Het nieuwe Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd. 2009/2010 is verschenen Vertrouwd rapport in een frisse en nieuwe jas

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het nieuwe Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd. 2009/2010 is verschenen Vertrouwd rapport in een frisse en nieuwe jas"

Transcriptie

1 Het nieuwe Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2009/2010 is verschenen Vertrouwd rapport in een frisse en nieuwe jas Door: Kim de Bruijn en Ton Vermeulen Op 23 augustus 2010 is het nieuwe Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd van NRIT Onderzoek en NHTV verschenen. In dit rapport blikken we zoals gebruikelijk terug op de ontwikkelingen in 2009 en kijken we vooruit naar de toekomstige trends en de implicaties daarvan op onze sector. Het rapport, dat dit jaar voor de 29ste keer verschijnt, heeft een frisse uitstraling gekregen in de nieuwe huisstijl van NRIT Onderzoek. Mede door het lettergebruik, de full-color grafieken en een andere hoofdstukindeling hebben we de leesbaarheid en toegankelijkheid van het rapport aanzienlijk verbeterd. Inhoudelijk staat dit rapport natuurlijk al jaren als een huis en hebben we daarin, behoudens enkele kleine wijzigingen, geen veranderingen aangebracht. Met ingang van de vorige editie is het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd een coproductie van NRIT Onderzoek en NHTV internationaal hoger onderwijs Breda. Docenten van de hogeschool hebben ook dit jaar weer interessante cases beschreven in artikelen die dit Trendrapport nog meer toegevoegde waarde bieden. 4 nritmagazine

2 In deze editie wordt voor de statistieken op het gebied van vakanties en vrijetijdsbesteding van Nederlanders weer gebruikgemaakt van het ContinuVakantie- Onderzoek en ContinuVrijeTijdsOnderzoek van NBTC-NIPO Research. De cijfers geven een breed overzicht van de ontwikkelingen die zich in de sector voordoen. De in dit Trendrapport gepubliceerde gegevens zijn het topje van de ijsberg van de totale beschikbare database, waarin al 30 jaar lang onderzoeksdata over het vakantie- en vrijetijdsgedrag van de Nederlander wordt verzameld. Het Trendrapport kent dit jaar een iets andere indeling dan u gewend bent. Zo wordt de informatie nu gepresenteerd in hoofdstukken in plaats van deelparagrafen. De bijdragen van spits-, branche- en koepelorganisaties zijn daar geplaatst waar zij het meeste aansluiting met het onderwerp hebben. Bovendien zijn dit jaar voor het eerst de ontwikkelingen in de retailsector beschreven. Gezien het feit dat winkelen een van de belangrijkste vrijetijdsactiviteiten van de Nederlander is, lijkt dit onderwerp ons van toegevoegde waarde in dit rapport. Alhoewel het onmogelijk is een rapport van 320 pagina s in enkele artikelen in NRIT Magazine samen te vatten, belichten we in een drietal artikelen de highlights uit dit rapport. In dit eerste artikel behandelen we met name de belangrijkste trends en ontwikkelingen waar onze maatschappij mee te maken heeft en de implicaties daarvan op de vrijetijdssector. Demografie Qua demografie krijgen we de komende periode natuurlijk vooral te maken met de vergrijzing. Het aantal 65-plussers groeit naar verwachting van 2,5 miljoen in 2009 naar 4,5 miljoen rond Het aantal 80-plussers stijgt in diezelfde periode waarschijnlijk van 0,6 miljoen tot een maximum van 1,7 miljoen. De totale Nederlandse bevolking blijft volgens het CBS nog tot 2038 groeien en zal dan een maximale omvang van 17,5 inwoners bereikt hebben. Nu telt Nederland bijna 16,6 miljoen inwoners. Op middellange termijn zal de vrijetijdssector, nog sterker dan voorheen, rekening moeten houden met een gestabiliseerde marktomvang. Van autonome groei door bevolkingsgroei zal dan geen sprake meer zijn. Daar staat echter wel tegenover dat de oudere generatie over meer vrije tijd en financiële middelen beschikt. Vanaf volgend jaar gaan de babyboomers de 65-jarige leeftijd bereiken. In hun vrijetijdsgedrag vinden zij comfort, authenticiteit en betrouwbaarheid belangrijk. Een goed verzorgd aanbod, beleving en waar voor je geld is van belang. Vakanties die bij deze generatie passen, zijn bijvoorbeeld cruises, wellness- en zorgvakanties, rondreizen en golfvakanties. De behoefte aan afwisseling (steeds weer een andere bestemming) blijft ook op zeer hoge leeftijd bestaan en ouderen gaan steeds verder weg. De vakanties staan vooral in het teken van ontspannen, uitrusten en het genieten van het natuurschoon van het vakantieland. De generatie van na de babyboomers ( ) bereiken vanaf nu de 50-jarige leeftijd. In de vrije tijd zoekt deze generatie naar vernieuwende concepten en beleving. Zij beschikken over weinig vrije tijd, zijn gewend aan een bepaald niveau van luxe en zijn doorgaans kritisch. De meeste vijftigplussers (40%) willen een onbezorgde (zon en zee) vakantie. Daarnaast is er een behoorlijk deel (28%) dat zich richt op het natuurschoon en kamperen, fietsen en wandelen. Verder ziet zo n 17% een vakantie vooral als een sociale gebeurtenis waarbij het samenzijn belangrijker is dan de specifieke invulling van de vakantie. Evenals de bevolkingsgroei laat echter ook de huishoudensgroei een langzaam afnemend verloop zien. Na 2025 zal de krimp van het aantal huishoudens een wijdverbreid fenomeen worden. Doordat er steeds meer alleenstaanden zijn, neemt de gemiddelde grootte van huishoudens voortdurend af. nritmagazine 5

