inhoud Voorwoord deel i: neurowetenschappen in taal en taalstoornissen Hst 1: Historisch overzicht van de afasiologie...

Transcriptie

1 inhoud Voorwoord deel i: neurowetenschappen in taal en taalstoornissen Hst 1: Historisch overzicht van de afasiologie Historiek vóór Broca, Wernicke en Lichtheim en het Associationisme ( ) Van J.H. Jackson naar de psychologische benadering ( ) Geschwind, Luria en de terugkeer naar het associationisme Functionele beeldvorming en Neurofysiologisch onderzoek in de afasiologie (1985-heden) Referenties Hst 2: De neurofysiologische en klinische organisatie van de auditieve en geassocieerde cortex Inleiding Neurofysiologie van de auditieve cortex Het spraakperceptiemodel van Hickock en Poeppel ( ) Temporele en spatiële integratie van de fonologische inputverwerking volgens Kay, Lesser en Coltheart in het spraakperceptiemodel van Hickok en Poeppel Temporele en spatiële fonologische outputverwerking Klinische toepassingen Dé afasie van Wernicke als prototype van beschadiging van de auditieve en geassocieerde cortex... 38

2 2.8. Feedforward en feedback in de spraakproductie: een integratie van het spraakproductiemodel volgens Guenther (2006) in het hiërarchisch feedback model volgens Hickok (2012) Therapeutische implicaties van het hiërarchisch feedback model volgens Hickok Verbale Apraxie Afasie van Broca Fonologische cueïngsstrategieën Conclusie Referenties Hst. 3: De neurofysiologische en klinische organisatie van visuele taalverwerking Neuroanatomie van de visuele en geassocieerde cortex Neuropathologie van de visuele en geassocieerde cortex Neurofysiologie van de orthografische inputverwerking Neuroanatomie van de orthografische inputverwerking Integratie van de gedragsmatige, neuroanatomische en neurofysiologische correlaten van orthografische inputverwerking in het aanvankelijk en voorgezet lezen: normale en dyslectische patronen Logopedische behandeling van personen met leesproblemen Neurofysiologie van de orthografische outputverwerking Neuroanatomie van de orthografische outputverwerking Logopedische behandeling van personen met schrijfproblemen Referenties Hst. 4: Semantiek en grammatica Hedendaagse inzichten rond organisatie van semantiek: compositioneel of combinatorisch? Neurofysiologische organisatie van narrow semantics : serieel versus parallel De serieel semantische verwerking binnen de narrow semantics De serieel syntactische verwerking Integratie van seriële en parallelle linguïstische verwerking op zinsniveau Psycholinguïstische en modaliteitsspecifieke variabelen Neurofysiologische organisatie van broad semantics... 84

3 Het hub-and-spoke model (Lambon Ralph et al., 2009) Semantische conceptvorming Diagnostische implicaties vanuit het perspectief van narrow and broad semantisch denken Stoornisgerichte benadering Participatiegerichte benadering De neurowetenschappelijke ratio achter logopedische interventie bij personen met een semantische stoornis Stoornisgerichte benadering Semantische cueïng bij een stoornis in de ventrale route Non-verbale training om de verbale oproeping te stimuleren Organisatie van grammatica Integratie van grammaticale, semantische en fonologische verwerking Grammaticale therapie Referenties Hst. 5: Neurofysiologische diagnostiek en follow-up van afasietherapie Neurofysiologische diagnostiek van afasie Achtergrond van het normeringsonderzoek Methodologie van het normeringsonderzoek Proefpersonen Paradigma s en technische gegevens Electro-encefalogram (eeg) opname en analyse Linguïstische gedragstaken Statistische analyse Resultaten van het normeringsonderzoek Event-related potentials in de grand average waveforms Correlatie tussen leeftijd en resultaten op de gedragstaken Correlatie tussen leeftijd en neurofysiologische resultaten Auditieve discriminatie Correlatie tussen leeftijd en neurofysiologische resultaten Lexicale decisie Correlatie tussen neurofysiologische en gedragsmatige resultaten Conclusie Discussie Auditieve foneemdiscriminatie

4 Woordherkenning/lexicale toegang Algemeen besluit Neurofysiologie in de follow-up van afasie Neuroanatomische, neurofysiologische en functionele plasticiteit in het herstel van afasie Methodologie Gevalsbeschrijving Diagnostische investigatie Taaltaken Electrofysiologische taken Afasietherapiemethode Analyse van de resultaten Resultaten Linguïstische resultaten vóór en na de therapie Electrofysiologische resultaten vóór en na therapie Auditieve analyse Auditief input lexion Discussie Referenties deel ii: bijzondere taalstoornissen Hst. 1: Subcorticale invloeden op taal De basale ganglia en het cerebellum: neuro-anatomische beschouwingen Fysiologie en functionele aspecten De rol van dopamine in leren en gedrag Linguïstische eigenschappen van de subcorticale structuren Taalstoornissen bij de ziekte van Parkinson Taalstoornissen als gevolg van de ziekte Effecten van medicamenteuze behandeling Diepe hersenstimulatie Referenties Hst. 2: Afasie in het kader van herpes simplex encefalitis Klinische presentatie van hsv-1 encefalitis: gevalsbeschrijvingen Gevalsbeschrijving Gevalsbeschrijving

5 2.2. Bespreking Referenties Hst. 3: Primair Progressieve Afasie Prevalentie van Primair Progressieve Afasie Taxonomie van Primair Progressieve Afasie Neuroanatomische correlaten van ppa Klinische correlaten van ppa Progressieve Non-fluente Afasie Semantische dementie Logopenische/fonologische afasie Alzheimer lpa Progranuline lpa Primair Progressieve Afasie en tweetaligheid Logopedische diagnostiek bij personen met Primair Progressieve Afasie Logopedische revalidatie bij personen met Primair Progressieve Afasie Referenties Hst. 4: Niet-organische taalstoornissen Gevalsbesprekingen Gevalsbeschrijving Gevalsbeschrijving Gevalsbeschrijving Taalpatronen bij niet-organische taalstoornissen Referenties Algemene conclusie Register