Minder dierlijke producten, meer verantwoord. EVA vzw St.-Pietersnieuwstraat 130, 9000 Gent 09/

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Minder dierlijke producten, meer verantwoord. EVA vzw St.-Pietersnieuwstraat 130, 9000 Gent info@vegetarisme.be 09/329.68.51 - www.vegetarisme."

Transcriptie

1 Minder dierlijke producten, meer verantwoord EVA vzw St.-Pietersnieuwstraat 130, 9000 Gent 09/

2 Inhoud Even over EVA Het globale plaatje De milieucrisis De voedselcrisis De gezondheidscrisis

3 Even over EVA informeert het brede publiek over de voordelen van meer plantaardig eten leden sinds 2005 gesubsidieerd door de Vlaamse overheid kantoor en infocentrum te Gent Informeren via brochures, websites, nieuwsbrieven, standen, diners, lezingen, kooklessen, EVA Magazine Donderdag Veggiedagcampagne

4 Voor een lekker lijf op een gezonde planeet

5 Het globale plaatje Hedendaagse vleesproductie: x 5 tussen 1950 en 2000 x 2 tussen nu en 2050, van 233 MTO naar 465 MTO

6 Groeiende vleesconsumptie

7 De toekomst

8 Vleesproductie, in dieren 19 miljard landbouwdieren of ca 60 miljard per jaar

9 Waarom minder dierlijke producten?

10 1. De milieucrisis

11 Een citaat «The livestock sector emerges as one of the top two or three most significant contributors to the most serious environmental problems, at every scale from local to global. The findings of this report suggest that it should be a major policy focus when dealing with problems of land degradation, climate change and air pollution, water shortage and water pollution and loss of biodiversity.» Livestock s Long Shadow, FAO 2006

12 Klimaatverandering Broeikasuitstoot uit de veeteelt: = 80% van de broeikasuitstoot van de landbouw = 18% van de globale broeikasuitstoot 9% van de C02 (vooral ontbossing en verkeer) 37% van methaan (CH 4 ) - 23 x GWP van CO2 (maag- en darmgassen) FAO, % van lachgas (N 2 O) x GWP van CO2 (mest)

13 The Lancet, 2007 <

14 Focus op methaan? GWP time horizon GWP values and lifetimes from 2007 IPCC AR4 [3] Lifetime (years) 20 years 100 years 500 years Methane (7) Nitrous oxide (156) Het GWP (global warming potential) van methaan vermeerdert wanneer je de als tijdshorizon 20 jaar neemt ipv 100.

15 Ontbossing Veeteelt is de grootste oorzaak van ontbossing in Zuid- en Centraal Amerika: Rechtstreeks: ontbossing voor weidegrond Onrechtstreeks: ontbossing voor teelt van veevoeder Op 80% van ontbost Amazonegebied graast nu vee Wereldwijd verdwijnt voor veeteelt een oppervlakte ter grootte van België. Bron: Livestock s Long Shadow, FAO 2006

16

17 Mest 1 kg varkensvlees = 16 kg mest

18 Andere implicaties Veeteelt is verantwoordelijk voor 64% van de ammoniakuitstoot (verzuring) Veeteelt behoort tot de grootste bronnen van van land- & watervervuiling (o.a. nitraten, fosfor, stikstof )

19 2. De voedselcrisis

20

21

22 Van de mensen die op onze planeet rondlopen, lijden mensen honger, waarvan kinderen. Per dag sterven mensen van de honger. Dat is evenveel als 50 Boeing 747s die crashen, elke dag opnieuw.

23 Vlees komt van dieren 19 miljard landbouwdieren of 55 miljard per jaar

24 Ook dieren moeten eten 1/3 van de globale graanproductie en ruim 90% van de sojaproductie wordt gebruikt als diervoeding, ondanks de inefficiëntie: 7 à 10 kg diervoeding voor 1 kg rundvlees 4 à 5.5 kg diervoeding voor 1 kg varkensvlees 2.1 à 3 kg graan voor 1 kg kip

25

26 Voor diervoeding is grond nodig De veehouderij is veruit de grootste menselijke gebruiker van land: = 70% van alle landbouwgrond = 30% van de landoppervlakte van de planeet Source: FAO, 2006; Goodland R. et al,1999

27 Dus 6,5 miljard mensen eten jaarlijks 55 miljard dieren 55 miljard dieren eten 40 % van het graan en 70% van de soja en gebruiken 70% van alle landbouwgrond Terwijl deze producten en gronden veel efficiënter kunnen worden ingezet bij directe consumptie door mensen

28 Waterverbruik Water nodig voor 1 kg Mais l. Rijst l. Kip l. Varken l. Rund l. Source: FAO, 2006; A.K. Chapagain and A.Y. Hoekstra 2004

29 3. De gezondheidscrisis

30

31

32 Eet een gezond voedingspatroon gebaseerd op een gevarieerd gamma producten van plantaardige oorsprong in plaats van dierlijke. Uit 12 stappen tot een gezonde voeding van de Wereldgezondheidsorganisatie (FAO), 2007