3 Een belangrijke oorzaak hiervoor is de vergrijzing. Voor gezinnen waarvan de beide ouders werken, is de vakantieplanning vaak lastig. Financiering van de vakantie vormt meestal geen probleem. Dit in tegenstelling tot het eenoudergezin, waar de vakantie sneller kan worden geregeld, maar waar in veel gevallen het financiële aspect de bottleneck vormt. Van de 16,6 miljoen inwoners in Nederland zijn er bijna 3,4 miljoen van allochtone afkomst. Er zijn op dit moment ongeveer evenveel eerstegeneratie-allochtonen als tweedegeneratie-allochtonen (beide circa 1,7 miljoen). Er zijn wat meer niet-westerse (1,9 miljoen) dan westerse allochtonen (1,5 miljoen). Het aantal niet-westerse allochtonen is bovendien de afgelopen 15 jaar sterker gegroeid (+59% ten opzichte van 1996) dan het aantal westerse allochtonen (+13%). De totale bevolking groeide in dezelfde periode met slechts 7%. Met de groei van het aantal allochtonen zal de samenstelling en diversiteit van de bevolking wijzigen. De relatief jonge allochtonen verjongen de bevolking enigszins en zorgen ervoor dat het geboortecijfer minder snel daalt. De meeste niet-westerse allochtonen komen uit Turkije, Marokko, Suriname en Azië. In de vrijetijdsbesteding en het -aanbod wordt het multiculturele karakter van Nederland steeds duidelijker. Het aanbod in de horeca, retail en bijvoorbeeld evenementen wordt steeds gevarieerder. Met name tweedegeneratie allochtonen nemen steeds meer gebruiken van autochtonen over. Meer traditionele (eerste generatie) allochtonen brengen vooralsnog enkele traditionele vormen van vrijetijdsbesteding terug. Economie Het jaar 2009 gaat de boeken in als een met de grootste naoorlogse economische krimp (4%). Ten opzichte van de verwach- tingen bij het begin van de kabinetsperiode Balkenende IV is Nederland zo n 5% bbp verloren. De klappen zijn in eerste instantie opgevangen door bedrijven (winsten) en de overheid (oplopende begrotingstekorten en staatschuld). Voor de meeste mensen was de directe pijn van de crisis tot nog toe beperkt: de koopkracht steeg nog in 2009, terwijl de werkloosheid wel opliep, maar in historisch en internationaal perspectief laag bleef. De vooralsnog relatief lage werkloosheid is een positieve verrassing en wijst mogelijk op een meer flexibele arbeidsmarkt. In 2010 en 2011 zullen de huishoudens de gevolgen van de crisis nog duidelijk voelen: de werkloosheid stijgt verder, terwijl de koopkracht in beide jaren daalt. Het op orde brengen van de overheidsfinanciën zal ook op middellange termijn pijn doen. Op hoofdlijnen kunnen de belangrijkste gevolgen van de crisis als volgt worden samengevat: 6 nritmagazine

4 - inkomens blijven achter bij eerdere verwachtingen en er treden vermogensverliezen op. De crisis leidt tot een gelijkwaardigere verdeling van vermogens. - de gevolgen van de huidige crisis voor gezinnen zijn moeilijk te vergelijken met de jaren 80. Huishoudens hebben nu vaker een huis en hebben meer financieel vermogen. - toetreders tot de woningmarkt en consumenten die van de grote druk op de prijzen profiteren, zijn beter af dankzij de crisis. - nederlanders zijn een gelukkig volk, de kredietcrisis zal hieraan maar weinig veranderen. Aan de iets lagere levensstandaard zal men spoedig gewend zijn. - Werkloos raken in crisistijd verlaagt het geluksniveau aanzienlijk. Wat onze sector mogelijk gaat raken, is het verslechterde consumentenvertrouwen (ofwel het oordeel van de consument over de economische situatie in Nederland). Ook in juni van dit jaar was dat het geval. De indicator van het consumentenvertrouwen kwam uit op -18, dat is 2 punten minder dan in mei Consumenten waren negatiever over de economische situatie in het algemeen. De kijk op de eigen financiële situatie in de komende 12 maanden veranderde weinig. Hun koopbereidheid verbeterde wel licht. Technologie In het gebruik van basis ICT-faciliteiten doen zich de laatste jaren niet veel spectaculaire ontwikkelingen meer voor. Voor wat betreft de toegang tot een PC heeft het merendeel van de Nederlandse bevolking (12 tot 75 jaar) een plafond bereikt: gemiddeld heeft nu 93% toegang tot een PC. De toegang tot internet vertoont een vergelijkbaar patroon. In totaliteit had vorig jaar 93% toegang tot internet. Van alle personen die internet gebruiken, doet 75% aankopen via internet. Vijf jaar eerder was dat nog 55%. Voor 51% was het minder dan 3 maanden geleden dat via internet aankopen werden gedaan. De belangrijkste aankopen betreffen reizen en accommodaties (49%), kaartjes voor evenementen (43%), kleding en sportartikelen (41%), en boeken, tijdschriften en kranten (41%). De vrijetijdssector is dus goed vertegenwoordigd in de online aankopen. De laatste jaren is het aantal diensten op mobiel internet fors toegenomen. Internet op je telefoon heeft naar schatting 3 à 3,5 miljoen actieve gebruikers en een bereik van 20%. De mobiele content betreft nu voornamelijk informatie over weer, verkeer, nieuws en beleggen alsmede social networks en zoekmachines. In opkomst zijn webshops, locatiediensten (kaarten, navigatie, cityguides, zoeken naar restaurants), financiële dienstverleners, reisbureaus, lifestyle, entertainment en de grote nationale brands. De laatste jaren is de content veel rijker geworden dankzij een veelvoud aan Apps (programmatjes), handsets met touch schermen en kleur. Veel technologische ontwikkelingen die relevant zijn voor de vrijetijdssector hebben betrekking op innovaties in vervoerwijzen. Wat dat betreft heeft vooral elektrisch fietsen een enorme vlucht genomen in Nederland. In veel vakantieplaatsen zijn e-bikes net als gewone fietsen en mountainbikes te huur om de omgeving mee te verkennen. Naast elektrisch fietsen wordt ook de auto van (nog) meer technologische snufjes voorzien. Deze technologie heeft deels betrekking op verduurzaming van het autovervoer. Daarnaast wordt de navigatie steeds intelligenter, onderweg zijn bijvoorbeeld allerhande (uiteraard ook voor toerisme en recreatie relevante) POI s (points of interest) in te stellen. Op wat langere termijn zijn zogenaamde intelligente auto s te verwachten. Evenals in andere sectoren zijn technologische innovaties in de vrijetijdssector nauwelijks bij te houden. Mede dankzij de (sociale) media zijn ontwikkelingen op elk gebied transparanter dan ooit en deze ontwikkelin- nritmagazine 7

