

Nadere informatie

ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN

ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN De meeste mensen, en dus ook leerlingen, praten niet alleen met anderen, maar voeren ook gesprekken met en in zichzelf. De manier waarop leerlingen over, tegen en in zichzelf

Nadere informatie

") Ljt-3^ f)c% Voorbeeldles SO/Midden/Bovenbouw/Blok 1 We horen bij elkaar Les 2 a+b: Opstekers!

) Ljt-3^ f)c% Voorbeeldles SO/Midden/Bovenbouw/Blok 1 We horen bij elkaar Les 2 a+b: Opstekers! MIDDEN / BOVENBOUW / BLOK 1 WE HOREN BIJ ELKAAR LES 2A ") Ljt-3^ f)c% Voorbeeldles SO/Midden/Bovenbouw/Blok 1 We horen bij elkaar Les 2 a+b: Opstekers! Opstekers! Doel blok 1: Leskern: Woordenschat: Materiaal:

Nadere informatie

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach Instructieboek Koken Voor de Mpower-coach juni 2014 Mpower-coach Instructieboek Versie 1.2014 blz. 2 Inhoud: Inhoudsopgave blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema koken : blz. 7 Module 0: Beginnen met koken blz.

Nadere informatie

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren?

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren? Checklist Rekenen Groep 3 1. Tellen tot 20 Als kleuters, in groep 1 en groep 2, zijn de kinderen bezig met de zogenaamde voorbereidende rekenvaardigheid. Onderdelen hiervan zijn ordenen en seriatie. Dit

Nadere informatie

TOETSEN EN BEOORDELEN NT2. LOWAN-dag

TOETSEN EN BEOORDELEN NT2. LOWAN-dag TOETSEN EN BEOORDELEN NT2 LOWAN-dag 10-4-2017 DOEL VAN DE WORKSHOP Informatie geven over toetsing en beoordeling op de ISK Leiden en algemene informatie over een aantal toetsinstrumenten Samen beoordelen

Nadere informatie

Wat ga je in deze opdracht leren? Meer leren over: soorten vragen, vraagwoorden, signaalwoorden en sleutelwoorden

Wat ga je in deze opdracht leren? Meer leren over: soorten vragen, vraagwoorden, signaalwoorden en sleutelwoorden Wat ga je in deze opdracht leren? Meer leren over: soorten vragen, vraagwoorden, signaalwoorden en sleutelwoorden Soorten vragen, vraagwoorden, signaal- en sleutelwoorden Schema 1 Soorten vragen Open vraag

Nadere informatie

Welkom op onze pagina. Groep 4b en 5. Obs de aanloop

Welkom op onze pagina. Groep 4b en 5. Obs de aanloop Welkom op onze pagina Groep 4b en 5 Obs de aanloop Wat doen we in groep 4? Rekenen Taal Lezen Spelling Van begrijpend luisteren naar begrijpend lezen Schrijven Natuur verkeer Tekenen/handvaardigheid/muziek/gymnastiek

Nadere informatie

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over de sollicitatiebrief en het curriculum vitae (c.v.). Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart kun je: vertellen wat je schrijft in

Nadere informatie

Studievaardigheden van A tot Z

Studievaardigheden van A tot Z Geschreven door Patricia Hendrikx Studievaardigheden van A tot Z Actief leren Actief leren is het tegenovergestelde van passief leren. Bij actief leren doe je meer dan alleen de leerstof doorlezen. Je

Nadere informatie

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af. Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders .e. dia eindtoets Informatie voor ouders . ia dia. eindtoets eindtoets In het reguliere basisonderwijs zijn scholen sinds schooljaar 2014-2015 verplicht een eindtoets af te nemen in groep 8. Hierbij zijn

Nadere informatie

Gespreksvaardigheden Naam: Nathalie Kombolitis Klas: VD-1H2 Docent: Osiriscode: VD-A240-07 Inleverdatum: 20-01-2011

