Duurzame inzetbaarheid en de vergrijzende beroepsbevolking

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzame inzetbaarheid en de vergrijzende beroepsbevolking"

Transcriptie

1 Duurzame inzetbaarheid en de vergrijzende beroepsbevolking Wat kunnen we leren van andere EU lidstaten? Yoline Kuipers Cavaco Beleidsadviseur Volksgezondheid, Milieu Ltd.

2 EU bevolking wordt steeds ouder Bron: Ageing Population - projections for the EU-27, European Parliament

3 Gevolgen voor Europese lidstaten ( ) Toename in kosten : 1. Pensioen: 12.9% van BBP 2. Gezondheidszorg: 1.2% van BBP 3. Langdurige zorg: 1.6% van BBP Her Toename chronische ziekten Vergrijzing van de beroepsbevolking Afname van beroepsbevolking (15-64 jaar): 10% Bron: The 2012 Ageing Report, European Commission

4 Vergrijzing van de EU beroepsbevolking Verhouding beroepsbevolking (15-64) : gepensioneerden (65+) 2013 EU gemiddeld 3.6 : : 1 België 3.7 : 1 Nederland 3.9 : 1 Duitsland 3.2 : 1 Luxemburg 5.0 : : : : : 1 Bron: Eurostat

5 Bron: Eurostat Arbeidsparticipatie jaar (%) % % 42% 30 20

6 Ouder worden in goede gezondheid

7 EU project: Veilig en gezond werken op elke leeftijd Initiatief: Europees Parlement en Europees Agentschap voor Gezondheid en Veiligheid op het Werk Duur: Juni 2013 juni 2016 Doel: Beleidsstrategiën, programma s en maatschappelijke systemen binnen verschillende EU-lidstraten identificeren en analyseren die zich richten op de vergrijzende beroepsbevolking en preventie gedurende het algehele beroepsleven.

8 Opzet van het project Deel 1: Literatuur onderzoek Deel 2: Beleid en programma s Deel 3: Praktijk / bedrijven Onderzoekers, onderzoekcentra (EU en Nationaal) Beleidsmakers, stakeholders (EU en Nationaal) Bedrijven, werkgevers, werknemers

9 Voorlopige resultaten Vier profielen: 1. Vergrijzing van de bevolking begint op de beleidsagenda te verschijnen 2. Vergrijzing van de beroepsbevolking begint op de beleidsagenda te verschijnen 3. Vergrijzing van de beroepsbevolking wordt aangepakt dmv specifieke beleidsprogramma s / gerichte beleidskaders 4. Vergrijzing van de beroepsbevolking wordt aangepakt dmv holistische beleidsprogramma s / geintegreerde beleidskaders

10 Voorbeelden (I) Oostenrijk: Fit2work - Nationaal initiatief, gecoordineerd door Ministerie en sociale verzekeringsmaatschappijen. Doel: voorkomen van vroegtijdig pensioen, technische ondersteuning aanbieden aan bedrijven om vaardigheden van oudere werknemers te behouden en te verbeteren. ABI Plus index: meet werklast van werknemers op basis van verschillende indicatoren (competenties, werk-prive balans, motivatie, etc.)

11 Voorbeelden (II) Finland: Voorloper wat betreft promoten van work ability Richtte zich begin jaren 90 als eerste EU land op vergrijzende beroepsbevolking en het belang van overdracht van kennis en vaardigheden Ontwierp begin 2000 het huis van werkvermogen National Working Life Development Strategy 2020

12 Voorbeelden (III) Duitsland: INQA initiatief : New Quality of Work Initiative (INQA): betere kwaliteit van het werk versterkt de concurrentiekracht en innovatie Breed maatschappelijk debat over de toekomst van werk. Samenwerkingsverband tussen federale overheid, bedrijfsleven, vakbonden, federaal agentschap voor werkgelegenheid, bedrijven, sociale verzekeraars, en verschillende stichtingen. Concrete oplossingen voor bedrijven

13 Succes factoren Holistische aanpak (I): levensloop benadering Holistische aanpak (II): onderlinge verbanden tussen externe factoren Samenwerking tussen verschillende belanghebbenden en verschillende beleidsterreinen Communicatie en samenwerking Evaluatie van resultaten / lange-termijn visie Sterke basis (financiering, support, fundering) Het spreken van één taal / gebruik van specifiek concept

14 Uitdagingen voor de toekomst Landen hebben voornamelijk de pensioensleeftijd omhoog gegooid en prioriteit is vergroten van arbeidsparticipatie van ouderen. Meer aandacht is nodig voor hoe de werkplaats hierop aangepast kan worden. Impact van de economische crisis: begrotingsmaatregelen, jeugdwerkgelegenheid, korte termijn denken en doen Gebrek aan zichtbare resultaten Geringe kennis van invloed van veroudering op werk en vise versa; bestaan nog vele vooroordelen Veel landen zijn (nog) niet voorbereid op de sterke veroudering die hun bevolking zal doormaken

15 Volgende stappen Voor de zomer: Publicatie van rapporten van de 28 lidstaten Wetgeving, beleid, programma s, initiatieven op de werkvloer Publicatie van EU rapport Wetgeving, beleids programma s, financiering Na de zomer: Publicatie van analyse rapport Congres

16 Nieuw EU project Initiatief: Europees Agentschap voor Gezondheid en Veiligheid op het Werk; onderdeel van EU campagne in 2017 Duur: Februari 2015 juli 2016 Doel: Ontwikkeling van een e-guide voor werkgevers, HR managers en werknemers omtrent duurzame inzetbaarheid. De e-guide zal praktische informatie, tips en voorbeelden bevatten.