5 :07:44 Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2009/2010 Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd 2009/2010 Het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd kost 137,50. Met een abonnement bent u voordeliger uit en betaalt u slechts 82,50 per jaar. Het rapport is direct leverbaar. Het rapport is ook te bestellen via de webshop op gen volgen elkaar dan ook in recordtempo op. Individuen kunnen ook hun geluk beproeven door hun eigen creativiteit om te zetten in concrete ideeën en producten. Nieuwe producten of diensten zijn daardoor, ook in de vrijetijdssector, niet meer altijd afkomstig van een reeds gevestigde aanbieder. Daarbij verspreidt informatie over nieuwigheden zich ook nog eens razendsnel via sociale (online) netwerken. Social media kan heel positieve, maar ook heel negatieve impacts hebben. Berichten kunnen immers razendsnel over een groot aantal mensen verspreid worden. Ecologie Vorig jaar werd in het Trendrapport voor het eerst gerapporteerd over de milieubelasting van vakanties van Nederlanders op basis van het pilot-rapport Reizen op grote voet in Op basis van cijfers over 2008 en de ontwikkeling sinds 2002 werd afgelopen jaar een nieuwe publicatie samengesteld. De totale bijdrage van vakanties van Nederlanders aan CO2-emissies in 2008 is 15,55 Mton ofwel 9,1% van de totale CO2-emissie van de Nederlandse economie. Voor CO2 is het lastig om een duurzaam niveau te definiëren, maar het wordt steeds duidelijker dat grote reducties nodig zullen zijn om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. De EU heeft vooralsnog een reductiedoelstelling van 20% in 2020 ten opzichte van de waarde in Nederland stelt zich 30% in 2020 ten doel. Bij dergelijke doelstellingen tekenen de resultaten voor de Nederlandse vakantieganger wat schril af: de totale emissies groeiden met 16,8% en de eco-efficiency verminderde met 5,5% tussen 2002 en Bij het laatste gegeven kunnen we wel vermelden dat tussen 2005 en 2008 de eco-efficiency weer verbeterde na een forse afname tussen 2002 en De belangrijkste oorzaak voor de toename van de emissies is gevonden in de toenemende gemiddelde reisafstand naar de bestemming (+32% tussen 2002 en 2008) en die wordt weer voornamelijk veroorzaakt door de sterke toename van het aantal verre reizen (met ruim 80%). Sociaal-cultureel In de afgelopen 30 jaar is de leefsituatie van de Nederlandse bevolking volgens de leefsituatie-index van het Sociaal en Cultureel Planbureau verbeterd. Deze verbetering geldt voor alle sociale groepen, maar niet voor alle groepen in gelijke mate. Zo gingen mensen tussen de 55 en 74 jaar, hoger opgeleiden, alleenstaanden en paren zonder kinderen er meer dan gemiddeld op vooruit, en jarigen, de laagst opgeleiden en eenoudergezinnen minder dan gemiddeld. De leefsituatie van mensen die werken, een hogere opleiding hebben of een hoog inkomen hebben, is beter dan gemiddeld. Al geruime tijd wordt een proces van individualisering in de Nederlandse samenleving gesignaleerd. Hieronder kunnen we verstaan de combinatie van toegenomen persoonlijke vrijheid in de vormgeving van het leven bij gelijktijdig toenemende afhankelijkheid van institutionele arrangementen en steeds langer wordende verzorgingsketens. De economische en sociale consequenties zijn groot, wat tot uitdrukking komt in de voortgaande verkleining van de 8 nritmagazine

6 Inhoud Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd gemiddelde grootte van een huishouden (een halvering in een halve eeuw) en de daarmee gepaard gaande behoefte aan de geïndividualiseerde beschikbaarheid van voorzieningen (zoals een huis). Met individualisering wordt echter nog veel vaker een proces bedoeld van het meer op zichzelf leven, en het verminderen van echte sociale contacten. Het is uiteraard wel duidelijk dat de traditionele groepen waarbinnen zich vroeger een belangrijk deel van het sociale leven afspeelde (gezin, familie) veel minder vanzelfsprekend zijn. Het kleiner worden van huishoudens heeft eveneens gevolgen voor de toeristisch-recreatieve sector. De keuzevrijheid met betrekking tot de vrije tijd wordt in zekere zin vergroot doordat minder rekening gehouden hoeft te worden met bijvoorbeeld kinderen en schoolvakanties. Een gevolg hiervan is onder andere een individualistischer vrijetijdspatroon. Tegelijkertijd is er echter een toenemende belangstelling voor groepsactiviteiten en zogenaamde meergeneratiesuitjes. Naast de eigen familie (bijvoorbeeld tijdens een vakantie in een reüniebungalow ) zoekt men naar andere, minder traditionele, groepsverbanden om de vrije tijd mee door te brengen. Deze zoekt men voornamelijk op basis van gedeelde interesses deel 1 Trends 1. Demografi sche ontwikkelingen 2. Economische ontwikkelingen 3. Technologische ontwikkelingen 4. Ecologische ontwikkelingen 5. Sociaal-culturele ontwikkelingen 6. Politieke ontwikkelingen 7. Kwalitatieve ontwikkelingen deel 2 Vrijetijdsgedrag en vakanties 8. Vrijetijdsgedrag van Nederlanders 9. Het vakantiegedrag van Nederlanders in Inkomend toerisme 11. Internationaal toerisme deel 3 Domeinen 12. Horecasector (drank-, spijs- en maaltijd-verstrekkers, hotels en bed & breakfastsector) 13. Verblijfsrecreatie (bungalow-, kampeer- en groepsaccommodatiesector) 14. Waterrecreatiesector 15. Reis- en vervoersector 16. Attractiepuntensector 17. Culturele sector 18. Sportsector 19. Evenementensector 20. Retail Tot zover de belangrijkste feitelijke ontwikkelingen en de gevolgen daarvan op de vrijetijdssector. In een tweede artikel gaat Walter Wildhagen in op enkele opvallende trends en op welke wijze de sector daarop inspeelt. In een derde artikel beschrijft Rob Dirven het vakantiegedrag van de Nederlanders in nritmagazine 9

Presentatie toeristische cijfers 2006 Juni Margot Tempelman

Presentatie toeristische cijfers 2006 Juni Margot Tempelman Presentatie toeristische cijfers 2006 Juni 2007 Margot Tempelman Kenniscentrum bij HZ KC vanaf 1 september 2006 bij Hogeschool Zeeland Trendrapport en Trendkrant ook in 2007 uitgegeven Continuïteit van

Nadere informatie

Vakantiegedrag. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Factoren die van invloed zijn op vakantiegedrag. Wat is vakantiegedrag?