Gespreksvaardigheden Naam: Nathalie Kombolitis Klas: VD-1H2 Docent: Osiriscode: VD-A240-07 Inleverdatum: 20-01-2011 Gespreksvaardigheden Naam: Nathalie Kombolitis Klas: VD-1H2 Docent: Osiriscode: VD-A240-07 Inleverdatum: 20-01-2011 Reflectieverslag eindpresentatie Handelen Gespreksvaardigheden Ik wilde door de geleerde

Nadere informatie

Strategieles Samenvatten niveau B

Strategieles Samenvatten niveau B Strategieles Samenvatten niveau B Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip moet je een tekst kunnen samenvatten. Samenvatten is een strategie die je gebruikt om te controleren of je de tekst begrepen hebt.

Nadere informatie

Blijvend belang training, 49 respondenten

Blijvend belang training, 49 respondenten Evaluatie mindfulnesstrainingen, respondenten Blijvend belang training, respondenten Ja Weet niet Wat heb je geleerd in de training? Wat geleerd van training? Tot mezelf komen Problemen niet uit de weg

Nadere informatie

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave

Nadere informatie

-INFO groep 6- Wat doen we zoal in groep 6?

-INFO groep 6- Wat doen we zoal in groep 6? Welkom Wij zijn een groep van 19 kinderen met twee juffen. Op maandag en dinsdag is juf Veldhuis er en op de andere dagen staat juf Ten Hove voor de groep. We hebben samen met de kinderen een fijne start

Nadere informatie

CONCLUSIE Aantal niveaus te laag

CONCLUSIE Aantal niveaus te laag Bijlage 1. Opening door Gelbrich Feenstra. Zij werkt als onderwijsadviseur bij APS in Utrecht en sinds ruim een jaar is zij projectleider Engels bij het VLC. Wat was de aanleiding voor deze conferentie?

Nadere informatie

9e klassen vmbo-tl. Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 2014-2015. Rudolf Steiner College

9e klassen vmbo-tl. Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 2014-2015. Rudolf Steiner College Vrije School voor voortgezet onderwijs vwo, havo, vmbo-tl Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 2014-2015 9e klassen vmbo-tl Rudolf Steiner College Vak:geschiedenis en Verzameltoets juni 2015

Nadere informatie

4+plus-lijst Schooljaar september 2017

4+plus-lijst Schooljaar september 2017 4 +PLUSSER Naam Klas Emailadres Onderbouw Bianca van Rossum bpvanrossum@hotmail.nl Wessel Dekker 5 Gymnasium wesselkdekker@gmail.com Geeft bijles in en aan (klassen) Frans en Latijn en Grieks Wiskunde

Nadere informatie

Mijn doelen voor dit jaar

Mijn doelen voor dit jaar Mijn doelen voor dit jaar Een nieuw schooljaar betekent nieuwe kansen. Aan het begin van een nieuw kalenderjaar maken veel mensen goede voornemens. Dat gaan wij nu ook doen: het maken van voornemens of

Nadere informatie

Klassennieuws groep 6 - maart 2016

Klassennieuws groep 6 - maart 2016 Klassennieuws groep 6 - maart 2016 TENTOONSTELLING! ZOALS JULLIE WETEN IS VANAF VANDAAG DE TENTOONSTELLING VAN HET CREATIEVE SCHOOLBREDE PROJECT IN DE BLOEMETJES ZETTEN.. GEOPEND. JULLIE ZIJN OP DE GENOEMDE

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE VMBO BB VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

AARDRIJKSKUNDE VMBO BB VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V AARDRIJKSKUNDE VMBO BB VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2018 V17.03.2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname

Nadere informatie

Obs De Bouwsteen maart 2014. Notitie huiswerkbeleid OBS DE BOUWSTEEN

Obs De Bouwsteen maart 2014. Notitie huiswerkbeleid OBS DE BOUWSTEEN Notitie huiswerkbeleid OBS DE BOUWSTEEN Huiswerkbeleid OBS de Bouwsteen Waarom geven we huiswerk? Welk huiswerk geven we? Welke rol hebben ouders? Welke rol heeft school? Inleiding Na een discussie in