17 E-guide Vier thema s die aan bod zullen komen: 1. Vergrijzing van de beroepsbevolking 2. Aanpassen van de werkvloer 3. Bevorderen van gezondheid op de werkvloer 4. Reintegratie na langdurige ziekte/letsel En ook: Voorbeelden uit de praktijk Voorbeelden van instrumenten en hulpmiddelen Tips, quiz, achtergrond informatie, etc. etc. etc.

18 Volgende stappen Voor de zomer: Testen van prototype interesse? Versie Verenigd Koninkrijk Zomer 2016 Versies overige lidstaten (nationale taal/talen) 2017 EU Campagne EU-OSHA

19 Questions?

Gezond werk, voor alle leeftijden Het bevorderen van een duurzaam arbeidsleven

Gezond werk, voor alle leeftijden Het bevorderen van een duurzaam arbeidsleven Gezond werk, voor alle leeftijden Het bevorderen van een duurzaam arbeidsleven Veilig en gezond aan 't werk, dat raakt iedereen. Goed voor jou en voor de zaak. Inleiding tot de campagne Gecoördineerd door

Nadere informatie

Maatregelen voor een beter evenwicht tussen werk en privéleven voor werkende ouders en mantelzorgers

Maatregelen voor een beter evenwicht tussen werk en privéleven voor werkende ouders en mantelzorgers Maatregelen voor een beter evenwicht tussen werk en privéleven voor werkende ouders en mantelzorgers Velden met een zijn verplicht. Persoonlijke gegevens In welk land bent u gevestigd? België Bulgarije

Nadere informatie

Themabijeenkomst ouderenbeleid

Themabijeenkomst ouderenbeleid MHP, Culemborg, Rob Gründemann, senior TNO Arbeid Lector Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht De opzet van de presentatie Stand van zaken Arbeidsmarkt Kwaliteit van de arbeid Gewenst preventief HR-beleid

Nadere informatie

VOOR ONDERNEMINGSRADEN

VOOR ONDERNEMINGSRADEN VOOR ONDERNEMINGSRADEN BESPREEKBAAR MAKEN VAN PSYCHISCHE DIVERSITEIT WERKT! CHECKLIST VOOR ONDERNEMINGSRADEN Psychische aandoeningen komen veel voor. Het kan letterlijk iedereen overkomen. Maar als het

Nadere informatie

Vergrijzing, gezondheidszorg en ouderenzorg

Vergrijzing, gezondheidszorg en ouderenzorg Vergrijzing, gezondheidszorg en ouderenzorg Prof. dr. Jozef Pacolet Design Charles & Ray Eames - Hang it all Vitra Inhoud Betaalbaarheid van de zorg versus vrees, onzekerheid en twijfel Afbakening: nieuwe

Nadere informatie

WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. bij

WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. bij EUROPESE COMMISSIE Brussel, 26.4.2017 SWD(2017) 203 final WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING bij Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement

Nadere informatie

ANNEX BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

ANNEX BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.9.2018 COM(2018) 651 final ANNEX BIJLAGE bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD over de werking van Richtlijn 2011/24/EU betreffende de toepassing

Nadere informatie

Workability & Inzetbaarheid. The Finnish Experience. Boaborea ledenplatform 'Gezond Werken' Bussum, 26 maart 2008

Workability & Inzetbaarheid. The Finnish Experience. Boaborea ledenplatform 'Gezond Werken' Bussum, 26 maart 2008 Workability & Inzetbaarheid Boaborea ledenplatform 'Gezond Werken' Bussum, Rob Gründemann, Teamleider Personeelsbeleid Lector Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht De opzet van de presentatie De situatie

Nadere informatie

BEST BOSS BELEIDSNOTA Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme

BEST BOSS BELEIDSNOTA Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme www.bestboss-project.eu Grant Agreement No.: 2014-1-DE02-KA200-001608 Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese

Nadere informatie

De evolutie van de preventie in een Europees kader

De evolutie van de preventie in een Europees kader BBvAG LVII Nationale Dagen voor Arbeidsgeneeskunde Brussel 15 november 2018 De evolutie van de preventie in een Europees kader Luc Van Hamme Adviseur-generaal Arbeidsinspectie-TWW Hoofd van de regionale

Nadere informatie

Miljoenennota Helmer Vossers

Miljoenennota Helmer Vossers Helmer Vossers Helaas niet helemaal waar 8 5 1/2 2010 2011 69,5 66,0 0 1 3/4 Groei Werkloosheid Saldo 2010 Saldo 2011 Schuld 2011 (% bbp) (% beroepsbevolking) (% bbp) (% bbp) (% bbp) -4,0-6,3-5,8-5,6

Nadere informatie

http://keyconet.eun.org

http://keyconet.eun.org Europees Beleidsnetwerk met betrekking tot Sleutelcompetenties in het onderwijs http://keyconet.eun.org it her Health & Consumers Santé & Consommateurs Over het KeyCoNet project KeyCoNet (2012-14) is een

Nadere informatie

De arbeidsmarktintegratie van personen met een handicap in Europa. Barbara Vandeweghe IDEA Consult 12 december 2011

De arbeidsmarktintegratie van personen met een handicap in Europa. Barbara Vandeweghe IDEA Consult 12 december 2011 De arbeidsmarktintegratie van personen met een handicap in Europa Barbara Vandeweghe IDEA Consult 12 december 2011 IDEA Consult 1. Inleiding Studie naar de arbeidsmarktsituatie van personen met een handicap

Nadere informatie

Tabel 1: Economische indicatoren (1)

Tabel 1: Economische indicatoren (1) Tabel 1: Economische indicatoren (1) Grootte van de Openheid van de Netto internationale Saldo op de lopende rekening (% economie (in economie (Export + BBP per hoofd, nominaal (EUR) BBP per hoofd, nominaal,

Nadere informatie

Groenboek over pensioenen

Groenboek over pensioenen MEMO/10/302 Brussel, 7 juli 2010 Groenboek over pensioenen Waarom brengt de Commissie dit groenboek nu uit? De Europese pensioenstelsels staan onder druk door de vergrijzing, die het gevolg is van een

