Inhoud. deel i spoedeisende zorg 33. Redactie en lijst van auteurs 26. Voorwoord 31

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. deel i spoedeisende zorg 33. Redactie en lijst van auteurs 26. Voorwoord 31"

Transcriptie

1 Inhoud Redactie en lijst van auteurs 26 Voorwoord 31 deel i spoedeisende zorg 33 1 Het acuut zieke kind 35 C.M.P. Buysse, E.N. de Jager, M. de Hoog 1.1 Inleiding A = airway (luchtwegen) B = breathing (ademhaling) Ademarbeid Effectiviteit van de ademarbeid: gaat er lucht in en uit de longen? Hoe goed is de gaswisseling? Systemische effecten van een insufficiënte ademhaling C = circulatie Systemische effecten van circulatoire insufficiëntie D = disability Bewustzijnsniveau E = exposure G = glucose Samenvatting 39 2 Resuscitatie van een pasgeborene 40 A.H.L.C. van Kaam 2.1 Richtlijnen voor resuscitatie van een pasgeborene 40 3 Basic life support bij kinderen en advanced pediatric life support 42 J.K.W. Kieboom, N.M. Turner 3.1 Inleiding Advanced pediatric life support (apls) Opheffen van een luchtwegobstructie Volgorde van handelen bij circulatiestilstand Niet-schokbaar ritme: circulatiestilstand met asystolie of Polsloze Electrische Activiteit 45 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

2 6 Compendium kindergeneeskunde Schokbaar ritme: circulatiestilstand met ventrikelfibrilleren of ventrikeltachycardie Shock 49 J.A. Hazelzet 4.1 Definitie Symptomen Pathofysiologie Hart Weerstandscircuit Capillair bed Veneus stelsel Bloedvolume Classificatie Monitoring Behandeling Optimaal circulerend bloedvolume Optimale pompfunctie van het hart Optimale ventilatie en oxygenatie Ondersteunende behandeling Anafylactische shock Belangrijkste allergenen Symptomen Behandeling 55 5 Acute hartritmestoornissen 57 M. van Osch-Gevers, M. de Hoog 5.1 Tachycardieën Sinustachycardie Supraventriculaire tachycardie Breedcomplextachycardie Ventrikelfibrilleren (vf) Bradycardieën Sinusbradycardie Sicksinussyndroom av-blok Ademhalingsinsufficiëntie 64 K.F.M. Joosten, A.P.M. Duyndam 6.1 Definitie Etiologie Symptomen Gaswisseling: begrippen Diagnostiek Behandeling Beademing 66 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

3 Inhoud 7 7 Inspiratoire stridor 68 K.F.M. Joosten 7.1 Laryngitis subglottica en laryngotracheobronchitis Epiglottitis Aspiratie van corpus alienum 69 8 Acute astma-aanval 70 M. de Hoog, C.M.P. Buysse 9 Status epilepticus 72 M. de Hoog, K.F.M. Joosten 10 Coma en intracraniële drukverhoging 74 M. de Hoog 10.1 Coma Acute maatregelen Etiologie Symptomen Diagnostiek Prognose Intracraniële drukverhoging Etiologie Symptomatologie Behandeling Verdrinking 7 8 J.K.W. Kieboom 11.1 Definitie Pathofysiologie Risicofactoren Symptomen Behandeling Vergiftiging 8 3 C.M.P. Buysse, H.A. Moll 12.1 Inleiding Vragen bij eerste screening Lichamelijk onderzoek Verdere evaluatie Aanvullend onderzoek (mag niet onnodig vertragend werken!) Behandeling Alcoholintoxicatie Hypo- en hyperthermie 89 J.A. Hazelzet 13.1 Hypothermie Lokale bevriezing Algemene hypothermie 89 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

4 8 Compendium kindergeneeskunde 13.2 Hyperthermie Ernstige hyperthermie Maligne hyperthermie Apparent life threatening event 92 K.F.M. Joosten 14.1 Inleiding Etiologie Anamnese Lichamelijk onderzoek Diagnostiek Behandeling 9 4 deel ii algemene onderwerpen Verrichtingen 9 9 P.C.J. de Laat, G. Derksen-Lubsen, R.R. de Krijger 15.1 Maten Pijnstilling en sedatie Richtlijnen voor desinfectie Lumbaalpunctie Liquorpunctie uit ventrikelreservoir Arteriaradialiskatheter Arteria-umbilicaliskatheter Vena-umbilicaliskatheter Pleurapunctie Pneumothoraxdrainage Spoedbehandeling van een spanningspneumothorax Plaatsen van definitieve thoraxdrain Arteriepunctie Maagsonde, duodenumsonde, maagspoelen, percutane enteroscopische gastrostomie, MicKey-button Maagsonde, duodenumsonde Maagspoelen peg-katheter (percutane endoscopische gastrostomie) Wisselen MicKey-ballonkatheter Blaaspunctie bij kinderen jonger dan 3 jaar Blaaskatheterisatie Beenmergpunctie Botnaald Beenmergbiopsie Implanteerbaar intraveneus toedieningssysteem (Port-a-cath 1, pac) Algemeen Aanprikken Onderhoud Bloed afnemen Bolusinjectie Infuus BSL - ALG_BK_2KZM r4_

5 Inhoud Obstructie Huidbiopsie Intubatie Weefselonderzoek Inleiding Cytologie Histologie Speciale technieken Voeding en diëtetiek H.S.A. Heymans, M.E. Dijsselhof 16.1 Inleiding Voeding van de gezonde zuigeling Borstvoeding/kunstmatige zuigelingenvoeding Voordelen van moedermelk Samenstelling van moedermelk Uitscheiding van geneesmiddelen in moedermelk Besmetting van moedermelk Verontreiniging van moedermelk Suppletie bij borstvoeding Volledige kunstmatige zuigelingenvoeding Bijvoeding Bijzondere kunstmatige zuigelingenvoeding Voeding met een laag lactosegehalte/sojavoeding Voeding op basis van eiwithydrolysaat Alternatieve voeding Voeding voor te vroeg geborenen Richtlijnen goede voeding (Semi-)elementaire voeding Sondevoeding Parenterale voeding Nutritional assessment Acute ondervoeding Chronische ondervoeding Dehydratie en water- en zouthuishouding 1 30 P.C.J. de Laat, J.E. Kist-van Holthe tot Echten 17.1 Inleiding Behandeling van dehydratie Algemene uitgangspunten Algemene strategie Orale behandeling Parenterale behandeling Metabole acidose Algemene opmerkingen 1 36 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

6 10 Compendium kindergeneeskunde 18 Beeldvormende diagnostiek H.C. Holscher 18.1 Inleiding Voorbereiding Conventioneel onderzoek Echografie Computertomografie (ct) Magnetic resonance imaging (mri) Systematische beoordeling Thorax Buikoverzichtsfoto (boz) Skelet Indicaties Evidence-based medicine 1 46 H.A. Moll, G. Derksen-Lubsen 19.1 Frequentie van ziekten Parameters Voorbeelden Voorbeeld risicofactor Voorbeeld behandelingsresultaat Voorbeeld diagnostische test Evidence-based medicine in de praktijk Stellen van een beantwoordbare klinische vraag Critical appraisal van een studie naar een interventie of diagnostische test Handelen bij overlijden 1 52 D.M.C.B. van Zeben-van der Aa, R.R. de Krijger, B.A. Semmekrot, H.M. Oudesluys-Murphy 20.1 De Wet op de lijkbezorging en de nodo-procedure Natuurlijk en niet-natuurlijk Onverwacht en onverklaard Vaststellen doodsoorzaak Procedure obductie Verklaring van natuurlijke dood Toestemming van de nabestaanden Uitvoering Bijzondere situaties Onderzoek en veiligstellen van materiaal bij plotseling onverwacht overlijden Schouwing Postmortale anamnese, (speciële) anamnese, postmortaal pediatrisch, laboratorium- en beeldvormend onderzoek door de kinderarts Postmortaal pathologisch onderzoek/obductie door de patholoog Beleid rond begeleiding ouders 1 57 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

