INFORMATIEBROCHURE LOOPBAANORIENTATIE EN BEGELEIDING (LOB)

Transcriptie

1 INFORMATIEBROCHURE LOOPBAANORIENTATIE EN BEGELEIDING (LOB) SECTORKEUZE KLAS 2 EN 3 VMBO-GTL

2 Inhoudsopgave Voorwoord Het keuzetraject 4 Het kiezen in de tweede en derde klas 5 Het keuzeproces 5 Het keuzetraject 5 Het advies 6 Structuur en regelgeving 7 Het algemeen deel 7 Het sectordeel 7 Het vrije keuze vak 7 Toelichting vakkenpakketkeuzeformulier van klas 2 naar klas 3 8 Vakkenpakketkeuzeformulier van klas 2 naar 3 9 Toelichting vakkenpakketkeuzeformulier van klas 3 naar klas 4 10 Vakkenpakketkeuzeformulier van klas 3 naar 4 11 Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 1

3 Voorwoord De schooldecaan en mentor begeleiden leerlingen bij de keuze van de juiste sector (klas 2 en 3 VMBO GTL), het zoeken naar een geschikte vervolgopleiding en de oriëntatie op een beroep. Omdat het hier om een langdurig begeleidingsproces gaat, zal de schooldecaan de leerling gedurende zijn schoolloopbaan volgen en op een aantal momenten intensief contact hebben. De decaan geeft advies, verschaft hulp en informatie en stimuleert de leerling om zelf na te denken en een beslissing te nemen. Ook voor zaken die zijdelings te maken hebben met studiekeuze (zoals studiefinanciering of tegemoetkoming studiekosten) kun je bij de decaan terecht. De begeleiding bij het kiezen voor een sector, vindt zowel individueel als klassikaal plaats. De leerling krijgt een aantal keuzebegeleidinglessen in de klas. De individuele begeleiding bestaat uit één of meer gesprekken met de mentor en of de decaan. Voor de keuze voor een vervolgopleiding is in de decanenkamer voorlichtingsmateriaal van vele MBOopleidingen te vinden. Daarnaast zijn er boeken en naslagwerken in de decanenkamer. Ook de computer is een hulpmiddel voor bijvoorbeeld interessetesten, vaardigheidstesten of beroepskeuzetesten. Op staat boordevol informatie. Voorlichtingsdagen en excursies (die van school uit georganiseerd worden), zijn ook een belangrijke bron van informatie. Als leerlingen na 4 VMBO GTL naar 4 HAVO willen, dan wordt jou dit al in klas 2 VMBO gevraagd. In klas 2 dien je op het vakkenpakketformulier aan te gegeven of je de HAVOoptie open wilt houden. De decaan kan dan een advies geven welke vakken noodzakelijk zijn om te kiezen. Het vakkenpakket op het VMBO GTL moet namelijk aansluiten op die van de HAVO. Op ouderavonden zal de decaan de ouder(s) / verzorger(s) op de hoogte brengen van de oriëntatieactiviteiten en voorlichtingen. Verder is het altijd mogelijk dat je ouders of jijzelf een afspraak maakt voor een gesprek met de schooldecaan. Dit kun je doen door langs te komen op de decanenkamer of mij een te sturen. De keuze voor een sector of vervolgopleiding is niet eenvoudig. Verkeerd kiezen kan vervelende gevolgen hebben en dus is het zaak de keuze goed voor te bereiden. Dat betekent dat je veel informatie op een rij moet zien te krijgen. Je moet vragen kunnen beantwoorden als: Is dat iets voor mij? Past dat bij mijn sector? Hoe lang duurt die studie? Hoe zwaar is die studie? Welke beroepen zal ik er later mee kunnen uitoefenen? Waar wil ik gaan studeren? Zijn er alternatieven? Zal ik het wel aankunnen? Hoe zit het met de studiefinanciering? Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 2

