VLAANDEREN. Studiedienst Vlaamse Regering. Vlaamse overheid

Transcriptie

1 2014 VLAANDEREN in cijfers 14 Studiedienst Vlaamse Regering Vlaamse overheid

2

3 De Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR) is een agentschap binnen het domein Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid van de Vlaamse overheid. De Studiedienst wil de Vlaamse overheid en zijn diensten ondersteunen bij het voeren van een geïnformeerd beleid. Hiertoe verricht hij op wetenschappelijk onderbouwde en onafhankelijke wijze onderzoek over demografische, sociaal-maatschappelijke en macro-economische ontwikkelingen, vertrekkende vanuit een beleidsrelevante vraagstelling. Hij ontwikkelt bovendien instrumenten die helpen om de toekomst te verkennen op demografisch en macro-economisch vlak. De Studiedienst verkent ook de externe omgeving waarin de Vlaamse overheid wil optreden. Tevens volgt hij de resultaten en effecten van het gevoerde beleid op aan de hand van indicatoren. De Studiedienst is verder de draaischijf voor vraag en aanbod van openbare statistieken over Vlaanderen. De Studiedienst heeft ten slotte een ondersteunende rol ten aanzien van andere beleidsdiensten die vragen hebben over statistiek, monitoring, survey, beleidsevaluatie en toekomstverkenningen als techniek en bij praktische vraagstukken. Vlaanderen in Cijfers geeft aan de hand van enkele kencijfers en ratio s een beeld van Vlaanderen. Naast socio-economische onderwerpen komen thema s zoals mobiliteit, milieu en energie aan bod die maatschappelijk relevant zijn en aansluiten bij de prioriteiten van de Vlaamse Regering. Tevens worden een aantal Vlaamse gegevens in een Belgische en Europese context aangeboden. Vlaanderen in Cijfers is te raadplegen via de webstek van de Studiedienst van de Vlaamse Regering ( in de rubriek Publicaties. U kunt daar eveneens andere publicaties van de Studiedienst van de Vlaamse Regering downloaden. De datasets en bijhorende definities uit deze brochure alsmede van andere cijferreeksen zijn op deze webstek terug te vinden via de rubriek Cijfers. De statistieken in Vlaanderen in Cijfers hebben betrekking op het Vlaamse Gewest, behalve daar waar met een * aangegeven staat dat het over de Vlaamse Gemeenschap gaat. Het Vlaamse Gewest is bevoegd voor zogenaamde plaatsgebonden aangelegenheden (bijvoorbeeld economie). Zaken die direct te maken hebben met de inwoners, de zogenaamde persoonsgebonden aangelegenheden (bijvoorbeeld cultuur), vallen onder de bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap. Studiedienst van de Vlaamse Regering Boudewijnlaan 30 bus 23, 1000 Brussel Tel Fax statistiek@vlaanderen.be

4 04 bevolking Bevolking, 1 januari (bron: ADS) totaal x mannen x vrouwen x Belgen x vreemdelingen (niet-belgen) x Bevolkingsdichtheid, 1 januari (bron: ADS) inw/km Ontwikkeling van de bevolking (bron: ADS) natuurlijke aangroei per inw 0,7 1,8 1,2 migratiesaldo per inw 1,4 5,3 3,7 totale aangroei per inw 2,1 7,1 4,9 Structuur van de bevolking, 1 januari (bron: ADS) jongeren (0-17 jaar) % 20,6 19,5 19,5 actieve leeftijd (18-64 jaar) % 62,7 61,9 61,7 ouderen (65+ jaar) % 16,7 18,6 18,8 Private huishoudens, 1 januari (bron: ADS) eenheid totaal private huishoudens x personen per huishouden aantal 2,45 2,35 2,35 éénpersoonshuishoudens % 27,3 30,2 30,3 Huwelijken en echtscheidingen (bron: ADS) huwelijken x ,0 24,5 25,5 echtscheidingen x ,4 13,0 12,3 Personen betrokken bij samenlevingscontracten (wettelijke samenwoning) (bron: ADS) nieuwe contracten x personen 3,8 45,9 45,9 stopzetting contracten x personen 0,2 17,9 20,6