Nadere informatie

NAAR EEN EUROPA VOOR ALLE LEEFTIJDEN

NAAR EEN EUROPA VOOR ALLE LEEFTIJDEN NL NAAR EEN EUROPA VOOR ALLE LEEFTIJDEN AGE- STANDPUNT IN HET KADER VAN HET 2007 - EUROPEES JAAR VAN GELIJKE KANSEN VOOR IEDEREEN The European Older People s Platform La Plate-forme européenne des Personnes

Nadere informatie

ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2017/2277(INI)

ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2017/2277(INI) Europees Parlement 2014-2019 Commissie werkgelegenheid en sociale zaken 2017/2277(INI) 5.2.2018 ONTWERPVERSLAG over trajecten voor de re-integratie van werknemers die herstellen van een letsel of ziekte

Nadere informatie

De social profit in macro-economisch perspectief

De social profit in macro-economisch perspectief De social profit in macro-economisch perspectief Zorgnet-Icuro, 26 januari 2017 Marcia DE WACHTER 3 1. De uitdagingen van de vergrijzing voor de economie Demografische vooruitzichten 1 100% Naar leeftijdscategorie

Nadere informatie

ICHOM en het belang voor de patiënt

ICHOM en het belang voor de patiënt DE PATIENT CENTRAAL Maarten de Wit Lent 12 oktober 2017 ICHOM en het belang voor de patiënt T2T Overarching principle B. The primary goal of treating patients with rheumatoid arthritis is to maximize long-term

Nadere informatie

Londen-Malaga-verklaring over. Onderzoeksinvestering. In Astma

Londen-Malaga-verklaring over. Onderzoeksinvestering. In Astma Londen-Malaga-verklaring over Onderzoeksinvestering In Astma Inleiding Astma is een aandoening die sterk ingrijpt op het dagelijks leven van 30 miljoen Europeanen en 300 miljoen mensen wereldwijd. Voor

Nadere informatie

Fase 1.3. Lichamelijke en psychische effecten van kortcyclische arbeid op de mens

Fase 1.3. Lichamelijke en psychische effecten van kortcyclische arbeid op de mens Fase 1.3. Lichamelijke en psychische effecten van kortcyclische arbeid op de mens 1 Doel Doel van dit instrument is inzicht bieden in de prevalentie (mate van voorkomen) en de effecten van kortcylische

Nadere informatie

Kortcyclische arbeid, Op de teller!

Kortcyclische arbeid, Op de teller! Kortcyclische arbeid, Op de teller! 1 Doel Doel van dit instrument is inzicht bieden in de prevalentie (mate van voorkomen) en de effecten van kortcylische arbeid. Dit laat toe een duidelijke definiëring

Nadere informatie

VBZ ARBEIDSMARKTCONFERENTIE MET LEF KOERSEN OP KANSEN EIGEN REGIE IS HET DUURZAME MEEDOEN Oktober 2017 Tinka van Vuuren

VBZ ARBEIDSMARKTCONFERENTIE MET LEF KOERSEN OP KANSEN EIGEN REGIE IS HET DUURZAME MEEDOEN Oktober 2017 Tinka van Vuuren VBZ ARBEIDSMARKTCONFERENTIE MET LEF KOERSEN OP KANSEN EIGEN REGIE IS HET DUURZAME MEEDOEN Oktober 2017 Tinka van Vuuren EVEN VOORSTELLEN Loyalis in de Zorg: een deskundige partner voor werkgevers Ontstaan

Nadere informatie

Vergrijzing en zorg. - Een demografische en economische kadering - Horizon mei 2017

Vergrijzing en zorg. - Een demografische en economische kadering - Horizon mei 2017 Vergrijzing en zorg - Een demografische en economische kadering - Horizon 25-12 mei 217 Jan Van Hove, Chief Economist KBC Johan Van Gompel, Senior Economist KBC www.kbceconomics.be Demografisch perspectief

Nadere informatie

Samenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new

Samenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new Samenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new strategic approach ( Blueprint ) to sectoral cooperation

Nadere informatie

Uitdagingen voor het Europees monetair beleid en het Belgisch economisch beleid na de crisis

Uitdagingen voor het Europees monetair beleid en het Belgisch economisch beleid na de crisis Uitdagingen voor het Europees monetair beleid en het Belgisch economisch beleid na de crisis Jan Smets 29ste Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres, Gent, 19 november 2010 DS.10.09.340 Het Europees

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I. Wetgeving. Niet-wetgevingshandelingen. 61e jaargang. Uitgave in de Nederlandse taal. 2 juli 2018.

Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I. Wetgeving. Niet-wetgevingshandelingen. 61e jaargang. Uitgave in de Nederlandse taal. 2 juli 2018. Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I Uitgave in de Nederlandse taal Wetgeving 61e jaargang 2 juli 2018 Inhoud II Niet-wetgevingshandelingen BESLUITEN Besluit (EU) 2018/937 van de Europese Raad van

Nadere informatie

Fair Tourism BELEIDSNOTA. Grant Agreement No.: UK01-KA

Fair Tourism BELEIDSNOTA. Grant Agreement No.: UK01-KA Fair Tourism BELEIDSNOTA Grant Agreement No.: 2014-1-UK01-KA200-000057 Inleiding Toerisme is de derde belangrijkste economische sector in de EU. Hoewel toerisme een positieve impact heeft op economische

Nadere informatie

Dat is de belangrijkste boodschap die volgt uit de masterclass. Met als belangrijkste wapenfeiten:

Dat is de belangrijkste boodschap die volgt uit de masterclass. Met als belangrijkste wapenfeiten: If you can, if you will, if you may Werkvermogen van mensen met een chronische ziekte Verslag van de masterclass Work, Workability and Chronically ill met Prof. Juhani Ilmarinen voor patiëntenorganisaties