Vakantiegedrag. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Factoren die van invloed zijn op vakantiegedrag. Wat is vakantiegedrag? Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over vakantiegedrag van mensen. Het maakt je duidelijk waarom mensen met vakantie gaan en hoe de keuze voor een vakantie tot stand komt. Wat wordt er van jou

Nadere informatie

Aanleiding & doelstelling

Aanleiding & doelstelling Aanleiding & doelstelling De Nederlandse vakantiemarkt is sterk ontwikkeld: Nederland behoort tot de meest reislustige landen van Europa Een aantal belangrijke kengetallen is de laatste jaren vrij stabiel

Nadere informatie

Dordrecht in de Atlas 2013

Dordrecht in de Atlas 2013 in de Atlas Een aantrekkelijke stad om in te wonen, maar sociaaleconomisch kwetsbaar Inhoud:. Conclusies. Positie van. Bevolking. Wonen. De Atlas voor gemeenten wordt jaarlijks gepubliceerd. In mei is

Nadere informatie

Voor het eerst neemt vrije tijd niet meer af

Voor het eerst neemt vrije tijd niet meer af Voor het eerst neemt vrije tijd niet meer af Hoe gaan Nederlanders met hun tijd om? vraagt het Sociaal en Cultureel Planbureau zich af in het laatste rapport over het vijfjaarlijkse Tijdsbestedingsonderzoek.

Nadere informatie

Toeristische visie Regio Alkmaar. Regioavond in het teken van ambities en dromen

Toeristische visie Regio Alkmaar. Regioavond in het teken van ambities en dromen Toeristische visie Regio Alkmaar Regioavond in het teken van ambities en dromen Programma 1. Inleiding: doel en proces (10 minuten) 2. Workshop dromen en ambities (1,5 uur) Presentatie Trends en ontwikkelingen

Nadere informatie

Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020

Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020 4 nritmagazine Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020 Door: Irene Viergever Hoe ziet de Nederlandse vakantiemarkt er over 10 jaar uit? Welke ontwikkelingen zien we in de reismarkt en hoe denkt de

Nadere informatie

De Nederlandse vakantiemarkt Trends & verwachting. Vakantiebeurs 12 januari 2016 Ad Schalekamp & Kees van der Most

De Nederlandse vakantiemarkt Trends & verwachting. Vakantiebeurs 12 januari 2016 Ad Schalekamp & Kees van der Most De Nederlandse vakantiemarkt Trends & verwachting Vakantiebeurs 12 januari 2016 Ad Schalekamp & Kees van der Most Over NBTC-NIPO Research Wij zijn een full service onderzoeksbureau op het gebied van vakantie,

Nadere informatie

Meer volk op het erf, Hoe doe je dat? (slot) Janneke Kuysters 21 maart 2012

Meer volk op het erf, Hoe doe je dat? (slot) Janneke Kuysters 21 maart 2012 Meer volk op het erf, Hoe doe je dat? (slot) Janneke Kuysters 21 maart 2012 Vraagje. Wat waren volgens jou de belangrijkste marktontwikkelingen? En wat heb je daar mee gedaan? Trends 2011/ 2012 Trends

Nadere informatie

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten Huishoudensprognose 26 2: belangrijkste uitkomsten Elma van Agtmaal-Wobma en Coen van Duin Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 26 tot 8,1 miljoen in 23. Daarna

Nadere informatie

PERSBERICHT. Armoedesignalement 2013: Sterke groei armoede in 2012, maar afzwakking verwacht ONDER EMBARGO TOT DINSDAG 3 DECEMBER 2013, 00:01 UUR

PERSBERICHT. Armoedesignalement 2013: Sterke groei armoede in 2012, maar afzwakking verwacht ONDER EMBARGO TOT DINSDAG 3 DECEMBER 2013, 00:01 UUR PERSBERICHT ONDER EMBARGO TOT DINSDAG 3 DECEMBER 2013, 00:01 UUR Inlichtingen bij Dr. P.H. van Mulligen persdienst@cbs.nl T 070 3374444 Dr. J.C. Vrooman c. vrooman@scp.nl T 070 3407846 of Dr. S.J.M. Hoff

Nadere informatie

Dagrecreatie en verblijf in Overijssel (binnenlands) Feiten & cijfers

Dagrecreatie en verblijf in Overijssel (binnenlands) Feiten & cijfers Dagrecreatie en verblijf in Overijssel (binnenlands) Feiten & cijfers 2009-2014 Inleiding Deze rapportage geeft meer inzicht in de ontwikkelingen in de Overijsselse vrijetijdssector. In het bijzonder wordt

Nadere informatie

Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025

Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025 Persbericht PB13 062 1 oktober 2013 9:30 uur Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025 Tussen 2012 en 2025 groeit de bevolking van Nederland met rond 650 duizend tot 17,4 miljoen

Nadere informatie

Nederlander minder op vakantie in 2010

Nederlander minder op vakantie in 2010 Vakantieparticipatie De vakantieparticipatie geeft het percentage van de Nederlandse bevolking weer dat in het onderzoeksjaar minstens één keer op vakantie is geweest. In de vorige eeuw is de vakantieparticipatie,

Nadere informatie

Zicht op de markt. Presentatie t.b.v. RECRON-congres: Een nieuwe toekomst voor kampeer- en bungalowbedrijven

Zicht op de markt. Presentatie t.b.v. RECRON-congres: Een nieuwe toekomst voor kampeer- en bungalowbedrijven Zicht op de markt Presentatie t.b.v. RECRON-congres: Een nieuwe toekomst voor kampeer- en bungalowbedrijven NBTC-NIPO Research Kees van der Most 23 september 2014 Inhoud presentatie 1. STAND VAN ZAKEN

Nadere informatie

Ondanks crisis toch toename van aantal vakanties

Ondanks crisis toch toename van aantal vakanties Ondanks crisis toch toename van aantal vakanties Vakanties van Nederlanders in 2009 Door: Rob Dirven Voor de beschrijving van de vakantiebesteding van de Nederlandse bevolking is in het Trendrapport toerisme,

Nadere informatie

Overzichtsrapport SER Gelderland

Overzichtsrapport SER Gelderland Overzichtsrapport SER Gelderland Bevolking en participatie In opdracht van SER Gelderland September 2008 Drs. J.D. Gardenier L.T. Schudde CAB Martinikerkhof 30 9712 JH Groningen 050-3115113 cab@cabgroningen.nl