5 05 RUIMTE EN WONEN Ruimtegebruik (bron: ADS) eenheid totale oppervlakte km bebouwde oppervlakte km onbebouwde oppervlakte km Woondichtheid (bron: ADS) eenheid woningen/km 2 202,2 222,9 225,1 Verkoop vastgoed (bron: ADS) woonhuizen aantal appartementen, flats, studio s aantal percelen bouwgrond aantal Gemiddelde verkoopsprijzen vastgoed (bron: ADS) woonhuizen euro appartementen, flats, studio s euro bouwgrond m 2 euro 55,1 165,6 170,6 Bouwvergunningen nieuwbouwwoningen (bron: ADS) woonhuizen aantal appartementen aantal

6 06 GEZONDHEID Artsen (bron: WVG, Agentschap Zorg en Gezondheid) huisartsen per inw 1,2 1,2 1,2 geneesheer-specialisten per inw 1,5 1,9 1,9 Ziekenhuizen (bron: WVG, Agentschap Zorg en Gezondheid) algemene ziekenhuisbedden per inw 5,3 4,9 4,8 psychiatrische ziekenhuisbedden per inw 1,8 1,6 1,6 Levensverwachting bij de geboorte (bron: WVG, Agentschap Zorg en Gezondheid) eenheid mannen aantal jaren 75,7 78,6 78,9 vrouwen aantal jaren 81,5 83,4 83,7 Sterfte (bron: WVG, Agentschap Zorg en Gezondheid, Statistiek doodsoorzaken) eenheid kanker (65-74 jaar) - mannen per inw vrouwen per inw hart- en vaatziekten (65-74 jaar) - mannen per inw vrouwen per inw Ongevallensterfte (bron: WVG, Agentschap Zorg en Gezondheid) eenheid mannen per inw 46,8 36,8 34,3 vrouwen per inw 23,6 19,3 18,7 Zelfdoding (bron: ADS) eenheid mannen per inw 26,8 22,7 23,6 vrouwen per inw 10,0 8,3 9,5 Zuigelingensterfte (bron: WVG, Agentschap Zorg en Gezondheid) eenheid per geboortes 4,7 3,6 3,8

7 07 WELZIJN Plaatsen in de kinderopvang, 1 januari (bron: Kind en Gezin) eenheid per kinderen onder de 3 jaar Ambulante en (semi)-residentiële opvangplaatsen binnen de Bijzondere Jeugdbijstand *, 31 december (bron: WVG, Agentschap Jongerenwelzijn) eenheid per jarigen 4,4 5,4 5,7 Ambulante en (semi)-residentiële opvangplaatsen voor gehandicapten, 31 december (bron: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) per totale bevolking 4,4 5,9 5,9 Gerealiseerde plaatsen in woonzorgcentra (vroegere rusthuizen) en assistentiewoningen (vroegere serviceflats), 1 januari (bron: WVG, Agentschap Zorg en Gezondheid) * Vlaamse Gemeenschap. per plussers 6,8 7,1 7,1 ARMOEDE Personen met huishoudinkomen onder de nationale armoederisicodrempel (bron: ADS EU-SILC) Personen in ernstige materiële deprivatie (huishouden mist bepaald aantal items omwille van financiële redenen) (bron: ADS EU-SILC) eenheid % in totale bevolking 10,8 9,8 10,9 eenheid % in totale bevolking 2,2 2,9 3,8 Personen in huishouden met zeer lage werkintensiteit (bron: ADS EU-SILC) eenheid % in bevolking tot 60 jaar 10,4 8,5 9,3 Personen in huishouden dat (zeer) moeilijk rondkomt (bron: ADS EU-SILC) eenheid aandeel in totale bevolking % 13,1 15,0 15,3 Aandeel geboorten in kansarme gezinnen in jaar x en 2 voorgaande jaren (bron: Kind en Gezin) eenheid % 6,0 9,7 10,5 Inkomensongelijkheid (bron: ADS EU-SILC) inkomensquintielverhouding (aandeel inkomen hoogste quintiel/inkomen laagste quintiel) eenheid ratio 3,6 3,5 3,9