33

34 De toekomst Groei van de wereldbevolking Stijgende welvaart Competitie met biobrandstoffen Stijgende ziekte- en vergrijzingskosten Enorme milieukosten Initiatief dringend nodig, op alle niveaus

35 FRDO In 2020 bieden de kantines (bedrijven, scholen, ) maximaal 2 vleesschotels per week week aan als alternatief voor vegetarische schotels schotels

36 Boerenbond We kunnen de nadruk leggen op het feit dat dierlijke producten een essentieel en noodzakelijk onderdeel zijn van een gezonde en evenwichtige voeding. Tegelijk moeten we wel durven toegeven dat onze vleesconsumptie in het rijke Westen te hoog is en moeten we ons voluit mee engageren in programma s rond voeding en gezondheid, ook als die boodschappen over matiging van vleesconsumptie bevatten. We hebben immers alles in huis om de nieuwe puriteinen te plezieren: gezonde, kwaliteitsvolle en veilige producten van eigen bodem, duurzaam geproduceerd met respect voor het leefmilieu. Boerenbondvoorzitter Piet Vanthemsche, Nov 09

EVA vzw - duurzame voeding voor steden en gemeenten - BBL studiedag 1

EVA vzw - duurzame voeding voor steden en gemeenten - BBL studiedag 1 Minder vlees, meer verantwoord Maureen Vande Cappelle, EVA vzw Tobias Leenaert, EVA vzw EVA vzw zet zich in voor de maximale productie en consumptie van plantaardige voeding, ter vervanging van dierlijke,

Nadere informatie

Tobias Leenaert, EVA vzw Designing Change 29 jan. 2010

Tobias Leenaert, EVA vzw Designing Change 29 jan. 2010 Tobias Leenaert, EVA vzw Designing Change 29 jan. 2010 Wat houdt de campagne in? Uitdagingen Resultaten en gevolgen Aanpak en strategie Eerst even EVA informeert het brede publiek over de voordelen van

Nadere informatie

Kunstwerk voor verdraagzaamheid:

Kunstwerk voor verdraagzaamheid: Kunstwerk voor verdraagzaamheid: De terreuraanslagen in Parijs werden deze week uitgebreid besproken in alle actuarondes in onze lagere school. Samen met alle leerlingen van het eerste tot het zesde leerjaar

Nadere informatie

Wat is vandaag de dag nog duurzaam?

Wat is vandaag de dag nog duurzaam? Wat is vandaag de dag nog duurzaam? Duurzame voeding Schaal als spanningsveld VU Amsterdam 3 oktober 04 Inderdaad... Bron: NRC 7/0/04 Harry Aiking Overzicht Duurzaamheid is dynamisch Duurzaamheid en voedselzekerheid

Nadere informatie

betreffende een duurzamere voedselproductie en -consumptie in Vlaanderen

betreffende een duurzamere voedselproductie en -consumptie in Vlaanderen stuk ingediend op 1530 (2011-2012) Nr. 1 14 maart 2012 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de heren Dirk Peeters en Hermes Sanctorum betreffende een duurzamere voedselproductie en -consumptie in Vlaanderen

Nadere informatie

Veel veld voor vlees, weinig veld voor groenten

Veel veld voor vlees, weinig veld voor groenten Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig

Nadere informatie

BS DE ZILVERBERK NINOVESTRAAT 27 9450 HAALTERT

BS DE ZILVERBERK NINOVESTRAAT 27 9450 HAALTERT Werken met levenslijnen in de eerste graad: De leerlingen van het eerste en tweede leerjaar zijn deze week als echte historici in hun eigen verleden gedoken. Gewapend met foto s en voorwerpen uit de tijd

Nadere informatie

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies

Nadere informatie

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden.

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Gebeurteniskaarten positieve gebeurteniskaarten Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Jullie hebben samen betoogd tegen het kappen

Nadere informatie

20160210 Verslag avond over Voedsel en Voedsel zekerheid

20160210 Verslag avond over Voedsel en Voedsel zekerheid 20160210 Verslag avond over Voedsel en Voedsel zekerheid Marijke de Graaf, werkzaam bij ICCO houdt een lezing over Voedsel en Voedsel zekerheid OPrganisatie ZWO-groep wijkgemeente Eindhoven-Zuid. We beginnen

Nadere informatie

van de landbouwproductie

van de landbouwproductie Mythes rond duurzame intensifiëring van de landbouwproductie Roel Merckx Department Earth and Environmental Sciences, KU Leuven KU Leuven Duurzaamheidsdag Leuven, 20 maart, 2015 1 Inhoud Overbevolking:

Nadere informatie

DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN

DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was dit eens te bestuderen

Nadere informatie

30/01/2012. Wat denk jij over. Wat gebeurt er?