7 Inhoud 11 deel iii infectieziekten en immunologie Vaccinatie R.J.F. Burgmeijer 21.1 Organisatie van vaccinaties bij kinderen in Nederland Vaccinbeheer Vaccinatieschema van het rvp Simultaan vaccineren, intervallen en uitwisselbaarheid van vaccins Inhaalschema s Vaccineren van zieke kinderen Contra-indicaties Bijwerkingen In Nederland geregistreerde vaccins Informatie over vaccins en vaccinaties Virale diagnostiek A.C.T.M. Vossen 22.1 Virale diagnostiek algemeen Materiaal Methoden Koorts en koortssyndromen 1 77 R. Oostenbrink, J. Frenkel 23.1 Definitie koorts Acute koorts Epidemiologie en differentiaaldiagnose Symptoom/klacht Laboratoriumonderzoek Beleid Complicaties Chronische koorts Symptoom/klacht Differentiaaldiagnose Aanvullend onderzoek Diagnose Therapie Complicaties Ziekte van Kawasaki (mucocutaan lymfekliersyndroom) Etiologie Symptomen Diagnostiek Differentiaaldiagnose Complicaties Behandeling Infectieziekten 1 88 N.G. Hartwig, Th.F.W. Wolfs 24.1 Infecties van het centrale zenuwstelsel (czs) 188 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

8 12 Compendium kindergeneeskunde Meningitis (Meningo-)encefalitis Ooginfecties Conjunctivitis Hordeolum Oogverwonding of post-ok Bovenste luchtweginfecties Rinitis Sinusitis Adenoïditis/tonsillitis Otitis media acuta Mastoïditis Epiglottitis Faryngitis Roodvonk (scarlatina) Laryngitis subglottica Lymphadenitis colli Onderste luchtweginfecties Pneumonie Kinkhoest (pertussis) Infecties van het maag-darmkanaal Stomatitis Gastritis Enteritis Infecties van de tractus urogenitalis Vulvovaginitis en fluor vaginalis Urineweginfectie Infecties van het skelet Bacteriële artritis Osteomyelitis Infecties van het hart Endocarditis Pericarditis Myocarditis Koorts en neutropenie Specifieke bacteriële infecties Lyme-ziekte Specifieke parasitaire infecties Toxoplasmose Specifieke virale infecties Waterpokken (varicella) en gordelroos ( herpes zoster) Rodehond (rubella) Mazelen Exanthema subitum (zesde ziekte) Bof (parotitis epidemica) Epstein-barr-virus (mononucleosis infectiosa/ziekte van Pfeiffer) Humaan immunodeficiëntievirus (hiv/aids) Aangifte van infectieziekten 208 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

9 Inhoud Immunodeficiëntie E. de Vries, J.J.M.van Dongen 25.1 Inleiding Recidiverendeinfectiesvandeluchtwegenenhetkno-gebied Failure to thrive Recidiverende pusvormende infecties Ongewone of ongewoon ernstig verlopende infecties Recidiverende infecties met eenzelfde soort pathogeen Auto-immuunziekte of chronisch inflammatoire ziekte; lymfoproliferatie Karakteristieke combinaties van klinische verschijnselen bij bepaalde syndromen Angioneurotisch oedeem deel iv specifieke aandoeningen Longziekten 22 1 J.C. de Jongste 26.1 Longinfecties Bronchiolitis Pneumonie Longtuberculose Pleuravocht Pneumothorax Astma Algemeen Acuut ernstig astma Longfunctieonderzoek Indicaties Piekstroommeter Spirometer, pneumotachograaf ( elektronische spirometer ) Inflammometrie met no-bepaling in expiratielucht (feno) Bepaling van de bronchiale prikkelbaarheid Overige methoden Cystische fibrose 236 H.A.W.M. Tiddens, J.C. Escher, J.C. de Jongste 27.1 Basisdefect Symptomen Differentiaaldiagnose Laboratoriumonderzoek Behandeling Behandeling van de longinfectie Behandeling van de gastro-intestinale verschijnselen Monitoring Complicaties Pneumothorax Hemoptoë 242 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

10 14 Compendium kindergeneeskunde Allergische bronchopulmonale aspergillose Cor pulmonale Distaal intestinaal obstructiesyndroom (dios) cf-gerelateerde leverziekte cf-gerelateerde diabetes mellitus Maag-darm-leverziekten C.M.F. Kneepkens, C.F.M. Gijsbers 28.1 Leverpathologie: ziektebeelden Cholestatische ziekte in de neonatale periode Leverziekten bij oudere zuigelingen en kinderen Acute leverinsufficiëntie Portale hypertensie Leverpathologie: diagnostiek Parameters Diagnostische procedures Maag-darmpathologie: ziektebeelden Malabsorptie Voedselallergie Eosinofiele gastro-intestinale aandoeningen Chronische (geprotraheerde) diarree Buikpijn en functionele gastro-intestinale aandoeningen Obstipatie Chronische inflammatoire darmziekten Gastro-oesofageale refluxziekte en refluxoesofagitis Ulcera van maag en duodenum Maag-darmpathologie: diagnostiek Fecesonderzoek Maagfunctie Exocriene pancreasfunctie Koolhydraat-waterstofademtests Dunnedarmbiopsie Endoscopisch onderzoek Slokdarmonderzoek Rectumonderzoek Allergologie P.L.P. Brand 29.1 Achtergronden Typen allergie Diagnostiek van allergie Preventie van allergie Ziektebeelden Voedselallergie Urticaria en angio-oedeem Allergische rinitis Geneesmiddelenallergie Insectenallergie BSL - ALG_BK_2KZM r4_

11 Inhoud Cardiologie I.M.E. Frohn-Mulder, M. Witsenburg 30.1 Inleiding Evaluatie van het kind met hartgeruis zonder klachten Beleid bij hartgeruis zonder klachten Ecg-interpretatie bij kinderen Hartritme Normaal hartritme Ritme- en geleidingsstoornissen Pathofysiologie Hartfalen Cyanose Aangeboren hartafwijkingen Diagnostiek Behandeling: algemene principes Specifieke behandeling Postoperatieve problemen Verworven hartafwijkingen Nefrologie K. Cransberg, J. van den Hoek 31.1 Glomerulaire filtratiesnelheid Acute nierziekte Prerenale acute nierinsufficiëntie Renale acute nierinsufficiëntie Postrenale acute nierziekte Chronische nierziekte Hypertensie Acute situaties Niet-acute situaties Hypertensie bij pasgeborenen Proteïnurie en nefrotisch syndroom Proteïnurie Nefrotisch syndroom Hematurie en glomerulonefritis Hemolytisch-uremisch syndroom (hus) Tubulusfunctiestoornissen Nefrolithiasis/nefrocalcinose Antenatale pathologie van de urinewegen Urineweginfecties Oncologie M.M. van den Heuvel-Eibrink, W.J.E. Tissing 32.1 Epidemiologie Beschrijving van verschillende vormen van kinderkanker Leukemie Maligne lymfomen Hersentumoren 32 1 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

12 16 Compendium kindergeneeskunde Solide tumoren Diagnostiek bij een kind met kanker Vaststellen en classificatie van het type kanker Stageren Voorbereiding op de behandeling Organisatie van zorg, behandeling en registratie van kinderen met kanker in Nederland Supportive care Langetermijneffecten Hematologie 330 I.M. Appel, A. de Goede-Bolder 33.1 Anemie Anemie met verlaagd aantal reticulocyten: aanmaakstoornis Anemie met verhoogd aantal reticulocyten: acuut bloedverlies/sequestratie in de milt/hemolyse Leukocytose Toename van het aantal neutrofielen: neutrofilie Monocytose Eosinofilie Lymfocytose Leukopenie Trombocytose Trombopenie Idiopathische trombocytopenische purpura (itp) Pancytopenie Aplastische anemie Hemostase Verhoogde bloedingsneiging Stoornissen in de primaire hemostase Stoornissen in de secundaire hemostase: factordeficiënties Veneuze trombose: profylaxe, diagnostiek en behandeling bij kinderen Endocrinologie 344 S.L.S. Drop, D. Mul, A.M. Boot, E.L.T. van den Akker 34.1 Groei Kleine lichaamslengte Grote lichaamslengte Predictie van de volwassen lengte Hypofyseaandoeningen (Pan)hypopituïtarisme Hypofysehyperfunctie Diabetes insipidus Syndrome of inappropriate adh (siadh) Cerebral salt wasting -syndroom Schildklier Hypothyreoïdie Hyperthyreoïdie 358 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