Nadere informatie

Duurzame inzetbaarheid en de rol van de zorg

Duurzame inzetbaarheid en de rol van de zorg Duurzame inzetaarheid en de rol van de zorg Romy Steeneek Duurzame inzetaarheid Zorgverleners: rol ij gezonder en langer kunnen werken Werk is een elangrijk deel van het leven Werk evordert welzijn Werk

Nadere informatie

1 VERBETER HET WERKVERMOGEN VAN UW BEDRIJF

1 VERBETER HET WERKVERMOGEN VAN UW BEDRIJF 1 VERBETER HET WERKVERMOGEN HUIS VAN WERKVERMOGEN VERBETER HET WERKVERMOGEN VERBETER HET WERKVERMOGEN WAT IS WERKVERMOGEN? Werkvermogen is de mate waarin een werknemer zowel lichamelijk als geestelijk

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 12 oktober 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 12 oktober 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 12 oktober 2017 (OR. en) 12741/1/17 REV 1 NOTA van: d.d.: 10 oktober 2017 aan: Betreft: het Comité voor sociale bescherming SOC 610 EMPL 469 ECOFIN 770 EDUC 355 het Comité

Nadere informatie

Sociaal-economische gezondheidsverschillen en werk

Sociaal-economische gezondheidsverschillen en werk Sociaal-economische gezondheidsverschillen en werk Lex Burdorf, hoogleraar Determinanten van Volksgezondheid Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Academische Werkplaats Publieke Gezondheid CEPHIR

Nadere informatie

Ontwikkeling arbeidsmarkt en loopbaan vak opvattingen die veranderen

Ontwikkeling arbeidsmarkt en loopbaan vak opvattingen die veranderen Ontwikkeling arbeidsmarkt en loopbaan vak opvattingen die veranderen Misja Bakx 1 Even Voorstellen Directeur Matchcare Specialist arbeidsmarkt en loopbaanwaarde Vernieuwing instrumenten voor loopbaan en

Nadere informatie

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

AEG deel 3 Naam:. Klas:. AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.

Nadere informatie

Regie op Werkvermogen. Aandacht voor duurzame inzetbaarheid

Regie op Werkvermogen. Aandacht voor duurzame inzetbaarheid VeReFi Congres I Denken in mogelijkheden I 11 april 2017 Regie op Werkvermogen Aandacht voor duurzame inzetbaarheid Ruud de Leede 1 Voorspellende waarden Duurzame Inzetbaarheid Ongunstige score op een

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 21 501-08 Milieuraad Nr. 399 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

DE PERFECTE STORM. Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken. Gert Peersman & Koen Schoors.

DE PERFECTE STORM. Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken. Gert Peersman & Koen Schoors. DE PERFECTE STORM Hoe de economische crisis de wereld overviel en vooral: hoe we eruit geraken Gert Peersman & Koen Schoors Universiteit Gent Beleidsseminarie eindeloopbaan 6 december 2012 De Perfecte

Nadere informatie

Eurobarometer van het Europees Parlement (EB 79.5) EN JAAR VOOR DE EUROPESE VERKIEZINGEN VAN 2014 Economische en financiële deel BEKNOPTE SAMENVATTING

Eurobarometer van het Europees Parlement (EB 79.5) EN JAAR VOOR DE EUROPESE VERKIEZINGEN VAN 2014 Economische en financiële deel BEKNOPTE SAMENVATTING Directoraat-generaal Communicatie Afdeling Analyse van de publieke opinie Brussel, 15 september 2013 Eurobarometer van het Europees Parlement (EB 79.5) EN JAAR VOOR DE EUROPESE VERKIEZINGEN VAN 2014 Economische

Nadere informatie

HAALBAARHEIDSONDERZOEK NAAR EEN EUROPESE SECTORRAAD ARBEIDSMARKT EN KWALIFICATIES IN DE SPORT EN BEWEEGSECTOR

HAALBAARHEIDSONDERZOEK NAAR EEN EUROPESE SECTORRAAD ARBEIDSMARKT EN KWALIFICATIES IN DE SPORT EN BEWEEGSECTOR HAALBAARHEIDSONDERZOEK NAAR EEN EUROPESE SECTORRAAD ARBEIDSMARKT EN KWALIFICATIES IN DE SPORT EN BEWEEGSECTOR essc-sport project www.eose.org 1 De uitdagingen van de Sport- en Beweeg sector De Sport en

Nadere informatie

EU strategisch kader voor gezondheid en veiligheid op het werk 2014-2020. NAR: Belgische strategie voor Welzijn op het werk van 2014-2020

EU strategisch kader voor gezondheid en veiligheid op het werk 2014-2020. NAR: Belgische strategie voor Welzijn op het werk van 2014-2020 EU strategisch kader voor gezondheid en veiligheid op het werk 2014-2020 NAR: Belgische strategie voor Welzijn op het werk van 2014-2020 Nationale dagen BBvAg 13 november 2015 Documenten op internet European

Nadere informatie

ONDERZOEKSTEAM. Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt: Prof. Dr. Andries de Grip (2 e promotor) Afdeling

ONDERZOEKSTEAM. Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt: Prof. Dr. Andries de Grip (2 e promotor) Afdeling Bevordering van de arbeidsparticipatie van oudere werknemers: een prospectieve cohort studie naar de determinanten van (langer) doorwerken op oudere leeftijd ONDERZOEKSTEAM Capgroep Epidemiologie: Prof.