30/01/2012. Wat denk jij over. Wat gebeurt er? Kraak je energiekosten Wat denk jij over klimaat en energie 2 Flauwekul. Opwarming van de aarde Mijn probleem niet, maar die van de volgende generatie. Bekommerd! Ik wil mee m n steentje bijdragen zodat

Nadere informatie

Vlees en effect op Gezondheid en Milieu

Vlees en effect op Gezondheid en Milieu Vlees en effect op Gezondheid en Milieu Deel 1/4 en 2/4 Vlees en milieu Schadelijke stoffen uit het milieu Ons milieu is zwaar aangetast door een aantal chemische stoffen en zware metalen, waarvan de schadelijke

Nadere informatie

en de koe StellEn voor steek niet alles Op de koe (En zijn scheetjes)! koeien En kleinschalige veehouders spelen Een cruciale rol in De strijd Tegen de klimaatverandering dankzij de financiële ondersteuning

Nadere informatie

Tekstboekje Insecten, Havo 4

Tekstboekje Insecten, Havo 4 Tekstboekje Insecten, Havo 4 Elke tekst is voorzien van een kleine opdracht. De teksten hebben niveau F2 en F3 Tekst 1 Tekst 2 Tekst 3 Tekst 4 Insecten eten, Ja natuurlijk niveau 2/3 Opdracht: Verdeel

Nadere informatie

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal Jan Peter Lesschen Kimo van Dijk en Oene Oenema Introductie Bodemvruchtbaarheid ongelijk verdeeld in de wereld Natuurlijke

Nadere informatie

Yoghurt zonder zorgen. Een vergelijking van yoghurtsoorten op duurzaamheid

Yoghurt zonder zorgen. Een vergelijking van yoghurtsoorten op duurzaamheid Yoghurt zonder zorgen Een vergelijking van yoghurtsoorten op duurzaamheid Samenvatting Natuur & Milieu zocht uit hoe je yoghurt kunt blijven eten door rekening te houden met dierenwelzijn en milieu. We

Nadere informatie

Klimaat en veehouderij

Klimaat en veehouderij Klimaat en veehouderij Inzichten vanuit het onderzoek van Wageningen UR, mede naar aanleiding van de film Meat the Truth Samengesteld door: Léon Šebek, Peter Kuikman & Paul Vriesekoop Wageningen, april

Nadere informatie

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding

Nadere informatie

Economie en melkproductie

Economie en melkproductie Economie en melkproductie Productschap Zuivel onderwijsdag Pierre Berntsen Directeur Agrarische Bedrijven ABN AMRO 19 november 2013 Agenda Stand van de economie Beschikbaarheid van grondstoffen en zuivel

Nadere informatie

ik deel daar wordt iedereen beter van eten

ik deel daar wordt iedereen beter van eten daar wordt iedereen beter van eten 1 Achtergrond 2 Onderzoek en Reflectie 3 Acties 4 Activiteiten in het Schooljaar ikdeel.be Een project van Met de steun van De Vlaamse overheid kan niet verantwoordelijk

Nadere informatie

De veeteeltindustrie en het klimaat EU maakt slecht nog slechter

De veeteeltindustrie en het klimaat EU maakt slecht nog slechter De veeteeltindustrie en het klimaat EU maakt slecht nog slechter Jens Holm & Toivo Jokkala [Nederlandstalige editie] De veeteeltindustrie en het klimaat EU maakt slecht nog slechter Jens Holm & Toivo

Nadere informatie

Klimaatslimme landbouw en het recht

Klimaatslimme landbouw en het recht Jonathan Verschuuren Actualiteitendag VMR 23 Maart 2017 Klimaatslimme landbouw en het recht Photocredit: GettyImages Landbouw en klimaatverandering: 3 uitdagingen 1. Terugdringen broeikasgasemissies Wereldwijde

Nadere informatie

Klimaatslimme landbouw en het recht

Klimaatslimme landbouw en het recht Jonathan Verschuuren Actualiteitendag VMR 23 Maart 2017 Klimaatslimme landbouw en het recht Photocredit: GettyImages Landbouw en klimaatverandering: 3 uitdagingen 1. Terugdringen broeikasgasemissies Wereldwijde

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 23 juli 2014

PERSBERICHT Brussel, 23 juli 2014 1/7 PERSBERICHT Brussel, 23 juli 2014 Minder vleesconsumptie in België maar aanzienlijk meer uitvoer Vleesconsumptie daalt in België. De productie van de vleessector blijft echter hoog dankzij de uitvoer.

Nadere informatie

Versnellers van verduurzaming van ons voedsel. www.smaackmakers.nl

Versnellers van verduurzaming van ons voedsel. www.smaackmakers.nl The food shake up Versnellers van verduurzaming van ons voedsel Versnellers van verduurzaming van ons voedselsysteem & voedselpatroon Op welke manieren werken we hieraan? Communicatie(concepten) onderwijs

Nadere informatie

Samenvatting. - verlies van biodiversiteit, door ontbossing, vervuiling en monocultures;

Samenvatting. - verlies van biodiversiteit, door ontbossing, vervuiling en monocultures; 1. Inleiding 1.1 Dierlijke voedselproducten en milieu Dierlijke voedselproducten zoals, vlees, melk en eieren, zijn voor de meeste mensen een vast onderdeel van het menu. Deze producten leveren belangrijke

Nadere informatie

docentenhandleiding Vlees vervangen? Vijf portretten Waarom kiezen zij voor vleesvervangers?

docentenhandleiding Vlees vervangen? Vijf portretten Waarom kiezen zij voor vleesvervangers? docentenhandleiding Vlees vervangen? Vijf portretten Waarom kiezen zij voor vleesvervangers? Een lespakket voor de onderbouw VO (versie vmbo en versie havo-vwo) Handleiding lesbrief Inhoud 1 Algemene informatie...

