BIJEN IN LEEUWARDEN. Thijs Gerritsen & Bart Franken

Transcriptie

1

2 BIJEN IN LEEUWARDEN Thijs Gerritsen & Bart Franken

3 Wat komt er aan bod? o Even voorstellen o Bijen: wat zijn dat? o De mens en de bijen Intermezzo Akte 2 o De Leeuwarder bijen o Resultaten en conclusies o Nu en in de Toekomst Vragen en discussie

4 Even voorstellen Thijs en Bart en de bijen Afstudeerproject Diversiteit en voorkomen van bijen in Leeuwarden Zeskoppige coproductie Start van meer

5 Bijen: wat zijn dat? Een orde: de Vliesvleugeligen (Hymenoptera)

6 Bijen: wat zijn dat? Vergeleken met mieren..

7 Bijen: wat zijn dat? Vergeleken met wespen..

8 Bijen: wat zijn dat? Huisdieren vs. Wilde Dieren

9 Bijen: wat zijn dat? In Nederland 358 soorten

10 Bijen: wat doen ze? Wonen en Eten

11 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Waar wonen de kinderen? 65 soorten 250 soorten 42 soorten

12 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Waar wonen de kinderen? 65 soorten 250 soorten 42 soorten

13 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Wat kunt u doen?

14 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Wat eten de kinderen? soorten 45 soorten 76 soorten

15 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Wat eten de kinderen? soorten 45 soorten 76 soorten

16 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Wat kunt u doen?

17 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Luie ouders 101

18 Bijen: wat doen ze? Verschillen in leefwijze Luie ouders

19 De mens en wilde bijen Bestuiving

20 De mens en wilde bijen Bestuiving

21 De mens en wilde bijen Status en trend in Nederland o Rode lijst soorten: 188 (>50%) Peeters & Reemer, 2003 o : achteruitgang van soorten Biesmeijer et al., 2006 lezing o >1990: langzaam plaatselijk herstel Carvalheiro et al., 2013

22 De mens en wilde bijen Status en trends in Europa o Alle wilde bijen IUCN, 2015

23 De mens en wilde bijen Status en trends in Europa o Hommels IUCN, 2015

24 De mens en wilde bijen Status en trends in Europa o Boosdoeners IUCN, 2015

25 De mens en wilde bijen Status en trends in Europa o Boosdoeners IUCN, 2015

26 De mens en wilde bijen Status en trends in Europa o Boosdoeners IUCN, 2015

27 De mens en wilde bijen Status en trends in Europa o Boosdoeners IUCN, 2015

28 QUIZZZZZZZ Intermezzo

29 QUIZZZZZZZ Intermezzo 1) Wilde bijen en hommels zijn wettelijk beschermde diersoorten O waar O niet waar 2) Alle bijen hebben vier vleugels O waar O niet waar 3) Alleen vrouwelijke bijen verzamelen stuifmeel O waar O niet waar

30 QUIZZZZZZZ Intermezzo 4) Hommels zijn in staat hun lichaamstemperatuur te regelen O waar O niet waar 5) Wilde bijen produceren honing O waar O niet waar

31 QUIZZZZZZZ Intermezzo

32 De Leeuwarder bijen Akte 2 Thijs en Bart en de bijen Afstudeerproject Diversiteit en voorkomen van bijen in Leeuwarden Zeskoppige coproductie Start van meer