Nadere informatie

Inleiding. Johan Van der Heyden

Inleiding. Johan Van der Heyden Inleiding Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail : johan.vanderheyden@iph.fgov.be

Nadere informatie

Eigen woning in Nederlandse pensioensysteem

Eigen woning in Nederlandse pensioensysteem Eigen woning in Nederlandse pensioensysteem Goed idee, of niet? Janneke Toussaint, Onderzoeksinstituut OTB Delft University of Technology Challenge the future Achtergrond Vergrijzing, globalisering, financiële

Nadere informatie

Awards voor goede praktijken voor een gezonde werkplek. Gezond werk, voor alle leeftijden. Oproep tot het inzenden van nominaties

Awards voor goede praktijken voor een gezonde werkplek. Gezond werk, voor alle leeftijden. Oproep tot het inzenden van nominaties Veilig en gezond aan t werk, dat raakt iedereen. Goed voor jou en voor de zaak. Gezond werk, voor alle leeftijden Het bevorderen van een duurzaam arbeidsleven #EUhealthyworkplaces www.healthy-workplaces.eu

Nadere informatie

PGI 2. Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) EUCO 7/1/18 REV 1

PGI 2. Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) EUCO 7/1/18 REV 1 Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) Interinstitutionele dossiers: 2017/0900 (E) 2013/0900 (E) EUCO 7/1/18 REV 1 INST 92 POLGEN 23 CO EUR 8 RECHTSHANDELINGEN Betreft: BESLUIT VAN DE EUROPESE RAAD

Nadere informatie

technisch verslag CRB 2012-1603

technisch verslag CRB 2012-1603 technisch verslag CRB 2012-1603 CRB 2012-1603 DEF CM/V/CVC/SDh Technisch verslag van het secretariaat over de maximale beschikbare marges voor de loonkostenontwikkeling 21 december 2012 2 CRB 2012-1603

Nadere informatie

Janus de Koekoekskip. Een nieuw sprookje voor de gezondheidszorg. Johan Polder. TRANZO / BMS Den Bosch, 15 december 2010

Janus de Koekoekskip. Een nieuw sprookje voor de gezondheidszorg. Johan Polder. TRANZO / BMS Den Bosch, 15 december 2010 Janus de Koekoekskip Een nieuw sprookje voor de gezondheidszorg Johan Polder TRANZO / BMS Den Bosch, 15 december 2010 NRC, 20 november 2010 Inhoud 1. Macro economie & Zorg 2. Dilemma s voor de toekomst

Nadere informatie

Onderzoek Mercuri Urval achtergrondinformatie voor de media Klantgerichtheid is de belangrijkste aanjager voor economische groei in Europa

Onderzoek Mercuri Urval achtergrondinformatie voor de media Klantgerichtheid is de belangrijkste aanjager voor economische groei in Europa Voor nadere informatie, neem contact op met: Wilma Buis Algemeen Directeur van Mercuri Urval b.v. Tel: 033 450 1400 of 06 5025 3038 wilma.buis@mercuriurval.com Onderzoek Mercuri Urval achtergrondinformatie

Nadere informatie

Moedige overheden. Stille kampioenen = ondernemingen. Gewone helden = burgers

Moedige overheden. Stille kampioenen = ondernemingen. Gewone helden = burgers Moedige overheden Stille kampioenen = ondernemingen Gewone helden = burgers Vaststellingen Onze welvaart kalft af Welvaartscreatie Arbeidsparticipatie Werktijd Productiviteit BBP Capita 15-65 Bevolking

Nadere informatie

LANGER GEZOND WERKEN. Boodschappen. Meer mensen met dan zonder een chronische aandoening. Kwetsbare groepen. ook voor kwetsbare groepen?

LANGER GEZOND WERKEN. Boodschappen. Meer mensen met dan zonder een chronische aandoening. Kwetsbare groepen. ook voor kwetsbare groepen? LANGER GEZOND WERKEN ook voor kwetsbare groepen? Boodschappen 1) Grote verschillen in arbeidsparticipatie tussen: - mensen met/zonder gezondheidsproblemen - mensen met een laag/hoog opleidingsniveau 2)

Nadere informatie

Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012)

Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) De Hoge Raad voor Vrijwilligers (HRV) kijkt relatief tevreden terug op 2011, het Europees Jaar voor het Vrijwilligerswerk.

Nadere informatie

Active Ageing SOMT 19 mei 2011 Lien Van Malderen

Active Ageing SOMT 19 mei 2011 Lien Van Malderen SOMT 19 mei 2011 Lien Van Malderen ACHTERGROND Achtergrond Beeldvorming Gedurende verschillende decennia in 20e eeuw heerste een stereotiep beeld rond het leven en ouderen: Disengagement theorie: ouderen

Nadere informatie

VAN AMBITIE NAAR RESULTAAT

VAN AMBITIE NAAR RESULTAAT Sport Impact Bond SPORT IMPACT BONDS VAN AMBITIE NAAR RESULTAAT KENNISDAG SPORT & BEWEGEN 14 DECEMBER 2017 Society Impact www.societyimpact.nl 3 CONTEXT VERZORGINGSSTAAT PARTICIPATIE- SAMENLEVING DECENTRALISATIE

Nadere informatie

Hoe kan worden gegarandeerd dat mensen met osteoartritis en reumatoïde artritis overal in Europa optimale zorg krijgen: aanbevelingen van EUMUSC.

Hoe kan worden gegarandeerd dat mensen met osteoartritis en reumatoïde artritis overal in Europa optimale zorg krijgen: aanbevelingen van EUMUSC. Hoe kan worden gegarandeerd dat mensen met osteoartritis en reumatoïde artritis overal in Europa optimale zorg krijgen: van EUMUSC.NET In partnerverband met EULAR en 22 centra in Europa - Met steun van

Nadere informatie

Congres Duurzame Inzetbaarheid Veenendaal STUREN OP EIGEN REGIE VOOR DUURZAME INZETBAARHEID. EEN GEZAMENLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID VAN WERKGEVERS ÉN

Congres Duurzame Inzetbaarheid Veenendaal STUREN OP EIGEN REGIE VOOR DUURZAME INZETBAARHEID. EEN GEZAMENLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID VAN WERKGEVERS ÉN Congres Duurzame Inzetbaarheid Veenendaal STUREN OP EIGEN REGIE VOOR DUURZAME INZETBAARHEID. EEN GEZAMENLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID VAN WERKGEVERS ÉN MEDEWERKERS. Juni 2017 Tinka van Vuuren WIE BEN IK?

