Informatieblad PEP profylaxe voor studenten van het UMC St Radboud in het buitenland

Transcriptie

1 Inleiding Het grootste risico op het oplopen van een HIV infectie is via onveilige seksuele contacten. Vermijd onveilige seksuele contacten 1 ; neem altijd zelf condooms mee, ook indien de expliciete bedoeling bestaat om seksuele contacten te vermijden (dit geldt ook voor vrouwen; goede condooms zijn niet altijd lokaal verkrijgbaar). Prikaccidenten zijn grotendeels te voorkomen door goede techniek (naald niet in hoesje terug doen), goede werkdiscipline en bescherming middels handschoenen en bril (niet-brildragers moeten zonodig een spatbril opzetten; deze meenemen indien aan ingrepen met kans op spatten zal worden meegedaan). Het derde risico, via bloedtransfusies en besmette naalden, is te vermijden door zoveel mogelijke ongevals- en infectiepreventie (o.a. niet 's nachts reizen indien niet nodig en goede malariaprofylaxe). Naar tropisch Afrika is het verstandig een setje van (ongeveer 5) naalden en spuiten mee te nemen om aan te bieden aan hulppost of ziekenhuis als medische behandeling op reis nodig is. Ook zal via de AMD een doos met (niet steriele) handschoenen worden meegegeven. Achtergrond Sinds januari 1998 bestaat er een procedure in het UMC St. Radboud, hoe er gehandeld dient te worden bij prikaccidenten aan HIV seropositieve patiënten of aan patiënten die mogelijk zijn besmet met het HIV (bronpatient). Het gaat hier om een beslissing of er een maand antiretrovirale therapie (PEP) gestart moet worden. Vanzelfsprekend vallen medisch studenten, co-assistenten en tandheelkunde studenten onder deze regeling. Wel of niet behandelen hangt in sterke mate af van de wijze en de mogelijke ernst van de besmetting. Er zijn 2 belangrijke factoren die het besluit t.a. v. eventuele behandeling zullen bepalen: 1. Ernst accident (zie tabel 1) Het grootste risico, afgezien van besmetting door onbeschermd sexueel contact, is besmetting door bloed, met name waarbij geinfecteerd bloed direct in de bloedbaan komt. Snijwonden en diepe prikverwondingen met een holle naald zijn voorbeelden van relatief hoog risico. Voorbeeld van relatief klein risico is b.v. prikaccident met een hechtnaald of het contact van bloedspatjes, vloeistof of speeksel met slijmvliezen zoals van oog of mond. Vanaf risico categorie 2 en hoger is er sprake van een significant accident. 2. Besmettingsgraad van de patiëntenpopulatie (zie tabel 2). Indien de HIV prevalentie van de patiëntenpopulatie laag is, zoals in Nederland, Nicaragua of El Salvador, wordt aangenomen dat bij een negatief HIV test resultaat de patiënt inderdaad niet besmet is, en wordt er bij onbekende serostatus vaak niet voor behandeling met PEP gekozen. Indien de HIV prevalentie van de patiëntenpopulatie middel tot hoog is, zoals in Ghana, Tanzania en Suriname, bestaat er een kleine kans (ongeveer een kwart van de jaarlijkse incidentie) dat bij een negatief HIV test resultaat de bron toch besmet is, en wordt er bij onbekende en negatieve serostatus wel voor behandeling met PEP gekozen. 1 Alle partners, anders dan een monogame, bewezen HIV-seronegatieve vaste partner, zijn onveilig mbt HIV/SOA transmissie. Veilige seksuele technieken bestaan niet; transmissie is afhankelijk van de gebruikte seksuele techniek; in volgorde van toenemend risico: manueel / oraal / vaginaal / rectaal. Condooms verminderen het risico van seksuele transmissie, maar sluit deze niet uit. Spermiciden bieden geen bescherming tegen HIV transmissie, maar kunnen deze bij regelmatig gebruik zelfs bevorderen. Pagina: 1/5