8 08 onderwijs Leerlingen en studenten *, 1 februari (bron: O&V) kleuteronderwijs aantal lager onderwijs aantal secundair onderwijs ***** aantal hogescholenonderwijs ** aantal universitair onderwijs ** aantal Personeel in het onderwijs *, januari *** (bron: O&V, VLIR) basisonderwijs budgettaire VTE secundair onderwijs ***** budgettaire VTE hogescholenonderwijs budgettaire VTE universitair onderwijs VTE Vroegtijdige schoolverlaters jaar (bron: ADS EAK) mannen % 13,9 10,5 9,2 vrouwen % 9,2 6,8 5,6 totaal % 11,6 8,7 7,5 Scholingsgraad jaar (bron: ADS EAK) maximaal lager secundair onderwijs % 40,4 26,1 24,6 hoger secundair onderwijs % 33,0 38,5 39,4 hogescholenonderwijs % 19,0 24,5 24,2 universitair onderwijs % 7,6 11,0 11,8 Deelname permanente vorming bevolking jaar **** (bron: ADS EAK, Eurostat) mannen % 7,5 6,5 6,9 vrouwen % 6,3 7,0 7,3 totaal % 6,9 6,8 7,1 * Vlaamse Gemeenschap. / ** Alleen BAMA en andere basisopleidingen. Vanaf 2009 worden alle inschrijvingen meegeteld. Een student kan meerdere keren ingeschreven zijn. / *** Op 1 februari voor universitair onderwijs. / **** Vanaf 2006 nieuwe definitie. Waar dit voorheen niet het geval was, worden vanaf dan de studenten in vakantie uitgesloten. / ***** Vanaf wordt de vierde graad verpleegkunde niet meer tot het secundair onderwijs gerekend, maar tot het hoger beroepsonderwijs.

9 09 ARBEIDSMARKT Werkenden jaar (bron: ADS EAK, bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE) mannen x vrouwen x totaal x Werkzaamheidsgraad jaar (bron: ADS EAK, bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE) mannen % 79,0 76,7 76,8 vrouwen % 58,5 66,2 66,9 totaal % 68,9 71,5 71,9 Niet-werkende werkzoekenden (bron: VDAB) mannen aantal vrouwen aantal totaal aantal Werkloosheidsgraad jaar (bron: VDAB) mannen % 4,7 6,7 7,5 vrouwen % 8,8 7,1 7,5 totaal % 6,4 6,9 7,5 Loontrekkende werkgelegenheid, 31 december * (bron: RSZ) mannen aantal vrouwen aantal totaal aantal Zelfstandigen en helpers in hoofdberoep, 31 december (bron: RSVZ) mannen aantal vrouwen aantal totaal aantal Ontvangen vacatures in Normaal Economisch Circuit (zonder uitzendopdrachten) (bron: VDAB) aantal * Voor 2000 op 30 juni.

10 10 ECONOMIE Reële economische groei (bron: HERMREG, juni 2013) Bbp tegen marktprijzen, in lopende prijzen (bron: INR) % 3,8-0,2 0,2 miljoen euro Bbp per capita, in lopende prijzen (bron: INR) euro Arbeidsproductiviteit (bron: INR) euro Werkgelegenheidsgraad jaar (bron: INR, ADS) % 60,2 63,4 63,4 Beschikbaar inkomen per capita (bron: INR) Bruto toegevoegde waarde tegen basisprijzen (bron: INR) eenheid euro eenheid primaire sector miljoen euro 1.900, , ,1 secundaire sector miljoen euro , , ,9 tertiaire sector miljoen euro , , ,5 quartaire sector miljoen euro , , ,7 totaal miljoen euro , , ,2 Totale investeringen (bron: INR) eenheid miljoen euro Buitenlandse handel * (bron: INR) eenheid uitvoer miljoen euro , , ,7 invoer miljoen euro , , ,6 Bedrijven (bron: ADS) eenheid ondernemingen ** aantal oprichtingen aantal faillissementen aantal ontbindingen aantal * Communautair concept. / ** Op 1 januari.