Nadere informatie

7-stappen plan voor een duurzaam Work Life Balance beleid

7-stappen plan voor een duurzaam Work Life Balance beleid Work-Life-Balance programma s moeten deel uitmaken van het algemeen HR-beleid. Wetgeving inzake veiligheid en gezondheid en kan een basis bieden bij het opstellen van een programma. Om te kunnen voldoen

Nadere informatie

Arbeidsparticipatie van oudere werknemers. Studienamiddag Ageing at work

Arbeidsparticipatie van oudere werknemers. Studienamiddag Ageing at work Arbeidsparticipatie van oudere werknemers Studienamiddag Ageing at work Leuven, 28 oktober 2009 Dr. Rob Gründemann, Senior Onderzoeker/Adviseur TNO Arbeid Lector Hogeschool Utrecht (Nederland) Opzet van

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 1: GEZONDHEID EN WELZIJN Johan Van Der Heyden, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J.

Nadere informatie

Naar een optimale relatie tussen mens en werk

Naar een optimale relatie tussen mens en werk Naar een optimale relatie tussen mens en werk Wij optimaliseren de mens-werkrelatie In een veranderende omgeving kan uw bedrijf of organisatie niet achterblijven. Meer dan ooit wordt u uitgedaagd om de

Nadere informatie

Veranderende zorgvraag - de visie van VWS

Veranderende zorgvraag - de visie van VWS 1 Veranderende zorgvraag - de visie van VWS Congres DiabeteszorgBeter 3 oktober 2008, Zeist Fred Krapels Hoofd Eerstelijns- en Ketenzorg, tvs plv. Directeur Curatieve Zorg Ministerie van VWS Toename chronische

Nadere informatie

Onafhankelijke denktank Fact-based Lange termijn

Onafhankelijke denktank Fact-based Lange termijn Leeftijd en arbeidsmarkt: naar een nieuw paradigma? Leeftijd en arbeidsmarkt Itinera Institute Onafhankelijke denktank Fact-based Lange termijn Aanreiken, verdedigen en bouwen van wegen voor beleidshervorming

Nadere informatie

Inclusive Growth and Development Report 2017 van het World Economic Forum: Bevindingen voor Nederland

Inclusive Growth and Development Report 2017 van het World Economic Forum: Bevindingen voor Nederland Inclusive Growth and Development Report 2017 van het World Economic Forum: Bevindingen voor Nederland Nederland scoort relatief hoog op economische groei en het aanpakken van ongelijkheid, maar de ongelijkheid

Nadere informatie

6535/15 RTS/mt 1 DG B 3A. Raad van de Europese Unie. Brussel, 27 februari 2015 (OR. en) 6535/15 SOC 98 EMPL 46

6535/15 RTS/mt 1 DG B 3A. Raad van de Europese Unie. Brussel, 27 februari 2015 (OR. en) 6535/15 SOC 98 EMPL 46 Raad van de Europese Unie Brussel, 27 februari 2015 (OR. en) 6535/15 SOC 98 EMPL 46 NOTA van: het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e deel) aan: de Raad (Epsco) nr. vorig doc.: 6184/15 SOC 76

Nadere informatie

IZ/BSB/2001/ De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, (W.A. Vermeend) Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

IZ/BSB/2001/ De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, (W.A. Vermeend) Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de algemene commisie voor Europese Zaken en de Voorzitter van de Vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede

Nadere informatie

04 Support staff training

04 Support staff training Het introduceren van referentiekaders voor kwaliteitsborging op het gebied van beroepsonderwijs en training (VET) is de afgelopen jaren tot een prioriteit uitgegroeid. Tijdens de vroege stadia van de ontwikkeling

Nadere informatie

Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie

Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie Peter Lelie Europese Commissie - DG EMPL 7-Oct-09 Directoraat-Generaal for Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Gelijke Kansen Eenheid Sociale

Nadere informatie

WORKING WITH THE STRENGTHS OF OLDER WORKERS: LIFELONG LEARNING FOR WORKER AND EMPLOYER: THE TIENSE SUIKERRAFFINADERIJ CASE

WORKING WITH THE STRENGTHS OF OLDER WORKERS: LIFELONG LEARNING FOR WORKER AND EMPLOYER: THE TIENSE SUIKERRAFFINADERIJ CASE WORKING WITH THE STRENGTHS OF OLDER WORKERS: LIFELONG LEARNING FOR WORKER AND EMPLOYER: THE TIENSE SUIKERRAFFINADERIJ CASE (1) ANNE HIMPENS DIRECTION DU FONDS DE L EXPÉRIENCE PROFESSIONELLE BELGIAN MINISTRY

Nadere informatie

Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap

Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap 17 januari 2019 Vleva en Minaraad Jan Haers, Attaché Energie Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de EU Clean Energy pakket

Nadere informatie

De oudere werknemer en MD

De oudere werknemer en MD + De oudere werknemer en MD Matthijs Bal Vrije Universiteit Amsterdam NFMD Congres 15 januari 2013 + Introductie Matthijs Bal Associate Professor Vrije Universiteit Amsterdam Hiervoor Erasmus Universiteit

Nadere informatie

BIJLAGE 2.3 STATISTISCHE TABELLEN

BIJLAGE 2.3 STATISTISCHE TABELLEN BIJLAGE 2.3 STATISTISCHE TABELLEN Tabel 1 Europa in het wetenschappelijk onderzoek op wereldvlak: O&O-indicatoren voor de EU15, de USA en Japan EU15 USA JAPAN Totale O&O-uitgaven (miljoen ecu) 1994 121

