A2 Maastricht: betere luchtkwaliteit dankzij Groene Loper

Transcriptie

1 A Maastricht: betere luchtkwaliteit dankzij Groene Loper De dubbellaagse tunnel is de oplossing voor de luchtkwaliteit in Maastricht Oost. Omdat 8% van het verkeer onder de grond verdwijnt, zijn de stilstaande auto s met draaiende motoren verleden tijd, zowel op de A/N als rondom de stad. Bovendien wordt het sluipverkeer dankzij de tunnel uit de omliggende wijken gehaald. Dat betekent een opmerkelijk betere luchtkwaliteit voor Maastricht Oost. De hoogste concentraties fijn stof en stikstofdioxide, veroorzaakt door het verkeer, dalen met 7% tot 8%. Wat ook een positief effect heeft op de gezondheid.

2 Energieneutrale maatregelen bij tunnel in Maastricht De aanleg van de A-tunnel is de oplossing voor de luchtkwaliteit in Maastricht. De verschillende onderdelen van de tunnel, zoals de ligging van de tunnelmonden, zijn aparte maatregelen die bij de tunnel horen. Het ontwerp van al die maatregelen is zo gekozen dat het de luchtverontreinigende stoffen zoveel mogelijk verlaagt. En ze zijn bovendien energieneutraal. Er moet dus geen energie voor opgewekt worden. Een overzicht van de vijf belangrijkste maatregelen bij de tunnel in Maastricht wordt hier kort omschreven en aangeduid op de illustraties. 5 4a 4c 1 4b

3 Geusselt 3b 3b 1. Lange tunnel van,3 km, waardoor de afstand tussen de tunnelmonden en de gevoelige locaties verruimt en de luchtverontreinigende stoffen bij de gevoelige locaties verdunnen.. Opheffing van stoplichten, zodat automobilisten minder moeten optrekken of afremmen en de files bij de stadsentrees verdwijnen. 3. Verdiepte wegen (3A) en tunnelmonden. Op die manier worden de vervuilde stoffen met het verkeer meegezogen en minder verspreid naar de naastgelegen woningen. De tunnelmonden liggen bovendien versprongen (3B), waardoor er daar hoge concentraties worden voorkomen. 4. Zoveel mogelijk afstand bewaren tot de woon zones. De tunnelmonden liggen in verhouding in een meer open gebied, op relatief grotere afstand van woningen. Ook de rijbanen bevinden zich zo ver mogelijk van de woonzones. De A zelf wordt verplaatst in oostelijke richting bij Nazareth (4A) en in westelijke richting bij Heer (4B), terwijl de Viaductweg in zuidelijke richting opschuift (4C). 5. Aanleg nieuwe ontsluitingsweg naar bedrijven terrein Beatrixhaven (5), zodat het sluipverkeer uit de wijken wordt gehaald en er minder vrachtverkeer langs de buurten Limmel en Nazareth moet. Europaplein 3b 3b

4 Vanaf 17 zal luchtkwaliteit in Maastricht Oost enorm verbeteren Bij de openstelling van de tunnel en in de navolgende jaren liggen de concentraties stikstofdioxide en fijn stof ruim onder de wettelijke grenswaarden. Zowel bij de tunnelmonden, als op alle andere plekken in Maastricht en Meerssen. Met uitzondering van de woningen in Heer (punt 3 en 4), die in de onmiddellijke omgeving van de zuidelijke tunnelmond liggen. Daar is ook een duidelijke verbetering te zien, maar de concentraties zullen in 17 met enkele μg/m 3 toenemen in vergelijking met de toekomstige situatie zonder tunnel. De concentraties zullen er wel altijd ruim lager liggen dan de wettelijke grenswaarden en situeren zich in de buurt van de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie. Tegen 6 is er op deze plekken geen verschil meer. In deze grafieken kan je zien welke concentraties stikstofdioxide en fijn stof er berekend zijn, voor drie verschillende tijdstippen en op vier verschillende plekken. De wettelijke grenswaarden en de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie zijn allebei aangeduid. 1 Nazareth, hoek Viaductweg Gemeenteflat 3 Hoek Philipsweg en St. Josephstraat 34 Demertdwarsstraat