Nadere informatie

Klas 4m2 Economie Leerling instructie Koehandel

Klas 4m2 Economie Leerling instructie Koehandel Klas 4m2 Economie Leerling instructie Koehandel Mollers Inleiding spel koehandel De komende 5 lessen gaan we aan de slag met het spel koehandel. Dit spel speel je met maximaal 5 personen. Met deze vijf

Nadere informatie

Malmberg Leer Omgeving Snel aan de Slag Leerling

Malmberg Leer Omgeving Snel aan de Slag Leerling Malmberg Leer Omgeving Snel aan de Slag Leerling Vragen? Team Klantondersteuning MBO Om je beter van dienst te kunnen zijn, is speciaal voor MBO een Team KlantOndersteuning samengesteld. Dit team van experts

Nadere informatie

De DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING:

De DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING: beeldende vorming De DOELSTELLING van de -opdrachten & De BEOORDELING: Doelstellingen van de opdrachten. Leren: Thematisch + procesmatig te werken Bestuderen van het thema: met een open houding Verzamelen

Nadere informatie

Informatieavond 3 havo. Steven Koelewijn Afdelingsleider havo Docent Biologie

Informatieavond 3 havo. Steven Koelewijn Afdelingsleider havo Docent Biologie Informatieavond 3 havo Steven Koelewijn Afdelingsleider havo Docent Biologie Programma Welkom in 3 havo Steven Koelewijn LOB & profielkeuze Wouter Keizer, decaan & jaarcoördinator 3 havo Kennismaken met

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders e dia eindtoets Informatie voor ouders dia eindtoets EINDTOETS In het reguliere basisonderwijs zijn scholen sinds schooljaar 2014-2015 verplicht een eindtoets af te nemen in groep 8 Hierbij zijn de toetsonderdelen

Nadere informatie

Inhoud Toetsvormen Afkorting Naam Weging Studie en toetsperiodes

Inhoud Toetsvormen Afkorting Naam Weging Studie en toetsperiodes 3 VMBO TL Programma van en Afsluiting 2015-2016 Inhoud Aardrijkskunde Biologie Cambridge Engels Duits Economie Engels Frans Geschiedenis Godsdienst Kunstvakken 1 / CKV Kunstvakken 2 beeldende vorming Lichamelijke

Nadere informatie

Kiezen in het VMBO/MAVO!!

Kiezen in het VMBO/MAVO!! Kiezen in het VMBO/MAVO!! Waarom nú, na 1 1/2 jaar al kiezen? 1. Uw kind moet de juiste leerweg volgen/kiezen!! 2. Binnen de leerweg moet de leerling een sector kiezen. Dit hoeft bij ons niet nu, maar

Nadere informatie

Verleg je grenzen! Visser t Hooft Lyceum Leiden. vhl.nl Kagerstraat 1 KANSRIJK EN UITDAGEND

Verleg je grenzen! Visser t Hooft Lyceum Leiden. vhl.nl Kagerstraat 1 KANSRIJK EN UITDAGEND Visser t Hooft Lyceum Leiden KANSRIJK EN UITDAGEND Verleg je grenzen! i tweetalig gymnasium (tweetalig) atheneum (tweetalig) havo 1 1 mavo (vmbo-t) vhl.nl Kagerstraat 1 q Ik vind het een mooie, gezellige

Nadere informatie

Leren en analyseren. Een onderzoek op het Scala College. Zelfstandig RTTI toetsen analyseren. Schooljaar 2011-2012

Leren en analyseren. Een onderzoek op het Scala College. Zelfstandig RTTI toetsen analyseren. Schooljaar 2011-2012 Leren en analyseren Zelfstandig RTTI toetsen analyseren Een onderzoek op het Scala College Schooljaar 2011-2012 Stephanie Mugie, Anita Buitelaar, Shera Gerber, Jacob de Ruiter Inleiding: Het Scala College