2 Procedure in het buitenland voor studenten 1. PEP profylaxe wordt m.i.v. augustus 2004 beschikbaar gesteld aan studenten van het UMC St Radboud die een stage in het buitenland lopen en waar zij met bloed in aanraking kunnen komen. Dit geldt voor (bio-)medische en tandheelkunde studenten die deelnemen aan officiële programmaonderdelen van het curriculum (o.a. onderzoekstage, co-assistentschap) 2. Studenten krijgen voor vertrek voorlichting over PEP profylaxe bij de AMD. Hierbij wordt o.a. ingegaan op de medicatie zelf, de mogelijke bijwerkingen en de indicatiestelling. Hiertoe is een stappenplan voor studenten opgesteld. 3. De voorlichtingsbijeenkomsten van de AMD worden vier keer per jaar georganiseerd. Hier wordt ook uitgelegd wanneer zij het PEP-pakket kunnen afhalen bij de AMD. De data en tijdstippen worden bekend gemaakt op Ad Valvas. 4. Het PEP-pakket omvat medicatie voor 10 dagen. Bij ontvangst van het pakket tekent de student een formulier waarbij de ontvangst wordt bevestigd en wordt aangegeven dat de student op de hoogte is van de regelingen rondom PEP profylaxe. 5. De kosten voor de beschikbaarstelling van PEP-profylaxe komen voor rekening van het UMC St Radboud. 6. Tijdens de stage (het co-schap) treedt de AMD op als vertrouwensarts. Deze is binnen kantooruren bereikbaar via Buiten kantooruren kan de dienstdoende infectieziekte-specialist/infectioloog van het gebeld worden: Indien het PEP-pakket ongebruikt blijft levert de student het PEP-pakket na afloop van het coassistentschap of stage in bij een apotheek. 8. Indien een pakket daadwerkelijk gebruikt wordt worden de kosten verhaald op de ziektekostenverzekeraar van de student. 9. PEP medicatie bestaat uit Combivir (zidovudine/lamivudine 300/150mg) 2 dd 1 tablet + Viracept (nelfinavir 250mg) 2 dd 5 tabletten, met voedsel in te nemen. Belangrijkste bijwerking is diarree; hiervoor kan loperamide (Imodium, Diacure, 2mg) 1-3 dd 1 caps, gebruikt worden. Let wel: de medicijnen staan niet ter beschikking van de ziekenhuizen en haar medewerkers die hierin genoemd staan, maar alleen van de door het uitgezonden studenten die hier werkzaam zijn. Deze info is ook te vinden op Pagina: 2/5

3 Tabel 1 Beoordeling risico en indicatie voor PEP Type en ernst accident lichaamsvloeistof risico Spataccident intacte huid elke lichaamsvloeistof 1 Spataccident niet-intacte huid bloed,liquor, ascites, pleura- 2 (bv. Eczeem, schaafwond) vocht, vruchtwater speeksel, urine, feces 1 Spataccident muceuze membranen bloed, liquor, ascites, pleura 2 vocht, vruchtwater Percutane accidenten speeksel, urine en feces 1 Krasje zonder zichtbaar bloed elke lichaamsvloeistof 1 Percutane prik, snee met bloed, liquor, ascites, pleuravocht 3 Zichtbaar bloed na accident vruchtwater Speeksel, urine, feces 1 Seksueel accident altijd in overleg Pagina: 3/5

4 Tabel 2. Inschatting risico land op aanwezigheid HIV positieve patiënt Land Standplaats Nr. Risico Ghana Berekum Techiman Tanzania Sengerema Rubya Sumve Biharamulo Machame Suriname Paramaribo 2 Middel Nicaragua Managua 2 Laag El Salvador Morazán (El Tablón) 1 Laag Guarjila 1 Laag Total 11 standplaatsen 20 Pagina: 4/5

5 FLOW diagram Prikaccident Eerste hulp : wond uitknijpen en wassen met water en zeep Bepaal de ernst van het accident (tabel 1) Risico 2 of hoger Risico 1 Bepaal risico land (tabel 2) geen PEP Risico middel of hoog Risico laag Start PEP Bepaal status bron Bron HIV positief HIV status onbekend Cito HIV test Test niet uitvoerbaar of negatief Pagina: 5/5