13 Inhoud Thyreotoxische storm of crisis De pasgeborene met een moeder met een auto-immuunziekte van de schildklier Solitaire schildkliernodus Stoornissen in de puberteitsontwikkeling Vroege puberteit (pubertas praecox) Vertraagde puberteit (pubertas tarda) Gonaden Stoornissen in de seksuele differentiatie (ambigue genitaliën) Testis Ovarium Bijnier Bijnierschorsinsufficiëntie Acute bijnierinsufficiëntie Bijnierinsufficiëntie in samenhang met glucocorticoïdbehandeling Bijnierschorshyperfunctie (hyperadrenalisme) Bijniermerghyperfunctie (feochromocytoom) Parathyroïd, vitamine D en calcium Hypoparathyreoïdie Hypocalciëmie Hyperparathyreoïdie Hypercalciëmie Rachitis Osteoporose Referentiewaarden Endocriene functietests Hypofysevoorkwab Hypofyseachterkwab Schildklier Bijschildklier Bijnier Testes Ovaria en uterus Diabetes mellitus 394 H.J. Aanstoot, D. Mul, H.J. Veeze 35.1 Definitie Diagnose en classificatie Presentatie en symptomen Lichamelijk onderzoek en laboratoriumdiagnostiek Diabetische ketoacidose (dka) Pathofysiologie Behandeling Algemene complicaties en hersenoedeem Subcutane insulinebehandeling Insulineresorptie en -werking Soorten insuline Toediening van insuline 405 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

14 18 Compendium kindergeneeskunde 35.7 Principe van insulinebehandeling Insuline-injecties Dagelijkse insulinedosering Insulinebehandeling met subcutane pomp Continue glucosesensor Overwegingen ten aanzien van diagnose, opname en verdere beleid Hypoglykemie Operaties, ingrepen en diabetes Algemene adviezen Kleine ingrepen Grote ingrepen Type-2-diabetes mellitus Definitie, classificatie Diagnostiek Behandeling Metabole ziekten J.B.C. de Klerk, A.T. van der Ploeg 36.1 Inleiding Symptomen Diagnostiek (laboratorium) Neonatale screening Routine laboratoriumdiagnostiek bij verdenking metabole ziekten Specifieke metabole diagnostiek Acute metabole ontregeling Hypoglykemie Hyperammoniëmie Metabole acidose Behandeling Hypoglykemie Hyperammoniëmie Metabole acidose Lactaatacidose Dieet Substitutie en suppletie Behandelbare lysosomale stapelingsziekten Reumatologie L.W.A. van Suijlekom-Smit, R. ten Cate 37.1 Dik en/of pijnlijk gewricht Inleiding Diagnostiek Differentiaaldiagnose gewrichtsklachten Juveniele idiopathische artritis Inleiding Diagnostiek Behandeling Systemische lupus erythematodes 439 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

15 Inhoud Inleiding Symptomen Diagnostiek Behandeling Juveniele dermatomyositis Inleiding Symptomen Diagnostiek Differentiaaldiagnose Behandeling Neurologie E.A.J. Peeters, O.F. Brouwer 38.1 Ontwikkelingsachterstand Koortsconvulsies Epilepsie Hoofdpijn Algemeen Migraine Afwijkende grootte en vorm van het hoofd Trauma capitis Neurofibromatose type A. de Goede-Bolder, R. Oostenbrink, C.E. Catsman-Berrevoets 39.1 Inleiding Klinische diagnostiek Erfelijkheidsonderzoek/moleculairgenetisch onderzoek Beeldvorming Complicaties Plexiform neurofibroom Optic pathway glioma (opg) Orthopedische afwijkingen Neurologische verschijnselen Endocriene afwijkingen Vasculaire problemen Maligniteiten Dermatologie A.P. Oranje 40.1 Acne vulgaris Atopisch eczeem Luierdermatitis Impetigo Verruca vulgaris en verruca plana Molluscum contagiosum Hemangioom (hemangioma of infancy) Scabiës 475 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

16 20 Compendium kindergeneeskunde 41 Neonatologie A.H.L.C. van Kaam, R.C.J. de Jonge, A.J. Sprij 41.1 Perinatologie Perinatale anamnese Indeling pasgeborenen Opvang van de neonaat Ademhalingsproblemen van de pasgeborene Algemeen Apneus Luchtwegobstructies Respiratory distress syndrome (rds) Transiënte tachypneu van de neonaat (ttn) Meconiumaspiratiesyndroom Airleaksyndroom Pneumonie Longhypoplasie Congenitale hernia diaphragmatica (chd) Longbloeding Congenitale cysteuze longafwijkingen Bronchopulmonale dysplasie (bpd) Cardiovasculaire problemen Algemeen Circulatoir falen Neonatale hypertensie Persisterende pulmonale hypertensie van de neonaat (pphn) Open ductus Botalli Neonatale ritmestoornissen Congenitale (structurele) hartafwijkingen Infectieziekten van de pasgeborene Congenitale infecties Neonatale sepsis Neonatale meningitis Groep-B-streptokokken Neonatale neurologie Perinatale asfyxie en gecontroleerde therapeutische hypothermie Neonatale convulsies Intraventriculaire hemorragie (ivh) Periventriculaire leukomalacie (pvl) Hydrocefalus Vocht, voeding en vitaminen Vochtbeleid Voedingsbeleid Intraveneuze voeding Necrotiserende enterocolitis (nec) Vitaminen en ijzer Stoornissen interne milieu bij de pasgeborene Hypo- en hyperglykemie Hypo- en hypernatriëmie BSL - ALG_BK_2KZM r4_

17 Inhoud Hypo- en hypercalciëmie Hypo- en hyperkaliëmie Hyperbilirubinemie Zuur-basenevenwicht Alarmsignalen stofwisselingsziekten Hematologische problemen bij de pasgeborene Anemie Polycytemie Trombocytopenie Leukocytopenie Bloedgroepantagonisme Praktische aspecten van antenataal bekende hematologische aandoeningen Screening en follow-up Gehoorscreening Retinopathie van de prematuur Rachitisscreening Langetermijnfollow-up van prematuriteit Pijnmanagement bij pasgeborenen Algemeen Meten van pijn bij pasgeborenen Niet-farmacologische behandeling van pijn bij pasgeborenen Farmacologische behandeling van pijn bij pasgeborenen Veelvoorkomende algemene neonatale problematiek Maternale diabetes ssri-gebruik moeder Drugsgebruik moeder Medicatie en borstvoeding Maternale schildklieraandoeningen Koortslip bij moeder of anderen betrokkenen Waterpokken moeder (vzv) Pyelumdilatatie prenataal Irregulaire hartactie prenataal Plexusbrachialislaesies Enkele navelstrengarterie Bijoortje Heupcontrole Klompvoeten (talipes equinovarus) Late meconiumlozing (bij de à terme neonaat) Hielprikscreening Genetische diagnostiek 534 M.H. Breuning, A. van Haeringen 42.1 Inleiding Klinisch onderzoek Dysmorfologisch onderzoek Familieanamnese Laboratoriumonderzoek en indicaties 534 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

18 22 Compendium kindergeneeskunde Chromosomenonderzoek Fluorescentie-insituhybridisatie (fish) pcr Micro-arrayonderzoek Mutatieonderzoek Bijzondere indicaties dna-tests bij kinderen op later in het leven optredende aandoeningen Hemoglobine afwijkingen Acute indicaties voor genetisch onderzoek Zorg voor het kind met ernstige meervoudige beperkingen 539 G.C.B. Bindels-de Heus, C.R. Lincke, G. Derksen-Lubsen 43.1 Organisatie van multidisciplinaire zorg Bijzondere medische aandachtspunten Algemeen Luchtwegproblematiek Gastro-intestinale problematiek Zintuigelijke problemen Epilepsie en motorische stoornissen Bewegingsapparaat Gedragsproblemen Pijn Slaapproblemen Medicatie en interacties Behandelbeperkingen, reanimatiebeleid Overige aandachtspunten Organisatorische aspecten van de zorg 546 deel v psychosociale problemen Adoptie 55 1 R.A.A. Pelleboer, H.M. Oudesluys-Murphy 44.1 Onderzoek bij uit derdewereldlanden geadopteerde kinderen Inleiding Evaluatie Begeleiding Kindermishandeling E.A. Landsmeer-Beker, M.J.M. Smit, M.J. Affourtit 45.1 Inleiding Risicofactoren en risicogezinnen Vormen van kindermishandeling Signaleren Problemen bij het signaleren Anamnese Lichamelijk onderzoek Gedrag Interactie ouder-kind 559 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