4 Welke vakken heb ik dan? Welke vakken heb ik nodig om toe te worden gelaten? Welk niveau is de opleiding? Is het een BBL of BOL opleiding? Uiteindelijk komt het neer op de volgende vier vragen: Wat wil ik? Wat kan ik? Wat kan er? Hoe kies ik? Natuurlijk is een decaan geen helderziende of waarzegger! Je zult zelf veel moeten doen om duidelijk te krijgen welke opleiding of beroep bij je past. Lees veel, vraag veel, zoek informatie op internet, in boeken en tijdschriften, bezoek voorlichtingsdagen en loop een dag mee als student. Vraag een gesprek aan met een voorlichter van jouw mogelijke aanstaande opleiding. R. Remie Decaan Pius X College, locatie Aalderinkshoek en locatie Rijssen Locatie Aalderinkshoek (AH) HAVO / ATHENEUM / GYMNASIUM Cesar Franckstraat JG ALMELO Tel: Werkdagen AH: dinsdagmiddag, woensdag, donderdagochtend en vrijdag Locatie Rijssen (RY) VMBO GTL / HAVO / ATHENEUM / GYMNASIUM Graaf Ottostraat CW Rijssen Tel: Werkdagen RY: maandag, dinsdagochtend en donderdagmiddag Mail: r.remie@piusx.nl Web: Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 3

5 Keuzetraject klas 2 en 3 VMBO GTL Maand September Activiteit Eerste algemene voorlichting ouder(s)/ verzorger(s). September Voorlichting leerlingen. November Start beroepenoriëntatielessen. December Gastlessen sectoren. December Vakkenvoorlichting week van het vak. Januari Einde beroepenoriëntatielessen. Voorlopige sectorkeuze. Januari Januari Klas 3: het VMBO carrousel (bedrijfsbezoeken) en beroepenvoorliching Parkgebouw Rijssen. Open dagen ROC s. Februari Adviezen van vakdocenten. Februari Februari Controle of pakket op een verantwoorde wijze is gekozen op basis van adviezen, door decaan, mentor en coördinator. Oproepen van leerling indien nodig. Leerlingen worden uitgenodigd voor een gesprek. Als leerlingen riskant hebben gekozen, worden ze hierop geattendeerd. Eventueel in het bijzijn van ouder(s)/ verzorger(s). Maart De leerling komt tot een definitieve (verantwoorde) sectorkeuze. Maart Definitieve keuze wordt bevestigd door een brief met handtekening van ouder(s)/verzorger(s). Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 4

6 Kiezen in de tweede en derde klas Het keuzetraject Om je goed voor te bereiden op de bovenbouw is een gids, zoals die nu voor je ligt, met een goed overzicht van de mogelijkheden onontbeerlijk 1. Daarnaast word je zo goed mogelijk begeleid bij het maken van een keuze ten aanzien van een vakkenpakket (sector met aanvullende vakken) voor de bovenbouw. In de tweede en derde klas volg je een zogenaamd keuzetraject, waarbij een aantal fasen doorlopen worden alvorens een sectorkeuze te maken. Onderdeel van dit traject is dat de mentor jullie, mede aan de hand van deze gids, tijdens een lessenreeks informeert over het hoe en wat rond sector- en vakkenkeuze. Dit gebeurt door zowel voorlichting en informatie te geven tijdens de sector- en vakkenkeuzelessen als in het uitvoeren van passende (groeps)opdrachten. Het keuzeproces Het kiezen van een sector is geen makkelijke opgave. Kiezen doe je niet zomaar even: het is een proces dat voor de één kort en voor de ander wat langer kan duren. In een keuzeproces spelen veel aspecten mee, zoals interesse, capaciteiten en de wensen met betrekking tot de vervolgopleiding. In de mentorlessen wordt veel aandacht besteed aan het kiezen van een sector dat goed bij je past. Daarnaast zijn er andere mogelijkheden om je goed te oriënteren op allerlei aspecten van de sector- en vakkenkeuze, In klas 2 krijg je naast de lessenreeks met je mentor bijvoorbeeld een vakkenvoorlichting, gastlessen en een interessetest om te bepalen welke sector bij jou past. In sommige gevallen kun je (indirect) twee sectoren kiezen. Je kiest één sector, maar kunt in het vrije deel vakken meenemen die ook verplicht zijn in een andere sector. In klas 3 ga je dan je definitieve sector kiezen. Dit is afhankelijk van de vakken die je kiest voor klas 4. In klas 3 ga je een aantal oriëntatieactiviteiten doen, bijvoorbeeld het VMBO-carrousel, de beroepenvoorlichting in het Parkgebouw te Rijssen en een vakkenvoorlichting. De reden dat er veel aandacht wordt besteed aan het keuzeproces is dat het gevaar van verkeerd kiezen op de loer ligt. Sommige leerlingen kiezen een vak omdat ze een bepaalde docent aardig vinden. Of ze laten zich leiden door de keuze van hun vrienden en vriendinnen. Er zijn ook leerlingen die niet meer breed kiezen, omdat ze direct in het begin al een bepaald beroep of een bepaalde studie voor ogen hebben. Deze motieven kunnen later tot teleurstellingen leiden. Bovendien is het lastig, soms ook onmogelijk, om na het derde jaar nog van sector te wisselen. Goed en weloverwogen kiezen is daarom erg belangrijk. De decaan probeert je te helpen deze valkuilen te vermijden en in de lessen aandacht te besteden aan jouw wensen en het inschatten van jouw eigen capaciteiten en mogelijkheden, zodat uiteindelijk de juiste keuze gemaakt kan worden. Uiteindelijk is de juiste keuze, de keuze waarin in de eerste plaats jijzelf, de leerling, maar ook je ouders en de school zich kunnen vinden. Het is dan ook belangrijk om tijdens het keuzeproces goed met elkaar te communiceren. Let op: Het vakkenpakket dat je invult, is een voorkeurspakket. We proberen dit zoveel mogelijk te realiseren, maar door organisatorische redenen kan deze wens misschien niet gerealiseerd worden. Je moet dan een alternatief pakket/vak kiezen. Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 5