Nadere informatie

The best investment in productivity is to improve the workability

The best investment in productivity is to improve the workability The best investment in productivity is to improve the workability Werk, werkvermogen en werknemers met een chronische ziekte Verslag van de business masterclass Work, Workability and Chronically ill met

Nadere informatie

Workshop Re-integratie op de werkvloer bij (langdurige) ziekte. «Ervaringen vanuit de praktijk»

Workshop Re-integratie op de werkvloer bij (langdurige) ziekte. «Ervaringen vanuit de praktijk» Workshop Re-integratie op de werkvloer bij (langdurige) ziekte «Ervaringen vanuit de praktijk» Mijn missie is: Samen met mensen met werkgerelateerde (hulp)vragen een nieuw perspectief vinden dat bijdraagt

Nadere informatie

8301/18 van/pau/sl 1 DG E 1C

8301/18 van/pau/sl 1 DG E 1C Raad van de Europese Unie Brussel, 4 mei 2018 (OR. en) 8301/18 NOTA van: aan: JEUN 48 MIGR 51 SOC 213 EDUC 134 het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e deel) Raad nr. vorig doc.: 7831/1/18 JEUN

Nadere informatie

HET SUCCES VAN DE VERGRIJZING

HET SUCCES VAN DE VERGRIJZING HET SUCCES VAN DE VERGRIJZING E EN VIS IE O P DE TO E KOMS T VA N W ER K, Z OR G, WO NE N EN VO O RZ IEN I N GEN HET D EN H A AG C EN TRU M VO O R S T R AT E G I S CHE S T UDI E S EN TN O HET SUCCES VAN

Nadere informatie

Rapportage Peiling Duurzame Inzetbaarheid onder leden van SIGRA. 14 februari 2018

Rapportage Peiling Duurzame Inzetbaarheid onder leden van SIGRA. 14 februari 2018 Rapportage Peiling Duurzame Inzetbaarheid onder leden van SIGRA 14 februari 2018 Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Resultaten... 3 2.1 Aandacht voor duurzame inzetbaarheid... 3 2.2 Directie is enthousiast over

Nadere informatie

Inleiding Positie van chronisch zieke werknemers Welke drempels ervaren chronisch zieke werknemers?... 6

Inleiding Positie van chronisch zieke werknemers Welke drempels ervaren chronisch zieke werknemers?... 6 1 Inleiding... 3 1. Kennis over de ontwikkeling rondom chronisch zieke medewerkers... 4 1.1 Zijn werkgevers bekend met de groei van het aantal chronisch zieken?... 4 1.2 Zijn werkgevers op de hoogte van

Nadere informatie

Factoren die kunnen en willen doorwerken tot 65 beïnvloeden

Factoren die kunnen en willen doorwerken tot 65 beïnvloeden Het verhogen van duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking is een van de grootste uitdagingen voor de geïndustrialiseerde landen in de komende decennia. Omdat de beroepsbevolking krimpt en vergrijst

Nadere informatie

Het sociale hart van zakelijk Nederland

Het sociale hart van zakelijk Nederland Het sociale hart van zakelijk Nederland Keuzes en impact van voorgenomen bezuinigingen in het reageerakkoord voor de langdurige ouderenzorg Amsterdam, 7 november 2012 Niets uit dit rapport mag worden verspreid,

Nadere informatie

Beeld van het Europees Parlement in Nederland

Beeld van het Europees Parlement in Nederland Directoraat-generaal Voorlichting Afdeling Analyse van de publieke opinie Ter attentie van het DG Voorlichting van het Europees Parlement Afdeling Analyse van de publieke opinie Brussel, september 2013

Nadere informatie

VROEGTIJDIGE INTERVENTIE BELEIDSAANBEVELINGEN

VROEGTIJDIGE INTERVENTIE BELEIDSAANBEVELINGEN VROEGTIJDIGE INTERVENTIE BELEIDSAANBEVELINGEN Inleiding Het doel van dit document is het bieden van een overzicht van de belangrijkste conclusies en aanbevelingen die de analyse, die het European Agency

Nadere informatie

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde

Nadere informatie

België in de Europese informatiemaatschappij. Een benchmark van het bezit en het gebruik van ICT in België t.o.v. 24 Europese landen in 2006

België in de Europese informatiemaatschappij. Een benchmark van het bezit en het gebruik van ICT in België t.o.v. 24 Europese landen in 2006 België in de Europese informatiemaatschappij Een benchmark van het bezit en het gebruik van ICT in België t.o.v. 24 Europese landen in 2006 Bezit en gebruik van ICT en Internet 1 Luxemburg 2 Litouwen 3

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1249 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE

Nadere informatie

Duurzame inzetbaarheid Samenvatting en conclusies

Duurzame inzetbaarheid Samenvatting en conclusies Duurzame inzetbaarheid Samenvatting en conclusies Uitgevoerd op : Juni t/m oktober 2017 Uitgevoerd door : MODINT Arbo B.V. Adviseur : mevrouw C. Creemers (Arbeidsdeskundige) MODINT Arbo Postbus 284 1900

Nadere informatie

Duurzame inzetbaarheid tot 67 jaar: Hoe doe je dat? Prof Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam

Duurzame inzetbaarheid tot 67 jaar: Hoe doe je dat? Prof Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam Duurzame inzetbaarheid tot 67 jaar: Hoe doe je dat? Prof Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam Duurzame inzetbaarheid in het nieuws Duurzame inzetbaarheid in het nieuws

Nadere informatie

De evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België Samenvatting en kernboodschappen

De evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België Samenvatting en kernboodschappen De evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België 2018 Samenvatting en kernboodschappen September 2018 ANNEX 6 : NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING EN KERNBOODSCHAPPEN VAN DE ANALYSE

Nadere informatie

Algemene informatie over de respondent

Algemene informatie over de respondent Openbare raadpleging over de Refit-evaluatie van de EU-wetgeving inzake gewasbeschermingsmiddelen en bestrijdingsmiddelenresiduen Velden met een * zijn verplicht. Algemene informatie over de respondent

Nadere informatie

Verbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa

Verbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Verbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa Brussel, 16 november 2011 Beleidsmakers moeten scholen beter ondersteunen

Nadere informatie

Sessie 8: Helpt (meer) scholing mensen aan het werk?