19 Inhoud Differentiaaldiagnose en diagnostiek Beleid amk/raad voor de Kinderbescherming Juridische aspecten Hulpverlening Ten slotte Overgewicht O.H. van der Baan-Slootweg, E.C.A.M. Houdijk 46.1 Inleiding Overgewicht en obesitas Definitie Etiologie Diagnostiek Preventie en behandeling Ten slotte Eetstoornissen bij oudere kinderen en adolescenten 576 A.H. Teeuw, M.J. Affourtit, F. Verheij 47.1 Inleiding Definities en classificatie Anorexia nervosa Boulimia nervosa (bn) Eating disorder not otherwise specified Epidemiologie Symptomen/ klachten Anamnese patiënt en ouder(s) Lichamelijk onderzoek Aanvullend onderzoek Differentiaaldiagnose Het behandelaanbod adhd, autisme en depressie 588 N.H. Bouman, R.F. Ferdinand, R. Rodrigues Pereira 48.1 adhd Autismespectrumstoornissen Depressie Onverklaarde lichamelijke klachten 593 E.M. van de Putte 49.1 Symptoom/klacht Differentiaaldiagnose Biopsychosociaal model Therapie Complicaties BSL - ALG_BK_2KZM r4_

20 24 Compendium kindergeneeskunde deel vi geneesmiddelen en bloedproducten Bloed en bloedproducten 603 I.M. Appel, Y.B. de Rijke, A.J. Willemze 50.1 Welke verschillende bloedproducten zijn er beschikbaar? Erytrocytenconcentraten Trombocytenconcentraten Quarantaineplasma of fresh frozen plasma (ffp) Transfusiebeleid en dosering Richtlijn voor transfusie van erytrocyten bij neonaten Richtlijn voor transfusie van erytrocyten bij kinderen Richtlijn voor transfusie van trombocyten bij neonaten Richtlijn voor transfusie van trombocyten bij kinderen Richtlijn voor transfusie van plasma Richtlijn voor transfusie van granulocytensuspensies Tranfusiereacties en hemovigilantie Pijn 609 R.A. van Lingen 51.1 Inleiding Analgetica Fase-1-middelen Fase-2-middelen Fase-3-middelen Coanalgetica Pijnbestrijding rond kleine invasieve ingrepen Niet-farmacologische pijnbestrijding Voorzorgen bij sedatie en analgesie Antimicrobiële therapie N.G. Hartwig 52.1 Inleiding Antibacteriële middelen Empirische antibacteriële therapie Antibacteriële therapie op basis van diagnose Switchtherapie Antivirale therapie Empirische antivirale therapie op basis van vermoedelijke diagnose Antivirale therapie op basis van micro-organisme Antimycotische therapie Empirische antimycotische therapie Antimycotische therapie op basis van micro-organisme en lokalisatie Antiparasitaire therapie Antiparasitaire therapie op basis van micro-organisme Antimicrobiële profylaxe van infectieziekten Inleiding Antimicrobiële profylaxe op basis van micro-organisme Antimicrobiële profylaxe op basis van gastheerfactoren 642 BSL - ALG_BK_2KZM r4_

1 Het acuut zieke kind

1 Het acuut zieke kind 1 Het acuut zieke kind C.M.P. Buysse, E.N. de Jager, M. de Hoog 1.1 Inleiding In de acute kindergeneeskunde is de grootste uitdaging niet een succesvolle reanimatie, wél de tijdige herkenning en adequate

Nadere informatie

Gestructureerde benadering van het zieke kind door de huisarts

Gestructureerde benadering van het zieke kind door de huisarts Gestructureerde benadering van het zieke kind 15 mei 2013 Elkerliek ziekenhuis - Helmond Eric Brouwer, kinderarts HUISARTS & WETENSCHAP 2011 Wat is anders Nummer 1 Maart 2011 Obstructie ademweg Ademdepressie

Nadere informatie

Woord vooraf 5 Over de auteur 6

Woord vooraf 5 Over de auteur 6 Inhoud Woord vooraf 5 Over de auteur 6 1 Introductie in de kindergeneeskunde 1 3 1.1 Inleiding 1 3 1.2 Verschillen in ziektebeelden 1 4 1.3 Anamnese 1 6 1.4 Lichamelijk onderzoek 1 7 1.5 Diagnose 1 7 2

Nadere informatie

Adequate herkenning van het acuut zieke kind

Adequate herkenning van het acuut zieke kind Adequate herkenning van het acuut zieke kind Samenvatting Corinne Buysse, Elsbeth de Jager en Matthijs de Hoog De grootste uitdaging in de acute kindergeneeskunde is niet een succesvolle reanimatie, maar

Nadere informatie

A, B, C of run away? LVIZ symposium 17 april 2015 Drs. Monique Engel - Kinderarts-intensivist

A, B, C of run away? LVIZ symposium 17 april 2015 Drs. Monique Engel - Kinderarts-intensivist A, B, C of run away? LVIZ symposium 17 april 2015 Drs. Monique Engel - Kinderarts-intensivist Circulatiestilstand bij kinderen Etiologie/Pathofysiologie Vochtverlies Redistributie Toegenomen ademarbeid

Nadere informatie

Nupie t Olifantje GENEESKUNDE 2DE DOC KINDERGENEESKUNDE

Nupie t Olifantje GENEESKUNDE 2DE DOC KINDERGENEESKUNDE GENEESKUNDE 2DE DOC KINDERGENEESKUNDE 2007-2008 KINDERGENEESKUNDE Prof. K. De Boeck Prof. C. Van Geet Prof. L. Lagae Leerstof Geïntegreerde colleges: slides (= leerstof) Responsiecolleges (teksten op toledo):

Nadere informatie

Herkennen acuut ziek kind

Herkennen acuut ziek kind Herkennen acuut ziek kind Inleiding Kinderen zijn geen kleine volwassenen. Zowel de anatomie als pathofysiologische processen zijn anders bij kinderen. Voordat ingegaan wordt op de specifieke anatomie

Nadere informatie

(n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar)

(n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Koorts bij kinderen van 0 tot 1 maand (0-28 dagen) (n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Betreft: kinderen (jonger dan 1 maand) met koorts, verdacht van een

Nadere informatie

Betreft: kinderen (1 tot 3 maanden) met koorts, verdacht van een infectie, met uitsluiting van de gehospitaliseerde neonaat.

Betreft: kinderen (1 tot 3 maanden) met koorts, verdacht van een infectie, met uitsluiting van de gehospitaliseerde neonaat. Koorts bij kinderen van 1 tot 3 maanden (28 dagen tot en met 12 weken) (n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Betreft: kinderen (1 tot 3 maanden) met koorts,

Nadere informatie

het kind in acute nood 11

het kind in acute nood 11 bsl - ongevallen bij kinderen 02-03-2007 12:56 Pagina 11 1 Het kind in acute nood Definitie en etiologie Incidentie Acuut overlijden bij kinderen is meestal het gevolg van hypoxie door (a) luchtwegobstructie,

Nadere informatie

Klinisch redeneren in acute situaties. Ijbelien Jungen

Klinisch redeneren in acute situaties. Ijbelien Jungen Klinisch redeneren in acute situaties Ijbelien Jungen Alarm criteria Acute verandering in: Fysiologie Airway -bedreigde luchtwegen (b.v. Bij stridor, zwelling van de hals, sputumretentie) Breathing - (verandering

Nadere informatie

Kinderen met acute neurologische problematiek

Kinderen met acute neurologische problematiek Kinderen met acute neurologische problematiek Thomas van Veen, Kinderarts 06-07-2015 Anne, 9 jaar aangereden door een auto Zij is aangereden door een auto voor het ziekenhuis Vader draagt haar de SEH op

Nadere informatie

(n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar)

(n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Koorts bij kinderen > 3 maanden ( > 12 weken oud) (n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Betreft: kinderen (vanaf 3 maanden) met koorts, verdacht van een infectie.