33 De Leeuwarder bijen Akte 2 Historische gegevens o o ±700 waarnemingen o 74 soorten

34 De Leeuwarder bijen Akte 2

35 De Leeuwarder bijen Akte 2

36 De Leeuwarder bijen Akte 2 Metingen in het veld o Bijen o Planten o (Mogelijke) nesten o Samenhang

37 De Leeuwarder bijen Akte 2

38 De Leeuwarder bijen Akte 2

39 De Leeuwarder bijen Akte 2 Metingen in het lab o Opspelden o Determinatie o Referentiecollectie

40 Resultaten en conclusies Akte 2 Plantengroep Gemiddelde Vlinderbloemigen 34,4 Composieten (asters e.a.) 29,6 Lipbloemigen 22,2 Wegedoornfam. 16,9 Ranonkelfam., e.a. 14,8 Rozenfam., Esdoornfam. 14,0 Ruwbladigen 11,1 Kruisbloemigen 8,4 Composieten (paardenbloemen e.a.) 6,7 Klokjes spp. 6,5 Peperboompjesfam. 6,5 Leliefam., Lisfam. 6,5 Nachtschadefam. 4,9 Paardenkastanjefam. 2,6 Teunisbloemfam. 2,4 Kamperfoeliefam. 2,1 Populier spp. 0,9 Linde spp. 0,9 Hertshooifam. 0,8 Kaardenbolfam. 0,8 Ribesfam. 0,5 Onbekend 0,4 Anjerfam. 0,2 Heifam. 0,1 Dennen spp. 0,1 Grassenfam. 0,1 Berken spp. 0,04 Wilgen spp. 0,03 Berberisfam. 0,02 Bijen 157 Hommels 49 Wilde bijen 64 Honingbijen 44 Tuinhommel 12 Sachembij 7 Veld Akkerhommel 12 Metselbij 12 lente 11 Steenhommel 8 Behangersbij 6 zomer 13 Aardhommel 17 Groefbij 7 Kast 20 Zandbij 23 Zijdebij 9 Planten 40 Gedetermineerd 28 RTU 12 Hommels Tuinhommel Akkerhommel Steenhommel Aardhommel Vlinderbloemigen 31,91 57,11 22,19 17,58 Composieten (asters e.a.) 0,02 Lipbloemigen 41,21 12,49 Wegedoornfam. 24,93 11,55 Ranonkelfam., Papaverfam., Ratelaar spp. 8,03 27,34 29,02 Rozenfam., Esdoornfam. 10,26 11,98 5,88 Ruwbladigen 1,11 18,17 23,51 Kruisbloemigen 5,38 2,91 5,88 Composieten (paardenbloemen e.a.) 0,04 0,07 Klokjes spp. 0,07 0,31 0,02 Peperboompjesfam. Leliefam., Lisfam. 4,47 0,32 Nachtschadefam. 9,76 Paardenkastanjefam. 6,3 Teunisbloemfam. 0,74 Kamperfoeliefam. 0,02 5,88 Populier spp. 0,04 Linde spp. 0,63 0,07 Hertshooifam. Kaardenbolfam. 0,24 0,02 Ribesfam. Onbekend 0,06 0,03 0,02 Anjerfam. 0,66 0,11 0,12 Heifam. 0,21 Dennen spp. Grassenfam. 0,05 0,05 Berken spp. Wilgen spp. Berberisfam. Totaal aantal stuifmeeltypen

41 Resultaten en conclusies Akte 2 Historische gegevens o o ±700 waarnemingen o 74 soorten Onze gegevens o April t/m Augustus 2013 o waarnemingen o 57 soorten o Waarvan 11 nooit waargenomen voor Leeuwarden o 28 reeds bekende soorten bleven ongezien

42 Resultaten en conclusies Akte 2 Waar vinden we die soorten?

43 Resultaten en conclusies Akte 2 Waar vinden we die soorten? Tuinen Soorten

44 Resultaten en conclusies Akte 2 Waar vliegen de bijen?

45 Resultaten en conclusies Akte 2 Hoe krijgen we meer soorten in Leeuwarden? o Waarom zijn er verschillen in soorten per locatie? Metingen in het veld: o Nestgelegenheid o Bedekking kruidlaag o Bedekking boomlaag o Aantal waardplanten o Diversiteit van waardplanten o Seizoenstart o Bloeiperiode

46 Resultaten en conclusies Akte 2 Aandacht creëren voor bijen

47 Nu en in de toekomst Akte 2 o Bee Community o Studenten, afstudeerders, stagiares onderzoek naar bijen o Lange termijn monitoring o 50 bijenblokken o 25 bijenkasten o 4 (afstudeer)onderzoeken o Toekomstbeeld: Een groot meet-netwerk in Leeuwarden

48 Vragen Zijn er nog vragen?

49 Discussie Een ecoloog kan/mag bijen doodmaken voor onderzoek