Nadere informatie

De wereld kan op lange termijn alleen biologisch gevoed worden

De wereld kan op lange termijn alleen biologisch gevoed worden De wereld kan op lange termijn alleen biologisch gevoed worden Jan Willem Erisman 10 oktober 2016 Stikstof (nutriënten) hebben goede en Te weinig slechte kanten Te veel Voor 1 kg zuivere stikstof is 135

Nadere informatie

Reden = straalstroom

Reden = straalstroom Europa juni2017 Reden = straalstroom Europa juni2017 Straalstroom ligt ten noorden Sterk hoge-drukgebied blokkeert de ligging van de straalstroom Straalstroom paar weken geblokkeerd Europa januari2017

Nadere informatie

Milieueffecten van Nederlandse consumptie van eiwitrijke producten. Gevolgen van vervanging van dierlijke eiwitten anno 2008.

Milieueffecten van Nederlandse consumptie van eiwitrijke producten. Gevolgen van vervanging van dierlijke eiwitten anno 2008. Milieueffecten van Nederlandse consumptie van eiwitrijke producten Gevolgen van vervanging van dierlijke eiwitten anno 2008 samenvatting Oktober 2008 Hans Blonk (Blonk Milieu Advies) Anton Kool (Blonk

Nadere informatie

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten WORKSHOP CIRCLE SCAN Door Wouter-Jan Schouten WOUTER-JAN SCHOUTEN Doctoraal Bedrijfskunde, Erasmus Universiteit 21 jaar bij the Boston Consulting Group - Partner & Managing Director - Leider van NL Consumer

Nadere informatie

Infoblad 1: oplossingen van de werkbladen 5 t.e.m. 9. Werkblad 5: rund, paard, varken en vleesvervangers

Infoblad 1: oplossingen van de werkbladen 5 t.e.m. 9. Werkblad 5: rund, paard, varken en vleesvervangers Infoblad 1: oplossingen van de werkbladen 5 t.e.m. 9 Werkblad 5: rund, paard, varken en vleesvervangers Runds-, paarden-, en varkensvlees kan je vinden in Belgische supermarkten. Ook vegetarische vleesvervangers

Nadere informatie

AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER

AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER SAMENVATTING Weet je dat de meeste van onze dagelijkse activiteiten, inclusief voedsel, kleding en reizen, een hoog waterverbruik betekenen en daarmee

Nadere informatie

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:

Nadere informatie

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Standpuntnota van de ENSA Scientific Advisory Committee Inleiding Eiwitten zijn een belangrijke voedingsstof die nodig zijn voor de groei en het herstel

Nadere informatie

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie

Nadere informatie

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:

Nadere informatie

Een literatuurstudie en empirisch onderzoek bij studenten.

Een literatuurstudie en empirisch onderzoek bij studenten. Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Academiejaar 2014 2015 Aanbevelingen aan Transitie UGent ter versterking van het draagvlak voor een duurzame vleesconsumptie. Een literatuurstudie en empirisch onderzoek

Nadere informatie

Structuur. Introductie. Methodologie. Na WO II: nooit meer honger. Inzicht nodig in maatschappelijk beeld. omtrent dierenwelzijn

Structuur. Introductie. Methodologie. Na WO II: nooit meer honger. Inzicht nodig in maatschappelijk beeld. omtrent dierenwelzijn Kleinveehouderij: naar een meer diervriendelijke productie? Overzicht van recent onderzoek Donderdag 9 september 011 ILVO-Dier, Melle Maatschappelijk belang van bezettingsdichtheid Filiep Vanhonacker,

Nadere informatie

Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid, de onvolmaakte waarheid

Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid, de onvolmaakte waarheid Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid, de onvolmaakte waarheid Phytofar 30 mei 2017 Wannes Keulemans Tessa Avermaete Metaforum-werkgroep Voedselproductie Structuur presentatie 1. Inleiding: voedselzekerheid

Nadere informatie

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen

Nadere informatie

Landgebruik in Gelderland. Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s

Landgebruik in Gelderland. Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s Landgebruik in Gelderland Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s Overzicht Emissies uit landgebruik Veeteelt, akkerbouw, bosbouw, bioeconomy Gelderland, NL, EU en Wereld Reductie opties synergiën / knelpunten

Nadere informatie

Arme maaltijd - Rijke maaltijd

Arme maaltijd - Rijke maaltijd Arme maaltijd - Rijke maaltijd Naar: Bord vol kinderrechten UNICEF België (Aan tafel), Krekelboek (Vormen vzw- Wereldwerkplaats) Leeftijd: 6 tot 9jaar Duur: deel 1: 60 min deel 2: 70 min Doelen Kinderrechten

Nadere informatie

Mestverwerking in De Peel

Mestverwerking in De Peel Mestverwerking in De Peel Mestverwerking Jan van Hoof, Jeanne Stoks, Wim Verbruggen Maart 2012 Agenda Doel van de avond Wat is mest? Wat is het mestprobleem? Waar komt mest vandaan? Hoeveel mest is er?