11 11 ICT Internet bevolking (bron: ADS) eenheid internetaansluitingen huishoudens % internetgebruik bevolking jaar (gebruik laatste 3 maand) - totaal gebruik % e-commerce % Internetaansluitingen bedrijven (> 10 werknemers, t.e.m NACE Rev. 1.1, 2010 NACE Rev. 2) (bron: ADS) eenheid alle aansluitingen % vaste breedbandaansluitingen % mobiele internetaansluiting * % website % * Voor 2005 werd het cijfer van 2006 genomen; gewijzigde variabele in O&O EN INNOVATIE Bruto binnenlandse uitgaven voor O&O (GERD * ) (bron: EWI, ECOOM) miljoen euro O&O-intensiteit ** (bron: EWI, ECOOM) BERD/bbp % 1,71 1,64 1,62 non-berd *** /bbp % 0,52 0,76 0,80 GERD/bbp (totaal) % 2,23 2,4 2,42 O&O-personeel (bron: Eurostat) eenheid aantal * Inspanningen van de bedrijven (BERD), de overheden (GOVERD), het hoger onderwijs (HERD) en de instellingen zonder winstoogmerk (PNP). / ** Enkel cijfers volgens de gewestbenadering welke ook internationaal gerapporteerd wordt. / *** Non-BERD = GOVERD + HERD + PNP.

12 12 CULTUUR EN SPORT Algemene (meermaalse) cultuurparticipatie * en ** (bron: SCV-survey) % 38,7 35,0 36,5 Specifieke (meermaalse) cultuurparticipatie * en ** (bron: SCV-survey) muziekconcert/festival % 29,7 29,5 32,7 opera % 3,5 6,8 7,0 ballet- of dansvoorstelling % 4,3 14,4 14,2 theater- of toneelvoorstelling % 25,4 37,3 34,4 musea % 25,5 46,0 49,1 Bioscoopbezoek * en ** (bron: SCV-survey) % 45,5 52,3 51,6 Participatie aan het verenigingsleven * (bron: SCV-survey) % 53,0 51,4 50,3 Cultuurevenementen (bron: Cultuurnet, UiTdatabank) aantal per inwoners - 14,3 16,3 Bibliotheken (bron: CJSM) leners % van de bevolking 27,9 23,5 23,4 ontleningen aantal per inwoner 8,8 8,1 8,2 Sportparticipatie * (bron: SCV-survey) % 59,8 54,3 55,5 * Vlaamse Gemeenschap / ** Nieuwe vraagstelling in 2011, deels éénmalige deelname meegeteld. TOERISME Overnachtingen (bron: ADS, bewerking Toerisme Vlaanderen) Belgische toeristen x , , ,9 buitenlandse toeristen x , , ,5 Vakantieparticipatie (bron: WES, Onderzoek & Ontwikkeling) korte vakantieparticipatie (verblijf van minstens 1 en hoogstens 3 nachten) eenheid % 41,7 37,5 40,5 lange vakantieparticipatie (verblijf van minstens 4 nachten) % 68,7 63,2 64,8 totale vakantieparticipatie % 78,1 74,2 76,3

13 13 MILIEU EN ENERGIE Afvalwaterzuivering (bron: VMM MIRA) zuiveringsgraad % 52,0 76,9 78,7 Potentieel verzurende emissies * (bron: VMM MIRA) eenheid Zeq Broeikasgasemissies (bron: LNE, ADS) ton/inw 14,8 12,2 12,1 Bosgezondheid (bron: Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek) aandeel matig tot zwaar beschadigde of dode bomen % 25,2 20,1 25,0 Biologische landbouw (bron: Departement Landbouw en Visserij) areaal ha aandeel in totale landbouwoppervlakte % 0,5 0,8 0,8 Bodemverontreiniging (bron: OVAM) onderzochte gronden x ,2 33,2 34,2 beschrijvend bodemonderzoek nodig x ,1 11,3 12,5 sanering nodig x ,9 5,3 5,5 Opgehaald huishoudelijk afval (bron: OVAM) niet-selectief kg/capita 191,2 149,9 149,0 selectief kg/capita 368,3 374,2 364,4 totaal kg/capita 559,6 524,1 513,4 Energie-intensiteit van de economie (bron: VITO, SVR) kgoe/1.000 euro bbp Aandeel groene stroom in bruto elektriciteitsverbruik (bron: VREG, VITO) % 0,3 7,5 10,1 Totale aandeel hernieuwbare energie in het finale energieverbruik (bron: VITO) eenheid % 1,9 4,5 5,6 * Voorlopig cijfer voor 2010 en 2011.

