Artrose: nieuwe inzichten. Margreet Kloppenburg. 7 maart 2009

Transcriptie

1 Artrose: nieuwe inzichten. Margreet Kloppenburg 7 maart 2009

2 Onderwerpen van de presentatie Wat is artrose? In het onderzoek naar artrose in het LUMC MRI van waarde bij artrose? Behandeling van artrose?

3 Onderwerpen van de presentatie Wat is artrose? In het onderzoek naar artrose in het LUMC MRI van waarde bij artrose? Behandeling van artrose?

4 Artrose Diverse groep ziekten Destructie van gewrichtskraakbeen en veranderingen van onderliggend bot en bot aan de gewrichtsranden Leidt tot pijn, stijfheid en beperking van functie

5 Voorkomen van reumatische aandoeningen in Nederland Radiologische artrose in populatie op middelbare leeftijd: 80% patiënten met perifere artrose (huisartsbezoek) Meest voorkomend FM RA SA overig artrose systeem ziekten RA SA overig systeemziekten OA FM Miedema 1997

6 Gewricht: normaal vs. artrose bot:activiteit, irregulaire verdikking, compressie trabeculae kapsel en ligament: verdikking, fibrose, disruptie kraakbeen:fibrilatie, degradatie chronische synovitis rand lipping en bot uitgroei

7 Artrose in grote teen

8 Natuurlijk beloop Langzaam proces flares stabilisatie achteruitgang artrose uitkomsten: pijn stijfheid beperkingen

9 Schema voor ontstaan van artrose Leeftijd Algemene factoren Hormonen Erfelijke factoren Lokale factoren Menisectomie, x- & o- benen, spierkracht Predispositie voor artrose Lokale factoren Overgewicht, fysieke activiteit Lokalisatie en ernst van artrose

10 Onderwerpen van de presentatie Wat is artrose? In het onderzoek naar artrose in het LUMC Link naar nieuwsbrieven MRI van waarde bij artrose? Behandeling van artrose?

11 Onderwerpen van de presentatie Wat is artrose? In het onderzoek naar artrose in het LUMC MRI van waarde bij artrose? Behandeling van artrose? Met dank aan Peter Kornaat, Ruby Sharma, Tina van Driel, Iain Watt afd. Radiologie

12 Röntgenfoto van knie met artrose Gewrichtsspleetversmalling (GSV) Osteofyten Sclerosis

13 Rol röntgenfoto`s bij artrose? Voordelen: Afbeelden bot, indirect kraakbeen diagnose Vaststelling ernst & achteruitgang Gemakkelijk, goedkoop, beschikbaar Nadelen: Geen afbeelding kraakbeen of weke delen Beperkte relatie afwijkingen op röntgenfoto en klachten Vroege artrose niet vast te stellen

14 Magnetic Resonance Imaging bij artrose Afbeelding gehele gewricht, inclusief weke delen Geen stralenbelasting Meeste ervaring: knieartrose Mogelijkheden: 1. Relatie met symptomen? 2. Voorspelling van achteruitgang? 3. Afwijkingen in vroege fase artrose? 4. Vaststellen achteruitgang op korte termijn?

15 Kraakbeenafwijkingen Normaal Kraakbeen afname

16 Meniscusafwijkingen Normale meniscus Scheur in voorhoorn

17 Beenmerg lesies Abnormaal bot met fibrosis, botturnover, osteonecrosis Fluctuerende afwijking Relatie met subchondrale cyste

18 MRI afwijkingen bij patiënten met familiaire gegeneraliseerde artrose (GARP) Verwijzing link naar nieuwsbrief

19 Conclusie Geen plaats voor MRI in huidige klinische praktijk, wel voor wetenschappelijke doelen 1. Er is beperkte plaats voor de MRI ter analyse van symptomen bij artrose 2. Nader onderzoek nodig mbt voorspelling van radiologische achteruitgang door MRI afwijkingen 3. MRI bij vroege artrose onderwerp van onderzoek

20 Onderwerpen van de presentatie Wat is artrose? In het onderzoek naar artrose in het LUMC MRI van waarde bij artrose? Behandeling van artrose?

21 Therapie Meestal via de huisarts, soms via het ziekenhuis Doel Pijn + stijfheid Beperkingen + handicaps Mobiliteit & onafhankelijkheid behouden Achteruitgang

22 CBO richtlijn voor knie- en heupartrose Praktisch: voor de klinische praktijk Door verschillende beroepsgroepen opgesteld: orthopeden, huisartsen, reumatologen, radiologen, fysiotherapeuten e.a. Met kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO Te raadplegen:

23 Therapie Algemeen Voorlichting: vb LUMC: Zorgpad artrose Gewichtsverlies: door dieet & oefentherapie, bij knieartrose met overgewicht Oefentherapie: mn bij knie-en heupartrose Ergotherapie: mn duimorthesen Orthopedische schoenen

24 Zorgpad artrose in LUMC Gestructureerde, verpleegkundige, specialistische zorg bij primaire artrose van hand, heup, knie Betrokken disciplines Reumaverpleegkundige (Thuiszorg) Reumaconsulent (LUMC) Reumatoloog

25 Consult Intake Gegevens over artrose Eerdere behandelingen Pijn, startstijfheid Beperkingen in functioneren

26 Voorlichting Voorlichting over ziektebeeld artrose, leefstijl, afvallen, bewegen, medicatie en voedingssupplementen, en eventueel over hulpmiddelen, aanpassingen, kosten, vergoedingen, schoeisel, arbeid, omgaan met pijn, kuren Schriftelijke informatie Eventueel verwijzing: fysiotherapie, ergotherapie, sportactiviteit, maatschappelijk werk, etc.