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-085 18 december 2008 9.30 uur Bevolking groeit tot 17,5 miljoen in 2038 Nog 1 miljoen inwoners erbij, inwonertal zal harder groeien dan eerder gedacht

Nadere informatie

Actualisatie toerisme en recreatie. Natuur- en recreatieplan Westfriesland

Actualisatie toerisme en recreatie. Natuur- en recreatieplan Westfriesland Actualisatie toerisme en recreatie Natuur- en recreatieplan Westfriesland Programma Doel: (Toekomstige) kracht van het gebied in beeld krijgen Start (13.00) Welkom en toelichting natuur- en recreatieplan

Nadere informatie

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen Carel Harmsen en Joop Garssen Terwijl het aantal huishoudens met kinderen in de afgelopen vijf jaar vrijwel constant bleef, is het aantal eenouderhuishoudens sterk toegenomen. Vooral onder Turken en Marokkanen

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Deventer 2015

Bevolkingsprognose Deventer 2015 Bevolkingsprognose Deventer 2015 Aantallen en samenstelling van bevolking en huishoudens Augustus 2015 augustus 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 0570 693298 Mail

Nadere informatie

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010 FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage

Nadere informatie

Bijlage 2 Inventarisatie trends

Bijlage 2 Inventarisatie trends Bijlage 2 Inventarisatie trends In de motie van de Raad wordt gevraagd de belangrijkste trends en de impact daarvan op de Utrechtse Heuvelrug te beschrijven. Hieronder wordt dit verder uitgewerkt. Trends

Nadere informatie

Het toeristisch klimaat Reizen op grote voet 2008

Het toeristisch klimaat Reizen op grote voet 2008 Het toeristisch klimaat Reizen op grote voet 2008 Paul Peeters Lector duurzaam vervoer & toerisme, NHTV Breda Vrijetijdsstudiedag Duurzaamheid: niet denken maar doen Etten-Leur, 05-11-2009 Uw vakantievoetafdruk

Nadere informatie

PERSBERICHT. Armoedesignalement 2014: Armoede in 2013 toegenomen, maar piek lijkt bereikt. Den Haag, 18 december 2014

PERSBERICHT. Armoedesignalement 2014: Armoede in 2013 toegenomen, maar piek lijkt bereikt. Den Haag, 18 december 2014 Inlichtingen bij PERSBERICHT Dr. J.C. Vrooman c. vrooman@scp.nl T 070 3407846 Dr. P.H. van Mulligen persdienst@cbs.nl T 070 3374444 Armoedesignalement 2014: Armoede in 2013 toegenomen, maar piek lijkt

Nadere informatie

TRENDANALYSE EN METHODEVERANTWOORDING

TRENDANALYSE EN METHODEVERANTWOORDING TRENDANALYSE EN METHODEVERANTWOORDING Hotelgasten en overnachtingen Het aantal hotelovernachtingen blijft toenemen in Amsterdam: in de eerste tien maanden van is % meer overnachtingen geregistreerd dan

Nadere informatie

Nationaal. Inhoud. Hoe houdt het (openbare) zwembad het hoofd boven water. Plaatsbepaling en kader Feiten en gegevens Trends en ontwikkelingen

Nationaal. Inhoud. Hoe houdt het (openbare) zwembad het hoofd boven water. Plaatsbepaling en kader Feiten en gegevens Trends en ontwikkelingen Nationaal Zwembadcongres 2008 Hoe houdt het (openbare) zwembad het hoofd boven water John Teunissen, 13 november 2008 Inhoud Plaatsbepaling en kader Feiten en gegevens Trends en ontwikkelingen Verwachtingen

Nadere informatie

Arbeidsmarktontwikkelingen 2016

Arbeidsmarktontwikkelingen 2016 - Arbeidsmarktontwikkelingen 2016 Factsheet maart 2017 Het aantal banen van werknemers en zelfstandigen in Amsterdam nam het afgelopen jaar toe met bijna 14.000 tot bijna 524.000 banen, een groei van bijna

Nadere informatie

Vergrijzing, verkleuring en individualisering. Voor wie verstandig handelt!

Vergrijzing, verkleuring en individualisering. Voor wie verstandig handelt! Vergrijzing, verkleuring en individualisering Trendsamenvatting Naam Definitie Scope Conclusies Invloed Impact Bronnen Vergrijzing, verkleuring en individualisering De wereldbevolking neemt toe, waarbij

Nadere informatie

Informatie 10 januari 2015

Informatie 10 januari 2015 Informatie 10 januari 2015 ARMOEDE: FEITEN EN CIJFERS ARMOEDE WERELDWIJD Wereldwijd leven ongeveer 1,2 miljard mensen in absolute armoede leven: zij beschikken niet over basisbehoeften zoals schoon drinkwater,

Nadere informatie

Analyse van de markt voor (bestaande) huurwoningen in de Gemeente Steenwijkerland

Analyse van de markt voor (bestaande) huurwoningen in de Gemeente Steenwijkerland Analyse van de markt voor (bestaande) huurwoningen in de Gemeente Steenwijkerland drs. J.E. den Ouden 1-11-2013 Bevolking De gemeente Steenwijkerland telt momenteel circa 43.400 inwoners. Het inwonertal

Nadere informatie

Pensioenaanspraken in beeld

Pensioenaanspraken in beeld Pensioenaanspraken in beeld Deel 2: aanspraken naar herkomst, sociaaleconomische categorie en type Deel 2: huishouden Elisabeth Eenkhoorn, Annelie Hakkenes-Tuinman en Marije van de Grift De pensioenopbouw

Nadere informatie

Feiten & cijfers Salland Regiomonitor 2014

Feiten & cijfers Salland Regiomonitor 2014 Feiten & cijfers Salland Regiomonitor 2014 Regiomonitor Welke cijfers? De B s Naamsbekendheid en imago Dagrecreatie Verblijfsrecreatie Werkgelegenheid Naamsbekendheid Spontane bekendheid Welke toeristische

Nadere informatie

Kerncijfers toerisme Zeeland 2014

Kerncijfers toerisme Zeeland 2014 Kerncijfers toerisme Zeeland 214 Oriëntatiefase Informatiebronnen tijdens de oriëntatiefase van de se toerist in Zeeland (aantallen zijn gebaseerd op toeristische vakanties) 3 Rechtstreeks bij accommodatieverschaffer

Nadere informatie

Sterkste groei bij werknemers

Sterkste groei bij werknemers In 1994 stagneerde de ontwikkeling van de koopkracht nog. In de daarop volgende jaren nam de koopkracht echter steeds sterker toe: met 1% in 1995 tot 1,5% in 1997. De grootste stijging,,7%, deed zich voor