5 1. Nazareth, hoek Viaductweg (buurt noordelijke tunnelmonden) 6 Stikstofdioxide (NO ) concentratie Gezondheids Fijn stof (PM) concentratie jgm concentraoe NO jgm concentraoe NO PlansituaOe 17 PlansituaOe 6 PlansituaOe 17 PlansituaOe 6. Gemeenteflat (halverwege het tracé) 6 Stikstofdioxide (NO ) concentratie Fijn stof (PM) concentratie jgm concentraoe NO jgm concentraoe NO PlansituaOe 17 PlansituaOe 6 PlansituaOe 17 PlansituaOe 6 3. Hoek Philipsweg en St. Josephstraat (buurt zuidelijke tunnelmonden) 6 Stikstofdioxide (NO ) concentratie Fijn stof (PM) concentratie jgm concentraoe NO jgm concentraoe NO PlansituaOe 17 PlansituaOe 6 PlansituaOe 17 PlansituaOe 6 4. Demertdwarsstraat (buurt zuidelijke tunnelmonden) 6 Stikstofdioxide (NO ) concentratie Gezondheid Hoek Philipsweg en St. Josephstraat (PM ) Fijn stof (PM) concentratie jgm concentraoe NO jgm concentraoe NO PlansituaOe 17 PlansituaOe 6 PlansituaOe 17 PlansituaOe 6 Wettelijke norm 15: µg/m 3 Gezondheidsnorm WHO (5): µg/m 3 Wettelijke norm 15: µg/m 3 Gezondheidsnorm WHO (5): µg/m 3

6 Effect van tunnel is samenspel van verschillende factoren Het positief effect van de tunnel op de luchtkwaliteit is een samenspel van verschillende factoren. Zo zorgt een betere verkeersdoorstroming voor een lagere uitstoot omdat de files verdwijnen en voor een hogere uitstoot omdat de rijsnelheid stijgt. Een overzicht van alle factoren die voor de luchtkwaliteit een rol spelen lees je hieronder. De optelsom daarvan is nog altijd een opmerkelijk betere luchtkwaliteit voor Maastricht Oost. En ook de kwaliteit van de leefomgeving gaat erop vooruit, waarbij minder geluidsoverlast bovenaan de lijst staat. + - vermindering van de concentraties bij de woningen door de optimale positionering van de wegen van en naar de tunnelmonden verminderde uitstoot door het opheffen van de stoplichten verminderde uitstoot door het vermijden van files verminderde uitstoot op de Viaductweg en de Willem-Alexanderweg door de aanleg van de nieuwe ontsluitingsweg van Beatrixhaven verhoogde uitstoot door de verkeersaantrekkende werking van de tunnel verhoogde uitstoot op de wegdelen waar voorheen of 7 km/u werd gereden en na realisatie van de tunnel 8 of km/u is toegestaan een geconcentreerde uitstoot bij de tunnelmonden met daardoor een lokale toename van concentraties luchtverontreinigende stoffen. Op deze plekken wonen of verblijven geen mensen. verminderde uitstoot in de wijken door het wegnemen van het sluipverkeer lokale afname van de uitstoot bovenop de tunnel Overigens: wegverkeer heeft beperkte invloed op de luchtkwaliteit De luchtkwaliteit wordt door verschillende bronnen bepaald. Wegverkeer is daar slechts één parameter van en de invloed op de luchtkwaliteit is dan nog zeer lokaal. Als we kijken naar de gemiddelde samenstelling van de lucht in Zuid-Nederland (13) zien we dat stikstofdioxide voor 3,8% veroorzaakt wordt door wegverkeer. Voor fijn stof en ultrafijn stof is dat respectievelijk 4,6% en 5,6%. De concentraties (ultra)fijn stof kunnen bijgevolg maar in beperkte mate beïnvloed worden door maatregelen bij het verkeer of de verkeersinfrastructuur. Samenstelling ultrafijn stof (PM,5) Samenstelling fijn stof (PM) Samenstelling stikstofdioxide (NO ) Industrie Wegverkeer Overig verkeer Landbouw Huishoudens HDO/Bouw Bron: grootschalige concentratie- en depositiekaarten Nederland Rapportage 14 (PBL) scheepvaart Buitenland Bodemstof InternaWonale scheepvaart Buitenland

