Samenvatting Filosofie Sociale filosofie hoofdstuk 1 t/m 3.6
|
|
- Laurens van de Velde
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Filosofie Sociale filosofie hoofdstuk 1 t/m 3.6 Samenvatting door een scholier 2983 woorden 24 juni ,3 13 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie ViaDELTA Een utopie, zoals Utopia van Thomas More, beschrijft de ideale samenleving. Utopia, door Thomas More - geen privé-eigendom - alles hetzelfde (straten, steden, kleding) - zelfde werktijden, zelfde bedtijden - compleet rooster incl. lezingen en sport en spel - uit geselecteerde geleerden worden regeerders gekozen - er is een vorst, maar die kan op grond van tirannie worden afgezet - slaven verrichten het vuile werk (utopie???)] sociologie is descriptief, ze beschrijven sociale verschijnselen, maar spreken er geen oordeel over uit sociale filosofie daarentegen is normatief, ze hanteert bepaalde normen 1. DE NATUURTOESTAND De natuurtoestand: ieder individu probeert zo veel mogelijk zijn eigen behoeften te bevredigen en gaat daarbij volstrekt zijn eigen gang. - Thomas Hobbes: homo homini lupus est, de mens is voor de mens een wolf De mens probeert zijn eigen vrijheid maximaal te handhaven en tegelijk zo veel mogelijk macht over anderen te verkrijgen, zonder rekening te houden met het machtstreven en de overlevingsdrang van anderen. Deze voortdurende strijd maakt het leven gemeen, ruw en kort. Deze strijd gaat ten koste van iedereen, niemand komt in zo n situatie toe aan het realiseren van zijn persoonlijke doelstellingen. Alleen de allersterksten kunnen zich staande houden. 1.1 Echte behoeften bezit de mens van nature en de bevrediging ervan is noodzakelijk voor hun levensgeluk. Onechte behoeften zijn al die behoeften die mensen niet van nature bezitten, maar die hen zijn aangepraat door bijvoorbeeld reclamemakers of voortkomen uit jaloezie. Dan spreek je meer van begeerten dan van behoeften. Een begeerte is een sterk verlangen naar iets. De Amerikaanse psycholoog Abraham Maslow stelde een behoeftenpyramide op. Hij onderscheidde er Pagina 1 van 7
2 zes, waarbij de meest fundamentele behoefte bevredigd moet worden voordat je aan de hogere behoefte toe kan komen. De meest fundamentele behoefte is volgens hem eten en drinken. Op de tweede plaats staat veiligheid en zekerheid. Op de derde plaats staat liefde en het gevoel ergens bij te horen. Op de vierde plaats hebben mensen behoefte aan respect en waardering. Op de vijfde plaats staat zelfontplooiing. Je persoonlijke aanleg en talenten zo veel mogelijk ontwikkelen. Zesde plek is voor nieuwsgierigheid en begrip. Mensen willen begrijpen wat er om hen heen gebeurt. De belangen van mensen vallen samen met hun persoonlijke behoeften. Het is immers in het belang van ieder mens om zijn eigen behoeften maximaal te bevredigen. 1.2 Plato, bekend van zijn ideeënleer. Via zijn onsterfelijke ziel heeft de mens deel aan de wereld van de ideeën, waaruit de ziel van de mens afkomstig is. Alles wat wij in onze materiële wereld waarnemen, zijn slechts afschaduwingen van het Echte, de Ideeën. Plato schreef ook De Staat. Plato heeft op alle bestaande samenlevingsvormen kritiek. Hij schetst zelf ook het beeld van de ideale samenleving. Plato vergelijkt de samenleving met de individuele mens. In de mens bestaan de begeerte, de wil en het verstand naast elkaar. Het verstand moet bij een persoon de leiding hebben. Deze drie delen moeten in de juiste verhouding tot elkaar staan. Ook de staat heeft drie taken: 1) voedselvoorziening en levensonderhoud, 2) verdediging tegen vijanden van buiten en 3)verstandig bestuur. 1 = de arbeiders, 2 = militairen, 3= bestuurders. Als deze drie klassen goed in verhouding tot elkaar staan is er sprake van rechtvaardigheid. De rede, de bestuurders van het land moeten de leiding hebben. Plato kwam aan de juiste bestuurders door strenge selectie. Ieder kind moest dezelfde ontwikkelingsmogelijkheden krijgen. Gymnastiek vormt het lichaam, muziek de ziel. De kinderen worden blootgesteld aan rekenen (logisch denken), pijn, vermoeidheid en verleiding. Dan volgt een afvalronde, les, en weer een afvalronde. Degenen die dan nog over zijn krijgen vijf jaar filosofieonderwijs. Ze zijn dan vijfendertig. Dan moeten ze vijftien jaar praktijkervaring opdoen. Op hun vijftigste zijn ze dan klaar voor de leidinggevende posities van het land. Zij worden de wijsgeerkoningen genoemd. Dit is erg democratisch, iedereen gelijke kansen. Om te voorkomen dat de wijsgeerkoningen corrupt zouden worden mochten zij net zoals de wachters (militairen) geen privé-eigendom hebben en geen gezin. Geen geld, maaltijden in gezamenlijke eetzalen, gemeenschappelijke vrouwen, gemeenschappelijke kinderen. 1.3 Aristoteles was het niet met zijn leermeester Plato eens. De ideeën van Plato noemde hij Vormen. Vormen zijn volgens hem de eigenschappen van dingen die we met onze zintuigen waarnemen. Hij was een empirist: alleen onze zintuigen verschaffen ons kennis van de werkelijkheid. De mens is een zooion politikon, een sociaal levend wezen, dat alleen kan bestaan in een gemeenschap van andere mensen. Hij heeft ook kritiek op de samenlevingen en heeft ook een eigen versie. 3 verschillende staatsvormen. 1) De monarchie, als de heerschappij van een enkeling. 2) De aristocratie, als de heerschappij van een kleine elite en 3) De democratie als heerschappij van velen. Hij heeft geen voorkeur, de staatsvorm moet zich richten naar de behoeften van volk en tijd. De beste variant is een mengelmoes waarbij aristocratische en democratische elementen elkaar in evenwicht houden en de middenklasse het zwaartepunt van de gemeenschap vormt. Dit voorkomt extremen. Pagina 2 van 7