Sessie 8: Helpt (meer) scholing mensen aan het werk? Sessie 8: Helpt (meer) scholing mensen aan het werk? Hoe kan onderzoek beleid en praktijk in gemeenten helpen? Marloes de Graaf-Zijl CPB Bram Schout gemeente Enschede Bert Roes VNG Wat gaan we doen? Programma

Nadere informatie

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017 Positieve gezondheid Mini-symposium 31 maart 2017 Inhoud Positieve gezondheid Wat voegt het toe? Methoden en interventies De rol van de Gezondheidspsycholoog Interventies in de praktijk: positieve Positieve

Nadere informatie

Alle tools Leeftijd en Werk op www.leeftijdenwerk.be. Lieve De Lathouwer expertisecentrum Leeftijd en Werk

Alle tools Leeftijd en Werk op www.leeftijdenwerk.be. Lieve De Lathouwer expertisecentrum Leeftijd en Werk 0 Alle tools Leeftijd en Werk op www.leeftijdenwerk.be Lieve De Lathouwer expertisecentrum Leeftijd en Werk Studiedag Een loopbaanplan voor jong en oud georganiseerd door Diverscity ism Wivo 31 maart 2011,

Nadere informatie

Overzicht. 1. Uitdagingen voor ons gezondheidszorgsysteem. 2. Het ziekenhuis: een duale organisa:e. 3. Een gekantelde ziekenhuisorganisa:e

Overzicht. 1. Uitdagingen voor ons gezondheidszorgsysteem. 2. Het ziekenhuis: een duale organisa:e. 3. Een gekantelde ziekenhuisorganisa:e 1 Overzicht 1. Uitdagingen voor ons gezondheidszorgsysteem 2. Het ziekenhuis: een duale organisa:e 3. Een gekantelde ziekenhuisorganisa:e 4. Bouwstenen voor een nieuw financieringsmodel 2 1. Uitdagingen

Nadere informatie

European Sick Leave Index Voorbeeldklant

European Sick Leave Index Voorbeeldklant European Sick Leave Index Voorbeeldklant Wij danken u voor de deelname aan het onderzoek European Sick Leave Index. Dit initiatief is ontwikkeld om te beantwoorden aan een groeiende vraag naar inzichten

Nadere informatie

Mijn medebloggers: Keep on writing in the free world!

Mijn medebloggers: Keep on writing in the free world! Pagina 1 van 5 Resultaten van de eindejaarsvraagjes 2016 2017. Antwoorden online verzameld tussen 23/12/2016 en 2/1/2017. Mijn medebloggers: Keep on writing in the free world! Iedereen: vreugde IT ers:

Nadere informatie

De risico s van het vak Enkele ervaringen over risicomanagement uit de pensioensector

De risico s van het vak Enkele ervaringen over risicomanagement uit de pensioensector De risico s van het vak Enkele ervaringen over risicomanagement uit de pensioensector Ir. André ten Damme RC MCM, CFO APG VRC Congres Amsterdam, 17 maart 2011 2 Agenda 1. Het Nederlandse pensioenstelsel

Nadere informatie

IMMIGRATIE IN DE EU 85% 51% 49% Immigratie van niet-eu-burgers. Emigratie van niet-eu-burgers

IMMIGRATIE IN DE EU 85% 51% 49% Immigratie van niet-eu-burgers. Emigratie van niet-eu-burgers IMMIGRATIE IN DE EU Bron: Eurostat, 2014, tenzij anders aangegeven De gegevens verwijzen naar niet-eu-burgers van wie de vorige gewone verblijfplaats in een land buiten de EU lag en die al minstens twaalf

Nadere informatie

College Vitaliteit A+O Fonds Gemeenten. NOODZAKELIJKE PARADOX VAN STUREN OP EIGEN REGIE OP DUURZAME INZETBAARHEID Juni 2017 Tinka van Vuuren

College Vitaliteit A+O Fonds Gemeenten. NOODZAKELIJKE PARADOX VAN STUREN OP EIGEN REGIE OP DUURZAME INZETBAARHEID Juni 2017 Tinka van Vuuren College Vitaliteit A+O Fonds Gemeenten NOODZAKELIJKE PARADOX VAN STUREN OP EIGEN REGIE OP DUURZAME INZETBAARHEID Juni 2017 Tinka van Vuuren WIE BEN IK? Consultant bij Loyalis Kennis & Consult en bijzonder

Nadere informatie

Waarom stijgen de uitgaven? Prijs- en volume. Vergrijzing als kostenbom. Kostenontwikkeling 1999-2003 Bron: Zorg voor euro s-2

Waarom stijgen de uitgaven? Prijs- en volume. Vergrijzing als kostenbom. Kostenontwikkeling 1999-2003 Bron: Zorg voor euro s-2 Zorguitgaven, 1972-2009 miljard euro (bron:cbs) Macro-economie, gezondheid en zorg Johan Polder 1 NVAG Jubileumcongres 19 november 2010 Zorguitgaven, 1972-2009 miljard euro Zorguitgaven, 1972-2009 miljard

Nadere informatie

Maak een eind aan de beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen.

Maak een eind aan de beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen. Maak een eind aan de beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen Samenvatting Wat wordt er bedoeld met beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen? Waarom bestaan er nog steeds beloningsverschillen

Nadere informatie