Nadere informatie

Bijlage III Het risico op financiële armoede

Bijlage III Het risico op financiële armoede Bijlage III Het risico op financiële armoede Zoals aangegeven in hoofdstuk 1 is armoede een veelzijdig begrip. Armoede heeft behalve met inkomen te maken met maatschappelijke participatie, onderwijs, gezondheid,

Nadere informatie

PERSONAL CARE WHITEPAPER JONGERE VROUWEN STAAN MEER OPEN VOOR HET PROBEREN VAN NIEUWE PRODUCTEN 55% VAN NEDERLANDERS

PERSONAL CARE WHITEPAPER JONGERE VROUWEN STAAN MEER OPEN VOOR HET PROBEREN VAN NIEUWE PRODUCTEN 55% VAN NEDERLANDERS WHITEPAPER PERSONAL CARE 55% VAN NEDERLANDERS STAAT OPEN VOOR EEN NIEUWE AANBIEDER OP HET GEBIED VAN PERSOONLIJKE VERZORGING JONGERE VROUWEN STAAN MEER OPEN VOOR HET PROBEREN VAN NIEUWE PRODUCTEN Vrouwen

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB09-068 27 oktober 2009 9.30 uur www.cbs.nl Consument koopt graag via internet Driekwart internetgebruikers koopt online Gemak en flexibiliteit belangrijkste

Nadere informatie

CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen

CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen Het aantal mensen met werk is in de periode februari-april met gemiddeld 2 duizend per maand toegenomen. Vooral jongeren en 45-plussers gingen aan de slag.

Nadere informatie

Huishoudensprognose : ontwikkelingen naar type en grootte

Huishoudensprognose : ontwikkelingen naar type en grootte Huishoudensprognose 5: ontwikkelingen naar type en grootte Andries de Jong Het aantal huishoudens neemt de komende decennia fors toe, van 6,9 miljoen in naar 8, miljoen in 5. Deze groei wordt vooral bepaald

Nadere informatie

Armoedesignalement 2012: Armoede in 2011 sterk toegenomen

Armoedesignalement 2012: Armoede in 2011 sterk toegenomen Inlichtingen bij Dr. J.C. Vrooman c. vrooman@scp.nl T 070 3407846 Dr. P.H. van Mulligen persdienst@cbs.nl T 070 3374444 Armoedesignalement 2012: Armoede in 2011 sterk toegenomen Den Haag, 6 december 2012

Nadere informatie

Alleenstaande moeders op de arbeidsmarkt

Alleenstaande moeders op de arbeidsmarkt s op de arbeidsmarkt Moniek Coumans De arbeidsdeelname van alleenstaande moeders is lager dan die van moeders met een partner. Dit verschil hangt voor een belangrijk deel samen met een oververtegenwoordiging

Nadere informatie

CBS: Voorzichtig herstel arbeidsmarkt in het tweede kwartaal

CBS: Voorzichtig herstel arbeidsmarkt in het tweede kwartaal Persbericht PB14 56 11 9 214 15.3 uur CBS: Voorzichtig herstel arbeidsmarkt in het tweede kwartaal Meer werklozen aan de slag Geen verdere daling aantal banen, lichte groei aantal vacatures Aantal banen

Nadere informatie

Armoede in 2010 niet verminderd, toename verwacht in 2011 en 2012

Armoede in 2010 niet verminderd, toename verwacht in 2011 en 2012 Centraal Bureau voor de Statistiek Sociaal en Cultureel Planbureau Inlichtingen bij ONDER EMBARGO TOT DINSDAG 6 DECEMBER 2011 09:30 UUR Prof. dr. J.J. Latten persdienst@cbs.nl T 070 337 4444 Dr. J.C. Vrooman

Nadere informatie

Atlas voor gemeenten 2013: de positie van Utrecht. notitie van Onderzoek.

Atlas voor gemeenten 2013: de positie van Utrecht. notitie van Onderzoek. Atlas voor gemeenten 2013: de positie van Utrecht notitie van Onderzoek www.onderzoek.utrecht.nl mei 2013 Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl internet

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-247 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Artikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas

Artikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas Artikelen Huishoudensprognose 2 25: belangrijkste uitkomsten Maarten Alders en Han Nicolaas Het aantal huishoudens neemt de komende jaren toe, van 7,1 miljoen in 25 tot 8,1 miljoen in 25. Dit blijkt uit

Nadere informatie

Artikelen. Huishoudensprognose : uitkomsten. Coen van Duin en Suzanne Loozen

Artikelen. Huishoudensprognose : uitkomsten. Coen van Duin en Suzanne Loozen Artikelen Huishoudensprognose 28 2: uitkomsten Coen van Duin en Suzanne Loozen Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 28 tot 8,3 miljoen in 239. Daarna zal het aantal

Nadere informatie

Economische monitor. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 7 e editie. Opzet en inhoud

Economische monitor. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 7 e editie. Opzet en inhoud 7 e editie Economische monitor Voorne PutteN Opzet en inhoud Deze factsheet is de zevende editie van de Economische Monitor en presenteert recente economische ontwikkelingen van als regio en de vier gemeenten.

Nadere informatie

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009 FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 29 Groei van werkloosheid onder zet door! In het 2 e kwartaal van 29 groeide de werkloosheid onder (niet-westers)

Nadere informatie

Woningmarktrapport 4e kwartaal 2015. Gemeente Amsterdam

Woningmarktrapport 4e kwartaal 2015. Gemeente Amsterdam Woningmarktrapport 4e kwartaal 215 Gemeente Amsterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 3 Aantal verkocht 25 2 15 1 5 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 1e kwartaal

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-246 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Uit huis gaan van jongeren

Uit huis gaan van jongeren Arie de Graaf en Suzanne Loozen Jaarlijks verlaten bijna een kwart miljoen jongeren het ouderlijk huis. Een klein deel van hen is al vóór de achttiende verjaardag uit huis gegaan. De meeste jongeren gaan

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-248 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Huishoudens,

Huishoudens, Indicator 24 januari 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De relatief sterkste groei van

Nadere informatie

Hoofdstuk 24 Financiële situatie

Hoofdstuk 24 Financiële situatie Hoofdstuk 24 Financiële situatie Samenvatting De gemeente voert diverse inkomensondersteunende maatregelen uit die bedoeld zijn voor huishoudens met een lager inkomen. Zes op de tien Leidenaren zijn bekend

Nadere informatie

Feiten & cijfers Hanzesteden Regiomonitor 2014

Feiten & cijfers Hanzesteden Regiomonitor 2014 Feiten & cijfers Hanzesteden Regiomonitor 2014 Regiomonitor Welke cijfers? De B s Naamsbekendheid en imago Dagrecreatie Verblijfsrecreatie Werkgelegenheid Naamsbekendheid Spontane en geholpen bekendheid

Nadere informatie

Afhankelijk van een uitkering in Nederland

Afhankelijk van een uitkering in Nederland Afhankelijk van een uitkering in Nederland Harry Bierings en Wim Bos In waren 1,6 miljoen huishoudens voor hun inkomen afhankelijk van een uitkering. Dit is ruim een vijfde van alle huishoudens in Nederland.