3 Dit sluit aan bij zijn opvatting over individuele deugden, het juiste midden tussen twee uitersten. Volgens Aristoteles is de staat geen homogene organisatie die uit losse individuen bestaat, maar een ingewikkeld geheel van kleinere gemeenschappen. 1.4 In de natuurtoestand is er geen sprake van een gemeenschap, althans niet in de zin van een groep mensen die iets meer is dan een toevallige verzameling individuen. Van samenwerking, wat in ieders voordeel zou kunnen zijn, is geen sprake. 1.5 Thomas van Aquino probeerde de filosofie van Aristoteles in overeenstemming te brengen met de christelijke geloofsleer. De mens kan op 2 manieren tot ware kennis komen: met behulp van zijn verstand en door het lezen van de bijbel. Gezien het grote aantal mensen moet er een leidende kracht zijn, die zorg draagt voor het algemeen welzijn. Omdat God de natuur zo heeft geschapen dat er maatschappelijk gezag nodig is, gaat het gezag terug op God. Thomas van Aquino geeft de voorkeur aan een monarchie. Volgens hem is de koning wat de ziel is in het lichaam, en wat God is in de wereld. Bullshit. De regering is dan een afspiegeling van Gods bestuur over de wereld. Indien er sprake is van tirannie moet het volk geduld hebben, want een gewelddadige verandering brengt nog groter kwaad met zich mee. De overheid moet de mens van Thomas in staat stellen in vrede en welvaart te leven, maar nog belangrijker is natuurlijk het verkrijgen van hemelse zaligheid. Hier begint de taak van de kerk. De wereldlijke macht is in de kortzichtige ogen van Thomas ondergeschikt aan de geestelijke. 2 DE STAAT Deze zogenaamde natuurtoestand is natuurlijk niet erg praktisch. Gelukkig kwam de mens ook tot dit inzicht en hierdoor ontstond de geregelde samenleving. 2.1 Om het ontstaan van een geregelde samenleving in de vorm van een staat te verklaren hebben filosofen gebruik gemaakt van een sociaal contracttheorie. Zo n theorie bevat altijd de volgende elementen: 1. een theorie over de natuurtoestand, waarin de mens niet slaagt om zijn doelstellingen te realiseren 2. een theorie over een verenigingsverdrag, een pactum unionis, over hoe de mensen zich vrijwillig verenigden. 3. een theorie over het onderwerpingsverdrag, pactum subjectiones, die de gezagsverhouding tussen de vorst en het volk verklaart. Het maatschappelijk verdrag biedt een verklaring voor de macht van de overheid. De plicht aan de overheid is echter voorwaardelijk, de voorwaarde is dat de vorst zich aan zijn verplichting zal houden om op rechtvaardige wijze te regeren. Dit is een soort afspraak tussen volk en vorst. De theorie van het maatschappelijk verdrag neemt afstand van het tijdperk van het tijdperk van het absolute vorstendom, waarin de vorst regeerde in de naam van God en hij geheel naar eigen goeddunken mocht regeren. Misschien is het niet echt zo gegaan, dit is slechts een denkmodel. Het voorziet het overheidsgezag ook van legitimatie. Tegenwoordig wordt het overheidsgezag als legitiem beschouwd zolang het in overeenstemming is met de grondwet van een land. Pagina 3 van 7
4 2.2 Thomas Hobbes kon natuurlijk niet achterblijven en ontwikkelde ook zijn eigen staatsleer. De Leviathan, het bijbelse monster. Hobbes leefde in een tijd van revolutionaire omwentelingen en dreigende burgeroorlog. Door al het politieke geweld werd Hobbes revolutie-moe. Hij verlangde naar absoluut overheidsgezag. Omdat de mens in de natuurtoestand niet zeker is van zijn leven is en niet toekomt aan de bevrediging van zijn persoonlijke behoeften verenigt hij zich met anderen in een maatschappelijk verdrag en onderwerpt zich aan het gezag van de staat: een overkoepelende macht die bescherming biedt d.m.v. recht en wetten. Wie of wat er ook aan het hoofd van de staat staat, hij bezit in de visie van Hobbes absolute macht en staat boven de wet. Alles wordt door de staat bepaald. Volgens Hobbes kan de mens kiezen, de natuurtoestand of volledige onderwerping aan een absoluut staatsgezag. Men zag dit als een aanval op de Bijbelse opvatting over de paradijselijke begintoestand na de zondeval en Hobbes werd bestempeld als atheïst en materialist. 2.3 In de natuurtoestand bezit ieder individu macht, door een maatschappelijk verdrag te sluiten doen mensen vrijwillig afstand van die macht. Ze verlenen de vorst gezag. Gezag is macht die niet d.m.v. geweld hoeft worden afgedwongen. In een geregelde samenleving mag alleen de overheid geweld gebruiken, zij bezit een geweldsmonopolie. In een maatschappelijk verdrag is afgesproken dat de overheid haar macht zal gebruiken om mensen in vrede te laten samenleven. Het maatschappelijke verdrag biedt de individu dus veiligheid, in ruil hiervoor doet de individu afstand van haar macht. De individu levert een deel van zijn negatieve vrijheid in. Negatieve vrijheid is de afwezigheid van dwang, het vrij zijn van externe belemmeringen. Het sterkste individu bezit in de natuurtoestand maximale negatieve vrijheid: onbelemmerd door anderen kan hij doen en laten wat hij wil. Door een maatschappelijk verdrag wordt deze vrijheid beperkt, de sterken kunnen niet meer doen en laten wat zij willen, maar dienen zich te onderwerpen aan de macht van de overheid. Er bestaat ook positieve vrijheid. Positieve vrijheid is de vrijheid tot zelfontplooiing, vriendschap en solidariteit. Het is de vrijheid om je persoonlijke doelstellingen te realiseren. Door het maatschappelijke verdrag verliest de individu dan wel zijn negatieve vrijheid, zijn positieve vrijheid wordt er juist groter door! Er komt een einde aan de oorlog tegen allen, die in de natuurtoestand woedt. Beide begrippen hebben met privacy te maken. Negatieve vrijheid in zoverre dat je thuis vrij bent van de bemoeizucht van anderen en positieve vrijheid in zoverre dat je in private sfeer gewoon jezelf kan zijn. In een geregelde samenleving biedt de overheid mensen bescherming tegen inbreuken op hun privacy. 2.4 John Locke, de vader van het empirisme. Hij schreef een boek Essay concerning Human Understanding, een analyse van het menselijk verstand. Hij gaat evenals Hobbes uit van een natuurtoestand, maar wel een heel andere. Bij Locke heerste er in de natuurtoestand het natuurrecht, dat bestaat uit goddelijke geboden en niet uit menselijke wetten. Iedereen is gemachtigd zichzelf en zijn bezit tegen aanvallers te verdedigen. In Lockes toestand bezitten mensen, binnen de grenzen van het natuurrecht, volmaakte vrijheid en zijn zij elkaars gelijke. Dit is veel positiever dan Hobbes. Bij Locke overwinnen mensen ook de natuurtoestand en Pagina 4 van 7
