Maken transities de wereld duurzamer?
|
|
- Geert Lemmens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Maken transities de wereld duurzamer? Erik Paredis Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Universiteit Gent Benelux conferentie 2014 Leren in Transitie 18 november 2014 Gent
2 1. Denken over duurzaamheid
3 DO: goed leven binnen grenzen VS België Cuba Sleutelbegrippen DO: levenskwaliteit, rechtvaardigheid, ecologische grenzen, democratie Peru
4 Interpretaties van D.O. Oplossing binnen huidige structuren, mits grote verandering in beleid en levensstijlen Fundamentele verandering in machtstructuren en wereld- en mensbeelden Geen fundamentele verandering nodig aan structuren, machtsrelaties, houdingen Uit: Hopwood (2005)
5 Naar hervorming en/of transformatie Dematerialisatie en eco-efficiëntie Herverdeling Inbedding en inperking markten Genoeg en matigheid Bevolkingsgroei afremmen
6 2. Denken over transities
7 Opbouw van transitietheorie 1. Hoe krijg je greep op D.O. en D.O.-beleid? 2. Concentreer je op maatschappelijke systemen en tracht die te verduurzamen 3. Hoe? Door diepgaande veranderingen van de regimes van die systemen. 4. Wanneer veranderen regimes? Kans verhoogt bij koppelingen tussen: druk vanuit het landschap interne contradicties van het regime uitdagende en groeiende niches
8 Toenemende structurering van activiteiten in lokale praktijken Dynamisch multi-level perspectief Landschap Landschapsontwikkelingen oefenen druk uit op het regime Markten, gebruikersvoorkeuren Wetenschap Industrie Sociotechnisch regime Beleid Cultuur Technologie Het regime is dynamisch stabiel. De nieuwe configuratie breekt door, gebruikmakend van windows of opportunity. Niches Kleine netwerken van actoren steunen innovaties op basis van verwachtingen en visies. Belang van leerprocessen Tijd
9 Opbouw van transitietheorie 1. Hoe krijg je greep op D.O. en D.O.-beleid? 2. Concentreer je op maatschappelijke systemen en tracht die te verduurzamen 3. Hoe? Door diepgaande veranderingen van de regimes van die systemen. 4. Wanneer veranderen regimes? Koppelingen tussen landschap, regime en niches. 5. Wat zijn de kenmerken van zo n transities? Multi-level, -fase, -actor, -domein. Of ook: complexiteit en onzekerheid 6. Een transitie gaat in tegen gevestigde belangen en ingegroeide gewoontes. Het zijn politieke processen.
10 Transities zijn onvermijdbaar geworden Wereldwijde maatschappelijke evoluties leiden autonoom tot diepgaande verandering draagkracht ontwikkeling instabiliteit Niet of maar op welke manier en welk beeld Transitiewerk op een snijpunt: doorheen die turbulente ontwikkelingen structuren, instituties en handelen naar meer duurzaamheid oriënteren.
11 3. En wat met educatie? Een uitnodiging tot gesprek
12 Toenemende structurering van activiteiten in lokale praktijken Waar zit educatie in dit beeld? Landschap Markten, gebruikersvoorkeuren Wetenschap Industrie Sociotechnisch regime Beleid Cultuur Wetenschap Niches Technologie Cultuur Invulling cultuur : Wereldbeelden, waarden Denkpatronen, kennis Normaliteit, routines, praktijken Cultuuruitingen, als reflectie van of reflectie op Educatie: regimebevestigend of -doorbrekend? Tijd
13 Over de positie en de rol van educatie 1. Impact door thematiek, inhoud: waarover? 2. Impact door benadering, vorm: hoe? Maar gekoppeld aan korte termijndenken en actie; praxis Mits bevraging van overkoepelende systeemlogica s in een kapitalistische groeieconomie Mits analyse van belangen en machtsongelijkheden
14 Op zoek naar conclusies We zitten op een moeilijk kruispunt in onze geschiedenis. Een oriëntatie van wereldwijde evoluties naar DO is noodzakelijk. Vanzelf zal dat niet gaan. Een transitie gaat in tegen gevestigde belangen en ingegroeide gewoontes. Het DO- en transitiekader opent een discussieruimte om na te denken over fundamentele oriëntaties: levenskwaliteit, ecologische draagkracht, rechtvaardigheid, democratische organisatie Er zijn dus meerdere toekomsten mogelijk. DO is een politiekmaatschappelijk zoekproces, waar collectieve en individuele keuzes verschil kunnen maken. Cultuur kan regimebevestigend of regimedoorbrekend zijn: Impact door thematiek, inhoud: waarover? Impact door benadering, vorm: hoe?
15 Verschillende toekomsten: transitie top-down
16 verzoenbaar met bottom-up?