Nadere informatie

Consumentenvertrouwen in Amsterdam

Consumentenvertrouwen in Amsterdam Consumentenvertrouwen in Amsterdam Projectnummer: 12059-2 In opdracht van: nvt drs. Idske de Jong Merel van der Wouden MSc drs. Carine van Oosteren Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658 1012 GL Amsterdam

Nadere informatie

11. Stijgende inkomens

11. Stijgende inkomens 11. Stijgende inkomens Tussen 1998 en 2000 is het gemiddelde inkomen van niet-westers allochtone huishoudens sterker toegenomen dan dat van autochtone huishoudens. De niet-westerse huishoudens hadden in

Nadere informatie

Arbeidsdeelname van paren

Arbeidsdeelname van paren Arbeidsdeelname van paren Johan van der Valk De combinatie van een voltijdbaan met een is het meest populair bij paren, met name bij paren boven de dertig. Ruim 4 procent van de paren combineerde in 24

Nadere informatie

Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar

Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar Maart 215 stijgt naar 91 punten Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar De is in het eerste kwartaal van 215 gestegen van 88 naar 91 punten. Veel huishoudens kijken positiever vooruit en verwachten

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-243 Datum Juli 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O Research

Nadere informatie

Demografische gegevens ouderen

Demografische gegevens ouderen In dit hoofdstuk worden de demografische gegevens van de doelgroep ouderen beschreven. We spreken hier van ouderen indien personen 55 jaar of ouder zijn. Dit omdat gezondheidsproblemen met name vanaf die

Nadere informatie

Woningmarktrapport 3e kwartaal 2015. Gemeente Rotterdam

Woningmarktrapport 3e kwartaal 2015. Gemeente Rotterdam Woningmarktrapport 3e kwartaal 215 Gemeente Rotterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 9 Aantal verkocht 8 7 6 5 4 3 2 1 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e kwartaal

Nadere informatie

Toerisme en recreatie

Toerisme en recreatie Hoofdstuk 8 Toerisme en recreatie 8.1 Inleiding Toerisme en recreatie zijn belangrijke sectoren in een stad als. Mensen uit binnen- en buitenland bezoeken de stad om de historische sfeer te proeven, een

Nadere informatie

Consumentenvertrouwen in Amsterdam

Consumentenvertrouwen in Amsterdam Consumentenvertrouwen in Amsterdam Hoe wordt het vakantiegeld dit jaar besteed? In opdracht van: Het Parool Projectnummer: 14054-2 Carine van Oosteren Merel van der Wouden Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal

Nadere informatie

Zekerheden over een onzeker land

Zekerheden over een onzeker land Zekerheden over een onzeker land Parijs, 27 januari 2012 Paul Schnabel Universiteit Utrecht Demografische feiten 2012-2020 Bevolking 17 miljoen (plus 0,5 miljoen) Jonger dan 20 jaar 3,7 miljoen (min 0,2

Nadere informatie

fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe Aantal senioren sterk gestegen Aantal 65-plussers in Fryslân, /2012

fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe  Aantal senioren sterk gestegen Aantal 65-plussers in Fryslân, /2012 Vergrijzing in Fryslân fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe In Fryslân wonen op 1 januari 2011 647.282 inwoners. De Friese bevolking groeit nog jaarlijks. Sinds 2000 is het aantal inwoners toegenomen

Nadere informatie

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Onderzoek

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Onderzoek Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Onderzoek Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren

Nadere informatie

Factsheet. Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam 2014. Werkloosheid stijgt naar 24% Definities. Nummer 6 juni 2014

Factsheet. Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam 2014. Werkloosheid stijgt naar 24% Definities. Nummer 6 juni 2014 Nummer 6 juni 2014 Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam 2014 Factsheet Ondanks eerste tekenen dat de economie weer aantrekt blijft de werkloosheid. Negen procent van de Amsterdamse beroepsbevolking is werkloos

Nadere informatie

VERTROUWEN IN MEDIA IN NEDERLAND. September 2017

VERTROUWEN IN MEDIA IN NEDERLAND. September 2017 VERTROUWEN IN MEDIA IN NEDERLAND September 2017 INTRODUCTIE Het vertrouwen in overheden, bedrijfsleven, media en NGO s daalt wereldwijd (bron: Edelman Trust barometer), eigenlijk al sinds de recessie in

Nadere informatie

Toeristisch bezoek aan Dordrecht

Toeristisch bezoek aan Dordrecht Toeristisch bezoek aan Dordrecht Besteding van toeristische bezoekers groeit naar meer dan 100 miljoen In 2010 zorgde het toeristisch bezoek in Dordrecht voor een economische spin-off van ruim 73 miljoen.

Nadere informatie

Samenvatting Twente Index 2016

Samenvatting Twente Index 2016 Samenvatting Twente Index 2016 Kijk voor regionale en lokale data op www.twenteindex.nl INLEIDING De Twente Index wordt door Kennispunt Twente samengesteld in opdracht van de Twente Board. De Board wil

Nadere informatie

Nieuwe verbindingen. Inspiratie voor innovatie. Van Kenniscreatie naar Kenniscirculatie. Peter Koudstaal 3 juni 2010

Nieuwe verbindingen. Inspiratie voor innovatie. Van Kenniscreatie naar Kenniscirculatie. Peter Koudstaal 3 juni 2010 Nieuwe verbindingen Inspiratie voor innovatie Van Kenniscreatie naar Kenniscirculatie Peter Koudstaal 3 juni 2010 2 Inhoud 1. Hoe behoeften leiden tot nieuwe verbindingen 2. Aan de slag met nieuwe verbindingen