14 14 MOBILITEIT Wagenpark (bron: ADS) personenwagens x , , ,2 andere x ,1 886,9 901,6 Verkeersongevallen met gewonden (bron: ADS) aantal Verkeersslachtoffers (bron: ADS) licht gewonden aantal ernstig gewonden aantal doden en dodelijk gewonden aantal Personenvervoer (bron: FOD MV, bewerking SVR, VHC,VVM De Lijn, NMBS, luchthavenautoriteiten) personenwagens personenkm x 1 miljard 59,40 66,05 67,30 spoorvervoer personenkm x 1 miljard 4,39 6,44 6,47 luchthavens - Zaventem x Deurne x Oostende x Vlaamse zeehavens x ,4 810,5 846,7 openbaar busvervoer reizigersrit x 1 miljoen 240,4 544,0 539,5 Goederenvervoer (bron: FOD MV, VHC, PBV, NMBS, luchthavenautoriteiten) eenheid vrachtwagens tonkm x 1 miljard 27,96 38,76 35,93 spoorvervoer tonkm x 1 miljard 3,62 3,72 3,81 luchthavens - Zaventem x ton Deurne x ton Oostende x ton Vlaamse zeehavens x 1 miljoen ton 194,4 257,2 261,6 binnenvaart tonkm x 1 miljard 4,06 4,17 3,98

15 15 INTERNATIONAAL VLAANDEREN België EU28 Bevolking, 1 januari * (bron: ADS, Eurostat) Personen met huishoudinkomen onder de armoederisicodrempel (bron: ADS, Eurostat) Diploma hoger onderwijs jaar (bron: ADS, Eurostat) Deelname permanente vorming bevolking jaar (bron: ADS, Eurostat) Werkzaamheidsgraad jaar (bron: ADS, Eurostat) Bbp per capita in euro koopkrachtpariteiten (bron: Eurostat, NBB, bewerking SVR) eenheid x 1 miljoen 6,4 11,1 505,7 eenheid % 10,9 14,8 17,0 eenheid % 44,1 42,7 36,8 eenheid % 7,1 6,7 10,4 eenheid % 71,9 67,2 68,3 eenheid euro KKP Arbeidsproductiviteit (bron: Eurostat, NBB, bewerking SVR) Internetaansluitingen huishoudens (bron: ADS, Eurostat) Bruto binnenlandse uitgaven voor O&O (GERD)/bbp * (bron: EWI, ECOOM, Eurostat) Broeikasgasemissies (bron: LNE, Eurostat) eenheid euro KKP eenheid % eenheid % 2,42 2,24 1,97 eenheid = Energie-intensiteit (bron: VITO, SVR, Eurostat) eenheid kgoe/1.000 euro bbp Verkeersdoden (bron: EC DG MOVE, ADS, FOD MV, bewerking SVR) eenheid per 10 miljard personenkm ** Volume personenvervoer t.o.v. het bbp (bron: FOD MV, NMBS, Eurostat, bewerking SVR) eenheid index 2000 = ,1 97,3 93,4 * Raming EU28. / ** Afgelegd met personenwagens en moto s.

16 16 Websites voor meer informatie Bevolking FOD Economie - Algemene Directie Statistiek (ADS) Ruimte en wonen Register van onbebouwde percelen Steunpunt Wonen Eurostat, huisvestingsstatistieken php/housing_statistics/nl Gezondheid Vlaams Agentschap Zorg en gezondheid Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid - afdeling Epidemiologie Welzijn Kind en Gezin Vlaams Agentschap Personen met een Handicap Steunpunt Algemeen Welzijnswerk Armoede Algemene Directie Statistiek, Statistics on Income and Living Conditions (EU-SILC) Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid (KSZ) Onderwijs Vlaams Departement Onderwijs & Vorming Vlaamse Interuniversitaire Raad Algemene Directie Statistiek, Enquête naar de Arbeidskrachten Arbeidsmarkt Vlaamse overheid, Werk en Sociale Economie (WSE) Steunpunt Werk en Sociale Economie (Steunpunt WSE) Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) Economie Belgostat Online: nationale sociaaleconomische databank Instituut voor Nationale Rekeningen (INR) Federaal Planbureau