Nadere informatie

Compendium kindergeneeskunde

Compendium kindergeneeskunde Compendium kindergeneeskunde Compendium kindergeneeskunde Diagnostiek en behandeling Onder redactie van Dr. G. Derksen-Lubsen Prof. dr. H.A. Moll Prof. dr. H.M. Oudesluys-Murphy Drs. A.J. Sprij Houten

Nadere informatie

GEVORDERDE EERSTE HULP. Shock, Anafylaxie en de EpiPen. Pim de Ruijter. vrijdag 18 oktober 13

GEVORDERDE EERSTE HULP. Shock, Anafylaxie en de EpiPen. Pim de Ruijter. vrijdag 18 oktober 13 GEVORDERDE EERSTE HULP Shock, Anafylaxie en de EpiPen Pim de Ruijter Inhoud Kort over shock Wat is allergie precies? Allergische reactie Inhoud Anafylaxie en anafylactische shock Gebruik van de EpiPen

Nadere informatie

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond

Nadere informatie

Het kind in Acute Nood September Dennis van der Geld Ambulance verpleegkundige NRR Docent-instructeur BLS/AED/PBLS

Het kind in Acute Nood September Dennis van der Geld Ambulance verpleegkundige NRR Docent-instructeur BLS/AED/PBLS Het kind in Acute Nood September 2018 Dennis van der Geld Ambulance verpleegkundige NRR Docent-instructeur BLS/AED/PBLS Doel Herken het kind in acute nood Specifieke volgorde PBLS te begrijpen Nut van

Nadere informatie

pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen

pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen intro definities pathofysiologie kliniek van pneumonie casuïstiek pneumonie - definitie pneumonie = pneumonitis

Nadere informatie

Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn. Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts

Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn. Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts Casus 1 Vrouw, 74 jaar diep bewusteloos gevonden in de tuin Bekend met diabetes type II Langzame snurkende ademhaling Langzame

Nadere informatie

Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner

Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie Bart van Silfhout Ventilation Practitioner Doel & inhoud Het uitwisselen van ideeën, kennis en gedachten en vooral een leuke voordracht!!! Gasuitwisseling

Nadere informatie

ABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer

ABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer ABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer Indien een stoornis in de vitale functie wordt waargenomen direct handelen (Treat as you go) A AIRWAY AND C-SPINE (= vrije

Nadere informatie

Thema-avond; Het respiratoir bedreigde kind. Robert Blokpoel, kinderarts PICU UMCG

Thema-avond; Het respiratoir bedreigde kind. Robert Blokpoel, kinderarts PICU UMCG Thema-avond; Het respiratoir bedreigde kind Robert Blokpoel, kinderarts PICU UMCG Indeling Algemeen Verschil kinderen en volwassenen Belangrijkste van vanavond Opvang en herkennen kind in kritieke toestand

Nadere informatie

Reanimatie bij hypothermie / verdrinking. Marlies Morsink SEH-arts KNMG Radboudumc

Reanimatie bij hypothermie / verdrinking. Marlies Morsink SEH-arts KNMG Radboudumc Reanimatie bij hypothermie / verdrinking Marlies Morsink SEH-arts KNMG Radboudumc Hypothermie Na expositie aan kou! Wanneer hypothermie? lichaamstemperatuur < 35 gr. C. Classificatie: Lichte hypothermie

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord. Over de auteurs. 1 Inleiding 1

Inhoud. Voorwoord. Over de auteurs. 1 Inleiding 1 Voorwoord Over de auteurs V XIII 1 Inleiding 1 2 Anamnese 3 2.1 Inleiding 3 2.2 Specifieke anamnese 3 2.3 Algemene anamnese 3 2.4 Ontwikkelingsanamnese 4 2.5 Voorgeschiedenis 4 2.6 Familieanamnese 5 3

Nadere informatie

Besluit/afspraken over transport/definitieve behandeling

Besluit/afspraken over transport/definitieve behandeling SECONDARY ASSESSMENT = gericht op diagnose Anamnese - AMPLE - A: Allergie - M: Medicatie/intoxicaties - P: Voorgeschiedenis - L: Laatst gebruikte maaltijd - E: Context Volledig/gericht lichamelijk onderzoek

Nadere informatie

A B D E. ABCDE-kaart voor huisartsen

A B D E. ABCDE-kaart voor huisartsen A B C D E ABCDE-kaart voor huisartsen Deze kaart is een leidraad voor spoedeisende situaties in de huisartsgeneeskunde en voor de opleiding van aios. Het is afhankelijk van de situatie welke interventies

Nadere informatie

Elkerliek Ziekenhuis Standaard prijslijst DBC DOT / Overige Producten (OVP) 2014 Prijzen geldig voor zorgproducten geopend vanaf 1 januari 2014

Elkerliek Ziekenhuis Standaard prijslijst DBC DOT / Overige Producten (OVP) 2014 Prijzen geldig voor zorgproducten geopend vanaf 1 januari 2014 Elkerliek Ziekenhuis Standaard prijslijst DBC DOT / Overige Producten (OVP) 2014 Prijzen geldig voor zorgproducten geopend vanaf 1 januari 2014 Declaratie 14B167 972804003 Operatie bij Verminderde vruchtbaarheid

Nadere informatie

Elkerliek Ziekenhuis Standaard prijslijst DBC DOT 2013 Prijzen geldig voor zorgproducten geopend vanaf 1 juli 2013

Elkerliek Ziekenhuis Standaard prijslijst DBC DOT 2013 Prijzen geldig voor zorgproducten geopend vanaf 1 juli 2013 Elkerliek Ziekenhuis Standaard prijslijst DBC DOT 2013 Prijzen geldig voor zorgproducten geopend vanaf 1 juli 2013 Declaratie 14B167 972804003 Operatie bij Verminderde vruchtbaarheid 2.565,08 1.928,13

Nadere informatie

10-9-2014. r.ars 2013 1. Leerdoelen. BLS/Assisteren ALS module 1. Vaststellen circulatiestilstand. Circulatiestilstand vastgesteld.

10-9-2014. r.ars 2013 1. Leerdoelen. BLS/Assisteren ALS module 1. Vaststellen circulatiestilstand. Circulatiestilstand vastgesteld. BLS/Assisteren ALS module 1 Volgens de laatste richtlijnen van de ERC en NRR 2010 Leerdoelen Belang van vroegtijdige herkenning verslechterende patiënt/ ABCDE benadering Het ALS algo Belang van goed uitgevoerde

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE

ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE HET VITAAL BEDREIGDE KIND Doel van de bijeenkomst Kennis en inzicht in de specifieke zorgbehoefte van een kind met een acute aandoening / trauma op de SEH en de bijbehorende interventies. Programma 09.00

Nadere informatie

Van sepsis tot orgaanfalen

Van sepsis tot orgaanfalen Van sepsis tot orgaanfalen Hoe een infectie uit de hand kan lopen in neutropene patiënten 21 januari 2015 J.C. Regelink, internist hematoloog 4 th Nursing Symposoim Inhoud Historie Begrippen Sepis en orgaanfalen

Nadere informatie

inhoud Lijst van auteurs Inleiding xiii

inhoud Lijst van auteurs Inleiding xiii Lijst van auteurs Inleiding xiii xi 1 Algemene problemen 1 W.D. Reitsma en J.B.L. Hoekstra 1.1 Lichaamssamenstelling 1 1.2 Water- en zouttekort 3 1.3 Dorst en polyurie 4 1.4 Hypovolemie 6 1.5 Gegeneraliseerd

Nadere informatie

perinatologie Perinatologie is de derde lijns zorg rondom zwangerschap en bevalling naast de neonatale zorg voor de pasgeborene

perinatologie Perinatologie is de derde lijns zorg rondom zwangerschap en bevalling naast de neonatale zorg voor de pasgeborene OHC+ Waarom OHC en OHC+ Uit onderzoek van de gezondheidraad is gebleken dat de zorg aangepast moest worden op de toegenomen complexe zorg Ieder perinatologisch centrum dient een OHC en OHC+ unit te hebben.