Nadere informatie

Jan Kempers. Manager Duurzame Ontwikkeling HEINEKEN Nederland. Bestuurslid St. Veldleeuwerik

Jan Kempers. Manager Duurzame Ontwikkeling HEINEKEN Nederland. Bestuurslid St. Veldleeuwerik 1 Jan Kempers Manager Duurzame Ontwikkeling HEINEKEN Nederland Bestuurslid St. Veldleeuwerik HEINEKEN Proud, Independent, Responsible Global Brewer The world s most international brewer No 1 in Europe

Nadere informatie

Copernicus Institute of Sustainable Development. Koe en klimaat. Dr. Jerry van Dijk Dr. Karin Rebel. Copernicus Institute of Sustainable Development

Copernicus Institute of Sustainable Development. Koe en klimaat. Dr. Jerry van Dijk Dr. Karin Rebel. Copernicus Institute of Sustainable Development Copernicus Institute of Sustainable Development Koe en klimaat Dr. Jerry van Dijk Dr. Karin Rebel Inhoud presentatie Hoe zat het ook al weer met klimaatverandering? Broeikasgasemissies in Nederland Klimaatbeleid

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

Jan Luijendijk & Guy Alaerts IHE Delft Institute for Water Education

Jan Luijendijk & Guy Alaerts IHE Delft Institute for Water Education Netherlands Rotary Foundation 20 april 2017 UNESCO-IHE Jan Luijendijk & Guy Alaerts IHE Delft Institute for Water Education j.luijendijk@unesco-ihe.org INHOUD PRESENTATIE Uw kennis over Water: Gebruik

Nadere informatie

klimaatverandering en voedsel

klimaatverandering en voedsel klimaatverandering en voedsel Parijs; wat is er afgesproken en gaat het lukken? Wat betekent dit voor landbouw en voeding? Energie transitie als voorbeeld voor producent en consument Duurzaamheid als paradigma.

Nadere informatie

2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw

2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw 2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw 1. ALLES IS WATER Alles is water. We zijn letterlijk omringd door water. Water

Nadere informatie

Duurzaam is de toekomst Wat is uw idee?

Duurzaam is de toekomst Wat is uw idee? 15/10/2015 Duurzaam is de toekomst Wat is uw idee? Agenda Introductie AEA Group Duurzaam ondernemen Wat is een LCA LCA in de praktijk Wat kunt u met LCA 1 Introductie AEA group Spin-off van Looije Agro

Nadere informatie

SAMENVATTING INTENSIEVE VEEHOUDERIJ VOORBIJ

SAMENVATTING INTENSIEVE VEEHOUDERIJ VOORBIJ SAMENVATTING INTENSIEVE VEEHOUDERIJ VOORBIJ Duurzame oplossingen voor dieren, mensen en de aarde INHOUD 03 WAAROM WE VOOR 2050 EEN EIND MOETEN MAKEN AAN DE INTENSIEVE VEEHOUDERIJ 05 DE GEVOLGEN VAN DE

Nadere informatie

Nieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit. Prof. dr. Maarten Hajer

Nieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit. Prof. dr. Maarten Hajer Nieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit Prof. dr. Maarten Hajer Waarom deze studie? 2 Convention on Biological Diversity (CBD) Rio de Janeiro 1992 193 landen, 3 doelen 18-29 oktober 2010: COP10

Nadere informatie

Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen. Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015

Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen. Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015 Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015 Waar hebben we het over? Gezonde voeding Nieuwe richtlijnen Gezondheidsraad

Nadere informatie

Het duurzame alternatief voor honden en katten met voedselovergevoeligheid

Het duurzame alternatief voor honden en katten met voedselovergevoeligheid TROVET Hypoallergenic (Insect), volledig, licht verteerbaar hypoallergeen dieetvoeder voor honden en katten Het duurzame alternatief voor honden en katten met voedselovergevoeligheid betrouwbare en betaalbare

Nadere informatie

Vlees op tafel bij de klimaatonderhandelingen

Vlees op tafel bij de klimaatonderhandelingen Vlees op tafel bij de klimaatonderhandelingen Johan Albrecht en Désirée Vandenberghe, Universiteit Gent 15 november 2015 ABSTRACT Koolstofarme energietechnologieën staan centraal in zowat alle klimaatdiscussies.

Nadere informatie

GroenLinks Bronckhorst. Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015

GroenLinks Bronckhorst. Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015 GroenLinks Bronckhorst Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015 Waarom co-vergisten Omdat de meststoffenwet veehouders verplicht de overtollige (mineralen in de) mest te ver(be)werken

Nadere informatie

De club van Rome had toch gelijk!