5 onderwerpen zij zich ook aan het gezag van de staat. Maar bij Locke bezit de vorst geen absolute macht, maar slechts uitvoerende macht. De wetgevende macht ligt bij het volk, zij mag de vorst afzetten als deze zich niet aan de wetten houdt. Dit vertoont democratische trekken. Mensen zonder bezit beschouwt Locke echter niet als burgers. Alleen de bezittende klasse heeft recht op medezeggenschap. Katholieken en atheïsten beschouwt hij als staatsgevaarlijk. 2.5 Een staat is een organisatie van een volksgemeenschap op een bepaald grondgebied, geregeerd door een geordend gezag en beschouwd als een rechtspersoon met een staatshoofd aan het hoofd van de staat. Een natie is een volk met een gemeenschappelijke geschiedenis, taal en cultuur, dat op een begrensd grondgebied samenleeft en in een bepaalde staatsvorm geregeerd wordt. 2.7 De Franse filosoof Jean-Jacques Rousseau wijst op de betekenis van het gevoel. Hij behoort weliswaar tot de Verlichting, maar uit kritiek op de verheerlijking van de rede. Hierdoor geldt hij als wegbereider van de Romantiek, de stroming die op de verlichting volgde. De natuur dient als voorbeeld voor de mens, als we maar genoeg onderzoek doen naar de natuur, wordt duidelijk hoe we ons als mensen moeten gedragen. Ook Rousseau beschrijft in zijn staatsfilosofie eerst de natuurtoestand. Locke was al positiever dan Hobbes, maar Rousseau maakt er een paradijs van. Iedereen is gezond, het zwakke wordt door de natuur opgeruimd, de verhoudingen tussen man en vrouw zijn zuiver dierlijk, ieder mens een individueel leven, niemand ondergeschikt. Taal en denken bestaan in zijn natuurtoestand niet. De natuur heeft de mens geschapen om gezond te zijn, en niet om na te denken. Helaas kwam er een eind aan deze toestand, en wel door bezitsvorming. Rousseau onderscheidt 3 soorten onheil dat de mensheid is overkomen 1) eigendom, het ontstaan van rijken en armen, 2) de vorming van staten en wetten, waardoor heersers en overheersers ontstonden, 3) het ontstaan van heren en slaven, grote ongelijkheid, totaal in tegenspraak met het natuurrecht. In zijn boek Du Contract Social beschrijft Rousseau de uitweg uit deze onrechtvaardige toestand. De overheid moet over een bepaalde macht bezitten om de natuurlijke rechten van de mens te beschermen. Het maatschappelijk verdrag dus. Centraal in zijn werk staat dat de mens goed uit de natuur tevoorschijn komt, en verpest wordt door de maatschappij. Daarom hecht Rousseau zeer veel waarde aan opvoeding, de pedagogiek heeft de negatieve taak te moeten voorkomen dat maatschappelijke invloeden de ontwikkeling van het kind verstoren. 2.8 Het verschil tussen de natuurtoestand en nu is dat arbeid niet een persoonlijk, maar een gemeenschappelijk product is. Het vrijemarktmechanisme: hoe groter de vraag naar bepaalde goederen en hoe kleiner het aanbod, hoe hoger de prijs ervan. Mensen zijn vrij om te concurreren. Hun drang tot zelfhandhaving en bevrediging van hun persoonlijke behoeften leidt tot interactie. Dit is het idee: Als mensen zich laten leiden door hun eigenbelang is dat niet alleen in hun eigen voordeel, maar in het voordeel van iedereen. Het is gunstig om samen te werken, dat voert de productie op. Nog gunstiger is Pagina 5 van 7
6 arbeidsdeling. 2.9 Een systeem bestaat uit een logisch samenhangend deel van regels en instrumenten die je in staat stellen een bepaald doel op efficiënte wijze te bereiken. Systemen zijn altijd rationeel van aard. In systemen draait het om efficiëntie en rendement: met zo min mogelijk inspanning dient een maximaal nut te worden gerealiseerd. De Duitse filosoof Jurgen Habermas plaatst tegenover het systeem de leefwereld. In de leefwereld draait het om zaken die er echt toe doen: liefde, vriendschap, behulpzaamheid, wederzijds respect. Menselijke relaties staan in de leefwereld centraal, mensen handelen daar communicatief, ze communiceren in alle eerlijkheid met elkaar en ontwikkelen zich zo tot verantwoordelijke individuen. Volgens Habermas is de invloed van het economische systeem zo groot geworden dat het de leefwereld koloniseert: het marktgerichte denken dringt de leefwereld binnen. De koele solidariteit van het systeem dringt binnen in menselijke relaties en tast de onderlinge solidariteit aan. Het communicatieve handelen wordt verdrongen door strategisch opereren, waarbij alleen het resultaat telt. Geleidelijk verdringen de normen en waarden van het systeem die van de leefwereld, zoals de cultuur van een gekoloniseerd land verdrongen wordt door de cultuur van de koloniale mogendheid. 