Nadere informatie

Presentatie Casus 1b. Victoria Janes & Yvonne Poel

Presentatie Casus 1b. Victoria Janes & Yvonne Poel Presentatie Casus 1b Victoria Janes & Yvonne Poel Casusbeschrijving Vrouw: 55 jaar wordt door de ambulance naar de SEH gebracht, waar u als arts-assistent assistent werkzaam bent. Dezelfde ochtend heeft

Nadere informatie

HET ERNSTIG ZIEKE KIND

HET ERNSTIG ZIEKE KIND DEEL III HET ERNSTIG ZIEKE KIND 7:1 Hoofdstuk 7 De gestructureerde aanpak van het ernstig zieke kind Leerdoelen In dit hoofdstuk leer je hoe een ernstig ziek kind te herkennen een gestructureerde aanpak

Nadere informatie

PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen. Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC

PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen. Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC Q s Hoe zit de pathofysiologie in elkaar? Waarom is dit ziektebeeld zo uitdagend? Wat zijn de ontwikkelingen de laatste

Nadere informatie

Verpleegkundig onderzoek van het kind

Verpleegkundig onderzoek van het kind Verpleegkundig onderzoek van het kind April 2016 Conny Alewijnse Kindertijd Periode van veranderingen Verschillen ontwikkelingsstadium Andere en anders verlopende ziektebeelden Reactie op ziekte en trauma

Nadere informatie

Eigenaar 12 Voorwoord 14. Handvest van de Vereniging Kind en Ziekenhuis 15

Eigenaar 12 Voorwoord 14. Handvest van de Vereniging Kind en Ziekenhuis 15 Inhoud 7 Inhoud Eigenaar 12 Voorwoord 14 Handvest van de Vereniging Kind en Ziekenhuis 15 1 Effectief communiceren 17 1.1 Inleiding 17 1.2 De verpleegkundige anamnese 17 1.3 De verpleegkundige rapportage

Nadere informatie

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De

Nadere informatie

Passantentarief 2016 DeKinderkliniek Almere

Passantentarief 2016 DeKinderkliniek Almere 14E000 990416036 818,09 Poliklinische diagnostiek/ingreep of meer dan 2 polikliniekbezoeken bij problemen met de stoelgang (obstipatie) bij kinderen 14E001 990416037 631,93 Poliklinische diagnostiek/ingreep

Nadere informatie

De herkenning van het acuut zieke kind. Dr. Kristel Delanghe

De herkenning van het acuut zieke kind. Dr. Kristel Delanghe De herkenning van het acuut zieke kind Dr. Kristel Delanghe Inleiding: waarom zijn kinderen anders? Spectrum van ziekten is anders Bij de geboorte: immature immuniteit De respons op ziekten is anders:

Nadere informatie

Palliatieve zorg bij COPD

Palliatieve zorg bij COPD Palliatieve zorg bij COPD Joke Hes Longverpleegkundige Palliatieve zorg bij COPD 26/06/2014 Joke Hes Inhoud presentatie Welkom Wat is COPD Wanneer is er sprake van palliatieve zorg bij COPD Ziektelast

Nadere informatie

Casus 5. Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens

Casus 5. Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens Casus 5 Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens Inleiding casus 5 U gaat als co-assistent mee met de ambulance die gewaarschuwd is door de buren (die een sleutel hebben) van een 70-jarige man, die zij

Nadere informatie

boven grens boven APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede

boven grens boven APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede ngrens boven grens boven II grens I Beschrijving 001 1 L.... 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,9355 4 43 63 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 3 A 19,4 6 39 55 001 LEVERTRANSPLANTATIE

Nadere informatie

APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001

APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001 APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 3 A 20,0709 5 44 64 001 LEVERTRANSPLANTATIE

Nadere informatie

J.W.F. Elte D. Overbosch R.O.B. Gans M.O. van Aken. Differentiële diagnostiek in de interne geneeskunde

J.W.F. Elte D. Overbosch R.O.B. Gans M.O. van Aken. Differentiële diagnostiek in de interne geneeskunde J.W.F. Elte D. Overbosch R.O.B. Gans M.O. van Aken Differentiële diagnostiek in de interne geneeskunde Onder redactie van: J.W.F. Elte D. Overbosch R.O.B. Gans M.O. van Aken Differentiële diagnostiek in

Nadere informatie

Diabe&sche ketoacidose. Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015

Diabe&sche ketoacidose. Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015 Diabe&sche ketoacidose Diana Jansen, ANIOS IC 6 maart 2015 Casus 38- jarige man VG: blanco Buiten bewustzijn aangetroffen, onduidelijk of hij voordien klachten had Bij verdenking hypoglycemie in ambulance

Nadere informatie

Bloedgasanalyse. Doelstelling. Bloedgasanalyse. 4 mei 2004 Blad 1. Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht. Zuur base evenwicht Oxygenatie

Bloedgasanalyse. Doelstelling. Bloedgasanalyse. 4 mei 2004 Blad 1. Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht. Zuur base evenwicht Oxygenatie Bloedgasanalyse Sacha Schellaars IC centrum UMC Utrecht Doelstelling De student kan de 4 stoornissen in het zuurbase evenwicht benoemen. De student kan compensatiemechanismen herkennen en benoemen. De

Nadere informatie

Inhoud. 5 Chantage (2) Een kritische blik op de verkregen gegevens De tandarts schrijft Slot...56 Literatuur...

Inhoud. 5 Chantage (2) Een kritische blik op de verkregen gegevens De tandarts schrijft Slot...56 Literatuur... 1 Tornen.... 1 1.1 Tornen aan zekerheden... 2 1.2 Samenvatting van de essenties uit het gepubliceerde verslag.... 2 1.3 Kritische noot vooraf.... 3 1.4 Feedback op de zes gememoreerde essenties.... 3 1.5

Nadere informatie

MAAR OOK ABCDE ELDERS

MAAR OOK ABCDE ELDERS VANDAAG CIRCULATIE SHOCK Stukje herhaling ABCDE Shock Bewaking hemodynamiek Jan Hoefnagel IC-verpleegkundige Canisius Wilhelmina Ziekenhuis 1 Monique Bonn (IC-verpleegkundige UMCN) Jeroen Verwiel (Intensivist

Nadere informatie

Voorwoord 1 1. Samenvatting 43

Voorwoord 1 1. Samenvatting 43 Inhoud Voorwoord 1 1 1 Medische kennis in de praktijk 1 3 1.1 De waarde van gezondheid en ziekte 1 3 1.2 De (on-)betrouwbaarheid van informatie 1 3 1.3 Het verschil tussen kennis en inzicht 1 5 1.4 Het

Nadere informatie

Dyspnoe, een adembenemend symptoom. Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond

Dyspnoe, een adembenemend symptoom. Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond Dyspnoe, een adembenemend symptoom Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond 12-06-2018 (potentiële) belangenverstrengeling geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen sponsoring

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling

(potentiële) belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk

Nadere informatie

Oorzaken shock. Hypovolemie Compressie van hart en vaten (tamponade) Cardiogene shock (hartfalen) Sepsis Neurogeen (verlies autonome bezenuwing)

Oorzaken shock. Hypovolemie Compressie van hart en vaten (tamponade) Cardiogene shock (hartfalen) Sepsis Neurogeen (verlies autonome bezenuwing) Oorzaken shock Hypovolemie Compressie van hart en vaten (tamponade) Cardiogene shock (hartfalen) Sepsis Neurogeen (verlies autonome bezenuwing) Diagnose Klinische omstandigheden Klinisch onderzoek Hemodynamisch

Nadere informatie

Samen in de lucht. Het kind met de piepende ademhaling. Guido Bothof, kinderarts i.o.

Samen in de lucht. Het kind met de piepende ademhaling. Guido Bothof, kinderarts i.o. Samen in de lucht Het kind met de piepende ademhaling Guido Bothof, kinderarts i.o. Wat is een piepende ademhaling? - Ouders gebruiken piepen o.a. om moeite met ademhaling en hoorbare ademhaling aan te

Nadere informatie

Passantenprijslijst Amphia Ziekenhuis voor zorgproducten uitgevoerd vanaf 1 januari 2014 tot en met 31 mei 2014 Declaratie code.