De club van Rome had toch gelijk! De club van Rome had toch gelijk! Bernard Dam MECS, Chemical Engineering, Faculty of Applied Science, Delft University of Technology 11 november 2009 Delft University of Technology Challenge the future

Nadere informatie

Duurzaamheid in de Schijf van Vijf

Duurzaamheid in de Schijf van Vijf Duurzaamheid in de Schijf van Vijf Expert duurzaam eten Dr.ir. Corné van Dooren @DuurzaamEten Congres Duurzame Voeding, FCInstitute, 19 juni 2018 Disclosure belangen spreker Geen potentiële belangenverstrengeling

Nadere informatie

Schaarste van grondstoffen. Energie en grondstoffen. Politieke doelen. Klimaatverandering 10-10-2011

Schaarste van grondstoffen. Energie en grondstoffen. Politieke doelen. Klimaatverandering 10-10-2011 Energie en grondstoffen Bas Eickhout Europarlementarier Schaarste van grondstoffen Energieschaarste beheerst de politieke agenda Maar de agenda is breder: water en vruchtbaar land Hoe dit breed aan te

Nadere informatie

Ecosysteemdiensten. Blok 1 Mariene omgeving. Marieke Verweij (ProSea) Dag 1 de zee en mijn werk / 24 september Duurzaam werken op Zee

Ecosysteemdiensten. Blok 1 Mariene omgeving. Marieke Verweij (ProSea) Dag 1 de zee en mijn werk / 24 september Duurzaam werken op Zee Ecosysteemdiensten Blok 1 Mariene omgeving Marieke Verweij (ProSea) Dag 1 de zee en mijn werk / Duurzaam werken op Zee NASA Duurzaam werken op zee 2 Maar al dat water is niet eindeloos veel We weten meer

Nadere informatie

Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze

Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze Ecologische voeding en landbouw, moestuin, siertuin, milieubelei d,. Thierry Maréchal Milieu, Voeding en Gezondheid Biologische / Ecologische landbouw

Nadere informatie

Gent daagt Sint-Niklaas uit tot een duel 'Dagen Zonder Vlees'

Gent daagt Sint-Niklaas uit tot een duel 'Dagen Zonder Vlees' Gent daagt Sint-Niklaas uit tot een duel 'Dagen Zonder Vlees' Als officiële ambassadeur van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties ('SDG Voice' van de Sustainable Development Goals) zal

Nadere informatie

Redt de Mensheid. Redt de Mensheid. No No Dit is uitgave no van het Lage Landen Leerhuis. Datum Door Nico Kooren vdm

Redt de Mensheid. Redt de Mensheid. No No Dit is uitgave no van het Lage Landen Leerhuis. Datum Door Nico Kooren vdm No.1018 Redt de Mensheid Redt de Mensheid No.1018 Redt de Mensheid Door Nico Kooren vdm Pentahof@planet.nl Dit is uitgave no. 1018 van het Lage Landen Leerhuis www.pentahof.nl Datum 24-10-2016 1 2 Redt

Nadere informatie

Duurzame ontwikkeling met én binnen ABN AMRO IBM Future enterprise. Vincent G.P. van Assem ABN AMRO Amsterdam, 13 september 2006

Duurzame ontwikkeling met én binnen ABN AMRO IBM Future enterprise. Vincent G.P. van Assem ABN AMRO Amsterdam, 13 september 2006 Duurzame ontwikkeling met én binnen ABN AMRO IBM Future enterprise Vincent G.P. van Assem ABN AMRO Amsterdam, 13 september 2006 1 Planet The world is flat 2 People 3 Wereldbevolking: 6.541.920.085 (per

Nadere informatie

Hoewel ook het laatste IPCC rapport wat minder stellig is over de menselijke invloed op de klimaatverandering zijn wij ervan overtuigd dat we iets

Hoewel ook het laatste IPCC rapport wat minder stellig is over de menselijke invloed op de klimaatverandering zijn wij ervan overtuigd dat we iets december 2011 1 Hoewel ook het laatste IPCC rapport wat minder stellig is over de menselijke invloed op de klimaatverandering zijn wij ervan overtuigd dat we iets aan de opwarming moeten doen. 2 Wij zijn

Nadere informatie

De rol van zuivel in de wereld Gezond en duurzaam. Stephan Peters NZO

De rol van zuivel in de wereld Gezond en duurzaam. Stephan Peters NZO De rol van zuivel in de wereld Gezond en duurzaam Stephan Peters NZO NZO NEDERLANDSE ZUIVEL ORGANISATIE De branchevereniging van de Nederlandse zuivelindustrie Behartigt belangen van dertien zuivelondernemingen

Nadere informatie

DE GRENZEN VAN HET LAND

DE GRENZEN VAN HET LAND DE GRENZEN VAN HET LAND DR. WIETEKE (LOUISE) WILLEMEN ASSISTANT PROFESSOR IN GEO-INFORMATION FOR ECOSYSTEM SERVICES NASA http://richiecarmichael.github.io/sat/index.html Mijn route Geo-onderzoek voor