3.1 Utopie betekent nergens, het bestaat dus gewoon niet. Iets is rechtvaardig als het overeenkomt met bepaalde morele principes. In de eerste plaats het principe van gelijkheid. Verdelende rechtvaardigheid = verdeling van welvaart Procedurele rechtvaardigheid = lootjes trekken 3.5 Hegel beschreef de geschiedenis als een dialectisch proces van stellen, ontkennen en opheffen, dat uiteindelijk zou leiden tot het Absolute Weten. Karl Marx neemt het idee van een dialectische ontwikkeling over, maar in plaats van een idealistische inhoud, geeft hij het een materialistische inhoud. Voor Hegel was de idee het eigenlijke bestaande en de materie slechts een verschijningsvorm van de idee. Marx draait dit om, voor hem zijn ideeën niets anders dan door de menselijke geest vertaalde materie. In zijn staatsopvatting neemt Marx als uitgangspunt fundamentele kritiek op de godsdienst. De heersende godsdienst is een symptoom van maatschappelijke wantoestanden. Mensen moeten zich bewust raken van hun onderdrukking en zich daartegen gaan verzetten. De godsdienst helpt erbij om weg te dromen in illusies, de godsdienst is het opium van het volk De filosofie moet volgens Marx de kant kiezen van hen die worden uitgebuit; de arbeiders. Het komt erop aan de wereld te veranderen. In zijn hoofdwerk Das Kapital geeft Marx een analyse van de kapitalistische maatschappij. Waarom worden arbeiders uitgebuit? Het verschil tussen wat de arbeider aan loon ontvangt en wat hij feitelijk opbrengt, noemt Marx de meerwaarde, die de fabrikant zich ten onrechte toe-eigent. Hier ligt de oorzaak van de ellende. Wanneer er winst wordt gemaakt gaat dit ten koste van de arbeiders, zij profiteren hier immers niet van. Pagina 6 van 7
7 Wie geld heeft kan het vermeerderen. Zij dus niet. Het kapitaal kan alleen worden afgeschaft als de arbeiders zelf eigenaar blijven van hun arbeidskracht. Om dit te bereiken is een revolutie nodig. Samen met zijn vriend Engels werkt Marx zijn visie uit: het historisch materialisme. Onder materie verstaan zij de economische factoren. Deze factoren zijn bepalend voor de cultuur, door de overal optredende tegenstellingen komen veranderingen tot stand. De tegenstelling van these (uitbuiters) en antithese (uitgebuiten) wordt opgeheven in een synthese; de klassenloze maatschappij. Pagina 7 van 7
Samenvatting Filosofie Mensbeelden
Samenvatting Filosofie Mensbeelden Samenvatting door Sophie 819 woorden 27 oktober 2015 8,9 4 keer beoordeeld Vak Filosofie Plato (427 347 v.chr.) Als we ons op individuele katten richten, komen we nooit
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 t/m 3.7
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 t/m 3. Samenvatting door een scholier 2953 woorden juni 2010 5,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde ViaDELTA Sociale filosofie 1 De natuurtoestand De natuurtoestand
Nadere informatieSamenvatting Filosofie Sociale filosofie
Samenvatting Filosofie Sociale filosofie Samenvatting door een scholier 2407 woorden 15 mei 2007 6,9 49 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie ViaDELTA Samenvatting Filosofie Sociale filosofie. Sociale
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing Mens en Maatschappij
Samenvatting Levensbeschouwing Mens en Ma Samenvatting door Sophie 1047 woorden 6 februari 2017 8,8 3 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Mens & Ma Mensbeeld hoe je jezelf ziet, de
Nadere informatieDescartes schreef dat er geen ander land was "où l'on puisse jouir d'une liberté si entière" (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten)
Verslag 25 mei 2018, Salon der Verdieping: Spinoza s politieke filosofie De bespreking van de politieke filosofie doe ik aan de hand van zijn belangrijkste politieke werk, te weten het Theologisch-politiek
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo I
Opgave 3 Ramadan in de post-seculiere samenleving 12 maximumscore 4 verlichtingsfundamentalisme: laïciteit: verbannen van religie uit openbaar onderwijs en politiek 1 verlichtingsvijandig multiculturalisme:
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door A. 1081 woorden 7 februari 2017 0 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Hst. 1 paragraaf 7 Vier factoren bij de mens
Nadere informatie2 keer beoordeeld 22 maart Sociale filosofie gaat over de maatschappij, het gaat over hoe je een goede samenleving kan hebben.
7,8 Aantekening door Sara 1516 woorden 2 keer beoordeeld 22 maart 2017 Vak Filosofie Methode Durf te denken Hoofdstuk 7 Sociale filosofie. Sociale filosofie gaat over de maatschappij, het gaat over hoe
Nadere informatieEthische optiek = hoe is de benadering dat mensen het uiteindelijk goede behoren te doen.
Samenvatting door A. 1576 woorden 4 december 2014 1,3 2 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Paragraaf 2 De ethische optiek 1 inleiding Ethiek gaat over goed en kwaad in het menselijk handelen. Onderscheid
Nadere informatiePolitieke Filosofie Oudheid en Middeleeuwen
Politieke Filosofie Oudheid en Middeleeuwen Geschiedenis en politieke filosofie Geschiedenis Beschrijving feitelijke gebeurtenissen. Verklaring in termen van oorzaak en gevolg of van bedoelingen. Politieke
Nadere informatie11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets
11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets Opdracht 1 Wat is de Sokratische methode? Opdracht 2 Waarom werd Sokrates gedwongen de gifbeker te drinken? Opdracht 3 Waarom zijn onze zintuigen
Nadere informatieEindexamen filosofie havo 2007-I
Opgave 2 Sociale utopieën tussen fantasie en werkelijkheid 8 maximumscore 3 het noemen en uitleggen van het principe van Bloch: hoop 1 een toepassing van het principe hoop op het ontstaan van utopische
Nadere informatieTijd van burgers en stoommachines De sociale kwestie.
Onderzoeksvraag: Waardoor ontstonden het liberalisme en het socialisme, en hoe dachten liberalen en socialisten over de sociale kwestie? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke
Nadere informatiealgemene wil de gemeenschappelijke wil van de hele maatschappij. De term werd gebruikt door de >>contractdenker Rousseau.