7 Het advies Volgens de wet stelt het bevoegd gezag (de schoolleiding) de mogelijkheden voor zowel de sectorkeuzevakken als die van de vakkenkeuze in het vrije deel samen. Hoewel je in principe zelf een sectorkeuze maakt, beslissen je ouders uiteindelijk over de sector en de vakken die je zal volgen. Er zal in de maanden januari, februari en maart in het keuzetraject veel overleg moeten zijn tussen veel verschillende partijen namelijk: de leerling, zijn ouders, zijn mentor, de vakdocent en de schooldecaan. In de tweede periode zal de vakdocent de leerling voorzien van een advies voor zijn vak. Hiermee geeft de docent de kans van slagen aan in de bovenbouw. Bij de normering geldt: een 1 advies betekent dat de docent een positief advies uitbrengt, een 3 advies dat de docent twijfelt en een 5 advies dat het vak sterk wordt afgeraden. De adviezen zullen aan het einde van periode 2 en periode 3 ook zichtbaar zijn via ouderportaal. 1 Wat betreft de informatie in deze gids is geprobeerd een zo volledig en correct mogelijk beeld te geven, maar toch zijn fouten en wijzigingen voorbehouden. Aan deze gids kunnen geen rechten worden ontleend Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 6

8 Structuur en regelgeving Indeling van de sectoren in de bovenbouw Op het VMBO GTL heb je in de bovenbouw een samenstelling van vakken dat bestaat uit verplichte vakken en keuzevakken. De indeling beslaat het algemeen deel, het sectordeel en het vrije keuzevak. Binnen deze deelgebieden is een aantal vakken verplicht en kunnen daarnaast, binnen de regels die daarvoor zijn gesteld, vakken gekozen worden. Het algemeen deel Vakken in het algemeen deel zijn voor alle leerlingen verplicht. Het sectordeel Je kiest één van de vier sectoren. Dit zijn Techniek, Zorg en Welzijn, Economie en Landbouw. Elke sector biedt een pakket van verplichte vakken en een keuzevak. Sectoren: Economie: Zorg en Welzijn: Techniek: Landbouw: als je verder wilt in bijv. administratie, handel, horeca of toerisme. als je verder wilt in bijv. verpleging, verzorging, sociaalpedagogisch werk of kapper. als je verder wilt in bijv. bouwkunde, elektro-, installatietechniek en motorvoertuigen. als je verder wilt in bijv. in de agrarische sector. Het vrije deel Op onze school kiezen VMBO-ers in klas 3 één vrije keuze vak. Leerlingen mogen daarnaast één extra vak uit het vrije keuze vak kiezen. Dit betekent extra studielast, maar biedt de leerling de kans om zich breder te ontwikkelen. Het kiezen van een extra vak is altijd onder voorbehoud. Aan het einde(of begin) van het jaar wordt bepaald of het extra vak kan worden gevolgd. Dit hangt o.a. samen met de klassengrootte en inroostering. Op basis hiervan neemt de locatieleiding een beslissing. Mocht het extra vak niet in het rooster kunnen worden aangeboden, dan kan de leerling in hoge uitzondering kiezen om een vak op afstand te volgen. Dit betekent dat je zelfstandig aan het werk gaat met de theorie en bijkomende opdrachten, weinig of geen lessen volgt, om vervolgens in overleg met de vakdocent deel te nemen aan de toetsing. Alleen bij goedkeuring van de vakdocent en coördinator kan dit worden bewerkstelligd. Zit jij in de bespreekzone bij de van klas 3 naar 4 dan kan de docentenvergadering beslissen dat jij in klas 4 geen extra vak mag volgen. Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 7