Nadere informatie

Duurzame melkveehouderij

Duurzame melkveehouderij Duurzame melkveehouderij Wiepk Voskamp, Lector Duurzame melkveehouderij Hogeschool VHL 19 November 2014 Wageningen UR Hogeschool VHL Nordwin College DTC LTO Friesland Campina Provincie Friesland Gemeente

Nadere informatie

http://www.thetasteoflife.eu VET Yrkesakademin i Österbotten (FI) http://www.duurzaammbo.nl Alles heeft twee kanten. Visie Stellingen Het is goed dat men roken heeft verboden in openbare gebouwen /

Nadere informatie

NIEUWE EIWITTEN OP JE BORD

NIEUWE EIWITTEN OP JE BORD ONDERZOEK ALTERNATIEVEN VOOR VLEES NIEUWE EIWITTEN OP JE BORD 1 WAT ZIJN ALTERNATIEVEN VOOR WIE MINDER VLEES WIL ETEN? De mening van consumenten Thomas Cammelbeeck, Linda de Gouw en Nelleke Polderman Consumentenbond,

Nadere informatie

Venik Verenigde Nederlandse Insectenkwekers. Marian Peters

Venik Verenigde Nederlandse Insectenkwekers. Marian Peters Venik Verenigde Nederlandse Insectenkwekers Marian Peters Venik Kenniscentrum insecten als feed/food : Voorlichting/PR Marktontwikkeling Voedselveiligheid en kwaliteit Regelgeving Onderzoek en kennisontwikkeling

Nadere informatie

1.1. Over zorgvuldige veehouderij

1.1. Over zorgvuldige veehouderij Dr. Martin Scholten, Animal Sciences Group Prof. dr. Herman Eijsackers, Wetenschappelijke Adviesraad Ir. Kees-Jaap Hin (*), Schuttelaar & Partners Dr. Martin Scholten De kranten staan de laatste tijd vol

Nadere informatie

Herkomst en Dierenwelzijnseisen

Herkomst en Dierenwelzijnseisen Scharrel Vlees Van Ommeren Vlees Herkomst en Dierenwelzijnseisen Inhoud Eisen en herkomst Van Ommeren Vlees Scharrel Rundvlees... 2 Eisen en herkomst Van Ommeren Vlees Scharrel Varkensvlees... 3 LIVAR...

Nadere informatie

WAAR TREK JE DE GRENS? Hoe zouden we landbouwdieren moeten behandelen?

WAAR TREK JE DE GRENS? Hoe zouden we landbouwdieren moeten behandelen? 1. Productie van kippen Vleeskippen in de stal Scharrelkippen Scharrelvleeskippen kunnen naar buiten. Zij leven langer omdat ze op een langzamere, meer natuurlijke manier groeien. Is het eerlijk dat het

Nadere informatie

3 April 2013, CAH Vilentum, 2D. Inhoud presentatie Sturen op broeikasgassen Zwier van der Vegte. Duurzame melkveehouderij.

3 April 2013, CAH Vilentum, 2D. Inhoud presentatie Sturen op broeikasgassen Zwier van der Vegte. Duurzame melkveehouderij. Sturen op Broeikasgassen Duurzame melkveehouderij 3 April 2013, CAH Vilentum, 2D KTC De Marke Wageningen UR Livestock Research Inhoud presentatie Bijdrage veeteelt aan BKG emissies welke stoffen welke

Nadere informatie

NORBERT RAUCH RAUCH LANDMASCHINENFABRIK GMBH

NORBERT RAUCH RAUCH LANDMASCHINENFABRIK GMBH NORBERT RAUCH RAUCH LANDMASCHINENFABRIK GMBH De rol van minerale en organische meststoffen in de komende 10 jaar vanuit het oogpunt van de kunstmeststrooier fabrikant 2 Norbert Rauch 20151208 Grond om

Nadere informatie

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde naam: Oliebol groep: 7 Inhoud inleiding Illegale houtkap sojateeld Palmolie Wat is ontbossing? Ontbossing in tropische regenwouden Wetten en regels hebben geen zin

Nadere informatie

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum

Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Eigen -/ Keteninitiatief CO2 footprint Innovatie Kennis Centrum Versie: 0.0 Datum: 21-4-2015 Auteur: Vrijgave: M.J.A. Rijpert T. Crum 1 IKN (Innovatie Kenniscentrum Nederland) Copier is de initiatiefnemer

Nadere informatie

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de

Nadere informatie

Reductieplan Overige Broeikasgassen.