Woordenlijst Het oog in de storm Hoofdstuk 6 algemene wil de gemeenschappelijke wil van de hele maatschappij. De term werd gebruikt door de >>contractdenker Rousseau. amour propre Frans voor eigenliefde,
Nadere informatiefilosofie havo 2016-II
Opgave 3 2025: een ruimte-utopie 11 maximumscore 3 een uitleg dat een maatschappelijk verdrag een oplossing is voor een onhoudbare/onwenselijke natuurtoestand 1 een uitleg dat de kolonisten zich wel in
Nadere informatieTijd van pruiken en revoluties 1700 1800
Onderzoeksvraag: Op welke gebieden wilden de Verlichtingsfilosofen de bestaande maatschappij veranderen? Rationalisme = het gebruiken van gezond verstand (rede/ratio) waarbij kennis gaat boven tradities
Nadere informatieEindexamen filosofie havo I
Opgave 2 Amerika als utopisch ideaal 7 maximumscore 2 Deweys kritiek op de christelijke toekomstverwachting 1 Deweys kritiek op de toekomstverwachting van Karl Marx 1 Dewey gelooft niet in een christelijk
Nadere informatieMediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg
Mediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg 1 2 wat ga ik behandelen? wat is mediasociologie bij CMDA/IAM? wat gaan we doen en hoe doen we dat? wat is sociologie eigenlijk en hoe zien wij
Nadere informatieSamenvatting Filosofie Wijsgerige ethiek
Samenvatting Filosofie Wijsgerige ethiek Samenvatting door een scholier 1751 woorden 21 mei 2003 7,2 53 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie ViaDELTA Filosofie: Wijsgerige ethiek Paragraaf 1: Het morele
Nadere informatieCOMPENDIUM VAN DE SOCIALE LEER VAN DE KERK
COMPENDIUM VAN DE SOCIALE LEER VAN DE KERK INHOUDSTAFEL INLEIDING Een integraal en solidair humanisme a) Bij het aanbreken van het derde millennium 1 b) De betekenis van dit document 3 c) Ten dienste van
Nadere informatieEthiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte.
Samenvatting door A. 2079 woorden 29 juni 2014 6,4 2 keer beoordeeld Vak Anders H1 Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte. Moraal
Nadere informatieVan Rechtswege(n) Politìeke en rechtsfilosofische stromingen door de eeuwen heen & DIEDERIK VANDENDRIESSCHE ACADEMIA PRESS
Van Rechtswege(n) Politìeke en rechtsfilosofische stromingen door de eeuwen heen KOENRAES & DIEDERIK VANDENDRIESSCHE ACADEMIA PRESS Inhoudstafel Woord vooraf. Deell HlSTORISCH OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE
Nadere informatieSamenvatting Economie H 6
Samenvatting Economie H 6 Samenvatting door een scholier 977 woorden 10 mei 2002 5,8 40 keer beoordeeld Vak Economie Hfst. 6 6.1 - Ideaaltypische omschrijving: omschrijving van het volmaakte model * Vrije
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door M. 1184 woorden 8 juni 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Hoofdstuk 1 De staat kan wetten maken, regels die voor alle
Nadere informatie7,5. Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april keer beoordeeld. Geschiedenis. Russische Revolutie
Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april 2017 7,5 7 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Russische Revolutie Meeste mensen zijn boeren/boerinnen in Rusland Ze waren straatarm, ze wisten niks en ze gingen
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni 2013 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines,
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 9030 woorden 9 maart keer beoordeeld. Eerste uitgave 1515 Filosofie
Samenvatting door een scholier 9030 woorden 9 maart 2009 5 16 keer beoordeeld Auteur Thomas More Eerste uitgave 1515 Vak Filosofie Introductie: Utopieën en ideologieën 1. Utopieën. 1.1. Een denkbeeldige,
Nadere informatieAchtergrond bij het lezen van Schiller extra info:
Achtergrond bij het lezen van Schiller extra info: De werkelijkheid wordt door Schiller op anders beschreven dan door Kant, hoewel hij sterk op Kant verder bouwt. Schiller gebruikt twee modellen: het model
Nadere informatieVijand of mogelijke vriend. De sociaal contract theorie
Vijand of mogelijke vriend De sociaal contract theorie Twin Towers Introductie Grote ontnuchtering: Einde van het Einde van de geschiedenis (Fukuyama alles zou democratisch worden) Nu: Rusland, China,
Nadere informatieBEGINSELVERKLARING. Vastgesteld door de 125 e algemene vergadering op 15 november 2008 te Rotterdam
BEGINSELVERKLARING Vastgesteld door de 125 e algemene vergadering op 15 november 2008 te Rotterdam 1. Missie en Visie De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) wil een Nederland waar mensen de ruimte
Nadere informatieWijsgerige antropologie 1 Het eigene van de mens 1.1 Mens en dier
Samenvatting door een scholier 2634 woorden 14 januari 2007 7,1 60 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie ViaDELTA Wijsgerige antropologie 1 Het eigene van de mens 1.1 Mens en dier De mens onderscheid zich
Nadere informatieParagraaf 2 De hedendaagse arbeids samenleving 2.1 wat is een arbeids samenleving?
Antwoorden door een scholier 1490 woorden 7 april 2006 4,6 15 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Paragraaf 2 De hedendaagse arbeids samenleving 2.1 wat is een arbeids samenleving? In 1948
Nadere informatieLevenskunst en ethiek 13 Bouwstenen voor iedereen 14 Zestien filosofen 14 De hoofdstukken 15
Inleiding 13 Levenskunst en ethiek 13 Bouwstenen voor iedereen 14 Zestien filosofen 14 De hoofdstukken 15 1 Plato: rechtvaardigheid als harmonie 19 Wat is rechtvaardigheid? 20 De rechtvaardige staat 25
Nadere informatieVrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander
Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander Amsterdam, juni 2017 Beste Axel Honneth, Iedere keer als ik in Duitsland ben zoek ik een Duits boek op. Ik ben opgegroeid met de Duitse cultuur en
Nadere informatieTIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES
TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES Hoofdstuk 4 PARAGRAAF 4.1 Pruikentijd Standenmaatschappij De verlichting VERVAL EN RIJKDOM In de 17 e eeuw was Nederland het rijkste land ter wereld Van stilstand komt achteruitgang
Nadere informatieDe Verlichting. De Verlichting
De Verlichting =18 de eeuwse filosofische stroming die de nadruk legt op rationaliteit (zelf nadenken), vrijheid en gelijkheid en dit toepast in alle maatschappelijke velden (politiek, economie, religie
Nadere informatieHistorische context. Verlich/ngsideeën en de democra/sche revolu/es
Historische context Verlich/ngsideeën en de democra/sche revolu/es 1650 1848 Kenmerkende aspecten 23. Het streven van vorsten naar absolute macht 26. Wetenschappelijke revolu/e 27. Ra/oneel op/misme en
Nadere informatieReligie, christendom en politiek vanuit filosofisch perspectief
Religie, christendom en politiek vanuit filosofisch perspectief - Het christelijke belemmert de politiek niet, maar maakt haar juist mogelijk en waardevol - Pieter Jan Dijkman Vereniging voor Wijsbegeerte
Nadere informatieRancière De haat tegen de democratie
Inleiding Een jonge vrouw houdt heel Frankrijk in spanning met haar verhaal over een verzonnen aanval; pubers weigeren op school hun hoofddoek af te doen; tekorten bij de sociale dienst; teksten van Montesquieu,
Nadere informatieSpinoza s Visie. Dag 1. Wie is Spinoza en wat is ware kennis?
Spinoza s Visie Dag 1 Wie is Spinoza en wat is ware kennis? Opzet cursus Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Over God Over de mens Over het geluk Inleiding Hoe zit de wereld in elkaar? Hoe verhoudt de mens zich tot
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatie7,4. Samenvatting door een scholier 3034 woorden 17 maart keer beoordeeld. Filosofie Het oog in de storm
Samenvatting door een scholier 3034 woorden 17 maart 2011 7,4 26 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie Het oog in de storm Filosofie Samenvatting Hoofdstuk 6 1 Inleiding Samenleven is wel menseigen, maar
Nadere informatieSamenvatting Filosofie Berkely, Hume, Kant
Samenvatting Filosofie Berkely, Hume, Kant Samenvatting door een scholier 1736 woorden 8 juni 2003 6,5 67 keer beoordeeld Vak Filosofie George Berkeley (Ier, bisschop) Dacht dat de toenmalige filosofie
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren
Nadere informatieSlaaf krijgt vrijheid (vanaf nu: ex-slaaf) en wordt loonarbeider bij zijn baas (vanaf nu: ex-slavenhouder)
Samenvatting door M. 1033 woorden 15 juni 2015 6,7 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 7.1 De verlichting Verlichting is het gevolg van de wetenschappelijke revolutie uit hoofdstuk/tijdvak
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door E. 1169 woorden 16 maart 2017 6,5 2 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1.1 Opvoeding= kinderen leren hoe ze zich moeten gedragen. - Veilige
Nadere informatieACCEPTATIE AUTONOMIE BESCHERMING BIEDEN COMFORTABEL LEVEN CREATIVITEIT DE KOST WINNEN DOELGERICHTHEID
ACCEPTATIE geaccepteerd worden zoals ik ben ACCURAATHEID precies zijn in mijn meningen en opvattingen ALLEEN ZIJN tijd en ruimte vinden om alleen te zijn AUTONOMIE zelfstandig en onafhankelijk zijn AVONTUUR
Nadere informatiefilosofie havo 2015-I
Opgave 3 Wat is de Wat 11 maximumscore 1 Een goed antwoord bevat het volgende element: een uitleg dat Eggers zich met morele vraagstukken bezighoudt: hij vraagt zich af wat hij zelf vanuit zijn eigen normen
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatiefilosofie havo 2015-II
Opgave 1 Bloed, zweet en luxeproblemen 1 maximumscore 2 een argumentatie of de uitleg van het inkomensverschil tussen Benjamin en de arbeiders gerechtvaardigd is aan de hand van de Romeinse definitie van
Nadere informatieBijzonder procesdoel7: Exploreren, verkennen en integreren van het geluk in het bestaan
Bijzonder procesdoel7: Exploreren, verkennen en integreren van het geluk in het bestaan Eerste leerjaar B Beroepsvoorbereidend leerjaar 7.1. Herkennen en verkennen Wat ik versta onder geluk Ik ben gelukkig
Nadere informatieCPN. Manifest der Communistische Partij
CPN Manifest der Communistische Partij Een spook waart door Nederland het spook van het communisme. Alle machten van het oude Nederland hebben zich tot een heilige drijfjacht tegen dit spook verbonden,
Nadere informatieActuele vragen met betrekking tot de vrijheid van onderwijs. Fenneke Zeldenrust
Actuele vragen met betrekking tot de vrijheid van onderwijs Fenneke Zeldenrust Vrijheid van onderwijs, artikel 23 Grondwet - Vrijheid van stichting - Vrijheid van richting - Vrijheid van inrichting Een
Nadere informatieChristendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?
Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijwetenschappen Politieke Filosofie
Samenvatting Maatschappijwetenschappen Politieke Filosofie Samenvatting door N. 1226 woorden 19 januari 2017 4,5 4 keer beoordeeld Vak Maatschappijwetenschappen Samenvatting MW politieke filosofie, 4V
Nadere informatieSamenvatting Filosofie Wegen naar wijsheid, hoofdstuk 4 en 5
Samenvatting Filosofie Wegen naar wijsheid, hoofdstuk 4 en 5 Samenvatting door een scholier 1742 woorden 4 juli 2010 4,3 21 keer beoordeeld Vak Filosofie Hoofdstuk 4 Denken over de mens Filosofische vragen
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1669 woorden 17 januari 2005 5,6 10 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 3: de Franse Revolutie. Paragraaf 1: het oude Koninkrijk.
Nadere informatieRECHT EN SAMENLEVING ANDERS BEKEKEN
Wim Weymans RECHT EN SAMENLEVING ANDERS BEKEKEN Filosofische perspectieven Recht en samenleving anders bekeken Filosofische perspectieven Wim Weymans Acco Leuven / Den Haag Verantwoording 13 Inleiding 17
Nadere informatieLes 8 voor 24 november 2018
EENHEID IN GELOOF Les 8 voor 24 november 2018 Het delen van een gemeenschappelijke leerstelling is een verbindend element (Handelingen 2:42). We kunnen over onbelangrijke dingen verschillend geloven. Het
Nadere informatie2,1: Nederlands-Indië, 19 e eeuw
2,1: Nederlands-Indië, 19 e eeuw 1830 1870: Javaanse boer werkt voor Nederlandse staat: - cultuurstelsel - Herendiensten van verliespost naar wingewest Vanaf 1870: modern imperialisme particuliere bedrijven
Nadere informatieInhoud. 1. Protagoras Gorgias Thrasymachus, Callicles en Hippias 13
Voorwoord XIII Deel 1 Oudheid Historische situering 1 I. De natuurfilosofen of presocratici Inleiding 3 Het veranderlijke en het blijvende 5 II. De sofisten en Socrates Inleiding 9 A. De sofisten 10 1.
Nadere informatieDe Verlichting. Maar voor de helft geslaagd?
De Verlichting Maar voor de helft geslaagd? Moderne wetenschap Moderne filosofie Moderne cultuur De Verlichting methodische twijfel God garandeert rede scepticisme optimisme kritiek ongeduld ik denk rede
Nadere informatieAantekening Levensbeschouwing Hoofdstuk 2: Waarden en normen
Aantekening Levensbeschouwing Hoofdstuk 2: Waarden en normen Aantekening door C. 814 woorden 16 januari 2014 5,6 52 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Standpunt Waarden, normen en moraal Waarde:
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen
Tijdvak 7 Toetsvragen 1 In de Tijd van Pruiken en Revoluties hielden kooplieden uit de Republiek zich bezig met de zogenaamde driehoekshandel. Tussen welke gebieden vond deze driehoekshandel plaats? A
Nadere informatieIn Galaten 5: waarschuwde Paulus de Galaten dat zij vrijheid in Christus niet zouden moeten gebruiken als losbandigheid.
Les 12 voor 16 september 2017 In Galaten 5: 13-15 waarschuwde Paulus de Galaten dat zij vrijheid in Christus niet zouden moeten gebruiken als losbandigheid. Dat probleem kan voortvloeien uit het idee om
Nadere informatiewaardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid
individuele vrijheid participatie gelijke rechten solidariteit waardigheid Basisrechten Santé België is een rechtsstaat en een democratie die ieders mensenrechten e De Staat garandeert de naleving van
Nadere informatieKeurmerk: Duurzame school
Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen
Nadere informatieWeten waar we goed in zijn 1
Inburgering als voortdurend proces voor allen Lezing ter gelegenheid van de Conferentie Burgerschapsvorming. Islamitisch Onderwijs Ingeburgerd. Jaarbeursgebouw Utrecht Zaterdag 4 juni 2005. A.M.L. van
Nadere informatieBeginselverklaring van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, 1980
Beginselverklaring van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, 1980 Noot van de editor De beginselprogramma's zijn gescand, en zover nodig gecorrigeerd. Hierdoor is het mogelijk dat de tekst niet meer
Nadere informatieOns economische zelf. Over leven in een verdeelde wereld en hoe we samen ongedwongen naar huis kunnen gaan
Ons economische zelf Over leven in een verdeelde wereld en hoe we samen ongedwongen naar huis kunnen gaan Plaatjes invoegen Contrast tussen overvloed en gebrek Contrast tussen genieten van materie en uitbuiten
Nadere informatieAnalysedocument mens-, wereld- en godsbeelden Godsdiensten: een zegen of een vloek?
Analysedocument mens-, wereld- en godsbeelden Godsdiensten: een zegen of een vloek? Tekst Centrale gedachten Mensbeeld Godsbeeld Joden in Antwerpen: video en bespreking ervan in de klas Wettisch leven
Nadere informatieHet belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft
Kunt u mij een (voor u) belangrijk verhaal over Jezus vertellen? Het belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft Zijn twee belangrijkste geboden: Heb je God lief
Nadere informatieGeschiedenis Tijdvak CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/101047
Geschiedenis Tijdvak 02 01 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 10 mei 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/101047 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieRene Descartes. René Descartes, een interview door Roshano Dewnarain
Rene Descartes René Descartes, een interview door Roshano Dewnarain Cogito ergo sum, ik denk dus ik ben. Een uitspraak van René Descartes. Een belangrijk wiskundige en filosoof in de geschiedenis. Volgens
Nadere informatiefilosofie havo 2017-II
Opgave 1 Internationale drugshandel 1 maximumscore 3 een uitleg dat een handelend persoon gezien kan worden als iemand die de vrijheid heeft om zijn eigen leven vorm te geven 1 een uitleg dat een hulpeloos
Nadere informatieWAARDEGOED. betekenisvol leren en werken WIE? WAT? WAARDE! Methode voor waardengericht leren in bestaande lessen. HANDLEIDING voor docenten
WAARDEGOED betekenisvol leren en werken WIE? WAT? WAARDE! Methode voor waardengericht leren in bestaande lessen. HANDLEIDING voor docenten 1 HET DOEL VAN ONDERWIJS Jongeren kennis en vaardigheden aanreiken
Nadere informatieGROEPSOPDRACHT: Bespreek met elkaar welke relatieverbanden in de Bijbel genoemd worden:
Relaties halen het beste in je naar boven Les 1 GROEPSOPDRACHT: Bespreek met elkaar welke relatieverbanden in de Bijbel genoemd worden: Lees met elkaar de volgende hoofdstukken en laat iemand opschrijven
Nadere informatieMaarten Kruimelaar 14 Maart 2015
Maarten Kruimelaar 14 Maart 2015 Maarten Kruimelaar 2002-2006 Algemene Sociale wetenschappen Universiteit Utrecht 2007 Heden Docent Ethiek bij Saxion Tolerantie Wat is het nu precies? Oorsprong van het
Nadere informatieIdentiteit. Roelofsbrink CK Den Ham (0546)
Identiteit Roelofsbrink 6 7683 CK Den Ham (0546) 672542 juni 2017 Voor u ligt het identiteitsdocument van GBS Domino in Den Ham. In dit document beschrijven we aan de hand van vier bouwstenen wie we zijn
Nadere informatieHeeft God het Kwaad geschapen?