Passantenprijslijst Amphia Ziekenhuis voor zorgproducten uitgevoerd vanaf 1 januari 2014 tot en met 31 mei 2014 Declaratie code. Passantenprijslijst Amphia Ziekenhuis voor zorgproducten uitgevoerd vanaf 1 januari 2014 tot en met 31 mei 2014 Declaratie 14B167 972804003 Operatie bij Verminderde vruchtbaarheid 2.365,34 603,80 2.969,14

Nadere informatie

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com Zuurbase evenwicht 1 Zuren 2 Base 3 4 5 6 7 oxygenatie / ventilatie 8 9 Arteriële bloedgaswaarden Oxygenatie PaO2: 80-100mmH2O SaO2: 95-100% Ventilatie: PaCO2: 35-45mmHg Zuur-base status ph: 7.35-7.45

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE Inhoud Voorwoord 13 DEEL I ALGEMENE ASPECTEN Hoofdstuk 1 Ambachtelijke en geautomatiseerde methoden van bloeddrukmeting 17 Inleiding 17 1 Conventionele sfygmomanometrie 18 2 Ambulante niet-invasieve automatische

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Het kind in Acute Nood November Leerdoelen. Programma. Herken het kind in acute nood. Specifieke volgorde PBLS te begrijpen

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Het kind in Acute Nood November Leerdoelen. Programma. Herken het kind in acute nood. Specifieke volgorde PBLS te begrijpen Dia 1 Het kind in Acute Nood November 2015 Dennis van der Geld Ambulance verpleegkundige Praktijkopleider Acute Zorg NRR Docent-instructeur BLS/AED/PBLS Dia 2 Leerdoelen Herken het kind in acute nood Specifieke

Nadere informatie

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties Doel Het doel van dit protocol is preventie, herkenning, optimalisering van diagnostiek en behandeling van early-onset

Nadere informatie

Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma...

Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma... Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma... H.J.Jansen, E.S. Louwerse, C.P.C. de Jager Intensive Care, Jeroen Bosch Ziekenhuis, lokatie: Groot Ziekengasthuis Nieuwstraat 34, 5211 NL, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Afzonderlijk bij te wonen lesdagen postgraduaat Pediatrie en Neonatologie

Afzonderlijk bij te wonen lesdagen postgraduaat Pediatrie en Neonatologie Afzonderlijk bij te wonen lesdagen postgraduaat Pediatrie en Neonatologie (versie 12/09/2017) Binnen het postgraduaat Pediatrie en Neonatologie worden een aantal lesdagen opengesteld als bijscholingsdag.

Nadere informatie

Bloedgassen. Homeostase. Ronald Broek

Bloedgassen. Homeostase. Ronald Broek Bloedgassen Homeostase Ronald Broek Verstoring Homeostase Ziekte/Trauma/vergiftiging. Geeft zuur-base en bloedgasstoornissen. Oorzaken zuur-base verschuiving Longemfyseem. Nierinsufficientie Grote chirurgische

Nadere informatie

WES symposium 12 maart 2008 Verdrinking bij kinderen

WES symposium 12 maart 2008 Verdrinking bij kinderen WES symposium 12 maart 2008 Verdrinking bij kinderen Even voorstellen.. Natalie Tuinenburg Senior-intensive care verpleegkundige Erasmus MC-Sophia Intensive Care Kinderen landelijke werkgroep intensive

Nadere informatie

Reanimatie van de pasgeborene

Reanimatie van de pasgeborene Reanimatie van de pasgeborene Anne Debeer, neonatale intensieve zorgen, UZ Leuven Katleen Plaskie, neonatale intensieve zorgen, St Augustinus Wilrijk Luc Cornette, neonatale intensieve zorgen, AZ St-Jan

Nadere informatie

Hemodynamische op/malisa/e op de IC. Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam

Hemodynamische op/malisa/e op de IC. Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam Hemodynamische op/malisa/e op de IC Jasper van Bommel Intensive Care - Erasmus MC Rotterdam Circulatoir falen Definitie SHOCK! Levensbedreigende toestand waarin te weinig bloed met zuurstof naar de organen

Nadere informatie

Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen

Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel abatacept te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

OPNAMECRITERIA INTENSIEVE ZORGEN Pediatrie ( IZP) UZ GENT*

OPNAMECRITERIA INTENSIEVE ZORGEN Pediatrie ( IZP) UZ GENT* OPNAMECRITERIA INTENSIEVE ZORGEN Pediatrie ( IZP) UZ GENT* * Dit document werd aan de hand van de AAP policy statement guidelines. Doelgroep o Kinderen vanaf de leeftijd van 28 dagen en/of > 2, 5 kg tot

Nadere informatie

Hyperglycemie Keto-acidose

Hyperglycemie Keto-acidose Hyperglycemie Keto-acidose Klinische les Marco van Meer SJG 20 06 2007 (acute) ontregeling van diabetes Doel Op het einde van mijn presentatie is jullie kennis over glucose huishouding en ketoacidose weer

Nadere informatie

Prostin. Wegverbreding

Prostin. Wegverbreding Prostin Wegverbreding Casus A terme baby, bleek, cyanotisch, lage saturaties, slecht drinken, verhoogde ademarbeid Opname NICU Echo cor Casus Wat zou hier aan de hand kunnen zijn? Back to basic! We gaan

Nadere informatie

Franciscus nascholing. Welkom!

Franciscus nascholing. Welkom! Franciscus nascholing Praktische Kindergeneeskunde Herkent u het benauwde kind? Donderdag 22 november 2018 Welkom! S.E. Jaisli (I.de Kleer) Overzicht Introductie Algemene overzicht luchtwegen Oorzaken

Nadere informatie

Leidraad kindergeneeskunde

Leidraad kindergeneeskunde Leidraad kindergeneeskunde Leidraad kindergeneeskunde Drs. E.J. van de Griendt Drs. A. Kamerbeek Met medewerking van: Dr. C.M.F. Kneepkens Bohn Stafleu van Loghum Houten 2006 2006 Bohn Stafleu van Loghum,

Nadere informatie

Wanneer is een circulatie slecht?

Wanneer is een circulatie slecht? Wanneer is een circulatie slecht? Prof. Dr. J.G. van der Hoeven Afdeling Intensive Care UMC St Radboud Venticare 2010 1 Analyse Inotropicum Vaatverwijder Combinatie Geen actie Nee Is er een probleem met

Nadere informatie

REANIMATIE Art. 13 pag. 1 officieuze coördinatie. AFDELING 4. - Reanimatie.

REANIMATIE Art. 13 pag. 1 officieuze coördinatie. AFDELING 4. - Reanimatie. REANIMATIE Art. 13 pag. 1 AFDELING 4. - Reanimatie. "K.B. 17.7.1992" (in werking 1.9.1992) + "K.B. 12.8.1994" (in werking 1.1.1995) + "K.B. 7.10.2011" (in werking 1.1.2012) "Art. 13. 1. Worden beschouwd

Nadere informatie

Morbide obesitas. BMI= body mass index kg / m 2 Normaal te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas

Morbide obesitas. BMI= body mass index kg / m 2 Normaal te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas Morbide obesitas BMI= body mass index kg / m 2 Normaal 18-25 25-30 te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas Relatief risico voor overlijden als functie van BMI=body mass index Eigen schuld? Schuld?

Nadere informatie

Ademweg en ademhaling

Ademweg en ademhaling Ademweg en ademhaling Module acute zorg Hans ter Haar voor UMCU 2009 (A)irway Controle en zo nodig vrijmaken van de ademweg met inachtneming van bescherming cervicale wervelkolom (CWK) Praat de patiënt?