Reductieplan Overige Broeikasgassen. Reductieplan Overige Broeikasgassen (ROB) www.robklimaat.nl Kansen en bedreigingen in de electriciteitssector Erik ter Avest 29 juni 2006 1 Wat is het ROB? Andere vragen? Discussie Enkele begrippen wat

Nadere informatie

Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land

Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: Gerjan Hilhorst WUR De Marke Inhoud Resultaten (waar staan we?) Vergelijking laag en hoog scorende bedrijven Resultaten

Nadere informatie

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011 Relevantie van (carbon) footprinting voor telers Jasper Scholten 23 juni 2011 Inhoud 1. Blonk Milieu Advies 2. Levenscyclusanalyse (LCA) 3. Carbon Footprinting 4. Footprint van brouwgerst 5. Footprint

Nadere informatie

FACULTEIT TOEGEPASTE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN

FACULTEIT TOEGEPASTE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN FCULTEIT TOEGEPSTE BIO-INGENIEURSWETENSCHPPEN cademiejaar 2012-2013 Precisievoeding van vleesvarkens: Meerfasenvoeding op basis van zelfgeteelde eiwitbronnen Masterproef voorgedragen door Katrijn Ingels

Nadere informatie

Menu van de Toekomst: Eiwittransitie

Menu van de Toekomst: Eiwittransitie Menu van de Toekomst: Eiwittransitie kennisspecialist duurzaam eten Corné van Dooren Week van de Akkerbouw, Biddinghuizen, 23 juni 2016 Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert

Nadere informatie

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-0360/29. Amendement. Marco Zullo, Eleonora Evi, Marco Valli, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-0360/29. Amendement. Marco Zullo, Eleonora Evi, Marco Valli, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie 27.4.2015 B8-0360/29 29 Overweging B B. overwegende dat het thema van de wereldtentoonstelling 2015 in Milaan de mogelijkheid biedt om na te denken en te debatteren over diverse manieren om te proberen

Nadere informatie

De filosofie van het voeren

De filosofie van het voeren Terug naar Voorwoord Terug naar Inhoudsopgave Verder naar volgende hoofdstuk De filosofie van het voeren Inhoudsopgave van dit hoofdstuk: Het algehele beeld Hoe voeding in de Natuur er uit zou zien...

Nadere informatie

ELK: Werken aan een nieuw evenwicht tussen landbouw en klimaat

ELK: Werken aan een nieuw evenwicht tussen landbouw en klimaat ELK: Werken aan een nieuw evenwicht tussen landbouw en klimaat Sam DE CAMPENEERE Studiedag Werken aan een nieuw evenwicht tussen landbouw en klimaat 17 april 2018, Melle Het Expertisecentrum Landbouw en

Nadere informatie

Duurzaamheid en voeding...

Duurzaamheid en voeding... Duurzaamheid en voeding... Harry Aiking & Joop de Boer Jubileumsymposium HMC - Den Haag - 17 juni 2011 1 Hoofdpunten Duurzaamheid als bewegend doelwit Belang van voedselproductie en consumptie Mondiale

Nadere informatie

Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw

Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw Vakgroep landbouweconomie, Universiteit Gent Overzicht presentatie Belang van sector Situatie Evolutie Uitdagingen Belang agrovoedingscomplex

Nadere informatie

Welke van de drie uitspraken is correct? Omcirkel het correcte antwoord (a, b of c).

Welke van de drie uitspraken is correct? Omcirkel het correcte antwoord (a, b of c). BELGISCHE FRIETJES: OEFENINGEN Welke van de drie uitspraken is correct? Omcirkel het correcte antwoord (a, b of c). 1. a. Vroeger at men frietjes uit een kartonnen bakje, nu uit een plastieken bakje en

Nadere informatie

Klimaat op je bord. Hans Blonk Blonk Consultants

Klimaat op je bord. Hans Blonk Blonk Consultants Klimaat op je bord Hans Blonk Blonk Consultants Inhoud 1. De klimaat-impact van voedingsmiddelen 2. Klimaatvriendelijker eten Productiekant Consumptiekant 3. Het aardappelklimaat 2 1. 1 De klimaatimpact

Nadere informatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie Feike Sijbesma, CEO Royal DSM In de loop der tijd is het effect van bedrijven op de maatschappij enorm veranderd. Vijftig tot honderd

Nadere informatie

Eet, drink en. beweeg!

Eet, drink en. beweeg! Eet, drink en. beweeg! WAAROM? Gezond eten en regelmatig bewegen gaan hand in hand. Door een gevarieerde voeding te combineren met voldoende lichaamsbeweging zorgen we ervoor dat we het risico op allerlei

Nadere informatie

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat?

Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Verduurzamen van de voedselconsumptie in Nederland: Waarom, wie en wat? Expert duurzaam eten Corné van Dooren @DuurzaamEten NAV voedingsforum 8 maart 2018 Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

INHOUD. Geboren carnivoren? Van Bella naar koe BE Het perfecte milieuprobleem. Boer zoekt inkomen. De toekomst: de helft minder

INHOUD. Geboren carnivoren? Van Bella naar koe BE Het perfecte milieuprobleem. Boer zoekt inkomen. De toekomst: de helft minder INHOUD 9 VOORWOORD 13 INLEIDING Geboren carnivoren? 19 oersoep met balletjes 22 Daar is de mens 29 Van speer tot spade 43 Duurzaam gefileerd 47 Dieren op hun plaats gezet 51 Wilde dieren op dieet 55 onze

Nadere informatie

Voedselverspilling in huis

Voedselverspilling in huis Voedselverspilling in huis 13 november 2014 Karin Bemelmans Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert hen tot een gezonde en meer duurzame voedselkeuze 1942 2014 Rapport Gezondheidsraad,

Nadere informatie