7 Wettelijk kader, advieswaarden WHO en monitoring luchtkwaliteit In Nederland mogen de concentraties voor stikstofdioxide, fijn stof en ultrafijn stof niet boven bepaalde wettelijke grenswaarden komen. Dat is juridisch vastgelegd in de wet Milieubeheer, naar analogie met de Europese richtlijnen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft in 5 advieswaarden geformuleerd. Dit zijn concentraties die nagestreefd worden in het kader van een gezonde leefomgeving op locaties waar mensen wonen en verblijven. De wettelijke grenswaarden en de gezondheidsadvieswaarden van de WHO zijn in onderstaande tabel weergegeven. Jaargemiddelde concentratie NO Wettelijke grenswaarden (vanaf 15) μg/m 3 Gezondheidsadvieswaarden WHO (sinds 5) μg/m 3 Jaargemiddelde concentratie PM μg/m 3 μg/m 3 Jaargemiddelde concentratie PM,5 5 μg/m 3 μg/m 3 Daggemiddelde concentratie PM Niet meer dan 35 dagen boven μg/m 3 Niet meer dan 3 dagen boven μg/m 3 De vooropgestelde waarden zijn één ding, maar het is evenzeer van belang om te weten of die ook gerealiseerd worden. Daarom wordt de luchtkwaliteit het hele jaar door in de gaten gehouden, door verschillende instanties. De Nederlandse overheid monitort de luchtkwaliteit via het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). Daarnaast voeren de stad Maastricht en de provincie Limburg eigen metingen uit via hun luchtmeetnetten. Al deze gegevens zijn openbaar en online beschikbaar. Je vindt de websites terug op de achterkant van deze folder. Ter illustratie: in Maastricht is door de gemeentelijke metingen van 13/14 een sterke daling van de concentraties stikstofdioxide vastgesteld ten opzichte van de meetresultaten in 8/9. Volgens het NSL voldoet Maastricht in 15 ruimschoots aan de wettelijke grenswaarden. Dit zijn de lichtblauwe bolletjes op de kaart hieronder. Eén plek is donkerblauw gemarkeerd, omdat de luchtkwaliteit daar net aan de grenswaarde zit voor stikstofdioxide (NO ). Bij het openstellen van de tunnel zal dat punt opgelost zijn en liggen de concentraties op alle plekken nog lager dan vandaag. Jaargemiddelde concentraties NO in 15 (bron: NSL-monitoring)

8 Maastricht en Rijk investeren miljoenen in luchtkwaliteit De stad Maastricht en de Rijksoverheid doen heel wat inspanningen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Om tijdig aan de wettelijke grenswaarden te voldoen, is sinds 9 het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) van kracht in Nederland. A Maastricht is één van de projecten. Bijgevolg waarborgt het NSL dat er rondom de A aan alle grenswaarden wordt voldaan. Indien nodig worden er extra maatregelen getroffen, maar dat heeft bij de A-tunnel nog niet gespeeld. Vanuit de stad Maastricht is er de wens om zich in te zetten voor een verdere verschoning van de luchtkwaliteit in Maastricht. De stad investeerde daarvoor tot nu toe een som van 7,3 miljoen euro. De aanpak is in een actieprogramma gegoten met een -tal maatregelen. De aanleg van de A-tunnel is de belangrijkste maatregel. Daarnaast onder andere: Milieuzonering: weren van vuil verkeer Parkeren: betere spreiding en geleiding parkeerverkeer Vervangen: schonere wagen- en busvloten in de stad Alternatieven: stimuleren van alternatieven voor de auto Doorstroming: groene golven en sluipverkeer voorkomen Locatiebeleid: slimme ruimtelijke inrichting Meer groen: zuiverend groen in en om de stad Samenwerken: burgers, overheden, bedrijfsleven Monitoring: beter zicht op trends luchtkwaliteit Samenwerken in platform luchtkwaliteit In het A-Buurtenplatform en het A-Bedrijvenplatform vindt regelmatig overleg plaats over luchtkwaliteit. Daarnaast is er nog het gemeentelijke Platform Luchtkwaliteit, opgericht door de gemeente Maastricht. In dit platform zitten vertegenwoordigers van ondernemersverenigingen, burgerpartijen, milieugroeperingen, de taxibranche, maar ook Q-park, de GGD Zuid Limburg en Veolia. Meer weten? Kijk op voor een lijst met veelgestelde vragen. U kan zich ook inschrijven voor de voortgangsberichten. Bel met Servicelijn Maastricht Oost via (43) 3 71, 4 uur per dag, of Bezoek het informatiecentrum A Maastricht bij de Geusselt, ingang tussen Wok en McDonald s. Het informatie centrum is elke dinsdag en woensdag van. tot 16. uur geopend. Iedere eerste dinsdag van de maand is er een avondopening van. tot. uur. Contacteer de gemeente Maastricht. Meer informatie over de luchtkwaliteit in Maastricht vindt u op de website van de gemeente Maastricht. Voor meldingen in verband met luchtkwaliteit kan u terecht op het nummer 143. Heeft u zelf suggesties voor het verbeteren van de luchtkwaliteit in Maastricht? Stuur dan een naar astrid.vermeulen@maastricht.nl. Blijf op de hoogte van de actuele meetresultaten over de luchtkwaliteit in Maastricht via en Of via de monitoringstool van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) die je vindt via de website Opdrachtgevers voor de realisatie van A Maastricht zijn het ministerie voor Verkeer en Waterstaat namens het Rijk en de gemeente Maastricht. In de Stuurgroep A Maastricht werken Rijkswaterstaat, gemeente Maastricht, provincie Limburg en gemeente Meerssen samen. Opdrachtnemer voor de realisatie van A Maastricht is Avenue, dat onder meer bestaat uit Strukton en Ballast Nedam. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie - Fonds voor Trans-Europese netwerken (TEN).