17 De geschiedenis, één rechte lijn vooruit?
18 De geschiedenis: een band van mogelijkheden, met vele ondergesneeuwde sporen?
1. De uitdagingen waarvoor we staan
Opbouw 1. De uitdagingen waarvoor we staan en / in transitie 2. Denken over transities Erik Paredis Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Universiteit Gent 3. En wat met cultuur? 4. Bestaande transitienetwerken
Nadere informatieonderzoek in transitie?
Transitieonderzoek: onderzoek in transitie? Erik Paredis (UGent) Yves De Weerdt (VITO) Frank Nevens (VITO) Opstartworkshop INTRAP 31 mei 2012, Leuven www.steunpunttrado.be Opbouw 1. De uitdagingen waarvoor
Nadere informatie1. Van DO, over transities naar TM
Een slingerend pad. Transitiemanagement, beleidsverandering en duurzame ontwikkeling Erik Paredis Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Universiteit Gent www.cdo.ugent.be Hoorzitting MINA-raad, 30 september
Nadere informatieInleiding tot het transitiedenken prof. dr. Hans Bruyninckx, promotor-coördinator Steunpunt TRADO
Inleiding tot het transitiedenken prof. dr. Hans Bruyninckx, promotor-coördinator Steunpunt TRADO Waarom transities? Uitgangspunt: maatschappelijke uitdagingen als hardnekkige problemen (Loorbach 2007)
Nadere informatieGovernance voor duurzamer wonen en bouwen: ervaringen, lessen en toekomstpistes
Governance voor duurzamer wonen en bouwen: ervaringen, lessen en toekomstpistes Erik Paredis Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Universiteit Gent www.steunpunttrado.be Omschrijving van het onderzoek Bijdrage
Nadere informatieEen andere overheid bij transities?
Een andere overheid bij transities? Hans Bruyninckx, HIVA KU Leuven www.steunpunttrado.be Waarom transities? Uitgangspunt: maatschappelijke uitdagingen als hardnekkige problemen Hardnekkige problemen vragen
Nadere informatieKinderopvang in transitie. Derk Loorbach, Zeist, 27-11-2014
Kinderopvang in transitie Derk Loorbach, Zeist, 27-11-2014 Conclusies Ingrijpende maatschappelijke verandering vraagt aanpassing Transities leiden tot onzekerheid, spanning en afbraak Omgaan met transities
Nadere informatieParticipatie mobiliteitsbeleid Gent. Tim Scheirs 28/02/2013
Participatie mobiliteitsbeleid Gent Tim Scheirs 28/02/2013 disclaimer Participatie Mobiliteit Gent Waarom participatie? Burger = klant INSPRAAK PARTICIPATIE AMBTENAAR = civil servant Waarom participatie?
Nadere informatieVALT HIER NOG WAT TE LEREN? EEN EDUCATIEF PERSPECTIEF OP DUURZAAMHEID Gert Biesta Universiteit Luxemburg. een populair recept
VALT HIER NOG WAT TE LEREN? EEN EDUCATIEF PERSPECTIEF OP DUURZAAMHEID Gert Biesta Universiteit Luxemburg een populair recept een maatschappelijk probleem add some learning opgelost! deze bijdrage een perspectief
Nadere informatieProf. dr. Erik Paredis UGent
EEN DUURZAME SAMENLEVING Prof. dr. Erik Paredis UGent EEN DUURZAME SAMENLEVING DUURZAAM ALS EEN GECONTESTEERD BEGRIP De term duurzaam kan verschillende betekenissen hebben. Tot een jaar of dertig geleden
Nadere informatieDUURZAAMHEIDSTRANSITIES: WELKE ROL VOOR GEDRAGSSTURENDE BELASTINGEN? Kris Bachus 16 september 2014 www.steunpunttrado.be Inhoud 1. Waarom transities? 2. Systeemdenken 3. Multilevelperspectief (MLP) 4.
Nadere informatieMondiaal basisinkomen als motor van Transitie
Nedworc, Utrecht 08-01-2019 Mondiaal basisinkomen als motor van Transitie Dirk Barrez Meer info artikel over mondiaal basinkomen artikel over transitie = inleiding transitie boek PALA.be - onze globaliserende
Nadere informatieREGIONALE SAMENWERKING IN VLAANDEREN DE AGENDA
REGIONALE SAMENWERKING IN VLAANDEREN DE AGENDA Filip De Rynck 1 Gebied of regio: een kruispunt Verschillende ratio s laden schalen op: met verlengd lokaal bestuur en met Vlaamse planningsregio s (eerder
Nadere informatieNaar een lokaal klimaatbeleid 2.0
Naar een lokaal klimaatbeleid 2.0 Notitie voor noodzaak Donald van den Akker September 2011 Deze notitie is geschreven als onderdeel van een opdracht van AgentschapNL, i.h.k.v. het Innovatieprogramma Klimaatneutrale
Nadere informatieHoe vitaal is de Zuidvleugel?