Nadere informatie

Project CARMATOP: succesvolle samenwerking met Nederlandse reisbranche

Project CARMATOP: succesvolle samenwerking met Nederlandse reisbranche Changes in Tourism Vakantiebeurs 2015 Project CARMATOP: succesvolle samenwerking met Nederlandse reisbranche Eke Eijgelaar, Rob Bongaerts, Christa Barten, Harald Buijtendijk, Jeroen Klijs, Jeroen Nawijn,

Nadere informatie

De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 2011: een samenvatting

De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 2011: een samenvatting De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 211: een samenvatting Onderzoek en Statistiek Gooitske Marsman Februari 212 In deze notitie staat een samenvatting van De bevolkingsprognose-

Nadere informatie

De bevolkingsontwikkeling Van Winterswijk

De bevolkingsontwikkeling Van Winterswijk De bevolkingsontwikkeling Van Winterswijk Een krimpscenario deel 2 Een vervolg op het krimpscenario d.d. November 2006 Jan Heutink,Jan Nijhuis, Henk Tolsma Auteurs : Jan Heutink, Henk Tolsma Winterswijk

Nadere informatie

De inkomensverdeling van ouderen internationaal vergeleken

De inkomensverdeling van ouderen internationaal vergeleken Bron: K. Caminada & K. Goudswaard (2017), De inkomensverdeling van ouderen internationaal vergeleken, Geron Tijdschrift over ouder worden & maatschappij jaargang 19, nummer 3: 10-13. De inkomensverdeling

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O Research

Nadere informatie

solidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd?

solidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd? Bijdrage prof. dr. Kees Goudswaard / 49 Financiering van de AOW: solidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd? Deze vraag staat centraal in de bij drage van bijzonder hoogleraar Sociale zekerheid prof.

Nadere informatie

Statistisch Bulletin. Jaargang

Statistisch Bulletin. Jaargang Statistisch Bulletin Jaargang 72 2016 43 27 oktober 2016 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 Werkloosheid daalt verder 3 Werkloze beroepsbevolking (38) 4 2. Bevolking 5 I. Bevolking, stand en dynamiek

Nadere informatie

Macro-economische Ontwikkelingen

Macro-economische Ontwikkelingen Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 1 Bijlage II Overall conclusie De Nederlandse economie groeit naar verwachting met 1¾% in 1 en met 1½% in 11. De toename van het bbp komt bijna volledig voor

Nadere informatie

WHITEPAPER HOME DECO VROUWEN TOT 35 ZIJN VOORLOPERS OP HET GEBIED 66% VAN NEDERLANDERS STAAT OPEN

WHITEPAPER HOME DECO VROUWEN TOT 35 ZIJN VOORLOPERS OP HET GEBIED 66% VAN NEDERLANDERS STAAT OPEN WHITEPAPER HOME DECO 66% VAN NEDERLANDERS STAAT OPEN VOOR VROUWEN TOT 35 ZIJN VOORLOPERS OP HET GEBIED VAN Nederlanders houden zich graag bezig met het inrichten van hun huis. Vrouwen hebben meer interesse

Nadere informatie

December 2014 Betalen aan de kassa 2013

December 2014 Betalen aan de kassa 2013 December 2014 Betalen aan de kassa 2013 Betalen aan de kassa 2013 Betalen aan de kassa 2013 Uitkomsten DNB/Betaalvereniging Nederland onderzoek naar het gebruik van contant geld en de pinpas in Nederland

Nadere informatie

Langzaam maar zeker zijn ook de gevolgen van de economische krimp voor de arbeidsmarkt zichtbaar

Langzaam maar zeker zijn ook de gevolgen van de economische krimp voor de arbeidsmarkt zichtbaar In de vorige nieuwsbrief in september is geprobeerd een antwoord te geven op de vraag: wat is de invloed van de economische situatie op de arbeidsmarkt? Het antwoord op deze vraag was niet geheel eenduidig.

Nadere informatie

De integratie van Antillianen in Nederland. Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden

De integratie van Antillianen in Nederland. Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden De integratie van Antillianen in Nederland Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden De integratie van Antillianen in Nederland Willem Huijnk - Wetenschappelijk onderzoeker

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking

Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking Dienst Ruimtelijke Ordening Fact sheet nummer 7 november 2006 Demografische ontwikkelingen in 2005: emigratie stopt groei Amsterdamse bevolking Na een aantal jaren van groei is door een toenemend vertrek

Nadere informatie

in het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013

in het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 in het kort OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 OFED Arbeidsmarktmonitor elektrotechnische detailhandel 2013 in het kort 2 Mei 2013 Onderzoek en rapportage a-advies In opdracht

Nadere informatie

Bevolkingsprognose van Amersfoort 2013-2030 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 2013

Bevolkingsprognose van Amersfoort 2013-2030 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 2013 Bevolkingsprognose van Amersfoort 213-23 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 213 In april verwacht Amersfoort haar 15.ste inwoner te mogen begroeten. Ondanks de recessie in de

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof

Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

De Staat van de Stad Amsterdam V. Ontwikkelingen in participatie en leefsituatie

De Staat van de Stad Amsterdam V. Ontwikkelingen in participatie en leefsituatie De Staat van de Stad Amsterdam V Ontwikkelingen in participatie en leefsituatie Kernpunten 10 jaar Staat van de Stad Gemiddelde leefsituatiescore naar herkomstgroepen, 2000, 2002, 2004, 2006 en 2008 108

Nadere informatie

Nederland MarketScan 2011

Nederland MarketScan 2011 Nederland MarketScan 2011 NBTC Research Leidschendam Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen Het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) is dé marketing- en promotieorganisatie van Nederland.

Nadere informatie

Crisismonitor Drechtsteden augustus 2010 (cijfers tot en met juni 2010)

Crisismonitor Drechtsteden augustus 2010 (cijfers tot en met juni 2010) Crisismonitor Drechtsteden augustus 2010 (cijfers tot en met juni 2010) Uit de landelijke pers: Economie groet met 2,1% Voorzichtig herstel aantal banen Herstel uitzendmarkt Werkloosheid blijft afnemen

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-245 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Statistisch Bulletin. Jaargang 71 2015 17

Statistisch Bulletin. Jaargang 71 2015 17 Statistisch Bulletin Jaargang 71 2015 17 23 april 2015 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 CBS: Meer mensen aan het werk, vooral jongeren 3 Werkloze beroepsbevolking 4 2. Inkomen en bestedingen 5 Vertrouwen

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie