reflectieopdrachten en door middel van het toepassen van het analysemodel in praktijkcases.

Transcriptie

1 Toelichting vooraf Een van onze auteurs, Pierre Winkler, heeft op verzoek van de landelijke kenniskring ethiek in het mbo, een lezing gehouden over plaats en vormgeving van ethiek in SLB, Burgerschap en Competentiegericht Onderwijs. Hieronder vindt u de powerpointpresentatie behorende bij deze lezing. Kern van het verhaal is dat het bij ethiek in het mbo gaat om versterking van de morele oordeelsvorming. Centraal daarin staan enerzijds een proces van bewustwording van de deelnemer van zijn/haar morele verantwoordelijkheden in de schoolorganisatie en in de samenleving. Daarnaast is het ook belangrijk om de deelnemer vertrouwd te maken met het werken met een standaardmodel voor rationele analyse van ethische dilemma s. Beide aspecten van de versterking van deze morele oordeelsvorming, reflectie en rationele analyse, vindt in onze boeken SLB en Burgerschap plaats door middel van reflectieopdrachten en door middel van het toepassen van het analysemodel in praktijkcases. Als u wilt dat de auteur deze lezing op uw school persoonlijk nader bespreekt, dan kunt u daarvoor contact opnemen met: uitgeverij Eisma Edumedia, , edumedia@eisma.nl

2 Ethiek in SLB Burgerschap en Competentiegericht onderwijs

3 Opzet 1. Ethiek (uitgangspunten) 2. SLB en brondocument 3. Burgerschap en MOVE! 4. Ethiek (uitgangspunten) 5. Ethiek in SLB en MOVE!

4 Moreel dilemma Verschillende gerechtvaardigde d belangen van verschillende stakeholders Verantwoordelijkheid bepalen Keuze maken

5 Ethiek Reflectie Gedrag Keuzes maken Verantwoordelijkheden d

6 Studieloopbaanbegeleiding, competentiegericht beroepsonderwijs MBO Doelen: STUDIELOOPBAANBEGELEIDING LLB-brondocument, kerntaken 1 en 2: 1. Benoemt de eigen ontwikkeling en kiest middelen en wegen om daarbij passende leerdoelen te bereiken 2. Stuurt de eigen loopbaan Ethiek???

7 Studieloopbaanbegeleiding, competentiegericht beroepsonderwijs MBO Doelen algemeen: STUDIELOOPBAANBEGELEIDING studie- en beroepskeuze maken sociale en communicatieve beroepscompetenties ontwikkelen reflectie op verantwoordelijkheden goede studie- en beroepshouding ontwikkelen Ethiek reflectie op eigen ontwikkeling leerproces plannen en sturen

8 Studieloopbaanbegeleiding, competentiegericht beroepsonderwijs MBO SLB competenties Zelfsturing Reflectievermogen Organiseren en plannen Gedrag en houding Teamwork en sociale vaardigheid Communicatie Zelfstandige Kennisverwerving Carrièreplanning POP Ethiek

9 MOVE! Professioneel Burgerschap,competentiegericht beroepsonderwijs MBO MOVE! Professioneel burgerschap Het vermogen een actieve rol te spelen in de samenleving: - Als individu - Als lid van de samenleving EN - Als lid van een organisatie

10 MOVE! Professioneel Burgerschap,competentiegericht beroepsonderwijs MBO MOVE! Professioneel burgerschap Uitgangspunten van de methode: 1. Nodig in samenleving, maar ook in de bedrijfs- en beroepscontext 2. OOK een deel van de professionele beroepscompetetenties 3. Projecten als basis

11 MOVE! Professioneel Burgerschap,competentiegericht beroepsonderwijs MBO MOVE! Professioneel burgerschap Domeinindeling omvat kerntaken LLB-brondocument: 3. Participeert in het politieke domein, in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding. 4. Functioneert als werknemer in een arbeidsorganisatie. 5. Functioneert als kritisch consument. 6. Deelnemen in allerlei sociale verbanden en respectvol gebruiken van de openbare ruimte 7. Zorg dragen voor de eigen gezondheid (vitaal burgerschap) Ethiek in alle kerntaken

12 Definitie iti Ethiek Ethiek is de reflectie op onze moraal, op de normen en waarden waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten bij de poging om ordening aan te brengen in het maatschappelijk verkeer

13 Conclusie: Ethiek zit in SLB en Burgerschap

14 Definitie iti Reflectie Redelijkheid Ordening maatschappelijk verkeer g pp j (samenleving, beroepsomgeving)

15 Ethische h Kerncompetenties ti Reflectie Reflecteren op eigen gedrag en keuzes in samenleving en beroepsomgeving Reflecteren op verantwoordelijkheden in samenleving en beroepsomgeving

16 Ethische h Kerncompetenties ti Redelijkheid id Methodisch analyseren van ethische dilemma s

17 Ethische h Kerncompetenties ti Od Ordening samenleving/beroepsomgeving i Verantwoordelijkheden benoemen in maatschappij en beroepsomgeving Visie hebben op eigen functioneren in relatie tot professionele en maatschappelijke verantwoordelijkheid

18 Didactisch Uitgangspunt t (1) Morele reflectie is een competentie ti op zich EN een noodzakelijke basis voor het ontwikkelen van de andere ethische competenties ti

19 Didactisch Uitgangspunt t (2) Ethi h t ti t k d Ethische competenties versterken door doen en ervaren

20 Ethische h competenties ti in SLB Met name in: Reflectie op gedrag en keuzes Reflectie op verantwoordelijkheden in school en beroep Beroepsethiek D.m.v. cases/opdrachten reflectie vertalen in benoemen van verantwoordelijkheden, beargumenteerde keuzes maken etc. Bij beroepsethiek ook kennismaking methodische analyse (Argumenteren, gevolgenethiek, beginselethiek)

21 Ethische h competenties ti in SLB Voorbeelden opdrachten in onze SLB-boeken (sterk verkort): Ondervraag een klasgenoot kritisch over de manier waarop hij/zij verantwoording aflegt aan diverse personen. Welke invloed kunnen keuzes die jij maakt of jouw gedrag hebben op collega s? Voel je je verantwoordelijk voor de dingen die je doet? Wanneer wel/niet? Welke verantwoordelijkheden horen bij de functie? Welke verantwoordelijkheden horen bij de bedrijfscode?

22 Ethische h competenties ti in SLB Voorbeelden opdrachten in onze SLB-boeken (sterk verkort): Welke van de carrièrekwaliteiten heb je nu al (o.a. respecteren van normen en waarden in organisatie) Welke taken vind je dat je hebt in de schoolorganisatie? Welke verantwoordelijkheden horen daarbij? Evalueer het samenwerkingsproces. Lees de cases. Wat weegt het zwaarst? Voor welke beslissing sta ik? Een stappenplan morele oordeelsvorming.

23 Ethische h competenties ti in MOVE! Door heel het boek heen: Reflectie op gedrag en keuzes Reflectie op verantwoordelijkheden in school en beroep en samenleving Reflectie en methodische h analyse: Beroeps- en organisatie-ethiek

24 Ethische h competenties ti in MOVE! Voorbeelden opdrachten in MOVE! (sterk verkort): Wat zijn burgerschapscompetenties? Welke rechten en plichten zijn verbonden aan burgerschap? Discriminatie bij de disco? Er worden drie principes genoemd die kunnen bepalen wat volgens jou rechtvaardig is. Noteer deze drie beginselen. Welk beginsel is leidend d in de volgende situaties? ti Welke samenleving is rechtvaardiger? Rechtvaardige verdeling?

25 Ethische h competenties ti in MOVE! Voorbeelden opdrachten in MOVE! (sterk verkort): Analyseschema maatschappelijk probleem (ethisch analysemodel) Mag je alles zeggen? Welke mensenrechten worden in onderstaande situaties geschonden? Wat maakt iemand tot een goede burger? Vind je de gedragsregels van Heineken acceptabel?

26 Ethische h competenties ti in MOVE! Voorbeelden opdrachten in MOVE! (sterk verkort): Leg uit wat ethische dilemma s zijn. Bedenk een ethisch dilemma die in jouw beroepenveld kan voorkomen. Hoe zou je ermee omgaan? Ethische dilemma s. Hieronder is een aantal teksten opgenomen met daarin dilemma s. Los ze op en bedenk argumenten vanuit: de twee perspectieven (gevolgen en geldende normen) de twee principes (wederkerigheid en algemeenheid)