Nadere informatie

dia Informatie voor ouders

dia Informatie voor ouders dia. eindtoets Informatie voor ouders eindtoets In het reguliere basisonderwijs zijn scholen sinds schooljaar 2014-2015 verplicht een eindtoets af te nemen in groep 8. Hierbij zijn de toetsonderdelen rekenen/wiskunde,

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid Strategisch beleidsplan O2A5 De dialoog als beleid Bij de tijd, open, boeiend en passend, dat zijn zowel het onderwijs als de werkwijze van O2A5. We hebben dan ook gekozen voor een vernieuwende en eigentijdse

Nadere informatie

Bevorderingsreglement Onderbouw

Bevorderingsreglement Onderbouw Bevorderingsreglement Onderbouw Schooljaar 2014-2015 Aan de leerlingen in de leerjaren 1 t/m 3, Om je succesvol naar je diploma te begeleiden, krijg je niet alleen uitleg en begeleiding, maar wordt er

Nadere informatie

DOCENT. Thema: verhalen HIER STOND EEN KASTEEL! groep 3 en 4. Stadshagen

DOCENT. Thema: verhalen HIER STOND EEN KASTEEL! groep 3 en 4. Stadshagen Het thema verhalen staat voor groep 3 en 4 in het teken van de Middeleeuwen. De leerlingen ontdekken dat er vroeger een echt kasteel op de plek stond, waar nu hun woonwijk ligt. De eerste stappen tot historisch

Nadere informatie

Onderzoek nieuwe examenprogramma MAW

Onderzoek nieuwe examenprogramma MAW Onderzoek nieuwe examenprogramma MAW Voorbeeldlesmateraal maakt vernieuwingen Maatschappijwetenschappen concreet en uitvoerbaar In het kader van haar afstudeerproject voor de eerstegraads lerarenopleiding

Nadere informatie

1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde. Noteer alleen de letters.

1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde. Noteer alleen de letters. Oefenrepetitie geschiedenis SUCCES!!! 4 Havo Periode 1 Tijdvakken 1 t/m 4 Dyslectische leerlingen slaan de vragen met een asterisk (*) over. DOOR DE TIJD HEEN 1. Zet de onderstaande gebeurtenissen in de

Nadere informatie

Drama: verdeling vakinhoud leerlijn groep 1-8

Drama: verdeling vakinhoud leerlijn groep 1-8 Drama: verdeling vakinhoud leerlijn groep 1-8 Toelichting schema Groen gemarkeerd = aanbevolen door vakdocent (minimaal) Geel gemarkeerd = stapje verder Rol opbouw Houding: Fysiek en Mimiek Stem Hoofdemoties

Nadere informatie

DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 4 5 APRIL 2016 VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN

DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 4 5 APRIL 2016 VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 4 5 APRIL 2016 VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN Plonie Nijhof Joris Ghysels Rodica Ernst- Militaru HWC UM UC Agenda Improve bijeenkomst 4: dinsdag

Nadere informatie

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) Klas: IG3v (Docent: RKW) D Week: 13 t/m 24 Onderdeel: Grammatica Woordsoorten Nieuw Nederlands. 3 vwo. 5 e editie Hoofdstuk 1, 2 en 3 2 uur per week Werkwoorden en persoonlijke, bezittelijke, wederkerende,

Nadere informatie

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Aardrijkskunde bestaat uit de volgende (sub)domeinen:

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Aardrijkskunde bestaat uit de volgende (sub)domeinen: Examenprogramma AARDRIJKSKUNDE V.W.O. LANDSEXAMEN VWO 2017-2018 1 Het eindexamen Het vak Aardrijkskunde kent slechts het commissie-examen. Er is voor Aardrijkskunde dus geen centraal examen. Vanaf het

Nadere informatie