Heeft God het Kwaad geschapen? Zondagavond 22 september 2013 (Genade & Waarheid Preek) Inleiding A. Genade & Waarheid Preken (Soms) Ingewikkelde of wettisch toegepaste onderwerpen bekeken vanuit Genade
Nadere informatieGeluk en Capabilities: een filosofische analyse. Ingrid Robeyns Erasmus Universiteit Rotterdam Faculteit der Wijsbegeerte
Geluk en Capabilities: een filosofische analyse Ingrid Robeyns Erasmus Universiteit Rotterdam Faculteit der Wijsbegeerte Geluk: welke bijdrage door filosofen? De academische filosofie is veel heterogener
Nadere informatieIn dit werkstuk beantwoorden we de 6 levensvragen van drie godsdiensten; het Christendom, Jodendom en de Islam.
Werkstuk door Een scholier 2003 woorden 11 februari 2005 6,2 1000 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing In dit werkstuk beantwoorden we de 6 levensvragen van drie godsdiensten; het Christendom, Jodendom
Nadere informatieEen nieuw begin. De schepping van hemel en aarde Genesis 1:1-10
Een nieuw begin De schepping van hemel en aarde Genesis 1:1-10 God heeft door te spreken de hemel en de aarde gemaakt. Onvoorstelbaar machtig is God. Wat een wijsheid zien we in al die mooie schepselen
Nadere informatieThema : Die op een mens gelijkt Bijbellezingen: Profeet Daniël, 7, 13 14; Johannes, 18,33b-37
Overweging door Pastor John Rademakers Feest van " Christus Koning" 25 november Bennekom 2018 Thema : Die op een mens gelijkt Bijbellezingen: Profeet Daniël, 7, 13 14; Johannes, 18,33b-37 Overweging :
Nadere informatieGeloven en redeneren. Religie en filosofie
Geloven en redeneren Religie en filosofie Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Het begin
Nadere informatieHoofdstuk 2: Staat en macht
Hoofdstuk 2: Staat en macht Hoofdstuk 2: Staat en macht 2.1. Bindende regels... 2 2.2. De grondwet... 2 2.2.1. Magna Carta - Engeland... 2 2.3. Macht... 3 2.3.1. Max Weber over macht... 3 2.3.2. Amartya
Nadere informatieGEWOON OF JUIIST HEEL ONGEWOON?
GEWOON OF JUIIST HEEL ONGEWOON? Zelfsturing in de gemeente Peel en Maas Gabriel van den Brink 31-3-2017 Helden 1 Peel en Maas als schoolvoorbeeld Een feest van herkenning Lezen rapportage voelde als thuiskomen:
Nadere informatieSpinoza s Visie. Dag 3. Hoe verhoudt de mens zich tot de Natuur?
Spinoza s Visie Dag 3 Hoe verhoudt de mens zich tot de Natuur? Module 3 Herhaling Belangrijke lessen dag 1 en 2 Kennis is de bron van ons geluk. Kennis van het hoogst denkbare geeft het grootst mogelijke
Nadere informatieAntwoorden Geschiedenis Standensamenleving 1789 Frankrijk
Antwoorden Geschiedenis Standensamenleving 1789 Frankrijk Antwoorden door een scholier 927 woorden 22 april 2005 5,5 118 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Gechiedenis, par. 1 Vraag 1: Wat voor samenleving
Nadere informatieFilosofie en actualiteit. Derde avond
Filosofie en actualiteit Derde avond Godsdienstvrijheid Alle overtuigingen toestaan? Moet de staat een oordeel vellen over een geloof? Zijn er harde criteria? (boerkaverbod omdat dat het functioneren hindert)
Nadere informatieOpdracht Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring
Opdracht Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring Inleiding De Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring was een invloedrijk document in de geschiedenis. Een veel besproken document ook! Daarom ga je tijdens
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Module 5
Samenvatting Geschiedenis Module 5 Samenvatting door een scholier 1332 woorden 26 maart 2006 10 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis module 5 Hoofdstuk 1 1918, Troelstra wilde een revolutie
Nadere informatieOpgave 2 Politiek en emoties
Opgave 2 Politiek en emoties 6 maximumscore 2 een weergave van Spinoza s opvatting over blijdschap aan de hand van wat Spinoza onder een hartstocht verstaat: een overgang naar een grotere volmaaktheid
Nadere informatieKennis, hoe te benaderen en hoe te funderen..? Violette van Zandbeek Social research Datum: 15 april 2011
Kennis, hoe te benaderen en hoe te funderen..? Naam: Violette van Zandbeek Vak: Social research Datum: 15 april 2011 1 Kennis, hoe te benaderen en hoe te funderen..? Als onderdeel van het vak social research
Nadere informatieInstructie: Landenspel light
Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)
Nadere informatieSOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale
Nadere informatieTIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën
TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Tijd van Pruiken en Revoluties 1700-1800 Vroegmoderne Tijd Kenmerkende aspecten Uitbouw van de Europese overheersing,
Nadere informatieHoofdstuk 3. Geloof, waarden, ervaringen
Hoofdstuk 3 Geloof, waarden, ervaringen Kennis en geloof Kennis is descriptief Heeft betrekking op feiten Is te rechtvaardigen Geloof is normatief Heeft betrekking op voorschriften Is subjectief Geldt
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo 2011 - I
Opgave 2 Religieus recht 7 maximumscore 2 een beargumenteerd standpunt over de vraag of religieuze wetgeving en rechtspraak voor bepaalde bevolkingsgroepen tot cultuurrelativisme leidt 1 een uitleg van
Nadere informatieZin in filosofie. Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck. Acco Leuven / Den Haag
Zin in filosofie Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck Acco Leuven / Den Haag Inhoud Inleiding 11 1 Zin, in- en uitzicht 13 1.1 De filosofische vragen 15 1.2 Filosofie en mythologie 16 1.3 Filosofie en godsdienst
Nadere informatie