Nadere informatie

K.B In werking B.S

K.B In werking B.S Artikel 13 REANIMATIE K.B. 26.10.2011 In werking 1.1.2012 B.S. 25.11.2011 Wijzigen Invoegen Verwijderen 1. Worden beschouwd als verstrekkingen waarvoor de bekwaming is vereist van geneesheer-specialist

Nadere informatie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie De geriatrische patiënt op de SEH SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie Relevante onderwerpen Delier Symptoomverarming Medicatie op de SEH Duur aanwezigheid patiënt op de SEH Delier

Nadere informatie

Nr Naam Beschrijving Mogelijke waarden of verwijzingen 1 Patiëntidentificatie Een uniek patiëntidentificatienummer Vrije tekst

Nr Naam Beschrijving Mogelijke waarden of verwijzingen 1 Patiëntidentificatie Een uniek patiëntidentificatienummer Vrije tekst Toelichting op het registratieformulier oktober 2014 Optionele variabelen zijn in donkergrijs weergegeven op het registratieformulier en in deze toelichting. Nr Naam Beschrijving Mogelijke waarden of verwijzingen

Nadere informatie

Bijlage III. Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken

Bijlage III. Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken Bijlage III Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken Opmerking: Deze amendementen in de relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken zijn het resultaat

Nadere informatie

Kortademigheid bij zuigelingen en peuters, salbutamol of amoxycilline: wat maakt het verschil?

Kortademigheid bij zuigelingen en peuters, salbutamol of amoxycilline: wat maakt het verschil? Kortademigheid bij zuigelingen en peuters, salbutamol of amoxycilline: wat maakt het verschil? Alkmaarse Specialiteiten 1-12-2016 poli kindergeneeskunde 119 Govert Brinkhorst, kinderarts-pulmonoloog, NWZ

Nadere informatie

BIJLAGE 2: DEFINITIES ZIEKENHUISINFECTIES Lijnsepsis PREZIES versie: 2014. Documentversie: 1.0

BIJLAGE 2: DEFINITIES ZIEKENHUISINFECTIES Lijnsepsis PREZIES versie: 2014. Documentversie: 1.0 BIJLAGE 2: DEFINITIES ZIEKENHUISINFECTIES Lijnsepsis PREZIES versie: 2014 Documentversie: 1.0 Samenvatting van wijzigingen De volgende wijzigingen zijn doorgevoerd ten opzichte van de definitieset 2012/2013

Nadere informatie

Deze procedure beschrijft de medische aanpak bij het optreden van diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling.

Deze procedure beschrijft de medische aanpak bij het optreden van diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling. 1. Samenvatting Deze medische procedure beschrijft de evaluatie, behandeling en opvolging bij diabetische ketoacidose of hyperglycemische hyperosmolaire ontregeling bij volwassen patiënten. 2. Inleiding/doel

Nadere informatie

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. 5 jaar.

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. 5 jaar. Niet-technische samenvatting 2015129-1 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Evaluatie en behandeling van pulmonale arteriële hypertensie. 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal

Nadere informatie

Obesitas op de recovery

Obesitas op de recovery Obesitas op de recovery Marlous Huijzer AIOS anesthesiologie UMC Utrecht Inzichten Toegenomen arbeid hart en longen Verhoogde kans metabool syndroom Verhoogde kans op DVT of longembolie Obesitas hypoventilatie

Nadere informatie

kind geboren na zwangerschapsduur van 37 of meer complete weken en vóór 42 weken. kind geboren na een zwangerschapsduur langer dan 42 complete weken.

kind geboren na zwangerschapsduur van 37 of meer complete weken en vóór 42 weken. kind geboren na een zwangerschapsduur langer dan 42 complete weken. 45 Neonatologie.1 Definities Aterme neonaat (AT) voldragen (aterme geboren) pasgeborene. kind geboren na zwangerschapsduur van 37 of meer complete weken en vóór 4 weken. Dysmature neonaat/dysmatuur onderontwikkelde

Nadere informatie

Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8

Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8 Inhoud Woord vooraf 1 2 Redactionele verantwoording 1 3 Redactie 1 7 Auteurs 1 8 1 De verpleegkundige in het algemeen ziekenhuis 1 9 1.1 Inleiding 1 9 1.2 Wat is specifieke ziekenhuiszorg? 2 0 1.2.1 Het

Nadere informatie

Aangeboren hartafwijkingen. Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium

Aangeboren hartafwijkingen. Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium Aangeboren hartafwijkingen Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium 29.03.2018 Aangeboren hartafwijkingen 0.6-0.8% aller pasgeborenen kinderen

Nadere informatie

Afzonderlijk bij te wonen lesdagen postgraduaat Pediatrie en Neonatologie

Afzonderlijk bij te wonen lesdagen postgraduaat Pediatrie en Neonatologie Afzonderlijk bij te wonen lesdagen postgraduaat Pediatrie en Neonatologie (versie 18/04/2017) wijzigingen itt vorige versie werden in het rood aangeduid Binnen het postgraduaat Pediatrie en Neonatologie

Nadere informatie

Inhoud. 10 Voorwoord 10

Inhoud. 10 Voorwoord 10 Inhoud 10 Voorwoord 10 1 11 Algemene inleiding 11 1.1 11 Inleiding 11 1.2 12 De huisarts in historisch perspectief 12 1.2.1 12 De huisarts 12 1.2.2 15 De doktersassistent 15 1.3 16 NHG-standaarden 16 1.4

Nadere informatie

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk ECLS: Goede en minder goede indicaties Diederik van Dijk Extra Corporeal Life Support Bloedsomloop en ademhaling uit de muur Extra Corporeal Life Support De ultieme vorm van life support Maar ken uw beperkingen!

Nadere informatie

Bijlage : relevante rubrieken van de bijsluiter die werden herwerkt (de veranderingen in de tekst zijn onderlijnd)

Bijlage : relevante rubrieken van de bijsluiter die werden herwerkt (de veranderingen in de tekst zijn onderlijnd) Een Direct Healthcare Professional Communication (DHPC) is een schrijven dat naar de gezondheidszorgbeoefenaars wordt gezonden door de farmaceutische firma s, om hen te informeren over mogelijke risico

Nadere informatie

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën I N H O U D hoofdstuk 1 anemie 13 1.1 Overzicht van de anemieën 13 1.2 Congenitale anemieën 16 1.2.1 De thalassemieën 16 1.2.2 Sikkelcelanemie 19 1.2.3 Andere hemoglobinopathieën 22 1.2.4 Aangeboren membraanafwijkingen

Nadere informatie

Doel. Definities. Indicatie. Werkwijze/beslisboom. Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care

Doel. Definities. Indicatie. Werkwijze/beslisboom. Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care Doel Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care Definities Het protocol begint met hetgeen de patiënt het meest bedreigd (treat first what kills first). Treft men tijdens de opvang een

Nadere informatie

BE HOT: COOL DOWN. Gerjon Loop Special Care midden Limburg 25 januari 2007

BE HOT: COOL DOWN. Gerjon Loop Special Care midden Limburg 25 januari 2007 BE HOT: COOL DOWN Gerjon Loop Special Care midden Limburg 25 januari 2007 Koelen na reanimatie Bij comateuze patiënten na cardiac arrest Doel van de presentatie Deskundigheidsbevordering Achtergrondinformatie

Nadere informatie

Moeilijke intubatie bij kinderen

Moeilijke intubatie bij kinderen situaties bij pasgeborenen en oudere kinderen Moeilijke intubatie bij kinderen Hans Hoeve KNO arts Sophia Kinderziekenhuis Erasmus MC Rotterdam Intuberen, niet intuberen? noodzakelijk? onverstandig? intubatie

Nadere informatie

Congenitaal gehoorverlies en de kinderarts. CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts

Congenitaal gehoorverlies en de kinderarts. CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts Congenitaal gehoorverlies en de kinderarts CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts Kindergeneeskundig onderzoek naar de oorzaak van het congenitaal gehoorverlies doel Patiënt: te verwachten

Nadere informatie

Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care

Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care Titel Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock Datum vaststelling: 04-2008 Datum revisie: 04-2010 Verantwoording: Bron document: Medische protocollencommissie Intensive Care Surviving

Nadere informatie

Reanimatie van pasgeborenen

Reanimatie van pasgeborenen Reanimatie van pasgeborenen 88 Nederlandse Reanimatie Raad / Belgische Reanimatieraad Introductie De richtlijn voor reanimatie van pasgeborenen is bedoeld voor het kind direct na de geboorte, ook wel omschreven

Nadere informatie

Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN

Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN Betreft 0 TEST DAG 1 (Voor zowel TEST DAG 1 en TEST DAG 2 wordt dit formulier ingevuld) 0 TESTDAG

Nadere informatie