9 Toelichting vakkenpakketkeuzeformulier van klas 2 naar klas 3 In klas 2 kies je een vakkenpakket voor het 3e leerjaar. Een stap die gevolgen heeft voor de vakken die je moet en gaat volgen in klas 3 en 4 VMBO GTL. Ook een eerste stap waarbij je aangeeft in welke richting jij jezelf wilt gaan ontwikkelen met als doel het kiezen van een beroepsrichting. De precieze keuzemogelijkheden die onze school je biedt wordt op pagina 9 uitvoerig omschreven. Op de volgende pagina staat het pakketkeuzeformulier weergegeven; In het Algemeen deel staat de vakken die iedereen heeft. Daarnaast maak je hier een keuze tussen muziek of handvaardigheid; Vervolgens maak je een keuze uit de sectoren techniek, zorg en welzijn, economie of landbouw; Je weet nog niet wat je wilt kiezen? Kies dan zo dat je de vakken wiskunde, natuurscheikunde1, biologie en economie in je pakket hebt. Op die manier kun je nog voor alle 4 sectoren kiezen; Als je na de theoretische leerweg naar 4 HAVO wilt, moet je hiermee rekening houden bij de vakkeuze. Geef dit bij de decaan aan, zodat de overstap naar 4 HAVO (na je examen) eventueel mogelijk is; Zorg dat je het vakkenpakket aanvult met de vrije keuzevakken. Is dat minimaal 30 lesuren? Dan ben je klaar! Wil je een extra vak kiezen, dan is dit in sommige gevallen mogelijk. Dit is minimaal aan te raden voor leerlingen met een voorkeur voor 4 HAVO. Let op: Het vakkenpakket dat je invult, is een voorkeurspakket. We proberen dit zoveel mogelijk te realiseren, maar door organisatorische redenen kan deze wens misschien niet gerealiseerd worden. Je moet dan een alternatief pakket/vak kiezen. Mocht je problemen hebben met invullen, vraag dan je mentor en of decaan om hulp / advies. Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 8

10 PAKKETKEUZEFORMULIER VAN KLAS 2 NAAR 3 Algemeen deel Keuzeregels: Verplichte vakken Lesuren Nederlands 4 Engels 3 maatschappijleer 1 2 lichamelijke opvoeding 3 culturele kunstzinnige vorming 1 levensbeschouwing 1 Kies: o muziek of 1 o handvaardigheid Totaal 15 o o o Je mag maximaal één kunstvak kiezen: muziek of handvaardigheid; Bij de sector economie is een 2 e moderne vreemde taal gewenst; Zorg dat je het vakkenpakket aanvult met de vrije keuzevakken. Is dat minimaal 30 lesuren? Dan ben je klaar! Let op: je mag maximaal 32 lesuren in je vakkenpakket hebben. Sector techniek Sectordeel (verplicht) wiskunde 3 natuurscheikunde 1 3 Sector Zorg en Welzijn Sectordeel (verplicht) biologie 2 1 vak kiezen uit: o wiskunde o geschiedenis o aardrijkskunde Sector Economie Sectordeel (verplicht) Economie 2 1 vak kiezen uit o wiskunde o Frans o Duits Sector Landbouw Sectordeel (verplicht) Wiskunde 3 Vrije keuze vakken vak kiezen uit: - - o natuurscheikunde 1 3 o biologie 2 Aanvullen met: Frans 2 Duits 4 natuurscheikunde 1 3 natuurscheikunde 2 2 biologie 2 geschiedenis 2 aardrijkskunde 2 economie 2 wiskunde 3 Digitaal Thematisch Onderwijs 4 Totaal minimaal 30 en maximaal 32 lesuren? Opteer je om na 4 VMBOTL naar 4 HAVO te 0 Ja 0 Nee willen? Kruis aan: Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 9