17 17 ICT SCV- survey Studiedienst van de Vlaamse Regering www4.vlaanderen.be/dar/svr/enquetes/pages/enquetes.aspx FOD Economie - Algemene Directie Statistiek (ADS) Eurostat ICT information_society/data/database O&O en innovatie Expertisecentrum Onderzoek en Ontwikkelingsmonitoring van de Vlaamse Gemeenschap (ECOOM) Speurgids Ondernemen & Innoveren Vlaamse overheid, departement Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI) Toerisme Toerisme Vlaanderen, Onderzoek en Cijfers United Nations World Tourism Organisation (UNWTO) Milieu en energie Het energie- en milieu-informatiesysteem van het Vlaamse Gewest (EMIS) Milieurapport Vlaanderen (MIRA) Natuurindicatoren (INBO/NARA) Departement Landbouw en Visserij Mobiliteit Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV) Europese Commissie, themasite Transport Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer Internationaal Eurostat WES Onderzoek & Advies Cultuur Bibliotheekstatistieken Steunpunt Cultuur Steunpunt Sport

18 Afkortingen ADS: Algemene Directie Statistiek BAMA: Bachelor Master bbp: bruto binnenlands product BERD: Business Expenditure on Research & Development EAK: Enquête naar de Arbeidskrachten EC DG MOVE: European Commission, Directorate-General for Mobility and Transport ECOOM: Expertisecentrum O&O Monitoring EU: Europese Unie Eurostat: Statistisch bureau van de Europese Unie EWI: Departement Economie, Wetenschap en Innovatie FOD MV: Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer GERD: Gross Expenditure on Research & Development GOVERD: Government Expenditures on Research & Development HERD: Higher Education Expenditures on Research & Development INR: Instituut voor de Nationale Rekeningen kgoe: kilogram olie equivalent KKP: koopkrachtpariteiten LNE: Departement Leefmilieu, Natuur en Energie MIRA: Milieurapport Vlaanderen NACE: Statistische Nomenclatuur economische activiteiten in de Europese Gemeenschappen NBB: Nationale Bank van België NMBS: Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen OIVO: Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties O&O: Onderzoek & Ontwikkeling O&V: Departement Onderwijs en Vorming OVAM: Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij PBV: Promotie Binnenvaart Vlaanderen PNP: Not for profit Organisations Expenditures on Research & Development RSVZ: Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen RSZ: Rijksdienst voor Sociale Zekerheid SCV: Sociaal-Culturele Verschuivingen survey SERV: Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen SVR: Studiedienst van de Vlaamse Regering VDAB: Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding VHC: Vlaamse Havencommissie VITO: Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek VLIR: Vlaamse Interuniversitaire Raad VMM: Vlaamse Milieumaatschappij VREG: Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt VTE: Voltijdse equivalenten VVM: Vlaamse Vervoermaatschappij WES: West-Vlaams Economisch Studiebureau WSE: Werk en Sociale Economie WVG: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Zeq: Zuurequivalent COLOFON Samenstelling: Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid, Studiedienst van de Vlaamse Regering, Myriam Vanweddingen Verantwoordelijke uitgever: Josée Lemaître, Administrateur-generaal Boudewijnlaan 30 bus 23, 1000 Brussel Medewerkers: Veerle Beyst, Luk Bral, Pieter De Maesschalck, Dirk Festraets, Michaël Goethals, Dirk Moons, Jo Noppe, Guy Pauwels, Edwin Pelfrene, Greta Sienap, Dirk Smets, Myriam Vanweddingen, Thierry Vergeynst Vormgeving: Tim Bisschop (Houtkaaizeven) Druk: Drukkerij Bosmans, Lommel Bestellingen: Depotnummer: D/2014/3241/157

19

20 STUDIEDIENST VLAAMSE REGERING Boudewijnlaan 30 bus 23, 1000 Brussel