Hoe vitaal is de Zuidvleugel? Symposium Naar een schone en vitale Zuidvleugel Henri L.F. de Groot Vrije Universiteit en Ecorys NEI Opzet Positionering van de regio (naar tijd en plaats) De grote recessie
Nadere informatieProgramma van vanmiddag
Programma van vanmiddag 13.30 uur Opening 13.40 uur Presentatie van René en Suzanne over transitie-experimenten 14.15 uur Kijken naar de eigen praktijk Verschillende groepen geven eigen analyse: - Hoe
Nadere informatieIn het oog van de orkaan: waar staat u?
In het oog van de orkaan: waar staat u? Jan Rotmans, RDM-campus 28 november 2012 www.twitter.com/janrotmans !!"#!$#%#&!&'#(!'&!)*+,#-.!%/&!%#-/&+#-'&0!!!!!1//-!'&!##&!%#-/&+#-'&0!%/&!)*+,#-.#&!!!!!!!!!!2#-1/&!3#-4/0#&!
Nadere informatieHuisarts 3.0: het vak van huisarts in transitie
Huisarts 3.0: het vak van huisarts in transitie Jan Rotmans 9 november 2012 www.twitter.com/janrotmans We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Kantelperiode periode
Nadere informatieGENT IN TRANSITIE?! Zoektocht naar duurzame vormen van stedelijke ontwikkeling
GENT IN TRANSITIE?! Zoektocht naar duurzame vormen van stedelijke ontwikkeling Sophie Devolder Onderzoekslijn Steden in Transitie Steunpunt TRADO CDO - UGent Vandaag bouwen aan morgen 01 Vergelijkend evaluatiekader
Nadere informatieVeerkracht en burgerschap Sociaal werk intransitie. Voorstelling boekproject Lerend Netwerk, 10-9-2014
Veerkracht en burgerschap Sociaal werk intransitie Voorstelling boekproject Lerend Netwerk, 10-9-2014 Uitgangspunten Kader van Een veerkrachtige samenleving: verder ontwikkeld 5 jaar publicaties Internationaal
Nadere informatieZin in pionieren. Duurzaam pionieren in het onderwijs. SOK-congres 7 juni Zin in SOK congres Vrijdag 7 juni 2019, Affligem
Mieke de Vreede Zin in pionieren @ SOK congres Vrijdag 7 juni 2019, Affligem Zin in pionieren Introductie Mijn veranderverhaal Pionieren De 4 uitdagingen Samenvatting In gesprek over pionieren SOK-congres
Nadere informatieHet belang van sterke lokale besturen door processen van bestuursversterking. Planningsdagen VVSG Vaalbeek, 3 mei 2013 Jean Bossuyt (ECDPM)
Het belang van sterke lokale besturen door processen van bestuursversterking Planningsdagen VVSG Vaalbeek, 3 mei 2013 Jean Bossuyt (ECDPM) Toenemende verwachtingen in lokale besturen Bestuur dicht bij
Nadere informatieDe Nieuwe Overheid: nieuwe mogelijkheden, nieuwe vragen
1 De Nieuwe Overheid: nieuwe mogelijkheden, nieuwe vragen In het publieke domein worden allerlei nieuwe technieken gebruikt: ambtenaren gebruiken Twitter, games, webplatformen en monitoringtools om de
Nadere informatieEnergie van ons allemaal
VNO-NCW Themabijeenkomst Energietransitie Michael Fraats Trianel Energie B.V. 28 November 2011 1 Energie van ons allemaal 30-11-2011 2 Energie van ons allemaal is de essentie van Trianel Energie: Gericht
Nadere informatieMorele Ontwikkeling van Jongeren. Hanze Jeugdlezing 2012
Morele Ontwikkeling van Jongeren Hanze Jeugdlezing 2012 Wiel Veugelers Universiteit voor Humanistiek Universiteit van Amsterdam Opbouw verhaal Wat is morele ontwikkeling? Wat leert onderzoek over morele
Nadere informatiePASSEND ONDERWIJSONDERZOEK SAMEN ONDERZOEKEND LEREN. José van Loo
PASSEND ONDERWIJSONDERZOEK SAMEN ONDERZOEKEND LEREN José van Loo CNV Schoolleiders 6 november 2014 Onderzoek? Onderzoekende houding Onderzoeksmatig leiderschap Onderzoekende schoolcultuur Onderzoekende
Nadere informatieBasiscursus Natuur- en Milieueducatie NME in een wereld in verandering
Basiscursus Natuur- en Milieueducatie NME in een wereld in verandering Opdracht Neem 10 minuten de tijd om, samen met je tafelgenoten, na te denken over je eigen beroepspraktijk. Welke belangrijke maatschappelijke
Nadere informatieInhouden, benaderingen, didactische aanpak en doelstellingen
Duurzaam onderwijs aan de KU Leuven: Inhouden, benaderingen, didactische aanpak en doelstellingen 1. Inhouden Wat zijn mogelijke inhouden van duurzaam onderwijs? Aan de KU Leuven kiezen we ervoor om niet
Nadere informatie14 Vlaanderen in transitie?
milieuverkenning 2030 345 14 Vlaanderen in transitie? Erik Paredis, Centrum voor Duurzame Ontwikkeling, UGent Erika Vander Putten, Fre Maes, mira-team, vmm Jan Larosse, Afdeling Ondernemen en Innoveren,
Nadere informatieManagen van duurzame transities, nog onbegonnen werk?
Managen van duurzame transities, nog onbegonnen werk? J.Venselaar Lector Duurzame Bedrijfsvoering Avans Hogeschool presentatie VVM nationale Milieudag 18 november 2005 Transities zijn complexe veranderingen.
Nadere informatieTransitie-aanpak: groot denken, klein doen
(DRIFT) (www.drift.eur.nl) Transitie-aanpak: groot denken, klein doen Prof.dr.ir. Jan Rotmans Transumo, Mobilion,, 19-12 12-20062006 Transitie fundamentele verandering van structuur, cultuur en werkwijzen
Nadere informatieSocio-technische systeeminnovaties en transities: van theoretische inzichten naar beleidsvertaling
Socio-technische systeeminnovaties en transities: van theoretische inzichten naar beleidsvertaling Erik Paredis Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Universiteit Gent Steunpunt Duurzame Ontwikkeling Mei
Nadere informatiePolitieke legitimiteit
Politieke legitimiteit Op het snijvlak van wetenschap en samenleving Geerten Waling De Responsieve Rechtsstaat, 22 september 2016 Bij ons leer je de wereld kennen 1 Routeplanner Even voorstellen Wat is
Nadere informatieMobiliteisttransitie. en de parkeerloze stad? Prof. dr. Derk Loorbach, Putten,
Mobiliteisttransitie en de parkeerloze stad? Prof. dr. Derk Loorbach, Putten, 05-04-2018 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek, advies, onderwijs
Nadere informatieCapabilities Approach; Betekenis voor sociale inclusie. Janny Beernink Annica Brummel
Capabilities Approach; Betekenis voor sociale inclusie Janny Beernink Annica Brummel Agenda Deel I CA: kernconcepten Kritieken op CA CA: mensen met een beperking Toepassen van CA als kader Niches in CA
Nadere informatiePlaats hie r uw beric ht. He t be richt hee ft h et m eeste eff ect als u h et nie t lan ger ma akt d an tw ee o f dri e zinn en.
Plaats hie r uw beric ht. He t be richt hee ft h et m eeste eff ect als u h et nie t lan ger ma akt d an tw ee o f dri e zinn en. Op deze miljoenen jaren oude vruchtbare afzettingslaag, werken zon en maan,
Nadere informatieInspiratiebijeenkomst Obdam. 1 april 2015 Dorpsstraat 155, Obdam.
Obdam 1 april 2015 Dorpsstraat 155, Obdam. Programma 19:30 Opening en welkom 19:40 Betekenis van een lokaal fonds voor de omgeving, door Monique van Bijsterveld 19:55 De oprichting van een lokaal fonds,
Nadere informatieOnderwijs en de transitie naar een Circulaire Samenleving
Onderwijs en de transitie naar een Circulaire Samenleving Prof. dr. Derk Loorbach, Haarlemmermeer, 24-01-2018 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek,
Nadere informatieCursus volgen of lerend werken?
Cursus volgen of lerend werken? Trends & tips uit de gemeentelijke praktijk Ellen Grooteman 28 mei 2015 https://twitter.com/egrooteman nieuwe rol gemeenten Transitieproces veranderen van het stelsel, de
Nadere informatiePESTLE. Gebruik van de tool Template Voorbeeld
PESTLE Gebruik van de tool Template Voorbeeld PESTLE PESTLE helpt je om de invloed van je omgeving op je bedrijf te analyseren. Er zijn zes factoren die jouw bedrijf beïnvloeden. Factoren kunnen politiek,
Nadere informatieBoodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010
Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum
Nadere informatieKINDVAK 2016 info@expertisepuntkindcentra.nl
Agenda Voorzieningen voor kinderen Een IKC en de te doorlopen stappen KINDVAK Den Bosch 29-1-2016 Welkom Vragen inventariseren Theorie en visie op de ontwikkelingen, pleidooi voor het kind Inzicht in de
Nadere informatieSuMMa slotevent Multi-actor governance in duurzaam materialenbeheer. 23 maart 2016
SuMMa slotevent Multi-actor governance in duurzaam materialenbeheer 23 maart 2016 Programma Inleiding door Marc 5 Observaties over de rol van de overheid in drie case studies toelichting Ann Crabbé o.b.v.
Nadere informatieTransformatie-agenda Hengelo sociaal met lef Toelichting
Transformatie-agenda Hengelo sociaal met lef Toelichting Voor u ligt de transformatie-agenda over het sociaal domein in Hengelo. De transformatie-agenda is een actieplan waarin staat hoe de gemeente Hengelo
Nadere informatieDe gemeenteraad buitenspel na de invoering van de Omgevingswet? Gemeenteraad Bergen op Zoom 10 april 2017
De gemeenteraad buitenspel na de invoering van de Omgevingswet? Gemeenteraad Bergen op Zoom 10 april 2017 Waar gaan wij het over hebben? Geheugen opfrissen: Omgevingswet in het kort Betekenis wet voor
Nadere informatieStedelijk netwerken en de verhouding met de publieke. sector. Filip De Rynck. Hogeschool Gent
Stedelijk netwerken en de verhouding met de publieke sector Filip De Rynck De eeuw van de samenwerking Van Government naar Governance toenemende onderlinge afhankelijkheid voor meer en meer complexe problemen
Nadere informatieThe Netherlands of 2040. www.nl2040.nl
The Netherlands of 2040 www.nl2040.nl 1 Tijden veranderen 2 Tijden veranderen 3 Nieuwe CPB scenario studie Vraag Waarmee verdienen we ons brood in 2040? Aanpak Scenario s, geven inzicht in onzekerheid
Nadere informatieBRON 1. De protesten van de Arabische Lente in 2011
BRON 1 De protesten van de Arabische Lente in 2011 De Arabische Lente verwijst naar de volksopstanden die zich in 2011 vanuit Tunesië en Egypte verspreidden over de Arabische wereld. De gevolgen hiervan
Nadere informatieBurgerschap 2.0. From global citizen to global teacher #3
Burgerschap 2.0 From global citizen to global teacher #3 Woordendiarree Waarom zoveel aandacht? Ontwikkelingen in beleid Nadruk op individuele verantwoordelijkheid van de burger (+ en-) Vermaatschappelijking
Nadere informatieEuropese burgers hebben zeker milieuzorgen. Duurzamer gedrag = samenwerking = vertrouwen. % zorgen. % mee eens
Duurzamer gedrag = samenwerking = vertrouwen Europese burgers hebben zeker milieuzorgen % zorgen % mee eens Milieurampen Watervervuiling Luchtvervuiling 42 41 36 Milieu beschermen is voor mij persoonlijk
Nadere informatieCOMMUNITY DEVELOPMENT. Flankerend College Bachelor Social Work UNA Studiejaar
COMMUNITY DEVELOPMENT Flankerend College Bachelor Social Work UNA Studiejaar 2012-2013 Samenlevingsopbouw Concepten en gerichte benadering Kernprincipes en processen Verschillende classificaties en werkmodellen
Nadere informatieOmgeving in transitie van beleid naar politiek van de ruimte. Prof. dr. Derk Loorbach, Den Bosch, 12-05-2016
Omgeving in transitie van beleid naar politiek van de ruimte Prof. dr. Derk Loorbach, Den Bosch, 12-05-2016 Kernpunten We worden in toenemende mate geconfronteerd met grote maatschappelijke transities
Nadere informatieWetenschapsethiek. Prof. dr. Marcus Düwell Departement Wijsbegeerte/Ethiek Instituut Studium Generale-reeks: Weten en Geweten 7 februari 2007
Wetenschapsethiek Prof. dr. Marcus Düwell Departement Wijsbegeerte/Ethiek Instituut Studium Generale-reeks: Weten en Geweten 7 februari 2007 1 Overzicht 1. Enkele discussies in de 20 e eeuw 2. Wat is ethiek?
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Hoe kunnen we verklaren hoe international organisaties zijn opgezet en beslissingen maken? In dit proefschrift betoog ik dat een spanning tussen schaal en gemeenschap resulteert in het ontstaan van twee
Nadere informatieHet Ontwikkelingshuis: Een kijk op de co- evolutie van kinderen en gezinnen
Het Ontwikkelingshuis: Een kijk op de co- evolutie van kinderen en gezinnen Greet Splingaer Congres GGZ 16-17 september 2014 Antwerpen casus 1 Een systemische kijk op groei en ontwikkeling. Ruimere kijk
Nadere informatieElly de Bruijn. Beroepsonderwijs maken: van dossier naar leren & begeleiden. Zaal 3 Tijdstip 11.00
Elly de Bruijn Beroepsonderwijs maken: van dossier naar leren & begeleiden Zaal 3 Tijdstip 11.00 Warming up De docent in het beroepsonderwijs opent de deuren naar de kennis, zienswijzen, vaardigheid, opvattingen
Nadere informatiefascinatie T (geen tijd) visies en uitnodigingen route erfgoed praktijk dilemma s
1 2 fascinatie T (geen tijd) visies en uitnodigingen route erfgoed praktijk dilemma s 3 open visie(r) & lange adem toekomst is transformatie meerwaarde erfgoed in een dynamische omgeving naast objectgericht
Nadere informatieFSE in de Brandweer over mor en
FSE in de Brandweer over mor en Ricardo Weewer NVBR Projectgroep Strategische Reis Derde Nationale Congres Fire Safety Engineering 9 en 10 juni 2010 Programma Intro: Nieuwe visie brandweer over morgen
Nadere informatieNaar een nieuw sociaal contract
Naar een nieuw sociaal contract Transformatie, the next step! Sociaal Werk Nederland 29 november 2017 Kim Putters Sociaal en Cultureel Planbureau @SCPonderzoek Temperatuur van de samenleving: Decentralisaties
Nadere informatieStrategieën voor ruimtelijke ontwikkeling. 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen
Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen Ina Horlings Lezing Waddenacademie, 2-12- Opgaven voor de Waddenregio 1.
Nadere informatieGeluk en politiek Een pleidooi voor helder denken. Frank Vandenbroucke Itinera,
Geluk en politiek Een pleidooi voor helder denken Frank Vandenbroucke Itinera, 25.1.2012 Bevrijd het geluk van de politiek? 1. economische groei > economische groei 2. BBP-groei = beste objectieve en globale
Nadere informatieVoorstelling voedingsdriehoek bewegingsdriehoek materialen onderwijs 13/10/2017
Voorstelling voedingsdriehoek bewegingsdriehoek materialen onderwijs 13/10/2017 Nieuwe actieve voedingsdriehoek: hoe en waarom Waarom een nieuwe model? Bevraging doelgroepen en intermediairs: Burgers,
Nadere informatieHet is niet meer wat het geweest is. Tijd voor actie!
Conferentie Cultuureducatie West-Brabant Het is niet meer wat het geweest is. Tijd voor actie! De begrippen kunst, cultuur en schoonheid Verder met cultuureducatie Mathieu Weggeman, Roosendaal, 17 juni
Nadere informatieDe patiënt, partner in gezondheidszorg en gezondheidsbeleid
De patiënt, partner in gezondheidszorg en gezondheidsbeleid Kennissessie Voka HC Tinne Vandensande Mechelen 27/04/2015 Gezondheidszorg is beter mét een actieve betrokken patiënt evidence based experience
Nadere informatieEindexamen vwo maatschappijwetenschappen 2013-I
Opgave De eurocrisis Bij deze opgave horen de teksten 9 en. Inleiding De situatie rond de gemeenschappelijke munt, de euro, is tien jaar na de introductie verre van stabiel (mei 2012). In tekst 9 beschrijft
Nadere informatieDeelname Rekenkamer Heerlen. 3 Decentralisaties in kaart
Deelname 2016 Rekenkamer Heerlen 3 Decentralisaties in kaart Voordracht Goudvink 2016 Het Rekenkamerproduct dat wordt voorgedragen voor de Goudvink 2016 is de Kwalitatieve Nulmeting in het Sociaal Domein
Nadere informatieDe toekomst van zorg en ondersteuning
De toekomst van zorg en ondersteuning Van Verzorgingsstaat naar Verzorgingssteden Opening Huis voor Sociaal Domein 23 maart 2017 Kim Putters Sociaal en Cultureel Planbureau @SCPonderzoek Is Nederland een
Nadere informatieHet businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1
Het businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1 Muriel Van Gompel - Director Retail Banking, Triodos Bank In 1980 zette Triodos Bank een ander bancair model in de
Nadere informatieNaar een gezamenlijke visie: lokale overheden als actoren voor ontwikkeling
Naar een gezamenlijke visie: lokale overheden als actoren voor ontwikkeling Consultatieproces Dit document bevat de ontwerpvisie die resulteerde uit de conferentie Winning through twinning, die van 17
Nadere informatieOP ZOEK NAAR EEN PLATFORM VOOR DEBAT EN ACTIE: NAAR EEN NETWERK VAN EN VOOR DORPEN.
OP ZOEK NAAR EEN PLATFORM VOOR DEBAT EN ACTIE: NAAR EEN NETWERK VAN EN VOOR DORPEN. Oswald Devisch, Sarah Martens Onderzoeksgroep ArcK Universiteit Hasselt CONTEXT: demografische & sociale transities zoals
Nadere informatiePRAKTIJKLEREN VOOR EEN ORGANISATIE IN TRANSITIE
PRAKTIJKLEREN VOOR EEN ORGANISATIE IN TRANSITIE PRAKTIJKLEERGROEPEN VOOR TEAMS MEDEWERKERS LEIDINGGEVENDEN APELDOORN MAART 2015 Praktijkleergroepen voor een organisatie in transitie - 1 - Organisatieontwikkeling
Nadere informatievecht voor sociale en emancipatorische verandering, doe je dat niet in de korenvelden
De stad als arena voor sociaal-ecologische strijd. Interview met Erik Swyngedouw Pascal Debruyne en Stijn Oosterlynck principe van het politieke. Swyngedouw: Das Kapital wel gelezen, vecht voor sociale
Nadere informatieEvaluatie National Contact Point-werking van het Vlaams Contactpunt Kaderprogramma
Evaluatie National Contact Point-werking van het Vlaams Contactpunt Kaderprogramma Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel
Nadere informatieCasper Hesp Hoofd Portefeuillemanagement , Financial Investigator Seminar
[CLICK TO START] Casper Hesp Hoofd Portefeuillemanagement 30-10-2018, Financial Investigator Seminar ESG beleid vol in de schijnwerpers 2 Waarom vastgoed in de portefeuille? Goed risico rendementsprofiel
Nadere informatiePleidooi voor een genuanceerde kijk op transitie
Pleidooi voor een genuanceerde kijk op transitie FORUM Erik Paredis Wie een beetje geïnteresseerd is in het verhaal van duurzame ontwikkeling 1, kan tegenwoordig niet meer om het begrip transitie heen.
Nadere informatieUNIVERSITEIT GENT FACULTEIT POLITIEKE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT POLITIEKE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN OP ZOEK NAAR DUURZAAMHEID AAN DE HAND VAN DE TRANSITIEHEORIE De invloed en beperkingen van de niche cohousing binnen het regime wonen en bouwen
Nadere informatieCYCLUS 1 (JANUARI/FEBRUARI 2016)
ALGEMENE INFORMATIECYCLUS PROGRAMMA CYCLUS 1 (JANUARI/FEBRUARI 2016) DEEL I: VORMING WEEKEND 1 VAN ZATERDAG 09/01/2016 OM 08u30 TOT ZONDAG 10/01/2016 OM 18u00 WEEKEND 2 VAN ZATERDAG 23/01/2016 OM 09u00
Nadere informatieAdaptief beheer van everzwijnen. 11/05/2012 Jim Casaer & Thomas Scheppers
Adaptief beheer van everzwijnen 11/05/2012 Jim Casaer & Thomas Scheppers Adaptief beheer?? Maatwerk Onzekerheden Participatief overleg ~ belanghebbenden Monitoring Doelstellingen, indicatoren Leren door
Nadere informatiePublieksforum: 30 burgers in dialoog over genetische tests
Z I T H E T I N MIJN GENEN? Publieksforum: 30 burgers in dialoog over genetische tests BELGIË 2003 Wetenschap en samenleving dagen elkaar uit Citaten uit het colloquium Testen van mensen, georganiseerd
Nadere informatieMIRA AMS 2012 Topicrapport. duurzaam landbouwen voedingssysteem in Vlaanderen: een systeemanalyse
MIRA AMS 2012 Topicrapport TranSITIe naar een duurzaam landbouwen voedingssysteem in Vlaanderen: een systeemanalyse Transitie naar een duurzaam landbouw- en voedingssysteem in Vlaanderen: een systeemanalyse
Nadere informatieGelijktijdige Waardecreatie en Derde Generatie Kwaliteitsmanagement. NNK, 8 oktober 2013
Gelijktijdige Waardecreatie en Derde Generatie Kwaliteitsmanagement De maatschappelijke variant van Zero defects? NNK, 8 oktober 2013 Programma voor de avond Gelijktijdige waardecreatie en derde generatie
Nadere informatiehet digitale landschap van de zorg in 2016
het digitale landschap van de zorg in 2016 zorg & ict 6 april 2016 Presentatoren Erik van Laar CEO Multrix Peter Vermeulen Pb7 Research het digitale landschap van de zorg in 2016 / Onderzoek uitgevoerd
Nadere informatieKeurmerk: Duurzame school
Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen
Nadere informatieCultuur als motor voor transitie Pulse Transitienetwerk Cultuur - Juni 2016
Cultuur als motor voor transitie Pulse Transitienetwerk Cultuur - Juni 2016 In 1972 berekende de Club van Rome dat we zonder wijzigingen aan onze manier van leven tegen 2050 afstevenen op een ecologische
Nadere informatieInitiatieven richting duurzame ontwikkeling ondergrond succesvoller met Grondslagen voor Governance
Behavioural and Societal Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft TNO-rapport TNO 2013 R10274 Initiatieven richting duurzame ontwikkeling ondergrond succesvoller met Grondslagen
Nadere informatieGegevens workshop 20 juni kwaliteitsatelier landschap en landbouw
Gegevens workshop 20 juni kwaliteitsatelier landschap en landbouw De eerste twee vragen waren bedoeld om concreet te kunnen benoemen wat je wilt, hoe dat eruit ziet en welke weg daar naartoe leidt. De
Nadere informatieZELFVOORZIENEND: TRENDS, MOGELIJKHEDEN EN GRENZEN
ZELFVOORZIENEND: TRENDS, MOGELIJKHEDEN EN GRENZEN Lezing ter gelegenheid van het GEO Promotion Congres van eigen bodem 10 maart 2017 Groningen. door prof. em. Pier Vellinga Waddenacademie Colin OPBOUW
Nadere informatieLANDSEXAMEN VWO
LANDSEXAMEN VWO 2018-2019 Examenprogramma I&S/MAATSCHAPPIJLEER V.W.O. 1 Het eindexamen Het vak Individu en Samenleving/maatschappijleer (I&S/maatschappijleer) kent slechts het commissie-examen. Er is voor
Nadere informatiePRESENTATIE DE KRACHTLIJNEN VAN STERK SOCIAAL WERK VOOR DE TOEKOMST
PRESENTATIE DE KRACHTLIJNEN VAN STERK SOCIAAL WERK VOOR DE TOEKOMST De globale definitie van sociaal werk Sociaal werk is een praktijk-gebaseerd beroep en een academische discipline die sociale verandering
Nadere informatieLuc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen
Luc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen Inhoud Mijn overtuigingen 2 Mijn prioriteiten 3 Bakens voor morgen 8 Laten we samen aan Europa bouwen 1 Mijn overtuigingen Mijn overtuigingen Een Europa,
Nadere informatieSOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale
Nadere informatieVoorstel voor de Raad
Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 10 mei 2012 Agendapuntnummer : VIII, punt 6 Besluitnummer : 389 Portefeuillehouder : Wethouder Mirjam Pauwels Aan de gemeenteraad Onderwerp: Programma Decentralisaties.
Nadere informatieInformational Governance
Story Informational Governance Juli 2013 Nog niet zo heel lang geleden voltrokken veranderingen in de maatschappij zich volgens logische, min of meer vaste patronen. Overheden, bedrijven, wetenschappers,
Nadere informatieMaatschappelijke vorming
toelichting Hoe kan de school de leerling helpen om zich te ontwikkelen tot een actieve, verantwoordelijke en sociale burger? Een belangrijke taak van de school is om leerlingen voor te bereiden op hun
Nadere informatieSamen werken aan goed openbaar bestuur
Samen werken aan goed openbaar bestuur SAMEN WERKEN AAN GOED OPENBAAR BESTUUR Gemeenten, provincies, waterschappen, het Rijk, de EU en hun samenwerkingsverbanden vormen samen het openbaar bestuur in ons
Nadere informatieHet belang van kritiek (en reflectie) op Europese waarden. Bart van Horck
Het belang van kritiek (en reflectie) op Europese waarden Bart van Horck De EU in de wereld: dynamisch Verkiezing Trump isolationistischere koers VS Intensievere samenwerking EU Turkse coup referendum
Nadere informatieWelkom. Hans Vos De architect 13 oktober 2010
Welkom Hans Vos De architect 13 oktober 2010 Waarde(n)creatie door transitie en transformatie maatschappelijke waarde(n)creatie van het scheiden van wonen en zorg en extramuralisering Hans Vos Gebiedsdirecteur
Nadere informatieIn welke mate kunt u zich vinden in het benoemen van vrijheid, gelijkheid/gelijkwaardigheid en solidariteit als basiswaarden voor
Ontwikkelteam Burgerschap Ronde Derde ronde () REFERENTIE BU000880 Naam Coen Gelinck Organisatie Nederlandse Vereniging van Leraren Maatschappijleer (NVLM) E-mailadres coengelinck@nvlm.nl Namens wie geeft
Nadere informatieLoont kiezen voor Cleantech innovatie?
Loont kiezen voor Cleantech innovatie? Investeren in Cleantech biedt de mogelijkheid om economische meerwaarde te creëren in combinatie met milieuvoordelen. Een Cleantech productiemodel dient in staat
Nadere informatieWetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen
Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén
Nadere informatie