11 Toelichting vakkenpakketkeuzeformulier van klas 3 naar klas 4 In klas 3 kies je een vakkenpakket voor het 4 e leerjaar. Met deze keuze geef je aan in welke vakken je examen wilt doen. Alle leerlingen zijn verplicht om de algemene vakken te volgen: Nederlands, Engels, Lichamelijk opvoeding. Het vak maatschappijleer1 telt mee voor je examen en heb je al in klas 3 afgesloten. Elk van de sectoren heeft in klas 4 verplichte examenvakken. Elk vak kan alleen gekozen worden als het in de derde klas is gevolgd. Kiezen Op de volgende pagina staat het pakketkeuzeformulier weergegeven; In het Algemeen deel staat de vakken die iedereen heeft; Vervolgens maak je een keuze uit de sectoren techniek, zorg en welzijn, economie of landbouw; TIP: weet je al ongeveer wat je wilt gaan studeren na 4 VMBO GTL? Ga dan op zoek naar de toelatingseisen die sommige beroepsopleidingen gelden. Dit kun je vinden op de website van de onderwijsinstellingen; Een examenpakket bestaat uit minstens 7 examenvakken (dit is incl. maatschappijleer 1); Je mag ook een 8e examenvak kiezen! Houdt hierbij wel rekening met meer lestijd en huiswerk; Als je na de theoretische leerweg naar 4 HAVO wilt, moet je rekening houden met de vakken die de sectoren bieden. Geef dit bij de decaan aan op het keuzeformulier, zodat de overstap naar 4 HAVO (na je examens) haalbaar is; Wil je na de theoretische leerweg naar 4 HAVO, dan wordt je in klas 4 VMBO GTL d.m.v. een keuzeprogramma voorbereid; Wil je een 8e vak kiezen, dan is dit in sommige gevallen mogelijk. Dit is minimaal aan te raden voor leerlingen met een voorkeur voor 4 HAVO. Let op: Het vakkenpakket dat je invult, is een voorkeurspakket. We proberen dit zoveel mogelijk te realiseren, maar door organisatorische redenen kan deze wens misschien niet gerealiseerd worden. Je moet dan een alternatief pakket/vak kiezen. Mocht je problemen hebben met invullen, vraag dan je mentor of decaan om hulp / advies. Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 10

12 PAKKETKEUZEFORMULIER VAN KLAS 3 NAAR 4 Algemeen deel Sectordeel (verplicht) Sectordeel (verplicht) Sectordeel (verplicht) Sectordeel (verplicht) Vrije keuze vakken Verplichte vakken Nederlands Engels Maatschappijleer 1 (afgesloten in klas 3) Sector techniek wiskunde natuurscheikunde 1 Sector Zorg en Welzijn biologie 1 vak kiezen uit: o wiskunde o geschiedenis o aardrijkskunde o maatschappijleer2 Sector Economie economie 1 vak kiezen uit o wiskunde o Frans o Duits Sector Landbouw wiskunde 1 vak kiezen uit: o natuurscheikunde 1 o biologie Naast de verplichte vakken kies je zelf de andere vakken. Welke vakken je kunt kiezen, zie je in het onderstaande schema. Geef in dit hokje voor het keuzevak aan wat je 6 e en 7 e vak wordt. Als je ook een 8 e vak kiest, dan geef je dit aan d.m.v. 8 e. Frans Duits natuurscheikunde 1 natuurscheikunde 2 biologie geschiedenis aardrijkskunde economie wiskunde handvaardigheid muziek maatschappijleer2* Digitaal Thematisch Onderwijs Opteer je om na 4 VMBO GTL naar 4 HAVO te willen? Kruis aan: 0 Ja 0 Nee * Je kunt maatschappijleer2 kiezen, ook al heb je dit niet gevolgd in klas 3. Het vakkenpakket dat je invult, is een voorkeurspakket. We proberen dit zoveel mogelijk te realiseren, maar door organisatorische redenen kan deze wens misschien niet gerealiseerd worden. Je moet dan een alternatief pakket/vak kiezen. Informatiebrochure loopbaanoriëntatie en begeleiding 11